Opodatkowanie podatkiem VAT pomocy na sfinansowanie kosztów zakupu owoców, warzyw i produktów mlecznych przekazywanych nieodpłatnie do szkół. - Interpretacja - 0114-KDIP4-3.4012.70.2024.1.MKA

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 2 kwietnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.70.2024.1.MKA

Temat interpretacji

Opodatkowanie podatkiem VAT pomocy na sfinansowanie kosztów zakupu owoców, warzyw i produktów mlecznych przekazywanych nieodpłatnie do szkół.

Interpretacja indywidualna

- stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 lutego 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 1 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy kwestii opodatkowania otrzymanej pomocy na sfinansowanie zakupu owoców, warzyw i produktów mlecznych przekazanych następnie nieodpłatnie do szkół w związku z realizacją projektu Program dla szkół”. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą polegającą na dostarczaniu owoców, warzyw, soków owocowych i przetworów mlecznych do szkół podstawowych w ramach udziału w projekcie: Program dla szkół. Wnioskodawca nie jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT.

Wnioskodawca posiada zatwierdzenie do uczestnictwa w ww. Programie zgodnie z warunkami udziału. Jest zarejestrowany w krajowym systemie ewidencji producentów pod numerem (...) (numer ewidencji producentów, o którym mowa w art. 12 pkt q ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 885).

Szczegółowy zakres zadań realizowanych przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa związanych z wdrożeniem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej programu dla szkół określono w Rozporządzeniu (...) oraz w Załączniku nr 1 do Zarządzenia (...). Warunki udziału w Programie dla szkół w roku szkolnym 2023/2024, opubl. na stronie: https://www.gov.pl/web/arimr/program-dla-szkol-22-23.

Program dla szkół skierowany jest do dzieci uczęszczających regularnie do szkół podstawowych, tj. dzieci klas I-V szkół podstawowych i ogólnokształcących szkół muzycznych I stopnia oraz klas I-II ogólnokształcących szkół baletowych. Celem Programu dla szkół jest trwała zmiana nawyków żywieniowych dzieci poprzez zwiększenie udziału owoców i warzyw oraz mleka i przetworów mlecznych w ich codziennej diecie na etapie, na którym kształtują się ich nawyki żywieniowe oraz upowszechnianie zdrowej, zbilansowanej diety i wzrost świadomości społecznej w tym zakresie wśród dzieci i rodziców. Program ma również na celu propagowanie zdrowego odżywiania poprzez działania towarzyszące o charakterze edukacyjnym realizowane przez szkoły podstawowe.

Program finansowany jest ze środków pochodzących z Unii Europejskiej oraz ze środków pochodzących z Budżetu Krajowego.

Przedmiotem umów zawartych ze szkołami jest nieodpłatne dostarczanie do Szkoły:

1)owoców i warzyw (komponent owocowo-warzywny),

2)mleka i produktów mlecznych (komponent mleczny).

Dostawy owoców i warzyw oraz mleka i produktów mlecznych będą dostarczane do szkół wraz z dokumentacją potwierdzającą każdą dostawę.

W celu uzyskania pomocy z tytułu nieodpłatnego udostępniania owoców i warzyw lub mleka i przetworów mlecznych w ramach programu, jako zatwierdzony dostawca, Zainteresowany będzie składać do właściwego miejscowo Dyrektora Terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa wniosek o pomoc.

W celu uzyskania pomocy z tytułu nieodpłatnego udostępniania owoców i warzyw lub mleka i przetworów mlecznych w ramach programu, zatwierdzeni dostawcy/zatwierdzone szkoły podstawowe powinni złożyć do właściwego miejscowo Dyrektora OT KOWR wniosek o pomoc. Wniosek o pomoc może zostać złożony po upływie co najmniej dwóch tygodni udostępniania w danym okresie, w terminie trzech miesięcy po zakończeniu udostępniania owoców i warzyw lub mleka i przetworów mlecznych w okresie, którego dotyczy wniosek.

Zatwierdzony dostawca może złożyć jeden wniosek o pomoc obejmujący cały okres udostępniania lub kilka częściowych wniosków o pomoc. W przypadku składania kilku wniosków o pomoc za dany okres udostępniania, zatwierdzony dostawca zobowiązany jest składać wnioski o pomoc obejmujące co najmniej dwa tygodnie udostępniania.

