Obowiązek rozliczenia w Polsce podatku od towarów i usług z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w związku z nabyciem przez Spółkę Maszyn i Części zamiennych.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 lutego 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 14 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy obowiązku rozliczenia w Polsce podatku od towarów i usług z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w związku z nabyciem przez Spółkę Maszyn i Części zamiennych. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 3 kwietnia 2024 r. (wpływ 3 kwietnia 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

A Polska Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest polskim rezydentem podatkowym, zarejestrowanym jako czynny podatnik VAT w Polsce, posiada w Polsce siedzibę i miejsce działalności gospodarczej (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”).

B (dalej: „B”) z siedzibą w Niemczech, jest niemieckim rezydentem podatkowym, zarejestrowanym jako czynny podatnik VAT w Niemczech. B nie posiada w Polsce siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

B i Wnioskodawca są podmiotami powiązanymi i należą do Grupy kapitałowej, która jest wiodącym producentem, (…). (…).

Zarówno Spółka jak i B, są w Grupie kapitałowej podmiotami produkcyjnymi. Spółka posiada zakład produkcyjny w C, a B posiada kilka zakładów produkcyjnych zlokalizowanych na terytorium Niemiec.

Aby sprostać wymaganiom rynku i dostosować się do zmieniających się warunków globalnych – Grupa kapitałowa planuje reorganizację części działalności w ten sposób, iż planuje ograniczyć produkcję wymagającą dużego nakładu pracy manualnej w zakładzie produkcyjnym B i realokację produkcji w tym obszarze do zakładu produkcyjnego Wnioskodawcy w Polsce. Docelowo bowiem – zgodnie ze strategią Grupy kapitałowej – zakład produkcyjny B w D ma się skupić na procesach zautomatyzowanych, zaś zakład produkcyjny Wnioskodawcy ma w dalszym ciągu rozwijać procesy wymagające pracy manualnej.

W konsekwencji, aktualnie planowana jest transakcja, w ramach której B sprzeda Spółce 9 maszyn produkcyjnych (wyprodukowanych w latach (…)), będących środkami trwałymi B (dalej: „Maszyny”), jak również posiadane przez B części zamienne do tych maszyn (dalej: „Części zamienne”). Maszyny i Części zamienne zostaną przetransportowane z D do Polski, gdzie zostaną uruchomione w istniejącym zakładzie produkcyjnym Spółki w C oraz nowej lokalizacji w E.

Od momentu nabycia przez Spółkę Maszyn i ich uruchomienia w Polsce, Spółka rozpocznie produkcję i bezpośrednią sprzedaż asortymentu do klientów zewnętrznych i grupowych. Przy czym, B nie zamierza i nie będzie przenosić na Spółkę swoich relacji z klientami, własności intelektualnej związanej z marką i znakiem towarowym, ani własności intelektualnej dotyczącej produktów i procesów. W związku z czym, B będzie w dalszym ciągu prowadzić działania marketingowe i sprzedażowe w związku z dostawami produktów do klientów zewnętrznych realizowanymi przez Spółkę.

Zgodnie z ustaleniami, B nie przeniesie także na Spółkę w ramach transakcji żadnych innych składników majątku, praw i obowiązków lub innych elementów, w szczególności przedmiotem umowy nie będą:

-pracownicy B;

-zakład pracy B;

-żadne środki pieniężne ani rachunki bankowe B;

-prawa i obowiązki wynikające z polis ubezpieczeniowych uzyskanych w odniesieniu do Maszyn/Części zamiennych;

-należności i zobowiązania bilansowe i pozabilansowe, w tym zobowiązania handlowe B;

-rachunki bankowe i środki na tych rachunkach bankowych;

-księgi rachunkowe i inne dokumenty korporacyjne związane z działalnością operacyjną B.

Wydzielenie organizacyjne i finansowe

Maszyny i Części zamienne, będące przedmiotem transakcji nie stanowią oddziału, zakładu, czy też oddzielnej jednostki organizacyjnej (w tym w szczególności na podstawie uchwały odpowiednich organów lub innych aktów wewnętrznych) przedsiębiorstwa B. Po sprzedaży Maszyn i Części zamiennych, będących przedmiotem transakcji Spółce – zakład produkcyjny w D, będzie w dalszym ciągu funkcjonował, skupiając się na procesach zautomatyzowanych.

W oparciu o prowadzoną przez B ewidencję księgową, jest możliwe przyporządkowanie przychodów i należności związanych z asortymentem produkowanym z wykorzystaniem Maszyn oraz kosztów i zobowiązań bezpośrednio związanych z tymi przychodami.

B zatrudnia pracowników, do których obowiązków należy obsługa produkcji przy użyciu Maszyn. W wyniku sprzedaży nie dojdzie jednak do przejścia pracowników, zakładu pracy, ani części zakładu pracy B na Spółkę. Spółka zatrudni odpowiednich pracowników /współpracowników do obsługi produkcyjnej Maszyn lokalnie i we własnym zakresie.

Dodatkowe informacje

Spółka planuje prowadzić działalność zbieżną z dotychczasową działalnością B z wykorzystaniem Maszyn i Części zamiennych. Przy czym, aby możliwe było prowadzenie tej działalności przez Spółkę w oparciu o nabyte Maszyny i Części zamienne, Spółka będzie musiała we własnym zakresie zapewnić finansowanie działalności, zatrudnić pracowników oraz przystosować swoją strukturę wewnętrzną do rozszerzonej działalności w oparciu o nowo nabyte aktywa.

