Interpretacja indywidualna z dnia 22 kwietnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.128.2024.2.AM
Temat interpretacji
Nieuznanie Wnioskodawczyni za działającą w charakterze podatnika podatku VAT w związku z planowaną sprzedażą działki, a w konsekwencji niepodleganie opodatkowaniu podatkiem VAT ww. transakcji.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
21 lutego 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 21 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy nieuznania Pani za działającą w charakterze podatnika podatku VAT w związku z planowaną sprzedażą działki nr 1, a w konsekwencji niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT ww. transakcji. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 11 kwietnia 2024 r. (wpływ 12 kwietnia 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego (z uwzględnieniem uzupełnienia wniosku)
Wnioskodawczyni zakupiła działkę budowlaną jako osoba fizyczna do swojego majątku prywatnego w celu budowy własnego domu. Wnioskodawczyni nigdy wcześniej nie kupowała i nie handlowała nieruchomościami, działka została zakupiona w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Działka była przeznaczona pod zabudowę w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Zatem, stanowiła teren budowlany w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy o VAT. Całość działki miała … ha i na moment zakupu była niepodzielona. Działka nie posiadała dostępu do mediów, tj. urządzeń i sieci wodociągowych, kanalizacji sanitarnej, sieci energetycznej, gazowej.
Wnioskodawczyni chciała zakupić mniejszą cześć działki, zgodnie ze swoimi potrzebami, natomiast Sprzedawca sprzedał wyłącznie całość bez dokonywania wcześniejszego podziału. W związku z tym, Wnioskodawczyni nie miała możliwości zakupu mniejszej części i musiała zakupić całą działkę. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przewidywał obowiązek podziału działki na … części. Po dokonaniu zakupu Wnioskodawczyni była zmuszona dokonać podziału działki.
Po podziale Wnioskodawczyni zgodnie z planem chciała zachować sobie jedną z działek i rozpocząć na niej budowę domu, natomiast pozostałe … działek, w związku z tym, że stanowiły zbyt dużą ilość gruntu i nie były jej potrzebne, zamierzała sprzedać. Po podziale wydzielona została droga wewnętrzna, którą obowiązkowo przewiduje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.
W związku z powyższym Wnioskodawczyni złożyła w dniu … 2023 r. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży wspomnianych … z … działek, po podziale. W dniu … 2023 r. Dyrektor KIS wydał pozytywną interpretacje indywidualną na rzecz Wnioskodawczyni nr …. W wydanej interpretacji, Dyrektor KIS uznał stanowisko Wnioskodawczyni jako prawidłowe, potwierdzając, że nie będzie ona występować w charakterze podatnika podatku VAT, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy sprzedając przedmiotowe … działek. Zatem, czynność sprzedaży … działek zgodnie z interpretacją nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Na moment złożenia wniosku sprzedało się … z … przeznaczonych na sprzedaż działek.
Zgodnie z pierwotnym założeniem 1 z … działek miała zostać pozostawiona w celu realizacji własnych potrzeb mieszkaniowych i budowy domu. Wnioskodawczyni jednak rozważa zmianę wcześniejszej decyzji i zamiast budowy domu na działce, zakup lokalu mieszkalnego również w celu realizacji własnych celów mieszkaniowych. Zmiana podyktowana jest tym, że przewidywane koszty budowy domu, jak wynika ze wstępnych szacunków, będą wyższe niż pierwotnie zakładano. W związku z tym, Wnioskodawczyni nie wyklucza również sprzedaży ostatniej z działek, a z pozyskanych środków zakup mieszkania dla własnych potrzeb mieszkaniowych.
Wnioskodawczyni nie podjęła jeszcze ostatecznej decyzji w tym zakresie. Na moment złożenia niniejszego wniosku są to bliżej niesprecyzowane plany, natomiast w związku z możliwą zmianą zdarzenia przyszłego opisanego we wskazanej wcześniej interpretacji, Wnioskodawczyni składa niniejszy wniosek dotyczący ewentualnych konsekwencji w przypadku sprzedaży pozostałej, ostatniej działki.
