Interpretacja indywidualna z dnia 18 kwietnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-2.4012.29.2024.2.ID
Temat interpretacji
Sprzedaż w trybie egzekucji sądowej budynku.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
15 stycznia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 15 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania sprzedaży zabudowanej nieruchomości w trybie egzekucji sądowej.
Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 12 marca 2024 r. (wpływ 13 marca 2024 r.) oraz pismem z 14 marca 2024 r. (wpływ 14 marca 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego
Zgodnie z wnioskiem wierzyciela komornik prowadzi egzekucję z nieruchomości stanowiącej działkę nr 1, o pow. (…) ha, dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą o numerze (…). Nieruchomość stanowi jedną działkę gruntu, położoną w (...), w siedzibie gminy, działka jest zabudowana.
Nieruchomość nie jest objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Według Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego – tereny położone w strefie E – osadniczo-rolnej, oznaczona jako tereny zabudowy przemysłowo-rzemieślniczej, istniejącej. Zabudowa działki nr 1 – budynek warsztatowo-magazynowy z częścią mieszkalną, o pow. zabudowy (…) m2, o pow. użytkowej (…) m2, wybudowany w latach 70-tych XX w. Przedmiot wyceny stanowi nieruchomość obejmująca jedną działkę gruntu nr 1, o powierzchni (…) ha, o kształcie zbliżonym do prostokąta (teren dawnego SKR), utwardzony w części trylinką.
Działka zabudowana jest budynkiem warsztatowo-magazynowym z częścią mieszkalną. Budynek wolno stojący, jednokondygnacyjny, wykonany w technologii tradycyjnej. Budynek został w części zaadoptowany na mieszkalny, w pozostałej części o funkcji warsztatowo-magazynowej z zapleczem socjalnym. Dane techniczne, powierzchnia zabudowy: (…) m2, powierzchnia użytkowa (…) m2 w tym: część mieszkalna (…) m2, część warsztatowa (…) m2. Rok budowy lata 70-te XX w. Nieruchomość znajduje się w zasięgu podstawowej infrastruktury technicznej: sieci elektrycznej (słup energetyczny na działce), sieci wodociągowej, lokalnej kanalizacji sanitarnej do zbiornika bezodpływowego. Budynek w zróżnicowanym stanie technicznym.
Cześć mieszkalna – użytkowana, w zadowalającym stanie technicznym i standardzie wykończenia, cześć warsztatowo-magazynowa w słabym stanie technicznym, wymagająca remontów i modernizacji.
Dłużnicy nabyli ww. prawo do nieruchomości od w dniu 26 listopada 2003 r., Akt Notarialny nr Repertorium (…). Od 2005 r. Dłużnik wykorzystywał częściowo nieruchomość do prowadzenia działalności gospodarczej. W roku 2016 działalność została zakończona. W latach 2005 do 2006 Dłużnik przeprowadził modernizację budynków, zmodernizował mury, wymienił stolarkę okienna na PCV. Dłużnik na ww. prace modernizacyjne, rozbudowujące poniósł wydatki, które stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej nieruchomości. Prace zostały zakończone w 2008 r. i Dłużnik wprowadził tam działalność gospodarczą do roku 2016. Od roku 2008 czyli od zakończenia prac modernizujących, rozbudowujących Dłużnik przeprowadzał tylko niewielkie remonty, których wydatki nie przekroczyły 30% wartości początkowej nieruchomości.
Uzupełnienie opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
1.Działka nr 1 zabudowana jest wyłącznie jednym budynkiem o charakterze warsztatowo-magazynowym z częścią mieszkalną.
2.Dłużnicy zakupili nieruchomość od Spółdzielni Kółek Rolniczych w (...).
3.Dłużnik był czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług w okresie od 13 grudnia 2001 r. do 2 września 2016 r.
4.Dłużniczka była czynnym podatnikiem od towarów i usług w okresie od 27 grudnia 2007 r. do 18 września 2015 r.
5.W momencie nabycia nieruchomości przez Dłużnika istniała ustawowa wspólność małżeńska. Obecnie między Dłużnikiem a Dłużniczką istnieje ustawowa wspólność małżeńska.
