Zwolnienia od podatku VAT odsprzedaży usług medycznych – psychologii i psychoterapii.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 lutego 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 18 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT odsprzedaży usług medycznych. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 29 marca 2024 r. (wpływ 29 marca 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Sp. z o.o. (dalej: Spółka) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT w Polsce. Spółka prowadzi platformę internetową (dalej: platforma), która pomaga dobrać skuteczną formę wsparcia psychologicznego m.in. poprzez pomoc w znalezieniu profesjonalnej pomocy psychologicznej.

Jednym z rodzajów usług świadczonych przez Spółkę jest pośrednictwo w zakresie świadczenia usług psychologicznych i psychoterapii online. Działalność ta polega na odsprzedaży usług psychologicznych oraz psychoterapii na rzecz pacjentów (osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej) lub na rzecz innych pośredników, stanowiących czynnych podatników VAT, którzy będą je odsprzedawać na rzecz pacjentów (lub innych pośredników i finalnie pacjentów), z wykorzystaniem platformy (dalej również jako: Usługi). Co do zasady, komunikacja z pacjentami odbywa się z wykorzystaniem kanałów zdalnych (głównie audio-wideo) obsługiwanych przez platformę Spółki.

Głównym celem świadczonych Usług jest profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie i poprawa zdrowia psychicznego.

Spółka nabywa Usługi od psychologów lub psychoterapeutów we własnym imieniu (na podstawie umowy o współpracę) lecz są one świadczone na rzecz podmiotów trzecich (docelowo pacjentów). Spółka planuje świadczenie usług psychologicznych i psychoterapii wyłącznie przez wykwalifikowanych specjalistów, którzy posiadają uprawnienia psychologa lub psychoterapeuty. Psychologowie i psychoterapeuci jako osoby prowadzące działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów o VAT będą podatnikami VAT czynnymi lub zwolnionymi.

Cena za usługę świadczoną przez Spółkę może nie być równa poniesionym przez Spółkę kosztom nabycia usług od psychologów lub psychoterapeutów. Spółka dolicza do Usług swoją marżę, może również udzielać klientom rabatów na świadczone usługi.

Uzupełnili Państwo opis sprawy odpowiadając na poniższe pytania:

1.Czy usługi psychologiczne i psychoterapii, o których mowa we wniosku, będą świadczone przez osoby uprawnione na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osoby legitymujące się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny? Jeśli tak, to na podstawie jakiego przepisu? Czy wykonywane są przez osoby wykonujące zawód medyczny w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej?

Odp.: Tak, usługi psychologiczne i psychoterapii, o których mowa we wniosku, będą świadczone przez osoby uprawnione na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osoby legitymujące się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny.

Usługi będą świadczyć:

−psychologowie − tj. osoby uprawnione do wykonywania zawodu psychologa na podstawie ustawy z dnia 8 czerwca 2000 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów (t. j. Dz. U. 2019 r. poz. 1026 ze zm.),

−psychoterapeuci − tj. certyfikowani psychoterapeuci, o których mowa w § 2 pkt 8 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 19 czerwca 2019 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień (Dz. U. z 2019 r. poz. 1285 z późn. zm.).

Doktryna wskazuje, iż wskazani powyżej certyfikowani psychoterapeuci wykonują zawód medyczny, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2023 r. poz. 991, 1675 i 1972).

Doktryna nie uznaje, iż psycholog jest zawodem medycznym. Jest jednak zawodem wskazanym wprost w art. 43 ust. 1 pkt 19 lit d ustawy o VAT. Psychologowie współpracujący ze Spółką wykonują usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodu psychologa .

2.Czy osoby współpracujące z Państwem, wykonywane czynności w zakresie psychologii i psychiatrii, świadczą w ramach własnej działalności gospodarczej? Jeżeli nie, to w jaki sposób działają? Prosimy podać odrębnie dla każdej z osób współpracujących.

Odp.: Tak, osoby te świadczą usługi w ramach własnej działalności gospodarczej.

3.Proszę opisać, w jaki sposób usługi, o których mowa we wniosku, służą profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia?

