Interpretacja indywidualna z dnia 22 marca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-3.4012.494.2023.3.AW
Temat interpretacji
Ustalenie że sprzedawana w ramach Transakcji Działalność Wydzielana będzie stanowiła zorganizowaną część przedsiębiorstwa i w związku z tym sprzedaż Działalności Wydzielanej w ramach Transakcji nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
Państwa wniosek z 22 grudnia 2023 r., o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie uznania sprzedaży Działalności Wydzielanej za zorganizowaną część przedsiębiorstwa i uznania, że w związku z tym, Transakcja ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, wpłynął 22 grudnia 2023 r. Przedmiotowy wniosek uzupełnili Państwo pismem z dnia 16 lutego 2024 r., (data wpływu: 16 lutego 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem:
1) Zainteresowany będący stroną postępowania – (...),
2) Zainteresowany niebędący stroną postępowania – (...).
Opis zdarzenia przyszłego
(...) (dalej jako: „(...)” lub „Spółka Sprzedająca”) jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych i podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. (…) jest również czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej jako: „VAT”). (...) (dalej jako: „(...)” lub „Spółka Nabywająca”; Spółka Sprzedająca wraz ze Spółką Nabywającą określane są dalej wspólnie jako: „Wnioskodawcy”) również jest czynnym podatnikiem VAT. Wnioskodawcy są członkami międzynarodowej grupy (...) (dalej jako: „Grupa (...)” lub „Grupa”).
A. Grupa (...) globalnie
Grupa (...) jest globalnym przedsiębiorstwem działającym na rynku opieki zdrowotnej, które specjalizuje się w rozwijaniu, produkcji i dystrybucji szerokiej gamy produktów i terapii medycznych. Grupa działa w różnych obszarach opieki zdrowotnej, w tym (...). Członkami Grupy (...) są różne podmioty z siedzibami w wielu krajach na całym świecie. Od lat jest pionierem postępu i innowacji, które zrewolucjonizowały opiekę medyczną – (…).
B. (...)
(...) działa jako dystrybutor produktów (...), pomagając pracownikom służby zdrowia i ich pacjentom w leczeniu złożonych schorzeń, w tym (…) na terytorium Polski. (...) działa również jako scentralizowany dostawca usług dla pozostałych podmiotów Grupy (...).
W (…) r. Grupa (...) uruchomiła inicjatywę transformacyjną dla globalnego działu finansów Grupy w celu zbadania i zidentyfikowania nowych sposobów funkcjonowania, które uprościłyby i zautomatyzowały kompleksowe operacje finansowe Grupy. Jako efekt projektu uruchomiono (...), skoncentrowane na dostarczaniu scentralizowanych usług i wsparciu wielu podstawowych procesów biznesowych podmiotów z Grupy (...).
(...) zostało zorganizowane w (…) głównych lokalizacjach, aby oferować dedykowane wsparcie regionalnym partnerom biznesowym. Grupa zdecydowała się na utworzenie (...)w następujących lokalizacjach: (…) (...) stanowią jednostki organizacyjne istniejących spółek Grupy (...). (...) (dalej jako: „(...)”) zorganizowano jako jednostkę organizacyjną (...).
(...) obecnie świadczy usługi na podstawie Umowy o (…), dalej jako: „Umowa (...)”) podpisanej przez (...) z zagranicznym podmiotem powiązanym z Grupy (...). Koszty usług (...) (powiększone o marżę) są alokowane do odpowiednich podmiotów (...) korzystających z tych usług. Celem Umowy (...) jest zwiększenie ogólnej wydajności zarządzania oraz ograniczenie powielania tożsamych funkcji w różnych państwach.
Ponadto, w ramach rozliczeń (...), oprócz podstawowego zespołu (...) uwzględniani są także inni pracownicy świadczący usługi wsparcia w zakresie podobnym/komplementarnym do usług świadczonych przez (...). Pracownicy ci nie są formalnie przypisani do podstawowego zespołu (...) w systemach (...), ale również są zaangażowani w świadczenie usług wsparcia dla podmiotów z grupy (...). Pomimo braku przypisania do podstawowego zespołu (...), pracowników tych można zidentyfikować w ramach rozliczeń (...) (koszty związane z tymi pracownikami są zawarte w bazie kosztowej używanej do obliczenia wynagrodzenia (...) z tytułu usług (...)).
System rozliczeń (...) obejmuje koszty wszystkich funkcji wsparcia powiązanych z usługami świadczonymi pozostałym podmiotom Grupy (...) (w takich przypadkach koszty dotyczące poszczególnych pracowników są refakturowane na podmioty korzystające z usług (...)).
Odrębnie od powyższych dwóch grup pracowników, niektórzy pracownicy są przydzieleni wyłącznie do pełnienia funkcji wsparcia na rzecz polskiego podmiotu (obecnie (...)). Koszty związane z tą grupą pracowników nie są zawarte w systemie rozliczeń (...) (jako że nie są związane z usługami świadczonymi innym podmiotom).
Pracownicy pełniący funkcje wsparcia pełnią zatem funkcje wsparcia w ramach trzech kategorii:
1. usługi podstawowego zespołu (...),
2. pozostałe funkcje wsparcia rozliczane w ramach (...),
3. pozostałe funkcje wsparcia rozliczane poza (...), świadczone na rzecz (...).
Usługi świadczone przez powyższych pracowników pełniących funkcje wsparcia mogą obejmować m.in:
1. techniki magazynowania, zarządzanie zapasami,
2. rozwój umów dystrybucyjnych,
3. techniki sprzedaży,
4. spotkania i szkolenia dotyczące sprzedaży i usług,
5. techniki prognozowania,
6. zapewnienie materiałów promocyjnych,
7. usługi reklamowe,
8. badania rynku,
9. wsparcie w zakresie public relations,
10. dostosowanie produktu do określonego rynku,
11. uzyskiwanie zgód i koncesji administracyjnych na produkty oraz składanie wniosków w tym zakresie,
12. pozostałe usługi marketingowe,
13. usługi IT, finansowe, rozwoju biznesu, BHP oraz pozostałe usługi administracyjne (dalej jako: „Usługi (...)”).
C. Reorganizacja Grupy (...)
W (…) r. Grupa (...) ogłosiła zamiar wydzielenia jednostek opieki (...) do niezależnej spółki publicznej notowanej na giełdzie (dalej określanej jako (...)). Celem reorganizacji jest poprawa efektywności organizacyjnej, przyspieszenie rozwoju innowacji dla pacjentów oraz zwiększenie wartości Grupy dla wszystkich jej interesariuszy. Jako niezależna spółka publiczna, nowe przedsiębiorstwo opieki (…) kontynuowałoby blisko (…)-letnią tradycję Grupy (...) jako pioniera i lidera terapii (…).
D. Reorganizacja (...) w Polsce
W ramach reorganizacji Grupy (...), (...) przeniesie część swojej działalności obejmującej dział opieki (...) do innej spółki w drodze podziału przez wydzielenie. Oczekuje się, że podział (...) nastąpi dopiero po przeprowadzeniu reorganizacji (wydzielenia) w innych spółkach Grupy na świecie. Jako że wydzielenie działalności w zakresie opieki (...) w Grupie ma nastąpić wcześniej niż w przypadku Polski, planowane jest wydzielenie części (...) oraz pozostałych funkcji wspierających (dalej jako: „(...)”) z (...) i przeniesienie go do (...) przed dokonaniem podziału przez wydzielenie w Polsce.
Potrzeba ta odpowiada strategii reorganizacji Grupy, zgodnie z którą (...) ma być przedsiębiorstwem świadczącym usługi wsparcia na rzecz podmiotów powiązanych, które wykonują działalność w zakresie opieki (...) (podmioty (...)) poprzez zasoby (...). Jednocześnie, (...) ma kontynuować świadczenie usług wsparcia poprzez zasoby (...) na rzecz innych podmiotów powiązanych, wykonujących działalność inną niż działalność związaną z opieką (…) (tj. na rzecz podmiotów dywizji biznesowej (...)).
Jak wspomniano powyżej, wydzielenie części działalności związanej z (...) w krajach innych niż Polska nastąpi przed dokonaniem podziału w ramach reorganizacji w Polsce. W związku z powyższym, Grupa postanowiła o wcześniejszej sprzedaży (...) w Polsce, tak aby podmioty należące do nowopowstałej grupy spółek ((...)) mogły korzystać z Usług (...) świadczonych przez (...). Innymi słowy, plan strategiczny reorganizacji zawiera początkowe wydzielenie (...) zapewniające, że zagraniczne podmioty zależne z grupy (...) będą mogły po implementacji globalnej reorganizacji korzystać z Usług (...) świadczonych przez (...) (nie zaś (...)).
Zatem pierwszy krok reorganizacji w Polsce (będący przedmiotem niniejszego wniosku) będzie dotyczył sprzedaży (...) (dalej jako: „Transakcja”). Wskutek Transakcji, aktywa, pasywa i pracownicy powiązani z (...), jak zostało opisane poniżej (dalej jako: „Działalność Wydzielana”) zostaną sprzedane do (...). Transakcja będzie skuteczna z dniem podpisania umowy sprzedaży, na podstawie której Działalność Wydzielana zostanie przeniesiona do Spółki Nabywającej (dalej jako: „Dzień Transakcji”).
