Nieuznanie Pana za podatnika podatku VAT w odniesieniu do sprzedaży Lokalu i Gruntu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 lutego 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 7 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy nieuznania Pana za podatnika podatku VAT w odniesieniu do sprzedaży Lokalu i Gruntu.

Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 19 marca 2024 r. (wpływ 22 marca 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest obywatelem polskim, który obecnie mieszka w Japonii, gdzie od 2022 r. mieszkają również jego dzieci w wieku szkolnym oraz żona. Żona oraz dzieci są obywatelami Japonii. Do końca 2021 r. miejscem zamieszkania żony i dzieci Wnioskodawcy była Polska, ale obecnie nie zmierzają powracać do Polski.

Łączny okres pobytów Wnioskodawcy w Japonii w 2023 r. wyniósł 224 dni. Wnioskodawca ma pozwolenie na pobyt w Japonii i faktycznie tam mieszka i w perspektywie najbliższych kilku lat zamierza mieszkać. Wnioskodawca jest udziałowcem w polskiej spółce kapitałowej (firmie rodzinnej), gdzie uzyskuje minimalne wynagrodzenie ze stosunku pracy i gdzie pełni funkcje w zarządzie, przy czym z uwagi na zmianę miejsca zamieszkania Wnioskodawca złożył wniosek o wypowiedzenie stosunku pracy z rodzinną firmą, jak i odwołanie go z funkcji członka zarządu. Wnioskodawca posiada nieruchomości w Polsce.

W latach 2011 - 2018 Wnioskodawca prowadził w Polsce działalność gospodarczą, której głównym przedmiotem była realizacja projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca nie nabywał nieruchomości na własny rachunek ani nie prowadził działalności deweloperskiej. Działalność Wnioskodawcy obejmowała zarządzanie projektami inżynierskimi oraz konsulting. Wnioskodawca świadczył usługi wyłącznie na rzecz przedsiębiorców. Poniżej Wnioskodawca przedstawia opis projektów realizowanych w ramach działalności gospodarczej.

W latach 2011-2012 Wnioskodawca zarządzał projektem modernizacji budynku z XIX wieku w zabytkowej części (…). Zadaniem Wnioskodawcy było doprowadzenie do przekształcenia przeznaczenia obiektu z mieszkalnego na biurowe oraz nadzór nad czynnościami budowlanymi i finansowymi, aby obiekt zmodernizować i dostosować do współczesnych standardów, zachowując historyczny charakter kamienicy.

W latach 2013 - 2017 na zlecenie przedsiębiorcy z siedzibą w Japonii Wnioskodawca, wykonywał funkcje Dyrektora Generalnego oddziału zleceniodawcy w (…). Oddział ten zarządzał projektem modernizacji (…). W trakcie trwania projektu Wnioskodawca przebywał w sposób stały na terenie (…). W ramach swojego kontraktu Wnioskodawca faktycznie wykonywał działalność menadżerską obejmującą prowadzenie oddziału, w tym nadzór nad wszystkimi obszarami jego funkcjonowania (finanse, kadry, podatki etc.). Po zakończeniu tego projektu Wnioskodawca zakończył prowadzenie działalności gospodarczej i formalnie ją wyrejestrował (wykreślenie wpisu nastąpiło 7 stycznia 2019 r.).

W opisanym powyżej okresie wykonywania działalności gospodarczej Wnioskodawca realizował kilkukrotnie poza tą działalnością transakcje zakupu i sprzedaży nieruchomości. Były to wyłącznie lokale mieszkalne przeznaczone na własne potrzeby mieszkalne Wnioskodawcy, w których Wnioskodawca był zameldowany.

W 2021 r. Wnioskodawca zakupił od znajomych - osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej lokal mieszkalny (dalej: „Lokal”) oraz dwie niezabudowane działki gruntu (dalej: „Grunt”). W październiku 2021 r. nastąpił zakup Lokalu i zawarcie przedwstępnej umowy sprzedaży Gruntu, natomiast finalny zakup Gruntu nastąpił w styczniu 2022 r.

