Brak prawa do odzyskania podatku VAT związanego z zakupami towarów i usług w sytuacji, w której od ostatniego nabycia towaru/usługi do dnia utraty prawa do zwolnienia minęło ponad 12 miesięcy.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 lutego 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 20 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odzyskania podatku VAT związanego z zakupami towarów i usług w sytuacji, w której od ostatniego nabycia towaru/usługi do dnia utraty prawa do zwolnienia minęło ponad 12 miesięcy.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Rozpoczął Pan prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej w dniu (…) lutego 2019 r. Środki na dokonanie pierwszych zakupów niezbędnych do rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej otrzymał Pan z tytułu uczestnictwa w Projekcie pn.: (…) (dalej: Projekt) współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego realizowanego w ramach (…), Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…) na 2014-2020.

W związku z udziałem w Projekcie otrzymał Pan jednorazowe, bezzwrotne środki finansowe na rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej w wysokości (…) zł (słownie: (…)).

W związku z udziałem w Projekcie oraz zawarciem w ramach Projektu dnia (…) lutego 2019 r. umowy o powierzenie grantu na rozpoczęcie działalności gospodarczej, złożył Pan również – dnia (…) 2019 r. – oświadczenie o następującej treści: „Oświadczam, że w związku z ubieganiem się o przyznanie i udzielenie mi wsparcia finansowego na uruchomienie działalności gospodarczej w ramach Projektu współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, oświadczam, że po założeniu działalności gospodarczej w ramach Projektu nie zamierzam zarejestrować się jako podatnik VAT”.

Zgodnie z zawartą przez Pana umową, był Pan zobowiązany do wydatkowania dotacji w okresie od (…) lutego 2019 r. do (…) lipca 2019 r. Dopełnił Pan powyższego obowiązku, zakupy ze środków dotacji dokonał bowiem w dniach: (…) 2019 r.

Co istotne, w chwili ich ponoszenia nie miał Pan zamiaru prowadzić działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT oraz rejestrować się jako podatnik VAT czynny, czemu dał Pan wyraz w złożonym oświadczeniu.

Obecnie, jest Pan zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Przed dniem uzyskania statusu czynnego podatnika podatku od towarów i usług Pana sprzedaż korzystała ze zwolnienia przysługującego Panu na podstawie art. 113 ustawy o VAT (dalej jako „zwolnienie”), nieprzerwanie przez okres od (…) lutego 2019 r. do (…) września 2020 r., którego to dnia utracił Pan prawo do zwolnienia i zarejestrował się jako czynny podatnik podatku VAT.

Z powyższego wynika zatem, iż przed dniem utraty zwolnienia ponosił Pan wydatki na nabycie towarów i usług mających służyć prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej. Wydatki te finansowane były ze środków przekazanych Panu w ramach Projektu. Traktował Pan podatek naliczony VAT związany z tymi wydatkami jako niepodlegający odliczeniu, gdyż zakupy te związane były z prowadzoną przez Pana działalnością korzystającą ze zwolnienia z opodatkowania. Zakupy towarów i usług dokonywane były w taki sposób, że od końca miesiąca, w którym nabył Pan towar/usługę do dnia utraty przez Pana prawa do zwolnienia minęło 12 miesięcy. Po dniu utraty przez Pana prawa do korzystania ze zwolnienia nabyte towary i usługi były wykorzystywane wyłącznie do prowadzenia działalności podlegającej opodatkowaniu stawką podstawową VAT.

Niniejszy wniosek dotyczy sytuacji, w których nabywane towary i usługi sfinansowane ze środków przyznanych w ramach Projektu:

1.nie stanowiły środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji o wartości przekraczającej 15.000 złotych,

2.nie stanowiły gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów,

3.były wydawane do użytkowania w miesiącu ich nabycia,

4.były wykorzystywane w Pana działalności przed dniem, w którym uzyskał Pan status czynnego podatnika podatku od towarów i usług.

Posiada Pan faktury dokumentujące nabycie towarów i usług. Prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT związanego z zakupami będącymi przedmiotem niniejszego wniosku nie jest ograniczone przepisami art. 88 ustawy o VAT.

Pytanie

Czy istnieje prawna możliwość odzyskania przez Pana w jakiejkolwiek formie, podatku naliczonego VAT związanego z zakupami towarów i usług sfinansowanych ze środków przyznanych Panu w związku z udziałem w Projekcie, dokonanymi w dniach (…) 2019 r. w sytuacji, w której zarejestrował się Pan jako podatnik VAT czynny dnia (…) września 2020 r., a co za tym idzie zakupów dokonano w taki sposób, że od końca miesiąca, w którym nabył Pan towar/usługę do dnia utraty Pana prawa do zwolnienia minęło ponad 12 miesięcy?

