Nieodpłatne przeniesienie prawa własności Nieruchomości na rzecz Gminy przy nabyciu, której nie przysługiwało Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 stycznia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 22 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie uznania nieodpłatnego przekazania przez Państwa na rzecz Gminy Nieruchomości za czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

A. spółka akcyjna (dalej „Wnioskodawca”, „Spółka” lub „A.”) zamierza zrealizować inwestycję budowlaną polegającą na budowie osiedla mieszkaniowego przy ul. (…) (dalej „Inwestycja Niedrogowa”).

Realizacja Inwestycji Niedrogowej wymaga przeprowadzenia inwestycji drogowej (dalej „Inwestycja Drogowa”) polegającej na budowie drogi publicznej (położonej w (…)) wraz z (...). Inwestycja ta będzie mieć charakter inwestycji drogowej w rozumieniu art. 4 pkt 17 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (dalej „Ustawa DP”).

Na podstawie art. 16 ust. 2 Ustawy DP A. oraz Gmina Miejska (…) (dalej „Gmina”), pełniąca funkcję zarządcy drogi w rozumieniu art. 21 Ustawy DP, zawarły umowę (dalej „Umowa”). A. zobowiązała się na własny koszt do zapewnienia obsługi inwestorskiej oraz organizacji procesu budowlanego Inwestycji Drogowej. Inwestycja Drogowa ma być przeprowadzona po wydzieleniu działek, na których ma ona powstać i przeniesieniu ich na Gminę.

W związku z powyższym, doszło do podziału działek stanowiących własność A. Na skutek podziału powstały działki, na których zrealizowana zostanie Inwestycja Drogowa (dalej „Nieruchomości”).

Działki, które zostały podzielone (z których wydzielone zostaną Nieruchomości) A. nabyła w wyniku podwyższenia jej kapitału zakładowego przez Skarb Państwa (uchwała w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego Spółki została podjęta w 2016 r.). Wyemitowane wówczas akcje Spółki zostały pokryte w całości wkładem niepieniężnym wniesionym przez Skarb Państwa w postaci kilkunastu nieruchomości zlokalizowanych na terenie (…). Przedmiotem aportu były między innymi działki, z których wydzielone zostały Nieruchomości.

Wniesienie aportu do A. nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (dalej „VAT”). Tym samym Spółce nie przysługiwało prawo do obniżenia kwot podatku należnego o podatek naliczony w związku z nabyciem działek, które ulegną podziałowi w celu wydzielenia Nieruchomości. A. nie ponosiła też innych wydatków związanych z Nieruchomościami (ani działkami, z których Nieruchomości zostały wydzielone), które wiązałyby się z odliczaniem VAT.

Zgodnie z Umową A. jest zobowiązana wystąpić z wnioskiem o dokonanie podziału działek w celu wydzielenia Nieruchomości w trybie art. 98 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (dalej „Ustawa GN”). Decyzja wydana w tym trybie jest podstawą przeniesienia własności nieruchomości przeznaczonych pod drogę publiczną na rzecz organów państwowych. Oznacza to, że własność nieruchomości na rzecz organu państwowego przenoszona jest z mocy prawa.

Zgodnie z art. 98 ust. 1 Ustawy GN, działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne (gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe) z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis ten stosuje się także do nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek użytkownika wieczystego, z tym że prawo użytkowania wieczystego działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne wygasa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis stosuje się odpowiednio przy wydzielaniu działek gruntu pod poszerzenie istniejących dróg publicznych.

W związku z powyższym, A. - jako właściciel działek - wystąpiła z wnioskiem o wydzielenie Nieruchomości pod drogę publiczną. Decyzje o podziale zostały wydane 5 stycznia 2024 r. (doręczone Spółce 11 stycznia). Zgodnie z Ustawą GN własność nieruchomości wydzielonych pod drogę publiczną przechodzi z mocy prawa na gminę w momencie gdy decyzja zatwierdzająca podział stanie się ostateczna.

Zgodnie z art. 98 ust. 3 Ustawy GN, za działki gruntu wydzielane pod drogi publiczne przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między właścicielem lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem. Co do zasady odszkodowanie ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości.