Odp.: Zakres usług obejmuje w szczególności prowadzenie terapii psychologicznej i poradnictwa psychologicznego. Działania te obejmują szeroko pojętą profilaktykę zdrowia psychicznego, zapobiegają ewentualnym uszczerbkom na zdrowiu psychicznym i w znaczący sposób przyczyniają się do poprawy zdrowia.

Usługi te polegają na udzieleniu pomocy osobom, które doświadczają trudności psychologicznych − pomoc w poprawie funkcjonowania osobom mającym problemy natury psychicznej. Głównym celem jest profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie i poprawa zdrowia psychicznego.

4.Czy Państwa Spółka jest podmiotem leczniczym, o którym mowa w art. 4 ust. 1 ustawy o działalności leczniczej?

Odp.: Nie, Spółka nie jest podmiotem leczniczym, o którym mowa w art. 4 ust. 1 ustawy o działalności leczniczej.

5.Czy wszystkie usługi wykonywane przez podwykonawców są nabywane przez Państwa we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej?

Odp.: Tak, wszystkie usługi wykonywane przez podwykonawców są nabywane przez Spółkę we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej.

Pytanie

Czy na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19a oraz art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 z późn. zm., dalej: ustawa o VAT) Spółka jest uprawniona do stosowania zwolnienia od tego podatku dla świadczonych Usług?

Państwa stanowisko w sprawie

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19a oraz art. 8 ust. 2a ustawy o VAT Spółka jest uprawniona do stosowania zwolnienia za VAT dla świadczonych Usług.

Uzasadnienie stanowiska podatnika

1.Uwagi ogólne

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej, traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stawka ta została czasowo podwyższona do 23% na mocy art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Jednakże zarówno w treści ustawy o VAT, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy o VAT.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów:

·lekarza i lekarza dentysty,

·pielęgniarki i położnej,

·medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2023 r. poz. 991 z późn. zm.),

·psychologa.

Jak stanowi art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy o VAT, zwalnia się od podatku świadczenie usług, o których mowa w pkt 18 i 19, jeżeli usługi te zostały nabyte przez podatnika we własnym imieniu ale na rzecz osoby trzeciej od podmiotów, o których mowa w pkt 18 i 19.

Przytoczone powyżej przepisy krajowe w zakresie opieki medycznej, stanowią implementację do polskiego porządku prawnego przepisu art. 132 ust. 1 lit. b) oraz lit. c) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006 r., str. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje:

•opieka szpitalna i medyczna oraz ściśle z nimi związane czynności podejmowane przez podmioty prawa publicznego lub, na warunkach socjalnych porównywalnych do stosowanych w odniesieniu do instytucji prawa publicznego, przez szpitale, ośrodki medyczne i diagnostyczne oraz inne odpowiednio uznane placówki o podobnym charakterze;

•świadczenie opieki medycznej w ramach zawodów medycznych i paramedycznych, określonych przez zainteresowane państwo członkowskie.

2. Zwolnienie z VAT Usług świadczonych przez Spółkę

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Spółka planuje świadczenie Usług wyłącznie przez wykwalifikowanych psychologów lub psychoterapeutów. Głównym celem świadczonych usług jest ochrona, utrzymanie bądź przywrócenie zdrowia pacjenta, a nie inny cel. Spółka będzie nabywała usługi medyczne od psychologów lub psychoterapeutów we własnym imieniu lecz na rzecz pacjentów, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o współpracy. W konsekwencji, należy uznać, iż Spółka będzie nabywać Usługi stanowiące usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodu psychologa. Biorąc zatem pod uwagę powyższe, w kontekście cyt. wyżej art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy, należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku spełniona jest przesłanka podmiotowa warunkująca zastosowanie zwolnienia od podatku na podstawie tego przepisu w odniesieniu do usług świadczonych przez psychologów lub psychoterapeutów.

Rozstrzygając wątpliwości objęte pytaniem Spółki, wskazać należy na art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy, zgodnie z którym zwalnia się od podatku świadczenie usług, o których mowa w pkt 18 i 19, jeżeli usługi te zostały nabyte przez podatnika we własnym imieniu ale na rzecz osoby trzeciej od podmiotów, o których mowa w pkt 18 i 19.

