Podatek od towarów i usług w zakresie nieuznania Wnioskodawców za podatników oraz braku podlegania opodatkowaniu sprzedaży Nieruchomości.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

21 grudnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 19 grudnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy nieuznania Państwa za podatników podatku od towarów i usług oraz braku podlegania opodatkowaniu sprzedaży Nieruchomości.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 12 marca 2024 r. (wpływ 14 marca 2024 r.).

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

Pan (…)

(…);

2)Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:

·Pani (…)

(…);

Opis zdarzenia przyszłego

Zainteresowany będący stroną postępowania (dalej jako: „TM”) i zainteresowana niebędąca stroną postępowania (dalej jako „AM”, a obydwoje łącznie jako: „Wnioskodawcy”) są polskimi rezydentami podatkowymi i pozostają w związku małżeńskim, w którym obowiązuje ustrój ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej.

Wnioskodawcy posiadają w majątku wspólnym (…) udziału w prawie własności nieruchomości gruntowej objętej księgą wieczystą o nr (…), składającej się z działki ewidencyjnej o numerze (…), o powierzchni (…) ha (dalej udział ten jako „Nieruchomość”).

Do (…) r. TM był komandytariuszem w spółce (…) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa (dalej jako: „Spółka”). W wyniku rozwiązania Spółki bez przeprowadzenia likwidacji na podstawie art. 67 par. 1 w zw. z art. 103 § 1 ustawy kodeks spółek handlowych majątek Spółki został podzielony w ten sposób, że TM otrzymał m.in. własność Nieruchomości. Bezpośrednie przeniesienie własności Nieruchomości nastąpiło na podstawie „umowy przeniesienia własności nieruchomości i udziału we własności nieruchomości” zawartej (…) r. W związku z faktem istnienia pomiędzy Wnioskodawcami ustroju ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, Nieruchomość została przyjęta do ich małżeńskiego majątku wspólnego.

Spółka nabyła własność Nieruchomości w drodze umowy sprzedaży w (…) r. W tej dacie Spółka działała w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, następnie w (…) r. przekształciła się w spółkę komandytową i w tej formie działała do dnia rozwiązania.

Spółka działając w formie spółki komandytowej aż do dnia rozwiązania nie była podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych.

W związku z otrzymaną ofertą zakupu, Wnioskodawcy rozważają sprzedanie Nieruchomości w roku (…). W zakresie tej sprzedaży Wnioskodawcy działać będą jako osoby fizyczne nieprowadzące jednoosobowej działalności gospodarczej (w rozumieniu ustawy Prawo Przedsiębiorców), w ramach zarządzania majątkiem prywatnym.

Wnioskodawcy po nabyciu Nieruchomości nie planowali przeznaczać jej do sprzedaży i nie podejmowali żadnych działań marketingowych (Nabywca sam zgłosił się do Wnioskodawców) nie prowadzili na nieruchomości żadnych inwestycji, nie wnioskowali o warunki zabudowy ani też nie dokonywali żadnych przyłączeń mediów i nie podejmowali związanych z tym czynności. Nie dokonywali też nakładów na nieruchomość ani nie wykonywali żadnych innych regularnych (powtarzalnych) czynności w odniesieniu do Nieruchomości.

Żaden z Wnioskodawców na dzień złożenia niniejszego wniosku nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy Prawo Przedsiębiorców. TM nie wyklucza jednak prowadzenia działalności gospodarczej w przyszłości, jednak jeśli do tego dojdzie, to nie będzie to działalność związana w żadnym stopniu z handlem nieruchomościami, najmem nieruchomości itp., TM nie będzie również wykorzystywał w tej działalności posiadanych dotychczas nieruchomości, w szczególności nie wprowadzi ich do ewidencji środków trwałych.

Obecnie Wnioskodawcy są w kontakcie z osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej (dalej jako: „Nabywca”), który posiadając inną znajdującą się w pobliżu nieruchomość, sam zgłosił się do Wnioskodawców, natomiast nie zapadły jeszcze żadne wiążące decyzje bądź ustalenia w zakresie możliwej transakcji. W szczególności Wnioskodawcy nie podpisali przedwstępnej umowy sprzedaży dot. Nieruchomości i nie ma też pewności, czy nieruchomość ta faktycznie zostanie sprzedana. Jeśli tak się stanie, uzyskane w ten sposób środki Wnioskodawcy przeznaczą na cele osobiste.

