Uznanie otrzymanej przez Zainteresowanego 2 Płatności z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu za wynagrodzeniem za czynność podlegającą opodat... - Interpretacja - 0114-KDIP1-3.4012.121.2024.2.PRM

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 15 kwietnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-3.4012.121.2024.2.PRM

Temat interpretacji

Uznanie otrzymanej przez Zainteresowanego 2 Płatności z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu za wynagrodzeniem za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, jako świadczenie usług, wykonaną przez Zainteresowanego 2 na rzecz Wnioskodawcy oraz przysługującego Wnioskodawcy prawa do odliczenia podatku VAT z faktury wystawionej przez Zainteresowanego 2 na rzecz Wnioskodawcy.

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

29 lutego 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 29 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania otrzymanej przez Zainteresowanego 2 Płatności z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu za wynagrodzenie za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, jako świadczenie usług, wykonaną przez Zainteresowanego 2 na rzecz Wnioskodawcy oraz przysługującego Wnioskodawcy prawa do odliczenia podatku VAT z faktury wystawionej przez Zainteresowanego 2 na rzecz Wnioskodawcy. Uzupełnili go Państwo pismem z 8 marca 2024 r. (wpływ 8 marca 2024 r.) oraz - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 5 kwietnia 2024 r. (wpływ 8 kwietnia 2024 r.).

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

A. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością;

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

B.Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

A. (Wnioskodawca) jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, utworzoną zgodnie z przepisami prawa polskiego. Wnioskodawca posiada siedzibę na terytorium Polski, podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce oraz jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku VAT oraz podatnik VAT posługujący się unijnym numer VAT-UE. (…).

27 marca 2023 r. Wnioskodawca zawarł z Zainteresowanym 2 (dalej łącznie jako: „Strony”) umowę najmu lokalu magazynowo-biurowego w budynku A zlokalizowanego w inwestycji (…) (dalej: „Umowa Najmu”). Umowa Najmu dotyczyła lokalu znajdującego się w (…) (dalej: „Lokal”). Lokal będący przedmiotem Umowy Najmu składał się z przestrzeni biurowej ((…) m2), magazynu (ok. (…) m2) oraz parkingu, obejmującego (…) miejsc parkingowych. Na mocy niniejszej Umowy Najmu Zainteresowany 2 zobowiązał się do przebudowy Lokalu w celu dostosowania go do potrzeb Wnioskodawcy. Mając na uwadze, że na dzień zawarcia Umowy Najmu oraz podczas jej obowiązywania proces przebudowy Lokalu nie został jeszcze ukończony, do dyspozycji Wnioskodawcy pozostawiona została wyłącznie przestrzeń magazynowa Lokalu. Tym samym, Wnioskodawca był zobowiązany do ponoszenia kosztu czynszu oraz części opłat serwisowych, proporcjonalnie do powierzchni, która została pozostawiona do Jego dyspozycji. Umowa Najmu została zawarta na czas określony, na okres 3 lat, począwszy od dnia przekazania Lokalu, bez możliwości jej wcześniejszego rozwiązania.

Wnioskodawca planował wykorzystywać Lokal do prowadzenia działalności gospodarczej związanej z magazynowaniem gotowych wyrobów lub ich części, a także wytwarzaniem, montażem i produkcją (…) (np. (…)), administracją zakładem, logistyką, obsługą magazynową.

Z powodu zmiany planów biznesowych Wnioskodawcy, polegających na rezygnacji z uruchomienia kilku nowych linii produkcyjnych, do których miał być wykorzystywany Lokal, Wnioskodawca oraz Zainteresowany 2 zawarli porozumienie, w ramach którego postanowiono o rozwiązaniu Umowy Najmu z dniem 31 grudnia 2023 r. (dalej: „Porozumienie”). Decyzja Wnioskodawcy o rezygnacji z uruchomienia nowych linii produkcyjnych była motywowana spadkiem popytu na rynku (…). Z uwagi na zmianę (obniżenie) prognozy Wnioskodawcy dotyczącej wzrostu rynku (…) na nadchodzące lata, a tym samym, brak wykorzystania przez Wnioskodawcę mocy produkcyjnych jego obecnych zakładów, uruchomienie nowej linii produkcyjnej okazało się bezcelowe.