A. ustaliła jednak z Gminą w Umowie, że zrzeknie się odszkodowań za Nieruchomości. W Umowie postanowiono, że A. zobowiązana jest złożyć oświadczenie o zrzeczeniu się odszkodowań w formie aktu notarialnego w terminie 1 miesiąca od wydania decyzji zatwierdzającej projekt podziału. Spółka złoży takie oświadczenie (W przypadku niezłożenia oświadczenia o zrzeczeniu się odszkodowań Spółka byłaby zobowiązana do zapłaty kary umownej).

Nie rozpoczęto jeszcze prac budowlanych na Inwestycji Drogowej, w szczególności nie poniesiono nakładów budowlanych na wydzielanych Nieruchomościach.

Pytanie

Czy przeniesienie prawa własności Nieruchomości na rzecz Gminy podlega opodatkowaniu VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem przeniesienie prawa własności Nieruchomości na rzecz Gminy nie podlega opodatkowaniu VAT.

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT, opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

Z przywołanego art. 7 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT, wynika zatem, że przeniesienie z mocy prawa własności towarów (np. nieruchomości) w zamian za odszkodowanie stanowi dostawę towarów. W tej sytuacji bez znaczenia jest fakt, że dostawa nie jest następstwem decyzji właściciela, lecz wynika z mocy samego prawa. Odszkodowanie w tym przypadku pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów. W konsekwencji, przeniesienie z mocy prawa własności nieruchomości w zamian za odszkodowanie - co do zasady - podlega opodatkowaniu VAT.

W przedmiotowej sprawie A. nie otrzyma jednak odszkodowań za przeniesienie własności Nieruchomości na rzecz Gminy. Wobec tego, konsekwencje tego zdarzenia w zakresie VAT powinny być analizowane według przepisów dotyczących czynności nieodpłatnych. Stanowisko o uznaniu czynności przekazania nieruchomości na rzecz gminy za czynność nieodpłatną w sytuacji zrzeczenia się odszkodowania znajduje potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych.

Przykładowo w interpretacji z 19 kwietnia 2021 r., znak 0111-KDIB3-2.4012.85.2021.2.SR Dyrektor KIS analizował stan faktyczny, w którym wnioskodawca zawarł z gminą umowę o zastępstwo inwestycyjne w realizacji inwestycji drogowej zapewniającej dojazd do budowanego przez niego osiedla. Na podstawie decyzji administracyjnej jedna z nieruchomości będących w użytkowaniu wieczystym wnioskodawcy została podzielona, a jej część (przeznaczona pod budowę drogi) stała się własnością gminy. Wnioskodawca miał zrzec się odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość po uzyskaniu ostatecznej decyzji przyznającej mu to odszkodowanie.

W ramach tak przedstawionego stanu faktycznego Dyrektor KIS potwierdził nieodpłatny charakter przekazania nieruchomości pod drogę gminną, stwierdzając, że:

„wydana została decyzja ZRID, na mocy której doszło m.in. do podziału geodezyjnego oraz wyodrębnienia i wywłaszczenia części nieruchomości przeznaczonych pod Drogę publiczną. Podział ten uwzględniał jedną z działek będącą w użytkowaniu wieczystym Spółki. Spółka będzie zobowiązana do zrzeczenia się należnego odszkodowania pod groźbą kary umownej.

Skoro zatem w przedmiotowej sprawie nie zostało/nie zostanie wypłacone odszkodowanie (wynagrodzenie), to nie wystąpiła/nie wystąpi odpłatna dostawa towarów (działek) i w konsekwencji nie dokonano odpłatnej dostawy towarów na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W okolicznościach wskazanych we wniosku, czynność zbycia nieruchomości (działek) w związku z ich wywłaszczeniem pod Drogę publiczną, może stanowić jedynie nieodpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy, o ile zostaną spełnione warunki, o których mowa w tym przepisie”.

Również w interpretacji z 16 grudnia 2022 r., znak 0111-KDIB3-2.4012.667.2022.2.MD, Dyrektor KIS zaaprobował stanowisko o nieodpłatnym charakterze przeniesienia własności w przypadku zrzeczenia się odszkodowania. W opisanym stanie faktycznym inwestycja drogowa była realizowana na nieruchomości powiatu. Po wydaniu decyzji przyznającej odszkodowanie powiatowi w związku z przejęciem nieruchomości na potrzeby inwestycji drogowej, zarząd powiatu zrzekł się przyznanego odszkodowania.

