Prawo do rejestracji jako podatnik VAT czynny z datą faktycznego rozpoczęcia działalności, tj. od 1 grudnia 2023 r. oraz zachowania prawa do odliczenia podatku VAT od zakupów związanych z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT za miesiąc grudzień 2023 r. i styczeń 2024 r.

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 lutego 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 26 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do rejestracji jako podatnik VAT czynny z datą faktycznego rozpoczęcia działalności, tj. od 1 grudnia 2023 r. oraz zachowania prawa do odliczenia podatku VAT od zakupów związanych z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT za miesiąc grudzień 2023 r. i styczeń 2024 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawczyni 22 listopada 2023 r. otworzyła jednoosobową działalność gospodarczą - sprzedaż detaliczna kwiatów i doniczek w kwiaciarni (w ramach PKD 47.76.Z. ). W listopadzie 2023 r. Wnioskodawczyni nie dokonywała sprzedaży, bo jeszcze trwał remont kwiaciarni. W grudniu 2023 r. Wnioskodawczyni zafiskalizowała kasę fiskalną i zaprogramowała ją odpowiednimi stawkami VAT oraz rozpoczęła sprzedaż, którą ewidencjonowała na kasie fiskalnej z odpowiednimi stawkami VAT.

W 2023 r. Wnioskodawczyni nie złożyła VAT-R. Wnioskodawczyni była pewna, że jest czynnym podatnikiem VAT, począwszy od grudnia 2023 r. Do chwili obecnej rozlicza podatek VAT należny i naliczony, prowadzi ewidencję dla celów rozliczeń podatku VAT, jak również złożyła w terminie deklaracje JPK-VAT za miesiące grudzień 2023 r. i styczeń 2024 r.

8 stycznia 2024 r. Wnioskodawczyni dowiedziała się, że powinna złożyć deklarację rejestracyjną do podatku VAT (VAT-R). W tym samym dniu do Urzędu Skarbowego w (…) Wnioskodawczyni złożyła VAT-R z deklaracją o zarejestrowanie do podatku VAT jako podatnik czynny od 1 grudnia 2023 r., ponieważ z tym dniem były wykonywane czynności, które były opodatkowane.

Do US w (…) Wnioskodawczyni złożyła również umowę najmu lokalu użytkowego oraz raport sprzedaży fiskalnej za grudzień 2023 r. 10 stycznia 2024 r. została złożona deklaracja JPK_V7 za grudzień 2023 r. Urząd Skarbowy w (…) nie zgodził się na rejestrację z datą wsteczną.

25 stycznia 2024 r. oraz 21 lutego 2024 r. z Wnioskodawczynią przeprowadziła rozmowę Pani z US w (…) z działu rejestracji do VAT informując Wnioskodawczynię, aby przyszła do urzędu i poprawiła datę rejestracji do VAT na od 1 lutego 2024 r. Wnioskodawczyni została poinformowana, że będzie mogła być podatnikiem czynnym dopiero od 1 lutego 2024 r., tj. od momentu wpływu wniosku VAT-R do Urzędu Skarbowego. Z tą datą polecono Wnioskodawczyni złożyć zgłoszenie.

Pytania

1)Czy Wnioskodawczyni ma prawo do rejestracji jako podatnik VAT czynny z datą faktycznego rozpoczęcia działalności, tj. od 1 grudnia 2023 r., skoro od tego momentu Wnioskodawczyni chciała być podatnikiem VAT czynnym i działała jako podatnik VAT czynny?

2)W związku z tym, że zostało Wnioskodawczyni nakazane przez pracowników US (…) skorygowanie deklaracji JPK_VAT za grudzień 2023 r., w której Wnioskodawczyni dokonała odliczenia podatku naliczonego z tytułu poniesionych zakupów, czy Wnioskodawczyni zachowuje prawo do odliczenia podatku VAT od zakupów związanych z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT za okres od grudnia 2023 r. do stycznia 2024 r., tj. przed rejestracją US (…) z datą 1 lutego 2024 r.?