E. Wyodrębnienie organizacyjne
Jak zostało opisane powyżej, działalność (...) Spółki Sprzedającej można podzielić na:
1. Działalność Wydzielaną, tj. (...);
2. pozostałą działalność (dalej jako: „Działalność Pozostająca”).
Działalność Wydzielana będzie stanowić w obrębie Spółki Sprzedającej niezależną jednostkę biznesową wraz z pracownikami, kadrą zarządczą, celami zarządczymi i danymi finansowymi.
W wyniku Transakcji do Spółki Nabywającej zostanie przeniesiony zespół składników majątkowych związanych z Działalnością Wydzielaną , w tym m.in.:
1. personel związany z działalnością (...), posiadający odpowiednie kompetencje i doświadczenie, w tym:
a) podstawowy zespół (...),
b) pracownicy świadczący pozostałe funkcje wsparcia rozliczane w ramach (...),
c) pracownicy świadczący pozostałe funkcje wsparcia rozliczane poza (...) - świadczący usługi wsparcia na rzecz polskiego podmiotu,
- przydzieleni do (...);
2. inwestycje w obcych środkach trwałych (ukończonych oraz w trakcie budowy) związane z nieruchomościami (ulepszenia najmowanych pomieszczeń) oraz meble;
3. wybrane umowy z dostawcami (np. leasing samochodów wykorzystywanych przez pracowników (...));
4. umowy z podwykonawcami prowadzącymi jednoosobową działalność gospodarczą świadczącymi usługi dla (...) dotychczas współpracującymi z (...) na podstawie tzw. umów B2B;
5. należności (jeżeli będą występować na Dzień Transakcji) i zobowiązania związane z umowami o pracę przenoszonych pracowników;
6. część środków na kontach bankowych przypisana do niewykorzystanych środków z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (dalej jako: ”ZFŚS”) związanych z pracownikami (...) (jeżeli będą występować na Dzień Transakcji);
7. rezerwy i zobowiązania związane z pracownikami (...) (np. rezerwy za niewykorzystany urlop, rezerwy bonusowe, część ZFŚS związana z pracownikami (...)), (jeżeli będą występować na Dzień Transakcji);
8. kopie ksiąg i dokumentów związanych ściśle z Działalnością Wydzielaną.
Spółka Nabywająca będzie miała zapewnione wystarczające składniki pieniężne (nabyte w ramach Transakcji oraz przekazane/udostępnione jej na podstawie odrębnych umów), żeby samodzielnie prowadzić działalność (...), zaś Spółka Sprzedająca będzie kontynuować działalność związaną z Działalnością Pozostającą.
Do Działalności Wydzielanej będzie przypisany własny zespół pracowników – obecnie szacuje się, że ponad (…) pracowników zostanie przeniesionych z (...) do Spółki Nabywającej. Oczekuje się, że na skutek Transakcji nastąpi przejęcie zakładu pracy w myśl art. 231 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (tekst jednolity Dz. U. z 2023 r. poz. 1465, z późniejszymi zmianami; dalej jako: „Kodeks Pracy”), tj. pracownicy świadczący pracę związaną z Działalnością Wydzielaną zostaną przejęci przez Spółkę Nabywającą.
Pracownicy zostaną przeniesieni do Spółki Nabywającej razem z prawami, obowiązkami i zobowiązaniami wynikającymi z umów o pracę, zgodnie z którymi osoby te świadczyły pracę lub usługi związane z Działalnością Wydzielaną w Spółce Sprzedającej.
Jeśli chodzi o personel współpracujący z (...) na podstawie umów cywilnoprawnych (umowy zlecenie), a przypisany do (...), umowy takie zostaną rozwiązane przez (...). (...), co do zasady, zawrze z tymi osobami tożsame umowy cywilnoprawne w celu kontynuowania współpracy w zakresie, w jakim osoby te współpracowały dotychczas z (...).
Podwykonawcy współpracujący z (...) na podstawie umów B2B związani z Działalnością Wydzielaną będą kontynuować świadczenie usług na podstawie przeniesionych w ramach cesji umów o świadczenie usług.
Należy zaznaczyć, że Umowa (...), na podstawie której (...) świadczy obecnie Usługi (...), nie zostanie przeniesiona do (...). Okres przejściowy (w czasie którego, w zależności od potrzeb biznesowych, (...) może świadczyć usługi na rzecz podmiotów (...) i na odwrót, tj. (...) może świadczyć usługi na rzecz podmiotów z Grupy (...)) będzie objęty odrębnymi ustaleniami (tj. przede wszystkim może być objęty umową o usługach przejściowych; ang. interim service agreement, dalej jako: „ISA”). W konsekwencji, jest planowane, że (...) zawrze nową umowę (...), która będzie stanowić prawną podstawę świadczenia Usług (...) przez (...) na rzecz innych pomiotów w ramach grupy (...).
W przypadku umów z dostawcami, które nie zostaną przeniesione do (...) i pozostaną przy (...), (...) zawrze nowe umowy dotyczące (...) przed lub w trakcie okresu przejściowego. Do takich umów należeć będzie np. umowa z podmiotem świadczącym usługi rozliczeń wynagrodzeń lub umowa z podmiotem świadczącym usługi leasingu pracowniczego.
Spółka Nabywająca zawierać będzie nowe umowy związane ze składnikami majątkowymi użytkowanymi przez pracowników (...), m.in. umowy z dostawcą usług telefonii komórkowej. Umowy te zostaną zawarte w odniesieniu do tych samych aktywów, które są obecnie używane przez przenoszonych pracowników (...) (umowy zawarte przez (...) będą zakończone lub zmodyfikowane i nie będą już obejmować ww. aktywów używanych przez pracowników (...)). Między innymi, na podstawie nowych umów zawartych przez (...), pracownicy przeniesieni do (...) będą wciąż używać tych samych telefonów komórkowych i przypisanych do nich numerów, których używają przed Transakcją.
Jednakże, w ramach Transakcji na (...) zostaną przeniesione umowy leasingowe zawarte z dostawcami samochodów osobowych wykorzystywanych dotychczas przez pracowników (...). W tym zakresie przeniesione zostaną umowy szczegółowe, dotyczące konkretnych samochodów osobowych przypisanych do pracowników (...). (...) zawrze z kolei nową umowę ramową z dostawcami usług leasingowych w celu potwierdzenia ogólnych warunków współpracy/świadczenia usług.
Nie można wykluczyć, że w niektórych przypadkach opisanych powyżej, w których planowane jest przeniesienie w ramach Transakcji umów na (...), może wystąpić potrzeba rozwiązania umowy z zewnętrznym dostawcą przez (...) i zawarcie nowej umowy przez (...). Potrzeba taka może przede wszystkim wynikać z ustaleń biznesowych pomiędzy niezależnymi kontrahentami.
Niektóre aktywa przydzielone do (...), takie jak sprzęt komputerowy (np. laptopy, drukarki), które są obecnie wynajmowane przez (...) od zewnętrznego dostawcy, będą podnajmowane przez (...). Oprogramowanie (aplikacje) pozostaną przy (...), zaś odrębne, nowe licencje na oprogramowanie zostaną uzyskane przez (...) (część oprogramowania objęta może zostać ISA podczas okresu przejściowego). Przestrzeń biurowa pozostanie przy (...). Część powierzchni biurowej użytkowana przez (...) będzie przedmiotem podnajmu (jeżeli zatwierdzona zostanie potrzeba wynajęcia nowej powierzchni biurowej, umowa ta zostanie zawarta przez (...)).
F. Wyodrębnienie finansowe
Na Dzień Transakcji ewidencja księgowa będzie umożliwiać przypisanie przychodów, kosztów, aktywów i zobowiązań do Działalności Wydzielanej.
Przychody generowane przez Działalność Wydzielaną obejmują m.in. przychody ze świadczenia usług scentralizowanych oraz usług wsparcia wielu głównych procesów biznesowych spółek należących do Grupy (...) (obecnie na podstawie Umowy (...)), natomiast koszty generowane przez Działalność Wydzielaną obejmują m.in. koszty wynagrodzeń personelu (...).
Mogą wystąpić przypadki przychodów/kosztów wspólnych, tj. przychodów/kosztów związanych zarówno z Działalnością Wydzielaną, jak i Działalnością Pozostającą. Niemniej jednak na Dzień Transakcji będzie możliwe przypisanie ich do danej działalności dzięki zastosowaniu odpowiednich kluczy alokacji.
Usługi ogólne, takie jak czynsz związany z przestrzenią biurową, są księgowane w ogólnym centrum kosztowym, a następnie alokowane do odpowiednich części działalności.