Pana stanowisko w sprawie

W Pana ocenie, brak jest prawnej możliwości odzyskania podatku naliczonego VAT związanego z zakupami towarów i usług sfinansowanych ze środków przyznanych Panu w związku z udziałem w Projekcie, dokonanymi w dniach (…) 2019 r. w sytuacji, w której zarejestrował się Pan jako podatnik VAT czynny dnia (…) września 2020 r., a co za tym idzie zakupów dokonano w taki sposób, że od końca miesiąca, w którym nabył Pan towar/usługę do dnia rezygnacji z prawa do zwolnienia minęło ponad 12 miesięcy.

Uzasadnienie:

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W praktyce oznacza to, że dla wystąpienia prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest, aby zakup związany był/służył wykonywaniu przez podatnika czynności opodatkowanych. W przypadku braku wystąpienia takiego związku (gdy wydatek związany jest z prowadzoną przez podatnika działalnością korzystającą ze zwolnienia z opodatkowania) podatek VAT związany z tym wydatkiem nie podlega odliczeniu. Z tego względu, nabywając towary i usługi będące przedmiotem niniejszego wniosku, nie przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku VAT związanego z tymi zakupami. Z uwagi na utratę prawa do zwolnienia nastąpiła zmiana przeznaczenia dokonanych zakupów, to jest przeznaczenie ich do wykonywania działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.

W związku z tym, po Pana stronie może wystąpić prawo do odliczenia podatku naliczonego poprzez dokonanie korekty realizowanej w trybie art. 91 ust. 7b, w związku z art. 91 ust. 1, 2, 3 oraz 7c ustawy o VAT.

Przepisy te określają zasady dokonywania korekty odliczenia podatku naliczonego w sytuacji, w której zmiana prawa do obniżenia podatku należnego wynika z przeznaczenia towarów lub usług, wyłącznie do wykonywania czynności, w stosunku do których nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego, lub wyłącznie do czynności, w stosunku do których takie prawo przysługuje.

Istotne przy tym jest, że przepis art. 91 ust. 7c ustawy o VAT wyłącza możliwość dokonania korekty, jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania (co w analizowanej sprawie jest tożsame z miesiącem zakupu), upłynęło 12 miesięcy.

Oznacza to, że w sytuacji, w której od końca miesiąca, w którym nabył Pan towar lub usługę minęło 12 miesięcy – nie będzie Pan miał możliwości odzyskania podatku naliczonego VAT.

Jako, że w niniejszej sprawie zakupy towarów i usług sfinansowane ze środków przyznanych Panu w związku z udziałem w Projekcie, dokonane zostały przez Pana w dniach (…) 2019 r., a Pan uzyskał status czynnego podatnika VAT w dniu (…) września 2020 r., a zatem po upływie 12 miesięcy od końca miesiąca, w którym nabył Pan towar/usługę, nie ma Pan prawnej możliwości, w jakiejkolwiek formie, odzyskania podatku naliczonego VAT związanego z tymi zakupami.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej ustawą. W myśl tego przepisu:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Tak skonstruowana zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych wynikających z cyt. art. 86 ust. 1 ustawy, oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Na podstawie art. 86 ust. 10 ustawy:

Zgodnie z art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy:

W myśl art. 86 ust. 11 ustawy:

Stosownie do treści art. 86 ust. 13 ustawy:

Jednocześnie wskazać należy, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT, bądź zwolnionych.

W opisie sprawy wskazał Pan, że (…) lutego 2019 r. rozpoczął prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej. Środki na dokonanie pierwszych zakupów niezbędnych do rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej otrzymał Pan z tytułu uczestnictwa w Projekcie współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Pana sprzedaż korzystała ze zwolnienia na podstawie art. 113 ustawy o VAT nieprzerwanie przez okres od (…) lutego 2019 r. do (…) września 2020 r., którego to dnia utracił Pan prawo do zwolnienia i zarejestrował się jako czynny podatnik podatku VAT. Traktował Pan podatek naliczony VAT związany z tymi wydatkami jako niepodlegający odliczeniu, gdyż zakupy te związane były z prowadzoną przez Pana działalnością korzystającą ze zwolnienia z opodatkowania. Zakupy towarów i usług dokonywane były w taki sposób, że od końca miesiąca w którym nabył Pan towar/usługę do dnia rezygnacji z prawa do zwolnienia minęło 12 miesięcy. Po dniu utraty przez Pana prawa do korzystania ze zwolnienia nabyte towary i usługi były wykorzystywane wyłącznie do prowadzenia działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT. Nabywane towary i usługi sfinansowane ze środków przyznanych w ramach Projektu: nie stanowiły środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji o wartości przekraczającej 15.000 złotych, nie stanowiły gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, były wydawane do użytkowania w miesiącu ich nabycia.

Na tle tak przedstawionego opisu sprawy Pana wątpliwości dotyczą kwestii, czy istnieje prawna możliwość odzyskania przez Pana, w jakiejkolwiek formie, podatku naliczonego VAT związanego z zakupami towarów i usług sfinansowanych ze środków przyznanych Panu w związku z udziałem w Projekcie, dokonanymi w dniach (…) 2019 r. w sytuacji, w której zarejestrował się Pan jako podatnik VAT czynny (…) września 2020 r., a co za tym idzie zakupów dokonano w taki sposób, że od końca miesiąca w którym nabył Pan towar/usługę do dnia rezygnacja z prawa do zwolnienia minęło ponad 12 miesięcy.

