Uznanie wyodrębnienia działu nieruchomości komercyjnych celem wniesienia do Spółki Przejmującej za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu a... - Interpretacja - 0114-KDIP1-1.4012.22.2024.4.EW

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 14 marca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.22.2024.4.EW

Temat interpretacji

Uznanie wyodrębnienia działu nieruchomości komercyjnych celem wniesienia do Spółki Przejmującej za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT jako czynności wyłączonej z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT .

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe w zakresie uznania wyodrębnienia działu nieruchomości komercyjnych celem wniesienia do Spółki Przejmującej za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT jako czynności wyłączonej z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT .

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

Państwa wniosek z 8 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania, że wyodrębnione w Spółce Dzielonej materialne i niematerialne składniki majątku, w tym zobowiązania, związane z działalnością prowadzoną przez Wnioskodawcę polegającą na zarządzaniu i wynajmie nieruchomości niemieszkalnych i przenoszone w drodze podziału przez wydzielenie do Spółki Przejmującej, jak i pozostające w Spółce Dzielonej materialne i niematerialne składniki majątku, w tym zobowiązania, związane z działalnością prowadzoną przez Wnioskodawcę w zakresie przetwarzania danych i zarządzania portalami internetowymi, stanowić będą zorganizowane części przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisu art. 4a pkt 4 ustawy CIT oraz art. 2 pkt 27e ustawy VAT i nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT. Uzupełnili państwo wniosek pismem z 8 marca 2024 r. (wpływ 8 marca 2024 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie z 6 marca 2024 r. (skutecznie doręczonym 6 marca 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest spółką prawa handlowego z siedzibą w Polsce, która zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy CIT, podlega w Polsce opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości osiąganych dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Wysokość kapitału zakładowego Spółki wynosi 50.000 zł i dzieli się on na 100 udziałów, każdy o wartości nominalnej 500 zł.

Wspólnikami Spółki są dwie osoby fizyczne posiadające miejsce zamieszkania na terytorium Polski oraz podlegające w Polsce opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych od całości osiąganych dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Każdy ze wspólników posiada 50 udziałów w kapitale zakładowym spółki o łącznej wartości 25 000 zł, co odpowiada 50% udziałowi w tym kapitale.

Głównym przedmiotem działalności Spółki jest działalność w zakresie przetwarzania danych oraz prowadzenia i zarządzania portalami internetowymi. Działalność tę Spółka prowadzi z wykorzystaniem kilku posiadanych domen oraz portali internetowych. Są to ogólnie dostępne portale internetowe dotyczące branży nieruchomości. Za pośrednictwem tych portali internetowych, klienci Spółki, którymi są głównie deweloperzy oraz agencje nieruchomości działające na rynku mieszkaniowym, mogą w sposób efektywny docierać do potencjalnych nabywców nieruchomości, pozyskiwać dane dotyczące rynku nieruchomości oraz nabywców, a także prowadzić analizy sytuacji panującej na rynku nieruchomości. W związku z prowadzonymi portalami internetowymi, Spółka świadczy na rzecz swoich klientów (głównie deweloperów nieruchomości, agencji zajmujących się obrotem nieruchomościami, a także osób fizycznych) usługi marketingowe, m.in. w postaci publikacji ogłoszeń/ofert nieruchomości na sprzedaż, a także dostarczania tzw. leadów czyli danych kontaktowych do potencjalnych klientów czyli osób zainteresowanych kupnem nieruchomości. Ponadto, niektóre z portali internetowych prowadzonych i zarządzanych przez Spółkę zawierają zgromadzone przez Spółkę treści, raporty i informacje związane z rynkiem nieruchomości (tzw. baza wiedzy), które są odpłatnie udostępniane podmiotom związanym z rynkiem nieruchomości.

W toku prowadzonej działalności, Spółka dokonywała również inwestycji w zakup nieruchomości komercyjnych. Inwestycje te były dokonywane z nadwyżek finansowych wypracowanych w działalności związanej z prowadzeniem portali internetowych i świadczeniem usług marketingowych, a także częściowo z pożyczonych środków. Nieruchomości te są przedmiotem wynajmu na rzecz podmiotów trzecich, przy czym jedna z nieruchomości jest w części wynajmowana a w części wykorzystywana przez Wnioskodawcę we własnym zakresie jako biuro i siedziba Spółki (tj. w części tej nieruchomości prowadzona jest działalność Spółki w obszarze przetwarzania danych oraz prowadzenia i zarządzania portalami internetowymi). Tym samym, w ramach Spółki, powstał drugi obszar działalności polegający na zarządzaniu i wynajmie posiadanych nieruchomości komercyjnych.

W konsekwencji, obecnie działalność operacyjna Spółki obejmuje dwa obszary:

  • zasadniczy obejmujący działalność w zakresie przetwarzania danych, prowadzenia i zarządzania portalami internetowymi oraz świadczenia usług marketingowych z wykorzystaniem przedmiotowych portali,
  • działalność w zakresie zarządzania i wynajmu posiadanych nieruchomości komercyjnych.

Jednocześnie, dążąc do ustawicznego rozwoju działalności w zakresie przetwarzania danych i zarządzania portalami internetowymi, Spółka prowadzi również inne działania za pośrednictwem trzech spółek zależnych, których jest wspólnikiem. Spółki te realizują wyspecjalizowane zadania, które są bezpośrednio związane z prowadzeniem oraz rozwojem zasadniczej działalności Wnioskodawcy w zakresie przetwarzania danych i zarządzania portalami internetowymi. Przykładowo, spółki zależne zajmują się m in. rozwojem oprogramowania dla potrzeb prowadzenia portali internetowych Spółki, a także dla klientów Spółki w celu promocji, pozyskania i zarządzania relacjami z potencjalnymi nabywcami nieruchomości (tj. dla deweloperów i agencji pośrednictwa nieruchomości). Spółki zależne zajmują się także organizacją i prowadzeniem jednorazowych akcji marketingowych i promocyjnych dedykowanych dla konkretnych klientów. Można stwierdzić, że spółki zależne prowadzą działalność wspierającą lub komplementarną w stosunku do głównego obszaru działalności Wnioskodawcy, jakim jest przetwarzanie danych oraz prowadzenie i zarządzanie portalami internetowymi.

Zarząd Wnioskodawcy określił strukturę organizacyjną Spółki. W ramach tej struktury organizacyjnej, w Spółce funkcjonują dwa obszary działalności:

1)Obszar działalności w zakresie przetwarzania danych oraz prowadzenia i zarządzania portalami internetowymi, w ramach którego funkcjonują następujące działy:

  • dział związany z jednym z kluczowych portali internetowych posiadanych i zarządzanych przez Spółkę, tj. dział sprzedaży, dział marketingu B2C oraz dział SEO (Search Engine Optimisation);
  • dział związany z drugim z portali internetowych posiadanych i zarządzanych przez Spółkę, tj. dział sprzedaży, dział marketingu i dział SEO (Search Engine Optimisation);
  • dział bigdata związany z trzecim z portali internetowych posiadanych i zarządzanych przez Spółkę;
  • centrum usług wspólnych, obejmujące dział marketingu B2B, dział public relations, dział product owners, dział data science, dział IT oraz dział administracyjny (obejmujący komórki HR, administracja& finanse &kadry, Office management).

2)Obszar działalności w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości komercyjnych, stanowiący dział nieruchomości komercyjnych zajmujący się posiadanymi przez Spółkę nieruchomościami komercyjnymi.