W ramach Porozumienia zawartego 21 grudnia 2023 r. Wnioskodawca zobowiązał się do zapłaty wynagrodzenia za wcześniejsze rozwiązanie umowy (w Porozumieniu określone jako „compensation”) wobec Zainteresowanego 2 w wysokości (…) (dalej: „Płatność z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu”). Zgodnie z postanowieniami Porozumienia do kwoty Płatności z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu został doliczony podatek VAT przy zastosowaniu podstawowej stawki podatku VAT w wysokości 23%. Faktura VAT będąca podstawą Płatności z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu została wystawiona przez Zainteresowanego 2 na rzecz Wnioskodawcy 22 grudnia 2023 r. Wnioskodawca zaznacza, że z uwagi na zmianę swoich planów biznesowych nie rozpoczął prowadzenia w Lokalu swojej działalności gospodarczej.

Płatność z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu została skalkulowana w oparciu o uzgodnienia Stron. Wnioskodawca wskazuje, że obok dokonania Płatności z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu, jest również zobowiązany do zapłaty na rzecz Zainteresowanego 2 opłat eksploatacyjnych (na podstawie kalkulacji, która zostanie sporządzona przez Zainteresowanego 2 nie później niż do 2 lutego 2024 r.) oraz opłat związanych z zakupem gazu, wody oraz energii elektrycznej - przy czym miesięczne zaliczki w wysokości ustalonej zgodnie z Umową Najmu w oparciu o prognozy Zainteresowanego 2 zostały już uiszczone przez Wnioskodawcę. Wnioskodawca oświadcza, że przedmiotowe opłaty zostaną przez Niego uregulowane po wystawieniu stosownych faktur przez Zainteresowanego 2.

Wnioskodawca wskazuje, że kwota Płatności z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu została ustalona w wyniku wzajemnych negocjacji pomiędzy Stronami, w wyniku czego zawarto Porozumienie będące przedmiotem niniejszego wniosku.

Mając na uwadze zaistniały stan faktyczny/zdarzenie przyszłe Wnioskodawca, wraz z Zainteresowanym 2 występuje z przedmiotowym wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, w celu oceny konsekwencji w podatku VAT w związku z dokonaną przez Wnioskodawcę Płatnością z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu.

Doprecyzowanie i uzupełnienie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca potwierdza, że Lokal będący przedmiotem Umowy Najmu miał być wykorzystywany przez Wnioskodawcę w celu prowadzenia działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT. Wnioskodawca planował wykorzystywać Lokal do działalności opodatkowanej podatkiem VAT związanej z produkcją (…) ((…) itp.) oraz magazynowaniem gotowych wyrobów lub ich części, administracją zakładem, logistyką, obsługą magazynową. Zawarcie Umowy Najmu pozostawało w ścisłym związku z planowanymi czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez Wnioskodawcę.

Pytania

1)Czy otrzymana przez Zainteresowanego 2 Płatność z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu stanowi wynagrodzenie za czynność opodatkowaną (świadczenie usług) w rozumieniu ustawy o VAT, wykonaną przez Zainteresowanego 2 na rzecz Wnioskodawcy i wskutek tego, czy powinna ona podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT?

2)W przypadku uznania stanowiska Wnioskodawcy w pytaniu nr 1 za prawidłowe, czy w związku z uznaniem, że dokonana Płatność z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu stanowi wynagrodzenie za czynność opodatkowaną, Wnioskodawcy będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT z faktury wystawionej przez Zainteresowanego 2 na rzecz Wnioskodawcy?

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Zainteresowanych:

1.Otrzymana przez Zainteresowanego 2 Płatność z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu stanowi wynagrodzenie za czynność opodatkowaną (świadczenie usług) w rozumieniu ustawy o VAT, wykonaną przez Zainteresowanego 2 na rzecz Wnioskodawcy i tym samym powinna ona podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

2.W przypadku oceny stanowiska Wnioskodawcy dotyczącej pytania nr 1 za prawidłowe, w ocenie Wnioskodawcy będzie Mu przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT z tytułu faktury wystawionej przez Zainteresowanego 2 na rzecz Wnioskodawcy, dokumentującej dokonanie Płatności z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawców w zakresie pytania nr 1