W tym miejscu warto wskazać na wyrok TSUE C-141/00 w sprawie Ambulanter Pflegedienst Kugler GmbH, w którym wskazano, że „zwolnienie przyznane w art. 13(A)(J)(c,) Szóstej Dyrektywy (aktualnie art. 132 ust. 1 lit. c) Dyrektywy 2006/112/WE Rady) nie zależy od formy prawnej podatnika świadczącego usługi medyczne lub paramedyczne, o których mowa w tym przepisie”. W wyroku tym TSUE wyjaśnił również: „W dosłownej interpretacji, przepis ten (art. 132 ust. 1 lit. c) dyrektywy) nie wymaga, by usługi medyczne były świadczone przez podatnika o konkretnej formie prawnej, aby objąć je zwolnieniem. Spełnione muszą być tylko dwa warunki: musi to obejmować usługi medyczne i muszą one być świadczone przez osoby posiadające konieczne kwalifikacje zawodowe” (pkt 27).

Ponadto, zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej, traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. Ze względu na fakt, iż Usługi udzielane są przez psychologów lub psychoterapeutów, od których Spółka nabywa świadczenia we własnym imieniu na rzecz podmiotów trzecich (docelowo pacjentów), w ich przypadku zastosowanie znajdzie art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, co oznacza, że Spółka (jako podmiot pośredniczący) będzie obowiązany dokonywać tzw. „refakturowania” nabywanych na rzecz klientów świadczeń. Fakt, że Spółka faktycznie nie będzie konsumentem Usług świadczonych przez psychologów lub psychoterapeutów nie oznacza, że w świetle obowiązujących przepisów ustawy o VAT, nie wystąpi jako nabywca świadczeń.

W tej sytuacji wystąpi zatem tzw. fikcja prawna przewidziana w art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, w świetle której wystąpią Państwo w roli odsprzedającego usługi psychologiczne i psychoterapii nabyte we własnym imieniu, lecz na rzecz swoich klientów (docelowo pacjentów). Zatem, na gruncie ustawy o VAT, Spółka traktowana będzie najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi.

W świetle powołanych wyżej przepisów prawa w odniesieniu do ww. sytuacji należy stwierdzić, że Spółka, działając we własnym imieniu, ale na rzecz podmiotów trzecich (docelowo pacjentów), którym sprzedawać będzie usługi psychologiczne i psychoterapii, będzie brać udział w świadczeniu usług zwolnionych, tj. usług w zakresie opieki medycznej służącej profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy.

Zatem, w odniesieniu do odsprzedawanych przez Państwa usług psychologicznych i psychoterapeutycznych (świadczonych przez psychologów lub osoby wykonujące zawody medyczne), spełnione zostaną dwa warunki konieczne do objęcia tych świadczeń zwolnieniem od podatku VAT, na które wskazuje TSUE w orzeczeniu w sprawie C-141/00. W konsekwencji, odsprzedaż Usług będzie korzystać ze zwolnienia od podatku, na mocy art. 43 ust. 1 pkt 19a oraz art. 8 ust. 2a ustawy o VAT.

Stanowisko powyższe znajduje potwierdzenie nie tylko w orzecznictwie TSUE, lecz również stanowiskach organów podatkowy, przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 27 lipca 2012 r., sygn. IBPP3/443-420/12/ASz.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy:

Z powyższych uregulowań wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów. Z uwagi na powyższe unormowania, pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w jego działalności gospodarczej.

W treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział dla niektórych czynności zwolnienie od podatku.

Zwolnienie od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy:

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy:

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy:

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy:

Analiza ww. przepisów wskazuje, że zwolnienie od podatku VAT usług w zakresie opieki medycznej ma charakter podmiotowo-przedmiotowy. Z tego względu, oprócz przedmiotu transakcji istotny jest również status podmiotu świadczącego daną usługę. Ze zwolnienia korzystają usługi służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze bądź przez określonych przedstawicieli zawodów medycznych. Obejmuje zatem tylko świadczenia medyczne wykonywane w określonym celu (przedmiot) przez określone osoby (podmioty).

Zwolnienie określone w art. 43 ust. 1 pkt 18 i 19 ustawy w zakresie opieki medycznej stanowi implementację do polskiego porządku prawnego przepisu art. 132 ust. 1 lit. b i c Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2006, str. 1, ze zm.), zgodnie z którym:

Precyzując czynności opieki medycznej, których celem jest profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie lub poprawa zdrowia, pojęcia te należy interpretować z zastosowaniem wykładni językowej.

