Interpretacja indywidualna z dnia 22 kwietnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.55.2024.2.JSZ
Temat interpretacji
Ustalenie czy wynagrodzenie otrzymane za wykonywane czynności stanowi podstawę opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, nieuznanie za podatnika podatku VAT w zakresie wykonywania zadań objętych Umową, zwolnienie od podatku VAT działań dokonywanych w ramach Umowy.
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest:
-nieprawidłowe w zakresie ustalenia czy wynagrodzenie otrzymane za wykonywane czynności stanowi podstawę opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT oraz nieuznania Państwa za podatnika podatku VAT w zakresie wykonywania zadań objętych Umową,
-prawidłowe w zakresie opodatkowania podatkiem VAT oraz korzystania ze zwolnienia od podatku VAT działań dokonywanych w ramach Umowy.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
19 stycznia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 19 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:
-ustalenia czy wynagrodzenie otrzymane za wykonywane czynności stanowi podstawę opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT,
-nieuznania Państwa za podatnika podatku VAT w zakresie wykonywania zadań objętych Umową,
-opodatkowania podatkiem VAT oraz korzystania ze zwolnienia od podatku VAT działań dokonywanych w ramach Umowy.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 12 marca 2024 r. (wpływ 12 marca 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
… S.A. w … (… S.A. / Spółka) jest Spółką Akcyjną, której akcjonariuszem jest Województwo ...
Spółka została zarejestrowana jako podatnik VAT w dniu 18 sierpnia 1993 r. Przedmiot podstawowej działalności Spółki to pozostałe pośrednictwo pieniężne PKD – 64.19.Z.
Zgodnie z Art. 7 Statutu przedmiotem działania Spółki są zadania wpisujące się w ...
Przedmiot działania Spółki obejmuje w szczególności:
-…,
-....
W ramach realizacji programów i projektów współfinansowanych z funduszy Unii Europejskiej, Spółka może pełnić funkcje określone we właściwych przepisach prawa i w dokumentach programowych.
… S.A. w … jest przedsiębiorcą publicznym w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 22 września 2006 r. o przejrzystości stosunków finansowych pomiędzy organami publicznymi a przedsiębiorcami publicznymi oraz o przejrzystości finansowej niektórych przedsiębiorców, gdyż Instytucja Zarządzająca wywiera decydujący wpływ na Instytucję Pośredniczącą.
W dniu ... r. w wyniku rozstrzygnięcia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonego w trybie zamówienia z wolnej ręki zgodnie z ustawą z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych, dalej zwaną „ustawą PZP”, oraz na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027, zwanej dalej „ustawą wdrożeniową” w zw. z art. 71 ust. 3 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej, zwanego dalej „rozporządzeniem ogólnym”, Spółka podpisała Umowę z Województwem … w sprawie realizacji Programu Regionalnego Fundusze Europejskie … 2021-2027. Województwo … – Instytucja Zarządzająca, powierzyło … S.A. w … - Instytucji Pośredniczącej, realizację części Priorytetu (...), zwanego dalej „Programem”, w zakresie następujących działań: (...).
Do zadań … S.A. w …, jako Instytucji Pośredniczącej będzie należało: (...).
W ramach powierzonych zadań … S.A. w … jako Instytucja Pośrednicząca działa w imieniu i na rzecz Instytucji Zarządzającej - Województwa …, w szczególności przy zawieraniu umów z beneficjentami i ustanawianiu zabezpieczeń ich wykonania.
Prawa i obowiązki wynikające z Umowy zawartej z Województwem … nie mogą być przenoszone przez Instytucję Pośredniczącą na rzecz osób trzecich. … S.A. w … nie może powierzyć zadań związanych z realizacją Programu określonych w Umowie Instytucji wdrażającej.
Z tytułu realizacji powierzonych zadań Spółka będzie otrzymywała od Województwa wynagrodzenie w formie rekompensaty. Sposób kalkulacji rekompensaty będzie zgodny z zasadami wynikającymi z Decyzji Komisji z dnia 20 grudnia 2011 r. w sprawie stosowania art. 106 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy państwa w formie rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych. Rekompensata będzie wypłacana za dany okres rozliczeniowy na podstawie okresowych sprawozdań zawierających rozliczenie z wykonania zadania powierzonych Spółce. Kwotę rekompensaty stanowić będzie różnica pomiędzy kosztami realizacji zadania a przychodami. Koszty podlegające rekompensacie będą obejmować konieczne i celowe koszty poniesione w związku z realizacją powierzonych zadań. Spółce przysługiwać będzie w ramach rekompensaty prawo do rozsądnego zysku rozumianego jako stopa zwrotu z kapitału, które zażądałoby typowe przedsiębiorstwo rozważające czy przy uwzględnieniu ryzyka podjąć się wykonywania określonej usługi w ogólnym interesie gospodarczym, wypłacanego cząstkowo w okresach realizacji Umowy.
Województwo … nie jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT.
W uzupełnieniu wniosku udzielono odpowiednio następujących odpowiedzi na zadane w wezwaniu pytania:
1)„Jaka jest podstawa prawna działania Państwa, w imieniu Województwa, jako organu władzy (na podstawie jakich przepisów prawnych – aktów prawnych działają Państwo w imieniu Województwa jako organ władzy, będąc odrębnym od Województwa podatnikiem podatku VAT)?”
Odpowiedź: … S.A. w … działa na podstawie statutu uchwalonego przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy. Jedynym akcjonariuszem Spółki jest Województwo … a Zarząd Województwa pełni rolę Zgromadzenia akcjonariuszy tj. organu, który uchwala statut Spółki. Przedmiot działania Spółki został opisany w art. 7 i 8 statutu. Zgodnie z ich treścią przedmiotem działania Spółki są zadania wpisujące się w politykę rozwoju województwa ukierunkowane na tworzenie warunków rozwoju gospodarczego. Misją … S.A jest (...). Działalność … S.A. w … służy zaspokajaniu potrzeb o charakterze powszechnym określonym w ustawie o samorządzie województwa oraz powierzonym samorządowi województwa na podstawie art. 3 pkt 2 ustawy z 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (tj. Dz.U z 2023 r. poz. 1259 ze zm. ). Przez cały okres realizacji umowy Województwo będzie jedynym akcjonariuszem Spółki. Zarówno cel powstania Spółki jaki i prowadzona przez niego działalność jest determinowana przez inne cele niż maksymalizacja zysku, co ma odzwierciedlenie w zapisach statutu. … S.A. realizuje politykę rozwoju regionalnego, na którą składa się m.in. tworzenie rozwoju gospodarczego, pozyskiwanie i łączenie środków finansowych publicznych i prywatnych w celu realizacji zadań z zakresu użyteczności publicznej. Na podstawie Umowy nr … z dnia 29 grudnia 2023 r. w sprawie realizacji Programu Regionalnego Fundusze Europejskie … 2021-2027 Spółka pełni rolę Instytucji Pośredniczącej. Województwo uznało Spółkę za przedsiębiorcę publicznego w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 22 września 2006 r. o przejrzystości stosunków pomiędzy organami publicznymi a przedsiębiorcami publicznymi oraz o przejrzystości finansowej niektórych przedsiębiorców, gdyż Instytucja Zarządzająca wywiera decydujący wpływ na Instytucję Pośredniczącą.
Organami Spółki są Walne Zgromadzenie, Rada Nadzorcza, Zarząd. Powołana przez Walne Zgromadzenie Rada Nadzorcza sprawuje bieżącą kontrolę nad działalnością Spółki. Zarząd Składa się obecnie z 3 członków powoływanych przez Radę Nadzorczą. Województwo sprawuje kontrolę na działalnością Spółki taką samą jak nad własnymi jednostkami organizacyjnymi. … S.A. w … łączy z Województwem … umowa w sprawie realizacji Programu Regionalnego Fundusze Europejskie … 2021-2027 z dnia 31 grudnia 2023 r. na podstawie, której Spółka występuje jako Instytucja Pośrednicząca w Regionalnym Programie Operacyjnym Fundusze Europejskie … na lata 2021-2027. Na podstawie tej umowy Województwo … powierzyło Spółce wykonywanie swoich zadań związanych z realizacją części Priorytetu (...).