6.Dłużnik nabył nieruchomość w celu prowadzenia działalności gospodarczej.
7.Dłużnik nabył nieruchomość w celu wykorzystywania jej do prowadzenia działalności gospodarczej. Dłużniczka nie wykorzystywała nieruchomości do prowadzenia działalności gospodarczej.
8.Dłużnik nabył nieruchomość w celu prowadzenia działalności gospodarczej oraz w celu mieszkalnym. Dłużniczka nabyła nieruchomość tylko ze względu na współwłasność małżeńską.
9.Dłużnik wykorzystywał nieruchomość w części warsztatowo-magazynowej ((…) m2) w celu prowadzenia działalności gospodarczej w latach 2005-2016.
10.Dłużniczka nigdy nie wykorzystywała nieruchomości w celu prowadzenia działalności gospodarczej.
11.W związku z informacją w opisie sprawy, że: Od 2005 roku dłużnik wykorzystywał częściowo nieruchomość do prowadzenia działalności gospodarczej. W roku 2016 działalność została zakończona. proszę o jednoznaczne wskazanie:
a)jaka dokładnie część nieruchomości była wykorzystywana przez Dłużnika do prowadzenia działalności gospodarczej?
Odpowiedź:
Dłużnik wykorzystywał do prowadzenia działalności gospodarczej jedynie część warsztatową ((…) m2).
b)w jaki dokładnie sposób ww. część nieruchomość była/jest wykorzystywana przez Dłużnika i Dłużniczkę od momentu zakończenia działalności gospodarczej do momentu sprzedaży nieruchomości?
Odpowiedź:
Dłużnik od momentu zakończenia działalności gospodarczej wykorzystywał nieruchomość na cele mieszkalne.
Dłużniczka wykorzystywała nieruchomość jedynie na cele mieszkalne.
c)czy Dłużnik wykorzystywał w prowadzonej działalności gospodarczej tylko i wyłącznie część budynku o funkcji warsztatowo-magazynowej z zapleczem socjalnym, czy również część budynku zaadoptowaną na mieszkalną? Prosimy tę kwestię szczegółowo wyjaśnić (kto, co, jaką część i w jaki sposób wykorzystywał)
Odpowiedź:
Dłużnik prowadząc działalność gospodarczą wykorzystywał tylko i wyłącznie część budynku o funkcji warsztatowo-magazynowej z zapleczem socjalnym.
Część nieruchomości zaadaptowana na cele mieszkalne nigdy nie była wykorzystywana na cele związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Dłużniczka wykorzystywała nieruchomość jedynie na cele mieszkalne.
d)czy nieruchomość stanowiła/stanowi środek trwały w działalności gospodarczej prowadzonej przez Dłużnika, czy składniki tej nieruchomości (grunt, budynek) zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oraz czy dokonywano odpisów amortyzacyjnych od poszczególnych składników?
Odpowiedź:
Nieruchomość stanowiła środek trwały w prowadzonej działalności gospodarczej przez dłużnika. Składki od nieruchomości zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz niematerialnych i prawnych. Dokonywano odpisów amortyzacyjnych od poszczególnych składników.
e)czy nieruchomość została wycofana z działalności gospodarczej prowadzonej przez Dłużnika do roku 2016 lub też przekazana na cele osobiste Dłużników? Jeżeli tak, należy wskazać datę tego wycofania/przekazania?
Odpowiedź:
Dłużnik nie wycofał nieruchomości z prowadzonej działalności gospodarczej do roku 2016 oraz nie przekazał jej na cele osobiste.
f)w sytuacji, gdy nieruchomość została przekazana na cele osobiste, została wycofana z działalności gospodarczej prowadzonej przez Dłużnika, należy wskazać, kiedy ww. czynność została dokona i czy czynność ta podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (jeśli nie podlegała, to dlaczego?)?
Odpowiedź:
Brak
g)czy udziały należące do Dłużniczki były również wykorzystywane przez Dłużnika w Jego działalności gospodarczej? Jeżeli tak, to w jaki sposób i na jakiej podstawie?