Budynek, w którym znajduje się Lokal był zasiedlony lecz w stanie wymagającym generalnego remontu. Sprzedający będący prywatnie znajomymi Wnioskodawcy nie mieli środków finansowych na partycypowanie w kosztach takiego remontu i byli skonfliktowani z właścicielami pozostałych lokali w tym budynku, w tym zaangażowani w spory sądowe. Zakup nieruchomości stanowił formę pomocy znajomym w rozwiązaniu tych trudności. W toku 8 letnich sporów sądowych trwających do 2022 r. nastąpiło zniesienie współwłasności domu. Znajomym Wnioskodawcy przypadł Lokal wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku. Zapadł też sądowy nakaz współfinansowania, remontu części wspólnych budynku (dach, elewacja, fundamenty) na kwotę przewyższającą wartość samego Lokalu. Druga strona sporu chciała odkupić Lokal, jednak ze względu na wieloletnie spory i brak możliwości dialogu nawet przez przedstawicieli, nie istniała możliwość sprzedaży bezpośrednio pomiędzy skonfliktowanymi współwłaścicielami budynku. Wobec powyższego to Wnioskodawca kupił Lokal i naturalnie dążył do jego odsprzedaży, tym samym umożliwiając znajomym uniknięcie współfinansowania generalnego remontu i zakończenie sporu. Cena za którą Wnioskodawca odsprzedał Lokal nie zawierała zysku, a jedynie cenę zakupu Lokalu powiększoną o koszty zakupu (podatek od czynności cywilnoprawnych i koszty notarialne) oraz koszt inwentaryzacji architektonicznej opisującej przedmiot transakcji.

Wnioskodawca zarejestrował w październiku 2021 r. działalność gospodarczą wskazując jako główny przedmiot działalności kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek. Pierwotnie zamiarem Wnioskodawcy było zabudowanie Gruntu częściowo na własne potrzeby, a częściowo na sprzedaż po wydzieleniu 2-go lokalu. Stąd w aktach notarialnych zawarto wzmiankę, że zakup jest dokonywany na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej.

Dla Gruntu obowiązywała w dacie zakupu decyzja z 2012 r. o ustaleniu warunków zabudowy, która przewidywała budowę na Gruncie budynku mieszkalnego jednorodzinnego z garażem i infrastrukturą techniczną. W przedwstępnej umowie sprzedaży Gruntu sprzedający wyrazili zgodę na dysponowanie przez Wnioskodawcę Gruntem na cele budowlane i podejmowania wszelkich czynności w celu uzyskania pozwolenia na budowę. Na Wnioskodawcę przeniesiona został decyzja o ustaleniu warunków zabudowy.

W październiku 2021 r. Wnioskodawca rozpoczął działania zmierzające do uzyskania pozwolenia na budowę. Wnioskodawca podpisał umowę zlecenia z architektem na przygotowanie wniosku na pozwolenie na budowę i przygotowanie projektu architektonicznego. Wobec pojawiających się planów wyjazdu z Polski, w 2022 r. Wnioskodawca ustanowił architekta swoim pełnomocnikiem. Decyzja o pozwoleniu na budowę została wydana dopiero w październiku 2023 r.

W marcu 2022 r. żona i dzieci Wnioskodawcy opuściły Polskę i przeniosły się do Japonii.

Również w marcu 2022 r. Wnioskodawca formalnie zawiesił działalność gospodarczą. W okresie pomiędzy jej zarejestrowaniem i zawieszeniem tj. w okresie 6 miesięcy Wnioskodawca nie uzyskiwał żadnych przychodów z działalności gospodarczej. Wnioskodawca nie ujmował żadnych wydatków związanych z uzyskiwaniem pozwolenia na budowę na Gruncie w rozliczeniach podatkowych ani nie odliczał VAT od tego rodzaju wydatków. Lokal ani Grunt ani nieruchomość gruntowa w (…) nie zostały wprowadzone do ewidencji podatkowej Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie prowadził żadnej działalności gospodarczej w Lokalu ani na Gruncie czy z wykorzystaniem Lokalu lub Gruntu. Lokal i Grunt pozostawały całkowicie nieużytkowane, nie były dzierżawione ani nie były ponoszone na nie żadne nakłady.

W czerwcu 2022 r. Wnioskodawca sprzedał Lokal na rzecz właścicieli pozostałych lokali znajdujących się w tym samym budynku, jak zostało to opisane powyżej.

Wnioskodawca od 2022 do marca 2023 r. zamieszkiwał w Japonii i Polsce, mniej więcej po połowie roku kalendarzowego. W marcu 2023 r. Wnioskodawca złożył wniosek o pobyt stały w Japonii, na który zezwolenie uzyskał w maju 2023 r.