Uzupełnienie zdarzenia przyszłego

1.Czy Nieruchomość do momentu sprzedaży była/jest/będzie przez Państwa wykorzystywana w działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U z 2023 r. poz. 1570 ze zm.)?

Odpowiedź: Nie.

2.Czy z tytułu prowadzenia działalności, o której mowa powyżej, są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług; proszę wskazać dla każdego z Zainteresowanych oddzielnie?

Odpowiedź: Nie dotyczy (w związku z odpowiedzią przeczącą na pytanie wyżej).

3.Czy przy nabyciu Nieruchomości przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego; jeśli tak – proszę wskazać, czy z tego prawa Państwo skorzystali; jeśli nie przysługiwało – proszę wskazać dlaczego?

Odpowiedź: Prawo do odliczenia nie przysługiwało. Nabycie nieruchomości przez Zainteresowanych nie stanowiło odpłatnej dostawy towarów, nie ponieśli ekonomicznego ciężaru nabycia Nieruchomości, nie wykorzystywali również Nieruchomości do działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT.

4.W jaki dokładnie sposób Nieruchomość była/jest/będzie od dnia nabycia do dnia sprzedaży wykorzystywana przez Państwa (proszę dokładnie opisać, do jakich celów i w jaki sposób wykorzystywali Państwo ww. działkę)?

Odpowiedź: Nieruchomość od dnia nabycia nie była i nie będzie wykorzystywana w żaden sposób.

5.Czy do momentu sprzedaży Nieruchomości będą Państwo podejmować jakiekolwiek czynności wymagające zaangażowania własnych środków finansowych zmierzające do podniesienia wartości tej Nieruchomości, np. doprowadzenie mediów, uzbrojenie działki, ogrodzenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych, wystąpienie z wnioskiem o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę dla działki powstałej w wyniku podziału ww. działki itp. (prosimy, żeby podali Państwo, jakie to będą czynności – nakłady)?

Odpowiedź: Zainteresowani od dnia nabycia nie podejmowali i do dnia sprzedaży nie będą podejmować żadnych czynności zmierzających do podniesienia wartości Nieruchomości wymagających zaangażowania własnych środków finansowych.

6.Czy Nieruchomość będzie do dnia sprzedaży udostępniana osobom trzecim na podstawie umowy cywilnoprawnej, np. umowy najmu, dzierżawy, użyczenia; jeśli tak – to czy będzie to umowa odpłatna i w jakim czasie będzie obowiązywała?

Odpowiedź: Nieruchomość nie była i nie będzie udostępniana osobom trzecim.

7.Czy Nieruchomość na moment sprzedaży będzie objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego; jeśli tak:

·jakie będzie przeznaczenie działki według planu,

·z czyjej inicjatywy zostanie uchwalony ten plan,

Odpowiedź: Nieruchomość zlokalizowana jest na terenie dla którego obowiązuje MPZP (…) uchwalony przez Radę Miasta (…), uchwała nr (…) z (…) r.

Zainicjowanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (…) nastąpiło wskutek uchwały Rady Miasta (…). Zainteresowani nie brali udziału w tym procesie.

Nieruchomość przeznaczona jest zgodnie z zapisami planu pod zabudowę mieszkaniową.

8.Czy dla Nieruchomości będzie na moment sprzedaży wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu; jeśli tak – kto i w jakim celu wystąpi o tę decyzję?

Odpowiedź: Nie.

9.Czy z potencjalnym nabywcą Nieruchomości będzie zawierana przedwstępna umowa kupna-sprzedaży; jeśli tak – proszę wskazać:

a)jakie warunki będzie zawierać dana umowa przedwstępna sprzedaży zawarta z nabywcą, które należy spełnić, aby doszło do zawarcia ostatecznej umowy; proszę o szczegółowe opisanie, jakie postanowienia dotyczące planowanej transakcji sprzedaży wynikać będą z zawartej umowy przedwstępnej (np. uzyskanie zgód, pozwoleń, opinii, decyzji itp.),

b)jakie prawa i obowiązki wynikające z postanowień umowy przedwstępnej będą ciążyły na Państwu, a jakie na stronie kupującej; proszę o szczegółowy opis,

c)czy w ramach danej umowy przedwstępnej zamierzają Państwo udzielić jakichkolwiek pełnomocnictw dla kupującego; jeżeli odpowiedź na pytanie jest twierdząca, to proszę o wskazanie, w jakim zakresie (do jakich czynności) udzielą Państwo pełnomocnictwa dla kupującego w zawiązku z zamierzoną sprzedażą,

d)czy po zawarciu umowy przedwstępnej strona kupująca na Nieruchomości będzie dokonywać inwestycji infrastrukturalnych, które zwiększą jej atrakcyjność, jak np. uzbrojenie terenu w media, ogrodzenie itp.; jeżeli tak - proszę o podanie, jakich,

e)czy nabywca będzie ponosić jakiekolwiek nakłady finansowe związane z Nieruchomością od momentu podpisania umowy przedwstępnej do zawarcia umowy finalnej,

f)czy poza przedwstępną umową sprzedaży Nieruchomości zamierzają Państwo udzielić kupującemu jakichkolwiek pełnomocnictw; jeżeli tak - proszę wskazać ich zakres.