Wycena rynkowa Maszyn i Części zamiennych, będących przedmiotem transakcji zostanie sporządzona przez zewnętrzny podmiot specjalizujący się w tego typu czynnościach. Spółka nabędzie Maszyny i Części zamienne po cenie wynikającej z przedmiotowej wyceny.

Spółka prowadzi i będzie prowadzić po nabyciu Maszyn i Części zamiennych działalność produkcyjną podlegającą opodatkowaniu VAT i niepodlegającą zwolnieniu z podatku VAT.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

1.Czy są Państwo podatnikiem zarejestrowanym jako podatnik VAT-UE?

Odpowiedź Wnioskodawcy:

Tak, Spółka jest zarejestrowana jako podatnik VAT-UE pod numerem (…).

2.W którym momencie będzie następowało przeniesienie prawa do rozporządzania jak właściciel Maszyn i Części zamiennych ze Sprzedającego na Spółkę, w związku z dokonywanym przez Państwa nabyciem?

Odpowiedź Wnioskodawcy:

Przeniesienie prawa do rozporządzania jak właściciel Maszynami i Częściami zamiennymi ze Sprzedającego na Spółkę nastąpi w momencie sprzedaży.

3.Co konkretnie jest intencją (celem) nabycia przez Państwa od B, tj. jakiego świadczenia Państwo oczekują (np. czy są Państwo zainteresowani nabyciem Maszyn i Części zamiennych, czy też nabyciem Maszyn i Części zamiennych wraz z ich zamontowaniem)?

Odpowiedź Wnioskodawcy:

Spółka jest zainteresowana nabyciem Maszyn i Części zamiennych bez ich montażu. Spółka zleci wyspecjalizowanemu podmiotowi trzeciemu z Polski zlecenie, w ramach którego podmiot ten pojedzie do Niemiec, rozmontuje Maszyny, przetransportuje Maszyny i Części zamienne do Polski do zakładu produkcyjnego Spółki i na miejscu w zakładzie produkcyjnym Spółki dokona montażu i uruchomienia Maszyn. Spółka pokryje koszty zaangażowania wyspecjalizowanego podmiotu trzeciego we własnym zakresie.

4.Jak skalkulowane będzie wynagrodzenie za wykonywane przez Sprzedającego czynności? Czy cena obejmuje całość świadczenia, tj. dostawę Maszyn i Części zamiennych oraz ich uruchomienie/montaż?

Odpowiedź Wnioskodawcy:

Cena za Maszyny i Części zamienne nie będzie obejmować dodatkowych czynności uruchomienia/montażu. Czynności te – zgodnie z informacjami przekazanymi w punkcie 3 na rzecz Spółki wykonana wyspecjalizowany podmiot trzeci z Polski.

5.W jaki sposób przebiega uruchomienie Maszyn w miejscu docelowym, w tym:

a)kto (jaki podmiot) dokonuje uruchomienia/montażu Maszyn w miejscu docelowym (np. Państwo lub podmiot działający na Państwa rzecz, Sprzedawca Maszyn i Części zamiennych)?

b)czy wykonanie czynności składających się na uruchomienie Maszyn na miejscu montażu (na terytorium Polski) wymaga specjalistycznej wiedzy i umiejętności jakie przede wszystkim posiada Sprzedający (pracownicy B), czy też są to proste czynności umożliwiające funkcjonowanie dostarczonego towaru (Maszyn), zgodnie z jego przeznaczeniem, niewymagające szczególnych umiejętności i wiedzy specjalistycznej, które Państwo mogliby wykonać we własnym zakresie?

Odpowiedź Wnioskodawcy:

Tak jak wskazano w odpowiedzi na pytanie 3 – rozmontowaniem Maszyn w Niemczech, a następnie przewiezieniem Maszyn i Części zamiennych do Polski, zamontowaniem i uruchomieniem Maszyn w zakładzie produkcyjnym Spółki w Polsce, będzie zajmować się wyspecjalizowany podmiot trzeci zatrudniony przez Spółkę i na koszt Spółki. Uruchomienie i montaż Maszyn na miejscu (w zakładzie produkcyjnym Spółki) wymaga wiedzy specjalistycznej, dlatego też Spółka zaangażowała wyspecjalizowany podmiot trzeci aby proces ten przeprowadzić efektywnie. W procesie uruchomienia Maszyn w Polsce – poza wyspecjalizowanym podmiotem trzecim – będą także brali udział pracownicy Spółki (którzy posiadają odpowiednią wiedzę – Spółka bowiem od wielu lat operuje przy wykorzystaniu specjalistycznym maszyn, pracownicy są wiec zaznajomieni z ich funkcjonowaniem). Na czas montażu i uruchomienia Maszyn w zakładzie produkcyjnym w Polsce przybędą także z Niemiec przedstawiciele B (na obecny moment przewidywane są 3 osoby, na kilka dni), którzy (jeżeli będzie to potrzebne) będą służyć pomocą i wsparciem podczas montażu i uruchomienia. Nie przewidziano dodatkowego wynagrodzenia za udział przedstawicieli B podczas montażu i uruchomienia. Nie jest jednak przewidywane duże zaangażowanie przedstawicieli B w proces montażu i uruchomienia, mają być jedynie dostępni gdyby okazali się pomocni.