Jak wskazano, pozwolenie na budowę zostało wydane w październiku 2023 r., kiedy to Wnioskodawca przebywał już na stałe w Japonii. Wnioskodawca zamierza sprzedać Grunt, gdyż w perspektywie około 6 lat zmierza pozostać w Japonii tj. do czasu kiedy jego dzieci uzyskają pełnoletność. W związku z planowaną sprzedażą Wnioskodawca nie podejmuje żadnych działań marketingowych ani też innych działań handlowych typowych dla obrotu nieruchomościami.

W marcu 2022 r. Wnioskodawca zakupił inną nieruchomość gruntową, przeznaczoną pod zabudowę 2 domów jednorodzinnych. Sprzedającym była szwagierka Wnioskodawcy. W owym czasie Wnioskodawca przebywał już za granicą, transakcja została zrealizowana przez matkę Wnioskodawcy jako pełnomocnika. Jeszcze przed sprzedażą, w 2020 r. szwagierka Wnioskodawcy wszczęła w stosunku do tej nieruchomości postępowanie o wydanie pozwolenia na budowę. Po nabyciu tej nieruchomości Wnioskodawca ustanowił swojego brata pełnomocnikiem do toczącego się już postępowania. Zarówno Wnioskodawca, jak i pełnomocnik nie angażują się aktywnie w toczące się postępowanie. Również ta nieruchomość stanowiła wyłącznie inwestycję i nie była w żaden sposób wykorzystywana gospodarczo. Wnioskodawca nie ujmował żadnych wydatków związanych z uzyskiwaniem pozwolenia na budowę w rozliczeniach podatkowych ani nie odliczał VAT od tego rodzaju wydatków. Ta nieruchomość gruntowa również nie została wprowadzona do ewidencji podatkowej Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie prowadził żadnej działalności gospodarczej z wykorzystaniem tej nieruchomości i pozostaje ona całkowicie nieużytkowana, nie była dzierżawiona ani nie były ponoszone na nią żadne nakłady.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Przedmiotem planowanej sprzedaży jest grunt zakupiony w styczniu 2022 r., tj. dwie niezabudowane działki gruntu zdefiniowane we wniosku i dalej na potrzeby niniejszego pisma jako „Grunt”.

Wnioskodawca nie ma jeszcze skonkretyzowanych planów wobec gruntu zakupionego w marcu 2022 r. Nie jest on objęty wnioskiem.

Przedmiot sprzedaży (to jest „Grunt”) obejmuje:

• niezabudowaną działkę gruntu nr 1/1 położoną w (…), dzielnica (…) (identyfikator działki (…)) oraz
• niezabudowaną działkę gruntu nr 2/2 położoną w (…), dzielnica (…) (identyfikator działki (…)).

Jeżeli chodzi o zakup nieruchomości, do którego doszło w marcu 2022 r., sprzedająca grunt szwagierka Wnioskodawcy nie działała w charakterze podatnika VAT i sprzedaż nie podlegała opodatkowaniu VAT, a w związku z tym sprzedaż gruntu na rzecz Wnioskodawcy nie była udokumentowana fakturą z wykazanym podatkiem VAT.

Grunt pozostawał całkowicie nieużytkowany. Jak ponadto wskazano we wniosku, Grunt nie był dzierżawiony, nie były ponoszone na niego żadne nakłady, ani nie był wykorzystywany do działalności gospodarczej.

Nieruchomość zakupiona w marcu 2022 r. pozostaje całkowicie nieużytkowana. Nieruchomość ta nie jest dzierżawiona, nie są ponoszone na nią żadne nakłady i nie jest wykorzystywana do działalności gospodarczej.

Zakup nieruchomości w marcu 2022 r. motywowany był celem lokaty kapitału.

Wnioskodawca od 2022 do marca 2023 r. zamieszkiwał w Japonii i Polsce mniej więcej po połowie roku. Dopiero w 2023 r. Wnioskodawca podjął decyzję o zamieszkaniu w Japonii i złożył wniosek o pobyt stały w tym kraju. W marcu 2022 r. nie było to jeszcze przesądzone.

Warunki zabudowy zostały ustalone dla zamierzenia inwestycyjnego w postaci budowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego z garażem i infrastrukturą techniczną oraz drogą dojazdową.