Odpowiedź:
Dłużnik wykorzystywał do prowadzenia działalności gospodarczej jedynie część warsztatową ((…) m2), gdzie Dłużniczka z uwagi na ustawową wspólność małżeńską miała udział w nieruchomości.
h)czy w związku z zakończeniem działalności przez Dłużnika w roku 2016 Dłużnik sporządził spis z natury zgodnie z art. 14 ustawy z 11 marca 2014 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą, ujmując w tym spisie przeznaczoną do sprzedaży nieruchomość lub jej część i opodatkował przedmiotową nieruchomość? Czy podatek został odprowadzony? Jeżeli nie, to dlaczego?
Odpowiedź:
Dłużnik nie sporządził stanu natury zgodnie z art. 4 ustawy z 11 marca 2014 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.)
12.Część mieszkalna nieruchomości ((…) m2) była i jest przez oboje Dłużników wykorzystywana wyłącznie do celów prywatnych – mieszkalnych w ramach majątku osobistego.
13.Nieruchomość była przedmiotem umowy najmu.
Jeśli tak, to proszę wskazać:
a)czy oddana w najem, dzierżawę, użyczenie była/jest cała nieruchomość, tj. część warsztatowo-magazynowa oraz cześć mieszkalna, czy tylko część nieruchomości? Proszę opisać.
Odpowiedź:
Nieruchomość była przedmiotem najmu jedynie w części warsztatowo-magazynowej od 27 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2023 r.
Część mieszkalna nie była nigdy przedmiotem najmu, dzierżawy ani użyczenia.
b)kiedy i na jaki okres zostały oddane w najem, dzierżawę, użyczenie? (należy wskazać dzień, miesiąc i rok obowiązywania umów)
Odpowiedź:
Część nieruchomości w części warsztatowo-magazynowej była oddana w najem od 27 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2023 r. (aneks do umowy z 23 kwietnia 2022 r.).
c)czy udostępnienie miało/ma charakter odpłatny, czy nieodpłatny (należy wskazać dzień, miesiąc i rok)?
Odpowiedź:
Udostępnienie nieruchomości miało charakter nieodpłatny.
d)czy czynsz z tytułu dzierżawy/najmu nieruchomości był dokumentowany fakturami VAT wystawionymi przez Dłużnika oraz Dłużniczkę, czy tylko przez jedno z Dłużników (jeżeli tak to przez kogo)?
Odpowiedź:
W umowie najmu ustalono, że czynsz w kwocie (…) zł miesięcznie nie będzie płatny lecz będzie zaliczany na poczet zadłużenia wynajmującego (Dłużnika). Czynsz nie był dokumentowany fakturami VAT.
e)czy rozliczenia podatku należnego z tytułu dzierżawy/najmu nieruchomości dokonywał Dłużnik czy Dłużniczka? Z jakich powodów i na jakiej podstawie prawnej?
Odpowiedź:
Zarówno Dłużnik ani Dłużniczka nie dokonywali rozliczenia podatku należnego z tytułu najmu.
f)jeżeli podatek należny z tytułu dzierżawy/najmu nieruchomości nie był rozliczany prosimy wskazać z jakiego powodu?
Odpowiedź:
Według umowy między Dłużnikiem a najemcą o ustalony czynsz w kwocie (…) zł miesięcznie nie był płatny lecz został zaliczany na poczet zadłużenia Dłużnika.
14.Dłużnik wykorzystywał nieruchomość w części warsztatowo-magazynowej ((…) m2) w celu prowadzenia działalności gospodarczej w latach 2005 do 2016.
Dłużnik wykorzystywał i wykorzystuje nieruchomość jedynie w części mieszkalnej na potrzeby własne od roku 2008 do dziś.
Dłużniczka wykorzystywała i wykorzystuje nieruchomość jedynie w części mieszkalnej na potrzeby własne od roku 2008 do dziś.
Obecnie część warsztatowo-magazynowa nie jest wykorzystywana przez Dłużników.