6.W przypadku, gdy za uruchomienie Maszyn odpowiedzialny jest Sprzedający, prosimy wskazać:

a)czy nabycie Maszyn i Części zamiennych i nabywane przez Państwa usługi montażu/uruchomienia będą wykonane w ramach odrębnych umów ze Sprzedającym (B)?

b)czy dostawa Maszyn i Części zamiennych i świadczenie usług uruchomienia/montażu będą od siebie niezależne?

c)czy na fakturze wystawionej przez Sprzedawcę, Maszyny i Części zamienne będą wykazane odrębnie od usługi uruchomienia montażu (prosimy opisać).

Odpowiedź Wnioskodawcy:

Tak jak wskazano już w odpowiedzi na poprzednie pytania Sprzedający Maszyny i Części zamienne nie będzie odpowiedzialny za uruchomienie Maszyn.

Pytanie

Czy w świetle opisanego zdarzenia przyszłego nabycie przez Spółkę Maszyn i Części zamiennych nie będzie stanowić nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, a w konsekwencji planowana transakcja będzie podlegała opodatkowaniu VAT przez Wnioskodawcę jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, nabycie przez Spółkę Maszyn i Części zamiennych nie będzie stanowić nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, a w konsekwencji, planowana transakcja będzie podlegała opodatkowaniu VAT przez Wnioskodawcę jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT.

Uzasadnienie

Przepisy podatkowe mające zastosowanie

Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, wyłączeniu z zakresu opodatkowania VAT podlega transakcja zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa (dalej: „ZCP”). Powyższe oznacza, iż transakcja mająca za przedmiot przedsiębiorstwo lub ZCP nie podlega opodatkowaniu VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlega wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o VAT, przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4, rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.

Określenie, czy sprzedaż Maszyn i Części zamiennych w ramach planowanej transakcji podlegała będzie opodatkowaniu VAT w Polsce, wymaga ustalenia, czy transakcja mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, zawartych w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT oraz czy żadne z wyłączeń od opodatkowania VAT, wskazanych w art. 6 ustawy o VAT, nie znajdzie zastosowania do tej transakcji.

Przedsiębiorstwo

Pojęcie „przedsiębiorstwa” nie zostało zdefiniowane w ustawie o VAT, jednak zgodnie z ukształtowaną linią orzeczniczą pojęcie przedsiębiorstwa powinno być rozumiane zgodnie z jego definicją zawartą w art. 55(1) ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (dalej: „Kodeks cywilny”), zgodnie z którą przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych, przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności: oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa); własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości; prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych; wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne; koncesje, licencje i zezwolenia; patenty i inne prawa własności przemysłowej; majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne; tajemnice przedsiębiorstwa; księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Oznacza to, że składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami tak, żeby przekazane składniki majątkowe mogły posłużyć kontynuowaniu działalności gospodarczej zbywcy.

Biorąc pod uwagę, że przedmiotem planowanej transakcji sprzedaży będą Maszyny i Części zamienne – to nie można tego przedmiotu traktować jako powiązanego funkcjonalnie zespołu składników, służących wykonywaniu (przeznaczonych do prowadzenia) określanej działalności jako przedsiębiorstwo. Bez uzupełnienia przedmiotu planowanej transakcji sprzedaży o dodatkowe elementy w postaci zatrudniania pracowników do ich obsługi, zakupienia materiałów, zapewnienia finansowania działalności i dostosowania struktury wewnętrznej do rozszerzonej działalności w oparciu o nowo nabyte aktywa, nie można będzie prowadzić działalności produkcyjnej z wykorzystaniem Maszyn i Części zamiennych.

W szczególności, w związku z tym, że planowanej transakcji sprzedaży Maszyn i Części zamiennych nie będzie towarzyszył transfer szeregu kluczowych składników, o których mowa w definicji przedsiębiorstwa zawartej w art. 55(1) Kodeksu Cywilnego oraz mając na uwadze, że przy użyciu wyłącznie przedmiotu planowanej transakcji nie będzie możliwe prowadzenie jakiejkolwiek działalności, w tym w szczególności działalności produkcyjnej bez uzupełnienia przedmiotu planowanej transakcji sprzedaży o dodatkowe elementy, to w analizowanej sytuacji, nie można klasyfikować przedmiotu planowanej transakcji sprzedaży Maszyn i Części zamiennych jako przedsiębiorstwa.

Należy podkreślić, iż niemożliwe jest prowadzenie działalności produkcyjnej wyłącznie w oparciu o posiadane Maszyny i Części zamienne. W konsekwencji na skutek dokonania planowanej transakcji sprzedaży, nie zostanie zapewniona ciągłość (kontynuacja) prowadzenia działalności produkcyjnej. Ciągłość ta nie zostanie w szczególności zapewniona na skutek braku przejścia pracowników, trudno bez zaangażowania pracowników którzy będą obsługiwać nabyte Maszyny rozpocząć produkcję.

Podsumowując, nie sposób uznać, że przedmiot planowanej transakcji sprzedaży Maszyn i Części zamiennych stanowi zespół praw, obowiązków i rzeczy zdolnych do realizacji jakichkolwiek zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Przedmiotem planowanej transakcji sprzedaży będą bowiem wyłącznie wybrane elementy, które same w sobie nie warunkują prowadzenia jakiejkolwiek działalności, nie można więc uznać, że łączy je więź o charakterze organizacyjnym. Potwierdza to, iż przedmiot planowanej transakcji sprzedaży Maszyn i Części zamiennych nie spełnia przesłanek uzasadniających uznanie go za przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa (ZCP)

Przechodząc zaś do definicji ZCP należy wskazać, iż zgodnie z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumieć należy organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Ponadto, zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą sądów administracyjnych i organów podatkowych, aby zespół składników majątku mógł zostać uznany za ZCP muszą zostać spełnione łącznie następujące przesłanki:

(i)istnienie zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, powiązanych funkcjonalnie i przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych („Przesłanka nr 1”);

(ii)zespół ten jest organizacyjnie wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie („Przesłanka nr 2”);

(iii)zespół ten jest finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie („Przesłanka nr 3”);

(iv)składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych (zespół składników jest wyodrębniony funkcjonalnie) („Przesłanka nr 4”);

(v)zespół tych składników może stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania gospodarcze („Przesłanka nr 5”).