Umowa ta wraz ze Statutem Spółki stanowi zlecenie zadań własnych Województwa podmiotowi wewnętrznemu zgodnie z art. 12 Dyrektywy nr 24/2014/UE w sprawie zamówień publicznych i nie wymaga zastosowania procedur zamówień publicznych. Zgodnie z art. 13 Dyrektywy 2006/11/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej ( dalej jako „dyrektywa 112” ) krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami. Spółka ma status podmiotu prawa publicznego.
2)„W związku ze wskazaniem, iż „Spółka została zarejestrowana jako podatnik VAT w dniu 18 sierpnia 1993 r. Przedmiot podstawowej działalności Spółki to pozostałe pośrednictwo pieniężne PKD - 64.19.Z.” należy doprecyzować czy prowadzą Państwo ww. działalność we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność?”
Odpowiedź: Usługi wdrażania części osi priorytetowej „...” Regionalnego Programu Operacyjnego … 2007-2013 na rzecz Województwa zostały zakwalifikowane w 2007 r. przez Urząd Statystyczny zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług jako „Usługi pośrednictwa pieniężnego, pozostałe”. Dlatego też przedmiot podstawowej działalności Spółki został ustalony jako „pozostałe pośrednictwo pieniężne” – PKD - 64.19.Z. Przy czym wdrażanie części osi priorytetowej „...” Regionalnego Programu Operacyjnego … 2007-2013 i na lata 2014- 2020 na rzecz Województwa odbywało się w innej formule prawnej niż obecnie. W latach 2008 i 2016 … S.A. w … pozyskała możliwość wdrażania środków unijnych w wyniku wygranego przetargu zorganizowanego w trybie ustawy Prawo zamówień publicznych przez Województwo, zaś podstawą rozliczeń nie była rekompensata ustalana zgodnie z zasadami wynikającymi z Decyzji Komisji z dnia 20 grudnia 2011 r. w sprawie stosowania art. 106 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy państwa w formie rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych. Zgodnie z Indywidualną Interpretacją Podatkową z dnia 4.08.2015 r. (i wcześniejszą) wykonywane przez Spółkę jako Instytucję Pośredniczącą czynności zostały zakwalifikowane jako zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.
Czynności wykonywane przez Spółkę w ramach wdrażania na rzecz przedsiębiorców części Regionalnych Programów Operacyjnych Województwa … odbywają się w imieniu i na rzecz Województwa.
3)„Dlaczego Województwo wybrało, jako sposób prowadzenia działań z zakresu polityki rozwoju Województwa, tworzenie Spółki, a nie prowadzenie tych działań w formie zakładu budżetowego lub jednostki budżetowej?”
Odpowiedź: Powierzając … S.A. w … realizację części Programu Regionalnego Fundusze Europejskie … 2021-2027 Województwo podjęło decyzję o powierzeniu Spółce jako Instytucji Pośredniczącej realizację części zadań Województwa mając na uwadze fakt, że Spółka jest podmiotem prawa publicznego zależnym od Województwa, wyspecjalizowanym we wdrażaniu środków unijnych, wyposażonym w odpowiedni potencjał osobowy i organizacyjny. Przed podjęciem decyzji o powierzeniu zadań Spółce, Walne Zgromadzenie dokonało zmiany art. 7 statutu Spółki pod kątem zapewnienia zgodności zadań realizowanych przez Spółkę z zadaniami Województwa. Taka forma realizacji zadań publicznych jest prawnie dopuszczalna oraz konieczna z punktu widzenia samorządu województwa z uwagi na interes publiczny.
4)„Czy z ekonomicznego punktu widzenia Państwa Spółka byłaby w stanie świadczyć – bez rekompensaty otrzymywanej od Województwa – usługi w ramach powierzonego zadania Województwa?”
Odpowiedź: … S.A. w … jest zobowiązana do realizacji zadań określonych w Statucie a przedmiot umowy w sprawie powierzenia realizacji części Programu Regionalnego Fundusze Europejskie … 2021-2027 wpisuje się w zadania Spółki i realizowaną przez nią misję polegającą na rozwoju gospodarczym regionu poprzez wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw za pomocą udzielania min. dotacji. Realizacja zlecanych zadań nie będzie odbywać się na warunkach rynkowych. Spółka biorąc pod uwagę wyłącznie swój interes ekonomiczny nie mogłaby zapewnić swojego funkcjonowania bez rekompensaty, bo jest podmiotem prawa publicznego, którego zadaniem nie jest maksymalizacja zysku lecz podejmowanie działań na rzecz rozwoju Województwa.
5)„Czy poza rekompensatą otrzymują Państwo jakąkolwiek odpłatność za wykonywanie przedmiotowych usług? Jeśli tak, to od kogo i za jakie usługi? Czy też usługi są wykonywane na rzecz odbiorcy, w związku z otrzymana rekompensatą, po cenie niższej lub nieodpłatnie?”
Odpowiedź: Poza rekompensatą od Województwa Spółka nie otrzymuje od nikogo żadnych innych odpłatności z tytułu realizacji Umowy.
6)Czy gdyby Państwo nie otrzymywali rekompensaty od Województwa, to czy cena świadczonych przez Państwa Spółkę usług w ramach powierzonego zadania własnego byłaby wyższa, kalkulowana w taki sposób aby zrekompensować straty? Czy istniałaby wtedy grupa odbiorców, która mogłaby korzystać z usług nieodpłatnie?
Odpowiedź: Województwo nie będzie odbiorcą działań świadczonych przez Spółkę. Województwo przekazało zadania własne do których wykonania jest ustawowo zobowiązane, a które w braku powierzenia ich Spółce zobowiązane byłoby wykonywać we własnym zakresie. Odbiorcami działań Spółki będą beneficjenci (MŚP), z którymi … S.A. w … działając w imieniu i na rzecz Województwa będzie podpisywała umowy o dofinansowanie. Zgodnie z definicją zawartą w ustawie z 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027 umowa o dofinansowanie projektu jest to umowa zawarta pomiędzy właściwą instytucją a wnioskodawcą, którego projekt został wybrany do dofinansowania zawierająca co najmniej elementy, o których mowa w art. 206 ust. 2 ustawy o finansach publicznych w tym umowę o finansowaniu, o którym mowa w art. 59 ust. 5 rozporządzenia ogólnego. Dofinansowanie przeznaczone jest na sfinansowanie wydatków kwalifikowanych w projekcie ponoszonych przez beneficjenta. Kwoty środków przeznaczonych na finansowanie projektów w ramach poszczególnych Działań wdrażanych przez Spółkę wynikają ze Szczegółowego Opisu Priorytetów Programu ustalonego przez Zarząd Województwa. Wydatki niekwalifikowane w projekcie pokrywa beneficjent. Dofinansowanie jest przekazywane w formie płatności z rachunku ministra właściwego do spraw finansów, o którym mowa w art. 200 ust. 1 ustawy o finansach publicznych. Instytucja Zarządzająca (Województwo) zapewnia środki publiczne na finansowanie projektów z budżetu środków europejskich. Instytucja Zarządzająca występuje do ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego z wnioskiem o upoważnienie Instytucji Pośredniczącej do wydawania zgody na dokonywanie płatności na podstawie wystawionych zleceń płatniczych na rzecz beneficjentów ze środków z budżetu europejskich, do wysokości przyznanego limitu. Zgodnie z umową … S.A. w … zobowiąże beneficjentów do wniesienia wkładu własnego do projektów w wysokości wynikającej z przepisów prawa i systemu realizacji Programu. Spółka przy wdrażaniu środków dofinansowania zobowiązana do równego traktowania wnioskodawców/ beneficjentów. Spółka jest podmiotem prawa publicznego zobowiązanym do stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych przy nabywaniu towarów, usług, robót budowlanych, co oznacza, że ponoszone przez Spółkę wydatki są racjonalne i oszczędne. Spółka nie ma wpływu na ustalenie zasad na jakich odbywa się przekazywanie wsparcia przedsiębiorcom w ramach wdrażanych Działań. O tym decyduje Zarząd Województwa.
