Dotyczy uznania, że sprzedaż Nieruchomości oraz odpłatne przeniesienie przez Sprzedającego praw i obowiązków z umowy leasingu stanowią transakcje podl... - Interpretacja - 0111-KDIB3-3.4012.501.2023.3.AW

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 25 marca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-3.4012.501.2023.3.AW

Temat interpretacji

Dotyczy uznania, że sprzedaż Nieruchomości oraz odpłatne przeniesienie przez Sprzedającego praw i obowiązków z umowy leasingu stanowią transakcje podlegające opodatkowaniu, a także w zakresie możliwości skorzystania z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z otrzymanych faktur w odniesieniu do tych transakcji.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług, jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej z 28 grudnia 2023, który dotyczy ustalenia czy transakcja Sprzedaży Nieruchomości oraz odpłatne przeniesienie przez Sprzedającego praw i obowiązków z umowy Leasingu podlegają pod opodatkowanie, a także możliwości skorzystania z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z otrzymanych faktur w odniesieniu do tych transakcji, wpłynął 28 grudnia 2023 r. Przedmiotowy wniosek uzupełnili Państwo pismem z dnia 29 lutego 2024 r., (data wpływu: 29 lutego 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem:

1)Zainteresowany będący stroną postępowania – (...),

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania – (...).

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawcą jest osobą prawną (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, będąca polskim rezydentem podatkowym i czynnym podatnikiem podatku VAT (dalej „Wnioskodawca”).

Zainteresowany nie będący stroną postępowania (dalej „Sprzedający”) jest właścicielem następujących nieruchomości gruntowych znajdujących się w (...) przy ulicy (…) (dalej łącznie „Nieruchomości”):

1)Działki nr (...), zabudowanej:

a)Budynkiem pawilonu handlowego (dalej jako „Budynek”),

b)Placem (parkingiem) z kostki brukowej dla klientów sklepu znajdującego się w Budynku (dalej jako „Parking”),

c)placem manewrowym z kostki brukowej (dalej jako „Plac”).

2)Działki nr (...) zabudowanej Parkingiem.

3)Działki nr (...) zabudowanej Placem.

Budynek, Parking i Plac są wykorzystywane w działalności gospodarczej Sprzedającego od (…) r. W okresie ostatnich 2 lat Sprzedający nie ponosił wydatków na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, które stanowiłyby co najmniej 30% wartości początkowej odpowiednio Budynku, Parkingu i Placu.

Działka nr (...) wraz ze znajdującym się na nim: Budynkiem, Parkingiem oraz Placem jest przedmiotem najmu na rzecz podmiotu trzeciego (dalej „Najemca”) na podstawie umowy najmu z (…) r. (dalej jako „Umowa Najmu”). Najemca w Budynku prowadzi działalność gospodarczą polegającą na prowadzeniu sklepu (dyskontu). Umowa Najmu obowiązuje do dnia dzisiejszego i przedmiot najmu jest w posiadaniu Najemcy.

Fragment działki nr (...) jest przedmiotem dzierżawy na podstawie umowy dzierżawy z (…) r. (dalej jako „Umowa Dzierżawy Paczkomat”) na rzecz podmiotu trzeciego w celu zamontowania oraz korzystania przez klientów dzierżawcy z automatu paczkowego (tzw. paczkomatu). Umowa Dzierżawy Paczkomat zawarta jest na czas nieoznaczony.

Fragment działki nr (...) jest przedmiotem najmu na podstawie umowy najmu z (…) r. (dalej jako „Umowa Najmu Paczkomat”) na rzecz podmiotu trzeciego w celu zamontowania oraz korzystania przez klientów najemcy z automatu paczkowego (tzw. paczkomatu). Umowa Najmu Paczkomat zawarta jest na czas nieoznaczony.

Fragment działki nr (...) jest przedmiotem dzierżawy na podstawie umowy dzierżawy z (…) r. (dalej jako „Umowa Dzierżawy Ładowarki”) na rzecz podmiotu trzeciego w celu zamontowania oraz korzystania przez klientów dzierżawcy z ładowarek pojazdów elektrycznych. Umowa Dzierżawy Ładowarki zawarta jest na czas określony.

Fragment działki nr (...) został udostępniony na podstawie umowy z (…) r. (dalej jako „Umowa Pojemniki Odzież”) na rzecz podmiotu trzeciego w celu umieszczenia na tym terenie dwóch metalowych pojemników niezwiązanych trwale z gruntem na zbiórkę odzieży używanej. Umowa Pojemniki Odzież zawarta jest na czas nieokreślony.

Na działce nr (...) znajdują się od (…) r. urządzenia myjni samoobsługowej 4 - stanowiskowej wraz z wiatą (dalej „Myjnia”) będące własnością podmiotu trzeciego (dalej jako „Leasingodawca”), które są używane przez Sprzedającego na podstawie umowy leasingu (dalej jako „Umowa Leasingu”). Sprzedający wykorzystuje Myjnię w prowadzonej działalności gospodarczej (i uzyskuje z tego tytułu przychody) poprzez odpłatne udostępnianie Myjni osobom trzecim, które chcą umyć pojazdy (najczęściej samochody). Sprzedający zawarł umowę dotyczącą Myjni, w zakresie usług utrzymania aplikacji płatniczej, która to umowa nie przejdzie na Wnioskodawcę w ramach planowanej transakcji, a Wnioskodawca będzie musiał we własnym zakresie zawrzeć odpowiednią umowę.

Sprzedający jest osobą prawną (spółką z ograniczoną odpowiedzialnością) z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, będącą polskim rezydentem podatkowym i czynnym podatnikiem podatku VAT. Obecnie Sprzedający i Wnioskodawca planują dokonać transakcji (dalej łącznie „Transakcja”) polegającej na:

1.sprzedaży przez Sprzedającego na rzecz Wnioskodawcy Nieruchomości, oraz

2.odpłatnym przeniesieniu przez Sprzedającego na rzecz Wnioskodawcy wszystkich praw i obowiązków z Umowy Leasingu.

Wnioskodawca będzie wykorzystywał Nieruchomości w ten sposób, że będzie wynajmował Nieruchomości na rzecz podmiotów trzecich oraz świadczył usługi odpłatnego udostępniania Myjni na rzecz podmiotów trzecich. Wnioskodawca jako nowy właściciel Nieruchomości wstąpi w zawarte: Umowę Najmu, Umowę Dzierżawy Paczkomat, Umowę Najmu Paczkomat, Umowę Dzierżawy Ładowarki oraz Umowę Pojemniki Odzież - z mocy prawa na podstawie art. 678 § 1 k.c.