Przy czym, należy zwrócić uwagę, że dla stwierdzenia, czy przedmiotem danej transakcji (zbycia), podlegającej potencjalnemu wyłączeniu z zakresu VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, jest ZCP, konieczne jest przeanalizowanie zbywanych składników majątkowych pod kątem spełniania wskazanych kryteriów biorąc pod uwagę ich status w istniejącym przedsiębiorstwie B na moment poprzedzający daną transakcję.

Przesłanka 1

Analogicznie jak przy definicji przedsiębiorstwa, również definicja ZCP kładzie wyraźny nacisk na fakt istnienia owych więzi łączących poszczególne składniki w majątku danego podmiotu w sposób na tyle wyraźny, że możliwe jest ich funkcjonalne wyodrębnienie od pozostałych aktywów.

Przedmiot planowanej transakcji sprzedaży nie tworzy zespołu składników majątkowych, umożliwiających prowadzenie działalności produkcyjnej lub jakiejkolwiek innej działalności. W konsekwencji, przedmiot planowanej transakcji sprzedaży nie stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, powiązanych funkcjonalnie i przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych.

Przesłanka nr 2

Ustawa o VAT nie zawiera definicji wyodrębnienia organizacyjnego. W praktyce stosowania prawa przyjmuje się jednak, iż o spełnieniu tej przesłanki można mówić, gdy zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowi odrębną jednostkę organizacyjną w strukturze danego przedsiębiorstwa. Takie organizacyjne wydzielenie powinno nastąpić na podstawie statutu, regulaminu, zarządzenia lub innego aktu o podobnym charakterze.

W praktyce więc, odrębność organizacyjna oznacza możliwość ustalenia w każdym momencie, które składniki majątkowe przedsiębiorstwa przynależą do danej ZCP. Co więcej, odrębność organizacyjna wymaga, by możliwe było przyporządkowanie do takiego odrębnego zespołu składników majątkowych, odrębnej dokumentacji, łącznie z księgami rachunkowymi, umowami stanowiącymi źródło praw i obowiązków, dotyczących wyłącznie zakresu działalności prowadzonej przez ten zespół składników, bądź wyłącznie z wykorzystaniem tego zespołu.

Jak zostało wskazane w opisie zdarzenia przyszłego, Maszyny i Części zamienne nie stanowią same w sobie oddziału, zakładu, oddzielnej jednostki organizacyjnej ani przedsiębiorstwa B.

Oznacza, to iż przedmiot planowanej transakcji sprzedaży nie jest wyodrębniony organizacyjnie w istniejącym przedsiębiorstwie B.

Przesłanka nr 3

Ustawa o VAT nie precyzuje także, co należy rozumieć pod pojęciem wyodrębnienia finansowego. Jak jednak wynika z ukształtowanej praktyki organów podatkowych i sądów administracyjnych, wyodrębnienie finansowe wymaga posiadania takiego systemu ewidencji, który umożliwia przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Przez taki system należy rozumieć m.in. prowadzenie zakładowych planów kont w taki sposób, by była możliwa odrębna ewidencja zdarzeń gospodarczych związanych z działalnością zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Co istotne, wyodrębnienie finansowe ZCP nie może mieć wymiaru czysto hipotetycznego, lecz musi rzeczywiście występować, co oznacza, że dla stwierdzenia wyodrębnienia finansowego danego zespołu składników majątkowych od pozostałej części majątku danego podmiotu, jego rachunkowość musi być prowadzona w takim układzie i w taki sposób, aby identyfikacja przychodów i kosztów (należności i zobowiązań) związanych z takim zespołem składników majątkowych traktowanym jako pewna odrębna całość była możliwa bez wykonywania dodatkowej pracy analitycznej polegającej na odrębnej analizie zapisów księgowych związanych z poszczególnymi składnikami wchodzącymi w jego skład i ich sumowaniu. Zapewnienie takiej możliwości może nastąpić w różny sposób, w szczególności poprzez odpowiednie ustrukturyzowanie planu kont. Niemniej jednak, aby mówić o wyodrębnieniu finansowym ZCP, konieczne jest, aby możliwość taka istniała faktycznie, a nie jedynie teoretycznie.

W oparciu o prowadzoną przez B ewidencję księgową, jest możliwe przyporządkowanie przychodów i należności związanych z asortymentem produkowanym z wykorzystaniem Maszyn oraz kosztów i zobowiązań bezpośrednio związanych z tymi przychodami.