Pani stanowisko w sprawie

Ad 1

Zdaniem Wnioskodawczyni, ma ona prawo do rejestracji jako podatnik VAT czynny z datą faktycznego rozpoczęcia działalności, tj. od 1 grudnia 2023 r., ponieważ od tego momentu Wnioskodawczyni chciała być podatnikiem VAT czynnym i działała jako podatnik VAT czynny, czyli rejestrowała sprzedaż na kasie fiskalnej z wyszczególnieniem podatku VAT, wystawiała fakturę VAT.

Ad 2

Zdaniem Wnioskodawczyni, zachowuje ona prawo do odliczenia podatku VAT od zakupów związanych z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT ze wszystkich faktur otrzymanych w miesiącu grudniu 2023 r. i miesiącu styczniu 2024 r.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) zwanej dalej ustawą:

Na podstawie art. 2 pkt 22 ustawy:

Według art. 15 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z treści art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Istnienie związku między nabywanymi towarami i usługami a transakcjami opodatkowanymi podatnika jest traktowane jako niezbędny wymóg powstania prawa do odliczenia podatku również w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.). Stanowisko powyższe znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Zatem, w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. „niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego”. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać, aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowoprawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Na podstawie art. 86 ust. 10 ustawy:

Przy czym, co również istotne, zgodnie z art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy:

Na podstawie art. 86 ust. 10c ustawy:

Według art. 86 ust. 11 ustawy:

Zgodnie z art. art. 86 ust. 13 ustawy:

Podkreślić należy, że ustawodawca umożliwił podatnikowi odliczenie podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

I tak, na podstawie przepisu art. 88 ust. 4 ustawy:

Zatem z treści art. 88 ust. 4 ustawy nie wynika, by do nabycia uprawnienia do odliczenia kwoty podatku naliczonego koniecznym było posiadanie statusu podatnika VAT czynnego w momencie otrzymania faktury. Tak więc podatnik, w zakresie, w jakim nabyte towary wykorzystuje do czynności opodatkowanych, nabywa prawo do odliczenia podatku naliczonego w momencie otrzymania faktury, lecz aby uprawnienie to zrealizować musi posiadać status czynnego podatnika VAT.

Należy zauważyć, że ustawa nie pozbawia podatnika prawa do dokonania odliczenia podatku VAT od zakupów, o ile występują przesłanki świadczące o tym, że zakupione towary i usługi będą wykorzystywane do bieżącej (lub przyszłej) działalności opodatkowanej. Niemniej ustawodawca narzucił podatnikom chcącym dokonać odliczenia podatku VAT od poczynionych nabyć obowiązek rejestracji jako podatnik VAT czynny. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Natomiast dla realizacji tego prawa konieczne jest m.in. posiadanie statusu podatnika VAT czynnego.

W myśl art. 96 ust. 1 ustawy:

Z kolei zgodnie z art. 96 ust. 3 ustawy:

Stosownie do art. 96 ust. 4 ustawy:

Ponadto w myśl art. 96 ust. 5 ustawy:

A zatem, rejestracji należy dokonać przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 ustawy, przy czym przepis nie określa, jak wcześnie rejestracja powinna nastąpić. Natomiast powinna ona nastąpić najpóźniej w dniu poprzedzającym dokonanie pierwszej czynności opodatkowanej.

Zatem, rejestracji należy dokonać przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 ustawy, przy czym przepis nie określa, jak wcześnie rejestracja powinna nastąpić. Natomiast powinna ona nastąpić najpóźniej w dniu poprzedzającym dokonanie pierwszej czynności opodatkowanej.

Rejestracja następuje więc w momencie zgłoszenia rejestracyjnego, tj. złożenia w urzędzie skarbowym druku VAT-R. Z tym momentem podmiot uzyskuje formalne znamiona statusu podatnika podatku od towarów i usług i od tego dnia przysługuje mu prawo do odliczania podatku naliczonego od dokonywanych zakupów, które przeznaczone są do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Jednocześnie należy rozróżnić moment powstania prawa do odliczenia od momentu skorzystania z tego prawa. Jego realizacja następuje poprzez złożenie deklaracji podatkowej, wyrażającej wolę skorzystania przez podatnika z prawa do odliczenia i aby skutecznie zrealizować już powstałe uprawnienie, podatnik musi usunąć wszelkie przesłanki negatywne, w tym brak rejestracji, który uniemożliwia identyfikowanie go jako podatnika.