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,

2.zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,

3.świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z przywołanych przepisów prawa wynika, że pojęcie usługi na gruncie ustawy o VAT ma bardzo szeroki zakres. Przez świadczenie należy bowiem rozumieć każde zachowanie, na które może składać się zarówno działanie (wykonanie, uczynienie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (powstrzymanie się od działania, nieczynienie, bądź jego tolerowanie). Tym samym, przy dokonywaniu oceny danego świadczenia jako usługi, należy mieć na uwadze, że ustawa o VAT zalicza do kategorii usług każde świadczenie, niebędące dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy o VAT. Należy jednak zaznaczyć, że jako usługę można uznać wyłącznie takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni odbiorca świadczenia, który z tytułu tego świadczenia odnosi korzyść o charakterze majątkowym.

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy o VAT wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu. Przy czym należy zwrócić uwagę w szczególności na przepis art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, który przez świadczenie usług nakazuje rozumieć także zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji.

Mając na uwadze przytoczone przepisy prawa należy stwierdzić, że co do zasady każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu lub zaniechaniu stanowi świadczenie usług w rozumieniu ustawy o VAT. Jednocześnie, należy przy tym podkreślić, że dana czynność będzie podlegać opodatkowaniu VAT wyłącznie, jeżeli jest dokonywana w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Należy również wskazać, że związek pomiędzy otrzymaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego tej płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było stwierdzić, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Wątpliwości Wnioskodawcy, będące przedmiotem niniejszego wniosku o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczą oceny, czy dokonanie przez Wnioskodawcę Płatności z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu na rzecz Zainteresowanego 2 mieści się w kategorii czynności opodatkowanej podatkiem VAT, będącą usługą w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT i czy tym samym powinna zostać opodatkowana podatkiem VAT.

Uzupełniając przywołane wyżej przepisy należy wskazać, iż ustawa o VAT nie definiuje pojęcia odszkodowania. W związku z tym, zasadnym wydaje się odwołanie do przepisów Kodeksu cywilnego.

Stosownie do treści art. 361 § 1 Kodeksu cywilnego, zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (§ 2 ww. artykułu).

Na podstawie ww. przepisu należy stwierdzić, że odszkodowanie uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto, między zdarzeniem a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że istotą odszkodowania nie jest zatem płatność za świadczenie, lecz rekompensata za poniesioną szkodę. W takim przypadku nie dochodzi bowiem do transakcji o charakterze ekwiwalentnym, w której dochodzi do określonego świadczenia w zamian za wynagrodzenie. Oznacza to, że otrzymanie odszkodowania nie łączy się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Wypłata odszkodowania nie jest też związana ze zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do powstrzymania się od dokonania czynności, bądź tolerowania czynności lub sytuacji.

Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy, odszkodowanie będące następstwem powstania szkody, pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT. Należy przy tym stwierdzić, że posłużenie się w Porozumieniu terminem „odszkodowanie” nie powinno wpływać na ocenę danego zdarzenia na gruncie podatku VAT - ważna jest bowiem nie nazwa świadczenia ustalona przez Strony Porozumienia, a jego rzeczywisty charakter. Prawidłowość powyższego stanowiska została potwierdzona na gruncie interpretacji indywidualnych prawa podatkowego oraz wyroków sądów administracyjnych wydanych w podobnych do Wnioskodawcy stanach faktycznych:

  • wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej: „NSA”) z 7 lutego 2014 r., sygn. I FSK 1664/12,
  • interpretacja indywidualna z 31 października 2019 r. wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „Dyrektor KIS”), sygn. 0111-KDIB3-1.4012.518.2019.2.ICz,
  • wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (dalej: „WSA”) z 23 marca 2017 r., sygn. III SA/Wa 522/16,
  • interpretacja indywidualna z 4 lipca 2017 r. wydana przez Dyrektora KIS, sygn. 0111- KDIB3-2.4012.180.2017.1.SR.