W prowadzonej działalności - zarówno w działalności portali internetowych, jak i działalności zarządzania i wynajmu nieruchomości komercyjnych - Spółka wykorzystuje zespół składników materialnych i niematerialnych, składający się na jej przedsiębiorstwo Składniki te obejmują w szczególności:

1)wartości niematerialne i prawne, tj. w szczególności domeny oraz portale internetowe, a także oprogramowanie komputerowe wykorzystywane w działalności związanej z przetwarzaniem danych i prowadzeniem oraz zarządzaniem portalami internetowymi;

2)umowy zawarte z klientami Spółki, korzystającymi z usług świadczonych przez Wnioskodawcę w obszarze przetwarzania danych, prowadzenia i zarządzania portalami internetowymi, świadczenia powiązanych z tym obszarem usług marketingowych na rzecz deweloperów, agencji pośrednictwa nieruchomości, osób fizycznych;

3)należności handlowe wynikające z umów z klientami wskazanych w pkt 2 powyżej;

4)umowy o pracę (około 40-50 pracowników) oraz umowy cywilnoprawne (około 20-35 umów cywilnoprawnych) zawarte z osobami zaangażowanymi w prowadzenie działalności w zakresie przetwarzania danych oraz prowadzenia i zarządzania portalami internetowymi, a także zobowiązania wynikające z tych umów;

5)sprzęt i wyposażenie biurowe, wykorzystywane w działalności związanej z przetwarzaniem danych, prowadzeniem i zarządzaniem portalami internetowymi, a także w działalności związanej z zarządzaniem i wynajmem nieruchomości komercyjnych;

6)samochody osobowe i inne środki transportu wykorzystywane w działalności związanej z przetwarzaniem danych oraz prowadzeniem i zarządzaniem portalami internetowymi;

7)umowy ubezpieczenia użytkowanych przez Spółkę samochodów i innych środków transportu;

8)rachunki bankowe oraz związane z nimi produkty bankowe, a także środki pieniężne znajdujące się na tych rachunkach:

  • rachunek bankowy nr 1, wykorzystywany wyłącznie do obsługi przepływów pieniężnych związanych z działalnością w zakresie przetwarzania danych oraz prowadzenia i zarządzania portalami internetowymi;
  • rachunek bankowy nr 2, wykorzystywany wyłącznie do obsługi przepływów pieniężnych związanych z działalnością w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości komercyjnych;
  • linia kredytowa w zabezpieczona w rachunku bieżącym nr 2 wykorzystywanym wyłącznie do obsługi przepływów pieniężnych związanych z działalnością w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości komercyjnych;

9)udziały i akcje w trzech zależnych spółkach kapitałowych w wysokości 100%, 75%, 55%;

10)zobowiązania z tytułu 3 pożyczek udzielonych Wnioskodawcy przez jedną ze spółek zależnych - środki pochodzące z pożyczek zostały przeznaczone w części na działalność operacyjną Wnioskodawcy w zakresie przetwarzania danych oraz prowadzenia i zarządzania portalami internetowymi, w części na nabycie udziałów w niektórych spółkach zależnych, a w części również na sfinansowanie zakupu jednej z nieruchomości komercyjnych należących do Spółki (tj. konkretnie na zakup Nieruchomości nr 2);

11)umowy zlecenia zawarte z osobami zajmującymi się obsługą i zarządzaniem nieruchomościami posiadanymi przez Spółkę (prace porządkowo-konserwacyjne, bieżąca opieka nad nieruchomościami, prowadzenie gospodarki ekonomiczno-finansowej dotyczącej nieruchomości), a także zobowiązania wynikające z tych umów;

12)nieruchomości:

  • lokal niemieszkalny znajdujący się w (…) o powierzchni około 328 m2, stanowiący odrębną nieruchomość, wraz z 3 miejscami postojowymi w garażu podziemnym, będący przedmiotem wynajmu na rzecz podmiotu trzeciego (dalej: „Nieruchomość nr 1”);
  • lokal niemieszkalny znajdujący się w (…) o powierzchni około 901 m2 wraz udziałem we współwłasności garażu, z którym związane jest prawo do korzystania z 9 miejsc postojowych (dalej: „Nieruchomość nr 2”) - Nieruchomość nr 2 jest obecnie w części wynajmowana a w części wykorzystywana przez Wnioskodawcę we własnym zakresie jako biuro i siedziba Spółki (tj. w części tej nieruchomości prowadzona jest działalność Spółki w obszarze przetwarzania danych oraz prowadzenia i zarządzania portalami internetowymi);
  • nieruchomość gruntowa, wraz z posadowionym na mej budynkiem biurowym o powierzchni około 535 m2, zlokalizowana w (…), będąca przedmiotem wynajmu na rzecz podmiotu trzeciego (dalej: „Nieruchomość nr 3”);

13)związane z powyższymi nieruchomościami zobowiązania Spółki:

  • zobowiązanie z tytułu umowy kredytu hipotecznego udzielonego i przeznaczonego w całości na zakup Nieruchomości nr 2;
  • zobowiązanie z tytułu umowy linii kredytowej udzielonej w rachunku bieżącym, przeznaczonej w całości na zakup Nieruchomości nr 3;
  • zobowiązanie z tytułu czynszu Nieruchomości nr 1 i Nieruchomości nr 2 należne na rzecz lokalnej Wspólnoty mieszkaniowej;

14)umowy najmu posiadanych przez spółkę dwóch nieruchomości, tj. Nieruchomości nr 1 i Nieruchomości nr 3, a także należności wynikające z tych umów najmu;

15)umowy ubezpieczenia posiadanych przez Spółkę nieruchomości;

16)umowy na dostawy mediów do posiadanych przez Spółkę nieruchomości oraz zobowiązania wynikające z tych umów.

W zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych Spółka korzysta z usług zewnętrznego biura księgowego.

W odniesieniu do poszczególnych obszarów działalności, Spółka sporządza dla celów zarządczych oddzielne bilanse oraz rachunek zysków i strat, co oznacza że Spółka przyporządkowuje aktywa i pasywa, w szczególności należności i zobowiązania, a także przychody i koszty związane z danym obszarem działalności i ustala odrębnie (dla celów zarządczych) wynik finansowy dla każdego z dwóch ww. obszarów działalności. W odniesieniu do Nieruchomości nr 2, która jest w części wykorzystywana przez Wnioskodawcę we własnym zakresie jako biuro i siedziba Spółki, Spółka kalkuluje hipotetyczny czynsz najmu, jaki byłby należny gdyby ta część Nieruchomości nr 2 była przedmiotem wynajmu, i uwzględnia go w rachunku zysków i strat sporządzanym dla celów zarządczych: w działalności w zakresie przetwarzania danych i prowadzenia portali internetowych po stronie kosztowej i odpowiednio w działalności w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości po stronie przychodowej. Tym samym, Spółka jest w stanie ustalić wynik realizowany na każdym z dwóch prowadzonych obszarów działalności tak, jakby była ona prowadzona przez dwa odrębne podmioty.

Do nadzorowania i prowadzenia bieżących spraw działu nieruchomości komercyjnych oddelegowane zostały 3 osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych, natomiast sprawy strategiczne i zarządcze dotyczące tego działu powierzono Zarządowi Spółki.

Na potrzeby działalności prowadzonej w zakresie zarządzania i wynajmu posiadanych nieruchomości, Spółka jest stroną umowy na prowadzenie rachunku bankowego. Wszelkie wpływy oraz rozchody środków pieniężnych (tj. w szczególności, wpływy z tytułu czynszu najmu oraz rozchody w związku z ponoszeniem kosztów, takich jak np. media) obsługiwane są z tego rachunku bankowego.