Warto również zaznaczyć, że w wyroku TSUE w sprawie C-400/98 Trybunał stwierdził, że prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z dokonaniem inwestycji nie jest uzależnione od dokonania wcześniejszej rejestracji dla celów podatku VAT. Potwierdzeniem takiej tezy mogą być także wyroki TSUE w sprawach C-268/83 oraz C-110/94, gdzie TSUE wskazał, że powstanie prawa do odliczenia nie zależy od formalnego uznania statusu podatnika przez organy podatkowe. Nabywane jest ono automatycznie, z chwilą uzyskania statusu podatnika, którym się staje w momencie pierwszych inwestycji związanych z przyszłą działalnością gospodarczą.

Natomiast z orzecznictwa TSUE w sprawie C-385/09 Nidera wynika, że prawo do odliczenia powstaje w momencie, w którym podatek ten stał się należny, a jego powstanie nie jest w żaden sposób uzależnione od formalnego uznania statusu podatnika przez organ skarbowy, ale od zaistnienia po stronie podatnika zamiaru, potwierdzonego obiektywnymi dowodami, prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów dotyczących VAT.

Zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 103 ust. 1 ustawy:

Natomiast w myśl art. 109 ust. 3 ustawy:

Stosownie do art. 109 ust. 3b ustawy:

Powyższy przepis wskazuje, że podatnicy VAT czynni są obowiązani przesyłać za każdy miesiąc do urzędu skarbowego, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, ewidencję prowadzoną na potrzeby podatku od towarów i usług, łącznie z deklaracją podatkową, w terminie do złożenia tej deklaracji.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że 22 listopada 2023 r. otworzyła Pani jednoosobową działalność gospodarczą - sprzedaż detaliczna kwiatów i doniczek w kwiaciarni (w ramach PKD 47.76.Z. ). W grudniu 2023 r. zafiskalizowała Pani kasę fiskalną i zaprogramowała ją odpowiednimi stawkami VAT oraz rozpoczęła sprzedaż, którą ewidencjonowała na kasie fiskalnej z odpowiednimi stawkami VAT. W 2023 r. nie złożyła Pani VAT-R. Była Pani pewna, że jest czynnym podatnikiem VAT. Począwszy od grudnia 2023 r. do chwili obecnej rozlicza Pani podatek VAT należny i naliczony, prowadzi ewidencję dla celów rozliczeń podatku VAT, jak również złożyła w terminie deklaracje JPK-VAT za miesiące grudzień 2023 r. i styczeń 2024 r. 8 stycznia 2024 r. dowiedziała się Pani, że powinna złożyć deklarację rejestracyjną do podatku VAT (VAT-R) i w tym samym dniu złożyła Pani VAT-R z deklaracją o zarejestrowanie do podatku VAT jako podatnik czynny od 1 grudnia 2023 r., ponieważ z tym dniem były wykonywane czynności, które były opodatkowane. Złożyła Pani raport sprzedaży fiskalnej za grudzień 2023 r. 10 stycznia 2024 r. została złożona deklaracja JPK_V7 za grudzień 2023 r. Jednak Urząd Skarbowy nie zgodził się na rejestrację z datą wsteczną.