Sprzedający zawarł szereg umów dotyczących przedmiotu transakcji, w szczególności umowy o dostawy tzw. mediów niezbędnych do korzystania z Nieruchomości. Umowy wyżej wskazane nie przejdą na Wnioskodawcę w ramach planowanej transakcji, a Wnioskodawca będzie musiał we własnym zakresie zawrzeć odpowiednie umowy z usługodawcami.

Przedmiot Transakcji sprzedaży nie obejmuje:

1.   firmy Sprzedającego ani nazwy przedsiębiorstwa Sprzedającego,

2.   znaków towarowych Sprzedającego,

3.   środków pieniężnych Sprzedającego (w kasie i na rachunkach bankowych),

4.   know-how Sprzedającego,

5.   ksiąg rachunkowych Sprzedającego oraz innych dokumentów związanych z prowadzoną przez Sprzedającego działalnością gospodarczą (za wyjątkiem dokumentacji ściśle związanej z Nieruchomością, Budynkiem i Myjnią),

6.   długów obciążających Sprzedającego, w tym także zobowiązań kredytowych,

7.   należności i zobowiązań handlowych oraz zobowiązań publicznoprawnych Sprzedającego,

8.   wartości niematerialnych i prawnych Sprzedającego,

9.   tajemnicy przedsiębiorstwa Sprzedającego,

10.nieruchomości innych niż Nieruchomości,

11.umów zawartych przez Sprzedającego niezbędnych dla prowadzenia działalności, jak np. umowy o usługi księgowe czy doradcze,

12.rachunków bankowych Sprzedającego.

Przedmiot Transakcji nie jest wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie Sprzedającego pod względem organizacyjnym (np. na podstawie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze) i nie stanowi wyodrębnionej w jego strukturze jednostki organizacyjnej (np. oddziału wyodrębnionego w KRS).

Sprzedający nie sporządza osobnego sprawozdania finansowego dla przedmiotu Transakcji, a wynik na działalności z nią związanej ujmuje w wymaganych przez przepisy księgach rachunkowych Sprzedającego i sprawozdaniu finansowym obejmującym całą działalność Sprzedającego.

Sprzedający i Wnioskodawca rozważają złożenie zgodnego oświadczenia, o którym mowa w art. 43 ust. 10 pkt 2 UVAT, że wybierają opodatkowanie dostawy Nieruchomości:

a)przed dniem dokonania dostawy Nieruchomości właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego, lub

b)w akcie notarialnym, do zawarcia którego dojdzie w związku z dostawą Nieruchomości.

Ponadto w uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo:

Na dzień transakcji zarówno Sprzedający jak i Wnioskodawca (nabywca) będą zarejestrowani jako czynni podatnicy podatku od towarów i usług.

Budynek znajdujący się na działce nr (...) stanowi budynek w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tj. Dz. U. z 2023 r. poz. 682 ze zm.).

Parking znajdujący się na działkach nr (...) oraz nr (...) stanowi budowlę w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tj. Dz. U. z 2023 r. poz. 682 ze zm.).

Plac znajdujący się na działkach nr (...) oraz nr (...) stanowi budowlę w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tj. Dz. U. z 2023 r. poz. 682 ze zm.).

Budynek znajdujących się na działce nr (...), Parking znajdujący się na działkach nr (...) oraz nr (...) oraz Plac znajdujących się na działkach nr (...) oraz nr (...) zostały nabyte przez Sprzedającego i przy nabyciu tych obiektów (tj. Budynku, Parkingu i Placu) Sprzedającemu nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu ich nabycia.

Działkę nr (...) Sprzedający wykorzystywał do czynności opodatkowanych i niezwolnionych z podatku VAT, tj. w szczególności poprzez odpłatne udostępnienie działki nr (...) najemcy powierzchni w Budynku na potrzeby dojazdu do Budynku.

Ocena - o którą prosi tut. Organ w wezwaniu (tj. czy przedmiot transakcji będzie stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze) - nie stanowi elementu opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Ocena ta stanowi wynik wykładni przepisów prawa. Oceny – ze swej natury – nie są elementem stanu faktycznego, czy też zdarzenia przyszłego. Stąd też Wnioskodawca nie może zawrzeć takiej oceny (jak tego wymaga tut. Organ w wezwaniu) w opisie stanu faktycznego.

Wnioskodawca wskazuje przy tym, że Wnioskodawca nie nabędzie wszystkich składników majątkowych oraz praw przysługujących Sprzedającemu, które pozwoliłyby na prowadzenie działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę za pomocą nabywanych Nieruchomości oraz praw i obowiązków z Umowy Leasingu. W szczególności Wnioskodawca nie przejmie:

1.pracowników/współpracowników Sprzedającego,

2.umów o dostawę mediów do Nieruchomości,

3.umów dotyczących funkcjonowania i prowadzenia Myjni, w tym (i) umów na utrzymanie i konserwację Myjni, (ii) umów na oprogramowanie do kas fiskalnych Myjni oraz (iii) umów dotyczących obsługi płatności na Myjni,

4.umowy na monitoring wizyjny,

5.umowy na odśnieżanie dachu Budynku,

6.należności o charakterze pieniężnym związanych z przenoszonym majątkiem.

Przedmiot transakcji na dzień planowanej dostawy (transakcji) nie będzie wyodrębniony w przedsiębiorstwie Sprzedającego na płaszczyźnie finansowej.

Przedmiot sprzedaży (transakcji) będzie umożliwiał prowadzenie działalności gospodarczej bez dodatkowych nakładów materialnych Wnioskodawcy (nabywcy) (z zastrzeżeniem, że Wnioskodawca po nabyciu Nieruchomości będzie dokonywał nakładów na remont przeciekającego dachu Budynku, co jednak nie będzie powodowało przerw w funkcjonowaniu Budynku). Jednakże Wnioskodawca (nabywca) będzie musiał dokonać szeregu czynności faktycznych i prawnych niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o nabyte od Sprzedającego składniki, tj. w szczególności:

1.zawrzeć umowy o dostawy tzw. mediów niezbędnych do korzystania z Nieruchomości,

2.zawrzeć umowy dotyczące funkcjonowania i prowadzenia Myjni, w tym (i) umowy na utrzymanie i konserwację Myjni, (ii) umowy na oprogramowanie do kas fiskalnych Myjni oraz (iii) umowy dotyczące obsługi płatności na Myjni,

3.zawrzeć umowę na odśnieżanie dachu Budynku,

4.zawrzeć umowę na monitoring wizyjny Nieruchomości,

5.zatrudnić własnych pracowników/współpracowników do obsługi Nieruchomości i prowadzonej na niej działalności gospodarczej.

Zbywana część majątku pomimo braku formalnego wyodrębnienia organizacyjnego nie będzie posiadała na dzień transakcji wyodrębnienia faktycznego cechującego się autonomicznością w podejmowaniu decyzji oraz personelem przyporządkowanym do tej części działalności. Ponadto, jak wskazał Wnioskodawca w opisie zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca nie przejmie żadnych pracowników/współpracowników (personelu) Sprzedającego.