Podsumowując przedstawione wyżej uwagi należy stwierdzić, że dla rozstrzygnięcia czy w analizowanym stanie faktycznym świadczona była usługa podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT istotne jest łączne spełnienie następujących warunków:

1.Wykonanie świadczenia przez Zainteresowanego 2 na rzecz Wnioskodawcy

Biorąc pod uwagę przytoczone przepisy prawa oraz zaprezentowany stan faktyczny, w ocenie Wnioskodawcy należy uznać, że Zainteresowany 2 wykonał na rzecz Wnioskodawcy świadczenie polegające na tym, że w związku z zawartym Porozumieniem Zainteresowany 2 zobowiązał się do niedochodzenia od Wnioskodawcy realizacji Umowy Najmu (tolerowania braku realizacji Umowy Najmu). Tym samym, należy uznać, że zachowanie Zainteresowanego 2 stanowiło zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji, o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.

2.Świadczenie zostało dokonane w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności

Jak zostało wskazane w zaprezentowanym stanie faktycznym / zdarzeniu przyszłym, Wnioskodawca zawarł z Zainteresowanym 2 Porozumienie, na mocy którego w zamian za wcześniejsze rozwiązanie Umowy Najmu zobowiązał się do dokonania na rzecz Zainteresowanego 2 Płatności. Należy ponadto wskazać, że Wnioskodawca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia ze strony Zainteresowanego 2 - odniósł On bowiem jasne, wymierne korzyści polegające na tym, że na mocy Porozumienia został zwolniony z obowiązku realizacji Umowy Najmu, a zaoszczędzone w ten sposób środki pieniężne będzie mógł wykorzystać w toku bieżącej działalności gospodarczej. Gdyby strony nie zdecydowały się zawrzeć Porozumienia, Wnioskodawca byłby zobowiązany do ponoszenia ciężarów ekonomicznych realizacji Umowy Najmu mimo, że zrezygnował z uruchomienia linii produkcyjnej będącej pierwotnym celem, dla którego zawarł przedmiotową umowę.

3.Wykonanemu przez Zainteresowanego 2 świadczeniu towarzyszy bezpośrednie świadczenie wzajemne ze strony Wnioskodawcy

Wnioskodawca wskazuje, że w zamian za wcześniejsze rozwiązanie Umowy Najmu, był zobowiązany do dokonania na rzecz Zainteresowanego 2 płatności. Mając na uwadze, że Strony Porozumienia ustaliły kwotę Płatności z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu w toku wzajemnych negocjacji należy uznać, że była ona korzystna dla Zainteresowanego 2. Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy, dokonanie płatności wynikającej z przyjętego Porozumienia stanowi świadczenie wzajemne i tym samym, w ramach Porozumienia dochodzi do ekwiwalentności świadczeń pomiędzy Stronami.

Uzupełniając powyższą argumentację Wnioskodawca wskazuje, że w Jego ocenie, nie sposób uznać, że w zaprezentowanym stanie faktycznym / zdarzeniu przyszłym doszło do powstania i poniesienia przez Zainteresowanego 2 szkody. W szczególności, warunki Porozumienia zostały przez Zainteresowanego 2 zaakceptowane, jak również wcześniejsze rozwiązanie Umowy Najmu sprawia, że Zainteresowany 2 będzie mógł wynająć Lokal innemu najemcy na takich samych lub bardziej atrakcyjnych warunkach. Tym samym, dokonanej przez Wnioskodawcę Płatności z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu na rzecz Zainteresowanego 2 nie można zatem uznać za zadośćuczynienie za utracone doznaną szkodę, które, jak wskazał Wnioskodawca, pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT - stanowi ona bowiem formę wynagrodzenia za jego działanie, rozumiane jako wyrażenie zgody na wcześniejsze rozwiązanie Umowy Najmu.

Na ocenę powyższego nie wpływa także fakt, iż w Porozumieniu posłużono się sformułowaniem „compensation”. Zgodnie bowiem z jednolitym stanowiskiem organów podatkowych oraz sądów administracyjnych przytoczonym powyżej, dokonując oceny danej czynności należy wziąć pod uwagę jej rzeczywisty charakter, niezależnie od nazewnictwa stosowanego przez strony umowy. Tym samym, Wnioskodawca wskazuje, że w Jego ocenie, w zaprezentowanym stanie faktycznym nie doszło do powstania szkody wobec Zainteresowanego 2.