Jednocześnie, Spółka posiada drugi rachunek bankowy, który wykorzystywany jest wyłącznie do obsługi wpływów oraz rozchodów środków pieniężnych związanych z działalnością prowadzoną w zakresie przetwarzania danych oraz prowadzenia i zarządzania portalami internetowymi.

Wnioskodawca nie wyklucza w przyszłości przystąpienia do Spółki zewnętrznego inwestora branżowego lub np. funduszu inwestycyjnego w celu zwiększenia skali oraz rozwinięcia prowadzonej przez Spółkę głównej działalności, tj. działalności w zakresie przetwarzania danych oraz prowadzenia i zarządzania portalami internetowymi. W przypadku zaistnienia takiego scenariusza, wspólnicy Spółki chcieliby utrzymać pełną kontrolę nad posiadanymi nieruchomościami, które wykorzystywane są wyłącznie w obszarze działalności polegającej na zarządzaniu i wynajmie nieruchomości komercyjnych i nie mają związku z podstawowym obszarem działalności Spółki (tym samym, nie będą one również w obszarze zainteresowania potencjalnego inwestora branżowego lub funduszu inwestycyjnego).

Wspólnicy Spółki są również wspólnikami spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: „Spółka Przejmująca”), która nie prowadziła jak dotąd żadnej działalności operacyjnej. Każdy ze wspólników posiada po 50 udziałów w kapitale zakładowym półki Przejmującej o łącznej wartości nominalnej równej 2.500 zł, co odpowiada 50% udziałów w kapitale zakładowym Spółki Przejmującej.

Dążąc do rozdzielenia dwóch różnych obszarów działalności Spółki, przy jednoczesnym zachowaniu przez wspólników Spółki kontroli nad nieruchomościami komercyjnymi posiadanymi przez Wnioskodawcę w przypadku potencjalnego przystąpienia do Spółki zewnętrznego inwestora, rozważane jest przeprowadzenie podziału Spółki w trybie art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1467 z późn. zm. - dalej: „KSH”), tj. przez przeniesienie części majątku Wnioskodawcy jako Spółki Dzielonej na istniejącą Spółkę Przejmującą w zamian za udziały Spółki Przejmującej (podział przez wydzielenie).

Majątek Spółki Dzielonej przenoszony do Spółki Przejmującej w ramach podziału przez wydzielenie obejmować będzie funkcjonujący w ramach Spółki Dzielonej dział nieruchomości komercyjnych, w szczególności obejmujący poniżej wymieniony zespół składników materialnych i niematerialnych, a także zobowiązania:

1)Nieruchomości posiadane przez Spółkę, tj.:

  • Nieruchomość nr 1 (czyli lokal niemieszkalny znajdujący się w (…) o powierzchni około 328 m2, stanowiący odrębną nieruchomość, wraz z 3 miejscami postojowymi w garażu podziemnym);
  • Nieruchomość nr 2 (czyli lokal niemieszkalny znajdujący się w (…) o powierzchni około 901 m2 wraz udziałem we współwłasności garażu, z którym związane jest prawo do korzystania z 9 miejsc postojowych);
  • Nieruchomość nr 3 (czyli nieruchomość gruntowa, wraz z posadowionym na niej budynkiem biurowym o powierzchni około 535 m2, zlokalizowana w (…));

2)Związane z powyższymi nieruchomościami zobowiązania Spółki:

  • zobowiązanie z tytułu umowy kredytu hipotecznego udzielonego i przeznaczonego w całości na zakup Nieruchomości nr 2;
  • zobowiązanie z tytułu umowy linii kredytowej udzielonej w rachunku bieżącym, przeznaczonej w całości na zakup Nieruchomości nr 3;
  • zobowiązanie z tytułu czynszu Nieruchomości nr 1 i Nieruchomości nr 2 należne na rzecz lokalnej Wspólnoty mieszkaniowej;
  • zobowiązania z tytułu pożyczek udzielonych Wnioskodawcy przez jedną ze spółek zależnych - wyłącznie w części, w jakiej środki pochodzące z pożyczek zostały przeznaczone na sfinansowanie zakupu jednej z nieruchomości komercyjnych należących do Spółki (tj. na zakup Nieruchomości nr 2);

3)Umowy najmu posiadanych przez spółkę dwóch nieruchomości, tj. Nieruchomości nr 1 i Nieruchomości nr 3, a także należności wynikające z tych umów najmu:

4)Umowy ubezpieczenia posiadanych przez Spółkę nieruchomości;

5)Umowy na dostawy mediów do posiadanych przez Spółkę nieruchomości oraz zobowiązania wynikające z tych umów;

6)Rachunek bankowy nr 2, wykorzystywany do obsługi przepływów pieniężnych związanych z działalnością w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości komercyjnych, a także środki pieniężne znajdujące się na tym rachunku na moment wydzielenia;

7)Linia kredytowa zabezpieczona w rachunku bankowym nr 2 wykorzystywanym do obsługi przepływów pieniężnych związanych z działalnością w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości komercyjnych;

8)Umowy zlecenia zawarte z osobami zajmującymi się obsługą i zarządzaniem nieruchomościami posiadanymi przez Spółkę (prace porządkowo-konserwacyjne, bieżąca opieka nad nieruchomościami, prowadzenie gospodarki ekonomiczno-finansowej dotyczącej nieruchomości), a także zobowiązania wynikające z tych umów;

9)Sprzęt biurowy wykorzystywany przez osoby zajmujące się obsługą i zarządzaniem nieruchomościami posiadanymi przez Spółkę

Możliwe jest, że przed dniem podziału jedna z posiadanych przez Spółkę nieruchomości (tj. Nieruchomość nr 1) zostanie przez Spółkę zbyta na rzecz osoby trzeciej (nabywca nie jest powiązany ze Spółką). Rozmowy w kwestii ewentualnej sprzedaży toczą się obecnie z potencjalnym nabywcą. Jeżeli jednak do dnia podziału nie dojdzie do takiej sprzedaży, Nieruchomość nr 1 zostanie przeniesiona do Spółki Przejmującej wraz z całym działem nieruchomości komercyjnych jako jego część (tj. Nieruchomość nr 1 nie pozostanie w Spółce Dzielonej).

Możliwe jest także, że przed dniem podziału, jeden z kredytów związanych z nieruchomościami posiadanymi przez Spółkę, a konkretnie zobowiązanie z tytułu linii kredytowej udzielonej w rachunku bieżącym przeznaczonej w całości na zakup Nieruchomości nr 3, zostanie spłacone przez Spółkę. Ostatecznie będzie to zależeć od tego, kiedy nastąpi podział i jaka będzie sytuacja finansowa Spółki Dzielonej przed tym dniem.

Po przeniesieniu w drodze podziału działu nieruchomości komercyjnych do Spółki Przejmującej, Spółka Przejmująca będzie kontynuować dotychczasową działalność tego działu w oparciu o przejętą masę majątkową. W szczególności, Spółka Przejmująca będzie kontynuować wynajem komercyjny przejętych nieruchomości. Część Nieruchomości nr 2, która jest obecnie wykorzystywana we własnym zakresie przez Spółkę Dzieloną jako biuro i siedziba Spółki, zostanie po podziale wynajęta odpłatnie na warunkach rynkowych na rzecz Spółki Dzielonej. Prowadzenie przez Spółkę Przejmującą działalności w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości komercyjnych będzie możliwe wyłącznie w oparciu o przejętą w ramach podziału masę majątkową, tj. bez konieczności „dodania” do tej masy majątkowej jakiś istotnych, kluczowych elementów czy zasobów.

