Interpretacja indywidualna z dnia 11 kwietnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.32.2024.1.JM
Temat interpretacji
Brak obowiązku korekty podatku naliczonego w związku z otrzymaniem nieruchomości w wyniku działu spadku oraz niepodleganie opodatkowaniu użyczenia nieruchomości otrzymanej w wyniku działu spadku.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
12 stycznia 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 5 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku obowiązku korekty podatku naliczonego w związku z otrzymaniem nieruchomości w wyniku działu spadku oraz niepodlegania opodatkowaniu użyczenia nieruchomości, którą otrzyma Pani w wyniku działu spadku.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Jest Pani osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej.
W dniu 10.09.2019 roku zmarł Pani małżonek. Małżonek za życia prowadził jednoosobową działalność gospodarczą, której przedmiotem była ..... Zmarły małżonek za życia ustanowił zarządcę sukcesyjnego w osobie syna - X.
Zarząd sukcesyjny postanowieniem Sądu Rejonowego został przedłużony na czas do 30.09.2023 r. i następnie postanowieniem z dnia 20.09.2023 przedłużono zarząd sukcesyjny na czas do 10 września 2024 r. Postanowieniem Sądu Rejonowego stwierdzono nabycie spadku przez następujące osoby:
1.Wnioskodawczyni – w 1/4 części
2.córka Wnioskodawczyni – w 1/4 części
3.syn Wnioskodawczyni – w 1/4 części
4.syn Wnioskodawczyni – w 1/4 części.
W skład spadku po zmarłym małżonku wchodzi m.in. przedsiębiorstwo - Sklep w spadku, które prowadzone było w formie JDG, był czynnym podatnikiem VAT. Przedsiębiorstwo stanowiło majątek wspólny małżeński Spadkodawcy i Wnioskodawczyni.
W skład przedsiębiorstwa wchodzą wszystkie składniki materialne i niematerialne służące do prowadzenia działalności przed śmiercią Spadkodawcy, jak również i po jego śmierci.
Zgodnie z wykazem inwentarza majątek przedsiębiorstwa w spadku obejmuje:
-nieruchomość gruntowa zabudowana budynkiem handlowym
-samochód dostawczy
-pralka, aparat telefoniczny, laptop, pakowarka próżniowa, chłodnia, chłodziarko-zamrażarka, witryna sklepowa, klimatyzator, meble sklepowe, kasy fiskalne
-towary handlowe
-środki pieniężne w gotówce i na rachunku bankowym
-wierzytelność z tytułu zwróconych towarów
-długi spadkowe związane z prowadzoną działalnością - krótkoterminowe zobowiązania wobec dostawców i bieżące zobowiązania podatkowe.
Po śmierci Spadkodawcy, w okresie działalności Przedsiębiorstwa w spadku zostały zawarte umowy leasingowe na ladę chłodniczą i samochód osobowy.
Spadkobiercy w czerwcu 2024 r. zamierzają dokonać działu spadku obejmującego przedsiębiorstwo w spadku w następujący sposób:
-nieruchomość gruntowa zabudowana budynkiem handlowym - całość dla Wnioskodawczyni,
-pozostałe składniki majątku przedsiębiorstwa - całość dla syna Wnioskodawczyni.
Zamiarem Spadkobierców jest aby przedsiębiorstwo po podziale spadku nadal funkcjonowało.
W wyniku planowanego działu spadku - Przedsiębiorstwo w spadku - (sklep) uzyska dwóch właścicieli.
1.Wnioskodawczyni - nieruchomość gruntowa zabudowana budynkiem handlowym, która to w akcie notarialnym w momencie działu spadku zostanie nieodpłatnie użyczona synowi – X na czas nieoznaczony w celu kontynuowania działalność gospodarczej.
2.Syn – X - „Pozostałe składniki przedsiębiorstwa” t.j.nazwę przedsiębiorstwa, samochody, wyposażenie, towary, prawa i obowiązki wynikające ze stosunku pracy, środki pieniężne, zobowiązania wobec dostawców, bieżące zobowiązania podatkowe przedsiębiorstwa w spadku.