Podsumowując, w ocenie Wnioskodawcy dokonanie Płatności z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu stanowi płatność za usługę w rozumieniu Ustawy o VAT, z uwagi na to, że:

1.doszło do wykonania świadczenia przez Zainteresowanego 2 na rzecz Wnioskodawcy,

2.świadczenie zostało dokonane w ramach umowy zobowiązaniowej (Porozumienia), a jedna ze stron transakcji (Wnioskodawca) może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności,

3.wykonanemu przez Zainteresowanego 2 świadczeniu towarzyszyło bezpośrednie świadczenie wzajemne ze strony Wnioskodawcy, polegające na dokonaniu Płatności z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu.

Prawidłowość stanowiska zaprezentowanego przez Wnioskodawcę została potwierdzona na gruncie licznych wyroków sądów administracyjnych wydanych w podobnych do Wnioskodawcy stanach faktycznych. Jako przykładowe Wnioskodawca wskazuje:

  • wyrok WSA w Krakowie z 21 kwietnia 2015 r., sygn. I SA/Kr 90/15,
  • wyrok NSA z 7 lipca 2016 r., sygn. I FSK 226/15,
  • wyrok NSA z 22 marca 2017 r., sygn. I FSK 1283/15,
  • wyrok NSA z 11 maja 2017 r., sygn. I FSK 819/15.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, dokonanie Płatności z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy stanowi czynność opodatkowaną (świadczenie usług) w rozumieniu ustawy o VAT, wykonaną przez Zainteresowanego 2 na rzecz Wnioskodawcy i wskutek tego powinna ona podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawców w zakresie pytania nr 2

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Stosownie do art. 86 ust. 2 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Mając na uwadze przywołane przepisy prawa należy stwierdzić, iż odliczenie naliczonego podatku VAT przysługuje podatnikowi po łącznym spełnieniu poniższych warunków:

1.odliczenia dokonuje czynny, zarejestrowany podatnik VAT,

2.dokonane odliczenie dotyczy usług wykorzystywanych przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych.

Zgodnie z opisem stanu faktycznego zaprezentowanego przez Wnioskodawcę, Wnioskodawca jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem VAT - tym samym, pkt 1 powyżej należy uznać za spełniony.

Jak wskazano w stanie faktycznym, głównym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest (…). Co więcej, zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym, Wnioskodawca miał zamiar wykorzystywać Lokal do prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na magazynowaniu gotowych wyrobów lub ich części, a także na wytwarzaniu, montażu i produkcji (…), administrowaniu zakładem, logistyką oraz obsługą magazynową. Jednakże, w związku ze zmianą planów biznesowych Wnioskodawcy, polegających na rezygnacji z uruchomienia kilku nowych linii produkcyjnych, do których miał być wykorzystywany Lokal, kontynuowanie najmu Lokalu stało się bezcelowe.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, zawarcie Umowy Najmu pozostaje w ścisłym związku z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez Wnioskodawcę - Umowa Najmu została bowiem zawarta przez Wnioskodawcę w celu prowadzenia działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT. W konsekwencji, skoro zawarcie Umowy Najmu pozostaje w ścisłym związku z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez Wnioskodawcę, analogicznie należy uznać, iż taki związek powstaje w odniesieniu do zawartego Porozumienia, którego nie należy rozpatrywać w oderwaniu od pierwotnej Umowy Najmu. Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy, Płatność z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu należna Zainteresowanemu 2 na podstawie Porozumienia pozostaje w ścisłym związku z samym najmem, który jest z kolei bezpośrednio związany z podlegającą podatkowi VAT działalnością Wnioskodawcy.

Prawidłowość stanowiska zaprezentowanego przez Wnioskodawcę została potwierdzona na gruncie interpretacji indywidualnych wydanych przez Dyrektora KIS w podobnych do Wnioskodawcy stanach faktycznych. Jako przykładowe można wskazać:

  • interpretacja indywidualna z 3 września 2021 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.409.2021.4.SR,
  • interpretacja indywidualna z 8 grudnia 2017 r., sygn. 0114-KDIP4.4012.670.2017.1.IT.

Uzupełniając powyższą argumentację Wnioskodawca wskazuje, że zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”) (np. wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 12 listopada 2020 r., sygn. C-734/19) prawo do odliczenia powstaje również wówczas, gdy planowane projekty inwestycyjne podatnika zostały zaniechane, z uwagi na wystąpienie przyczyn od niego niezależnych.