Analogicznie, na Dzień Transakcji będzie możliwe przypisanie aktywów/zobowiązań do danej części działalności. W przypadku aktywów/zobowiązań związanych zarówno z Działalnością Wydzielaną, jak i Działalnością Pozostającą, również możliwe będzie przypisanie ich do danej działalności przy zastosowaniu właściwych kluczy alokacji.
Po Dniu Transakcji Spółka Nabywająca będzie posiadać rachunek bankowy wykorzystywany dla potrzeb Działalności Wydzielanej, natomiast Spółka Sprzedająca zachowa dotychczasowo wykorzystywany rachunek bankowy, na potrzeby Działalności Pozostającej.
Na podstawie osobnych wewnątrzgrupowych umów o finansowaniu Spółka Nabywająca uzyska środki pieniężne wystarczające do nabycia Działalności Wydzielanej, jak również do prowadzenia bieżącej działalności operacyjnej Działalności Wydzielanej po dniu Transakcji. W konsekwencji, Spółka Nabywająca będzie w stanie kontynuować działalność (...) przy udziale pracowników i składników majątkowych nabytych w ramach Transakcji.
G. Wyodrębnienie funkcjonalne
Działalność Wydzielana koncentruje się na świadczeniu scentralizowanych usług i wspieraniu wielu głównych procesów biznesowych. Tożsame funkcje pełnione będą po Transakcji przez (...).
Zbiór składników majątkowych związanych z Działalnością Wydzielaną będzie na Dzień Transakcji zorganizowany w sposób zapewniający spójność oraz efektywność działań (...). W szczególności, Działalność Wydzielana będzie miała możliwość niezależnie zarządzać przydzielonymi jej aktywami, które zostaną sprzedane Spółce Nabywającej, jak również samodzielnie nabywać towary i usługi na własne potrzeby. Działalność Wydzielana będzie na Dzień Transakcji stanowić wyodrębnioną strukturę organizacyjną, posiadającą odrębną hierarchię, linie raportowania oraz odpowiednio przypisaną kadrę zarządzającą. Biorąc pod uwagę, że (...) świadczy usługi przede wszystkim na podstawie umów wewnątrzgrupowych, tj. wykonuje usługi na rzecz podmiotów powiązanych (usługi (...) dla podmiotów (...)), Spółka Nabywająca będzie w stanie prowadzić działalność jako niezależny podmiot po przejęciu (...) w wyniku Transakcji.
H. Środki, które zostaną podjęte w tzw. okresie przejściowym po Transakcji
W następstwie Transakcji, w celu zakończenia trwających działań w czasie okresu przejściowego, oczekuje się, że pomiędzy Spółką Sprzedającą a Spółką Nabywającą może zostać zawarta umowa przejściowa (ISA) opisana powyżej w sekcji E. ISA będzie określała warunki współpracy w związku ze świadczeniem usług (...) w okresie przejściowym (w trakcie którego, w zależności od potrzeb biznesowych, (...) może świadczyć usługi dla podmiotów (...), zaś (...) może świadczyć usługi na rzecz podmiotów (...)). ISA może również obejmować m. in. zasady użytkowania oprogramowania, które pozostanie przy (...), ale będzie użytkowane przez (...) na podstawie ISA w trakcie okresu przejściowego. Zakłada się, że ISA obejmie również pozostałe aspekty, które mogą mieć znaczenie w okresie przejściowym dla funkcjonowania Wnioskodawców po Transakcji.
Przewiduje się, że ISA będzie obowiązywać przez kilka kwartałów następujących po Transakcji.
Wynagrodzenie za usługi świadczone w okresie przejściowym pomiędzy Spółką Sprzedającą, a Spółką Nabywającą określone zostaną na warunkach rynkowych.
Ponadto w uzupełnieniu wniosku, wskazali Państwo:
Będący przedmiotem transakcji zespół składników majątkowych, o którym mowa we wniosku, będzie na moment transakcji na tyle zorganizowany, aby zasadniczo był zdolny do samodzielnego wykonywania swoich funkcji biznesowych. W okresie następującym po planowanej transakcji, działalność (...) będzie jedyną działalnością biznesową wykonywaną przez (...), realizującą funkcje biznesowe jako niezależny podmiot. Powyższego stanowiska nie zmieniają opisane we wniosku środki, które mogą zostać podjęte podczas okresu przejściowego.
W wyniku transakcji do (...) nie zostanie przeniesiona działalność dystrybucyjna w zakresie opieki (...). Wydzielenie działalności w tym zakresie z (...) do podmiotu z Grupy (...) zostanie dokonane w przyszłości w drodze odrębnej transakcji, tj. podziału przez wydzielenie. Planowana i opisana we wniosku transakcja dotyczy natomiast przeniesienia części (...) wspierającej działalność (…) u podmiotów z Grupy (...) ((...)) w Polsce i poza Polską.
Działalność w zakresie (...) będzie kontynuowana w oparciu o majątek własny (...) nabyty w wyniku transakcji i majątek wynajmowany/leasingowany i nie będzie wymagała od (...) angażowania innych składników majątku ani podejmowania dodatkowych działań (innych niż opisane we wniosku środki, które mogą zostać podjęte podczas okresu przejściowego).
Działalność Pozostająca w (...) będzie składała się przede wszystkim z następujących komponentów:
a) Działalność dystrybucyjna:
Jak wskazano powyżej, zakres działalności dystrybucyjnej (...) nie ulegnie zmianie w wyniku transakcji. (...) będzie w okresie następującym po transakcji kontynuować wykonywanie funkcji dystrybutora produktów zarówno w zakresie opieki (...), jak i w zakresie innych obszarów działalności Grupy (...) w Polsce.
b) Działalność (...) nie związana z (...):
W (...) pozostanie część (...) wspierająca działalność obszarów innych niż (...) świadcząca usługi na rzecz podmiotów z grupy (...). Dodatkowo spółka będzie kontynuować działalność wspierającą, m.in. w zakresie świadczenia usług magazynowo logistycznych.
Spółka nie zidentyfikowała składników majątkowych, których odrębne zbycie podlegałoby zwolnieniu z podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”) na gruncie art. 43 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. 2023 poz. 1570; dalej „ustawa o VAT”).
(...) będzie wykorzystywała nabyte w ramach transakcji składniki majątkowe do działalności opodatkowanej VAT. (...) będzie kontynuować działalność (...) w zakresie usług (...).
Do ww. usług zastosowanie powinna znaleźć, co do zasady, podstawowa stawka VAT. Jednak w przypadku świadczenia usług (...) na rzecz podmiotów (podatników) nieposiadających w Polsce siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, zastosowanie znajdzie odpowiednio art 28b ustawy o VAT.
Pytania z zakresu podatku od towarów i usług
1. Czy sprzedawana w ramach Transakcji Działalność Wydzielana będzie stanowiła zorganizowaną część przedsiębiorstwa (dalej jako: „ZCP”) w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT i w związku z tym, sprzedaż Działalności Wydzielanej w ramach Transakcji nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT? (Pytanie oznaczone we wniosku jako nr 1).
2. W razie gdyby stanowisko Wnioskodawców z pytania nr 1 nie zostało potwierdzone i Transakcja podlegałaby VAT – czy Spółka Nabywająca będzie miała prawo do odliczenia VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących Transakcję, wystawionych przez Spółkę Sprzedającą, na zasadach ogólnych? (Pytanie oznaczone we wniosku jako nr 3).
Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku od towarów i usług
Stanowisko w zakresie pytania nr 1 (oznaczonego we wniosku jako nr 1):
W opinii Wnioskodawców, sprzedawana w ramach Transakcji Działalność Wydzielana będzie stanowiła ZCP w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT i w związku z tym, Transakcja nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT.
Stanowisko w zakresie pytania nr 2 (oznaczonego we wniosku jako nr 3):
W opinii Wnioskodawców, w przypadku uznania stanowiska Wnioskodawców w zakresie pytania nr 1 za nieprawidłowe i podlegania Transakcji opodatkowaniu VAT – Spółka Nabywająca będzie miała prawo do odliczenia VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących Transakcję, wystawionych przez Spółkę Sprzedającą, na zasadach ogólnych.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawców w zakresie pytania nr 1 (oznaczonego we wniosku jako nr 1):
Zdaniem Wnioskodawców, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, Działalność Wydzielana przenoszona w ramach Transakcji będzie stanowiła ZCP w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT i w związku z tym, zbycie Działalności Wydzielanej w ramach Transakcji nie będzie podlegało opodatkowaniu VAT.
Zgodnie z ustawą o VAT, opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie, zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W myśl art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów tej ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub ZCP. W konsekwencji, transakcja zbycia przedsiębiorstwa lub ZCP nie podlega opodatkowaniu VAT.
Wyrażenie „transakcja zbycia” użyte w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawa towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel (np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego).
Takie stanowisko zostało potwierdzone w licznych interpretacjach indywidualnych. Przykładowo, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej jako: „Dyrektor”) w interpretacji indywidualnej z dnia 13 sierpnia 2018 r., nr: 0114- KDIP4.4012.349.2018.1.AKO stwierdził, że:
„Użyte przez ustawodawcę w powyższym przepisie pojęcie „transakcji zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT. Zatem „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, darowizna, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej”.