Dyrektor KIS argumentował, że:

„powzięli Państwo wątpliwości, czy pomimo zrzeczenia się przez Powiat odszkodowania za wywłaszczoną na rzecz Województwa nieruchomość (działkę nr 1) powstanie po stronie Powiatu obowiązek w zakresie podatku od towarów i usług.

Analizując przedstawione okoliczności na tle powołanych przepisów prawa należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy Powiat zrzekł się odszkodowania w związku z wywłaszczeniem opisanej nieruchomości (działki nr 1), czynności tej nie można uznać za odpłatną dostawę towaru, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. W konsekwencji czynność tę należy rozpoznać jako nieodpłatne przekazanie towaru.

Z uwagi na fakt, że Powiatowi nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia ww. nieruchomości - działki nr 1, nieodpłatne przekazanie tej działki, stosownie do zapisów art. 7 ust. 2 ustawy, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Reasumując, w przypadku gdy Powiat zrzekł się odszkodowania za wywłaszczoną na rzecz Województwa nieruchomość oznaczoną jako działka nr 1 nie powstaje po stronie Powiatu obowiązek w zakresie podatku od towarów i usług”.

Dyrektor KIS podzielił te argumentacje również w uzasadnieniach interpretacji z:

• 11 maja 2018 r., znak 0115-KDIT1-3.4012.165.2018.1.AT;
• 18 stycznia 2018 r., znak 0115-KDIT1-3.4012.822.2017.1.APR.

W konsekwencji, Państwa zdaniem również w okolicznościach przedstawionych w niniejszym wniosku przekazanie prawa własności Nieruchomości z mocy prawa na rzecz Gminy jest czynnością nieodpłatną, gdyż dojdzie do zrzeczenia się odszkodowania przez Wnioskodawcę.

Wobec powyższego, konsekwencje przekazania Nieruchomości Gminie w zakresie VAT powinny być rozpatrywane jako nieodpłatna dostawa towarów.

Zgodnie z art. 7 ust. 2 Ustawy VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1)przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2)wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Z uwagi na powyższe, nieodpłatne przeniesienie własności Nieruchomości na Gminę mogłoby podlegać opodatkowaniu VAT tylko, jeśli przysługiwałoby Państwu (w całości lub w części) prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Taki pogląd przedstawił również Dyrektor KIS w uzasadnieniu interpretacji z 28 kwietnia 2023 r., znak 0114-KDIP4-3.4012.83.2023.2.JJ, w którym stwierdził, że:

„nieodpłatne przekazanie towarów (np. darowiznę) uznaje się za odpłatną dostawę towarów, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem lub wytworzeniem tych towarów lub ich części składowych.

Niespełnienie powyższego warunku jest podstawą do traktowania darowizny jako czynności wyłączonej spod zakresu działania ustawy o podatku od towarów i usług, bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane)”.

Jak zostało już wcześniej wspomniane, nabyli Państwo działki, z których wydzielone zostały Nieruchomości w związku z podwyższeniem Państwa kapitału zakładowego i wniesienia przez Skarb Państwa aportu. Czynność ta nie była opodatkowana VAT. Tym samym Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwot podatku należnego o podatek naliczony w związku z nabyciem przedmiotu aportu. Spółka nie ponosiła też nakładów po nabyciu działek, z których doszło do wydzielenia Nieruchomości, które uprawniałyby ją do odliczenia VAT.

Skoro nie przysługiwało Państwu prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z tytułu nabycia działek, z których wydzielono Nieruchomości, to nieodpłatne przeniesienie własności Nieruchomości na rzecz Gminy nie będzie podlegało opodatkowaniu VAT. Nie zostanie bowiem spełniony warunek określony w art. 7 ust. 2 Ustawy VAT.