7)„Czy Województwo, od którego Państwo otrzymują rekompensatę na podstawie Umowy, jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług?”
Odpowiedź: Województwo w zakresie wdrażania środków Programu Regionalnego Fundusze Europejskie … 2021-2027 nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
8)„Czy czynności realizowane przez Państwa w ramach powierzonego zadania Województwa stanowią świadczenie złożone (kompleksowe)? Jeżeli tak, to należy wskazać jaka czynność jest świadczeniem głównym?”
Odpowiedź: Zgodnie ze Szczegółowym Opisem Przedmiotem Zamówienia przedmiotem zamówienia jest świadczenie usług polegających na wykonywaniu zadań związanych z realizacją programu regionalnego Fundusze Europejskie … 2021- 2027 w zakresie części Priorytetu (...). Zarząd Województwa, pełniący funkcję Instytucji Zarządzającej programu regionalnego fundusze Europejskie … 2021-2027 na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027 delegował realizację części zadań Instytucji Pośredniczącej. Zgodnie z art. 2 pkt 10 ustawy z 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027 instytucja pośrednicząca to podmiot, któremu została powierzona w drodze porozumienia lub umowy zawartych z instytucją zarządzającą realizacja zadań w ramach krajowego programu lub regionalnego programu.
Zadania Spółki jako Instytucji Pośredniczącej koncentrują się wokół takich kwestii jak: (...).
W tak ukształtowanych zadaniach Instytucji Pośredniczącej za świadczenie główne należy uznać przekazywanie wsparcia finansowego ze środków europejskich (transfer środków pieniężnych) beneficjentom programu regionalnego Fundusze Europejskie … 2021-2027 w tym realizacja wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych tj. zlecanie płatności, przygotowanie i przekazywanie zapotrzebowania na środki, sporządzanie deklaracji wydatków, wnioskowanie i przekazywanie Instytucji Zarządzającej wszelkich informacji finansowych niezbędnych do wnioskowania i rozliczania środków na realizację Programu (pośrednictwo w przekazywaniu środków wsparcia w ramach realizacji Programu).
Spółka wskazuje, że nie da się powiązać otrzymywanych środków w ramach rekompensaty z konkretnymi czynnościami realizowanymi na rzecz odbiorców wsparcia, ani do konkretnego świadczenia realizowanego na rzecz beneficjenta. Odbiorcami działań będą nie tylko beneficjenci, ale także inne organy, instytucje krajowe i unijne a w najszerszym ujęciu ogół przedsiębiorców.
9)„Jakie okoliczności przesądzają o tym, że dany element świadczenia wykonywanego przez Państwa w ramach powierzonego zadania ma charakter dominujący (główny)?”
Odpowiedź: Przedmiotem Umowy zawartej z Województwem … jest Powierzenie Instytucji Pośredniczącej realizację części Priorytetu (...). Kwota środków europejskich przeznaczonych na finansowanie projektów w ramach Działań, w tym kwota elastyczności wynosi … EUR. Spółka jako Instytucja Pośrednicząca w ramach powierzonych zadań zobowiązana jest do dążenia do pełnej i zgodnej z systemem realizacji programu, o którym mowa w art. 6 ustawy wdrożeniowej kontraktacji środków w tej wysokości. Instytucja Pośrednicząca zobowiązana jest stosować w szczególności Program, Kontrakt Programowy dla Województwa … z 29 lipca 2022 r. zawarty z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej oraz przepisy prawa, wytyczne wydane na podstawie art. 5 ustawy wdrożeniowej, Szczegółowym Opisie Priorytetów Programu, Opisu Systemu Zarządzania i Kontroli Programu, procedury Instrukcji Wykonawczej Instytucji Pośredniczącej i inne dokumenty wchodzące w skład realizacji Programu. Wszystkie te przepisy i działania mają na celu zapewnienie prawidłowego, zgodnego z systemem realizacji Programu, efektywnego przekazania zakontraktowanych środków europejskich na rzecz beneficjentów Działań wdrażanych przez Spółkę jako Instytucja Pośrednicząca. Dlatego też za główne działanie należy uznać przekazywanie wsparcia finansowego ze środków europejskich (transfer środków pieniężnych) beneficjentom programu regionalnego Fundusze Europejskie … 2021-2027. Temu celowi podporządkowane jest opracowanie niezbędnych dokumentów takich jak Instrukcja Wykonawcza Instytucji Pośredniczącej, prowadzenie działań informacyjnych i edukacyjnych, przygotowanie i przekazywanie Instytucji Zarządzającej propozycji brzmienia kryteriów wyboru projektów do dofinansowania, opracowanie dokumentacji niezbędnej do przeprowadzenia naborów wniosków o dofinansowanie w sposób konkurencyjny takich jak regulamin wyboru projektów i przeprowadzanie naborów w ramach których przyjmowane są wnioski o dofinansowanie, podpisywanie z beneficjentami umów o dofinansowanie projektu, monitorowanie realizacji powierzonych Działań i umów o dofinansowanie projektu, prowadzenie kontroli projektów, o których mowa w art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy wdrożeniowej itp.
10)„Czy wykonywane przez Państwa czynności w ramach powierzonego zadania Województwa są:
a)usługami w zakresie:
i.depozytów środków pieniężnych,
ii.prowadzenia rachunków pieniężnych,
iii.wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych,
iv.przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli?
b)usługami pośrednictwa w świadczeniu ww. usług?”
Odpowiedź: Działania powierzone Spółce do wykonywane w ramach Umowy są zadaniami z zakresu wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, transferów pieniężnych, a ponieważ Spółka działa w imieniu i na rzecz Województwa realizowane działania mają charakter pośrednictwa w dokonywaniu ww. działań.
11)„Czy czynności wykonywane przez Państwa w ramach ww. umowy obejmują usługi, o których mowa w art. 43 ust. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1570 ze zm.), tj. czynności ściągania długów w tym factoringu, usługi doradztwa, usługi w zakresie leasingu? Jeżeli tak, należy wskazać jakie.”
Odpowiedź: Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę w ramach Umowy nie obejmują usług, o których mowa w art. 43 ust. 15 Ustawy o VAT.
Pytania
1.Czy wynagrodzenie otrzymywane przez Wnioskodawcę od Województwa za realizację zadań powierzonych na podstawie Umowy w sprawie realizacji Programu Regionalnego Fundusze Europejskie … 2021-2027 z dnia 29 grudnia 2023 r. w formie rekompensaty zgodnie z zasadami wynikającymi z Decyzji Komisji z dnia 20 grudnia 2011 r. w sprawie stosowania art. 106 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy państwa w formie rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych, będzie stanowić podstawę opodatkowania w rozumieniu art. 29a ustawy o podatku od towarów i usług?
2.Czy w zakresie zadań objętych Umową w sprawie realizacji Programu Regionalnego Fundusze Europejskie … 2021-2027 z dnia 29 grudnia 2023 r. … S.A. w … może być uznana za podatnika podatku od towarów i usług ?
3.Czy działania, które Wnioskodawca będzie dokonywać w ramach Umowy w sprawie realizacji Programu Regionalnego Fundusze Europejskie … 2021-2027 z dnia 29 grudnia 2023 r. będą opodatkowane podatkiem VAT? A jeśli tak, to czy będą podlegały zwolnieniu od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 Ustawy o VAT?