Jeżeli już Wnioskodawczyni podejmie taką decyzję, to przed sprzedażą ostatniej z działek nie zamierza ponosić nakładów finansowych związanych z przygotowaniem do sprzedaży. W szczególności, Wnioskodawczyni nie zamierza dokonywać jej uzbrojenia, tj. doprowadzenia mediów (tj. urządzeń i sieci wodociągowych, kanalizacji sanitarnej, sieci energetycznej, gazowej itp.) ogrodzeń, ani żadnych innych czynności służących ulepszeniu lub uatrakcyjnieniu działki. Wnioskodawczyni nie będzie też podejmowała aktywnych działań związanych ze znalezieniem kupca zainteresowanego nabyciem ww. działek, poza wystawieniem ogłoszeń na portal typu .... lub ...... Wnioskodawczyni nie będzie prowadziła żadnych szeroko zakrojonych działań marketingowych i reklamowych. Poza samym ogłoszeniem w postaci opisu oferty, zdjęć żadnych, innych działań nie będzie.
Wnioskodawczyni w zakresie potencjalnej sprzedaży ostatniej działki, jeżeli w ogóle do niej dojdzie, będzie działać przez pełnomocnika, którym będzie członek najbliższej rodziny (syn Wnioskodawczyni). Wnioskodawczyni udzieli pełnomocnictwa synowi do działania w jej imieniu, gdyż Wnioskodawczyni nie zna się na formalnościach związanych z obrotem nieruchomościami.
Wnioskodawczyni nie wykorzystywała, nie wykorzystuje ani nie zamierza również w żaden sposób wykorzystywać ostatniej działki przed sprzedażą do działalności gospodarczej, w szczególności działka nie będzie przedmiotem umowy najmu czy dzierżawy, ani żadnych innych umów o podobnym charakterze.
Wnioskodawczyni nie jest podatnikiem VAT-czynnym. Nie prowadzi w ogóle działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Działka od momentu nabycia nie była przez Wnioskodawczynię w jakikolwiek sposób wykorzystywana, w szczególności nie była i nie jest wykorzystywana do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2, w tym, nie była i nie jest wykorzystywana do działalności rolniczej.
Ponadto w piśmie z 11 kwietnia 2024 r. na pytania Organu Wnioskodawczyni udzieliła następujących odpowiedzi:
1)Pytanie: „Numer geodezyjny działki będącej przedmiotem planowanej sprzedaży?”
Odpowiedź: „Jest to działka numer 1 o powierzchni … ha. Identyfikator działki …. Jest to działka numer 1 o powierzchni … ha.
2)Pytanie: „Czy znalazła już Pani potencjalnego nabywcę ww. działki?”
Odpowiedź: „Nie, sprzedaż działki to bliżej niesprecyzowane plany. Intencją Wnioskodawczyni jest jedynie potencjalne zapytanie o skutki podatkowe takiej sprzedaży. Obecnie nie znalazł się jeszcze potencjalny nabywca działki.”
3)Pytanie: „Czy zawarła/zawrze Pani z kupującym przedwstępną umowę sprzedaży ww. działki? Jeżeli tak, to prosimy o wskazanie:
a)kiedy została/zostanie zawarta?
b)czy w przedwstępnej umowie sprzedaży zawarcie końcowej umowy sprzedaży uwarunkowane jest/będzie wyrażeniem przez Panią zgody na dysponowanie ww. działką w zakresie koniecznym do uzyskania wszelkich wymaganych prawem decyzji, pozwoleń, uzgodnień (w tym warunków przyłączeniowych).
c)czy w przedwstępnej umowie sprzedaży zawarcie końcowej umowy sprzedaży uwarunkowane jest/będzie udzieleniem przez Pani pełnomocnictwa kupującemu?
d)czy umowa przedwstępna zawiera/zawierała będzie jeszcze inne warunki jakie muszą być bezwzględnie spełnione przez Panią, aby doszło do zawarcia końcowej umowy sprzedaży działki. Jeżeli tak to prosimy o wskazanie jakie to są warunki?”
Odpowiedź:
a)„Nie została zawarta. Nie ma jeszcze kupującego. Na ten moment nie ma konkretnych planów podpisania takiej umowy. Zależy to przede wszystkim od potencjalnego nabywcy. Jeżeli kupujący będzie potrzebował zawrzeć taką umowę, nie wykluczam podpisania takiej umowy przedwstępnej.”
b)„Jeżeli zajdzie konieczność podpisania takiej umowy przedwstępnej, nie przewiduje uzależnienia końcowej umowy sprzedaży od zgody na dysponowanie ww. działką w zakresie koniecznym do uzyskania wszelkich wymaganych prawem decyzji, pozwoleń, uzgodnień.”
c)„Jeżeli zajdzie konieczność podpisania umowy przedwstępnej, to nie przewiduję uwarunkowania zawarcia końcowej umowy sprzedaży od udzielenia pełnomocnictwa potencjalnemu kupującemu.”
d)„Jeżeli dojdzie do podpisania umowy przedwstępnej to nie przewiduję żadnych innych szczególnych warunków, które musiałyby być spełnione dla zawarcia umowy końcowej sprzedaży.”