Syn Wnioskodawczyni – X po zawarciu umowy użyczenia na nieruchomość gruntową zabudowaną budynkiem handlowym zamierza:
-przenieść odziedziczone składniki majątku przedsiębiorstwa do własnej działalności gospodarczej
-kontynuować działalność przedsiębiorstwa pozostałego po zmarłym ojcu
-w dalszym ciągu będzie to działalność opodatkowana podatkiem VAT
-przedmiotem działalności będzie wyłącznie dostawa towarów podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT.
Nieruchomość gruntowa zabudowana budynkiem handlowym, którą otrzyma Pani w wyniku działu spadku będzie notarialnie użyczona synowi – X i to on będzie kontynuował działalność Spadkodawcy wykorzystując tę nieruchomość do czynności wyłącznie opodatkowanych podatkiem VAT.
Wnioskodawczyni w żaden sposób nie będzie korzystać z tej nieruchomości.
Z tytułu użyczenia nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem handlowym Wnioskodawczyni nie będzie zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT.
Pytania
1.Czy w związku z opisanym zdarzeniem przyszłym na Wnioskodawczyni jako przyszłym właścicielu nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem handlowym będzie ciążył obowiązek dokonania korekty kwoty podatku naliczonego od towarów i usług związanych z nabyciem i modernizacją nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem handlowym w ramach przedsiębiorstwa przez Spadkodawcę, jak również w czasie działalności przedsiębiorstwa w spadku?
2.Czy z tytułu nieodpłatnego użyczenia nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem handlowym - synowi w celu kontynuacji działalność gospodarczej Spadkodawcy - Wnioskodawczyni będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT na takich samych zasadach jak odpłatne świadczenie usług?
Pani stanowisko w sprawie
Ad. 1
W związku z uzyskaniem prawa własności nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem handlowym należącym do Przedsiębiorstwa w spadku nie będzie ciążył na Wnioskodawczyni obowiązek dokonania korekt podatku naliczonego. Użyczona nieruchomość gruntowa zabudowana budynkiem handlowym będzie wykorzystana przez syna – X – w celu kontynuacji działalności gospodarczej Spadkodawcy. Będzie służyć wyłącznie sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT.
W przedmiotowej sprawie została wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej - interpretacja indywidualna. Sygnatura 0112-KDIL3.4012.268.2023.2.AK z dnia 19.10.2023 r.
Ad. 2
Z tytułu nieodpłatnego użyczenia nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem handlowym Wnioskodawczyni nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT na takich samych zasadach jak odpłatne świadczenie usług, z uwagi na fakt, że ta nieruchomość będzie wykorzystywana przez Syna Wnioskodawczyni w działalności gospodarczej będącej kontynuacją działalności Spadkodawcy i będzie służyć wyłącznie sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na wstępie wyjaśniam, że celem zachowania spójności wypowiedzi, odpowiedzi w kwestiach objętych zakresem postawionych we wniosku pytań udzielam w innej kolejności niż wynika to z treści wniosku.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W świetle art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy rozumieć przede wszystkim określone zachowanie się podatnika na rzecz innego podmiotu, które wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przy czym, o ile dane zachowanie podatnika mieści się w ustawowej definicji świadczenia usług, to – co do zasady – niezbędnym elementem do uznania tego zachowania za czynność podlegającą opodatkowaniu jest spełnienie przesłanki odpłatności (wynagrodzenie za usługę). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.
Ponadto, w myśl art. 8 ust. 2 ustawy:
Za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:
1) użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
2) nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Wyjaśnić ponadto należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usługi w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Z treści art. 15 ust. 1a ustawy wynika, że:
Podatnikiem, o którym mowa w ust. 1, jest także jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej stanowiąca przedsiębiorstwo w spadku w okresie od otwarcia spadku do dnia wygaśnięcia:
1) zarządu sukcesyjnego albo
2) uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego, jeżeli zarząd sukcesyjny nie został ustanowiony i dokonano zgłoszenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1c ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników.
Art. 15 ust. 1b ustawy stanowi, że:
Podatnika, o którym mowa w ust. 1a, uznaje się za podatnika kontynuującego prowadzenie działalności gospodarczej zmarłego podatnika.