Państwa stanowisko w sprawie
Ad. 1
Zdaniem Wnioskodawcy otrzymywanie świadczenia w postaci wynagrodzenia otrzymywanego przez Wnioskodawcę od Województwa za realizację zadań powierzonych na podstawie Umowy w sprawie realizacji Programu Regionalnego Fundusze Europejskie … 2021-2027 z dnia 29 grudnia 2023 r. dofinansowania lub finansowania projektu nie będzie stanowiło podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ustawy o VAT.
W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Z kolei, zgodnie z art. 7 ust. 1 przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Natomiast na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.
Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Przywołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do "grona" usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.
Najistotniejszą regulacją w kontekście omawianej sprawy jest art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, stosownie do którego, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Przepis ten nakazuje wliczać dofinansowanie do podstawy opodatkowania, ale tylko jeśli ma ono bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług. Kryterium uznania dofinansowania za stanowiące podstawę opodatkowania jest to, czy jest ono przyznawane w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.
Należy uznać, że opodatkowanie subwencji (dotacji) stanowi wyjątek od zasad ogólnych wspólnego systemu VAT. Nie wszystkie subwencje (dotacje) stanowią element podstawy opodatkowania.
Jedynie takie, które są subwencjami (dotacjami) związanymi bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług. Wyjątek ten należy interpretować w sposób ścisły. Wykładnia ścisła prowadzi do wniosku, że tylko subwencje bezpośrednio wpływające na cenę transakcji podlegają opodatkowaniu. Natomiast inne subwencje (dotacje) nie wchodzą tym samym do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu.
… S.A. w … nie będzie miała żadnego wpływu na cenę świadczonych usług. Spółka nie będzie miała żadnego wpływu na warunki na jakich będą przekazywane środki dofinansowania beneficjentom – przedsiębiorcom w ramach wdrażanych działań ze środków Programu Regionalnego Fundusze Europejskie … 2021-2027. O warunkach decyduje wyłącznie Instytucja Zarządzająca, czyli Województwo. Realizacja zleconych zadań nie będzie się odbywać na warunkach rynkowych. Środki, które będzie otrzymywała Spółka nie mogą być wydatkowane na cele inne niż wyznaczone w Umowie w sprawie realizacji Programu Regionalnego Fundusze Europejskie … 2021-2027 z dnia 29 grudnia 2023 r.
Dodatkowo, Wnioskodawca zwraca uwagę, że wykonywanie Umowy wpisuje się w jej działalność statutową, określoną w art. 7. Zgodnie z art. 7 Statutu przedmiotem działania Spółki są zadania wpisujące się w politykę rozwoju Województwa, ukierunkowane w szczególności na tworzenie warunków rozwoju gospodarczego, w tym kreowanie rynku pracy oraz pozyskiwanie i łączenie środków finansowych publicznych i prywatnych, mające na celu pobudzanie aktywności gospodarczej, podnoszenie poziomu konkurencyjności i innowacyjności gospodarki województwa, wspieranie rozwoju nauki i współpracy między sferą nauki i gospodarki, popieranie postępu technologicznego oraz innowacji.
Przedmiot działania Spółki obejmuje w szczególności:
- wspieranie działań z zakresu polityki rozwoju województwa w formie dotacji lub wsparcia finansowego niestanowiącego dotacji, podlegającego całkowitemu albo częściowemu zwrotowi, przyznawanego między innymi w formie pożyczek, gwarancji lub poręczeń,
- wspieranie działań z zakresu polityki rozwoju województwa poprzez uczestniczenie w programach i projektach finansowanych z funduszy krajowych, zagranicznych, w tym z Unii Europejskiej.
W ramach realizacji programów i projektów współfinansowanych z funduszy Unii Europejskiej, Spółka może pełnić funkcje określone we właściwych przepisach prawa i w dokumentach programowych. Odbiorcami działań Wnioskodawcy będą nieskonkretyzowani odbiorcy – MŚP.
Ad. 2
W ocenie Skarżącej w zakresie objętym wnioskiem Spółka będzie wykonywała czynności w ramach władztwa publicznego powierzającego Województwa.
Umowa na podstawie której, Spółka będzie realizowała zadania Województwa służą zaspokajaniu potrzeb społecznych, polegających na tworzeniu warunków rozwoju gospodarczego Województwa i pobudzaniu aktywności gospodarczej, określonych w art. 11 i 14 ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa oraz w art. 2 ustawy z 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju.
W umowie w sprawie realizacji Programu Regionalnego Fundusze Europejskie … 2021-2027 z dnia 29 grudnia 2023 r. wskazano, że … S.A. w … jest przedsiębiorcą publicznym w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 22 września 2006r. o przejrzystości stosunków finansowych pomiędzy organami publicznymi a przedsiębiorcami publicznymi oraz o przejrzystości finansowej niektórych przedsiębiorców, gdyż Instytucja Zarządzająca wywiera decydujący wpływ na Instytucję Pośredniczącą oraz że Instytucja Pośrednicząca realizuje politykę rozwoju regionalnego, na którą składa się między innymi tworzenie warunków rozwoju gospodarczego, pozyskiwanie i łącznie środków finansowych publicznych i prywatnych w celu realizacji zadań z zakresu użyteczności publicznej. W związku z tym do planowania i weryfikacji wynagrodzenia otrzymanego przez Spółkę jako Instytucję Pośredniczącą oprócz przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych zastosowano Decyzję Komisji z dnia 20 grudnia 2011 r. w sprawie stosowania art. 106 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy państwa w formie rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych, przyznawanej przedsiębiorcom zobowiązanym do wykonywania usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym (Decyzja Komisji).
Decyzja Komisji określa warunki, przy spełnieniu, których pomoc publiczna w formie rekompensaty za świadczenie usług w ogólnym interesie gospodarczym przez przedsiębiorstwa, którym powierzono wykonywanie tych usług, jest zgodna z art. 106 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej i nie podlega notyfikacji Komisji Europejskiej. W szczególności muszą być spełnione następujące warunki:
- rekompensata może być przyznana jedynie w celu zapewnienia świadczenia usług stanowiących usługi w ogólnym interesie gospodarczym,
- podmiot świadczący usługi musi być specjalnie zobowiązany przez organ publiczny do wykonywania usług w ogólnym interesie gospodarczym,
- rekompensata nie może przekraczać kwoty koniecznej do pokrycia kosztów netto poniesionych przez przedsiębiorstwo w ramach wykonania zobowiązań z tytułu świadczonych usług publicznych, przy uwzględnieniu odpowiednich wpływów i rozsądnego zysku.
W ocenie Wnioskodawcy skoro z tytułu przedmiotowych czynności Województwo nie byłoby podatnikiem podatku VAT, to również podmiot wewnętrzny, któremu Województwo powierzy wykonywanie tych czynności nie może być uznany w zakresie tych samych czynności za podatnika VAT. W ocenie Spółki należy je zakwalifikować jako podmiot wykonujący działalność w zakresie władzy publicznej.
Województwo sprawuje nad Spółką kontrolę podobną do kontroli, jaką sprawuje nad własnymi jednostkami. Województwo sprawuje nad Spółką kontrolę, o której mowa w art. 214 ust. 1 pkt 11 lit. a) ustawy z 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych.
Zadaniem Spółki nie jest maksymalizacja zysku lecz działalność w sferze publicznej. Zgodnie z postanowieniami Statutu Spółki wpływające do Spółki środki pomocowe i dotacje od osób trzecich i instytucji mogą być spożytkowane tylko na cele określone przez te osoby i instytucje i nie tworzą one zysku do podziału między akcjonariuszy.