„Profilaktyka” to wszelkie działania i środki stosowane w celu zapobiegania czemuś niepożądanemu, likwidowanie przyczyn niekorzystnych zjawisk; to działania i środki stosowane w celu zapobiegania chorobom. Zatem profilaktyka zdrowotna obejmuje działania mające na celu zapobieganie chorobom bądź innemu niekorzystnemu zjawisku zdrowotnemu przed jej rozwinięciem, poprzez ich wczesne wykrycie i leczenie. Ma ona również na celu zahamowanie postępu lub powikłań już istniejącej choroby, czy też zapobieganie powstawaniu niekorzystnych wzorów zachowań społecznych, które przyczyniają się do podwyższania ryzyka choroby.

„Zachowywanie” rozumiane jest jako dochowanie czegoś w stanie niezmienionym, nienaruszonym lub niezniszczonym mimo upływu czasu lub niesprzyjających okoliczności, utrzymywanie.

Interpretując słowo „ratowanie”, należy odwołać się do słów „ratować” i „ratownictwo”. Ratować to starać się ocalić, zachować coś, natomiast ratownictwo jest rozumiane jako ogół środków i metod ratowania życia ludzkiego i niesienia pomocy w warunkach zagrożenia.

Słowo „przywracać” oznacza doprowadzić coś do poprzedniego stanu, wprowadzić coś na nowo, odtworzyć coś w pierwotnej postaci, wznowić, odnowić, sprawić, że ktoś się znajdzie w takiej sytuacji, w takim stanie, w jakim był poprzednio. Pojęcie „przywracanie zdrowia” oznacza doprowadzenie zdrowia do poprzedniego stanu, sprawienie, że znajdzie się ono w takim stanie, w jakim był poprzednio.

„Poprawa” to zmiana stanu czegoś na lepsze, poprawienie czegoś, poprawianie się, polepszanie. Z kolei termin „poprawa zdrowia”, którym posługuje się ustawodawca określając zakres zwolnień, zgodnie z wykładnią literalną, oznacza zmianę stanu zdrowia na lepsze, poprawienie zdrowia, jego polepszanie.

Z opisu sprawy wynika, że Spółka nie jest podmiotem leczniczym, o którym mowa w art. 4 ust. 1 ustawy o działalności leczniczej. Prowadzi natomiast platformę internetową, która pomaga dobrać skuteczną formę wsparcia psychologicznego m.in. poprzez pomoc w znalezieniu profesjonalnej pomocy psychologicznej.

Jednym z rodzajów usług świadczonych przez Spółkę jest pośrednictwo w zakresie świadczenia usług psychologicznych i psychoterapii online. Działalność ta polega na odsprzedaży usług psychologicznych oraz psychoterapii na rzecz pacjentów (osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej) lub na rzecz innych pośredników, stanowiących czynnych podatników VAT, którzy będą je odsprzedawać na rzecz pacjentów (lub innych pośredników i finalnie pacjentów), z wykorzystaniem platformy. Co do zasady, komunikacja z pacjentami odbywa się z wykorzystaniem kanałów zdalnych (głównie audio-wideo) obsługiwanych przez platformę Spółki.

Głównym celem świadczonych Usług jest profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie i poprawa zdrowia psychicznego.

Spółka nabywa Usługi od psychologów lub psychoterapeutów we własnym imieniu (na podstawie umowy o współpracę) lecz są one świadczone na rzecz podmiotów trzecich (docelowo pacjentów). Spółka planuje świadczenie usług psychologicznych i psychoterapii wyłącznie przez wykwalifikowanych specjalistów, tj.:

−psychologów − tj. osoby uprawnione do wykonywania zawodu psychologa na podstawie ustawy z dnia 8 czerwca 2000 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów (t. j. Dz. U. 2019 r. poz. 1026 ze zm.),

−psychoterapeutów − tj. certyfikowanych psychoterapeutów, o których mowa w § 2 pkt 8 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 19 czerwca 2019 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień (Dz. U. z 2019 r. poz. 1285 z późn. zm.).