Wysokość stawek pomocy z tytułu nieodpłatnego udostępniania ww. produktów określono w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 30 maja 2023 r. w sprawie wysokości środków finansowych przeznaczonych na wypłatę pomocy krajowej i pomocy unijnej w ramach finansowania programu dla szkół oraz wysokości stawek pomocy finansowej z tytułu realizacji działań w ramach tego programu w roku szkolnym 2023/2024 (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1031), które wynoszą: 1,10 zł za jedną porcję owoców warzyw oraz 1,34 zł za jedną porcję mleka i przetworów mlecznych. W poprzednich latach stawki pomocy również regulowały odpowiednie rozporządzenia Rady Ministrów.

Stawki pomocy są zryczałtowane i skalkulowane przez Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy na podstawie opracowanej przez siebie metodologii. Oznacza to, że stawka jest jednakowa dla wszystkich rodzajów porcji owoców i warzyw lub mleka i przetworów mlecznych i nie jest zależna od faktycznie poniesionych kosztów związanych z udostępnianiem ww. produktów. Wysokość pomocy określana jest jako iloczyn odpowiedniej stawki pomocy dla 1 porcji z uwzględnieniem wysokości należnego podatku od towarów i usług oraz liczby porcji owoców i warzyw lub mleka i przetworów mlecznych udostępnionych dzieciom zgodnie z obowiązującymi warunkami i wymaganiami, umowami oraz oświadczeniami. W przypadku, gdy wniosek będzie spełniał wszystkie wymagania, Dyrektor właściwego miejscowo Terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa wydaje decyzję o przyznaniu pomocy w ramach Programu dla szkół.

Pomoc przyznawana jest na podstawie wniosku przedsiębiorcy wraz z Oświadczeniami szkoły podstawowej o liczbie porcji owoców i warzyw lub mleka i przetworów mlecznych udostępnionych dzieciom, potwierdzającymi udostępnione ilości i podpisanymi przez dyrektorów placówek oświatowych. Do wniosku nie są załączane dokumenty finansowo-księgowe dotyczące działań związanych z realizacją programu. Faktury, rachunki lub inne dokumenty finansowo-księgowe potwierdzające ilości i ceny/koszt dostarczonych produktów, materiałów lub usług oraz pokwitowania, dowody płatności lub inne równoważne dokumenty potwierdzające dokonanie płatności mające odzwierciedlenie w prowadzonej księgowości są przedmiotem ewentualnej kontroli na miejscu i służą jedynie potwierdzeniu nabycia produktów zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa i uregulowaniami płatności za nie.

W przypadku części dostawców, np. mleczarni dostarczających mleko i przetwory mleczne z własnej produkcji, nie są wymagane dokumenty związane z potwierdzeniem zakupu, a jedynie dokumenty potwierdzające na wejście w posiadanie danego asortymentu, np. dokumenty wewnętrzne potwierdzające przyjęcie produktów z produkcji do magazynu.

Zapłata należnej kwoty pomocy będzie dokonana nie później niż trzy miesiące od dnia złożenia prawidłowo sporządzonego i ważnego wniosku o pomoc na rachunek bankowy prowadzony w związku z prowadzoną działalnością. Kwota wypłacana z tytułu pomocy stanowi sfinansowanie kosztów w postaci zakupu owoców, warzyw i produktów mlecznych przekazanych następnie nieodpłatnie do szkół w związku z realizacją projektu.

Pytanie

Czy pomoc uzyskana na sfinansowanie kosztów w postaci zakupu owoców, warzyw i produktów mlecznych przekazanych następnie nieodpłatnie do szkół w związku z realizacją projektu Program dla szkół”, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Pana stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy, pomoc uzyskana na sfinansowanie kosztów w postaci zakupu owoców, warzyw i produktów mlecznych przekazanych następnie nieodpłatnie do szkół w związku z realizacją projektu Program dla szkół nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również zgodnie z art. 7 ust. 2 powołanej ustawy przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:

1)przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2)wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny,

- jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.

Przez świadczenie usług w myśl art. 8 ust. 1 powołanej ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Z kolei, w myśl art. 29a ust. 6 podstawa opodatkowania obejmuje:

1)podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2)koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Powołany przepis art. 29a ust. 1 ustawy stanowi odzwierciedlenie art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 347 s. 1 ze zm.), z treści którego wynika, iż w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Zatem, dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są, czy też nie są opodatkowane, istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, iż do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wlicza się tyko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy lub świadczenia usługi.