Jednocześnie, w Spółce pozostanie majątek i zobowiązania związane z głównym obszarem działalności Wnioskodawcy, tj. z działalnością w obszarze przetwarzania danych oraz prowadzenia i zarządzania portalami internetowymi. W ten sposób zachowana zostanie ciągłość prowadzenia tej działalności Wnioskodawcy. Pozostająca w Spółce Dzielonej masa majątkowa obejmować będzie następujący zespół składników materialnych i niematerialnych, a także zobowiązań związanych z tą działalnością:

1)wartości niematerialne i prawne, tj. w szczególności domeny oraz portale internetowe, a także oprogramowanie komputerowe wykorzystywane w działalności związanej z przetwarzaniem danych i prowadzeniem oraz zarządzaniem portalami internetowymi;

2)umowy zawarte z klientami Spółki, korzystającymi z usług świadczonych przez Wnioskodawcę w obszarze przetwarzania danych, prowadzenia i zarządzania portalami internetowymi, świadczenia powiązanych z tym obszarem usług marketingowych na rzecz deweloperów, agencji pośrednictwa nieruchomości, osób fizycznych;

3)należności handlowe wynikające z umów z klientami wskazanych w pkt 2 powyżej;

4)umowy o pracę (około 40-50 pracowników) oraz umowy cywilnoprawne (około 20-35 umów cywilnoprawnych) zawarte z osobami zaangażowanymi w prowadzenie działalności w zakresie przetwarzania danych oraz prowadzenia i zarządzania portalami internetowymi, a także zobowiązania wynikające z tych umów;

5)sprzęt i wyposażenie biurowe, wykorzystywane w działalności związanej z przetwarzaniem danych oraz prowadzeniem i zarządzaniem portalami internetowymi;

6)samochody osobowe i inne środki transportu wykorzystywane w działalności związanej z przetwarzaniem danych oraz prowadzeniem i zarządzaniem portalami internetowymi;

7)umowy ubezpieczenia użytkowanych przez Spółkę samochodów i innych środków transportu;

8)rachunek bankowy nr 1 wykorzystywany do obsługi przepływów pieniężnych związanych z działalnością w zakresie przetwarzania danych oraz prowadzenia i zarządzania portalami internetowymi, a także środki pieniężne znajdujące się na tym rachunku na moment wydzielenia;

9)udziały i akcje w trzech zależnych spółkach kapitałowych, które prowadzą działalność wspierającą i komplementarną w stosunku do głównego obszaru działalności Wnioskodawcy, jakim jest przetwarzanie danych oraz prowadzenie i zarządzanie portalami internetowymi;

10)zobowiązania z tytułu pożyczek udzielonych Wnioskodawcy przez jedną ze spółek zależnych - wyłącznie w części przeznaczonej na działalność operacyjną Wnioskodawcy w zakresie przetwarzania danych oraz prowadzenia i zarządzania portalami internetowymi oraz na nabycie udziałów w spółkach zależnych;

11)inne zobowiązania związane z bieżącą działalnością Spółki.

Po dokonaniu podziału, Spółka Dzielona będzie kontynuować działalność w zakresie przetwarzania danych oraz prowadzenia i zarządzania portalami internetowymi. Prowadzenie tej działalności będzie możliwe w oparciu o masę majątkową pozostałą po podziale w Spółce Dzielonej, bez konieczności „dodania” do tej masy majątkowej istotnych elementów czy zasobów.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Dokumentami oraz aktami wewnętrznymi potwierdzającymi wyodrębnienie w płaszczyznach organizacyjnej i funkcjonalnej są i będą uchwały oraz zarządzenia zarządu Spółki Dzielonej, określające w szczególności strukturę organizacyjną Spółki Dzielonej w odniesieniu do obydwu obszarów działalności (tj. w zakresie przetwarzania danych oraz w zakresie nieruchomości komercyjnych) oraz alokujące składniki majątku Spółki Dzielonej do poszczególnych obszarów działalności.

Osoby realizujące zadania w obszarze nieruchomości komercyjnych Spółki Dzielonej wykonują je na podstawie umów cywilnoprawnych. W związku z powyższym, nie dojdzie do przejęcia przez Spółkę przejmującą pracowników zatrudnionych w wydzielanym obszarze nieruchomości komercyjnych/zorganizowanej części przedsiębiorstwa, w trybie przewidzianym w art. 231 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t. j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1465). Jednakże, osoby te, po przeprowadzeniu podziału przez wydzielenie, nadal realizować będą powyższe zadania na podstawie umów cywilnoprawnych , które w planie podziału zostaną przypisane do spółki przejmującej.

Spółka przejmująca będzie miała faktyczną możliwość kontynuowania działalności tj. działu nieruchomości komercyjnych wyłącznie w oparciu o nabyte składniki, bez konieczności angażowania dodatkowych składników lub podejmowania dodatkowych działań.

Pytania w zakresie podatku od towarów i usług (oznaczone we wniosku jako pytanie nr 1 i 3)

1.Czy w opisanym wyżej zdarzeniu przyszłym oraz zgodnie z zamierzeniem Wnioskodawcy, wyodrębnione w Spółce Dzielonej materialne i niematerialne składniki majątku, w tym zobowiązania, związane z działalnością prowadzoną przez Wnioskodawcę polegającą na zarządzaniu i wynajmie nieruchomości niemieszkalnych i przenoszone w drodze podziału przez wydzielenie do Spółki Przejmującej, jak i pozostające w Spółce Dzielonej materialne i niematerialne składniki majątku, w tym zobowiązania, związane z działalnością prowadzoną przez Wnioskodawcę w zakresie przetwarzania danych i zarządzania portalami internetowymi, stanowić będą zorganizowane części przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisu art. 4a pkt 4 ustawy CIT oraz art. 2 pkt 27e ustawy VAT ?

2.W przypadku odpowiedzi na pytanie nr 1 zbieżnej z ze stanowiskiem Wnioskodawcy, czy podział Spółki przez wydzielenie do Spółki Przejmującej działalności Wnioskodawcy w obszarze zarządzania i wynajmu nieruchomości komercyjnych nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 3)?

Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku od towarów i usług

1.W zakresie pytania pierwszego, w ocenie Wnioskodawcy, w opisanym zdarzeniu przyszłym, zarówno wyodrębnione w dotychczasowej działalności Spółki materialne i niematerialne składniki majątku, w tym zobowiązania, związane z działalnością prowadzoną przez Wnioskodawcę polegającą na zarządzaniu i wynajmie nieruchomości komercyjnych, przenoszone w drodze podziału przez wydzielenie do Spółki Przejmującej, jak i składniki majątku i zobowiązania pozostające w Spółce Dzielonej związane z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością w zakresie przetwarzania danych oraz zarządzania i prowadzenia portali internetowych, stanowić będą zorganizowane części przedsiębiorstwa, w rozumieniu przepisu art. 4a pkt 4 ustawy CIT oraz art. 2 pkt 27e ustawy VAT.

2.W zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3, w ocenie Wnioskodawcy, w przypadku odpowiedzi na pytanie pierwsze zbieżnej ze stanowiskiem Wnioskodawcy, podział Spółki przez wydzielenie do Spółki Przejmującej działalności w obszarze zarządzania i wynajmu nieruchomości komercyjnych nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

UZASADNIENIE:

Ad 1

Zgodnie z przepisem art. 4a pkt 4 ustawy CIT, przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa (dalej: „ZCP”) należy rozumieć organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Ustawa VAT definiuje ZCP identycznie, tj. jako organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania (art. 2 pkt 27e ustawy VAT).