Przepisy ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 170), zwaną dalej „ustawą o zarządzie sukcesyjnym”, wprowadziły specyficzny rodzaj podatnika, jaki stanowi przedsiębiorstwo w spadku.
Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:
Przedsiębiorstwo w spadku obejmuje składniki niematerialne i materialne, przeznaczone do wykonywania działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę, stanowiące mienie przedsiębiorcy w chwili jego śmierci.
W myśl art. 2 ust. 2 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:
Jeżeli w chwili śmierci przedsiębiorcy przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740) stanowiło w całości mienie przedsiębiorcy i jego małżonka, przedsiębiorstwo w spadku obejmuje całe to przedsiębiorstwo.
Art. 2 ust. 3 ustawy o zarządzie sukcesyjnym wskazuje, że:
Przedsiębiorstwo w spadku obejmuje także składniki niematerialne i materialne, przeznaczone do wykonywania działalności gospodarczej, nabyte przez zarządcę sukcesyjnego albo na podstawie czynności, o których mowa w art. 13, w okresie od chwili śmierci przedsiębiorcy do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego albo wygaśnięcia uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego.
Jak stanowi art. 3 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:
Właścicielem przedsiębiorstwa w spadku w rozumieniu ustawy jest:
1) osoba, która zgodnie z prawomocnym postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku, zarejestrowanym aktem poświadczenia dziedziczenia albo europejskim poświadczeniem spadkowym, nabyła składniki niematerialne i materialne, o których mowa w art. 2 ust. 1, na podstawie powołania do spadku z ustawy albo testamentu albo nabyła przedsiębiorstwo albo udział w przedsiębiorstwie na podstawie zapisu windykacyjnego;
2) małżonek przedsiębiorcy w przypadku, o którym mowa w art. 2 ust. 2, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku;
3) osoba, która nabyła przedsiębiorstwo w spadku albo udział w przedsiębiorstwie w spadku bezpośrednio od osoby, o której mowa w pkt 1 lub 2, w tym osoba prawna albo jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 331 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, do której wniesiono przedsiębiorstwo tytułem wkładu - w przypadku gdy po śmierci przedsiębiorcy nastąpiło zbycie tego przedsiębiorstwa albo udziału w tym przedsiębiorstwie.
Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:
Przedsiębiorca może powołać zarządcę sukcesyjnego w ten sposób, że:
1) wskaże określoną osobę do pełnienia funkcji zarządcy sukcesyjnego albo
2) zastrzeże, że z chwilą jego śmierci wskazany prokurent stanie się zarządcą sukcesyjnym.
Zgodnie z art. 29 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:
Od chwili ustanowienia zarządu sukcesyjnego zarządca sukcesyjny wykonuje prawa i obowiązki zmarłego przedsiębiorcy wynikające z wykonywanej przez niego działalności gospodarczej oraz prawa i obowiązki wynikające z prowadzenia przedsiębiorstwa w spadku.
Stosownie do art. 59 ust. 1 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:
Zarząd sukcesyjny wygasa z:
1) upływem dwóch miesięcy od dnia śmierci przedsiębiorcy, jeżeli w tym okresie żaden ze spadkobierców przedsiębiorcy nie przyjął spadku ani zapisobierca windykacyjny nie przyjął zapisu windykacyjnego, którego przedmiotem jest przedsiębiorstwo albo udział w przedsiębiorstwie, chyba że zarządca sukcesyjny działa na rzecz małżonka przedsiębiorcy, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku;
2) dniem uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia albo wydania europejskiego poświadczenia spadkowego, jeżeli jeden spadkobierca albo zapisobierca windykacyjny nabył przedsiębiorstwo w spadku w całości;
3) dniem nabycia przedsiębiorstwa w spadku w całości przez jedną osobę, o której mowa w art. 3 pkt 3;
4) upływem miesiąca od dnia wykreślenia zarządcy sukcesyjnego z CEIDG, chyba że w tym okresie powołano kolejnego zarządcę sukcesyjnego;
5) dniem ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy;
6) dniem dokonania działu spadku obejmującego przedsiębiorstwo w spadku;
7) upływem dwóch lat od dnia śmierci przedsiębiorcy.