15.Nabycie nieruchomości przez Dłużników zostało udokumentowane fakturą z wykazaną kwotą podatku od towarów i usług. Nabywcami wskazanym na fakturze byli Dłużnik i Dłużniczka z uwagi na wspólność ustawową majątkową małżeńską.
16.Nabycie nieruchomości przez Dłużników nastąpiło w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Został naliczony podatek VAT.
17.Przy nabyciu nieruchomości Dłużnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego. Dłużnik korzystał z tego prawa.
Przy nabyciu nieruchomości Dłużniczce nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.
18.Przedmiotowa nieruchomość wykorzystywana w przez Dłużnika w momencie prowadzenia działalności gospodarczej nie była wykorzystywana na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.
Dłużnik był czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług w okresie od 13 grudnia 2001 r. do 2 września 2016 r.
19.Dłużniczka nigdy nie wykorzystywała przedmiotowej nieruchomości do prowadzenia działalności zwolnionej od podatku VAT.
20.Nakłady poniesione na modernizację budynku w latach 2005-2006, które stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej były poniesione na całej nieruchomości, tj. na części warsztatowo-magazynowej oraz mieszkalnej (modernizacja części mieszkalnej zakończyła się w 2008 r.)
21.Prace modernizacyjne części nieruchomości warsztatowo-magazynowej zakończyły się 2006 r., a części nieruchomości mieszkalnej w 2008 r.
22.Dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w stosunku do wydatków poniesionych na modernizację budynku w latach 2005 do 2006 r.
23.Dłużniczce nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w stosunku do wydatków poniesionych na modernizację budynku w latach 2005 do 2006.
24.W odniesieniu do budynku nie ponoszono i nie będą ponoszone w ciągu 2 lat przed planowaną sprzedażą wydatki na jego ulepszenie.
25.Dłużnicy posiadają dwie nieruchomości w wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej:
·nieruchomość stanowiąca działkę nr 2, o pow. (…) ha, dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą o numerze (…).
·nieruchomość stanowiąca działkę nr 3 o pow. (…) ha, dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą o numerze (…).
Pytanie
Czy istnieje obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług obciążający czynność sprzedaży w trybie egzekucji sądowej zabudowanej nieruchomości zapisanej w Księdze Wieczystej (…) prowadzonej przez Sąd Rejonowy czyniąc komornika sądowego płatnikiem tego podatku?
Pana stanowisko w sprawie (ostatecznie wyrażone w uzupełnieniu z 14 marca 2024 r.)
Komornik Sądowy uważa, że obowiązek podatkowy nie powstaje, a komornik w przypadku skutecznej sprzedaży w drodze licytacji publicznej nie będzie obowiązany jako płatnik do odprowadzenia podatku od towarów i usług.
W ocenie komornika zastosowanie znajdzie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Zwolnienie od podatku nastąpi z uwagi na to, że w stosunku do nieruchomości (…) nastąpiło pierwsze zasiedlenie. Dłużnik zmodernizował nieruchomość w latach 2005-2006 r. i po ulepszeniu nieruchomości, gdzie wydatki stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej prowadził działalność gospodarczą do roku 2016.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku – jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361) – zwanej dalej „ustawą”:
Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2020 r. poz. 1427, 1492 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 11 i 41) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.
Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.), zgodnie z którym:
Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik; w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.
Tym samym komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.
Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W świetle art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach ustawy jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której stanowi art. 7 ust. 1 ustawy.
Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości gruntowej) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.
W tym miejscu zauważyć, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).
Stosownie do art. 31 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).
W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.
Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.
Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.
Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.
Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 cyt. Kodeksu:
Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.
Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Należy wskazać, że małżeństwo nie należy do żadnej kategorii podmiotów wymienionych w cytowanym wyżej art. 15 ust. 1 ustawy. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.
W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu.
Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza bowiem możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.
Jeżeli zatem przedmiotem dokonywanej dostawy lub świadczonej usługi jest majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy będzie ten małżonek, który dokonuje dostawy lub świadczy usługę we własnym imieniu (który jest stroną czynności prawnej) – jako podatnik VAT.