Przesłanka 4

Ustawa o VAT nie zawiera definicji wyodrębnienia funkcjonalnego. Niemniej jednak, przesłankę tę (zgodnie z ukształtowaną linią orzeczniczą sądów administracyjnych i organów podatkowych) należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych i zdolności do funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwo. Zorganizowana część przedsiębiorstwa ma bowiem stanowić funkcjonalnie odrębną całość, tj. ma obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Przy czym, należy uznać, że – aby można było mówić o ich wyodrębnieniu – zakres tych zadań musi odróżniać je od innych funkcji gospodarczych realizowanych przy pomocy tego przedsiębiorstwa. W konsekwencji należy stwierdzić, że aby można było mówić o wyodrębnieniu funkcjonalnym:

-funkcje przypisane do danego zespołu składników majątkowych muszą być w sposób widoczny odseparowane od pozostałych zadań realizowanych w ramach przedsiębiorstwa,

-przy pomocy takiego zespołu składników majątkowych nie powinny być realizowane funkcje przypisane do składników wchodzących w skład pozostałej części przedsiębiorstwa,

-składniki wchodzące w skład pozostałej części przedsiębiorstwa nie powinny być wykorzystywane do realizacji funkcji przypisanych do tego zespołu składników majątkowych.

Mając na uwadze przedmiot planowanej transakcji sprzedaży Maszyn i Części zamiennych oraz określenie funkcji i zakresu działalności jakiemu ma służyć, nie ulega wątpliwości, iż nie będzie on stanowił zorganizowanego kompleksu składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych polegających na realizacji procesu produkcji.

Trudno więc mówić w takim przypadku o przejęciu funkcji produkcyjnej jedynie w oparciu o nabyte przez Spółkę Maszyny i Części zamienne. W skład planowanej transakcji sprzedaży nie wejdą bowiem ani m.in. pracownicy B i materiały. Elementy te są zaś kluczowe dla prowadzenia działalności w zakresie produkcji. Niemożliwe jest bowiem prowadzenie działalności produkcyjnej wyłącznie w oparciu o posiadane Maszyny i Części zamienne.

Podsumowując, nie można mówić o funkcjonalnym wyodrębnieniu przedmiotu planowanej transakcji sprzedaży w istniejącym przedsiębiorstwie B.

Przesłanka 5

Ostatnią cechą definiującą ZCP jest zdolność do bycia niezależnym przedsiębiorstwem samodzielnie realizującym określone zadania gospodarcze. W zakresie tej przesłanki uznaje się, iż część mienia przedsiębiorstwa może być uznana za jego zorganizowaną część, gdy posiada potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy, tj. prowadzenia niezależnej od reszty przedsiębiorstwa działalności gospodarczej (stanowienia niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze).

Analiza taka jest niezbędna do stwierdzenia, czy dane składniki majątkowe mogą być zakwalifikowane jako ZCP. Kwalifikacja taka jest możliwa wyłącznie, gdy określony zespół składników materialnych i niematerialnych potencjalnie mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania przypisane mu w strukturze organizacyjnej danego podmiotu.

Oznacza to, jak już omówiono powyżej, że ZCP nie jest sumą poszczególnych składników majątku, przy pomocy których w przyszłości będzie można prowadzić (zorganizować) odrębne przedsiębiorstwo, lecz zorganizowanym zespołem tych składników umożliwiającym samodzielne prowadzenie działalności gospodarczej. Przy czym, punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość). Istotne jest jednak również, aby przenoszone składniki majątkowe mogły służyć realizacji określonych zadań gospodarczych jako niezależne przedsiębiorstwo.

Konieczna jest zatem analiza pewnego hipotetycznego stanu, polegającego na odłączeniu określonych składników majątkowych od pozostałej części mienia ich właściciela.

Przedmiotem planowanej transakcji sprzedaży będą Maszyny i Części zamienne. Jednocześnie, w skład przedmiotu planowanej transakcji sprzedaży nie wejdą żadne inne składniki, które determinują funkcjonowanie przedsiębiorstwa, pozwalając mu na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie produkcji. To w gestii Spółki leży takie zorganizowanie przedmiotu planowanej sprzedaży i dodanie nowych składników, aby Maszyny i Części zamienne mogły być wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej (tj. by mogły stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze). Przedmiot planowanej transakcji będzie wymagał uzupełniania o podstawowe elementy takie jak pracownicy i materiały, aby możliwe było rozpoczęcie produkcji. Tym samym, na skutek dokonania planowanej transakcji sprzedaży, nie zostanie zapewniona ciągłość (kontynuacja) prowadzenia działalności, polegającej na produkcji. Ciągłość ta nie zostanie w szczególności zapewniona na skutek braku przejścia pracowników. Biorąc pod uwagę powyższe, nie można uznać, że przedmiot planowanej transakcji sprzedaży stanowi zespół praw, obowiązków i rzeczy zdolnych do realizacji jakichkolwiek zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Przedmiotem planowanej transakcji sprzedaży będą bowiem wyłącznie wybrane elementy, które same w sobie nie warunkują prowadzenia jakiejkolwiek działalności, nie można więc uznać, że łączy je więź o charakterze organizacyjnym. Powyższe jednoznacznie potwierdza, że w wyniku planowanej transakcji sprzedaży nie dojdzie do przeniesienia przedsiębiorstwa B, a jedynie poszczególnych składników jego majątku.

Podsumowując, przedmiot planowanej transakcji sprzedaży nie będzie miał zdolności do stanowienia niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze bez doposażenia go w dodatkowe podstawowe elementy.