Zgodnie z powyższym, Wnioskodawcy wskazują, że przedstawione zdarzenie przyszłe będzie polegało na przeniesieniu dedykowanego zestawu składników (w tym aktywów, zobowiązań, umów i pracowników) związanych z Działalnością Wydzielaną przez (...) na rzecz Spółki Nabywającej w ramach Transakcji.
Należy zatem stwierdzić, że – zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT - transakcja polegająca na sprzedaży aktywów i zobowiązań związanych z Działalnością Wydzielaną poprzez przeniesienie ich na Spółkę Nabywającą, nie powinna podlegać opodatkowaniu VAT, jeżeli przenoszone składniki stanowią ZCP.
Stanowisko Wnioskodawców znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych, m.in.:
1. z 28 kwietnia 2023 r., nr: 0114-KDIP4-3.4012.28.2023.2.MAT,
2. z 21 kwietnia 2023 r., nr: 0114-KDIP1-1.4012.152.2023.2.AWY,
3. z 14 marca 2023 r., nr: 0112-KDIL1-2.4012.1.2023.2.AS,
4. z 19 stycznia 2023 r., nr: 0111-KDIB3-2.4012.717.2022.5.MN,
5. z 14 grudnia 2022 r., nr: 0114-KDIP1-1.4012.644.2022.1.MŻ,
6. z 10 listopada 2022 r., nr: 0114-KDIP1-1.4012.487.2022.3.EW.
Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, ZCP oznacza organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Warto zauważyć, że powyższa definicja jest tożsama z definicją zawartą w art. 4a pkt. 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2587 z późn. zm.; dalej: „ustawa o CIT”). Tym samym, ZCP w kontekście ustawy o CIT oraz w kontekście ustawy o VAT należy rozumieć tak samo, a uznanie określonego zespołu składników za ZCP na gruncie ustawy o CIT będzie powodowało, że zespół tych składników będzie stanowił ZCP także w rozumieniu ustawy o VAT. W związku z tym, praktyka organów podatkowych, a także orzecznictwo sądów administracyjnych w stosunku do ZCP na gruncie ustawy o CIT ma znaczenie również dla ZCP w kontekście ustawy o VAT.
Na gruncie powyższych regulacji, w oparciu o doktrynę prawa podatkowego i dotychczasową praktykę organów podatkowych, jak również orzecznictwo sądów administracyjnych, przesłankami uznania danego zespołu składników majątkowych za ZCP są zatem:
1. istnienie powiązanego funkcjonalnie zespołu składników materialnych i niematerialnych (w tym aktywów, zobowiązań i umów) i pracowników przeznaczonego do realizacji określonych zadań gospodarczych,
2. wyodrębnienie organizacyjne zespołu tych składników,
3. wyodrębnienie finansowe zespołu tych składników,
4. wykazanie, że zespół tych składników może stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.
W celu wykazania, że dane składniki majątkowe stanowią ZCP konieczne jest odniesienie się do każdej z tych przesłanek osobno. Co więcej, należy zauważyć, że organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych wielokrotnie podkreślały, że ZCP nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których można prowadzić działalność, lecz jest to pewien określony zespół tych składników.
Tym samym, podstawowym wymogiem dla uznania ZCP jest to, aby stanowił on zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym aktywów, zobowiązań, umów i pracowników).
Powyższe podejście znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydawanych w przeszłości.
Przykładowo, Dyrektor w interpretacji indywidualnej z dnia 12 grudnia 2017 r., nr: 0111-KDIB1-3.4010.388.2017.1.IZ wskazał, że: „zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie całość)”.
Podobne stanowisko zostało także zaprezentowane przez Dyrektora m.in. w następujących interpretacjach indywidualnych:
1. z 12 czerwca 2017 r., nr: 0111-KDIB1-3.4010.38.2017.2.JKT,
2. z 8 czerwca 2018 r., nr: 0111-KDIB1-1.4010.133.2018.1.BS,
3. z 20 lutego 2018 r., nr: 0111-KDIB1-2.4010.419.2017.3.AK,
4. z 9 października 2020 r., nr: 0111-KDIB1-1.4010.325.2020.3.AW.
Ponadto, podobne stanowisko zostało również wyrażone przez sądy administracyjne w następujących wyrokach:
1. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 marca 2018 r., sygn. akt II FSK 808/16,
2. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 10 stycznia 2018 r., sygn. akt I SA/Po 988/17,
3. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 8 lutego 2017 r., sygn. akt I SA/Go 6/17,
4. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 26 stycznia 2016 r., sygn. akt I SA/Wr 1823/15.
W ocenie Wnioskodawców, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, zespół składników (w tym aktywa, zobowiązania, umowy oraz pracownicy) przydzielonych do Działalności Wydzielanej podlegającej zbyciu w ramach Transakcji na rzecz Spółki Nabywającej będzie stanowił na Dzień Transakcji zespół składników wyodrębnionych funkcjonalnie, organizacyjnie i finansowo w ramach Spółki Sprzedającej i które będą mogły być traktowane jako niezależne, autonomiczne działające przedsiębiorstwo, zdolne do samodzielnego wykonywania swoich zadań gospodarczych. Tym samym, w Dniu Transakcji Działalność Wydzielana będzie stanowić ZCP w rozumieniu ustawy o VAT.
W szczególności, Wnioskodawcy wskazują na:
A. Wyodrębnienie funkcjonalne
W zakresie wyodrębnienia funkcjonalnego – aby uznać dany zespół składników (w tym aktywa, zobowiązania, umowy i pracownicy) za ZCP, składniki te powinny pozostawać między sobą w takich wzajemnych interakcjach, by można było traktować je jako zorganizowany, autonomiczny zespół składników (w tym aktywów, zobowiązań, umów i pracowników) powiązanych funkcjonalnie, nie zaś za zespół przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest to, że pozostają własnością jednego podmiotu. Dodatkowo, ZCP obejmująca te składniki powinna stanowić funkcjonalnie wyodrębnioną całość, poprzez którą możliwe jest wykonywanie działań gospodarczych, którym służy ona w strukturze przedsiębiorstwa.
Powyższe znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych, przykładowo, w interpretacji indywidualnej z dnia 19 lutego 2018 r., nr: 0111-KDIB1-1.4010.207.2017.1.MG, gdzie Dyrektor wskazał, że: „wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Ponadto, wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Tę ostatnią przesłankę rozumie się zazwyczaj jako potencjalną zdolność (zorganizowanej części przedsiębiorstwa) do niezależnego działania gospodarczego jako samodzielnego podmiotu gospodarczego i to jeszcze w ramach istniejącego przedsiębiorstwa”.
Jak przedstawiono w opisie zdarzenia przyszłego, funkcjonujące w strukturze (...) Działalność Wydzielana oraz Działalność Pozostająca realizują określone zadania biznesowe, które są od siebie odrębne, tj. są odpowiedzialne za różne aspekty działalności Grupy (...), zapewniając realizację odmiennych funkcji i obowiązków w ramach organizacji. Działalność Wydzielana koncentruje się na świadczeniu scentralizowanych usług i wspieraniu wielu głównych procesów biznesowych dla działalności z zakresu (...). Działalność Pozostająca funkcjonuje przede wszystkim jako dystrybutor produktów (...) na terytorium Polski, jak również świadczy usługi scentralizowane oraz wspiera liczne zasadnicze procesy biznesowe dla działalności niezwiązanej z (...) prowadzoną przez pozostałe podmioty z Grupy (...).
Celem Transakcji jest wyodrębnienie części jednostki biznesowej, która świadczy scentralizowane usługi oraz wspiera liczne kluczowe procesy biznesowe dla podmiotów z Grupy (...), od innych jednostek biznesowych działających w Spółce Sprzedającej. W efekcie zapewnienie, że w związku z globalnym wydzieleniem to (...) będzie przedsiębiorstwem świadczącym usługi wsparcia na rzecz pozostałych podmiotów powiązanych, które wykonują działalność w zakresie opieki (...) (podmioty (...)).
Do Działalności Wydzielanej zostały przypisane odpowiednio wykwalifikowane zasoby ludzkie oraz dedykowany zespół składników majątkowych, wykorzystywany w celu realizacji zadań gospodarczych (...). Składniki te obejmują m.in. prawa i obowiązki wynikające z umów z pracownikami i podwykonawcami oraz umów z dostawcami, należności, rezerwy i zobowiązania związane z pracownikami (o ile takie istnieją na Datę Transakcji), a także inwestycje w obcych środkach trwałych i meble.
Wyodrębnienie poszczególnych działalności jest odzwierciedlone w działalności operacyjnej i elektronicznych systemach Spółki Sprzedającej, gdzie można zidentyfikować pracowników związanych z (...)/(...) oraz przypisać przychody i koszty do Działalności Wydzielanej.