Grunt zakupiony przez Wnioskodawcę w styczniu 2022 r. był uzbrojony i Wnioskodawca nie podejmował żadnych działań zmierzających do podniesienia jego wartości. Działania Wnioskodawcy ograniczały się jedynie do czynności niezbędnych na potrzeby uzyskania pozwolenia na budowę, w tym w szczególności Wnioskodawca wystąpił do właściwych organów o warunki przyłączenia (woda, kanalizacja, instalacja burzowa, włączenie do drogi publicznej). Jeżeli chodzi o energię elektryczną, Wnioskodawca zlecił przedsiębiorstwu energetycznemu wykonanie tablic wewnętrznej linii zasilającej, przy czym na Gruncie znajdował się już słup należący do tego przedsiębiorstwa (tablice zostały wykonane na koszt Wnioskodawcy).

Wnioskodawca nie udzielił i nie ma zamiaru udzielenia żadnych pełnomocnictw w związku ze sprzedażą Gruntu.

Wnioskodawca nie planuje zawierania przedwstępnej umowy sprzedaży Gruntu. Gdyby miało dojść do zawarcia takiej umowy, mogłaby ona mieć na celu jedynie pozyskanie finansowania przez kupującego.

Grunt (działki zakupione w styczniu 2022 r., których dotyczy pytanie sformułowane we wniosku), w związku z nieobecnością w Polsce w sierpniu 2023 r. Wnioskodawca udzielił swojemu znajomemu ograniczonego w czasie pełnomocnictwa dotyczącego wszelkich technicznych aspektów, jakie mogłyby wiązać się z nieruchomością. Wnioskodawca udzielił go z ostrożności, gdyby pod jego nieobecność w stosunku do Gruntu musiały być pojęte jakiekolwiek czynności wymagające wiedzy technicznej i doświadczenia w sprawach budowlanych, jakie posiada pełnomocnik. Wnioskodawca chciał zapewnić, by na miejscu mogła w razie potrzeby działać osoba posiadająca odpowiednie kompetencje, w szczególności biorąc pod uwagę prace budowlane toczące się w budynku na sąsiedniej nieruchomości, które mogły negatywnie wpływać na Grunt (potencjalne naruszenie granicy czy uszkodzenie drogi dojazdowej).

Zakres pełnomocnictwa obejmuje między innymi występowanie we wszelkich sprawach związanych z uzyskaniem wszelkich niezbędnych decyzji, pozwoleń wymaganych w procesie budowlanym, koniecznych do realizacji inwestycji na tej nieruchomości, uzyskiwania decyzji o lokalizacji mediów, dokonywania uzgodnień w zakresie mediów, występowanie przed organami przedsiębiorstw zajmujących się dostawą wody, energii elektrycznej lub gazu, odprowadzaniem ścieków i usuwaniem śmieci, operatorami telefonicznymi, telewizyjnymi, internetowymi, zawierania, zmiany i rozwiązywania umów o dostawę usług, zawierania umów kompleksowej sprzedaży i świadczenia usług dystrybucji, a także prowadzenie inwestycji na nieruchomości po uzyskaniu pozwolenia na budowę, a w związku z tym negocjowania umów z wykonawcami robót budowlanych, czy występowanie w sprawach związanych z inwestycją po uzyskaniu pozwolenia na budowę. Należy jednocześnie podkreślić, że pełnomocnictwo zostało udzielone jedynie na okres roku i praktycznie nie było wykonywane. Jego zakres obejmował jedynie potencjalnie możliwe do wykonania czynności, których Wnioskodawca nie zlecił pełnomocnikowi, z jednym wyjątkiem, jakim było podpisanie protokołu odbioru tablic wewnętrznej linii zasilającej wykonanych przez przedsiębiorstwo energetyczne (jak zostało to opisane powyżej).

Przed zakupem Lokalu i Gruntu Wnioskodawca kilkukrotnie nabywał i sprzedawał nieruchomości, ale były to wyłącznie lokale mieszkalne przeznaczone na potrzeby mieszkalne Wnioskodawcy. Czynności te nie były wykonywane w ramach działalności gospodarczej i Wnioskodawca nie był zobowiązany do wykazywania podatku należnego VAT od sprzedaży tych nieruchomości.

Pytania

1)Czy sprzedaż Lokalu stanowiła czynność opodatkowaną VAT?

2)Czy sprzedaż Gruntu będzie stanowiła czynność opodatkowaną VAT?