Powyższe stanowisko Wnioskodawcy odnośnie analizy poszczególnych składników transakcji w kontekście ZCP potwierdzają również organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych. Przykładowo:

-interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 24 czerwca 2020 r., sygn. 0113-KDIPT1 -3.4012.242.2020.4.MJ, w której organ wskazał: „Mając na uwadze powyższe oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy należy stwierdzić, że z okoliczności wniosku nie wynika, że przedmiot transakcji będzie stanowił przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Biorąc pod uwagę okoliczności sprawy, przedmiotu transakcji nie będą stanowiły składniki majątkowe, które będą wyodrębnione organizacyjnie i funkcjonalnie w istniejącym przedsiębiorstwie Sprzedającego. Wskazane składniki mające być przedmiotem sprzedaży, nie umożliwią prowadzenia niezależnego przedsiębiorstwa. Jak wyjaśniono wyżej, dla uznania, że zbywana część przedsiębiorstwa stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, istotne znaczenie ma ocena, czy ta zbywana część jest zdolna do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Oznacza to, że zespół składników materialnych i niematerialnych pozwala z uwagi na swoje zorganizowanie, infrastrukturę, itp., na prowadzenie określonej działalności gospodarczej. Podkreśla się przy tym, że możliwość stanowienia przez ten zespół składników niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze, powinna mieć wymiar rzeczywisty, a nie jedynie potencjalny. Oznacza to, że majątek ten powinien stanowić już u zbywcy zorganizowany zespół składników gotowy realizować określone zadania gospodarcze jako samodzielne przedsiębiorstwo, a po jego zbyciu powinno być możliwe kontynuowanie działalności gospodarczej przez nabywcę przedsiębiorstwa. Analizując, czy określone składniki majątkowe stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa, zawsze należy brać pod uwagę profil działalności danego przedsiębiorcy, warunki rynkowe oraz specyfikę danej branży. Nie można zatem wyznaczyć szczegółowego katalogu warunków koniecznych do spełnienia, aby można było mówić o istnieniu zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W świetle przywołanych przepisów i przedstawionych okoliczności sprawy należy stwierdzić, że przedmiotowa transakcja sprzedaży nie będzie zbyciem przedsiębiorstwa, ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Nie dojdzie więc do zastosowania wyłączenia z zakresu opodatkowania podatkiem VAT przewidzianego w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT”.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy przedmiot planowanej transakcji sprzedaży nie będzie stanowił przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.

Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlega wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o VAT, przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4, rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT – towary to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Należy wskazać, iż Maszyny i Części zamienne spełniają definicję towarów, a w momencie sprzedaży B przekaże Spółce prawo do rozporządzania Maszynami i Częściami zamiennymi jak właściciel. Maszyny i Części zamienne zostaną także przetransportowane z Niemiec do Polski w efekcie czego planowana transakcja powinna stanowić z perspektywy Spółki wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów na terytorium kraju.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania – zdaniem Wnioskodawcy, nabycie przez Spółkę Maszyn i Części zamiennych nie będzie stanowić nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, a w konsekwencji planowana transakcja będzie podlegała opodatkowaniu VAT przez Wnioskodawcę jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwaną dalej „ustawą”:

Z powołanego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wymienione czynności, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia jest terytorium kraju.

Przy tym, w myśl art. 2 pkt 1 ustawy:

Zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Jak stanowi art. 2 pkt 22 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:

W świetle art. 9 ust. 1 ustawy:

Z kolei zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy:

Zatem, przy spełnieniu warunków odnośnie podmiotów biorących udział w transakcji, wewnątrzwspólnotowe nabycie towaru, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy ma miejsce na terytorium Polski wówczas, gdy w wyniku dostawy, w ramach której dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel towary są wysyłane lub transportowane na terytorium Polski z terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium Polski.

Jednocześnie przepis art. 6 ustawy wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów, czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Przy czym użyte w ww. przepisie sformułowanie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem dla potrzeb przepisów podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem:

Na podstawie art. 55² Kodeksu cywilnego:

Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla badanej kwestii jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Przedsiębiorstwo, w rozumieniu powyższego przepisu, powinno więc łączyć mienie w funkcjonalnie zorganizowane przedsięwzięcie gospodarcze, a nie tylko stanowić zgromadzone niematerialne i materialne składniki stanowiące ze sobą przedsiębiorstwo w przedstawionym znaczeniu przedmiotowym. Organizacyjna i funkcjonalna istota przedsiębiorstwa kreuje powstanie samodzielnego podmiotu gospodarczego, zdolnego do funkcjonowania w obrocie na niezmienionych zasadach, pomimo jego zbycia.

W myśl art. 2 pkt 27e ustawy:

Podstawowym wymogiem wynikającym z powyższego przepisu jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić Nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

§istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;

§zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;

§składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;

§zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy natomiast zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Zakres powyższego wyłączenia zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „Trybunał” lub „TSUE”). W wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie – nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu – do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.

Jak wskazał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Schriever „przekazanie całości lub części aktywów” należy interpretować w taki sposób, że obejmuje ono przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą. Podobne stanowisko prezentowane jest w orzecznictwie sądów administracyjnych (wyroki NSA: z 25 czerwca 2013 r., sygn. akt I FSK 955/12 oraz z 21 listopada 2016 r., sygn. akt I FSK 1316/15).