Podobne stanowisko zostało wyrażone przez Dyrektora KIS w indywidualnych interpretacjach podatkowych. Przykładowo w interpretacji z 30 listopada 2021 r., znak 0111-KDIB3-2.4012.686.2021.2.ASZ, Dyrektor KIS analizował sytuację wnioskodawcy, który planował wybudowanie budynku handlowego na nieruchomości własnej. W celu zapewnienia ciągu komunikacyjnego do inwestycji zawarł umowę z miastem o zasadach realizacji przebudowy drogi publicznej. W ramach podpisanej umowy zobowiązał się m.in. do nieodpłatnego przekazania działek będących jego własnością niezbędnych do realizacji przebudowy drogi.

Przedmiotowe działki zostały wniesione do spółki aportem jako wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa. Czynność ta nie podlegała opodatkowaniu VAT. Dyrektor KIS stwierdził, że:

„W przedmiotowej sprawie istotnym jest, iż Wnioskodawcy - jak wynika z okoliczności sprawy - przy nabyciu nieruchomości gruntowej objętej zakresem wniosku nie przysługiwało w żadnym zakresie prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jak wskazał Wnioskodawca, przedmiotowe działki zostały wniesione do Spółki aportem 28 kwietnia 2016 r. jako wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa. Czynność ta w świetle art. 6 ust. 1 ustawy o VAT nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zatem czynność nieodpłatnego przekazania działek na rzecz Miasta nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. W analizowanej sprawie nie zostały spełnione bowiem warunki określone w art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy, dające podstawę do uznania nieodpłatnego przekazania wskazanego we wniosku towaru (nieruchomości) za czynność zrównaną z odpłatną dostawą towarów.

Reasumując, nieodpłatne przekazanie nieruchomości gruntowej w formie darowizny na rzecz Miasta, przy nabyciu której nie przysługiwało Wnioskodawcy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”.

Ponadto, w interpretacji z 15 maja 2020 r., znak 0112-KDIL1-2.4012.151.2020.1.PG, Dyrektor KIS ocenił stan faktyczny, w ramach którego doszło do przeniesienia z mocy prawa własności działek gminy na rzecz powiatu z powodu wydania przez starostę decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej polegającej na rozbudowie drogi powiatowej. Z tytułu nabycia wskazanych działek gminie nie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego. Na mocy porozumień burmistrza ze starostą gmina zrzekła się w całości odszkodowania z tytułu przeniesienia własności. W ramach tak przedstawionego stanu faktycznego Dyrektor KIS uznał, że:

„Jak wskazano w opisie sprawy, Gminie nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia nieruchomości będących przedmiotem wniosku. Tym samym w analizowanym przypadku przeniesienie przez Gminę w związku z wywłaszczeniem prawa własności Działek z jednoczesnym zrzeczeniem się odszkodowania (wynagrodzenia), nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy”.

Stanowisko o nieopodatkowaniu VAT nieodpłatnego przekazania organom władzy publicznej nieruchomości, przy nabyciu której właścicielowi nie przysługiwało prawo obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, potwierdzają też interpretacje z dnia:

• 3 sierpnia 2022 r., znak 0112-KDIL1-1.4012.308.2022.1.HW;
• 27 maja 2021 r., znak 0114-KDIP4-3.4012.206.2021.2.EK;
• 27 maja 2021 r., znak 0114-KDIP4-3.4012.118.2021.2.RK.

Z uwagi na powyższe zwracają się Państwo z prośbą o potwierdzenie prawidłowości Państwa stanowiska.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Natomiast stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy o VAT:

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy:

Natomiast na mocy art. 8 ust. 1 ustawy:

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte – w przypadku dostawy towarów w art. 7 ust. 2 ustawy.

W myśl art. 7 ust. 2 ustawy:

Zatem opodatkowaniu podatkiem VAT podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych. Powyższe oznacza, że przekazanie towarów należących do przedsiębiorstwa podatnika w formie darowizny uznaje się za odpłatną dostawę towarów, o ile podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie towarów nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT i nie będzie rodziło obowiązków w zakresie podatku od towarów i usług.