Odpowiedź: W tym momencie nie ma planów zawarcia przedwstępnej umowy sprzedaży.

Pytanie

Czy w związku ze sprzedażą Nieruchomości Wnioskodawcy będą działać w charakterze podatników VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, przez co transakcja sprzedaży Nieruchomości będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT? (pytanie oznaczone we wniosku nr 5)

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawców, niezależnie od zakwalifikowania przychodu do źródła przychodów na gruncie PIT, nie będą działać w charakterze podatników VAT prowadzących działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, w związku z czym transakcja sprzedaży Nieruchomości nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, „ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów”.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, „przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...)”.

W oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, zbycie nieruchomości gruntowych (działek, udziałów w działkach), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, „podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności”.

Z kolei na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, „działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych”.

Jak wskazuje się w praktyce interpretacyjnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, np. w interpretacji z 30 czerwca 2022 r. o sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.230.2022.4.AK: „Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem »podatnik« tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Tym samym, nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą”.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

(...) podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie”.

W konsekwencji powiedzieć można, że warunkiem opodatkowania danej czynności na gruncie VAT jest spełnienie jednocześnie dwóch warunków:

·dana czynność musi być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT,

·czynność musi zostać wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem VAT.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt lub budynek działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną).

W kontekście powyższego, nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Zdaniem Wnioskodawców przedstawiony opis planowanej transakcji oraz dotychczasowych działań związanych z Nieruchomością pozwala na uznanie, że potencjalna sprzedaż Nieruchomości ma charakter prywatny na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług.

Wnioskodawcy nie podejmowali działań porównywalnych z działalnością podmiotu profesjonalnie zajmującego się obrotem nieruchomościami. W rozpatrywanej sprawie brak jest podstaw do uznania Wnioskodawców w związku z planowaną sprzedażą Nieruchomości za podatników VAT, gdyż brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując dostawy Nieruchomości wystąpią w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, tj. będą prowadzić działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, polegającą na handlu nieruchomościami.

Wnioskodawcy nie angażują znacznych środków pieniężnych w celu zbycia Nieruchomości, nie prowadzili działań marketingowych, nie inwestowali w Nieruchomość, nie nabywali nieruchomości w celu ich sprzedaży, nie występowali o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego, nie prowadzili usług deweloperskich, nie wnioskowali o warunki zabudowy dla celów tej transakcji, nie dokonywano żadnych przyłączeń mediów ani nie wnioskowano o przyłączenie mediów, nie czyniono żadnych inwestycji czy nakładów związanych z urządzeniem drogi, nie dokonywano żadnych nakładów na nieruchomość, ich działania związane ze sprzedażą Nieruchomości nie miały charakteru stałego, cechującego się powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, jak również nie były prowadzone w sposób zorganizowany i profesjonalny; transakcja ma charakter okazjonalny z uwagi na sprzedaż Nieruchomości, która spotkała się z zainteresowaniem Nabywcy, który sam zgłosił się do Wnioskodawców.

W konsekwencji, opisana we wniosku sprzedaż Nieruchomości nie będzie dokonywana przez podatników VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, w związku z czym nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361.), zwanej dalej „ustawą”:

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

Zatem, należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu powołanego wyżej przepisu i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości gruntowej) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE Rady”:

Należy w tym miejscu zauważyć, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809).

Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bez udziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W myśl art. 36 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Przepis art. 36 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi, że:

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Ustawa nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Należy zauważyć, że żaden z przepisów ustawy nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.

W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokona czynności podlegającej opodatkowaniu.

Jeżeli zatem, przedmiotem dostawy jest majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy będzie ten małżonek, który dokonuje dostawy we własnym imieniu (który jest stroną czynności prawnej) – jako podatnik VAT.

Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Należy więc przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie udziału w nieruchomościach gruntowych, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Należy podkreślić, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Dostawa towaru, w tym przypadku gruntu, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy czynność podlegającą opodatkowaniu wykona podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Jednocześnie czynność ta powinna zostać dokonana przez podmiot, który w jej ramach działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów należy zatem zauważyć, że status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

W oparciu o art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Zatem osoby fizyczne dokonujące sprzedaży, przekazania lub darowizny towarów stanowiących część ich majątku prywatnego (takiego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej), nie są zaliczane do grona podatników podatku od towarów i usług.

Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – jak wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

W powyższym wyroku Trybunał stwierdził również, że osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112, zmienionej Dyrektywą 2006/138, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby.

Wskazane orzeczenie Trybunału odnosiło się do rolnika, który korzystał ze zwolnienia od podatku VAT – zatem sytuacji, która występuje w analizowanej sprawie.

W tym miejscu podkreślić należy również, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy. Jednakże jak wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Jak wyjaśniono wyżej – w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku prywatnego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności, w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

Z przedstawionego przez Państwa opisu sprawy wynika, że nabyli Państwo (…) udziału w prawie własności nieruchomości gruntowej nr (…), na podstawie umowy „przeniesienia własności nieruchomości i udziału własności nieruchomości”. Nieruchomość ze względu na ustawową wspólność majątkową została przyjęta do Państwa majątku wspólnego. Od dnia nabycia Nieruchomość nie była i nie będzie wykorzystywana w działalności gospodarczej. Nie podejmowali/nie będą podejmować Państwo żadnych czynności zmierzających do podniesienia wartości Nieruchomości, wymagających zaangażowania własnych środków, tj. nie wnioskowali/nie będą wnioskować Państwo o wydanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, nie dokonywali/nie będą dokonywać Państwo przyłączeń mediów. Przedmiotowa Nieruchomość nie była/nie będzie przez Państwa w żaden sposób wykorzystywana, nie była/nie będzie również udostępniana osobom trzecim na podstawie umowy cywilnoprawnej. Działka nr (…) objęta jest miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, które nastąpiło na skutek uchwały Rady Miasta (…) i Państwo nie brali w tym procesie udziału. Z Nabywcą przedmiotowej Nieruchomości, na ten moment nie planują Państwo zawrzeć przedwstępnej umowy sprzedaży.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii czy dla sprzedaży Nieruchomości będą Państwo uznani za podatników podatku VAT oraz czy sprzedaż Nieruchomości będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 5).

Mając na uwadze powołane przepisy, jak i stanowiska judykatury należ stwierdzić, że w analizowanej sprawie brak jest przesłanek świadczących o takiej aktywności w przedmiocie zbycia (…) udziału w działce nr (…), która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Do momentu sprzedaży przedmiotowej działki nie dokonywali/nie dokonają Państwo żadnych czynności w celu jej uatrakcyjnienia i podniesienia jej wartości, nie zostanie wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przedmiotowa działka nie była/nie będzie wykorzystywana w działalności gospodarczej ani nie była/nie będzie przedmiotem najmu lub dzierżawy. Działania podejmowane przez Państwa należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Dokonując sprzedaży udziału w niezabudowanej działce nr (…) będą Państwo korzystali z przysługującego im prawa do rozporządzenia własnym majątkiem, która to czynność będzie oznaczać działanie w sferze prywatnej, do której nie będą miały zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

Zatem w przedmiotowej sprawie, z tytułu sprzedaży (…) udziału w niezabudowane działce nr (…) będącej we współwłasności małżeńskiej, nie będą Państwo działali w charakterze podatników, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzących działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. W konsekwencji, sprzedaż (…) udziału w przedmiotowej działce, należy uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności, co będzie oznaczało, że sprzedaż (…) udziału w działce nr (…) nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Podsumowując, w związku ze sprzedażą Nieruchomości nie będą Państwo działali w charakterze podatników podatku VAT prowadzących działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy i w konsekwencji sprzedaż Nieruchomości nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 5 należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego, Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Niniejsza interpretacja indywidualna rozstrzyga wyłącznie w zakresie pytania dotyczącego podatku od towarów i usług oznaczonego we wniosku nr 5. Natomiast wniosek w zakresie pytań oznaczonych nr 1-4, dotyczących podatku dochodowego od osób fizycznych, podlega odrębnemu rozpatrzeniu.

Interpretacja dotyczy tylko sprawy objętej wnioskiem (zapytaniem), tj. sprzedaży przez Państwa (…) udziału w działce nr (…). Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Pan TM (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).