Pana stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy:

1)Sprzedaż Lokalu nie stanowiła czynności opodatkowanej VAT.

2)Sprzedaż Gruntu nie będzie stanowiła czynności opodatkowanej VAT.

Opodatkowaniu VAT podlega między innymi odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju, przez którą rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel

(art. 5 ust. 1 pkt 1 i art. 7 ust. 1 Ustawy VAT). Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 Ustawy VAT).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 podatnikami VAT są między innymi osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu Ustawy VAT, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności (art. 15 ust. 1 Ustawy VAT). Działalność gospodarcza zdefiniowana jest w art. 15 ust. 2 Ustawy VAT jako wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak wynika z powyższego, sprzedaż Lokalu oraz sprzedaż Gruntu odpowiadają definicji dostawy towarów przyjętej w Ustawie VAT. Jednak czynności te mogłyby być opodatkowane VAT wyłącznie wówczas, gdyby Wnioskodawca dokonując sprzedaży działał w charakterze podatnika VAT, tj. gdyby sprzedaż miała miejsce w ramach działalności gospodarczej. Nie można bowiem mówić o działaniu w charakterze podatnika VAT w przypadku sprzedaży przez daną osobę jej majątku prywatnego (osobistego), tj. takiego, który nie jest przez nią wykorzystywany na potrzeby działalności gospodarczej i nie jest przedmiotem tej działalności.

Kryteriów oceny tego zagadnienia dostarcza bogate orzecznictwo sądowe. Przywołać należy w tym miejscu w szczególności wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawie C-180/10, C-181/10, z którego wywodzi się w kontekście sprzedaży działek budowlanych, że taka dostawa może zostać uznana za podlegającą opodatkowaniu, jeżeli sprzedający występuje jako profesjonalista w zakresie obrotu nieruchomościami, a więc w sposób zawodowy, tj. zorganizowany i ciągły. Takie działanie ma miejsce w szczególności w sytuacji, gdy sprzedawca podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców, np. polegające na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych (pkt 39-40 wyroku Trybunału Sprawiedliwości).

Z ugruntowanego orzecznictwa sądów administracyjnych można wywieść dalej, że przyjęcie, iż dana osoba fizyczna sprzedając działki gruntu działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną (np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze). Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu zaistnienia pojedynczych z tych okoliczności (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 lipca 2023 r. sygn. akt I FSK 427/23, z 13 czerwca 2023 r. sygn. akt I FSK 227/20, czy wcześniejsze przykładowe wyroki z 17 stycznia 2013 r. sygn. akt I FSK 239/12, z 29 kwietnia 2014 r. sygn. akt I FSK 621/13, z 9 maja 2014 r. sygn. akt I FSK 811/13).

Co istotne, dokonując oceny charakteru transakcji jako realizowanej w ramach działalności gospodarczej lub prywatnie należy brać pod uwagę zamiar sprzedającego aktualny w dacie sprzedaży towaru, a nie w dacie jego nabycia. Jak dobitnie ujął to Naczelny Sąd Administracyjny („NSA”) w wyroku z 7 lutego 2017 r. (sygn. akt I FSK 1022/15), „w sytuacji, gdy pierwotnie podatnik zakupił nieruchomość gruntową z myślą o wykorzystywaniu jej do prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, ale później poniechał tego zamiaru i dokonując sprzedaży tej nieruchomości nie zachowywał się jak handlowiec, ale jak osoba wykonująca swoje prawo własności, to nie można uznać go za podatnika VAT”. W cytowanym wyroku zwrócono też uwagę na stanowisko NSA, zgodnie z którym „czynności, takie jak uzyskanie pozwolenia na budowę zakładu kamieniarskiego (ze stanu faktycznego wynikało, że podatniczka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie kamieniarstwa i betoniarstwa nagrobkowego), a nawet częściowa jego realizacja przez doprowadzenie infrastruktury technicznej do jednej z działek, nie mogą przesądzać o uznaniu skarżącej za podatnika podatku VAT z tytułu planowanej sprzedaży działek, skoro w konsekwencji zakład ten nie powstał, zaś nieruchomość nie była faktycznie wykorzystywana w działalności gospodarczej (por. wyrok NSA z 26 października 2012 r. I FSK 2170/11)”.