Ponadto, w wyroku TSUE z 18 maja 2021 r., sygn. C-248/20 stwierdzono (w ślad za powołanym orzecznictwem), że powstałe prawo do odliczenia co do zasady pozostaje nabyte, nawet jeżeli planowana działalność gospodarcza nie była finalnie realizowana, a tym samym, nie doprowadziła do dokonania opodatkowanych transakcji. W oparciu o powyższe należy uznać, że prawo do odliczenia powstaje niezależnie od dokonania się planów inwestycyjnych podatnika - ważny jest bowiem sam cel dokonania określonej czynności.

Odnosząc powyższe do stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego zaprezentowanego przez Wnioskodawcę należy uznać, iż Wnioskodawca będzie uprawniony do dokonania odliczenia będącego przedmiotem niniejszego zapytania, mimo iż finalnie nie zrealizował swoich planów inwestycyjnych, polegających na uruchomieniu linii produkcyjnej w Lokalu. Jak bowiem wskazano w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca zamierzał prowadzić w Lokalu swoją działalność, pozostającą w ścisłym związku z czynnościami opodatkowanymi.

W uzupełnieniu do przedstawionego stanowiska w stanie faktycznym / zdarzeniu przyszłym, w ocenie Wnioskodawcy nie wystąpią negatywne przesłanki, które ograniczałyby prawo do odliczenia podatku VAT, tj. wskazane w art. 88 ust. 3a ustawy o VAT, tj.:

  • wynagrodzenie z tytułu rozwiązania Umowy Najmu zostało udokumentowane poprzez wystawienie przez Zainteresowanego 2 faktury;
  • wystawiona przez Zainteresowanego 2 faktura dokumentuje transakcję podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT;
  • wystawiona przez Zainteresowanego 2 faktura stwierdza dokonane czynności oraz wskazuje kwoty zgodne z rzeczywistością.

Podsumowując, w ocenie Wnioskodawcy przy założeniu, że Jego stanowisko przedstawione w pytaniu nr 1 zostanie uznane za prawidłowe - otrzymane przez Zainteresowanego 2 wynagrodzenie za wcześniejsze rozwiązanie Umowy Najmu będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, to w Jego ocenie w związku z dokonaną płatnością będzie Mu przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT na podstawie otrzymanej faktury.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy zwrócić uwagę na to, że usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem co do zasady usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

  • w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia;
  • świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie, jako usługa, podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Przy czym z treści art. 5 ust. 1 pkt 1 jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

W wyroku C-16/93 z 3 marca 1994 r. pomiędzy R. J. Tolsma v. Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, TSUE zauważył, że czynność:

„podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.

Natomiast w wyroku C-90/20 w sprawie Apcoa Parking Danmark, TSUE wskazał, że aby świadczenie usług można było uznać za odpłatne, i wobec tego opodatkowane podatkiem VAT, to pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą musi istnieć stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych - usługi i wynagrodzenia, między którymi istnieje bezpośredni związek.

W opinii Rzecznika Generalnego w sprawie C295/17 wskazano, że:

 „Nie ma jednak znaczenia, w jaki sposób prawo krajowe traktuje opłatę wyrównawczą. Jak podkreśliły również Komisja i Portugalia podczas rozprawy, z punktu widzenia przepisów o VAT nie ma znaczenia, czy jest to roszczenie o odszkodowanie z tytułu deliktu czy kara umowna, ani czy jest to określane jako odszkodowanie, rekompensata czy wynagrodzenie. Ocena, czy płatność jest dokonywana w zamian za dostawę lub usługę, jest kwestią z zakresu prawa Unii, która musi być rozstrzygana odrębnie od oceny dokonywanej na mocy prawa krajowego” (pkt 34).

Ponadto, z ww. opinii Rzecznika wynika, że:

„Artykuł 2 ust. 1 lit. c) dyrektywy 2006/112/WE należy interpretować w ten sposób, że zapłata kwoty ustalonej z góry w przypadku przedterminowego rozwiązania umowy powoduje powstanie obowiązku podatkowego w zakresie podatku od wartości dodanej, jeżeli należy ją uznać za wynagrodzenie za już wykonane usługi i nie ogranicza się do naprawienia poniesionej szkody majątkowej.