W świetle przytoczonych wyżej przepisów zauważyć należy, że status podatnika podatku od towarów i usług, wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia, czy podmiot dokonujący transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą.
Zgodnie z treścią art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Powyższe przepisy pozwalają stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.
Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Tym samym, nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Wobec tego, właściwe jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników podatku VAT w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego. W tym kontekście, nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych, okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej działalności gospodarczej. Jednakże każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy jest uznany za podatnika podatku od towarów i usług.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy 2006/112/WE Rady, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Inaczej jest natomiast – jak wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.
W tym miejscu należy wskazać, że jak wynika z art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):
Przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.
Tak więc, dzierżawa jest umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Z powyższego wynika, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie przedmiotu dzierżawy przez dzierżawcę.
Zatem, dzierżawa stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Tym samym wypełnia ona określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej.
W kontekście niniejszej sprawy, należy zwrócić uwagę na treść zdania drugiego definicji pojęcia „działalność gospodarcza”, w której mówi się o wykorzystywaniu m.in. towarów w sposób ciągły do celów zarobkowych. Takie wykorzystywanie towarów ma miejsce poprzez oddanie ich w stosunki obligacyjne (najem, dzierżawa, leasing, itp.).
Istota umowy dzierżawy wskazuje, że na jej podstawie dochodzi do odpłatnego świadczenia usług przez właściciela na rzecz dzierżawcy. Dzierżawca, za oddaną mu w dzierżawę rzecz, płaci umówiony czynsz. Istnieje zatem bezpośredni związek między świadczoną usługą, a przekazanym za nią wynagrodzeniem.
Z treści przywołanego wyżej art. 8 ust. 1 ustawy i przedstawionych w tym zakresie objaśnień wynika, że ustawodawca przyjął generalną zasadę, że usługami są wszelkie odpłatne świadczenia niebędące dostawą towarów. Stąd też stwierdzić należy, że definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów”. Jest ona wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej.
W konsekwencji, dzierżawa nieruchomości stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Tym samym, wypełnia ona określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że prowadzi Pan postępowanie egzekucyjne przeciwko Dłużnikom. W ww. postępowaniu prowadzona jest egzekucja z nieruchomości stanowiącej działkę nr 1. Działka nr 1 zabudowana jest budynkiem warsztatowo-magazynowym z zapleczem socjalnym (pow. (…) m2) wraz z częścią mieszkalną (pow. (…) m2 ). Dłużnik był czynnym podatnikiem podatku VAT w okresie od 13 grudnia 2001 r. do 2 września 2016 r., a Dłużniczka w okresie od 27 grudnia 2007 r. do 18 września 2015 r. W momencie nabycia nieruchomości, jak i obecnie między Dłużnikiem a Dłużniczką istnieje ustawowa wspólność majątkowa. Nabycie przez Dłużników przedmiotowej nieruchomości nastąpiło w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT. Dłużnik nabył nieruchomość w celu prowadzenia działalności gospodarczej, jak i w celach mieszkalnych. Natomiast Dłużniczka nabyła nieruchomość tylko ze względu na współwłasność małżeńską. Część warsztatowo-magazynowa była wykorzystywana w działalności gospodarczej Dłużnika. Nieruchomość stanowiła środek trwały w prowadzonej przez Dłużnika działalności gospodarczej, dokonywano odpisów amortyzacyjnych od poszczególnych składników. W roku 2016 Dłużnik zakończył działalność gospodarczą, nie sporządził spisu z natury zgodnie z art. 14 ustawy. Dłużnik nie wycofał nieruchomości z prowadzonej działalności gospodarczej oraz nie przekazał jej na cele prywatne. Nieruchomość w części warsztatowo-magazynowej była dzierżawiona, na podstawie zawartej umowy najmu. Dłużniczka nigdy nie wykorzystywała nieruchomości w celu prowadzonej działalności gospodarczej. Zarówno Dłużnik jak i Dłużniczka część mieszkalną wykorzystywali wyłącznie na cele mieszkalne w ramach majątku prywatnego.