Odpłatne przeniesienie przez (...) na rzecz (...) wszystkich praw i obowiązków z Umowy Leasingu nie przyjmie formy prawnej żadnej z czynności wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2023 r., poz. 170 z późn. zm.), a w szczególności nie przyjmie postaci umowy sprzedaży.

Paczkomaty oraz ładowarka pojazdów elektrycznych nie będą przedmiotem sprzedaży.

Pytania w zakresie podatku od towarów i usług

1.Czy transakcja polegająca na sprzedaży przez Sprzedającego Nieruchomości na rzecz Wnioskodawcy będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT z możliwością rezygnacji ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT przy spełnieniu warunków określonych w art. 43 ust. 10 i 11 ustawy o VAT?

2.Czy transakcja polegająca na odpłatnym przeniesieniu przez Sprzedającego praw i obowiązków z Umowy Leasingu na rzecz Wnioskodawcy będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT i nie będzie korzystała ze zwolnienia z podatku VAT?

3.Czy Wnioskodawca uprawniony będzie do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez Sprzedającego dokumentującej sprzedaż Nieruchomości, a w szczególności w przypadku, gdyby kwota tego podatku naliczonego w okresie rozliczeniowym była wyższa niż kwota podatku należnego, czy Wnioskodawca uprawniony będzie do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następnego okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy - jeżeli Sprzedający oraz Wnioskodawca zrezygnują skutecznie ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT?

4.Czy Wnioskodawca uprawniony będzie do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez Sprzedającego dokumentującej odpłatne przeniesienie praw i obowiązków z Umowy Leasingu, a wszczególności w przypadku, gdyby kwota tego podatku naliczonego w okresie rozliczeniowym była wyższa niż kwota podatku należnego, czy Wnioskodawca uprawniony będzie do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następnego okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy?

Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku od towarów i usług

Stanowisko własne Wnioskodawcy odnośnie pytania nr 1:

W ocenie Wnioskodawcy transakcja polegająca na sprzedaży przez Sprzedającego Nieruchomości na rzecz Wnioskodawcy będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług z możliwością rezygnacji ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT przy spełnieniu warunków określonych w art. 43 ust. 10 i 11 ustawy o VAT.

Stanowisko własne Wnioskodawcy odnośnie pytania nr 2:

W ocenie Wnioskodawcy transakcja polegająca na odpłatnym przeniesieniu przez Sprzedającego praw i obowiązków z Umowy Leasingu na rzecz Wnioskodawcy będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT i nie będzie korzystała ze zwolnienia z podatku VAT.

Uzasadnienie stanowiska własnego odnośnie pytań nr 1-2:

Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 poz. 1570; dalej „VATU” lub „ustawa o VAT”) przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zgodnie z art. 551 Kodeksu cywilnego przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

1)oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2)własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3)prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4)wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5)koncesje, licencje i zezwolenia;

6)patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7)majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8)tajemnice przedsiębiorstwa;

9)księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 552 Kodeksu cywilnego czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Wskazać należy, że ustawodawca w VATU nie zdefiniował pojęcia przedsiębiorstwa, jednakże w praktyce organów podatkowych oraz sądów administracyjnych przyjmuje się jednolicie, że należy w tym przypadku odnieść się do definicji przedsiębiorstwa zawartej w art. 551 Kodeksu cywilnego.

Zatem składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami tak, żeby przekazane składniki majątkowe mogły posłużyć kontynuowaniu działalności gospodarczej zbywcy.

Biorąc powyższe pod uwagę, transakcja mająca za przedmiot przedsiębiorstwo ma miejsce wtedy, gdy wszystkie wymienione w art. 551 Kodeksu cywilnego elementy (o ile występują) stanowiące zorganizowany zespół zostaną przekazane nabywcy. W przeciwnym wypadku, danej transakcji nie można uznać za zbycie przedsiębiorstwa.

Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, przedmiotem sprzedaży na rzecz Wnioskodawcy będą jedynie Nieruchomości oraz prawa i obowiązki z Umowy Leasingu, a w żadnym razie nie całe przedsiębiorstwo Wnioskodawcy. W szczególności jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, planowana transakcja sprzedaży na rzecz Wnioskodawcy będzie obejmować tylko i wyłącznie składniki majątkowe w postaci Nieruchomości oraz prawa i obowiązki z Umowy Leasingu.

Przedmiot transakcji nie obejmuje:

1.  firmy Sprzedającego ani nazwy przedsiębiorstwa Sprzedającego,

2.  znaków towarowych Sprzedającego,

3.  środków pieniężnych Sprzedającego (w kasie i na rachunkach bankowych),

4.  know-how Sprzedającego,

5.  ksiąg rachunkowych Sprzedającego orazinnych dokumentów związanych z prowadzoną przez Sprzedającego działalnością gospodarczą (za wyjątkiem dokumentacji ściśle związanej z Nieruchomością, Budynkiem i Myjnią),

6.  długów obciążających Sprzedającego, w tym także zobowiązań kredytowych,

7.  należności i zobowiązań handlowych oraz zobowiązań publicznoprawnych Sprzedającego,

8.  wartości niematerialnych i prawnych Sprzedającego,

9.  tajemnicy przedsiębiorstwa Sprzedającego,

10.nieruchomości innych niż Nieruchomości,

11.umów zawartych przez Sprzedającego niezbędnych dla prowadzenia działalności, jak np. umowy o usługi księgowe czy doradcze,

12.rachunków bankowych Sprzedającego.

Wobec powyższego uznać należy, że nie dojdzie do sprzedaży przedsiębiorstwa, gdyż część składników majątkowych należących do Sprzedającego i tworzących jego przedsiębiorstwo, wskazana w art. 551 Kodeksu cywilnego, nie zostanie nabyta przez Wnioskodawcę, gdyż nie są one przedmiotem planowanej transakcji sprzedaży. W konsekwencji przedmiot sprzedaży nie będzie stanowił zorganizowanego zespołu składników niematerialnych i materialnych, przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej (przekazane składniki nie będą wystarczające do kontynuowania działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę).

Zgodnie z art. 2 pkt 27e VATU ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Mając na uwadze, że:

1.   Nieruchomości oraz prawa i obowiązki z Umowy Leasingu nie są wyodrębnione w istniejącym przedsiębiorstwie Sprzedającego pod względem organizacyjnym (w szczególności na podstawie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze),

2.   Nieruchomości oraz prawa i obowiązki z Umowy Leasingu nie stanowią jednostki organizacyjnej wyodrębnionej w strukturze Sprzedającego (w szczególności oddziału wyodrębnionego w KRS),

 - Nieruchomości oraz prawa i obowiązki z Umowy Leasingu nie spełniają kryterium wyodrębnienia organizacyjnego.