Jak wynika z cytowanych wyżej przepisów, status ZCP posiada tylko taki zespół składników przedsiębiorstwa, który spełnia łącznie następujące warunki:

  • stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
  • jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
  • jest przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych,
  • mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania gospodarcze.

Z powyższego wynika zatem, że ZCP nie jest dowolnym zbiorem składników majątkowych (materialnych i niematerialnych) wchodzących w skład przedsiębiorstwa ale wyodrębnionym organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie zespołem tych składników, zdolnym do bycia oddzielnym przedsiębiorstwem, samodzielnie realizującym określone zadania gospodarcze. Biorąc powyższe pod uwagę należy wskazać, że jedną z podstawowych cech warunkującą istnienie ZCP jest to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to musi zachodzić w trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Ponadto, wydzielona część przedsiębiorstwa musi być - w ujęciu obiektywnym - zdatna do realizacji zadań gospodarczych.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, wyodrębnione w ramach przedsiębiorstwa Wnioskodawcy dwa obszary działalności obejmują nie tylko składniki materialne, takie jak określone składniki aktywów (w postaci np. nieruchomości, czy sprzętu biurowego), ale również składniki niematerialne, takie jak wartości niematerialne i prawne obejmujące domeny i portale internetowe, stosunki prawne wynikające z umów zawartych z najemcami nieruchomości, a także z klientami korzystającymi z usług świadczonych przez Spółkę w ramach działalności w zakresie przetwarzania danych oraz zarządzania i prowadzenia portali internetowych. Jednocześnie, zarówno część przedsiębiorstwa Wnioskodawcy pozostająca w Spółce Dzielonej, jak i część wydzielana do Spółki Przejmującej nie stanowią zbioru przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego Obie części stanowią zespoły składników zorganizowane według określonego celu, jakim jest realizacja określonych zadań gospodarczych (o czym szerzej w dalszej części niniejszego uzasadnienia).

Ponadto, w przypadku obu części przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, przed przeprowadzeniem podziału przez wydzielenie, zespoły tych składników są wyodrębnione w trzech płaszczyznach - organizacyjnej, finansowej oraz funkcjonalnej.

O wyodrębnieniu organizacyjnym można mówić wtedy, gdy ZCP stanowi odrębną jednostkę organizacyjną w strukturze przedsiębiorstwa, np. dział, wydział, oddział, itp. Takie organizacyjne wydzielenie powinno być dokonane na podstawie statutu, regulaminu lub aktu o podobnym charakterze (tak np. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 15 czerwca 2023 r., sygn. 0112-KDIL2-2.4011.501.2020.14.AA). Ponadto, jak wynika z praktyki organów podatkowych, wyodrębnienie organizacyjne objawia się m.in. tym, że dany zespół składników majątkowych posiada wyodrębnione składniki materialne, został wyodrębniony organizacyjnie w istniejącym przedsiębiorstwie w drodze uchwały zarządu spółki, czy też, że wydzielana część funkcjonuje w ramach sporządzonej struktury organizacyjnej (interpretacja indywidualna z dnia 22 września 2020 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.176.2020.5 RK). Ponadto, cecha wyodrębnienia pod względem organizacyjnym (objawiająca się powyższym) powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa (tak Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 25 lipca 2023 r., sygn. 0114- KDIP1-1 4012.235.2023.3.AKA).

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, część przedsiębiorstwa Wnioskodawcy w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości komercyjnych została wyodrębniona w strukturze organizacyjnej Spółki na mocy zarządzenia Zarządu Spółki jako odrębny dział, tj. jako dział nieruchomości komercyjnych Ponadto, na mocy uchwały Zarządu Spółki, działalność Wnioskodawcy obejmuje formalnie oddzielone od siebie dwa obszary: działalność w zakresie przetwarzania danych oraz zarządzania i prowadzenia portali internetowych oraz działalność w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości.

Do zespołu składników mienia Wnioskodawcy związanego działalnością w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości przypisano nie tylko nieruchomości posiadane przez Spółkę, ale również część sprzętu biurowego, wykorzystywanego przez osoby realizujące zadania związane z obsługą i zarządzaniem posiadanymi przez spółkę nieruchomościami, jak również rachunek bankowy oraz środki pieniężne zgromadzone na tym rachunku, wykorzystywanym wyłącznie w celu prowadzenia działalności w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości.

Mając na uwadze powyższe, w świetle przytoczonych wyżej stanowisk organów podatkowych, w ocenie Wnioskodawcy, wydzielana do Spółki Przejmującej część przedsiębiorstwa Spółki Dzielonej została wyodrębniona w istniejącym przedsiębiorstwie pod względem organizacyjnym - w szczególności, działalność Spółki Dzielonej w obszarze zarządzania i wynajmu nieruchomości została wyodrębniona na mocy zarządzenia Zarządu, do działalności tej przynależą określone składniki majątku Spółki (materialne i niematerialne) oraz wyodrębnienie to zachodzi już w ramach istniejącego przedsiębiorstwa Spółki Dzielonej (nie zaś zaistnieje dopiero w wyniku czy po dokonaniu podziału).

Odpowiednio, część składników materialnych i niematerialnych pozostających w Spółce Dzielonej również cechuje się wyodrębnieniem w płaszczyźnie organizacyjnej Składniki przedsiębiorstwa Wnioskodawcy pozostające w Spółce Dzielonej funkcjonują w ramach określonej struktury organizacyjnej. Podobnie jak część związana z działalnością w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości, część przedsiębiorstwa Wnioskodawcy pozostająca w Spółce Dzielonej dotyczy określonego formalnie, na podstawie zarządzenia Zarządu Spółki Dzielonej, obszaru jej działalności. Część przedsiębiorstwa pozostająca w Spółce Dzielonej cechuje się również określoną strukturą organizacyjną, zakładającą istnienie określonych działów/komórek, które realizują określone funkcje. Z tą częścią przedsiębiorstwa Wnioskodawcy związane są również określone składniki majątku, tj. m.in. sprzęt biurowy wykorzystywany przez osoby realizujące zadania z zakresu przetwarzania danych i zarządzania portalami internetowymi, wartości niematerialne i prawne w postaci domen i portali internetowych, udziały w spółkach zależnych prowadzących działalność zbliżoną lub subsydiarną w stosunku do działalności w obszarze przetwarzania danych i zarządzania portalami internetowymi, rachunek bankowy oraz środki pieniężne zgromadzone na tym rachunku bankowym, który wykorzystywany jest wyłącznie w celu prowadzenia działalności w zakresie przetwarzania danych oraz zarządzania portalami internetowymi.

W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, zarówno wydzielana część przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, jak i jego część pozostająca w Spółce Dzielonej, są wyodrębnione w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy pod względem organizacyjnym.

Wyodrębnienie finansowe oznacza z kolei sytuację, gdy sposób prowadzenia ewidencji rachunkowej przedsiębiorstwa pozwala na przyporządkowanie majątku, przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do danych ZCP, a ściślej do realizowanych przez nie zadań gospodarczych, przy czym nie należy utożsamiać tego pojęcia z pełną samodzielnością finansową (tak np. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 19 października 2023 r, sygn. 0114-KDIP3-1.4011.672.2023.5 MS2).