Dla takiej interpretacji nie ma znaczenia, czy przy zawarciu umów z okresem lojalnościowym pośrednik otrzymuje wyższe wynagrodzenie niż w przypadku umów bez takiego okresu lojalnościowego. Nie ma również znaczenia, że kwota ta w świetle prawa krajowego jest traktowana jako kara umowna” (pkt 56).

W konsekwencji, aby uznać dane świadczenie za świadczenie odpłatne musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a beneficjentem i w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Tym samym, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Opodatkowaniu podlegają tylko takie transakcje, w ramach których występuje możliwy do zidentyfikowania konsument towarów lub usług. W związku z powyższym zaniechanie działania lub tolerowanie czynności lub sytuacji podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywane jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta usługi.

Nadmienić należy, że w świetle art. 353 § 2 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.), zwanej dalej Kodeksem cywilnym:

Świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu.

Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu, polegające na działaniu (dokonanie czynności na rzecz innego podmiotu) albo na zaniechaniu (zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji). Na świadczenie mogą się również składać jednocześnie zachowania polegające na działaniu oraz na zaniechaniu.

W tym miejscu należy wskazać, że przepisy podatkowe nie definiują pojęcia „odszkodowania”. W związku z tym, należy posiłkować się regulacjami zawartymi  w ustawie Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 361 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego:

Zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W myśl art. 363 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego:

Naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili.

Według art. 471 Kodeksu cywilnego:

Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

W świetle wyżej przytoczonych przepisów Kodeksu cywilnego szkoda polega na nienależytym wykonaniu bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika oraz na istnieniu adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem a szkodą.

Istotą odszkodowań nie jest zatem płatność za świadczenie, lecz rekompensata za szkodę.  W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną – świadczenie w zamian za wynagrodzenie - co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata ta nie jest też związana z zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji.

Należy zaznaczyć, że dla ustalenia statusu otrzymywanych środków pieniężnych bez znaczenia pozostaje to jak strony nazywają daną płatność. Istotnym jest natomiast, czy stanowi ona zapłatę za konkretne świadczenie. Jeżeli płatności o charakterze odszkodowawczym nie będą miały bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony podmiotu zobowiązanego, wówczas kwota otrzymanych odszkodowań nie będzie mieściła się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, i jako taka nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

W pierwszej kolejności wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii, czy Płatność z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu stanowi wynagrodzenie za świadczenie usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, wykonaną przez Zainteresowanego 2 na rzecz Wnioskodawcy i powinna ona podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca zawarł z Zainteresowanym 2 Umowę Najmu Lokalu magazynowo-biurowego A, na mocy której Zainteresowany 2 zobowiązał się do przebudowy Lokalu w celu dostosowania go do potrzeb Wnioskodawcy. Umowa została zawarta na czas określony, na okres 3 lat bez możliwości wcześniejszego jej rozwiązania. Wnioskodawca planował wykorzystywać Lokal do prowadzenia działalności gospodarczej tj. do magazynowania gotowych wyrobów lub ich części, a także wytwarzania, montażu i produkcją (…), administracją zakładem, logistyką i obsługą magazynową. Wnioskodawca ostatecznie zrezygnował z uruchomienia w Lokalu kilku nowych linii produkcyjnych, ze względów ekonomicznych, w związku z czym zawarł z Zainteresowanym 2 Porozumienie, w którym postanowiono o rozwiązaniu Umowy Najmu. W ramach Porozumienia Wnioskodawca zobowiązał się do zapłaty – ustalonej w wyniku wzajemnych negocjacji - Płatności z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu wraz z naliczonym podatkiem VAT. 23 grudnia 2023 r. Zainteresowany 2 wystawił na rzecz Wnioskodawcy fakturę będącą podstawą ww. Płatności. Ponadto Wnioskodawca zobowiązany jest do dokonania opłat eksploatacyjnych dotyczących Lokalu.

Przedmiotowej Płatności z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu należnego Zainteresowanemu 2 nie można uznać za odszkodowanie. Kwota pieniężna, którą Wnioskodawca zobowiązał się zapłacić na podstawie Porozumienia, nie posiada cech odszkodowania za poniesioną szkodę, gdyż nie zaistniały okoliczności, które w rozumieniu Kodeksu cywilnego powodowałyby szkodę i determinowały wypłatę odszkodowania. Płatność z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu stanowić będzie należność wynikającą wprost z łączącego Wnioskodawcę i Zainteresowanego 2 stosunku zobowiązaniowego. Tym samym, wypłacone Zainteresowanemu 2 wynagrodzenie, nie nastąpi na skutek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Wnioskodawca ostatecznie zrezygnował z uruchomienia w Lokalu kilku nowych linii produkcyjnych, ze względów ekonomicznych.