Elementem zasadniczym wpływającym na objęcie uzyskanej przez podatnika dotacji definicją podstawy opodatkowania jest stwierdzenie, czy dotacja udzielana jest w celu sfinansowania, czy też dofinansowania dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług. Oznacza to, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają dotacje o charakterze przedmiotowym, a nie te, które mają charakter podmiotowy.

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika ponadto, że w sytuacji gdy podatnik, w związku z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług, otrzymuje dofinansowanie (dotację, subwencję), stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi, tego rodzaju dofinansowanie stanowi obok ceny, uzupełniający element podstawy opodatkowania z tytułu danej dostawy lub świadczenia.

Kryterium uznania dotacji za zwiększającą podstawę opodatkowania stanowi zatem stwierdzenie, zgodnie z którym dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 powołanej wyżej ustawy, czyli nie zwiększają podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne na pokrycie kosztów działalności nie podlega opodatkowaniu.

Zatem włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to celowa dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru, czy też konkretnego rodzaju usługi. Uwzględniając powołane przepisy prawa oraz przedstawiony stan faktyczny wskazać należy, że opisana we wniosku dotacja uzyskana z Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, nie stanowi podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy.

Powyższe wynika z faktu, że przedmiotowa dotacja ma na celu sfinansowanie poniesionych w związku z realizacją projektu kosztów w postaci zakupu owoców i warzyw. Skoro zatem owoce i warzywa są przekazywane nieodpłatnie uczniom to należy przyjąć, że dotacja nie stanowi dopłaty do ceny towarów, ponieważ nie ma ona wpływu na cenę tych towarów.

Tym samym kwota dotacji nie stanowi elementu podstawy opodatkowania, w związku z czym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Przedstawione stanowisko znajduje oparcie w interpretacji indywidualnej z 17 września 2015 r. znak: ITPP1/4512-660/15/IK.

Mając na względzie przedstawioną argumentację wnosi się o uznanie przedstawionego stanowiska Wnioskodawcy za prawidłowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.) - zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przy czym stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z kolei na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Ponadto opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy).

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu VAT, musi być wykonywana przez podmiot, który w związku z jej wykonywaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie. Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte w przypadku dostawy towarów – w art. 7 ust. 2 ustawy.

I tak, stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1)  przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2)  wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Jak wynika z powyższych uregulowań, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towarów należących do przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych. Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego, to wszelkie przekazanie lub zużycie towarów bez wynagrodzenia (nieodpłatne przekazania), pozostaje neutralne podatkowo (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania).

Z opisu sprawy wynika, że prowadzi Pan działalność gospodarczą polegającą na dostarczaniu owoców, warzyw, soków owocowych i przetworów mlecznych do szkół podstawowych w ramach udziału w projekcie: Program dla szkół. Nie jest Pan zarejestrowany jako czynny podatnik VAT.

Posiada Pan zatwierdzenie do uczestnictwa w ww. Programie zgodnie z warunkami udziału. Jest Pan zarejestrowany w krajowym systemie ewidencji producentów zgodnie z ustawą o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności. Program dla szkół skierowany jest do dzieci uczęszczających regularnie do szkół podstawowych, tj. dzieci klas I-V szkół podstawowych i ogólnokształcących szkół muzycznych I stopnia oraz klas I-II ogólnokształcących szkół baletowych. Celem Programu dla szkół jest trwała zmiana nawyków żywieniowych dzieci poprzez zwiększenie udziału owoców i warzyw oraz mleka i przetworów mlecznych w ich codziennej diecie na etapie, na którym kształtują się ich nawyki żywieniowe oraz upowszechnianie zdrowej, zbilansowanej diety i wzrost świadomości społecznej w tym zakresie wśród dzieci i rodziców.

Przedmiotem umów zawartych ze szkołami jest nieodpłatne dostarczanie do Szkoły owoców i warzyw (komponent owocowo-warzywny) oraz mleka i produktów mlecznych (komponent mleczny) wraz z dokumentacją potwierdzającą każdą dostawę.

Program finansowany jest ze środków pochodzących z Unii Europejskiej oraz ze środków pochodzących z Budżetu Krajowego. W celu uzyskania pomocy z tytułu nieodpłatnego udostępniania owoców i warzyw lub mleka i przetworów mlecznych w ramach Programu, Pan, jako zatwierdzony dostawca, będzie składać do właściwego miejscowo Dyrektora Terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa wniosek o pomoc. Wniosek może zostać złożony po upływie co najmniej dwóch tygodni udostępniania w danym okresie, w terminie trzech miesięcy po zakończeniu udostępniania owoców i warzyw lub mleka i przetworów mlecznych w okresie, którego dotyczy wniosek.