W myśl art. 49 pkt 3 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:
Przedsiębiorstwo w spadku jest jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej, będącą podatnikiem, o którym mowa w art. 15 ust. 1a oraz art. 17 ust. 1i ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106, 568, 1065, 1106 i 1747).
Z opisu sprawy wynika, że jest Pani osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej. 10.09.2019 roku zmarł Pani małżonek. Małżonek za życia prowadził jednoosobową działalność gospodarczą, której przedmiotem była .... Zmarły małżonek za życia ustanowił zarządcę sukcesyjnego w osobie syna - X. Spadkobiercy w czerwcu 2024 r. zamierzają dokonać działu spadku obejmującego przedsiębiorstwo w spadku w następujący sposób:
-nieruchomość gruntowa zabudowana budynkiem handlowym - całość dla Wnioskodawczyni,
-pozostałe składniki majątku przedsiębiorstwa - całość dla syna Wnioskodawczyni - X.
Nieruchomość, którą otrzyma Pani w wyniku działu spadku będzie użyczona synowi. Wnioskodawczyni w żaden sposób nie będzie korzystać z tej nieruchomości. Z tytułu użyczenia nieruchomości Wnioskodawczyni nie będzie zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT.
Pani wątpliwości dotyczą m.in. niepodlegania opodatkowaniu użyczenia nieruchomości, którą otrzyma Pani w wyniku działu spadku.
W myśl art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):
Przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.
Umowa użyczenia jest zatem z natury umową nieodpłatną. Umowa użyczenia nie przenosi własności rzeczy. Powyższe oznacza, że oddanie do bezpłatnego używania na podstawie umowy użyczenia jest nieodpłatnym świadczeniem usług.
Przepis art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy wskazuje, że opodatkowaniu podlega jako odpłatne świadczenie usług, użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza (w tym w szczególności m.in. do celów osobistych podatnika lub jego pracowników), jeżeli przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, w całości lub w części, przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych. Tylko łączne zaistnienie ww. przesłanek umożliwia objęcie zakresem opodatkowania VAT usług świadczonych nieodpłatnie.
Analizując natomiast treść art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, należy zauważyć, że dla ustalenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego przepisu istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności, jakie w danej sprawie występują.
Wskazała Pani, że jest Pani osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej. Z tytułu użyczenia nieruchomości nie będzie Pani zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Nieruchomość zostanie nieodpłatnie użyczona synowi. Skoro zatem nie prowadzi Pani działalności gospodarczej i z tytułu użyczenia nieruchomości nie będzie Pani otrzymywała wynagrodzenia to dla wykonywanej czynności nie wystąpi Pani w charakterze podatnika podatku VAT, zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy.
Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że skoro w analizowanym przypadku nie wystąpi Pani w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, to użyczenie nieruchomości, którą otrzyma Pani w wyniku działu spadku nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zatem ze względu na odmienną argumentację Pani stanowisko w części dotyczącej niepodlegania opodatkowaniu użyczenia nieruchomości, którą otrzyma Pani w wyniku działu spadku jest nieprawidłowe.
Kolejną Pani wątpliwością jest kwestia braku obowiązku korekty podatku naliczonego w związku z otrzymaniem nieruchomości w wyniku działu spadku.
W tym miejscu należy przytoczyć treść przepisów działu III rozdziału 14 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.), zwanej dalej „ustawą Ordynacja podatkowa”, dotyczących praw i obowiązków następców prawnych oraz podmiotów przekształcanych.
Zgodnie z art. 97 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:
Spadkobiercy podatnika, z zastrzeżeniem § 1a, 2 i 2a, przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy.
W myśl art. 97 § 1a ustawy Ordynacja podatkowa:
Przedsiębiorstwo w spadku, w przypadku gdy ustanowiono zarząd sukcesyjny, wstępuje w przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, z wyjątkiem tych praw, które nie mogą być kontynuowane na podstawie odrębnych ustaw. Przepis art. 26 stosuje się odpowiednio.