4)Pytanie: „W związku z informacją zawartą w opisie sprawy, że „(…) Wnioskodawczyni w zakresie potencjalnej sprzedaży ostatniej działki, jeżeli w ogóle do niej dojdzie będzie działać przez pełnomocnika, którym będzie członek najbliższej rodziny (syn Wnioskodawcy). (…)” prosimy o wskazanie, w jakim zakresie udzieli/udzieliła Pani pełnomocnictwa synowi?”
Odpowiedź: „Pełnomocnictwo zostało udzielone synowi, gdyż sama nie byłabym w stanie poradzić sobie ze wszelkimi formalnościami. Osobiście nie znam się na tym, dlatego poprosiłam syna o pomoc i wsparcie w tym zakresie. Pełnomocnictwo obejmuje:
-Nabycie w moim imieniu nieruchomości.
-Zbycia w moim imieniu nieruchomości.
-Zarządzania nieruchomościami.
-Ustawienia hipotek na nieruchomościach.
-Ustanowienia służebności.
-Zawierania i rozwiązywania umów o świadczenie usług z gestorami sieci.
-Składanie wniosków o wydanie dokumentów dotyczących nieruchomości.
-Pokwitowania i odbioru zaliczki lub zadatku na poczet ceny sprzedaży jak i całej sprzedaży.”
5)Pytanie: „Jakie działania przed dokonaniem sprzedaży ww. działki będzie podejmował ustanowiony przez Panią pełnomocnik (syn)?
Odpowiedź: „Jeżeli nie będę miała możliwości stawienia się na czynności podpisania aktu notarialnego, poproszę syna o stawiennictwo i zbycie w moim imieniu stosownie do pełnomocnictwa.”
6)Pytanie: „Czy Pani pełnomocnik (syn) przed dokonaniem sprzedaży ww. działki będzie:
a)składał w Pani imieniu jakiekolwiek wnioski? Jeśli tak to proszę jednoznacznie wskazać jakie i czego dotyczyły/będą dotyczyć?
b)występował o decyzje pozwolenia, lub inne pisma dotyczące ww. działki? Jeśli tak to proszę jednoznacznie wskazać jakie i czego będą dotyczyły?”
Odpowiedź:
a)„Nie”
b)„Nie”
Pytanie
Czy w związku z potencjalną możliwością zmiany planów i sprzedaży ostatniej z pozostawionych po podziale działek, Wnioskodawczyni będzie działała jako podatnik podatku od towarów i usług, a w konsekwencji czy sprzedaż ostatniej działki będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
Pani stanowisko w sprawie (z uwzględnieniem uzupełnienia wniosku)
Zdaniem Wnioskodawczyni, w opisanym zdarzeniu przyszłym, a więc w przypadku sprzedaży ostatniej z działek, ze względu na możliwą zmianę planów życiowych nie będzie występować w charakterze podatnika podatku od towarów usług, a zatem odpłatne zbycie nieruchomości przez Wnioskodawczynię nie będzie opodatkowane tym podatkiem.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Nie ulega wątpliwości, że sprzedaż nieruchomości stanowi dostawę towarów w rozumieniu tego przepisu, przy czym w związku z przeznaczeniem działek, wynikającym z planu zagospodarowania przestrzennego należy je traktować jak tereny budowlane w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy VAT, podlegające przedmiotowo opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Nie każda jednak dostawa podlega opodatkowaniu VAT, a tylko taka dostawa, która jest dokonywana przez podatnika tego podatku. Z kolei za podatnika uważa się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności (art. 15 ust. 1 ustawy VAT). Natomiast za działalność gospodarczą uważa się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy VAT).
Zatem, dostawa towarów będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.
Przyjmuje się, iż właściwym jest nieuznawanie za podatników osób fizycznych, gdy dokonują dostawy (zbycia) towarów stanowiących część majątku osobistego, to jest majątku, który nie został nabyty w celu jego wykorzystania w ramach działalności gospodarczej.
W kontekście powyższego, nie jest podatnikiem podatku VAT ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, bez zamiaru ich ciągłego wykonywania i nie prowadzi zorganizowanej lub zarejestrowanej działalności gospodarczej.