W analizowanej sprawie nie występują okoliczności, które nadawałyby sprzedaży Lokalu i Gruntu cech obrotu profesjonalnego. Przeciwnie, jak zostało wskazane w opisie stanu faktycznego, Wnioskodawca praktycznie nie prowadzi i nie prowadził żadnej działalności gospodarczej, pomimo formalnego wpisu w ewidencji działalności gospodarczej w okresie pomiędzy październikiem 2021 r. a marcem 2022 r. Tym samym Wnioskodawca w rzeczywistości nie prowadził i nie prowadzi też działalności w zakresie obrotu nieruchomościami.

Za zakupem Lokalu i Gruntu stały przede wszystkim motywy prywatne (wsparcie znajomego w trudnościach finansowych i sporach sądowych ze współwłaścicielami budynku), a nie profesjonalne. Potwierdza to fakt, że sprzedaż Lokalu nastąpiła na rzecz właścicieli pozostałych lokali w budynku. Wnioskodawca nie podejmował też żadnych czynności w odniesieniu do Lokalu ani nie wykorzystywał Lokalu na potrzeby jakiejkolwiek działalności gospodarczej.

Wnioskodawca rozważał podjęcie w stosunku do Gruntu działalności gospodarczej, ale ta możliwość nie została w jakikolwiek sposób urzeczywistniona. Jedyna czynność, jaką w związku z Gruntem podjął Wnioskodawca to uzyskanie pozwolenia na budowę. Jednak Wnioskodawca nie zamierza realizować tego pozwolenia. Wnioskodawca nie prowadził żadnej działalności gospodarczej na Gruncie czy z wykorzystaniem Gruntu. Grunt pozostawał całkowicie nieużytkowany, nie był dzierżawiony ani nie były ponoszone na niego żadne nakłady. W związku z planowaną sprzedażą Wnioskodawca nie podejmuje żadnych działań marketingowych ani też innych działań handlowych typowych dla obrotu nieruchomościami. Pojedyncza i incydentalna czynność uzyskania pozwolenia na budowę sama w sobie nie wykracza poza czynności podejmowane w odniesieniu do majątku prywatnego. Żadne działania Wnioskodawcy w odniesieniu do zakupionych nieruchomości nie miały cech charakterystycznych dla działalności gospodarczej, to jest nie były wykonywane w sposób zawodowy, zorganizowany czy też ciągły.

Brak zamiaru podejmowania profesjonalnych działań handlowych został odzwierciedlony w formalnym zawieszeniu działalności gospodarczej. Niezawodowy charakter sprzedaży potwierdza też prywatny kontekst sytuacji osobistej Wnioskodawcy. Niedługo po zakupie Lokalu i Gruntu sytuacja ta uległa diametralnej zmianie, kiedy rodzina Wnioskodawcy wyjechała do Japonii, a w konsekwencji również Wnioskodawca zaczął wiązać z Japonią a nie z Polską dalsze plany nie tylko osobiste, ale i zawodowe.

W opisanych powyżej okolicznościach nie można uznać, że sprzedaż Lokalu została dokonana, a sprzedaż Gruntu zostanie dokonana w ramach jakiejkolwiek profesjonalnej działalności. W konsekwencji nie można uznać, że sprzedając Lokal czy Grunt Wnioskodawca działał lub będzie działał w charakterze podatnika VAT. Zatem sprzedaż Lokalu oraz sprzedaż Gruntu nie powinny być uznane za czynności podlegające opodatkowaniu VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361) zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy:

Należy więc przyjąć, że na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie zarówno zabudowanej nieruchomości oraz niezabudowanej (gruntu) dokonywane przez podatnika, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Jednak nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 2 ustawy:

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Przy czym, w świetle przytoczonych wyżej przepisów, status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Tym samym, nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Ponadto, z orzeczenia TSUE z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy 2006/112/WE, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – jak wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

Pana wątpliwości dotyczą kwestii, czy sprzedaż Lokalu i Gruntu stanowiła/będzie stanowiła czynność opodatkowaną podatkiem VAT.