Stosownie do treści art. 97 § 1b ustawy Ordynacja podatkowa:
Do czasu wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe i niemajątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, w tym również prawa nabyte przez przedsiębiorcę wynikające z decyzji wydanych na podstawie art. 67a § 1 pkt 1 i 2, są wykonywane przez zarządcę sukcesyjnego.
Na mocy art. 97 § 2 ustawy Ordynacja podatkowa:
Jeżeli, na podstawie przepisów prawa podatkowego, spadkodawcy przysługiwały prawa o charakterze niemajątkowym, związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, uprawnienia te przechodzą na spadkobierców pod warunkiem dalszego prowadzenia tej działalności na ich rachunek.
Na podstawie art. 97 § 2a ustawy Ordynacja podatkowa:
Przepis § 2 stosuje się odpowiednio w przypadku dalszego prowadzenia działalności przez przedsiębiorstwo w spadku i ustanowienia zarządu sukcesyjnego.
Zatem z art. 97 § 2 i art. 97 § 2a ustawa Ordynacja podatkowa wynika, że spadkobiercy przejmują wszelkie majątkowe prawa i obowiązki, a prawa niemajątkowe w zależności od tego czy kontynuują działalność spadkodawcy czy nie.
Zgodnie z art. 97a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:
Odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe przedsiębiorstwa w spadku ponoszą zapisobierca windykacyjny kontynuujący prowadzenie tego przedsiębiorstwa, spadkobiercy zmarłego przedsiębiorcy, jeżeli nie został uczyniony zapis windykacyjny obejmujący przedsiębiorstwo w spadku, a także małżonek zmarłego przedsiębiorcy, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku. Przepis art. 98 stosuje się odpowiednio.
Natomiast art. 98 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa stanowi, że:
Do odpowiedzialności spadkobierców za zobowiązania podatkowe spadkodawcy stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego o przyjęciu i odrzuceniu spadku oraz o odpowiedzialności za długi spadkowe.
Zaznaczenia wymaga, że powołany powyżej art. 97 ustawy Ordynacja podatkowa, stanowi o prawach i obowiązkach spadkobiercy, które były związane z prowadzoną przez spadkodawcę działalnością gospodarczą, natomiast art. 97a dotyczy zobowiązań podatkowych przedsiębiorstwa w spadku.
Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do dokonywania korekty zostały określone w art. 91 ustawy.
Stosownie do treści art. 91 ust. 1 ustawy:
Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a lub 10c-10g, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6, 10, 10a lub 10c-10g lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.
W myśl art. 91 ust. 2 ustawy:
W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.
Jak stanowi art. 91 ust. 3 ustawy:
Korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej - w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.
W świetle art. 91 ust. 4 ustawy:
W przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.
Zgodnie z art. 91 ust. 5 ustawy:
W przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 - w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.
Na mocy art. 91 ust. 6 ustawy:
W przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:
1) opodatkowane - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi;
2) zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.
Zgodnie z brzmieniem art. 91 ust. 7 ustawy:
Przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.
Na podstawie art. 91 ust. 7a ustawy:
W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty.
W oparciu o art. 91 ust. 7b ustawy:
W przypadku towarów i usług innych niż wymienione w ust. 7a, wykorzystywanych przez podatnika do działalności gospodarczej, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 1, ust. 2 zdanie trzecie i ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 7c.
Jak stanowi art. 91 ust. 7c ustawy:
Jeżeli zmiana prawa do obniżenia podatku należnego wynika z przeznaczenia towarów lub usług, o których mowa w ust. 7b, wyłącznie do wykonywania czynności, w stosunku do których nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego, lub wyłącznie do czynności, w stosunku do których takie prawo przysługuje - korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła ta zmiana. Korekty tej nie dokonuje się, jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania, upłynęło 12 miesięcy.