Jak wskazał Wnioskodawca w opisie zdarzenia przyszłego:

1.Sprzedający nie sporządza osobnego sprawozdania finansowego wyłącznie dla działalności związanej z Nieruchomością i Myjnią (wykorzystywaną na podstawie Umowy Leasingu), a wynik na działalności z nią związanej ujmuje w wymaganych przez przepisy księgach rachunkowych i sprawozdaniu finansowym obejmującym całą działalność Sprzedającego,

2.Wnioskodawca nie przejmie ksiąg rachunkowych i innych dokumentów Sprzedającego związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej (poza dokumentacją ściśle związaną z Nieruchomością, Budynkiem i Myjnią),

3.Wnioskodawca nie przejmie rachunków bankowych Sprzedającego.

W związku z powyższym należy uznać, że Nieruchomości oraz prawa i obowiązki z Umowy Leasingu nie spełniają kryterium wyodrębnienia finansowego.

Odrębność funkcjonalna zorganizowanej części przedsiębiorstwa sprowadza się do realizacji określonych zadań gospodarczych, wyodrębnionych w ramach funkcji przedsiębiorstwa. W powyższym zakresie, punktem odniesienia jest rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa i na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca nie nabędzie wszystkich składników majątkowych oraz praw przysługujących Sprzedającemu, które pozwoliłyby na prowadzenie działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę za pomocą nabywanych Nieruchomości oraz praw i obowiązków z Umowy Leasingu. W związku z tym należy uznać, że przedmiot sprzedaży nie spełnia kryterium wyodrębnienia funkcjonalnego. Ze względu na fakt, że zespół składników majątkowych będący przedmiotem sprzedaży na rzecz Kupującego (tj. Nieruchomości oraz prawa i obowiązki z Umowy Leasingu) nie jest wyodrębniony pod względem organizacyjnym, finansowym i funkcjonalnym, nie będzie on stanowił zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy sprzedaż Nieruchomości oraz przeniesienie praw i obowiązków z Umowy Leasingu przez Sprzedającego na rzecz Wnioskodawcy będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 VATU.

W związku z tym, że Nieruchomości oraz prawa i obowiązki z Umowy Leasingu nie stanowią przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego, ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e VATU, to nie znajdzie zastosowania wyłączenie z opodatkowania z art. 6 pkt 1 VATU.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Przy tym zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy o VAT ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o pierwszym zasiedleniu - rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a)wybudowaniu lub

b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Jednocześnie zgodnie z art. 43 ust. 10 ustawy o VAT podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

1.są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni oraz

2.złożą:

a)przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego lub

b)w akcie notarialnym, do zawarcia którego dochodzi w związku z dostawą tych obiektów

- zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.

Zgodnie przy tym z art. 43 ust. 11 ustawy o VAT oświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać:

1.imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy oraz nabywcy;

2.planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części – w przypadku, o którym mowa w ust. 10 pkt 2 lit. a;

3.adres budynku, budowli lub ich części.

Zgodnie przy tym z art. 29a ust. 8 ustawy o VAT w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Mając na uwadze powyższe oraz okoliczność, że Nieruchomości (wraz z Budynkiem, Parkingiem oraz Placem) były wykorzystywane w działalności gospodarczej Sprzedającego i od momentu rozpoczęcia ich wykorzystania w działalności gospodarczej przez Sprzedającego do momentu sprzedaży Nieruchomości na rzecz Wnioskodawcy upłynie okres dłuży niż 2 lata, a Sprzedający nie ponosił wydatków na ulepszenie Budynku, Parkingu oraz Placu, których wartość stanowiłaby co najmniej 30% ich wartości początkowej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, to należy uznać, że Budynek, Parking i Plac były przedmiotem pierwszego zasiedlenia w terminie dłuższym niż 2 lata przed planowaną sprzedażą Nieruchomości na rzecz Kupującego.

Wobec powyższego uznać należy, że sprzedaż Nieruchomości przez Sprzedającego na rzecz Wnioskodawcy będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT w związku z art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, z możliwością rezygnacji z przedmiotowego zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 10 i 11 ustawy o VAT.

Wobec powyższego nie będzie miało zastosowania zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT oraz zwolnienie, o który mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT (tak również [wskazał] Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 15 lutego 2023 r., sygn. akt 0112-KDIL3.4012.483.2022.3.MBN).

W przypadku zatem, gdy: 1. Wnioskodawca oraz Sprzedający będą zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, oraz 2. złożą zgodne oświadczenie (spełniające wymogi z art. 43 ust. 10 pkt 2 oraz ust. 11 ustawy o VAT), że wybierają opodatkowanie dostawy Budynku,  Parkingu i Placu - to sprzedaż Nieruchomości podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem VAT i nie będzie korzystała ze zwolnienia z podatku VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 VATU opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 VATU przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 VATU przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Jednocześnie przepisy VATU nie przewidują zwolnienia z VAT w odniesieniu do odpłatnego przeniesienia praw i obowiązków z Umowy Leasingu. Mając na uwadze powyższe uznać należy, że odpłatne przeniesienie przez Sprzedającego na rzecz Wnioskodawcy praw i obowiązków z Umowy Leasingu:

1.nie będzie stanowić transakcji zbycia przedsiębiorstwa ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa

2.stanowić będzie odpłatne świadczenie usług,

3.nie będzie korzystać ze zwolnienia z podatku VAT.

Stanowisko własne Wnioskodawcy odnośnie pytania nr 3:

W ocenie Wnioskodawcy Wnioskodawca uprawniony będzie do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez Sprzedającego dokumentującej sprzedaż Nieruchomości, a w szczególności w przypadku, gdyby kwota tego podatku naliczonego w okresie rozliczeniowym była wyższa niż kwota podatku należnego, Wnioskodawca uprawniony będzie do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następnego okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy - jeżeli Sprzedający oraz Wnioskodawca zrezygnują skutecznie ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Aby podatnik mógł obniżyć kwotę podatku należnego o podatek naliczony z tytułu nabycia nieruchomości muszą zostać spełnione trzy podstawowe warunki:

1.Dostawa nieruchomości musi nastąpić w wykonaniu czynności opodatkowanych,

2.Dostawa nieruchomości nie może korzystać ze zwolnienia od podatku VAT,

3.Nieruchomość musi być wykorzystywana do czynności opodatkowanych.