Jak wskazuje Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w przykładowych interpretacjach indywidualnych (z 25 lipca 2023 r. sygn. 0114-KDIP1-1.4012.235.2023.3.AKA, z 15 czerwca 2023 r. sygn. 0112-KDIL2-2.4011.501.2020.14.AA, z 8 grudnia 2020 r. sygn. 0111-KDIB2- 1.4010.365.2020 4.AT), wyodrębnienie finansowe objawia się m.in tym, że:

  • „ w księgach podatkowych Sprzedającego istnieje możliwość wyodrębnienia z ogółu przychodów tych przychodów, które pochodziły wyłącznie ze zorganizowanej części przedsiębiorstwa, w księgach podatkowych Sprzedającego istnieje możliwość wyodrębnienia z ogółu kosztów uzyskania przychodów tych kosztów, które były ponoszone wyłącznie w związku ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa (…)”;
  • „oddział dysponuje własnym, niezależnym rachunkiem bankowym. Do wyłącznego wykorzystania w ramach działalności prowadzonej przez Oddział zostały przeznaczone aktywa oraz odpowiadające im zobowiązania związane z prowadzoną w ramach całej Spółki działalnością w zakresie zarządzania i wynajmu lokali biurowych i użytkowych oraz inne środki trwale, obrotowe i należności oraz zobowiązania określone w Załączniku nr 1 do wspomnianej uchwały (…);
  • „rozliczenia księgowe są prowadzone w taki sposób, aby możliwe było zidentyfikowanie przychodów, kosztów oraz aktywów i pasywów (w tym należności i zobowiązań) oraz ich odpowiednie przypisanie do ZCP (…)”.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, dla celów zarządczych Spółka sporządza dwa odrębne bilanse oraz dwa odrębne rachunki zysków i strat - dla działalności w zakresie przetwarzania danych oraz zarządzania i prowadzenia portali internetowych oraz dla działalności w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości komercyjnych. Oznacza to, że te dwie części przedsiębiorstwa Wnioskodawcy funkcjonują odrębnie ze względu na ujmowane dla celów zarządczych należności, zobowiązania oraz przychody i koszty generowane przez Spółkę z poszczególnych obszarów. Tym samym, Wnioskodawca jest w stanie ustalić wynik finansowy na każdym z dwóch prowadzonych obszarów działalności i odpowiednio wykorzystywać te dane dla celów zarządczych Jednocześnie, przypisanie poszczególnych składników majątku Spółki do poszczególnych obszarów działalności Wnioskodawcy, a w szczególności alokacja zobowiązań Spółki do poszczególnych obszarów działalności pozwala na sporządzenie odrębnych bilansów w odniesieniu do poszczególnych obszarów działalności.

Ponadto, Spółka posiada dwa odrębne rachunki bankowe, z których jeden wykorzystywany jest wyłącznie na potrzeby obsługi działalności w zakresie przetwarzania danych oraz zarządzania i prowadzenia portali internetowych, natomiast drugi rachunek bankowy wykorzystywany jest wyłącznie na potrzeby obsługi działalności polegającej na zarządzaniu i wynajmie nieruchomości. Środki pieniężne zgromadzone na tych rachunkach bankowych wykorzystywane są wyłącznie na potrzeby prowadzenia działalności w poszczególnych obszarach działalności Wnioskodawcy, tj. środki zgromadzone na jednym rachunku me są wykorzystywane na potrzeby prowadzenia działalności w obszarze, z którym dany rachunek bankowy (oraz zgromadzone na nim środki pieniężne) nie są związane.

Odrębne ujęcie wyżej wskazanych elementów w poszczególnych obszarach działalności przedsiębiorstwa Wnioskodawcy wymaga funkcjonowania w księgach Spółki odpowiednich kont analitycznych, umożliwiających ewidencjonowanie zdarzeń gospodarczych zgodnie z przyjętym wyodrębnieniem części przedsiębiorstwa Dzięki temu, możliwe jest odrębne ujmowanie generowanych przez poszczególne części przedsiębiorstwa przychodów i kosztów prowadzonej działalności gospodarczej, przy czym, dzięki posiadaniu odrębnych rachunków bankowych, wysokość wpływów wynikających z tych przychodów i rozchodów może być określona w sposób precyzyjny, odrębnie względem obu części przedsiębiorstwa Wnioskodawcy. Powyższe umożliwia również sporządzanie zestawień obrotów i sald tych kont, które odnoszą się do odrębnych obszarów działalności Wnioskodawcy.

Powyższe - zdaniem Wnioskodawcy - świadczy o wyodrębnieniu obu obszarów działalności Spółki Dzielonej pod względem finansowym.

Wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. ZCP musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa (tak np. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 4 września 2023 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.352.2023.3.MN). Ponadto, jak wskazuje Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 20 kwietnia 2023 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.170.2023.2.MKA: „Wyodrębnienie funkcjonalne przejawia się i będzie przejawiać się w tym, że składniki materialne i niematerialne opisane we wniosku jako te, które zostaną odrębnie przeniesione na Spółki 1-3 są składnikami przeznaczonymi do realizacji określonych zadań gospodarczych w zakresie wynajmowania powierzchni handlowych/komercyjnych w odrębnych lokalizacjach (odpowiednio w (...) oraz odrębnie w (...), z wykorzystaniem przylegającej nieruchomości przy ul. (...) jako parkingu dla klientów najemców oraz odrębnie przy ul. (...). Każdy z osobna przenoszony zespół składników będzie zdolny do niezależnego działania jako samodzielne podmioty gospodarcze i nie będzie wymagał zaangażowania innych środków materialnych lub niematerialnych, a także struktur działalności przyszłych nabywców lub podjęcia dodatkowych działań przez tych nabywców”.

Ponadto, przesłanka funkcjonalnego wyodrębnienia ZCP była przedmiotem rozważań w licznych wyrokach sądów administracyjnych, interpretacjach organów podatkowych, a także w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”). W ocenie TSUE, przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części „(...) wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej” (wyrok TSUE z dnia 10 listopada 2011 r., sygn. C-444/10).

Podobne do powyższego stanowisko prezentowane jest w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych. Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie (wyrok z 19 września 2017 r., sygn. I SA/Kr 796/17), „kryterium wyodrębnienia funkcjonalnego, sprowadza się natomiast do zbadania, czy wyodrębniona organizacyjnie całość jest w stanie przejąć zadania oraz samodzielnie funkcjonować na rynku W istocie, aby wydzielona część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych, musi posiadać potencjalną zdolność do niezależnego działania gospodarczego jako samodzielny podmiot gospodarczy”.

W związku z powyższym, w rozumieniu przepisów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako ZCP, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Istotą prowadzenia działalności gospodarczej oraz warunkiem bez którego jej prowadzenie nie jest możliwe jest generowanie przychodów W przypadku działalności polegającej na zarządzaniu i wynajmie nieruchomości komercyjnych, przychód w ramach takiej działalności generowany jest przede wszystkim z czynszów uiszczanych przez najemców. Uzyskanie przychodów z czynszów wymaga przede wszystkim współistnienia dwóch zasadniczych elementów: nieruchomości oddawanych na wynajem oraz najemców, którzy te nieruchomości wynajmują. W przypadku wydzielanej części przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, oba te elementy zostaną w niej ujęte - jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, w wydzielanej części przedsiębiorstwa Wnioskodawcy zostaną uwzględnione zarówno wszystkie nieruchomości należące na dzień wydzielenia do Spółki, jak i zawarte przez Spółkę umowy z najemcami.

Przypisaniu do części przedsiębiorstwa Wnioskodawcy związanego z działalnością w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości podlega również osobny rachunek bankowy Spółki wraz ze zgromadzonymi na nim środkami pieniężnymi. Dzięki temu, możliwa będzie niezakłócona i ciągła obsługa przepływów pieniężnych związanych z działalnością w zakresie wynajmu nieruchomości.