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik zobowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca i B są podmiotami powiązanymi i należą do Grupy kapitałowej, która jest wiodącym producentem (…). Zarówno Spółka jak i B, są w Grupie kapitałowej podmiotami produkcyjnymi. Spółka posiada zakład produkcyjny w C, a B posiada kilka zakładów produkcyjnych zlokalizowanych na terytorium Niemiec. Grupa kapitałowa planuje reorganizację części działalności w ten sposób, iż planuje ograniczyć produkcję wymagającą dużego nakładu pracy manualnej w zakładzie produkcyjnym B w D i realokację produkcji w tym obszarze do zakładu produkcyjnego Wnioskodawcy w Polsce. Docelowo zakład produkcyjny B w D ma się skupić na procesach zautomatyzowanych, zaś zakład produkcyjny Wnioskodawcy ma w dalszym ciągu rozwijać procesy wymagające pracy manualnej. Aktualnie planowana jest transakcja, w ramach której B sprzeda Spółce 9 maszyn produkcyjnych, będących środkami trwałymi B (Maszyny), jak również posiadane przez B części zamienne do tych maszyn (Części zamienne). Maszyny i Części zamienne zostaną przetransportowane z D do Polski, gdzie zostaną uruchomione w istniejącym zakładzie produkcyjnym Spółki w C oraz nowej lokalizacji w E. Spółka jest zainteresowana nabyciem Maszyn i Części zamiennych bez ich montażu. Spółka zleci wyspecjalizowanemu podmiotowi trzeciemu z Polski zlecenie, w ramach którego podmiot ten pojedzie do Niemiec, rozmontuje Maszyny, przetransportuje Maszyny i Części zamienne do Polski do zakładu produkcyjnego Spółki i na miejscu w zakładzie produkcyjnym Spółki dokona montażu i uruchomienia Maszyn. Spółka pokryje koszty zaangażowania wyspecjalizowanego podmiotu trzeciego we własnym zakresie. Od momentu nabycia przez Spółkę Maszyn i ich uruchomienia w Polsce, Spółka rozpocznie produkcję i bezpośrednią sprzedaż asortymentu do klientów zewnętrznych i grupowych. Przy czym, B nie zamierza i nie będzie przenosić na Spółkę swoich relacji z klientami, własności intelektualnej związanej z marką i znakiem towarowym, ani własności intelektualnej dotyczącej produktów i procesów. B będzie w dalszym ciągu prowadzić działania marketingowe i sprzedażowe w związku z dostawami produktów do klientów zewnętrznych realizowanymi przez Spółkę. Maszyny i Części zamienne, będące przedmiotem transakcji nie stanowią oddziału, zakładu, czy też oddzielnej jednostki organizacyjnej (w tym w szczególności na podstawie uchwały odpowiednich organów lub innych aktów wewnętrznych) przedsiębiorstwa B. Po sprzedaży Maszyn i Części zamiennych, będących przedmiotem transakcji Spółce – zakład produkcyjny w D, będzie w dalszym ciągu funkcjonował, skupiając się na procesach zautomatyzowanych. W oparciu o prowadzoną przez B ewidencję księgową, jest możliwe przyporządkowanie przychodów i należności związanych z asortymentem produkowanym z wykorzystaniem Maszyn oraz kosztów i zobowiązań bezpośrednio związanych z tymi przychodami. B zatrudnia pracowników, do których obowiązków należy obsługa produkcji przy użyciu Maszyn. W wyniku sprzedaży nie dojdzie jednak do przejścia pracowników, zakładu pracy, ani części zakładu pracy B na Spółkę. Spółka zatrudni odpowiednich pracowników/współpracowników do obsługi produkcyjnej Maszyn lokalnie i we własnym zakresie. Spółka planuje prowadzić działalność zbieżną z dotychczasową działalnością B z wykorzystaniem Maszyn i Części zamiennych. Przy czym, aby możliwe było prowadzenie tej działalności przez Spółkę w oparciu o nabyte Maszyny i Części zamienne, Spółka będzie musiała we własnym zakresie zapewnić finansowanie działalności, zatrudnić pracowników oraz przystosować swoją strukturę wewnętrzną do rozszerzonej działalności w oparciu o nowo nabyte aktywa. Spółka prowadzi i będzie prowadzić po nabyciu Maszyn i Części zamiennych działalność produkcyjną podlegającą opodatkowaniu VAT i niepodlegającą zwolnieniu z podatku VAT.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą wskazania, czy nabycie przez Spółkę Maszyn i Części zamiennych nie będzie stanowić nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, a w konsekwencji planowana transakcja będzie podlegała opodatkowaniu VAT przez Wnioskodawcę jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że czynność polegająca na nabyciu przez Spółkę Maszyn i Części zamiennych nie będzie stanowić przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisu art. 55¹ Kodeksu cywilnego. Spółka nie nabędzie bowiem wszystkich składników majątkowych przedsiębiorstwa B, które zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego tworzą przedsiębiorstwo. Przedmiotem umowy nie będą:

-pracownicy B;

-zakład pracy B;

-żadne środki pieniężne ani rachunki bankowe B;

-prawa i obowiązki wynikające z polis ubezpieczeniowych uzyskanych w odniesieniu do Maszyn/Części zamiennych;

-należności i zobowiązania bilansowe i pozabilansowe, w tym zobowiązania handlowe B;

-rachunki bankowe i środki na tych rachunkach bankowych;

-księgi rachunkowe i inne dokumenty korporacyjne związane z działalnością operacyjną B.

W ramach nabycia Maszyn i Części zamiennych nie dojdzie do przeniesienia na Spółkę należności i zobowiązań B. W szczególności w ramach transakcji nie dojdzie do przeniesienia na Spółkę praw i obowiązków wynikających z polis ubezpieczeniowych uzyskanych w odniesieniu do Maszyn/Części zamiennych, środków pieniężnych ani rachunków bankowych. W wyniku sprzedaży nie dojdzie również do przejścia pracowników, zakładu pracy, ani części zakładu pracy B na Spółkę.

Maszyny i Części zamienne, będące przedmiotem transakcji nie stanowią oddziału, zakładu, czy też oddzielnej jednostki organizacyjnej (w tym w szczególności na podstawie uchwały odpowiednich organów lub innych aktów wewnętrznych) przedsiębiorstwa B.