Ad. 3
Wnioskodawca stoi na stanowisku, że nawet gdyby uznać, że działania, które Wnioskodawca będzie realizować w ramach Umowy w sprawie realizacji Programu Regionalnego Fundusze Europejskie … 2021-2027 z dnia 29 grudnia 2023 r. będą podlegały ustawie o podatku VAT, to będą korzystały ze zwolnienia od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 Ustawy o VAT.
Stronami Umowy w sprawie realizacji Programu Regionalnego Fundusze Europejskie … 2021-2027 z dnia 29 grudnia 2023 r. jest Wnioskodawca jako Instytucja Pośrednicząca i Województwo jako Instytucja Zarządzająca.
… S.A. w … stoi na stanowisku, że zadania powierzone Spółce przez Województwo na podstawie zawartej Umowy obejmują szereg różnych zadań – czynności, które są elementem jednej kompleksowej usługi, polegającej na transferze pieniędzy stanowiących środki publiczne ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej (art. 5 ust. 1 pkt 2 i art. 117 ust. 1) ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. 2009 nr 157 poz. 1240) do beneficjentów – MŚP jako kwoty pieniężne współfinansowania z UE, zgodnie z art. 2 p. 4 ustawy z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027 (Dz. U. 2022 poz. 1079).
Mimo, że przedmiotem świadczeń realizowanych przez Spółkę na rzecz Instytucji Zarządzającej w ramach zawartej Umowy będzie kombinacja różnych czynności w tym stanowiących usługi pomocnicze, są one tylko środkiem do pełnego zrealizowania czynności zasadniczej – transferu środków pieniężnych. Pojedyncze usługi stanowią wyłącznie element usługi kompleksowej, bez których nie można zrealizować usługi głównej.
Mając powyższe na uwadze Wnioskodawca stoi na stanowisku, że wykonanie przez Spółkę czynności opisanych we wniosku korzysta ze zwolnienia z VAT z art. 43 ust. 1 pkt 40 Ustawy o VAT, tj.: usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług. Przedmiot podstawowej działalności Spółki to pozostałe pośrednictwo pieniężne PKD – 64.19.Z
Przedstawiając stan faktyczny Wnioskodawca informuje, że w podobnej sprawie została wydana dla Spółki Interpretacja indywidualna ITPP1/4512-646/15/DM z dnia 04.08.2015 r., która potwierdziła stanowisko Wnioskodawcy w tej sprawie.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest:
- nieprawidłowe w zakresie ustalenia czy wynagrodzenie otrzymane za wykonywane czynności stanowi podstawę opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT oraz nieuznania Państwa za podatnika podatku VAT w zakresie wykonywania zadań objętych Umową,
- prawidłowe w zakresie opodatkowania podatkiem VAT oraz korzystania ze zwolnienia od podatku VAT działań dokonywanych w ramach Umowy.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361) – zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W myśl art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie nie będące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do „grona” usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy.
Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:
·w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
·świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy jej wykonaniem a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną czynność w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.
Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.
Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).
W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.
Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.
W konsekwencji powyższego stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Taka konstrukcja definicji świadczenia usług jest wyrazem zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji dokonywanych w ramach profesjonalnego obrotu gospodarczego.
Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze – dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem działa jako podatnik VAT.
Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Ponadto należy zwrócić uwagę, że przepisy art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług stanowią implementację art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady. Zgodnie z ww. regulacją Dyrektywy 2006/112/WE Rady:
„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.
„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Unormowanie to stanowi odzwierciedlenie art. 13 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, który stwierdza, że:
Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.
Jednakże w przypadku gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.
W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.
Należy zauważyć, że ustawa o podatku od towarów i usług posługując się sformułowaniem „organy władzy publicznej” nie definiuje tego pojęcia, tak jak i Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej (t. j. Dz. U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483 ze zm.). W świetle art. 16 ust. 2 Konstytucji RP:
Samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej. Przysługującą mu w ramach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Rozwinięcie tej regulacji zawarto w art. 163 Konstytucji RP. Zgodnie z tym przepisem:
Samorząd terytorialny wykonuje zadania publiczne nie zastrzeżone przez Konstytucję lub ustawy dla innych organów władz publicznych.
Z powołanych przepisów wynika, że pojęciem tym objęte są wszelkie organy państwowe i samorządu terytorialnego.
W zakresie statusu podmiotu publicznego wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 29 października 2015 r. w sprawie C-174/14 Saudaco, w którym stwierdził „Jeżeli chodzi w szczególności o pierwszy z dwóch warunków ustanowionych w art. 13 ust. 1 wspomnianej dyrektywy, to znaczy o warunek dotyczący statusu podmiotu publicznego, to Trybunał orzekł już, że osoba, która wykonuje czynności należące do prerogatyw władztwa publicznego w sposób niezależny, nie pozostając częścią administracji publicznej, nie może zostać zaklasyfikowana jako podmiot prawa publicznego w rozumieniu tego przepisu (zob. podobnie w szczególności postanowienie Mihal, C-456/07, EU:C:2008:293, pkt 18 i przytoczone tam orzecznictwo) (…) status „podmiotu prawa publicznego” nie może wynikać jedynie z tego, że dana działalność polega na wykonywaniu czynności należących do prerogatyw władztwa publicznego (zob. podobnie w szczególności postanowienie Mihal, C-456/07, EU:C:2008:293, pkt 17 i przytoczone tam orzecznictwo).
Zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 566):
Do zakresu działania samorządu województwa należy wykonywanie zadań publicznych o charakterze wojewódzkim, niezastrzeżonych ustawami na rzecz organów administracji rządowej.
W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie województwa:
Samorząd województwa wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Stosownie do postanowień art. 8 ust. 1 ustawy o samorządzie województwa:
W celu wykonywania zadań województwo tworzy wojewódzkie samorządowe jednostki organizacyjne oraz może zawierać umowy z innymi podmiotami.
W świetle art. 11 ust. 1 ustawy o samorządzie województwa:
Samorząd województwa określa strategię rozwoju województwa, uwzględniającą w szczególności następujące cele:
1)pielęgnowanie polskości oraz rozwój i kształtowanie świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej mieszkańców, a także pielęgnowanie i rozwijanie tożsamości lokalnej;
2)pobudzanie aktywności gospodarczej;
3)podnoszenie poziomu konkurencyjności i innowacyjności gospodarki województwa;
4)zachowanie wartości środowiska kulturowego i przyrodniczego przy uwzględnieniu potrzeb przyszłych pokoleń;
5)kształtowanie i utrzymanie ładu przestrzennego.
Według art. 11 ust. 2 ustawy o samorządzie województwa:
Samorząd województwa prowadzi politykę rozwoju województwa, na którą składa się:
1)tworzenie warunków rozwoju gospodarczego, w tym kreowanie rynku pracy;
2)utrzymanie i rozbudowa infrastruktury społecznej i technicznej o znaczeniu wojewódzkim;
3)pozyskiwanie i łączenie środków finansowych: publicznych i prywatnych, w celu realizacji zadań z zakresu użyteczności publicznej;
4)wspieranie i prowadzenie działań na rzecz podnoszenia poziomu wykształcenia obywateli;
5)racjonalne korzystanie z zasobów przyrody oraz kształtowanie środowiska naturalnego, zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju;
6)wspieranie rozwoju nauki i współpracy między sferą nauki i gospodarki, popieranie postępu technologicznego oraz innowacji;
7)wspieranie rozwoju kultury oraz sprawowanie opieki nad dziedzictwem kulturowym i jego racjonalne wykorzystywanie;
8)promocja walorów i możliwości rozwojowych województwa;
9)wspieranie i prowadzenie działań na rzecz integracji społecznej i przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu.