Prowadzenie wyżej wskazanej działalności gospodarczej wymaga również kadr, tj. osób realizujących obowiązki związane z jej prowadzeniem (pozyskiwanie klientów, kontakt z klientami, załatwianie spraw formalnych, administrowanie nieruchomościami, windykacja należności, itp. ). W tym zakresie, Wnioskodawca zwraca uwagę, że wydzielana część przedsiębiorstwa Wnioskodawcy w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości obejmuje również umowy cywilnoprawne zawarte z osobami zajmującymi się prowadzeniem działalności Spółki polegającej na zarządzaniu i wynajmie nieruchomości. Ponadto, w związku z tym, że wraz z kadrą realizującą zadania z zakresu prowadzenia działalności polegającej na zarządzaniu i wynajmie nieruchomości w tej części przedsiębiorstwa Wnioskodawcy ujmowany jest również sprzęt biurowy wykorzystywany przez te osoby w realizacji powierzonych zadań, stwierdzić należy, że osoby te będą dysponować niezbędnymi narzędziami pozwalającymi na wykonywanie ich obowiązków.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, wydzielana część przedsiębiorstwa Wnioskodawcy w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości komercyjnych stanowi zespół składników, który jest w stanie samodzielnie realizować zadania gospodarcze i może jednocześnie stanowić niezależne przedsiębiorstwo. Jednocześnie, ten zespół składników materialnych i niematerialnych oraz zobowiązań obejmuje elementy niezbędne i wystarczające do prowadzenia tej działalności. W związku z powyższym, zachodzi wyodrębnienie tej części przedsiębiorstwa Spółki w płaszczyźnie funkcjonalnej.

Wnioskodawca wskazuje jednocześnie, że część przedsiębiorstwa Wnioskodawcy pozostająca w Spółce Dzielonej również stanowi odrębne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące zadania gospodarcze. Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, pierwotnym i podstawowym obszarem działalności Wnioskodawcy jest działalność w zakresie przetwarzania danych oraz zarządzania i prowadzenia portali internetowych. Wydzielana do Spółki Przejmującej działalność w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości stanowi niejako działalność dodatkową, która wykształciła się wraz z dokonywaniem przez Spółkę inwestycji w nieruchomości Jednocześnie, wydzielane składniki przedsiębiorstwa Wnioskodawcy są odrębne od składników wykorzystywanych w działalności w zakresie przetwarzania danych i zarządzania portalami internetowymi. Oznacza to, że przeniesienie w drodze podziału przez wydzielenie składników majątku związanych z działalnością w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości komercyjnych pozostanie bez wpływu na zdolność pozostających w Spółce składników przedsiębiorstwa do realizacji zadań gospodarczych w obszarze przetwarzania danych i zarządzania portalami internetowymi. W szczególności, w Spółce Dzielonej pozostaną domeny oraz portale internetowe stanowiące funkcjonalny trzon działalności Wnioskodawcy. W Spółce Dzielonej pozostaną również stosunki wynikające z umów zawartych z klientami Spółki, jak również osoby zaangażowane w obsługę tego obszaru działalności (tj. jej pracownicy i osoby współpracujące ze Spółką na podstawie umów cywilnoprawnych). Oznacza to, że w ujęciu funkcjonalnym, po wydzieleniu części przedsiębiorstwa, Spółka Dzielona w dalszym ciągu będzie w stanie samodzielnie generować przychody, tj. realizować podstawowe zadanie gospodarcze przedsiębiorstwa bez konieczności dodania/uzupełnienia pozostającej masy majątkowej o jakieś niezbędne elementy.

Ponadto, z uwagi na fakt, że w Spółce pozostanie rachunek bankowy oraz zgromadzone na nim środki pieniężne, Spółka będzie w stanie prowadzić bieżącą gospodarkę tymi środkami i w ten sposób uczestniczyć w obrocie gospodarczym. Jednocześnie, dzięki zatrzymanym w Spółce udziałom w spółkach powiązanych, realizujących wyspecjalizowane zadania związane z zasadniczym obszarem działalności Wnioskodawcy, Spółka będzie również w stanie nadal rozwijać prowadzoną działalność w obszarze przetwarzania danych, zarządzania i prowadzenia portali internetowych.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, zarówno część przedsiębiorstwa Wnioskodawcy pozostająca w Spółce Dzielonej, jak i część wydzielana w drodze podziału przez wydzielenie do Spółki Przejmującej stanowią kompletne, odrębne od siebie całości, zdatne, niezbędne oraz wystarczające do realizacji określonych zadań gospodarczych. W związku z powyższym, w odniesieniu do obu części przedsiębiorstwa Spółki zachodzi odrębność na gruncie funkcjonalnym.

Podsumowując powyższą argumentację, w ocenie Wnioskodawcy, w opisanym zdarzeniu przyszłym, zarówno wyodrębnione w dotychczasowej działalności Spółki materialne i niematerialne składniki majątku, w tym zobowiązania, związane z działalnością prowadzoną przez Wnioskodawcę polegającą na zarządzaniu i wynajmie nieruchomości komercyjnych, przenoszone w drodze podziału przez wydzielenie do Spółki Przejmującej, jak i składniki majątku i zobowiązania pozostające w Spółce Dzielonej związane z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością w zakresie przetwarzania danych oraz zarządzania i prowadzenia portali internetowych, stanowić będą ZCP w rozumieniu przepisu art. 4a pkt 4 ustawy CIT oraz przepisu art. 2 pkt 27e ustawy VAT.

Ad 2 (we wniosku oznaczone jako Ad 3)

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy VAT, opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium Polski. Jednocześnie, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy VAT, przepisów ustawy VAT nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub ZCP.

Powyższa regulacja zakłada zatem zupełne wyłączenie z opodatkowania VAT transakcji, których przedmiotem jest przedsiębiorstwo lub ZCP.

Jak wskazał Wnioskodawca w stanowisku i uzasadnieniu przedstawionym w odniesieniu do pytania nr 1, część majątku Wnioskodawcy wydzielana i przenoszona do Spółki Przejmującej związana z działalnością Spółki Dzielonej w obszarze zarządzania i wynajmu nieruchomości komercyjnych stanowi ZCP. W tym zakresie, Wnioskodawca przywołuje argumentację wyrażoną w uzasadnieniu stanowiska w zakresie pytania nr 1. W związku z tym, podział Spółki Dzielonej przez wydzielenie i przeniesienie przez Spółkę Dzieloną jako zbywcę części jej majątku w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości komercyjnych do Spółki Przejmującej nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, które dotyczy uznania, że wyodrębnione w Spółce Dzielonej materialne i niematerialne składniki majątku, w tym zobowiązania, związane z działalnością prowadzoną przez Wnioskodawcę polegającą na zarządzaniu i wynajmie nieruchomości niemieszkalnych i przenoszone w drodze podziału przez wydzielenie do Spółki Przejmującej stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, w konsekwencji transakcja ta będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Według art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Przepisów ustawy, nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Jednocześnie przepisy art. 6 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy. Są tutaj wskazane te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednakże na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

Termin „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku VAT, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Przepis art. 2 pkt 27e ustawy stanowi, że:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o: zorganizowanej części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy oraz zobowiązań, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby obejmowała ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie.

Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto, wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

W związku z powyższym, w rozumieniu przepisów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Zatem, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

1.istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;

2.zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;

3.składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;

4.zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy uwzględnić należy następujące okoliczności:

1.zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz

2.faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Podkreślić w tym miejscu należy, że nie wszystkie jednak elementy tworzące pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa są na tyle istotne, aby bez ich zbycia nie można było mówić o zbyciu zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji zbycia. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.