Ponadto, (...) podpisze nową umowę (...), która będzie podstawą prawną świadczenia usług przez (...) na rzecz innych podmiotów (...). O wyodrębnieniu funkcjonalnym Działalności Wydzielanej świadczyć będą zatem odrębne usługi (w przyszłości świadczone na rzecz podmiotów (...)) i związane z nimi zadania biznesowe, personel oraz dedykowane składniki majątkowe, w tym aktywa oraz zobowiązania, przypisane wyłącznie do ww. działalności, które umożliwią jej osiągnięcie wyznaczonych celów biznesowych.
Biorąc pod uwagę powyższe, zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego, dedykowany zespół składników majątkowych (w tym aktywów, zobowiązań, umów i pracowników) przypisanych do Działalności Wydzielanej nie stanowi zbioru przypadkowych elementów, lecz jest zbiorem elementów pozostających we wzajemnych relacjach i powiązanych ze sobą w sposób funkcjonalny i celowy. Składniki te będą wydzielane jako w pełni wyodrębniona jednostka w ramach (...) oraz będą stanowić funkcjonalną całość, która będzie zdolna do podejmowania samodzielnej działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
Mając na uwadze powyższe, Działalność Wydzielana powinna być traktowana jako funkcjonalnie wyodrębniona w ramach (...).
B. Wyodrębnienie organizacyjne
Ustawa o VAT nie określa, co należy rozumieć przez wyodrębnienie organizacyjne. Tym niemniej, na wyodrębnienie organizacyjne mogą wskazywać struktura zarządzania oraz podległość służbowa (por. interpretacja indywidualna z dnia 13 października 2020 r., nr: 0111-KDIB1-1.4010.333.2020.1.BS).
W ocenie Wnioskodawców, Działalność Wydzielana będzie spełniała wymogi do uznania jej za wyodrębnioną organizacyjnie w ramach (...). Na wydzielenie organizacyjne Działalności Wydzielanej powinien wskazywać fakt, że Dzień Transakcji Działalność Wydzielana będzie posiadać własną kadrę zarządzającą odpowiedzialną za Działalność Wydzielaną, jak również pracowników przypisanych do (...). Powyższe obejmuje następujących pracowników pełniących funkcje wsparcia i przypisanych do (...):
1. podstawowy zespół (...),
2. pracownicy świadczący pozostałe funkcje wsparcia rozliczane w ramach (...),
3. pracownicy świadczący pozostałe funkcje wsparcia rozliczane poza (...) – świadczący usługi wsparcia na rzecz polskiego podmiotu.
Dodatkowo, do Działalności Wydzielanej zostały przypisane odpowiednio wykwalifikowane zasoby ludzkie oraz dedykowany zespół składników majątkowych, wykorzystywany w celu realizacji zadań gospodarczych Działalności Wydzielanej. W ramach ww. zespołu, do Działalności Wydzielanej zostały przypisane m.in. prawa i obowiązki związane z umowami z pracownikami i podwykonawcami oraz umów z dostawcami, należności, rezerwy i zobowiązania związane z pracownikami (o ile takie istnieją na Datę Transakcji), a także inwestycje w obcych środkach trwałych i meble.
Należy podkreślić, że Działalność Wydzielana będzie na Dzień Transakcji stanowić wyodrębnioną strukturę organizacyjną, posiadającą odrębną hierarchię, linie raportowania oraz odpowiednio przypisaną kadrę zarządzającą. Na Dzień Transakcji w ramach Działalności Wydzielanej będzie funkcjonować dedykowana kadra zarządzająca, hierarchicznie przypisane funkcje, odzwierciedlające role pełnione w Działalności Wydzielanej przez poszczególnych członków zespołu oraz powiązania funkcjonalne pomiędzy pracownikami.
Mając na uwadze powyższe argumenty, w ocenie Wnioskodawców, Działalność Wydzielana powinna być traktowana jako wyodrębniona organizacyjnie w ramach (...).
C. Wyodrębnienie finansowe
W ustawie o VAT nie zdefiniowano również pojęcia „wyodrębnienia finansowego zespołu składników”. W literaturze poświęconej prawu podatkowemu podkreśla się, że: „w zakresie wyodrębnienia finansowego, warunkiem jest, aby do zorganizowanej części przedsiębiorstwa mogły zostać przypisane związane z nim koszty, przychody, należności i zobowiązania” (por. K. Gil, A. Obońska, A. Wacławczyk, A. Walter (red.). Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz, Wyd. 3, Warszawa 2019). Zgodnie z dominującą praktyką organów podatkowych, uznaje się, że ta przesłanka jest spełniona, gdy sposób prowadzenia ewidencji rachunkowej danego podmiotu pozwala na przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz aktywów i pasywów do ZCP.
Stanowisko takie wyraził Dyrektor m.in. w interpretacji indywidualnej z 19 kwietnia 2018 r., nr: 0111-KDIB1-1.4010.49.2018.2.NL, w której potwierdził, że: „wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa”.
Analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane m.in. w następujących interpretacjach indywidualnych:
1. z 10 stycznia 2014 r., nr: ILPP2/443-1044/12-4/EN,
2. z 20 sierpnia 2013 r., nr: IBPBl/2/423-557/13/PH,
3. z 3 lipca 2012 r., nr: IPTPP2/443-303/12-5/IR,
4. z 9 października 2020 r., nr: 0111-KDIB1-1.4010.325.2020.3.AW.
Jak wskazano powyżej, pojęcia „wyodrębnienie finansowe” nie należy jednak utożsamiać z pełną samodzielnością finansową, która ze względów oczywistych nie może być osiągnięta - jako że jednostki organizacyjne nie mają odrębnej od osoby prawnej podmiotowości prawnej w stosunkach z osobami trzecimi. Takie stanowisko znajduje również potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych. Przykładowo, w interpretacji indywidualnej wydanej 9 lutego 2018 r., nr: 0114-KDIP2-1.4010.367.2017.1.JF Dyrektor stwierdził, że: „o wyodrębnieniu finansowym można zatem już mówić w przypadku istnienia samej możliwości wyodrębnienia podstawowych informacji o sytuacji finansowej i majątkowej zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Wyodrębnienia finansowego nie należy utożsamiać zatem z pełną samodzielnością finansową”.
W świetle powyższego, w opinii Wnioskodawców, Działalność Wydzielana powinna być traktowana jako wyodrębniona finansowo w ramach (...).
Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, na Dzień Transakcji, ewidencja księgowa będzie umożliwiać przypisanie przychodów, kosztów, aktywów i pasywów do Działalności Wydzielanej.
Dodatkowo, pracownicy przypisani do Działalności Wydzielanej są identyfikowalni/oznaczeni w systemach (...). W konsekwencji na podstawie wewnętrznego raportowania finansowego można identyfikować związane z nimi przychody i koszty związane ze świadczeniem Usług (...) (w części objętej (...) oraz w pozostałym zakresie) oraz powiązane z prowadzeniem Działalności Wydzielanej.
Zarówno Działalność Wydzielana, jak i Działalność Pozostająca będą generować różne przychody oraz koszty, co jest związane z podziałem działalności (...) pomiędzy różne jednostki biznesowe. Przychody generowane przez Działalność Wydzielaną obejmują m.in. przychody ze świadczenia usług na rzecz podmiotów powiązanych, rozliczane na podstawie systemu (...), natomiast koszty generowane przez Działalność Wydzielaną obejmują np. koszty wynagrodzeń pracowników.
W przypadku przychodów/kosztów wspólnych, a więc przychodów/kosztów związanych zarówno z Działalnością Wydzielaną oraz Działalnością Pozostającą, na Dzień Transakcji będzie możliwe przypisanie ich do danej działalności przy zastosowaniu odpowiednich kluczy alokacji.
Dlatego też, zdaniem Wnioskodawców, Działalność Wydzielana powinna być traktowana jako wyodrębniona finansowo w ramach (...).
D. Możliwość funkcjonowania jako odrębne (niezależne) przedsiębiorstwo
Ostatnim warunkiem uznania danego zespołu składników materialnych i niematerialnych za ZCP jest zdolność do funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwa zdolne do samodzielnej realizacji zadań gospodarczych.
Jako kryterium potwierdzające zdolność do funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwo w praktyce wskazuje się możliwość samodzielnego działania na rynku jako odrębny podmiot prowadzący zadania gospodarcze realizowane w obecnym przedsiębiorstwie. Taką argumentację można znaleźć w licznych interpretacjach prawa podatkowego oraz wyrokach sądów administracyjnych. Przykładowo, Dyrektor w interpretacji indywidualnej z 17 sierpnia 2018 r., nr: 0111-KDIB3-1.4012.481.2018.1.JP stwierdził, że: „Jednocześnie zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna być gospodarczo samodzielna, zanim dojdzie do transakcji zbycia. Zatem wydzielona jednostka jeszcze przed jej zbyciem powinna uzyskać samodzielność gospodarczą i realizować ją w praktyce. Skutki prawne po stronie zbywcy nie powinny bowiem zależeć od zdarzeń przyszłych i niepewnych (samodzielne realizowanie zadań gospodarczych) powstałych już w innym podmiocie (u nabywcy). Mając na uwadze powyższe, wskazać należy, że nie wystarczy zatem zorganizowanie jakiejkolwiek masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym. W przeciwnym razie nie można bowiem uznać, że dojdzie do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa”.