Wskazani powyżej certyfikowani psychoterapeuci wykonują zawód medyczny, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2023 r. poz. 991, 1675 i 1972).

Psychologowie współpracujący ze Spółką świadczą usługi w ramach własnej działalności gospodarczej i wykonują usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodu psychologa .

Wszystkie usługi wykonywane przez podwykonawców są nabywane przez Spółkę we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy odsprzedaż przez Państwa usług psychologicznych oraz psychoterapii na rzecz pacjentów (osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej) lub na rzecz innych pośredników, stanowiących czynnych podatników VAT, którzy będą je odsprzedawać na rzecz pacjentów (lub innych pośredników i finalnie pacjentów), z wykorzystaniem platformy, korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19a oraz art. 8 ust. 2a ustawy.

Należy podkreślić, że z utrwalonego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wynika, że zwolnienia stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, które służą unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich i które należy postrzegać w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku VAT (wyrok C-473/08 w sprawie Eulitz, pkt 25). Ponadto, jak również wielokrotnie podkreślał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w swym orzecznictwie: pojęcia używane do opisania zwolnień wymienionych w art. 13 VI Dyrektywy (obecnie art. 132 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – Dz. Urz. UE L 347, s. 1 ze zm.) powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika.

Należy zauważyć, że definicja opieki medycznej nie została zawarta ani w krajowych, ani we wspólnotowych przepisach podatkowych. W tym zakresie należy szukać wyjaśnienia tych pojęć w bogatym dorobku orzecznictwa wspólnotowego.

W odniesieniu do powołanych wyżej przepisów Dyrektywy ukształtowała się wspólnotowa linia orzecznicza. I tak, w wyroku w sprawie L.u.P. GmbH (C-106/05, pkt 27) Trybunał stwierdził, że pojęcia „opieki medycznej” oraz „świadczeń opieki medycznej” (…) odnoszą się do usług, które służą diagnozie, opiece oraz, w miarę możliwości, leczeniu chorób lub zaburzeń zdrowia. Pojęcie to zdefiniowano również w wyroku w sprawie d´Ambrumenil (C-307/01, pkt 57), gdzie podkreślono, że pojęcia świadczenia opieki medycznej nie można interpretować w sposób, który obejmuje świadczenia medyczne realizowane w innym celu niż postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz w zakresie, w jakim to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych.

Analizując przedstawione powyżej regulacje należy zauważyć, że użyte w art. 43 ust. 1 pkt 18 i pkt 19 ustawy o VAT pojęcie „usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia” odpowiada określeniom używanym przez TSUE „postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz w zakresie, w jakim jest to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych”. W pojęciu tym zawierają się również usługi medyczne realizowane w celach profilaktycznych (wyrok w sprawie Unterpertinger, C-212/01, pkt 40).

Należy podkreślić, że ani przepisy Dyrektywy, ani orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej nie dają podstaw do tego, aby zakresem opieki medycznej podlegającej zwolnieniu objąć wszystkie działania medyczne wynikające z procesu leczenia. Zatem czynności, których celem nie jest ochrona zdrowia nie mogą być uznane za świadczenia opieki medycznej i nie mogą podlegać zwolnieniu od podatku od towarów i usług. Stanowisko takie wynika z wyroku w sprawie C-212/01 oraz w sprawie C-384/98.

Zatem zwolnieniem od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18, pkt 19 i pkt 19a ustawy, objęte są wyłącznie te usługi w zakresie opieki medycznej, które realizują cel związany z profilaktyką, zachowaniem, ratowaniem, przywracaniem i poprawą zdrowia. Usługi, które tych celów nie realizują nie mogą korzystać z ww. zwolnienia. W związku z tym każdorazowo należy poddawać analizie, jaki cel przyświecał danej usłudze świadczonej na rzecz pacjenta. Nie w każdym przypadku działania podejmowane na rzecz pacjenta mają na celu zachowanie, ratowanie, przywracanie i poprawę jego zdrowia. W przypadku, gdy świadczone usługi nie będą związane z ochroną zdrowia i takiego celu nie będą realizować, nie mogą korzystać z omawianego zwolnienia.