Kryteria z punktu 1 oraz 2 rozstrzygnięte zostały w odpowiedzi na pytanie nr 1 (przy założeniu, że stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 zostanie uznane za prawidłowe), a zatem rozstrzygnięcia wymaga kryterium z punktu 3.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy o VAT w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż wynajmując Nieruchomości, Wnioskodawca spełniać będzie przesłanki do uznania go za podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1-2 ustawy o VAT.

Wynajem Nieruchomości stanowić będzie czynność opodatkowaną i nie zwolnioną od podatku VAT. Wobec powyższego Nieruchomości wykorzystywane będą - przez podatnika w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT – do wykonywania czynności opodatkowanych (i nie zwolnionych), a zatem zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT Wnioskodawcy przysługiwać będzie prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a w przypadku, gdyby kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2 VATU, była w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, Wnioskodawca będzie miał prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy (art. 87 ust. 1 ustawy o VAT) - jeżeli Sprzedający oraz Wnioskodawca zrezygnują skutecznie ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Stanowisko własne Wnioskodawcy odnośnie pytania nr 4:

W ocenie Wnioskodawcy Wnioskodawca uprawniony będzie do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez Sprzedającego dokumentującej odpłatne przeniesienie praw i obowiązków z Umowy Leasingu, a w szczególności w przypadku, gdyby kwota tego podatku naliczonego w okresie rozliczeniowym była wyższa niż kwota podatku należnego, Wnioskodawca uprawniony będzie do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następnego okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Aby Wnioskodawca mógł obniżyć kwotę podatku należnego o podatek naliczony z tytułu odpłatnego nabycia praw i obowiązków z Umowy Leasingu:

1.przeniesienie praw i obowiązków z Umowy Leasingu musi nastąpić w wykonaniu czynności opodatkowanych,

2.przeniesienie praw i obowiązków z Umowy Leasingu nie może korzystać ze zwolnienia od podatku VAT,

3.Przedmiot Umowy Leasingu musi być wykorzystywana do czynności opodatkowanych.

Kryteria z punktu 1 oraz 2 rozstrzygnięte zostały w odpowiedzi na pytanie nr 2 (przy założeniu, że stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 zostanie uznane za prawidłowe), a zatem rozstrzygnięcia wymaga kryterium z punktu 3.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy o VAT w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż świadcząc usługi odpłatnego udostępniania Myjni na rzecz osób trzecich, Wnioskodawca spełniać będzie przesłanki do uznania go za podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1-2 ustawy o VAT. Odpłatne udostępniania Myjni stanowić będzie czynność opodatkowaną i nie zwolnioną od podatku VAT. Wobec powyższego Myjnia wykorzystywana będzie - przez podatnika w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT - do wykonywania czynności opodatkowanych (i nie zwolnionych), a zatem zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT Wnioskodawcy przysługiwać będzie prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a w przypadku, gdyby kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2 VATU, była w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, Wnioskodawca będzie miał prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy (art. 87 ust. 1 ustawy o VAT).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, (…).

Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy:

Sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W świetle powołanych powyżej przepisów budynki, budowle oraz grunt spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.

Jednocześnie art. 6 ustawy o VAT wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Przy czym użyte w ww. przepisie sformułowanie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku VAT, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem dla potrzeb przepisów podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem:

Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

1)oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2)własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3)prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4)wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5)koncesje, licencje i zezwolenia;

6)patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7)majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8)tajemnice przedsiębiorstwa;

9)księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

W myśl art. 552 Kodeksu cywilnego:

Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla badanej kwestii jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Przedsiębiorstwo, w rozumieniu powyższego przepisu, powinno więc łączyć mienie w funkcjonalnie zorganizowane przedsięwzięcie gospodarcze, a nie tylko stanowić zgromadzone niematerialne i materialne składniki stanowiące sobą przedsiębiorstwo w przedstawionym znaczeniu przedmiotowym. Organizacyjna i funkcjonalna istota przedsiębiorstwa kreuje powstanie samodzielnego podmiotu gospodarczego, zdolnego do funkcjonowania w obrocie na niezmienionych zasadach, pomimo jego zbycia. Ponadto, przepis art. 551 Kodeksu cywilnego wskazuje, że przedsiębiorstwo jest „zespołem składników”. Pojęcie zespół (a nie zbiór) zakłada istnienie pewnego poziomu powiązań organizacyjnych pomiędzy składnikami przedsiębiorstwa.

Natomiast w myśl art. 2 pkt 27e ustawy:

Przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Podstawowym wymogiem wynikającym z powyższego przepisu jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić Nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

1)istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;

2)zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;

3)składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;

4)zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy uwzględnić należy następujące okoliczności:

-zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz

-faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Jak wskazał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „Trybunał” lub „TSUE”) w wyroku z dnia 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Schriever „przekazanie całości lub części aktywów” należy interpretować w taki sposób, że obejmuje ono przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą. Podobne stanowisko prezentowane jest w orzecznictwie sądów administracyjnych (wyroki NSA: z dnia 25 czerwca 2013 r. sygn. akt I FSK 955/12 oraz z dnia 21 listopada 2016 r. sygn. akt I FSK 1316). Zgodnie natomiast z orzecznictwem TSUE (wyrok TSUE z dnia 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Christel Schriever, pkt 26) ocena, jakie dobra – ruchome lub nieruchome – są niezbędne do utworzenia przedsiębiorstwa lub ZCP, musi być dokonywana „(…) z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności gospodarczej”.

W rozpatrywanej sprawie zasługuje na uwagę orzeczenie NSA z 24 listopada 2016 r., sygn. akt I FSK 1316/15, w którym Sąd stwierdził, że „Same w sobie nieruchomości (zabudowane nieruchomości) nie tworzą całości zdolnej do prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej. Nie stanowią zatem zorganizowanej części przedsiębiorstwa, nawet jeżeli były wykorzystywane przez sprzedawcę również do działalności gospodarczej polegającej na wynajmowaniu tych nieruchomości lub ich części, albo znajdujących się na nich obiektów budowlanych i ich części. (...) Natomiast sprzedaż wyodrębnionych z takiego zakładu pojedynczych lub nawet wszystkich nieruchomości, nie mogłaby być uznana za sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Bez całej struktury składającej się na działalność w zakresie wynajmu nieruchomości – wciąż byłaby to jedynie sprzedaż nieruchomości, jako składników majątkowych”. Podobna teza została zawarta w wyroku z 26 stycznia 2018 r., sygn. akt I FSK 1127/17.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy natomiast zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Sprzedający jest właścicielem trzech działek gruntu o nr (...), (...) oraz (...), które zabudowane są poniższymi naniesieniami:

-Budynkiem znajdujący się na działce nr (...), który stanowi budynek w rozumieniu przepisów ustawy Prawo budowlane,

-Parkingiem znajdującym się na działkach nr (...) oraz nr (...), który stanowi budowlę w rozumieniu przepisów ustawy Prawo budowlane,

-Placem znajdującym się na działkach nr (...) oraz nr (...), który stanowi budowlę w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tj. Dz. U. z 2023 r. poz. 682 ze zm.).