Podobne stanowisko potwierdzają również m.in. następujące interpretacje indywidualne:
1. z 20 lutego 2018 r., nr: 0111-KDIB1-2.4010.419.2017.3.AK,
2. z 16 maja 2016 r., nr: ILPB3/4510-1-42/16-4/EK oraz
3. z 9 października 2020 r., nr: 0111-KDIB1-1.4010.325.2020.3.AW.
W ocenie Wnioskodawców, dedykowany zespół składników (w tym aktywów, zobowiązań, pracowników), przypisany do Działalności Wydzielanej przenoszonej w ramach Transakcji będzie miał możliwość funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwo, zdolne do samodzielnej realizacji określonych zadań gospodarczych we własnym zakresie.
Na Dzień Transakcji, Działalność Wydzielana i Działalność Pozostająca będą wspierać dwie odrębne linie biznesowe, tj. Działalność Wydzielana koncentruje się na dostarczaniu scentralizowanych usług oraz wsparciu licznych kluczowych procesów biznesowych dla działalności z zakresu (...), natomiast Działalność Pozostająca działa jako dystrybutor produktów (...), jak również świadczy usługi scentralizowane oraz wspiera liczne zasadnicze procesy biznesowe dla działalności niezwiązanej z (...) prowadzoną przez pozostałe podmioty z Grupy (...).
Jednocześnie, zdaniem Wnioskodawców, zespół składników tworzących Działalność Wydzielaną, który zostanie przeniesiony w ramach Transakcji, będzie stanowił wyodrębnioną część przedsiębiorstwa (tj. Spółki Sprzedającej), która będzie mogła samodzielnie realizować określone zadania gospodarcze przy wykorzystaniu przypisanego jej zespołu przenoszonych składników.
Ciągłość działalności gospodarczej zespołu składników tworzących Działalność Wydzielaną, mającej na celu świadczenie scentralizowanych usług i wsparcie licznych kluczowych procesów biznesowych dla podmiotów powiązanych, w okresie przejściowym zostanie zapewniona na podstawie planowanych, odrębnych ustaleń pomiędzy Spółką Sprzedającą, a Spółką Nabywającą. Wnioskodawcy pragną podkreślić, że ww. ustalenia przejściowe mogą być konieczne ze względu na istotne przyczyny biznesowe, o których mowa w opisie zdarzenia przyszłego.
W praktyce, Spółka Nabywająca będzie kontynuowała wykonywanie zadań biznesowych realizowanych przez Spółkę Sprzedającą przed Transakcją. Czynności wykonywane z wykorzystaniem składników przenoszonych do Spółki Nabywającej będą również odrębne od czynności wykonywanych w ramach Działalności Pozostającej Spółki Sprzedającej.
W opinii Wnioskodawców, fakt, że Spółka Nabywająca będzie miała możliwość aktywnej realizacji zadań biznesowych (świadczenia Usług (...)), z uwzględnieniem dodatkowych ustaleń dot. okresu przejściowego, oznacza, że zespół składników przydzielonych do Działalności Wydzielanej będzie wystarczający do samodzielnego kontynuowania przez Spółkę Nabywającą działalności gospodarczej prowadzonej uprzednio w ramach Spółki Sprzedającej.
Dodatkowo, do Działalności Wydzielanej przypisano dedykowany zespół składników (w tym dedykowany personel). Zatem, zdaniem Wnioskodawców, przedstawione wyżej fakty powinny potwierdzać, że Działalność Wydzielana powinna być zdolna do funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwo, zdolne do samodzielnego wykonywania zadań gospodarczych.
E. Podsumowanie
Mając na uwadze całą przytoczoną powyżej argumentację, Wnioskodawcy wskazują, że Działalność Wydzielana przeniesiona w ramach Transakcji będzie stanowiła ZCP w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, ponieważ:
1. do Działalności Wydzielanej zostanie przypisany zespół składników (w tym aktywa, zobowiązania oraz umowy) oraz personel,
2. Działalność Wydzielana powinna zostać uznana za funkcjonalnie wyodrębnioną,
3. Działalność Wydzielana powinna zostać uznana za organizacyjnie wyodrębnioną,
4. Działalność Wydzielana powinna zostać uznana za finansowo wyodrębnioną,
5. zespół składników przypisanych do Działalności Wydzielanej jest przeznaczony do realizacji konkretnych zadań gospodarczych, odrębnych od Działalności Pozostającej funkcjonującej w ramach Spółki Sprzedającej, oraz
6. po zakończeniu okresu przejściowego, Działalność Wydzielana będzie mogła funkcjonować jako niezależne przedsiębiorstwo.
Uwzględniając powyższe, Wnioskodawcy stoją na stanowisku, że Działalność Wydzielana, która zostanie przeniesiona w ramach Transakcji do Spółki Nabywającej, będzie stanowić ZCP w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. W związku z tym, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przeniesienie Działalności Wydzielanej w ramach Transakcji, nie będzie podlegało opodatkowaniu VAT.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawców w zakresie pytania nr 2 (oznaczonego we wniosku jako nr 3)
Kwestię prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego reguluje art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Jednocześnie, ustęp 2 pkt 1 lit. a cytowanego przepisu precyzuje, że kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Przepis art. 87 ust. 1 ustawy o VAT stanowi z kolei, że w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.
Tym samym, z przytoczonych powyżej regulacji wynika, że prawo do obniżenia kwoty VAT należnego o kwotę VAT naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik VAT oraz gdy towary i usługi, w związku z których nabyciem VAT został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT, tzn. takich, których następstwem jest określenie VAT należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Prawo do obniżenia VAT należnego o VAT naliczony nie przysługuje jednakże, jeżeli podatek naliczony jest związany z towarami i usługami zwolnionymi z VAT lub niepodlegającymi temu podatkowi.
Mając na uwadze powyższe, w przypadku podlegania Transakcji opodatkowaniu VAT oraz przy założeniu, że składniki składające się na Działalność Wydzielaną będą wykorzystywane przez Spółkę Nabywającą do prowadzenia działalności opodatkowanej VAT, wyżej wymienione warunki do odliczenia podatku naliczonego zostaną spełnione. Z tego względu, w opinii Wnioskodawców, Spółka Nabywająca będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących Transakcję, wystawionych przez Spółkę Sprzedającą.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej ustawą lub ustawa o VAT:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.
Według art. 2 pkt 6 ustawy:
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Jednocześnie przepisy art. 6 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są tutaj wskazane te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednakże na stosowne wyłączenie, czynności te – chociaż można je zakwalifikować jako odpłatną dostawę towarów czy też odpłatne świadczenie usług – nie podlegają opodatkowaniu.
Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:
Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Ustawodawca w ww. przepisie nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem „transakcji zbycia”. Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy o podatku od towarów i usług pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawa towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.
Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej, w tym także w formie umowy sprzedaży lub aportu.
Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku VAT, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.
W myśl art. 2 pkt 27e ustawy:
Przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy zbywany majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.
Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby obejmowała ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).
Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana cześć przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.
Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.
Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa.
Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.
Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
Wskazany wyżej przepis art. 2 pkt 27e ustawy powinien być interpretowany z uwzględnieniem wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 27 listopada 2003 r. w sprawie C–497/01.
W wyroku C–497/01 w sprawie Zita Modes Sarl przeciwko Administration de l’Enregistrement et des Domaines, Trybunał zwracając uwagę, że niezgodne z przepisami Dyrektywy jest wprowadzanie przez państwo członkowskie jakichkolwiek ograniczeń - innych niż te, o których mowa w Dyrektywie podkreślił, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz - w zależności od konkretnego przypadku - składnikami niematerialnymi, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Ponadto TSUE stwierdził, iż fakt, że VI Dyrektywa nie zawiera definicji pojęcia przedsiębiorstwa lub jego części, nie oznacza, że państwa członkowskie mają swobodę jego interpretacji. Pojęcia w niej używane powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny od innych przepisów, z wyjątkiem sytuacji, gdy sama Dyrektywa daje państwom członkowskim jasną dyspozycję do zdefiniowania pojęcia w krajowej legislacji. TSUE wskazał też, iż nabywca musi jednak posiadać zamiar kontynuowania działalności gospodarczej przejmowanego przedsiębiorstwa lub jego części, nie zaś jedynie natychmiast likwidować daną działalność i sprzedać przejęte mienie.
Na tę ostatnią okoliczność, czyli przydatność zespołu składników do prowadzenia (kontynuowania) działalności przez nabywcę, zwrócił uwagę TSUE w wyroku C-408/98 (Abbey National Plc), podzielając opinię Rzecznika Generalnego z dnia 13 kwietnia 2000 r., który stwierdził, iż „rozwiązanie przyjęte w Zjednoczonym Królestwie wydaje się rozsądne: gdy aktywa stanowiące część przedsiębiorstwa zdolną do odrębnego funkcjonowania są zbywane w taki sposób, że sprzedana część kontynuuje swoją działalność, ma zastosowanie opcja, z której Zjednoczone Królestwo skorzystało na mocy art. 5 (8) VI Dyrektywy i uznaje się, że nie nastąpiła dostawa towarów”.