Na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy o samorządzie województwa:
Samorząd województwa wykonuje zadania o charakterze wojewódzkim określone ustawami (…)
W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy:
Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Jak stanowi art. 29a ust. 6 ustawy:
Podstawa opodatkowania obejmuje
1)podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2)koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Powyższe przepisy dotyczące podstawy opodatkowania stanowią odzwierciedlenie odpowiednio art. 73 i 78 Dyrektywy 2006/112/WE Rady.
Natomiast, zgodnie z art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:
W odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.
Z kolei treść art. 78 Dyrektywy 2006/112/WE Rady stanowi:
Do podstawy opodatkowania wlicza się następujące elementy:
a)podatki, cła, opłaty i inne należności, z wyjątkiem samego VAT;
b)koszty dodatkowe, takie jak koszty prowizji, opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dostawcę lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Do celów akapitu pierwszego lit. b), państwa członkowskie mogą uznać koszty objęte odrębną umową za koszty dodatkowe.
Z powyższego wynika, że art. 29a ust. 1 ustawy odnosi się do wszystkiego, co stanowi zapłatę obejmując swym zakresem każdą formę zapłaty otrzymaną przez sprzedawcę z tytułu dostawy towarów lub wykonania usługi. Ponadto przepis ten oznacza, że do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wlicza się tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług.
Z opisu sprawy wynika, że jesteście Państwo Spółką Akcyjną, której jedynym akcjonariuszem jest Województwo. Zarejestrowani Państwo zostali jako podatnik VAT w dniu ... r. Przedmiot Państwa podstawowej działalności to pozostałe pośrednictwo pieniężne PKD – 64.19.Z. Zgodnie z Art. 7 Statutu przedmiotem Państwa działania są zadania wpisujące się w ...
Przedmiot Państwa działania obejmuje w szczególności:
-…,
-...
W ramach realizacji programów i projektów współfinansowanych z funduszy Unii Europejskiej, mogą Państwo pełnić funkcje określone we właściwych przepisach prawa i w dokumentach programowych.
W dniu 29.12.2023 r. w wyniku rozstrzygnięcia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonego w trybie zamówienia z wolnej ręki zgodnie z ustawą z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych, dalej zwaną „ustawą PZP”, oraz na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027, zwanej dalej „ustawą wdrożeniową” w zw. z art. 71 ust. 3 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej, zwanego dalej „rozporządzeniem ogólnym”, podpisali Państwo Umowę z Województwem w sprawie realizacji Programu Regionalnego Fundusze Europejskie .. 2021-2027. Województwo – Instytucja Zarządzająca, powierzyło Państwu - Instytucji Pośredniczącej, realizację części Priorytetu (...).
W ramach powierzonych zadań … S.A. w … jako Instytucja Pośrednicząca działa w imieniu i na rzecz Instytucji Zarządzającej - Województwa, w szczególności przy zawieraniu umów z beneficjentami i ustanawianiu zabezpieczeń ich wykonania.
W pierwszej kolejności podkreślenia wymaga, że ustalanie statusu otrzymywanych przez Państwa środków pieniężnych należy oceniać w kontekście istnienia związku z konkretnym świadczeniem.
Analiza okoliczności niniejszej sprawy w kontekście powołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że przedstawiona we wniosku sytuacja dotycząca realizacji zadań objętych Umową w sprawie realizacji Programu Regionalnego Fundusze Europejskie … 2021-2027 z dnia 29 grudnia 2023 r., nosi znamiona odpłatnego świadczenia usług, podlegającego opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Pomiędzy wynagrodzeniem, które otrzymujecie Państwo od Województwa w ramach rekompensaty, a świadczeniem na rzecz Województwa realizowanym w ramach zawartej umowy, zachodzi związek bezpośredni, bowiem płatność następuje w zamian za to świadczenie. Otrzymując rekompensatę od Województwa otrzymujecie Państwo zindywidualizowaną korzyść, a otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z czynnościami, których dokonujecie Państwo na rzecz Województwa. Realizując w ramach zawartej umowy opisane we wniosku zadania, zwalniacie Państwo Województwo w istocie z określonych prawem obowiązków, czynicie to jednak za określonym otrzymanym wynagrodzeniem, w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług – Województwo osiąga więc wymierną korzyść.
Należy zauważyć, że co prawda wykonujecie Państwo czynności związane z realizacją zadań własnych Województwa, ale wykonujecie te czynności jako odrębny podmiot posiadający status podatnika VAT. Państwa Spółka sama nie wchodzi w skład administracji samorządowej, lecz prowadzi niezależną działalność gospodarczą. Stopień zależności Państwa od Województwa nie może automatycznie przesądzać o braku możliwości uznania wykonywanych zadań własnych Województwa powierzonych Państwu za podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług.
W kontekście powyższego wskazać należy, że na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług otrzymane z tytułu świadczenia opisanych we wniosku usług świadczenie pieniężne określane przez strony umownie jako „rekompensata”, stanowić będzie zapłatę za świadczone przez nią usługi. Mimo, że Spółka wykonywać będzie czynności z katalogu zadań własnych, wymienionych w art. 2 ust. 2 ustawy o samorządzie wojewódzkim, w imieniu jednostki samorządu terytorialnego, to jednak sama nie będzie wchodzić w skład administracji samorządowej, lecz prowadzić będzie niezależną działalność gospodarczą.
Zatem pomiędzy płatnością, którą otrzymujecie Państwo w ramach rekompensaty od Województwa, a świadczeniem na jego rzecz, zachodzi związek bezpośredni, ponieważ płatność następuje w zamian za to świadczenie. Na gruncie rozpoznawanej sprawy nie można przyjąć, że między Województwem a Państwem nie nastąpi wymiana świadczeń.
Z tych też względów, wymienione czynności, które są świadczone na rzecz Województwa stanowią określone w art. 8 ust. 1 ustawy odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy.
Zauważyć należy, że wykonując przedmiotowe usługi działacie Państwo w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. Jedynie bowiem w przypadku, gdy wykonywanie zadań powierzonych następuje w ramach władztwa publicznoprawnego uznaje się, że wykonywane jest przez organ władzy publicznej lub urząd go obsługujący. W niniejszej sprawie wyłączenie to nie wystąpi, ponieważ nie można uznać, że świadczone przez Państwa usługi są prowadzone w ramach takiego władztwa.
Jak wynika z okoliczności sprawy z tytułu realizacji powierzonych zadań będą Państwo otrzymywali od Województwa wynagrodzenie w formie rekompensaty. Sposób kalkulacji rekompensaty będzie zgodny z zasadami wynikającymi z Decyzji Komisji z dnia 20 grudnia 2011 r. w sprawie stosowania art. 106 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy państwa w formie rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych. Rekompensata będzie wypłacana za dany okres rozliczeniowy na podstawie okresowych sprawozdań zawierających rozliczenie z wykonania zadania powierzonych Spółce. Kwotę rekompensaty stanowić będzie różnica pomiędzy kosztami realizacji zadania a przychodami. Koszty podlegające rekompensacie będą obejmować konieczne i celowe koszty poniesione w związku z realizacją powierzonych zadań. Będzie Państwu przysługiwać w ramach rekompensaty prawo do rozsądnego zysku rozumianego jako stopa zwrotu z kapitału, które zażądałoby typowe przedsiębiorstwo rozważające czy przy uwzględnieniu ryzyka podjąć się wykonywania określonej usługi w ogólnym interesie gospodarczym, wypłacanego cząstkowo w okresach realizacji Umowy.
W związku z powyższym wskazać należy, że na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług otrzymane od Województwa świadczenie pieniężne stanowi – przy uwzględnieniu zapisów art. 29a ust. 1 ustawy – podstawę opodatkowania, ponieważ stanowi zapłatę (wynagrodzenie) za świadczone przez Państwa usługi. Mimo, że w ramach zawartej z Województwem umowy wykonywane są czynności z katalogu zadań własnych, wymienionych w art. 2 ust. 2 ustawy o samorządzie wojewódzkim, w imieniu jednostki samorządu terytorialnego, to jednak Państwa Spółka sama nie wchodzi w skład administracji samorządowej, lecz prowadzi niezależną działalność gospodarczą.