W wyroku z 5 maja 2016 r. (I SA/Po 2445/15) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu uzasadniał rozstrzygnięcie w zbliżonym do przedmiotowego stanu faktycznego w następujący sposób: „w kwestii opodatkowania sprzedaży działek (gruntów) przeznaczonych w planie zagospodarowania przestrzennego na cele budowlane (działek przekształconych z gruntów rolnych) wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: Trybunał, TSUE) w wyroku z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10, udzielając odpowiedzi na zadane przez Naczelny Sąd Administracyjny pytania prejudycjalne. W wyroku tym Trybunał stwierdził między innymi, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej, a sama liczba i zakres transakcji sprzedaży dokonanych nie ma charakteru decydującego. Zakres transakcji sprzedaży nie może tym samym stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy 2006/112/WE, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą (...). Nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego”.
Inaczej jest natomiast, zarówno w opinii sądów administracyjnych, jak i TSUE, w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE. Takie aktywne działania mogą polegać na przykład na uzbrojeniu terenu albo podejmowaniu działań marketingowych i sprzedażowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, w związku z czym w takiej sytuacji dostawy terenu budowlanego nie można uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi jednak wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu (działalności gospodarczej), jako że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy. Takie transakcje nie stanowią zaś same z siebie działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy. TSUE zaznaczył ponadto, że dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem VAT na podstawie prawa krajowego państwa członkowskiego, jeżeli państwo to skorzystało z możliwości przewidzianej w art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE, niezależnie od częstotliwości takich transakcji oraz od kwestii, czy sprzedawca prowadzi działalność producenta, handlowca lub usługodawcy, pod warunkiem że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W ustawie o VAT brak jest jednoznacznego i precyzyjnego unormowania, z którego wynikałoby, że Polska skorzystała z uprawnienia określonego w art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE, na podstawie którego za podatnika należy uznać każdego, kto także okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, w szczególności dokonującego pojedynczej dostawy terenu budowlanego. Wywodzenie z normy art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, że Polska skorzystała z możliwości przewidzianej w art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE nie jest możliwe w świetle orzecznictwa TSUE i samego sformułowania art. 15 ust. 2 ustawy o VAT (tak m.in. NSA w wyroku w sprawie sygn. akt I FSK 1536/10).
Jak wynika z orzecznictwa NSA stwierdzenie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik VAT wymaga każdorazowo oceny odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. Aby uznać, że jednorazowa sprzedaż nieruchomości jest czynnością opodatkowaną należy wykazać, że sprzedawca w odniesieniu do tej czynności występował w charakterze podatnika, tj. jako osoba angażująca środki podobne do wykorzystywanych przez handlowca, a nie osoba wykonująca prawo własności w stosunku do określonego gruntu. Przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając działki, będące terenami budowlanymi działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną czy stałą). W konsekwencji istotne jest to, czy ze stanu faktycznego wynika, że sprzedający w celu dokonania sprzedaży gruntów podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu. Podjęcie takich czynności, jak uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych oraz działania marketingowe wykonywanych w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, stanowią o takiej aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami, które mogą wskazywać, że czynności sprzedającego przybierają formę zawodową (profesjonalną), a w konsekwencji zorganizowaną.
W interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 10 czerwca 2019 r. (sygn. 0115-KDIT1-3.4012.254.2019.1.AT) wskazano: „Zatem w kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest to, czy zbywca w celu dokonania jego sprzedaży, podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy. Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą”.
W interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 23 kwietnia 2019 r. (sygn. 0114-KDIP1-2.4012.200.2019.1.RM) wskazano: „Podkreślić przy tym należy, że pod pojęciem „handel” należy rozumieć dokonywany w sposób zorganizowany zakup towarów w celu ich odsprzedaży. Jeżeli zatem dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika, czy wykonującego wolny zawód to w świetle cytowanego powyżej art. 15 ust. 2 ustawy nie można podmiotu dokonującego dostawy uznać za podatnika VAT z tytułu wykonania takiej czynności. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego. Majątek taki nabywany jest bowiem na własne potrzeby danej osoby, a nie z przeznaczeniem do działalności gospodarczej, w tym handlowej, a zatem jego sprzedaż zarówno w całości jak i w częściach, jednemu lub wielu nabywcom, z zyskiem lub bez, nie może być uznana za działalność handlową ze skutkiem w postaci uznania tej osoby za podatnika VAT”.
Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawczyni, możliwa sprzedaż ostatniej z działek powstałych po podziale również nie będzie miała cech działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a w konsekwencji sprzedaż tej działki nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Podejmowane przez Wnioskodawczynię czynności w zakresie możliwej sprzedaży nieruchomości nie będą miały cech profesjonalnej działalności handlowej w zakresie obrotu nieruchomościami. W szczególności Wnioskodawczyni nie zamierza podejmować żadnych szczególnych, uporządkowanych lub profesjonalnych działań mających na celu dokonania sprzedaży działki.
W związku z tym, potencjalną sprzedaż należy uznać za wykonywaną przez Wnioskodawczynię w ramach zwykłego zarządu majątkiem prywatnym i niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.
Natomiast w wyroku z 9.05.2014 r. (I FSK 811/13, LEX nr 1504236) NSA trafnie zauważył, że podział nieruchomości w celu umożliwienia sprzedaży jest działaniem, które mieści się w zarządzie majątkiem prywatnym i może być w okolicznościach konkretnego stanu faktycznego uzasadniony, gdy podmiot jeszcze nie wie, czy sprzeda jedną nieruchomość, czy więcej. Podobnie przyjął WSA we Wrocławiu, który w orzeczeniu z 10.06.2016 r. (I SA/Wr 235/16, LEX nr 2101112) stwierdził m.in., że wprawdzie sam podział gruntów wymaga podjęcia określonej czynności, jednakże jest niewystarczający do tego, aby uznać, że spełniona jest jedna z cech wykonywania działalności gospodarczej wykonywanie jej w sposób zorganizowany. W wyroku z 19.04.2012 r. (I FSK 1118/11, LEX nr 1162866) NSA trafnie skonkludował, iż logiczne, choćby ze względów finansowych i pragmatycznych, jest wnioskowanie, że skoro strona zleca sprzedaż działek pośrednikowi w obrocie nieruchomościami, to jest to równoznaczne z tym, że sama nie działa w tym zakresie zawodowo profesjonalnie. Z kolei w przywoływanym już wyroku z 9.05.2014 r. (I FSK 811/13, LEX nr 1504236) NSA słusznie podniósł, że zamieszczenie ogłoszenia o sprzedaży w prasie i Internecie nie świadczy automatycznie o konieczności uznania aktywności strony w zakresie obrotu nieruchomościami za zawodową. W przypadku takich ogłoszeń istotne znaczenie ma to, czy wykraczają one poza zwykłe formy ogłoszeń, czy przybierają postać reklamy, stanowiąc formę marketingu. Samo zamieszczenie ogłoszenia w prasie czy Internecie (środkach przekazu będących w powszechnym użyciu) bez wskazania, że miało ono cechy wykraczające poza zwykłe ogłoszenie (np. wielkość, grafikę, formułę) i wymagało większych od zwyczajowo przyjętych nakładów, nie pozwala na stwierdzenie, że osoba je zamieszczająca zachowuje się jak handlowiec.
W związku z powyższym należy stwierdzić, że w zakresie sprzedaży ostatniej z działek powstałych po podziale, na skutek możliwej, chociaż nie podjętej jeszcze decyzji o sprzedaży, Wnioskodawczyni nie będzie działała jako podatnik VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT. W konsekwencji sprzedaż tej działki również nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.
W piśmie z 11 kwietnia 2024 r. Wnioskodawczyni oświadczyła, że jej stanowisko pozostaje bez zmian. Zdaniem Wnioskodawczyni nie będzie ona działała jako podatnik VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT. W konsekwencji sprzedaż działki nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 361), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Natomiast w myśl art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Zatem w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, należy przyjąć, że zbycie nieruchomości gruntowych (działek) traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Natomiast na mocy art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).
Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy lub świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.
Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Stosownie do art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:
„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) powołanej Dyrektywy 2006/112/WE wskazano:
Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego.
W myśl art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE:
Do celów ust. 1 lit. b) „teren budowlany” oznacza każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie.
Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE:
Opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.
Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.
Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Uznanie, iż dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.
Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.
Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
Pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy. Jednakże jak wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. Ocenie podlegać muszą przede wszystkim działania, jakie podejmuje zbywca w celu dokonania sprzedaży.