W kontekście zatem zbycia przedsiębiorstwa, z wyłączenia stosowania przepisów ustawy korzysta przekazanie przedsiębiorstwa lub jego niezależnej części, w tym dóbr materialnych oraz ewentualnie elementów niematerialnych, które razem tworzą przedsiębiorstwo lub jego część zdolne do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Nabywca musi jednakże mieć na celu prowadzenie przekazanego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jedynie natychmiastową likwidację danej działalności lub sprzedanie zapasów zasobów, jeśli istnieją.
Mając na uwadze powyższe orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej należy stwierdzić, że zawarta w art. 2 pkt 27e ustawy definicja legalna zorganizowanej części przedsiębiorstwa musi być interpretowana przez pryzmat treści art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE i w powiązaniu z rozumieniem pojęcia „przekazania całości lub części majątku”, wyłożonym przez Trybunał w ww. orzeczeniu. Trybunał Sprawiedliwości główny nacisk kładzie na badanie konkretnego przypadku, dopuszczając w pewnych przypadkach zbycie samych składników rzeczowych. Tym samym, w myśl orzecznictwa Trybunału, składniki niematerialne nie stanowią konstytutywnego elementu uznania części majątku za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w każdym przypadku. Trybunał uznał, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.
Zatem daną transakcję można uznać za zbycie przedsiębiorstwa lub ZCP, jeżeli na moment jej przeprowadzenia spełnione są łącznie następujące kryteria:
- przenoszony na nabywcę zespół składników zawiera zespół składników majątku (zaplecze) umożliwiający kontynuację działalności prowadzonej przez zbywcę wystarczający do prowadzenia tej działalności,
- nabywca – w ramach swojej działalności – ma zamiar kontynuowania działalności prowadzonej w dotychczasowym zakresie przez zbywcę przy pomocy szeregu składników majątkowych będących przedmiotem transakcji.
Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część, w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.
W związku z powyższym, w rozumieniu przepisów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany, jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.
Oznacza to, że zespół składników materialnych i niematerialnych pozwala z uwagi na swoje zorganizowanie, infrastrukturę itp. na prowadzenie określonej działalności gospodarczej. Podkreśla się przy tym, że możliwość stanowienia przez ten zespół składników niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze powinna mieć wymiar rzeczywisty, a nie jedynie potencjalny. Oznacza to, że majątek ten powinien stanowić już u zbywcy zorganizowany zespół składników gotowych realizować określone zadania gospodarcze jako samodzielne przedsiębiorstwo, a po jego zbyciu możliwe musi być kontynuowanie działalności gospodarczej przez nabywcę przedsiębiorstwa.
Podobnie Trybunał wypowiedział się w wyroku z 10 listopada 2011 r., w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christem Schriever, wskazując, że regulacja art. 5 (8) V Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie m.in. zbycia samodzielnej części przedsiębiorstwa, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje zaś samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie samodzielnej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. W wyroku tym Trybunał wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy.
Podobne stanowisko prezentowane jest w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych, np. w wyroku NSA z 25 czerwca 2013 r. sygn. akt I FSK 955/12, czy z 24 listopada 2016 r., sygn. akt I FSK 1316/15.
O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa lub też jego zorganizowanej części decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik zobowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.
Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że są Państwo jako zbywca, tj. (...) czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, Spółka nabywająca - (...) również jest czynnym podatnikiem VAT. Obie spółki są członkami międzynarodowej grupy (...).
(...) działa jako dystrybutor produktów (...), pomagając pracownikom służby zdrowia i ich pacjentom w leczeniu złożonych schorzeń, w tym (…) na terytorium Polski. (...) działa również jako scentralizowany dostawca usług dla pozostałych podmiotów Grupy (...).
W ramach reorganizacji Grupy (...), (...) przeniesie część (…) wspierającą działalność (...) u podmiotów z Grupy (...) do innej spółki w drodze podziału przez wydzielenie.
Pierwszy krok reorganizacji w Polsce (będący przedmiotem niniejszego wniosku) będzie dotyczył sprzedaży (...). Wskutek Transakcji, aktywa, pasywa i pracownicy powiązani z (...), zostaną sprzedane do (...). Transakcja będzie skuteczna z dniem podpisania umowy sprzedaży, na podstawie której Działalność Wydzielana zostanie przeniesiona do Spółki Nabywającej.
Działalność (...) Spółki Sprzedającej można podzielić na:
1. Działalność Wydzielaną, tj. (...);
2. pozostałą działalność
Działalność Wydzielana będzie stanowić w obrębie Spółki Sprzedającej niezależną jednostkę biznesową wraz z pracownikami, kadrą zarządczą, celami zarządczymi i danymi finansowymi.
Działalność Pozostająca w (...) będzie składała się przede wszystkim z następujących komponentów:
a) Działalność dystrybucyjna:
b) Działalność (...) nie związana z (...):
W wyniku Transakcji do Spółki Nabywającej zostanie przeniesiony zespół składników majątkowych związanych z Działalnością Wydzielaną, w tym m.in.:
1. personel związany z działalnością (...), posiadający odpowiednie kompetencje i doświadczenie,
2. inwestycje w obcych środkach trwałych (ukończonych oraz w trakcie budowy) związane z nieruchomościami (ulepszenia najmowanych pomieszczeń) oraz meble;
3. wybrane umowy z dostawcami (np. leasing samochodów wykorzystywanych przez pracowników (...));
4. umowy z podwykonawcami prowadzącymi jednoosobową działalność gospodarczą świadczącymi usługi dla (...) dotychczas współpracującymi z (...) na podstawie tzw. umów B2B;
5. należności (jeżeli będą występować na Dzień Transakcji) i zobowiązania związane z umowami o pracę przenoszonych pracowników;
6. część środków na kontach bankowych przypisana do niewykorzystanych środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych związanych z pracownikami (...) (jeżeli będą występować na Dzień Transakcji);
7. rezerwy i zobowiązania związane z pracownikami (...) (np. rezerwy za niewykorzystany urlop, rezerwy bonusowe, część ZFŚS związana z pracownikami (...)), (jeżeli będą występować na Dzień Transakcji);
8. kopie ksiąg i dokumentów związanych ściśle z Działalnością Wydzielaną.
Do Działalności Wydzielanej będzie przypisany własny zespół pracowników – obecnie szacuje się, że ponad (…) pracowników zostanie przeniesionych z (...) do Spółki Nabywającej. Oczekuje się, że na skutek Transakcji nastąpi przejęcie zakładu pracy w myśl art. 231 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy, tj. pracownicy świadczący pracę związaną z Działalnością Wydzielaną zostaną przejęci przez Spółkę Nabywającą.
Pracownicy zostaną przeniesieni do Spółki Nabywającej razem z prawami, obowiązkami i zobowiązaniami wynikającymi z umów o pracę, zgodnie z którymi osoby te świadczyły pracę lub usługi związane z Działalnością Wydzielaną w Spółce Sprzedającej.
Spółka Nabywająca będzie miała zapewnione wystarczające składniki pieniężne, żeby samodzielnie prowadzić działalność (...), zaś Spółka Sprzedająca będzie kontynuować działalność związaną z Działalnością Pozostającą.
Działalność w zakresie (...) będzie kontynuowana w oparciu o majątek własny (...) nabyty w wyniku transakcji i majątek wynajmowany/leasingowany i nie będzie wymagała od (...) angażowania innych składników majątku ani podejmowania dodatkowych działań (innych niż opisane we wniosku środki, które mogą zostać podjęte podczas okresu przejściowego).
Na Dzień Transakcji ewidencja księgowa będzie umożliwiać przypisanie przychodów, kosztów, aktywów i zobowiązań do Działalności Wydzielanej.
Na Dzień Transakcji będzie możliwe przypisanie aktywów/zobowiązań do danej części działalności. W przypadku aktywów/zobowiązań związanych zarówno z Działalnością Wydzielaną, jak i Działalnością Pozostającą, również możliwe będzie przypisanie ich do danej działalności przy zastosowaniu właściwych kluczy alokacji.
Po Dniu Transakcji Spółka Nabywająca będzie posiadać rachunek bankowy wykorzystywany dla potrzeb Działalności Wydzielanej, natomiast Spółka Sprzedająca zachowa dotychczasowo wykorzystywany rachunek bankowy, na potrzeby Działalności Pozostającej.