W myśl art. 91 ust. 7d ustawy:
W przypadku zmiany prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od towarów i usług, innych niż wymienione w ust. 7a i 7b, w szczególności towarów handlowych lub surowców i materiałów, nabytych z zamiarem wykorzystania ich do czynności, w stosunku do których przysługuje pełne prawo do obniżenia podatku należnego lub do czynności, w stosunku do których prawo do obniżenia podatku należnego nie przysługuje, i niewykorzystanych zgodnie z takim zamiarem do dnia tej zmiany, korekty podatku naliczonego dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okresy rozliczeniowe, w których wystąpiła ta zmiana.
Na podstawie art. 91 ust. 8 ustawy:
Korekty, o której mowa w ust. 5-7, dokonuje się również, jeżeli towary i usługi nabyte do wytworzenia towaru, o którym mowa w ust. 2, zostały zbyte lub zmieniono ich przeznaczenie przed oddaniem tego towaru do użytkowania.
Natomiast obowiązek skorygowania podatku naliczonego od wcześniej nabytych towarów lub środków trwałych wykorzystywanych przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych, które są następnie przedmiotem zbycia (aportu) przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, reguluje art. 91 ust. 9 ustawy.
Zgodnie z brzmieniem art. 91 ust. 9 ustawy:
W przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Zatem korekta podatku naliczonego, o której mowa w art. 91 ust. 1-8 ustawy, dotyczy podatku naliczonego od zakupów związanych jednocześnie z czynnościami, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego oraz z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, jeżeli podatnik nie jest w stanie wyodrębnić całości lub części kwot podatku, które posłużyłyby tylko czynnościom opodatkowanym oraz gdy zmianie uległo przeznaczenie towaru, od którego podatek został odliczony lub nieodliczony w całości.
Ponadto, korekta ta jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, będącego następcą prawnym (beneficjentem praw i obowiązków zbywcy), który w tym zakresie przejmuje, wynikające z art. 91 ust. 1-8 ustawy, obowiązki zbywcy.
Zatem, nabywca przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, będący następcą prawnym, co do zasady, przejmuje obowiązki swojego poprzednika.
Z opisu sprawy wynika, że nieruchomość, którą otrzyma Pani w wyniku działu spadku będzie notarialnie użyczona synowi i to on będzie kontynuował działalność Spadkodawcy wykorzystując tę nieruchomość do czynności wyłącznie opodatkowanych podatkiem VAT. Syn Wnioskodawczyni po zawarciu umowy użyczenia na nieruchomość zamierza:
-przenieść odziedziczone składniki majątku przedsiębiorstwa do własnej działalności gospodarczej
-kontynuować działalność przedsiębiorstwa pozostałego po zmarłym ojcu
-w dalszym ciągu będzie to działalność opodatkowana podatkiem VAT
-przedmiotem działalności będzie wyłącznie dostawa towarów podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT.
Z opisu nie wynika zatem, aby nabyła Pani przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Mając na uwadze przywołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że po Pani stronie w związku z otrzymaniem nieruchomości w wyniku działu spadku obowiązek korekty, o której mowa w art. 91 ustawy nie wystąpi. Nie będzie Pani zobowiązana do korekty podatku naliczonego odliczonego przez Pani małżonka przed jego śmiercią i przez przedsiębiorstwo w spadku. Skoro nie nabędzie Pani przedsiębiorstwa ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa to nie będzie ciążył na Pani obowiązek dokonania korekty w trybie art. 91 ust. 9 ustawy. Ponadto z okoliczności sprawy wynika, że nigdy nie wykorzystywała Pani nieruchomości do celów działalności gospodarczej. Zatem nie nastąpi u Pani zmiana przeznaczenia nabytej nieruchomości.
W konsekwencji nie wystąpi u Pani obowiązek korekty, na podstawie art. 91 ustawy, podatku naliczonego odliczonego przez Pani małżonka przed jego śmiercią i przez przedsiębiorstwo w spadku w okresie od dnia powstania przedsiębiorstwa w spadku do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego, a także w związku z otrzymaniem nieruchomości w wyniku działu spadku.
Zatem ze względu na odmienną argumentację Pani stanowisko w części dotyczącej braku obowiązku korekty podatku naliczonego w związku z otrzymaniem nieruchomości w wyniku działu spadku jest nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany z przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (oraz z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. Biorąc pod uwagę powyższe, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).