Pana wątpliwości dotyczą ustalenia, czy dokonując sprzedaży zabudowanej nieruchomości będzie Pan płatnikiem zobowiązanym do odprowadzenia podatku VAT.
W pierwszej kolejności sprawdzić należy, czy w odniesieniu do egzekucyjnej sprzedaży nieruchomości, ww. Dłużnicy będą uznani za podatników podatku od towarów i usług.
W świetle przedstawionych okoliczności sprawy, część mieszkalna budynku (pow. (…) m2) została nabyta w celu mieszkalnym i przez cały okres służyła wyłącznie zaspokojeniu własnych potrzeb mieszkaniowych. W konsekwencji należy stwierdzić, że w tej konkretnej sytuacji, sprzedaż tej części budynku będzie stanowiła działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania. Tym samym sprzedaż ww. budynku w części mieszkalnej nie podlega/nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Natomiast inaczej przedstawia się sytuacja w związku ze sprzedażą części warsztatowo-magazynowej z zapleczem socjalnym (pow. (…) m2).
W rozpatrywanej sprawie, budynek w części warsztatowo-magazynowej z zapleczem socjalnym (pow. (…) m2) został nabyty przez Dłużnika w celu prowadzenia działalności gospodarczej i tylko przez Dłużnika był wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej. Przedmiotowa nieruchomość nie została wycofana przez Dłużnika z prowadzonej działalności oraz nie została przekazana do majątku prywatnego, po zakończeniu działalności gospodarczej przez Dłużnika nie został sporządzony spis z natury zgodnie z art. 14 ustawy. Nieruchomość w części warsztatowo-magazynowej była w roku 2023 dzierżawiona wyłącznie przez Dłużnika, na podstawie zawartej umowy najmu. Ustalona kwota czynszu z tytułu najmu części warsztatowo-magazynowej została zaliczona na poczet zadłużenia Dłużnika.
Zatem, skoro budynek w części warsztatowo-magazynowej był wykorzystywany wyłącznie przez Dłużnika do prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy, należy wiec uznać, że to Dłużnik w sensie ekonomicznym jest właścicielem tej części budynku i to wyłącznie on dokona dostawy budynku w części warsztatowo-magazynowej – przeniesienia prawa do rozporządzania nim jak właściciel.
Wobec powyższego, dla sprzedaży budynku w części warsztatowo-magazynowej z zapleczem socjalnym w trybie egzekucji sądowej spełnione są/będą przesłanki do uznania Dłużnika za podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
W konsekwencji, dostawa przez Dłużnika opisanej powyżej części nieruchomości, podlega/będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
W tym miejscu wskazać należy, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może być opodatkowana właściwą stawką podatku albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
I tak, stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Jak wynika z powyższych uregulowań, zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków, budowli, jeżeli w stosunku do nich powstało pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.
Zatem, dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części należy przywołać definicję pierwszego zasiedlenia zawartą w ustawie o VAT.
Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o pierwszym zasiedleniu rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a)wybudowaniu lub
b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie budynku, budowli lub ich części do używania. Zatem aby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do zajęcia budynku, budowli lub ich części, ich używania, w tym na potrzeby własne. Pierwsze zasiedlenie budynku, budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynek, budowlę lub ich części oddano w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku, budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika czy też potrzeby własne osoby fizycznej – bowiem w obydwu przypadkach dochodzi do korzystania z budynku, budowli lub ich części.
Zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków lub budowli, jeżeli w stosunku do nich doszło do pierwszego zasiedlenia, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.
W tym miejscu wskazać należy, że w przypadku nieruchomości, które nie spełniają przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:
a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Powyższe przepisy wskazują, jakie muszą zostać spełnione warunki aby sprzedaż budynków, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT. Z przepisów tych wynika, że prawo do zwolnienia przysługuje wówczas, gdy w stosunku do budynków, budowli lub ich części będących przedmiotem sprzedaży nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Stosownie natomiast do art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a oraz art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy stanie się bezzasadne.
Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki, budowle lub ich części rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego:
W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.