Zbiór składników majątkowych związanych z Działalnością Wydzielaną będzie na Dzień Transakcji zorganizowany w sposób zapewniający spójność oraz efektywność działań (...). W szczególności, Działalność Wydzielana będzie miała możliwość niezależnie zarządzać przydzielonymi jej aktywami, które zostaną sprzedane Spółce Nabywającej, jak również samodzielnie nabywać towary i usługi na własne potrzeby. Działalność Wydzielana będzie na Dzień Transakcji stanowić wyodrębnioną strukturę organizacyjną, posiadającą odrębną hierarchię, linie raportowania oraz odpowiednio przypisaną kadrę zarządzającą. Biorąc pod uwagę, że (...) świadczy usługi przede wszystkim na podstawie umów wewnątrzgrupowych, tj. wykonuje usługi na rzecz podmiotów powiązanych (usługi (...) dla podmiotów (...)), Spółka Nabywająca będzie w stanie prowadzić działalność jako niezależny podmiot po przejęciu (...) w wyniku Transakcji.
Będący przedmiotem transakcji zespół składników majątkowych, o którym mowa we wniosku, będzie na moment transakcji na tyle zorganizowany, aby zasadniczo był zdolny do samodzielnego wykonywania swoich funkcji biznesowych. W okresie następującym po planowanej transakcji, działalność (...) będzie jedyną działalnością biznesową wykonywaną przez (...), realizującą funkcje biznesowe jako niezależny podmiot. Powyższego stanowiska nie zmieniają opisane we wniosku środki, które mogą zostać podjęte podczas okresu przejściowego.
W analizowanej sprawie, w pierwszej kolejności Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy sprzedawana w ramach Transakcji Działalność Wydzielana będzie stanowiła zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT i w związku z tym, sprzedaż Działalności Wydzielanej w ramach Transakcji nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT.
Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług okolicznością determinującą możliwość wyłączenia, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, stosowania przepisów ustawy do czynności zbycia określonego zespołu składników niematerialnych i materialnych, jest takie ich zorganizowanie, żeby wspomniany zespół mógł służyć do prowadzenia działalności gospodarczej. Zespół składników materialnych i niematerialnych obejmować powinien elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem przepisy ustawy nie miały zastosowania do zbywanego zespołu składników, musi on - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w jego skład muszą umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
Mając zatem na uwadze przywołane przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że Działalność Wydzielana będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa ze względu na spełnienie przesłanek zawartych w art. 2 pkt 27e ustawy.
Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Działalność Wydzielana w przedsiębiorstwie Spółki Dzielonej będzie funkcjonowała jako wyodrębniony funkcjonalnie, finansowo i organizacyjnie zespół, wykonujący czynności i pełniący zadania charakteryzujące się odmienną specyfiką od Działalności Pozostającej i możliwy do odseparowania bez szkody dla kontynuacji działalności pozostającej u Zbywcy.
Na działalność wydzielaną składać się bowiem będzie część (...) wspierająca działalność (...) u podmiotów z Grupy (...), natomiast działalność pozostająca w (...) w zakresie tej opieki ((...)) będzie się sprowadzała do działalności dystrybucyjnej. Działalność dystrybucyjna obejmie również inne, poza wskazanymi, obszary działalności Grupy (...) w Polsce. Dodatkowo spółka będzie kontynuować działalność wspierającą, m.in. w zakresie świadczenia usług magazynowo logistycznych.
Działalność Wydzielana będzie stanowić w obrębie Spółki Sprzedającej niezależną jednostkę biznesową wraz z pracownikami (z przyporządkowanymi im prawami, obowiązkami i zobowiązaniami wynikającymi z umów o pracę, zgodnie z którymi osoby te świadczyły pracę lub usługi związane z Działalnością Wydzielaną w Spółce Sprzedającej), kadrą zarządczą, celami zarządczymi i danymi finansowymi. Wynika z tego, że działalność Wydzielana będzie miała swoje miejsce w strukturze organizacyjnej, zatem wymóg wyodrębnienia organizacyjnego zostanie spełniony.
O wyodrębnieniu finansowym świadczy fakt, że na dzień transakcji ewidencja księgowa będzie umożliwiać przypisanie przychodów, kosztów, aktywów i zobowiązań do Działalności Wydzielanej. Na Dzień Transakcji będzie możliwe przypisanie aktywów/zobowiązań do danej części działalności. W przypadku aktywów/zobowiązań związanych zarówno z Działalnością Wydzielaną, jak i Działalnością Pozostającą, również możliwe będzie przypisanie ich do danej działalności przy zastosowaniu właściwych kluczy alokacji.
Natomiast w odniesieniu do wyodrębnienia funkcjonalnego, wskazać należy, że Zbiór składników majątkowych związanych z Działalnością Wydzielaną będzie na Dzień Transakcji zorganizowany w sposób zapewniający spójność oraz efektywność działań (...). W szczególności, Działalność Wydzielana będzie miała możliwość niezależnie zarządzać przydzielonymi jej aktywami, które zostaną sprzedane Spółce Nabywającej, jak również samodzielnie nabywać towary i usługi na własne potrzeby. Opis zdarzenia przyszłego wskazuje, że składniki majątku (Działalność Wydzielana (...)) cechuje wyodrębnienie funkcjonalne – wszystkie one są związane z realizacją jednego celu (obszaru) gospodarczego. Działalność Wydzielana koncentruje się na świadczeniu scentralizowanych usług i wspieraniu wielu głównych procesów biznesowych dla działalności z zakresu (...). Zatem składniki majątkowe, o których mowa powyżej pozostają między sobą w takich wzajemnych relacjach, że można je traktować jako zorganizowany, autonomiczny zespół składników (w tym aktywów, zobowiązań, umów i pracowników) powiązanych funkcjonalnie, nie zaś za zespół przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest to, że pozostają własnością jednego podmiotu. Realizują one w Spółce Dzielonej określone, im przypisane zadania w zakresie wspierania działalności (...) u podmiotów z Grupy (...). Ponadto jako zostało wskazane w opisie zdarzenia przyszłego, do Działalności Wydzielanej będzie przypisany własny zespół pracowników – obecnie szacuje się, że ponad (…) pracowników zostanie przeniesionych z (...) do Spółki Nabywającej. Oczekuje się, że na skutek Transakcji nastąpi przejęcie zakładu pracy w myśl art. 231 Kodeksu Pracy, tj. pracownicy świadczący pracę związaną z Działalnością Wydzielaną zostaną przejęci przez Spółkę Nabywającą. Pracownicy zostaną przeniesieni do Spółki Nabywającej razem z prawami, obowiązkami i zobowiązaniami wynikającymi z umów o pracę, zgodnie z którymi osoby te świadczyły pracę lub usługi związane z Działalnością Wydzielaną w Spółce Sprzedającej.
Podsumowując, analiza zaprezentowanego przez Państwa opisu sprawy w kontekście przytoczonych regulacji prawnych oraz orzecznictwa TSUE, prowadzi do wniosku, że zostaną spełnione wszystkie wskazane wcześniej przesłanki do uznania Działalności Wydzielanej za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy. Jak bowiem wynika z wniosku, kontynuowanie przez Nabywcę tej działalności nie będzie wymagało od (...) angażowania innych składników majątku ani podejmowania dodatkowych działań (innych niż opisane we wniosku środki, które mogą zostać podjęte podczas okresu przejściowego). Ponadto, jak wyżej wykazano zespół wydzielanych składników będzie na dzień transakcji wyodrębniony na płaszczyźnie organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej. Dodatkowo będący przedmiotem transakcji zespół składników majątkowych, o którym mowa we wniosku, będzie na moment transakcji na tyle zorganizowany, aby zasadniczo był zdolny do samodzielnego wykonywania swoich funkcji biznesowych. Tym samym zbycie części (...) wspierającą działalność (...)u podmiotów z Grupy (...) stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, i w myśl art. 6 pkt 1 ustawy nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.
Jednocześnie informujemy, że nie udzielono odpowiedzi na pytanie nr 2 (oznaczone we wniosku nr 3), gdyż jest to pytanie warunkowe, uzależnione od rozstrzygnięcia w zakresie pytania nr 1.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy przedstawionego przez Pana zdarzenia przyszłego oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
W zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych wydane zostanie osobne rozstrzygnięcie.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź straci swą aktualność. Należy zaznaczyć, że interpretację wydano na podstawie przedstawionych we wniosku zdarzeń przyszłych, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Odnosząc się do powołanych przez Państwa interpretacji wskazać należy, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych oraz konkretnych stanów prawnych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie (por. prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 27 marca 2015 r., sygn. akt III SA/Łd 109/15).
Ponadto powołane w stanowisku wyroki sądu nie mają mocy powszechnie obowiązującej. Sąd wyrokiem lub postanowieniem rozstrzyga wyłącznie konkretną sprawę co do stwierdzenia naruszenia prawa i skutków prawnych tego naruszenia i jedynie w tej sprawie ma moc wiążącą. Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie lub bezczynność było przedmiotem zaskarżenia, o czym stanowi art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Zatem powołane wyroki nie posiadają waloru wykładni powszechnej, co w praktyce oznacza, że nie stanowią one podstawy dla analogicznego rozstrzygnięcia przez organy podatkowe.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383, ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Zainteresowany będący stroną postępowania – (...) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), ul. (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 i 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.