Tym samym, przedmiotu opisanej we wniosku transakcji nie można uznać za zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych stanowiący przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego, ponieważ zbyciu nie będzie towarzyszył transfer szeregu kluczowych składników, wchodzących w skład normatywnej definicji przedsiębiorstwa i determinujących funkcjonowanie przedsiębiorstwa B.

Planowana sprzedaż Maszyn i Części zamiennych nie będzie również stanowić zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa, ze względu na niespełnienie przesłanek zawartych w art. 2 pkt 27e ustawy.

Należy zaznaczyć, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest dowolnym zbiorem składników majątkowych (materialnych i niematerialnych) wchodzących w skład przedsiębiorstwa, ale wyodrębnionym organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie zespołem tych składników, zdolnym do bycia oddzielnym przedsiębiorstwem, samodzielnie realizującym określone zadania gospodarcze. Przy czym, jak wynika z treści art. 2 pkt 27e ustawy, organizacyjne i finansowe wyodrębnienie musi istnieć w ramach istniejącego przedsiębiorstwa. Nie jest wystarczające, aby zbywane składniki majątkowe utworzyły przedsiębiorstwo u nabywcy – muszą one stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa u Zbywcy. Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą zatem składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

W świetle powyższych rozważań należy stwierdzić, że na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług okolicznością determinującą możliwość wyłączenia, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, stosowania przepisów ustawy do czynności zbycia określonego zespołu składników niematerialnych i materialnych, jest takie ich zorganizowanie, żeby wspomniany zespół mógł służyć do prowadzenia działalności gospodarczej.

Zespół składników materialnych i niematerialnych obejmować powinien elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem przepisy ustawy nie miały zastosowania do zbywanego mienia, musi ono – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w jego skład muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Jak wskazano we wniosku, Maszyny i Części zamienne, będące przedmiotem transakcji nie stanowią oddziału, zakładu, czy też oddzielnej jednostki organizacyjnej (w tym w szczególności na podstawie uchwały odpowiednich organów lub innych aktów wewnętrznych) przedsiębiorstwa B. W ramach transakcji nie dojdzie do przeniesienia na Spółkę należności i zobowiązań B, środków pieniężnych i rachunków bankowych, ksiąg rachunkowych i innych dokumentów korporacyjnych związanych z działalnością operacyjną B, praw i obowiązków wynikających z polis ubezpieczeniowych dotyczących Maszyn/Części zamiennych, czy pracowników – Spółka zatrudni odpowiednich pracowników/współpracowników do obsługi produkcyjnej Maszyn lokalnie i we własnym zakresie.

Co prawda, Wnioskodawca planuje prowadzić działalność zbieżną z dotychczasową działalnością B z wykorzystaniem Maszyn i Części zamiennych. Przy czym, aby możliwe było prowadzenie tej działalności przez Spółkę w oparciu o nabyte Maszyny i Części zamienne, Spółka będzie musiała we własnym zakresie zapewnić finansowanie działalności, zatrudnić pracowników oraz przystosować swoją strukturę wewnętrzną do rozszerzonej działalności w oparciu o nowo nabyte aktywa.

Z powyższego wynika, ż przedmiot transakcji nie będzie umożliwiał dalszego samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej, realizacji typowych dla niego zadań gospodarczych wyłącznie w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji. W szczególności Maszyny i Części zamienne składające się na przedmiot zbycia na rzecz Spółki, nie będzie umożliwiał Jej kontynuacji działalności gospodarczej prowadzonej przez B, bez podjęcia przez Spółkę dodatkowych działań.

W konsekwencji, skoro w rozpatrywanej sprawie nie zostaną spełnione wszystkie kryteria łącznie to planowana sprzedaż składników majątku B – Maszyn i Części zamiennych – nie będzie stanowiła zorganizowanej części przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy.

Podsumowując, opisane we wniosku składniki majątku, mające być przedmiotem transakcji między Spółką a B (Maszyny i Części zamienne) nie będą stanowić przedsiębiorstwa, ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy i w konsekwencji ich nabycie przez Spółkę nie będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Wobec powyższego, dokonując analizy przedstawionego opisu sprawy, w kontekście wyżej powołanych przepisów należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie nabycie Maszyn i Części zamiennych przez Wnioskodawcę od B, będzie spełniało przesłanki do uznania tej transakcji za wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy. Z okoliczności sprawy wynika, że B z siedzibą w Niemczech dokona dostawy ww. Maszyn i Części zamiennych na rzecz polskiego podatnika VAT, tj. Spółki. Wnioskodawca nabędzie prawo do rozporządzania Maszynami i Częściami zamiennymi jak właściciel, które w wyniku dokonanej na rzecz Spółki sprzedaży, zostaną przetransportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia transportu, tj. z terytorium Niemiec do Polski do zakładu produkcyjnego Spółki.

W konsekwencji, należy wskazać, że transakcja zakupu Maszyn i Części zamiennych dokonana przez Spółkę od B stanowić będzie wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy. Zatem, Wnioskodawca jako nabywca towarów, będzie zobowiązany do rozliczenia w Polsce podatku od towarów i usług z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy w zw. z art. 9 ust. 2 ustawy.

Podsumowując, nabycie przez Spółkę Maszyn i Części zamiennych nie będzie stanowić nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, a w konsekwencji planowana transakcja będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT przez Wnioskodawcę jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od towarów i usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).