Zgodnie z wyrokiem TSUE C-141/00 w sprawie Ambulanter Pflegedienst Kügler GmbH:

W wyroku tym TSUE wyjaśnił również:

Jak wynika z powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy, ze zwolnienia od podatku od podatku od towarów i usług korzystają usługi w zakresie opieki medycznej świadczone przez podmioty lecznicze w ramach działalności leczniczej lub świadczone w ramach wykonywania zawodów lekarza i lekarza dentysty, pielęgniarki i położnej i innych zawodów medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, a także psychologów – również w sytuacji, gdy pomiędzy świadczeniodawcą usługi, a pacjentem istnieje trzeci podmiot (pośrednik), który nabywa usługę medyczną od świadczeniodawcy i zbywa ją osobie trzeciej.

Wskazać ponownie należy, że zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy, podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej, traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi.

W sytuacji, o której mowa w opisie sprawy zastosowanie znajduje art. 8 ust. 2a ustawy, co oznacza, że Państwo (jako podmiot pośredniczący) będą obowiązani dokonywać w tym zakresie tzw. „refakturowania” świadczeń nabywanych na rzecz klientów. Fakt, że Państwo faktycznie nie będą konsumentem nabywanych usług medycznych nie oznacza, że w świetle obowiązujących przepisów ustawy, nie wystąpią Państwo jako nabywca świadczeń. W niniejszej sprawie wystąpi zatem tzw. fikcja prawna przewidziana w art. 8 ust. 2a ustawy, w świetle której wystąpią Państwo w roli odsprzedającego usługi medyczne nabyte we własnym imieniu, lecz na rzecz klientów. Zatem, na gruncie ustawy od towarów i usług, będą Państwo traktowani najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi.

Z opisu sprawy wynika, że w ramach świadczonych przez Państwa usług dostępny będzie dostęp do usług psychologicznych i psychoterapii online oferowanej przez wykwalifikowanych specjalistów − psychologów i psychoterapeutów. Zakres usług obejmuje w szczególności prowadzenie terapii psychologicznej i poradnictwa psychologicznego. Działania te obejmują szeroko pojętą profilaktykę zdrowia psychicznego, zapobiegają ewentualnym uszczerbkom na zdrowiu psychicznym i w znaczący sposób przyczyniają się do poprawy zdrowia. Usługi te polegają na udzieleniu pomocy osobom, które doświadczają trudności psychologicznych − pomoc w poprawie funkcjonowania osobom mającym problemy natury psychicznej. Głównym celem jest profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie i poprawa zdrowia psychicznego.

Dodatkowo, z opisu sprawy wynika również, że będą Państwo nabywać opisane usługi od osób wykonujących zawód lekarza, inne zawody medyczne, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej oraz psychologów. Zatem, w rozpatrywanej sprawie będą Państwo nabywać usługi medyczne od osób wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy.

Zatem, należy uznać, że usługi dostępu do usług psychologicznych i psychoterapii za pośrednictwem platformy internetowej będą stanowiły usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, a zatem będą stanowiły usługi, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy.

W konsekwencji, nabywane przez Państwa usługi psychologiczne i psychoterapii, będą korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy.

Tym samym należy uznać, że spełnią Państwo przesłanki do zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy, tj. będą Państwo świadczyć usługi opieki medycznej, które zostały nabyte w Państwa imieniu, ale na rzecz osób trzecich (klientów), od podwykonawców – określonych przedstawicieli zawodów medycznych oraz świadczone usługi będą służyły profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.

Wskazać przy tym należy, że istotny jest charakter i cel świadczonej usługi, a nie fakt jej świadczenia za pośrednictwem platformy internetowej. O zastosowaniu zwolnienia od podatku dla świadczonych usług nie może bowiem przesądzać rodzaj środków komunikacji, przy wykorzystaniu których dana usługa jest wykonywana. Platforma internetowa stanowi jedynie narzędzie, jakie można wykorzystać w celu świadczenia usługi mającej na celu zachowanie, ratowanie, przywracanie i poprawę zdrowia pacjentów.

Podsumowując, opisane we wniosku usługi psychologiczne i psychoterapii, świadczone przez Państwa za pośrednictwem platformy internetowej na rzecz klientów, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, będą korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19a w związku z art. 8 ust. 2a ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego, Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).