Ponadto na działce nr (...) znajdują się od (...) r. urządzenia myjni samoobsługowej 4 - stanowiskowej wraz z wiatą będące własnością podmiotu trzeciego, które są używane przez Sprzedającego na podstawie umowy leasingu.

Sprzedający jest osobą prawną (spółką z ograniczoną odpowiedzialnością) z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, będącą polskim rezydentem podatkowym i czynnym podatnikiem podatku VAT. Obecnie Sprzedający i Wnioskodawca planują dokonać transakcji polegającej na:

1.sprzedaży przez Sprzedającego na rzecz Wnioskodawcy Nieruchomości, oraz

2.odpłatnym przeniesieniu przez Sprzedającego na rzecz Wnioskodawcy wszystkich praw i obowiązków z Umowy Leasingu.

Wnioskodawca będzie wykorzystywał Nieruchomości w ten sposób, że będzie wynajmował Nieruchomości na rzecz podmiotów trzecich oraz świadczył usługi odpłatnego udostępniania Myjni na rzecz podmiotów trzecich. Wnioskodawca jako nowy właściciel Nieruchomości wstąpi w zawarte: Umowę Najmu, Umowę Dzierżawy Paczkomat, Umowę Najmu Paczkomat, Umowę Dzierżawy Ładowarki oraz Umowę Pojemniki Odzież - z mocy prawa na podstawie art. 678 § 1 k.c.

Sprzedający zawarł szereg umów dotyczących przedmiotu transakcji, w szczególności umowy o dostawy tzw. mediów niezbędnych do korzystania z Nieruchomości. Umowy wyżej wskazane nie przejdą na Wnioskodawcę w ramach planowanej transakcji, a Wnioskodawca będzie musiał we własnym zakresie zawrzeć odpowiednie umowy z usługodawcami.

Przedmiot Transakcji sprzedaży nie obejmuje:

1.   firmy Sprzedającego ani nazwy przedsiębiorstwa Sprzedającego,

2.   znaków towarowych Sprzedającego,

3.   środków pieniężnych Sprzedającego (w kasie i na rachunkach bankowych),

4.   know-how Sprzedającego,

5.   ksiąg rachunkowych Sprzedającego oraz innych dokumentów związanych z prowadzoną przez Sprzedającego działalnością gospodarczą (za wyjątkiem dokumentacji ściśle związanej z Nieruchomością, Budynkiem i Myjnią),

6.   długów obciążających Sprzedającego, w tym także zobowiązań kredytowych,

7.   należności i zobowiązań handlowych oraz zobowiązań publicznoprawnych Sprzedającego,

8.   wartości niematerialnych i prawnych Sprzedającego,

9.   tajemnicy przedsiębiorstwa Sprzedającego,

10.nieruchomości innych niż Nieruchomości,

11.umów zawartych przez Sprzedającego niezbędnych dla prowadzenia działalności, jak np. umowy o usługi księgowe czy doradcze,

12.rachunków bankowych Sprzedającego.

Jak Państwo wskazali Wnioskodawca nie nabędzie wszystkich składników majątkowych oraz praw przysługujących Sprzedającemu, które pozwoliłyby na prowadzenie działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę za pomocą nabywanych Nieruchomości oraz praw i obowiązków z Umowy Leasingu.

Dodatkowo Przedmiot Transakcji nie jest wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie Sprzedającego pod względem organizacyjnym (np. na podstawie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze) i nie stanowi wyodrębnionej w jego strukturze jednostki organizacyjnej.

Ponadto Zbywana część majątku nie będzie posiadała na dzień transakcji wyodrębnienia organizacyjnego faktycznego, nie będzie cechowała się autonomicznością w podejmowaniu decyzji ani personelem przyporządkowanym do tej części działalności.

Sprzedający nie sporządza osobnego sprawozdania finansowego wyłącznie dla działalności związanej z Nieruchomością i Myjnią (wykorzystywaną na podstawie Umowy Leasingu), a wynik na działalności z nią związanej ujmuje w wymaganych przez przepisy księgach rachunkowych i sprawozdaniu finansowym obejmującym całą działalność Sprzedającego. Wnioskodawca nie przejmie ksiąg rachunkowych i innych dokumentów Sprzedającego związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej (poza dokumentacją ściśle związaną z Nieruchomością, Budynkiem i Myjnią). Wnioskodawca nie przejmie rachunków bankowych Sprzedającego. Przedmiot transakcji na dzień planowanej dostawy nie będzie wyodrębniony w przedsiębiorstwie Sprzedającego na płaszczyźnie finansowej.

Wnioskodawca nie nabędzie wszystkich składników majątkowych oraz praw przysługujących Sprzedającemu, które pozwoliłyby na prowadzenie działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę za pomocą nabywanych Nieruchomości oraz praw i obowiązków z Umowy Leasingu. W związku z tym należy zgodzić się z Państwem, że przedmiot sprzedaży nie spełnia kryterium wyodrębnienia funkcjonalnego.

Kupujący będzie musiał dokonać szeregu czynności faktycznych i prawnych niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o nabyte od Sprzedającego składniki, tj. w szczególności:

1.   zawrzeć umowy o dostawy tzw. mediów niezbędnych do korzystania z Nieruchomości,

2.   zawrzeć umowy dotyczące funkcjonowania i prowadzenia Myjni, w tym (i) umowy na utrzymanie i konserwację Myjni, (ii) umowy na oprogramowanie do kas fiskalnych Myjni oraz (iii) umowy dotyczące obsługi płatności na Myjni,

3.   zawrzeć umowę na odśnieżanie dachu Budynku,

4.   zawrzeć umowę na monitoring wizyjny Nieruchomości,

5.   zatrudnić własnych pracowników/współpracowników do obsługi Nieruchomości i prowadzonej na niej działalności gospodarczej.

Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą kwestii podlegania pod opodatkowanie transakcji polegającej na sprzedaży przez Sprzedającego Nieruchomości na rzecz Wnioskodawcy z możliwością rezygnacji ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT przy spełnieniu warunków określonych w art. 43 ust. 10 i 11 ustawy o VAT, a także kwestii podlegania pod opodatkowanie transakcji polegającej na odpłatnym przeniesieniu przez Sprzedającego praw i obowiązków z Umowy Leasingu na rzecz Wnioskodawcy.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że przedmiot planowanej transakcji, nie będzie stanowił przedsiębiorstwa w rozumieniu powołanego art. 551 Kodeksu cywilnego, ponieważ zbyciu nie będzie towarzyszył transfer szeregu kluczowych składników, wchodzących w skład normatywnej definicji przedsiębiorstwa i determinujących funkcjonowanie przedsiębiorstwa Zbywcy. Zbyciu podlegać będą wyłącznie opisane nieruchomości oraz prawa i obowiązki z Umowy Leasingu, których nie sposób uznać za przedsiębiorstwo w rozumieniu powołanego przepisu.