W konsekwencji, niespełnienie powyższego warunku jest podstawą do traktowania nieodpłatnego przekazania towarów – w świetle brzmienia art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy – jako wyłączonego spod zakresu działania ustawy, bez względu na cel, na który zostały one przekazane.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

W opisie sprawy wskazali Państwo, że zamierzają zrealizować inwestycję budowlaną polegającą na budowie osiedla mieszkaniowego. Realizacja Inwestycji Niedrogowej wymaga przeprowadzenia inwestycji drogowej polegającej na budowie drogi publicznej wraz z (...). Zobowiązali się Państwo na własny koszt do zapewnienia obsługi inwestorskiej oraz organizacji procesu budowlanego Inwestycji Drogowej. Inwestycja Drogowa ma być przeprowadzona po wydzieleniu działek, na których ma ona powstać i przeniesieniu ich na Gminę. W związku z powyższym, doszło do podziału działek stanowiących Państwa własność. Na skutek podziału powstały działki, na których zrealizowana zostanie Inwestycja Drogowa. Działki, które zostały podzielone (z których wydzielone zostaną Nieruchomości) nabyli Państwo w wyniku podwyższenia Państwa kapitału zakładowego przez Skarb Państwa (uchwała w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego Spółki została podjęta w 2016 r.). Wniesienie aportu do Państwa nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Tym samym nie przysługiwało Państwu prawo do obniżenia kwot podatku należnego o podatek naliczony w związku z nabyciem działek, które ulegną podziałowi w celu wydzielenia Nieruchomości. Nie ponosili Państwo też innych wydatków związanych z Nieruchomościami (ani działkami, z których Nieruchomości zostały wydzielone), które wiązałyby się z odliczaniem VAT.

Państwa wątpliwości dotyczą tego czy przeniesienie prawa własności Nieruchomości na rzecz Gminy podlega opodatkowaniu VAT.

W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 98 ust. 1 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 344):

Zgodnie z art. 98 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami:

W myśl art. 98 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami:

Stosownie do art. 112 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami:

Z mocy art. 112 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami:

Z powołanych przepisów wynika zatem, że istotą wywłaszczenia jest pozbawienie lub ograniczenie m.in. prawa do nieruchomości. Dokonuje się tego za odszkodowaniem wypłaconym na rzecz osoby (podmiotu) wywłaszczanego, co poprzedza wydanie aktu prawnego w randze decyzji. Nieruchomość objęta taką procedurą staje się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Decyzję ustalającą wysokość odszkodowania wydaje organ administracji publicznej, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Z tak określonych zapisów ustawowych wynika, że podmiotem podejmującym cały katalog czynności prawnych jest organ administracji. Nie wymaga się tu współdziałania, czy jakiejkolwiek innej inicjatywy ze strony podmiotu wywłaszczanego.

Jeśli zatem wywłaszczenie lub przymusowa sprzedaż następuje za wynagrodzeniem, to wówczas stanowi odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Odszkodowanie w tym przypadku pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną.

W opisie sprawy wskazali Państwo, że ustalili z Gminą w Umowie, że zrzekną się odszkodowań za Nieruchomości. W Umowie postanowiono, że są Państwo zobowiązani złożyć oświadczenie o zrzeczeniu się odszkodowań w formie aktu notarialnego w terminie 1 miesiąca od wydania decyzji zatwierdzającej projekt podziału.

Zatem analizując przedstawione okoliczności sprawy na tle powołanych przepisów prawa należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy zrzekną się Państwo odszkodowania w związku z przeniesieniem prawa własności Nieruchomości na rzecz Gminy, czynności tej nie można uznać za odpłatną dostawę towaru, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. W konsekwencji czynność tę należy rozpoznać jako nieodpłatne przekazanie towaru.

Z uwagi na fakt, że nie przysługiwało Państwu prawo do obniżenia kwot podatku należnego o podatek naliczony w związku z nabyciem działek, które ulegną podziałowi w celu wydzielenia Nieruchomości a także nie ponosili Państwo też innych wydatków związanych z Nieruchomościami (ani działkami, z których Nieruchomości zostały wydzielone), które wiązałyby się z odliczaniem VAT, nieodpłatne przekazanie tych Nieruchomości, stosownie do zapisów art. 7 ust. 2 ustawy, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji, nieodpłatne przeniesienie prawa własności Nieruchomości na rzecz Gminy przy nabyciu której nie przysługiwało Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług

Zatem Państwa stanowisko w powyższym zakresie uznano za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).