Pani wątpliwości dotyczą kwestii prawa do rejestracji jako podatnik VAT czynny z datą faktycznego rozpoczęcia sprzedaży, tj. od 1 grudnia 2023 r. oraz zachowania prawa do odliczenia podatku VAT od zakupów związanych z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT za miesiące grudzień 2023 r. i styczeń 2024 r.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie pozbawia podatnika prawa do dokonania odliczenia podatku VAT od zakupów poczynionych przed rejestracją, o ile występują przesłanki, że zakupione towary i usługi będą wykorzystywane do bieżących (lub przyszłych) czynności opodatkowanych (oraz ewentualnie spełniać inne warunki określone w przepisach ustawy). Niemniej ustawodawca narzucił podatnikom obowiązek rejestracji jako podatnik VAT czynny. Tym samym podatnik nabywa prawo do odliczenia podatku naliczonego w momencie powstania obowiązku podatkowego i otrzymania faktury. Lecz, aby uprawnienie to zrealizować podatnik musi posiadać status podatnika VAT czynnego w momencie realizacji uprawnienia.

Okoliczności przedstawione przez Panią wskazują, że pomimo formalnego braku rejestracji do podatku VAT zachowywała się Pani jak zarejestrowany, czynny podatnik podatku VAT. Zauważyć należy, że jak wynika z treści wniosku 22 listopada 2023 r. otworzyła Pani jednoosobową działalność gospodarczą. W grudniu 2023 r. rozpoczęła Pani sprzedaż, którą ewidencjonowała na kasie fiskalnej z odpowiednimi stawkami VAT. Począwszy od grudnia 2023 r. do chwili obecnej rozlicza Pani podatek VAT należny i naliczony, prowadzi ewidencję dla celów rozliczeń podatku VAT, jak również złożyła w terminie JPK_VAT z deklaracją za miesiące grudzień 2023 r. i styczeń 2024 r.

Takie zachowanie wskazuje, że od chwili rozpoczęcia sprzedaży, tj. 1 grudnia 2023 r., która została zaewidencjonowana na kasie fiskalnej z odpowiednimi stawkami VAT zamierzała Pani być czynnym podatnikiem podatku VAT.

Jak już wcześniej wskazano, realizacja prawa do odliczenia podatku naliczonego następuje poprzez złożenie JPK_VAT z deklaracją, wyrażające wolę skorzystania przez podatnika z prawa do odliczenia podatku VAT, jednakże aby skutecznie zrealizować powstałe uprawnienie, podatnik musi usunąć, najpóźniej przed skorzystaniem z tego prawa – wszelkie przesłanki negatywne, w tym brak rejestracji, który uniemożliwia identyfikowanie go jako czynnego podatnika podatku VAT.

Tym samym, w celu zrealizowania prawa do odliczenia podatku VAT z otrzymanych faktur w miesiącach poprzedzających rejestrację, powinna Pani dokonać zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R wskazując w nim datę faktycznego rozpoczęcia sprzedaży, tj. 1 grudnia 2023 r. i okres za jaki złożyła Pani pierwszą deklarację VAT.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa należy wskazać, że nabywane przez Panią, przed dniem rejestracji jako podatnika VAT czynnego, towary związane były i będą z wykonywanymi przez Panią czynnościami opodatkowanymi. Tym samym, przysługuje Pani prawo do odliczenia podatku naliczonego, zawartego w fakturach zakupu. Zatem, dokonując rejestracji na druku VAT-R z datą rozpoczęcia faktycznej sprzedaży, zachowa Pani prawo do odliczenia podatku VAT od zakupów w okresie prowadzenia przez Panią działalności, tj. od 1 grudnia 2023 r.

W efekcie, ma Pani prawo do rejestracji jako podatnik VAT czynny z datą faktycznego rozpoczęcia sprzedaży, tj. od 1 grudnia 2023 r., skoro prowadziła Pani rejestry VAT, terminowo składała deklaracje VAT i opłacała podatek VAT - czyli działała Pani jako podatnik VAT czynny.

Ponadto, zachowuje Pani prawo do odliczenia podatku VAT od zakupów związanych z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT za miesiące grudzień 2023 r. i styczeń 2024 r. Prawo to przysługuje pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, o których mowa w art. 88 ustawy.

Jednocześnie wskazać należy zauważyć, że to organ podatkowy właściwy dla podatnika decyduje ostatecznie o sposobie rejestracji podatnika jako podatnik VAT czynny.

W związku z powyższym, Pani stanowisko w zakresie pytania nr 1 i nr 2 uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego. Ponosi Pani ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).