Planowana transakcja nie będzie również stanowić zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa Zbywcy, ze względu na niespełnienie przesłanek zawartych w art. 2 pkt 27e ustawy. W opisie sprawy wskazali Państwo bowiem, że Nieruchomości oraz prawa i obowiązki z Umowy Leasingu nie stanowią wyodrębnionej struktury organizacyjnej przedsiębiorstwie sprzedającego. Sprzedający nie sporządza osobnego sprawozdania finansowego dla przedmiotu Transakcji, a wynik na działalności z nią związanej ujmuje w wymaganych przez przepisy księgach rachunkowych Sprzedającego i sprawozdaniu finansowym obejmującym całą działalność Sprzedającego.

Ponadto fakt, że Nabywca będzie musiał dokonać szeregu czynności faktycznych i prawnych niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o nabyte od Sprzedającego składniki wskazuje, że Nabywca nie będzie miał faktycznej możliwości prowadzenia działalności gospodarczej, bez angażowania dodatkowych składników majątkowych lub podejmowania dodatkowych działań faktycznych i prawnych. Sytuacja ta wyklucza możliwość stwierdzenia, że przenoszony na Nabywcę majątek umożliwia Nabywcy prowadzenie działalności gospodarczej wyłącznie przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji.

Zatem, w rozpatrywanej sprawie dostawa nieruchomości oraz praw i obowiązków z Umowy Leasingu, nie będzie stanowiła transakcji zbycia przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego, ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa, której definicję zawiera art. 2 pkt 27e ustawy. Tym samym, do planowanej transakcji nie będzie miał zastosowania przepis art. 6 pkt 1 ustawy.

W konsekwencji, przedmiotowa dostawa nie będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, Nieruchomości będące przedmiotem transakcji spełniają bowiem definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Należy zauważyć, że czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem VAT może korzystać ze zwolnienia od tego podatku, albo może być opodatkowana właściwą stawką podatku VAT.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dla dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Dla dostawy budynków, budowli lub ich części ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10, pkt 10a lub art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem, dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Według art. 2 pkt 14 ustawy:

Przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a)wybudowaniu lub

b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

W przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

a)  w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b)  dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Należy zaznaczyć, że jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lub pkt 10a ustawy należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika  – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw budynków, budowli lub ich części, prowadzi do konkluzji, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie ww. obiektów. Stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter świadczonych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Natomiast kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, w myśl którego:

W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

W świetle tego przepisu przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków oraz budowli w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

W celu ustalenia czy w odniesieniu do dostawy Budynku, Parkingu i Placu zastosowanie znajdzie zwolnienie od podatku, należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć, czy i kiedy względem ww. budynków i budowli znajdujących się na opisanych działkach doszło do pierwszego zasiedlenia.

Analizując przedstawione informacje w kontekście definicji pierwszego zasiedlenia należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie dostawa Budynku i budowli nie będzie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia ani przed nim, gdyż – jak wynika z opisu sprawy – budynek i budowle zostały już zasiedlone. Jednocześnie pomiędzy ich pierwszym zasiedleniem, a planowaną dostawą nie upłynie okres krótszy niż 2 lata. Jak Państwo wskazali w opisie zdarzenia przyszłego Budynek, Parking i Plac są wykorzystywane w działalności gospodarczej Sprzedającego od 2009 roku. Ponadto wskazali Państwo, że nie były ponoszone wydatki na ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym ww. budynku i budowli, które były równe lub wyższe niż 30% wartości początkowej danego obiektu.

Zatem w rozpatrywanej sprawie zostaną spełnione przesłanki wymagane dla zastosowania zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Tym samym dostawa Nieruchomości będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy w zw. z art. 29a ust. 8.

W związku z tym, że planowana dostawa Budynku i budowli będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, dalsza analiza zwolnień ww. dostawy – wynikająca z przepisów art. 43 ust. 1 pkt 10a lub pkt 2 ustawy – jest bezzasadna.

Odnosząc się natomiast do możliwości rezygnacji ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 10 ustawy, należy wskazać, że zgodnie z tym przepisem:

Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

1.są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;

2.złożą:

a)przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego lub

b)w akcie notarialnym, do zawarcia którego dochodzi w związku z dostawą tych obiektów

– zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.

W myśl art. 43 ust. 11 ustawy:

Oświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać:

1)imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy oraz nabywcy;

2)planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części – w przypadku, o którym mowa w ust. 10 pkt 2 lit. a;

3)adres budynku, budowli lub ich części.

Tak więc ustawodawca daje podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – możliwość zrezygnowania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy i opodatkowania transakcji na zasadach ogólnych. Przy czym podkreślić należy, że prawo to zostało zawężone tylko do rezygnacji ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Z uwagi na to, że planowana transakcja dostawy Budynku Budowli będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, Stronom transakcji (Zbywcy i Nabywcy) będącym zarejestrowanymi czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług, będzie przysługiwało prawo do rezygnacji z ww. zwolnienia na mocy art. 43 ust. 10 ustawy, o ile złożą zgodne oświadczenie, spełniające warunki wynikające z art. 43 ust. 10 i ust. 11 ustawy.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Natomiast w odniesieniu do odpłatnego przeniesienia przez Sprzedającego praw i obowiązków z Umowy Leasingu na rzecz Wnioskodawcy, należy ponownie wskazać, że z przywołanego już wcześniej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług.

Przez świadczenie usług – w świetle art. 8 ust. 1 ustawy – rozumie się:

Każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Należy powtórzyć że z powołanych wyżej regulacji zawartych w art. 7 i 8 ustawy wynika, że pojęcie świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej. Innymi słowy, pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności, bądź sytuacji. Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu za odpłatnością.

Odpłatne przeniesienie praw i obowiązków wynikających z umowy leasingu w odniesieniu do myjni oraz wiaty jest świadczeniem odpłatnym. W ramach tej transakcji gospodarczej przekazujący zrealizuje świadczenie polegające na umożliwieniu innemu podmiotowi (Nabywcy) wstąpienia w jego prawa i obowiązki, dzięki czemu inny podmiot uzyska wymierną korzyść (nabędzie prawa i obowiązki przekazującego, wynikające z umowy leasingu), co będzie świadczeniem odpłatnym, a więc powstanie zobowiązanie do zapłaty na rzecz Przekazującego określonego wynagrodzenia.