Mając zatem powyższe na uwadze stwierdzić należy, że wynagrodzenie otrzymywane od Województwa w formie rekompensat za realizację przez Państwa zadań powierzonych na podstawie zawartej umowy stanowi podstawę opodatkowania podatkiem VAT w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy w związku z art. 29a ust. 6 ustawy, a Państwo wykonując przedmiotowe usługi w ramach zawartej Umowy działacie w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.
Odnosząc się do kwestii zwolnienia od podatku świadczonych przez Państwa usług wskazać należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku. Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy:
Zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.
Powyższe zwolnienia uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek odzwierciedlenia odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE.
Zgodnie z regulacją zawartą w art. 135 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE, państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje:
a)transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych;
b)udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę;
c)pośrednictwo lub wszelkie działania w zakresie gwarancji kredytowych, poręczeń i wszelkich innych zabezpieczeń i gwarancji oraz zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę;
d)transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności;
e)transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi, za które uważa się monety ze złota, srebra lub innych metali, jak również banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które przedstawiają wartość numizmatyczną;
f)transakcje, łącznie z pośrednictwem, jednakże z wyłączeniem przechowywania i zarządzania, których przedmiotem są akcje, udziały w spółkach lub związkach, obligacje i inne papiery wartościowe, z wyłączeniem dokumentów ustanawiających tytuł prawny do towarów, oraz praw lub papierów wartościowych, o których mowa w art. 15 ust. 2.
Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, winny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu VAT.
Z kolei w myśl art. 43 ust. 15 ustawy:
Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:
1)czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2)usług doradztwa;
3)usług w zakresie leasingu.
Wskazać należy, że z treści art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, stanowiącego implementację regulacji unijnych w tym zakresie wynika, że intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem usług w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli, a także zostało rozciągnięte na usługi pośrednictwa w tym zakresie. Należy stwierdzić, że wymienione zwolnienia mają charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi, cechy które ją rozróżniają. Zatem podkreślić należy, że wystarczającą przesłanką pozwalającą objąć zwolnieniem daną czynność jest wykazanie jej związku z tymi czynnościami, przy czym związek ten musi być wyraźny i nie odbiegać od świadczenia usług finansowych, wypaczając przez to istotę przewidzianego zwolnienia.
Kryteria, jakie należy przyjąć w celu kwalifikacji konkretnych usług jako transakcji dotyczących płatności i przelewów, zwolnionych od podatku na podstawie art. 135 ust. 1 lit. d) Dyrektywy 2006/112/WE Rady, zostały określone w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem TSUE, zwolnienia, o których mowa w art. 135 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE, stanowią autonomiczne pojęcia prawa unijnego, które służą unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich. Ponadto, pojęcia użyte do opisania zwolnień od podatku powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika.
W odniesieniu do art. 135 ust. 1 lit. d) Dyrektywy 2006/112/WE Rady TSUE wskazał, że przelew jest transakcją polegającą na realizacji dyspozycji przekazania określonej sumy pieniędzy z jednego rachunku na drugi. Transakcja ta cechuje się w szczególności tym, że powoduje zmianę sytuacji prawnej i finansowej istniejącej z jednej strony między udzielającym dyspozycji a beneficjentem, a z drugiej strony między nimi a ich bankiem, jak również, w odpowiednim przypadku, między bankami. Brzmienie art. 135 ust. 1 lit. d) dyrektywy 2006/112/WE nie wyklucza co do zasady, aby transakcja przelewu składała się z różnych odrębnych usług, które stanowią wówczas „transakcje dotyczące” przelewów w rozumieniu tego przepisu (np. wyrok w sprawie C-2/95 SDC, pkt 64). Zdaniem TSUE, „aby można było zaklasyfikować świadczone usługi jako transakcje dotyczące przelewów w rozumieniu art. 135 ust. 1 lit. d) dyrektywy VAT, muszą tworzyć odrębną całość, ocenianą w sposób ogólny, której skutkiem jest pełnienie szczególnych i istotnych funkcji przelewu i która w konsekwencji skutkuje przeniesieniem środków pieniężnych i powoduje zmiany prawne i finansowe. W tym względzie należy odróżnić usługę zwolnioną z podatku w rozumieniu dyrektywy VAT od wykonania zwykłego świadczenia rzeczowego lub technicznego. Istotne jest w szczególności, aby w tym celu zbadać zakres odpowiedzialności usługodawcy, a zwłaszcza to, czy odpowiedzialność ta ograniczona jest do aspektów technicznych, czy też obejmuje specyficzne i istotne elementy transakcji (zob. podobnie: wyrok z dnia 5 czerwca 1997 r., SDC, C-2/95, z dnia 28 lipca 2011 r. Nordea Pankki Suomi, C‑350/10)”.
Jak wskazuje TSUE, uwagi odnoszące się do transakcji dotyczących przelewów mają zastosowanie również do transakcji dotyczących płatności (np. wyrok w sprawie C-607/14 Bookit, pkt 43). Ponadto, aby świadczone usługi korzystały ze zwolnienia powinny stosownie do orzecznictwa TSUE dotyczyć specyficznych i istotnych elementów związanych z daną usługą finansową. Należy też wskazać, że TSUE w ww. orzeczeniu dodał, że „Sam fakt, że jakiś element jest niezbędny do zakończenia transakcji zwolnionej z podatku, nie daje podstaw do konkluzji, że usługa, którą dany element reprezentuje jest zwolniona”.
Z treści tez orzeczeń TSUE nie wynika, aby warunkiem uznania usługi stanowiącej samodzielny element usługi finansowej za czynność zwolnioną z podatku, było dokonanie przez podmiot świadczący usługę przekazu lub transferu pieniężnego polegającego na bezpośrednim obciążeniu lub zleceniu obciążenia określonego rachunku pieniężnego nadawcy lub odbiorcy realizowanej transakcji. Ponadto „zwolnieniem objęte są również transakcje niebędące w istocie przelewami lub płatnościami, a stanowiące transakcje tworzące odrębną całość, ocenianą w sposób ogólny, których skutkiem jest pełnienie szczególnych i istotnych funkcji przelewu lub płatności”, które w konsekwencji skutkują przeniesieniem środków pieniężnych i powodują zmiany prawne i finansowe.
Zważywszy, że przedmiotem świadczeń realizowanych przez Państwa na rzecz Województwa w ramach zawartej umowy będzie kombinacja różnych czynności, podkreślić należy, że aby móc wskazać, że dana usługa jest usługą jednolitą – złożoną (kompleksową), winna składać się ona z różnych świadczeń, których realizacja prowadzi jednak do jednego celu. Na usługę złożoną składa się więc kombinacja różnych czynności, prowadzących do realizacji określonego celu – do wykonania świadczenia głównego, na które składają się różne świadczenia pomocnicze. Natomiast usługę należy uznać za pomocniczą, jeśli nie stanowi ona celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub wykorzystania usługi zasadniczej. Pojedyncza usługa traktowana jest zatem jak element usługi kompleksowej wówczas, jeżeli cel świadczenia usługi pomocniczej jest zdeterminowany przez usługę główną oraz nie można wykonać lub wykorzystać usługi głównej bez usługi pomocniczej.
Co do zasady, każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji gdy jedna usługa obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka świadczeń, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Zatem, z ekonomicznego punktu widzenia usługi nie powinny być dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy tworzyć będą jedną usługę kompleksową, obejmującą kilka świadczeń pomocniczych. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej.
Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem TSUE, każda czynność powinna być zwykle uznawana za odrębną i niezależną, a czynność złożona z jednego świadczenia w aspekcie gospodarczym nie powinna być sztucznie rozdzielana, by nie pogarszać funkcjonalności systemu podatku VAT. W pierwszej kolejności należy poszukiwać elementów charakterystycznych dla rozpatrywanej czynności celem określenia, czy podatnik dostarcza konsumentowi, rozumianemu jako przeciętny konsument, kilka odrębnych świadczeń głównych, czy też jedno świadczenie. Z jednym świadczeniem złożonym mamy do czynienia m.in. jeżeli dwa lub więcej świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta, rozumianego jako przeciętny konsument, są tak ściśle związane, że stanowią one obiektywnie jedno tylko nierozerwalne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny (np. wyrok w sprawie C-41/04 Levob, pkt 20 i 22).
W wyroku w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd, Trybunał uznał, że jeżeli dwa lub więcej niż dwa świadczenia (czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta są tak ściśle powiązane, że obiektywnie tworzą w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie dla celów podatku od wartości dodanej. Pogląd ten znajduje również potwierdzenie w wyroku w sprawie C-2/95 Sparekassernes Datacenter (SDC).
W związku z powyższym stwierdzić należy, że ze świadczeniem usługi złożonej (kompleksowej) mamy do czynienia wówczas, gdy świadczenie usługodawcy jest rozbudowane i obejmuje dwie lub więcej pojedynczych czynności (świadczeń), będących elementami częściowego zobowiązania strony transakcji. Jednocześnie usługa taka, jeśli może zostać uznana za usługę o charakterze złożonym, podlega opodatkowaniu jednolitą stawką podatku od towarów i usług, właściwą dla świadczenia podstawowego, głównego.
Wykładnia przepisu art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, uwzględniająca orzecznictwo TSUE, nakazuje zatem przyjąć, że pojęcie usług w zakresie wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych obejmuje również transakcje tworzące odrębną całość, których skutkiem jest pełnienie szczególnych i istotnych funkcji przelewu lub płatności, i które w konsekwencji skutkują przeniesieniem środków pieniężnych i powodują zmiany prawne i finansowe. Pojęcie usług w zakresie wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych nie obejmuje natomiast usług o charakterze technicznym, w których odpowiedzialność usługodawcy ograniczona jest do kwestii technicznych i nie obejmuje istotnych elementów transakcji płatniczej.
Należy wskazać, że ekonomicznym efektem dokonania transferów pieniężnych jest, co do zasady, przekazanie przez dany podmiot (osobę) środków pieniężnych na rzecz innego podmiotu (osoby).
W okolicznościach niniejszej sprawy do Państwa zadań, jako Instytucji Pośredniczącej będzie należało: (...).
Jak Państwo wskazali, w tak ukształtowanych zadaniach Instytucji Pośredniczącej za świadczenie główne należy uznać przekazywanie wsparcia finansowego ze środków europejskich (transfer środków pieniężnych) beneficjentom programu regionalnego Fundusze Europejskie … 2021-2027 w tym realizacja wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych tj. zlecanie płatności, przygotowanie i przekazywanie zapotrzebowania na środki, sporządzanie deklaracji wydatków, wnioskowanie i przekazywanie Instytucji Zarządzającej wszelkich informacji finansowych niezbędnych do wnioskowania i rozliczania środków na realizację Programu (pośrednictwo w przekazywaniu środków wsparcia w ramach realizacji Programu).
Przedmiotem Umowy zawartej z Województwem jest Powierzenie Instytucji Pośredniczącej realizację części Priorytetu (...) ramach programu regionalnego Fundusze Europejskie … w zakresie Działań: Działalność B+R, Transformacja Cyfrowa MŚP, Schemat B, Konkurencyjne i Innowacyjne MŚP. Kwota środków europejskich przeznaczonych na finansowanie projektów w ramach Działań, w tym kwota elastyczności wynosi … EUR. Państwo jako Instytucja Pośrednicząca w ramach powierzonych zadań zobowiązana jest do dążenia do pełnej i zgodnej z systemem realizacji programu, o którym mowa w art. 6 ustawy wdrożeniowej kontraktacji środków w tej wysokości. Instytucja Pośrednicząca zobowiązana jest stosować w szczególności Program, Kontrakt Programowy dla Województwa z 29 lipca 2022 r. zawarty z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej oraz przepisy prawa, wytyczne wydane na podstawie art. 5 ustawy wdrożeniowej, Szczegółowym Opisie Priorytetów Programu, Opisu Systemu Zarządzania i Kontroli Programu, procedury Instrukcji Wykonawczej Instytucji Pośredniczącej i inne dokumenty wchodzące w skład realizacji Programu. Wszystkie te przepisy i działania mają na celu zapewnienie prawidłowego, zgodnego z systemem realizacji Programu, efektywnego przekazania zakontraktowanych środków europejskich na rzecz beneficjentów Działań wdrażanych przez Spółkę jako Instytucja Pośrednicząca. Dlatego też za główne działanie należy uznać przekazywanie wsparcia finansowego ze środków europejskich (transfer środków pieniężnych) beneficjentom programu regionalnego Fundusze Europejskie … 2021-2027. Temu celowi podporządkowane jest opracowanie niezbędnych dokumentów takich jak Instrukcja Wykonawcza Instytucji Pośredniczącej, prowadzenie działań informacyjnych i edukacyjnych, przygotowanie i przekazywanie Instytucji Zarządzającej propozycji brzmienia kryteriów wyboru projektów do dofinansowania, opracowanie dokumentacji niezbędnej do przeprowadzenia naborów wniosków o dofinansowanie w sposób konkurencyjny takich jak regulamin wyboru projektów i przeprowadzanie naborów w ramach których przyjmowane są wnioski o dofinansowanie, podpisywanie z beneficjentami umów o dofinansowanie projektu, monitorowanie realizacji powierzonych Działań i umów o dofinansowanie projektu, prowadzenie kontroli projektów, o których mowa w art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy wdrożeniowej itp.
W tym kontekście stwierdzić należy, że wszystkie czynności, które łącznie składają się na usługę złożoną i wypełniającą wskazane wyżej przez TSUE przesłanki, objęte będą zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy. Podkreślić jednak należy, że zwolnienie to obejmuje wyłącznie kompleksowe czynności dotyczące transferów pieniężnych dokonywanych bezpośrednio przez Państwa lub na Państwa zlecenie, za które należne jest wynagrodzenie skalkulowane głównie na podstawie faktycznych ponoszonych przez Państwa kosztów oraz na podstawie faktur według zasad, które będą określone w umowie.
Efektem wszystkich tych czynności łącznie (wykonywanych przez Państwa) jest realizacja transferów środków pieniężnych na rzecz beneficjentów, która bez tych czynności nie byłaby możliwa. Pomiędzy opisanymi we wniosku czynnościami istnieje ścisły związek przyczynowo-skutkowy. Przedmiotowe czynności stanowią zatem elementy łącznej usługi, spełniającej szczególne oraz istotne funkcje płatności, skutkujące zmianą sytuacji finansowej i prawnej stron tej operacji. Usługi te zatem objęte są zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.
W konsekwencji, działania dokonywane przez Państwa w ramach Umowy w sprawie realizacji Programu Regionalnego Fundusze Europejskie … 2021-2027 z dnia 29 grudnia 2023 r. są opodatkowane podatkiem VAT i korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.
Tym samym stanowisko Państwa w zakresie ustalenia czy wynagrodzenie otrzymane za wykonywane czynności stanowi podstawę opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT oraz nieuznania Państwa za podatnika podatku VAT w zakresie wykonywania zadań objętych Umową, należało uznać za nieprawidłowe. Natomiast w zakresie opodatkowania podatkiem VAT oraz korzystania ze zwolnienia od podatku VAT działań dokonywanych w ramach Umowy, Państwa stanowisko jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).