Wysokość stawek pomocy z tytułu nieodpłatnego udostępniania ww. produktów określono w Rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie wysokości środków finansowych przeznaczonych na wypłatę pomocy krajowej i pomocy unijnej w ramach finansowania programu dla szkół oraz wysokości stawek pomocy finansowej z tytułu realizacji działań w ramach tego programu w roku szkolnym 2023/2024. Wynoszą one: 1,10 zł za jedną porcję owoców warzyw oraz 1,34 zł za jedną porcję mleka i przetworów mlecznych. Stawki pomocy są zryczałtowane i skalkulowane przez Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy na podstawie opracowanej przez siebie metodologii. Oznacza to, że stawka jest jednakowa dla wszystkich rodzajów porcji owoców i warzyw lub mleka i przetworów mlecznych i nie jest zależna od faktycznie poniesionych kosztów związanych z udostępnianiem ww. produktów. Wysokość pomocy określana jest jako iloczyn odpowiedniej stawki pomocy dla 1 porcji z uwzględnieniem wysokości należnego podatku od towarów i usług oraz liczby porcji owoców i warzyw lub mleka i przetworów mlecznych udostępnionych dzieciom zgodnie z obowiązującymi warunkami i wymaganiami, umowami oraz oświadczeniami.

Zapłata należnej kwoty pomocy będzie dokonana nie później niż trzy miesiące od dnia złożenia prawidłowo sporządzonego i ważnego wniosku o pomoc na rachunek bankowy prowadzony w związku z prowadzoną działalnością. Kwota wypłacana z tytułu pomocy stanowi sfinansowanie kosztów w postaci zakupu owoców, warzyw i produktów mlecznych przekazanych następnie nieodpłatnie do szkół w związku z realizacją projektu.

Ma Pan wątpliwości, czy pomoc uzyskana na sfinansowanie kosztów w postaci zakupu owoców, warzyw i produktów mlecznych przekazanych następnie nieodpłatnie do szkół w związku z realizacją projektu Program dla szkół”, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle art. 29a ust. 1 ustawy:

Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Stosownie do art. 29a ust. 6 ustawy:

Podstawa opodatkowania obejmuje:

1) podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2) koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Oznacza to, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są opodatkowane, istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania. Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części lub całości ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne - na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Przepis art. 29a ust. 1 ustawy jest odpowiednikiem art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.), zgodnie z którym:

(…) podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Opodatkowanie dotacji stanowi wyjątek od zasad ogólnych wspólnego systemu VAT. Nie wszystkie dotacje stanowią element podstawy opodatkowania VAT. Jedynie takie, które są dotacjami związanymi bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług. Wyjątek ten należy interpretować w sposób ścisły. Wykładnia ścisła prowadzi do wniosku, że tylko dotacje bezpośrednio wpływające na cenę transakcji podlegają opodatkowaniu. Natomiast inne dotacje nie wchodzą do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu VAT. Jednocześnie nie ma znaczenia status podmiotu wypłacającego dofinansowanie ani pochodzenie środków, z których dofinansowanie jest wypłacane.

Dla wykładni art. 29a ust. 1 ustawy niezbędne jest zatem wyjaśnienie pojęcia „dotacja bezpośrednio związana z ceną”. W tym kontekście istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w szczególności wyroki w sprawach:

  • C-184/00 (Office des produits wallons ASBL v. Belgian State),
  • C-353/00  (Keeping Newcastle Warm Ltd. v. Commisioners od Customs and Excise, w skrócie KNW).

W wyroku z 22 listopada 2001 r. w sprawie C-184/00 Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy by możliwe było jej ustalenie. Cena, jaką płaci nabywca, musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, co zatem stanowi element ustalenia ceny, jakiej żąda ten ostatni. Trybunał w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wskazał sądowi odsyłającemu szereg wskazówek, stwierdzając, że sąd krajowy musi zbadać obiektywnie, czy fakt, iż dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub świadczącemu pozwala mu sprzedawać towary lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna.

W wyroku z 13 czerwca 2002 r. w sprawie C-353/00 Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki. Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT.

Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je tylko w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo, że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza podatkiem VAT.

Jeżeli otrzymywane dofinansowanie (dotacja) jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związany z ceną danego świadczenia/danej dostawy (tj. świadczenie/dostawa dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę lub świadczeniobiorca otrzymuje je za darmo), takie dofinansowanie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dofinansowanie nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można - i należy - potraktować je jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.