Pomiędzy tymi podmiotami powstanie zatem więź o charakterze zobowiązaniowym, która na gruncie ustawy stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy. Przekazujący podejmie bowiem określone działania, za które otrzyma zapłatę. Z kolei nabywca stanie się niewątpliwie beneficjentem tej czynności - będzie bezpośrednim odbiorcą świadczenia odnoszącym korzyść o charakterze majątkowym, gdyż przejdą na niego wskazane w umowie prawa i obowiązki.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że właścicielem myjni wraz z wiatą jest podmiot trzeci, Sprzedający z kolei korzysta z tych urządzeń na podstawie umowy leasingu, wykorzystując je w prowadzonej działalności gospodarczej. W planowanej transakcji, to nie przedmiot umowy leasingu będzie przekazany na rzecz Kupującego, tylko sama umowa leasingu. Zatem na Kupującego odpłatnie przekazane zostaną jedynie prawa i obowiązki związane z przedmiotową umową, Kupujący wejdzie w miejsce aktualnego leasingobiorcy. Ponadto z Państwa wniosku wynika, że odpłatne przeniesienie przez (...) na rzecz (...) wszystkich praw i obowiązków z Umowy Leasingu nie przyjmie postaci umowy sprzedaży, ani żadnej innej formy prawnej określonej w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W tej sytuacji nie dojdzie do przeniesienia władztwa ekonomicznego, o czym jasno mówi m.in. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-320/88:

„Przekazanie innemu podmiotowi władztwa ekonomicznego nad rzeczą jest niezbędne do uznania danej czynności za dostawę towarów. Wobec tego w przypadku przekazania towarów musi występować podmiot, który jest odbiorcą towaru. Przekazanie zakłada bowiem istnienie odbiorcy towaru. Ponadto dla opodatkowania konieczne jest, aby faktycznie nastąpiło przekazanie (wydanie) towarów. Brak przeniesienia prawa do rozporządzania rzeczą na rzecz innego podmiotu nie spełnia definicji dostawy określonej w art. 7 ust. 1 ustawy. W tym kontekście nie jest istotna własność rzeczy, lecz prawo do dysponowania towarem jak właściciel. Zatem istota dostawy sprowadza się do zmiany władającego towarem. Na gruncie ustawy VAT bez zmiany władającego nie dochodzi do dostawy”.

Jak więc wynika z przywołanych przepisów, a także z przedstawionego wyroku TSUE na gruncie omawianej sprawy, nie sposób doszukać się przesłanek, które stanowiłyby o tym, że transakcja, o której mowa mogłaby zostać zakwalifikowana jako dostawa towarów.

W sytuacji opisanej we wniosku, bez wątpienia nie dojdzie do zmiany władającego towarem, bowiem właściciel myjni i wiaty, której dotyczy przedmiotowa umowa leasingu nie zmieni się. Zmieni się jedynie podmiot, który będzie „leasingobiorcą”, przejdą bowiem na niego, za wynagrodzeniem wszelkie prawa i obowiązki związane z umową leasingu.

Mając na uwadze powołane przepisy oraz wskazane w opisie zdarzenia przyszłego okoliczności, należy stwierdzić, że zbycie praw i obowiązków wynikających z umowy leasingu będzie stanowić odpłatną usługę świadczoną przez Sprzedającego na rzecz Kupującego.

Świadczenie usług w postaci zbycia praw i obowiązków wynikających z ww. umowy leasingu nie zostało przez ustawodawcę wymienione wśród usług zwolnionych od podatku, w konsekwencji czynność ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Tym samym usługa ta nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT.

W konsekwencji, transakcja polegająca na sprzedaży praw i obowiązków wynikających z umowy leasingu stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, niekorzystające ze zwolnienia od podatku.

Podsumowując, przeniesienie na Kupującego praw i obowiązków wynikających z przedmiotowej umowy leasingu stanowić będzie świadczenie usług zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy podlegające opodatkowaniu tym podatkiem na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Odnosząc się z kolei do Państwa wątpliwości dotyczących prawa do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia Nieruchomości oraz praw i obowiązków z umowy leasingu, należy wskazać, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowoprawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Należy również podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Stosownie do art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższymi przepisami, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, a transakcja udokumentowana fakturą podlega opodatkowaniu i nie jest zwolniona od podatku.

W opisie sprawy jednoznacznie wskazali Państwo, że Nabywca, będący zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, będzie wykorzystywał Nieruchomości w ten sposób, że będzie je wynajmował na rzecz podmiotów trzecich oraz świadczył usługi odpłatnego udostępniania Myjni na rzecz podmiotów trzecich. Zatem Wnioskodawca będzie wykorzystywał nabyte składniki majątkowe do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Jednocześnie, jak rozstrzygnięto powyżej, przedmiot transakcji, nie będzie stanowił transakcji zbycia przedsiębiorstwa ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa i nie będzie podlegał wyłączeniu z opodatkowania na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy. Ponadto, w odniesieniu do Budynku i Budowli znajdzie zastosowanie fakultatywne zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Natomiast pozostałe składniki transakcji nie będą korzystały ze zwolnienia od podatku i będą opodatkowane właściwą stawką podatku.

Formułując pytanie o prawo do odliczenia podatku naliczonego ograniczyli je Państwo do sytuacji, gdy zrezygnują Państwo ze zwolnienia od podatku VAT dostawy ww. Budynków i Budowli na podstawie art. 43 ust. 10 ustawy.

Zatem w sytuacji, gdy skorzystają Państwo z możliwości wyboru opodatkowania, o którym mowa w art. 43 ust. 10 ustawy dla ww. dostawy, wówczas Nabywcy będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia ww. Budynków i Budowli. Prawo to będzie przysługiwało również w odniesieniu pozostałych składników Transakcji, tj. do praw i obowiązków wynikających z umowy leasingu gdyż jak wykazano wyżej w tej części transakcja ta będzie opodatkowana według właściwej stawki podatku VAT. Tym samym w sytuacji zaistnienia okoliczności, o których mowa w art. 87 ust. 1 ustawy, Kupujący będzie miał również prawo ubiegać się o zwrot różnicy podatku VAT na rachunek bankowy.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3 i 4 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

W zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych wydane zostanie osobne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach zdarzenia przyszłego podanego przez Państwa. Z powyższych przepisów wynika, że organ rozpatrując wniosek o wydanie interpretacji nie podejmuje wyjaśnienia stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, tj. nie przeprowadza dowodów, lecz dokonuje oceny prawnej przedstawionych we wniosku okoliczności w kontekście zadanego pytania przyporządkowanego do danego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

W tym miejscu organ interpretacyjny zastrzega jednak, że gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny interpretacja nie wywoła skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

-   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

(…) (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), ul. (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.