Co do zasady zatem, grunt będący przedmiotem sprzedaży podlega opodatkowaniu według takiej stawki podatku od towarów i usług, jaką opodatkowane są budynki, budowle lub ich części na nim posadowione. Oznacza to, że w sytuacji, gdy budynki, budowle lub ich części korzystają ze zwolnienia od podatku VAT, również sprzedaż gruntu korzysta ze zwolnienia od podatku.
Dodatkowo należy wskazać, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia „budynku”. W tym zakresie należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 682 ze zm.), zwanej dalej ustawą Prawo budowlane.
W myśl art. 3 pkt 1 ustawy Prawo budowlane:
Przez obiekt budowlany należy rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych.
Zgodnie z art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane:
Ilekroć w ustawie jest mowa o budynku należy przez to rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.
Jak Pan wskazał w opisie sprawy, przedmiotem egzekucji sądowej jest budynek z częścią warsztatowo-magazynową. Nieruchomość została zakupiona przez Dłużników w roku 2003, przy nabyciu przysługiwało Dłużnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego. Przedmiotowa nieruchomość nie była wykorzystywana do prowadzenia działalności zwolnionej. Były ponoszone nakłady, które stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej na całej nieruchomości, prace modernizacyjne dla części warsztatowo-magazynowej zakończyły się w roku 2006. Dłużnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na modernizację budynku w części warsztatowo-magazynowej w latach 2005-2006. Po zakończeniu prac modernizacyjnych Dłużnik wykorzystywał część warsztatową do prowadzenia działalności gospodarczej.
Analiza informacji zawartych w opisie sprawy, w kontekście definicji pierwszego zasiedlenia prowadzi do stwierdzenia, że w przedmiotowej sprawie dostawa budynku w części warsztatowo-magazynowej znajdującego się na nieruchomości – działce nr 1, nie będzie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia, ponieważ do pierwszego zasiedlenia ww. części budynku doszło po zakończonej modernizacji i od tego momentu do chwili dostawy upłynie okres dłuższy niż 2 lata.
W konsekwencji w odniesieniu do sprzedaży budynku w części warsztatowo-magazynowej wykorzystywanej przez Dłużnika w prowadzonej działalności gospodarczej spełnione są/będą warunki uprawniające do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Dostawa gruntu, na której posadowiony jest budynek w części warsztatowo-magazynowej (pow. (…) m2) również korzysta/będzie korzystała ze zwolnienia od podatku według powołanego wyżej przepisu art. 29a ust. 8 ustawy.
Wobec zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy w odniesieniu do sprzedaży budynku w części warsztatowo-magazynowej, bezzasadne jest badanie możliwości korzystania ze zwolnienia od podatku na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10a i pkt 2 ustawy, gdyż zwolnienia te mają zastosowanie jedynie do dostawy budynków, budowli lub ich części nieobjętej zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Zatem, dla sprzedaży w trybie egzekucji sądowej – wyłącznie Dłużnik działa/będzie działał w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Sprzedaż budynku w części warsztatowo-magazynowej podlega/będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy. Jednakże wskazana wyżej dostawa budynku w części warsztatowo-magazynowej korzysta/będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Natomiast sprzedaż budynku w części mieszkalnej nie podlega/nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Podsumowując, stwierdzam, że sprzedaż w trybie egzekucji sądowej budynku – w części mieszkalnej nie podlega/nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, natomiast w części warsztatowo-magazynowej korzysta/będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy. Wobec powyższego w analizowanym przypadku nie jest/nie będzie Pan zobowiązany do obliczenia i pobrania od Dłużników podatku i wpłacenia go organowi podatkowemu i dla tej sprzedaży nie będzie Pan płatnikiem zobowiązanym do odprowadzenia podatku VAT.
Oceniając całościowo Pana stanowisko należało uznać je za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
·stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz
·zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Pana wniosku (pytania). Inne kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniami nie mogą być rozpatrzone zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, w myśl którego:
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).
Ponadto, zauważyć należy, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:
Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.
Jestem ściśle związany z przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, Pan ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację Organ oparł się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).