Z przedstawionych we wniosku okoliczności wynika, że mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną - świadczenie w zamian za wynagrodzenie określone w odrębnej umowie – Porozumieniu. Jak stwierdzono wyżej, świadczeniem jest każde zachowanie polegające na działaniu, zaniechaniu działania lub znoszeniu (tolerowaniu) określonej sytuacji lub stanu rzeczy.

Zatem, wypłatę przez Wnioskodawcę określonej w Porozumieniu Płatności z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu należy traktować jako wynagrodzenie za świadczenie wykonywane przez Zainteresowanego 2 na rzecz Wnioskodawcy, co wypełnia wskazaną przesłankę uznania czynności wykonywanych przez Zainteresowanego 2 za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy. Należy zwrócić uwagę, że w przypadku opisanym we wniosku możemy wskazać konkretnego beneficjenta tej usługi - Wnioskodawcę - który w związku z zaistnieniem określonych okoliczności jest zobowiązany do wypłaty ustalonego w umowie wynagrodzenia.

Zatem Płatność jaką otrzyma Zainteresowany 2 w związku z rozwiązaniem Umowy Najmu nie stanowi zwrotu utraconych zysków ani odszkodowania za poniesione straty, gdyż Strony zawarły Porozumienie, w którym ustaliły wspólnie warunki wcześniejszego jej rozwiązania. W świetle powyższego uznać należy, że mamy do czynienia z zapłatą za usługę. Płatność z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu wypłacona Zainteresowanemu 2 stanowi wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, wynikające wprost z zawartego między Stronami Porozumienia.

Podsumowując, w analizowanej sprawie kwota wynagrodzenia, którą otrzyma Zainteresowany 2 w związku z zawartym Porozumieniem, nie spełnia funkcji odszkodowawczej, lecz stanowi wynagrodzenie za świadczenie, które mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy jako odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy.

Stanowisko Zainteresowanych dotyczące pytania oznaczonego nr 1 uznaję za prawidłowe.

Kolejne wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii, czy Wnioskodawcy będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT z faktury wystawionej przez Zainteresowanego 2 dotyczącej Płatności z tytułu wcześniejszego rozwiązania Umowy Najmu.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Zauważyć należy, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Podkreślić również należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

I tak, na podstawie przepisu art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT, który w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zajmuje się (…). Lokal będący przedmiotem Umowy Najmu miał być wykorzystywany przez Wnioskodawcę w celu prowadzenia działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT. Wnioskodawca planował wykorzystywać Lokal do działalności opodatkowanej podatkiem VAT związanej z produkcją (…) ((…) itp.) oraz magazynowaniem gotowych wyrobów lub ich części, administracją zakładem, logistyką, obsługą magazynową. Zawarcie Umowy Najmu pozostawało w ścisłym związku z planowanymi czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez Wnioskodawcę. Wnioskodawca, pomimo że finalnie nie rozpoczął działalności opodatkowanej w wynajętym Lokalu był zobowiązany do uiszczenia opłat tj. kosztu czynszu oraz części opłat serwisowych.

Zatem, nabyte przez Wnioskodawcę usługi objęte zakresem Porozumienia zawartego z Zainteresowanym 2, udokumentowane fakturą z naliczonym podatkiem VAT, pozostają w związku z wykonywaniem przez Wnioskodawcę czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Ww. usługa, co zostało wskazane powyżej, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT i nie została wymieniona przez usługodawcę wśród usług zwolnionych od podatku VAT, w konsekwencji podlega opodatkowaniu według stawki VAT właściwej dla tej usługi.

Zatem, Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia usługi świadczonej przez Zainteresowanego 2 objętej treścią Porozumienia. Spełnione są przesłanki wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy. Ponadto, art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy nie będzie miał w niniejszej sprawie zastosowania.

Stanowisko Zainteresowanych w zakresie pytania nr 2 uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia i zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

A. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Zainteresowany będący stroną postępowania - art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).