Z okoliczności przedstawionych w opisie sprawy wynika, że zakupiła Pani działkę budowlaną, jako osoba fizyczna do swojego majątku prywatnego, w celu budowy własnego domu. Całość działki na moment zakupu była niepodzielona. Chciała Pani zakupić mniejszą cześć działki, zgodnie ze swoimi potrzebami, natomiast sprzedawca sprzedawał wyłącznie całość bez dokonywania wcześniejszego podziału. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przewidywał obowiązek podziału działki na … części i po dokonaniu zakupu była Pani zmuszona dokonać podziału działki. Po podziale chciała Pani zachować sobie jedną z działek i rozpocząć na niej budowę domu, natomiast pozostałe … działek, w związku z tym, że stanowiły zbyt dużą ilość gruntu i nie były Pani potrzebne, zamierzała Pani sprzedać. Na moment złożenia wniosku sprzedała Pani … z … przeznaczonych na sprzedaż działek.
Zgodnie z pierwotnym założeniem 1 z … działek - działka nr 1 - miała zostać pozostawiona w celu realizacji własnych potrzeb mieszkaniowych i budowy domu. Rozważa Pani jednak zmianę wcześniejszej decyzji i zamiast budowy domu na działce, zakup lokalu mieszkalnego również w celu realizacji własnych celów mieszkaniowych. Zmiana podyktowana jest tym, że przewidywane koszty budowy domu, jak wynika ze wstępnych szacunków, będą wyższe niż pierwotnie zakładano.
Przed sprzedażą działki nr 1 nie zamierza Pani ponosić nakładów finansowych związanych z przygotowaniem do sprzedaży. W szczególności, nie zamierza Pani dokonywać jej uzbrojenia, tj. doprowadzenia mediów, ogrodzeń, ani żadnych innych czynności służących ulepszeniu lub uatrakcyjnieniu działki. Nie będzie Pani też podejmowała aktywnych działań związanych ze znalezieniem kupca zainteresowanego nabyciem ww. działek, poza wystawieniem ogłoszeń na portal typu .... lub ...... Nie będzie Pani prowadziła żadnych szeroko zakrojonych działań marketingowych i reklamowych.
Działka nr 1 od momentu nabycia nie była przez Panią w jakikolwiek sposób wykorzystywana, w tym, nie była i nie jest wykorzystywana do działalności rolniczej. Nie wykorzystywała Pani, nie wykorzystuje ani nie zamierza również w żaden sposób wykorzystywać ww. działki przed sprzedażą do działalności gospodarczej, w szczególności działka nie będzie przedmiotem umowy najmu czy dzierżawy, ani żadnych innych umów o podobnym charakterze.
Obecnie nie znalazł się jeszcze potencjalny nabywca działki, w związku z czym nie zawarła Pani umowy przedwstępnej. Jeżeli zajdzie konieczność podpisania umowy przedwstępnej, nie przewiduje Pani uzależnienia końcowej umowy sprzedaży od zgody na dysponowanie ww. działką w zakresie koniecznym do uzyskania wszelkich wymaganych prawem decyzji, pozwoleń, uzgodnień. Nie przewiduje Pani również uwarunkowania zawarcia końcowej umowy sprzedaży od udzielenia pełnomocnictwa potencjalnemu kupującemu, a także nie przewiduje Pani żadnych innych szczególnych warunków, które musiałby być spełnione dla zawarcia umowy końcowej sprzedaży. W zakresie potencjalnej sprzedaży ww. działki będzie Pani działać przez pełnomocnika, którym będzie Pani syn, gdyż nie zna się Pani na formalnościach związanych z obrotem nieruchomościami i sama nie byłaby Pani w stanie poradzić sobie ze wszelkimi formalnościami.
Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że z całokształtu okoliczności sprawy nie wynika taka Pani aktywność, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Zatem należy uznać, że planowana przez Panią sprzedaż działki nr 1 nie będzie stanowić działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Brak jest bowiem przesłanek świadczących o takiej Pani aktywności w przedmiocie zbycia ww. działki, która jest porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Nie będzie występować bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że dostawa ww. działki będzie wypełniać przesłanki działalności gospodarczej. Jak wynika z całokształtu okoliczności sprawy, nie podejmowała Pani aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców.
Konsekwentnie, w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że w związku z planowaną przez Panią sprzedażą działki nr 1 będzie występować Pani w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Działania podejmowane przez Panią należą zatem do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. W związku z tym, będzie korzystać Pani z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.
Zatem dokonując sprzedaży działki nr 1 nie będzie działała Pani w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem sprzedaż ww. działki nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Tym samym uznałem Pani stanowisko za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Zaznacza się, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Pani ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),
albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).