Bezpośrednio z art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę - czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub za daną konkretną dostawę.

Analiza opisu sprawy oraz powołanych przepisów prowadzi do wniosku, że w omawianej sytuacji, przekazując owoce, warzywa i produkty mleczne na rzecz szkół w ramach projektu „Program dla szkół”, w istocie dokonuje Pan odpłatnej dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, za którą wynagrodzeniem są środki przekazywane za pośrednictwem Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa.

Zgodnie z § 1 pkt 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 maja 2023 r. sprawie wysokości środków finansowych przeznaczonych na wypłatę pomocy krajowej i pomocy unijnej w ramach finansowania programu dla szkół oraz wysokości stawek pomocy finansowej z tytułu realizacji działań w ramach tego programu w roku szkolnym 2023/2024 (Dz. U. z 2023 r., poz. 1031), zwanego dalej rozporządzeniem:

W roku szkolnym 2023/2024 wysokość stawek pomocy finansowej netto z tytułu realizacji działań, o których mowa w art. 5 ust. 1 lit. a rozporządzenia 2017/40, wynosi:

a) 1,10 zł na jedną porcję owoców i warzyw, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 38x ust. 1 ustawy,

b) 1,34 zł na jedną porcję mleka i przetworów mlecznych, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 38x ust. 1 ustawy

- i jest powiększona o wysokość należnego podatku od towarów i usług.

Wskazane okoliczności sprawy oraz zapisy rozporządzenia pozwalają na uznanie, że przekazywana pomoc jest zapłatą za dokonaną dostawę towarów (owoców, warzyw, mleka i przetworów mlecznych) na rzecz określonych beneficjentów tj. szkół. Jak wskazał Pan we wniosku, wysokość otrzymanej pomocy uzależniona jest od liczby dostarczonych porcji owoców i warzyw lub mleka i przetworów mlecznych oraz ustalonej stawki za porcję. Zatem mamy do czynienia z dostawą konkretnych towarów za określoną cenę na rzecz określonych odbiorców. Fakt, że stawki za porcję ww. produktów ustalone zostały w rozporządzeniu, nie zmienia charakteru dokonywanych przez Pana dostaw, tj. odpłatnych dostaw towarów. Co prawda, jak wynika z wniosku, dostawa towarów jest dokonywana na rzecz innych podmiotów, niż te które dokonują płatności, jednak charakter wyliczenia należności przesądza o uznaniu, że Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa przekazując pomoc w imieniu Unii Europejskiej oraz z Budżetu Krajowego, w istocie przekazuje należność za dostawę owoców, warzyw i produktów mlecznych.

Jak wskazano wyżej, jedynie dotacje mające na celu dofinansowanie ogólnych kosztów działalności, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast w omawianej sytuacji przekazywana pomoc dotyczy należności za owoce, warzywa i produkty mleczne. Pomoc uzyskana na sfinansowanie kosztów zakupu owoców, warzyw i produktów mlecznych podlega zatem opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż stanowi należność za wykonane przez Pana czynności na rzecz szkół w ramach projektu „Program dla szkół”- jest zapłatą ceny przekazywanych owoców, warzyw i produktów mlecznych. Dofinansowanie to kształtuje więc bezpośrednio cenę dostarczanych produktów, tj. pozwala uczestnikom projektu (szkołom) otrzymać ww. produkty bezpłatnie. Fakt, że szkoły nie wnoszą opłaty za otrzymane produkty w ramach projektu, nie oznacza, że dokonuje Pan nieodpłatnej dostawy towarów. Zatem wskazana pomoc (stanowiąca w istocie zapłatę) powinna być uwzględniona w podstawie opodatkowania, zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy.

W konsekwencji, otrzymana przez Pana pomoc na sfinansowanie kosztów zakupu owoców, warzyw i produktów mlecznych, przekazywanych nieodpłatnie do szkół w ramach „Programu dla szkół”, stanowi podstawę opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Pana stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy zauważyć, że powołana przez Pana interpretacja indywidualna kształtuje sytuację prawną podatnika dla którego została wydana w jego indywidualnej sprawie, dotyczy konkretnego zdarzenia i nie ma mocy prawa powszechnie obowiązującego. Oznacza to, że interpretacje przepisów prawa podatkowego należy traktować indywidualnie, sama zaś interpretacja może być zmieniona przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej na podstawie art. 14e Ordynacji podatkowej.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).