Jak wynika z powołanych wyżej przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze – dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność wykonywana jest przez podmiot, który w jej ramach działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Z opisu sprawy wynika, że w październiku 2021 r. zarejestrował Pan działalność gospodarczą, której przedmiotem jest kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek. W styczniu 2022 r. zakupił Pan Lokal oraz Grunt (tj. dwie niezabudowane działki gruntu nr 1/1 i 2/2). Pomimo tego, że Lokal i Grunt nie stanowiły środka trwałego w prowadzonej przez Pana działalności, to jednak zostały nabyte już po rozpoczęciu przez Pana działalności gospodarczej. Ponadto - jak Pan wskazał we wniosku - zakupił Pan Lokal w celu dalszej odsprzedaży. Natomiast Grunt zakupił Pan pierwotnie z zamiarem zabudowania Gruntu częściowo na własne potrzeby, a częściowo na sprzedaż po wydzieleniu 2-go lokalu, co było potwierdzone w aktach notarialnych, w których zawarto wzmiankę, że zakup jest dokonywany na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Dodatkowo wystąpił Pan o uzyskanie pozwolenia na budowę oraz wystąpił Pan do właściwych organów o warunki przyłączenia (woda, kanalizacja, instalacja burzowa, włączenie do drogi publicznej) a także w zakresie energii elektrycznej, zlecił Pan przedsiębiorstwu energetycznemu wykonanie tablic wewnętrznej linii zasilającej (tablice zostały wykonane na Pana koszt).

Nie można się z Panem zgodzić, że praktycznie nie prowadzi Pan i nie prowadził żadnej działalności gospodarczej, pomimo formalnego wpisu w ewidencji działalności gospodarczej w okresie pomiędzy październikiem 2021 r. a marcem 2022 r., gdyż Pana zdaniem sprzedaż lokalu i Gruntu nie nadają cech obrotu profesjonalnego. Przeciwnie - podkreślić należy, że w okresie od października 2021 r. kilkukrotnie nabywał Pan i sprzedawał nieruchomości. Pana zdaniem były one przeznaczone na potrzeby mieszkaniowe, jednakże z okoliczności sprawy nie wynika, że nabywane nieruchomości były przez Pana wykorzystywane do majątku prywatnego. Zauważyć należy, że co prawda zmieniły się Pana plany życiowe jednakże ten fakt nie może przesądzać o tym, że nie podejmował Pan profesjonalnych działań handlowych bowiem kilkukrotnie realizował Pan czynności zakupu i sprzedaży nieruchomości.

Dodatkowo należy wskazać, że fakt zawieszenia działalności gospodarczej nie świadczy o tym, że nie może być Pan uznany za podmiot prowadzący działalność gospodarczą. Dokonany przez Pana zakup lokalu jako forma pomocy znajomym nie stanowi o zaspokojeniu Pana potrzeb osobistych. Co prawda wskazuje Pan, że cena za którą odsprzedał Pan lokal nie zawierała zysku, jednakże transakcja ta uwolniła Pana znajomych z poniesienia wysokich kosztów, do których byli zobowiązani nakazem sądowym współfinansowania remontu części wspólnych budynku.

W związku z powyższym nie można zgodzić się z Panem, że sprzedaż Lokalu i Gruntu będzie odbywać się w ramach sprzedaży majątku prywatnego. Istotną okolicznością jest, że prowadzi Pan działalność gospodarczą w zakresie kupna i sprzedaży nieruchomości na własny rachunek od 2021 r.

Uwzględniając powyższe w kontekście analizowanej sprawy należy stwierdzić, że podejmował Pan, jako osoba prowadząca działalność gospodarczą w zakresie obrotu nieruchomościami, szereg zaplanowanych i przemyślanych czynności sprzedając opisany Lokal i Grunt (działki niezabudowane nr 1/1 i 2/2), co przesądza o tym, że będzie Pan podatnikiem, o którym mowa w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy. W konsekwencji, dostawa Lokalu i Gruntu będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

W efekcie Pana stanowisko uznaję za nieprawidłowe.

W odniesieniu do powołanych przez Pana wyroków NSA, Organ wskazuje, że rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach i wiążący charakter mają w tychże sprawach, w których zapadły. Każdy indywidualny opis sprawy wymaga każdorazowo zbadania wielu występujących okoliczności. Powyższa interpretacja oraz orzeczenie nie mogą wpływać na prawidłowość dokonanej oceny Pana stanowiska, albowiem Organ wydający interpretację nie ma obowiązku powielania stanowiska zajętego w orzeczeniach dotyczących innych podatników, nawet w odniesieniu do stosowania tych samych przepisów w takich samych okolicznościach faktycznych.

Dodatkowe informacje

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Ponosi Pan ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).