Z całokształtu okoliczności w sprawie wynika, że w momencie dokonania zakupów z przyznanych Panu w ramach Projektu środków prowadził Pan działalność gospodarczą i nie był Pan zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT – korzystał Pan ze zwolnienia przysługującego Panu na podstawie art. 113 ustawy.

W świetle art. 86 ust. 1 ustawy, nie miał Pan więc prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z przedmiotowych faktur, bowiem nie był Pan zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT, a wydatki służyły do wykonywania czynności zwolnionych.

Jednak, z uwagi na fakt, że – jak wynika z opisu sprawy – (…) września 2020 r. zarejestrował się Pan jako czynny podatnik podatku VAT oraz po dokonanej rejestracji nabyte towary i usługi były wykorzystywane przez Pana do prowadzenia działalności opodatkowanej podatkiem VAT, to – w wyniku dokonania rejestracji – nastąpiła zmiana przeznaczenia tych wydatków.

Zmiana przeznaczenia zakupionych towarów i usług do wykonywania czynności opodatkowanych może stworzyć możliwość odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących ich nabycie, który nie został odliczony przy tym nabyciu, przy spełnieniu zasad wynikających z art. 91 ustawy.

Wyjaśnić bowiem należy, że w art. 91 ustawy zostały określone zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego.

Stosownie do treści art. 91 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 91 ust. 2 ustawy:

Na mocy art. 91 ust. 3 ustawy:

Zgodnie z brzmieniem art. 91 ust. 7 ustawy:

Na podstawie art. 91 ust. 7a ustawy:

W oparciu o art. 91 ust. 7b ustawy:

Jak stanowi art. 91 ust. 7c ustawy:

Według art. 91 ust. 7d ustawy:

Z powyższych przepisów wynika, że podatnik jest zobowiązany do rozpoznania prawa do odliczenia podatku naliczonego w momencie nabycia towarów i usług oraz dokonania ewentualnej korekty tego odliczonego bądź nieodliczonego podatku w przypadku późniejszej zmiany przeznaczenia nabytych towarów i usług lub zmiany sposobu wykorzystania.

Wskazać należy, że korekta określona w art. 91 ust. 7c ustawy, która odnosi się do towarów i usług „innych niż” wymienione w ust. 7a może dotyczyć nie tylko środków trwałych o wartości początkowej nieprzekraczającej 15.000 zł, ale także wszelkich innych towarów i usług (np. wyposażenia), które przyjęto do użytkowania i w stosunku do których zmiana prawa do odliczenia podatku naliczonego nastąpiła w okresie 12 miesięcy od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano je do użytkowania.

Analiza powołanych wyżej przepisów jednoznacznie wskazuje, że jeżeli zmiana prawa do obniżenia podatku należnego wynika z przeznaczenia towarów lub usług, o których mowa w ust. 7b, wyłącznie do wykonywania czynności, w stosunku do których nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego, lub wyłącznie do czynności, w stosunku do których takie prawo przysługuje – korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła ta zmiana. Korekty tej nie dokonuje się, jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania, upłynęło 12 miesięcy.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że w odniesieniu do towarów i usług zakupionych w związku z prowadzoną działalnością niezaliczonych do środków trwałych o wartości nieprzekraczającej 15 000 zł, zastosowanie znajdzie cytowany powyżej art. 91 ust. 7b i 7c ustawy, zgodnie z którym korekty dokonuje się jednorazowo w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpi zmiana przeznaczenia, jednakże nie później niż 12 miesięcy od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary do użytkowania.

Przy czym, analiza okoliczności sprawy oraz przepisów mających zastosowanie w niniejszej sprawie prowadzi do wniosku, że skoro od daty oddania do użytkowania przedmiotowych towarów do czasu uzyskania przez Pana statusu czynnego podatnika VAT, tj. (…) września 2020 r. (tj. wykorzystywania towarów do czynności opodatkowanych), upłynął okres 12 miesięcy, to mając na uwadze art. 91 ust. 7c ustawy, nie jest Pan zobowiązany do dokonania korekty podatku naliczonego, w związku ze zmianą przeznaczenia nabywanych towarów i usług. Tym samym, nie ma Pan prawnej możliwości odzyskania podatku naliczonego VAT związanego z tymi zakupami.

Podsumowując, nie ma Pan możliwości odzyskania podatku VAT naliczonego związanego z zakupami towarów i usług sfinansowanych ze środków przyznanych Panu w związku z udziałem w Projekcie, dokonanymi w dniach (…) 2019 r. w sytuacji, w której zarejestrował się Pan jako podatnik VAT czynny dnia (…) września 2020 r., a co za tym idzie zakupów dokonano w taki sposób, że od końca miesiąca, w którym nabył Pan towar/usługę do dnia utraty Pana prawa do zwolnienia minęło ponad 12 miesięcy.

W konsekwencji Pana stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego, ponosi Pan ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).