Jak stanowi art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 str. 1 ze zm.), wcześniej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy Rady 77/388/EWG z 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. Urz. UE L 145 str. 1 ze zm.), w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego. W przypadkach gdy odbiorca nie podlega w pełni opodatkowaniu, państwa członkowskie mogą przedsięwziąć środki niezbędne w celu uniknięcia zakłóceń konkurencji. Mogą także przyjąć wszelkie niezbędne środki, aby zapobiec uchylaniu się od opodatkowania lub unikaniu opodatkowania poprzez wykorzystanie przepisów niniejszego artykułu.

Z powyższego przepisu wynika, że wprowadza on, tak samo jak ma to miejsce w ustawie o podatku od towarów i usług, możliwość wyłączenia z zakresu opodatkowania przekazania całości lub części majątku przedsiębiorstwa.

Aby zatem ocenić czy w danej, konkretnej sytuacji mamy do czynienia ze zbyciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa, należy dokładnie przeanalizować zarówno to jakie składniki majątku będą przedmiotem transakcji, ale także czy istniejące między nimi funkcjonalne zależności pozwolą na kontynuowanie działalności zbywanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Przy dokonaniu tej analizy pomocne mogą okazać się orzeczenia TSUE.

W zakresie braku obowiązku opodatkowania czynności zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl, w którym stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie – nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu – do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel Dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.

Natomiast w wyroku C-444/10 z 10 listopada 2011 r. TSUE wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy.

Mając na uwadze powyższe orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości należy stwierdzić, że zawarta w art. 2 pkt 27e ustawy definicja legalna zorganizowanej części przedsiębiorstwa musi być interpretowana przez pryzmat treści art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE i w powiązaniu z rozumieniem pojęcia „przekazania całości lub części majątku”, wyłożonym przez Trybunał w ww. orzeczeniu. Trybunał Sprawiedliwości główny nacisk kładzie na badanie konkretnego przypadku, dopuszczając w pewnych przypadkach zbycie samych składników rzeczowych.

Zatem, w myśl orzecznictwa Trybunału, składniki niematerialne nie stanowią konstytutywnego elementu uznania części majątku za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w każdym przypadku. Trybunał uznał, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.

Jak już wyjaśniono, zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie przekazania określonych składników majątkowych (na ile stanowią w nim w tym momencie wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest spółką prawa handlowego z siedzibą w Polsce, która zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy CIT, podlega w Polsce opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości osiąganych dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.

Głównym przedmiotem działalności Spółki jest działalność w zakresie przetwarzania danych oraz prowadzenia i zarządzania portalami internetowymi. Działalność tę Spółka prowadzi z wykorzystaniem kilku posiadanych domen oraz portali internetowych. Są to ogólnie dostępne portale internetowe dotyczące branży nieruchomości. W ramach Spółki, powstał też drugi obszar działalności polegający na zarządzaniu i wynajmie posiadanych nieruchomości komercyjnych.

W konsekwencji, obecnie działalność operacyjna Spółki obejmuje dwa obszary:

  • zasadniczy obejmujący działalność w zakresie przetwarzania danych, prowadzenia i zarządzania portalami internetowymi oraz świadczenia usług marketingowych z wykorzystaniem przedmiotowych portali,
  • działalność w zakresie zarządzania i wynajmu posiadanych nieruchomości komercyjnych.

Dążąc do rozdzielenia dwóch różnych obszarów działalności Spółki, przy jednoczesnym zachowaniu przez wspólników Spółki kontroli nad nieruchomościami komercyjnymi posiadanymi przez Wnioskodawcę w przypadku potencjalnego przystąpienia do Spółki zewnętrznego inwestora, rozważane jest przeprowadzenie podziału Spółki w trybie art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych tj. przez przeniesienie części majątku Wnioskodawcy jako Spółki Dzielonej na istniejącą Spółkę Przejmującą w zamian za udziały Spółki Przejmującej (podział przez wydzielenie).

Majątek Spółki Dzielonej przenoszony do Spółki Przejmującej w ramach podziału przez wydzielenie obejmować będzie funkcjonujący w ramach Spółki Dzielonej dział nieruchomości komercyjnych, w szczególności obejmujący poniżej wymieniony zespół składników materialnych i niematerialnych, a także zobowiązania:

1)Nieruchomości posiadane przez Spółkę, tj.:

  • Nieruchomość nr 1 (czyli lokal niemieszkalny znajdujący się w (…) o powierzchni około 328 m2, stanowiący odrębną nieruchomość, wraz z 3 miejscami postojowymi w garażu podziemnym);
  • Nieruchomość nr 2 (czyli lokal niemieszkalny znajdujący się w (…) o powierzchni około 901 m2 wraz udziałem we współwłasności garażu, z którym związane jest prawo do korzystania z 9 miejsc postojowych);
  • Nieruchomość nr 3 (czyli nieruchomość gruntowa, wraz z posadowionym na niej budynkiem biurowym o powierzchni około 535 m2, zlokalizowana w (…));

2)Związane z powyższymi nieruchomościami zobowiązania Spółki:

  • zobowiązanie z tytułu umowy kredytu hipotecznego udzielonego i przeznaczonego w całości na zakup Nieruchomości nr 2;
  • zobowiązanie z tytułu umowy linii kredytowej udzielonej w rachunku bieżącym, przeznaczonej w całości na zakup Nieruchomości nr 3;
  • zobowiązanie z tytułu czynszu Nieruchomości nr 1 i Nieruchomości nr 2 należne na rzecz lokalnej Wspólnoty mieszkaniowej;
  • zobowiązania z tytułu pożyczek udzielonych Wnioskodawcy przez jedną ze spółek zależnych - wyłącznie w części, w jakiej środki pochodzące z pożyczek zostały przeznaczone na sfinansowanie zakupu jednej z nieruchomości komercyjnych należących do Spółki (tj. na zakup Nieruchomości nr 2);

3)Umowy najmu posiadanych przez spółkę dwóch nieruchomości, tj. Nieruchomości nr 1 i Nieruchomości nr 3, a także należności wynikające z tych umów najmu:

4)Umowy ubezpieczenia posiadanych przez Spółkę nieruchomości;

5)Umowy na dostawy mediów do posiadanych przez Spółkę nieruchomości oraz zobowiązania wynikające z tych umów;

6)Rachunek bankowy nr 2, wykorzystywany do obsługi przepływów pieniężnych związanych z działalnością w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości komercyjnych, a także środki pieniężne znajdujące się na tym rachunku na moment wydzielenia;

7)Linia kredytowa zabezpieczona w rachunku bankowym nr 2 wykorzystywanym do obsługi przepływów pieniężnych związanych z działalnością w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości komercyjnych;

8)Umowy zlecenia zawarte z osobami zajmującymi się obsługą i zarządzaniem nieruchomościami posiadanymi przez Spółkę (prace porządkowo-konserwacyjne, bieżąca opieka nad nieruchomościami, prowadzenie gospodarki ekonomiczno-finansowej dotyczącej nieruchomości), a także zobowiązania wynikające z tych umów;

9)Sprzęt biurowy wykorzystywany przez osoby zajmujące się obsługą i zarządzaniem nieruchomościami posiadanymi przez Spółkę.

Możliwe jest, że przed dniem podziału jedna z posiadanych przez Spółkę nieruchomości (tj. Nieruchomość nr 1) zostanie przez Spółkę zbyta na rzecz osoby trzeciej (nabywca nie jest powiązany ze Spółką). Rozmowy w kwestii ewentualnej sprzedaży toczą się obecnie z potencjalnym nabywcą. Jeżeli jednak do dnia podziału nie dojdzie do takiej sprzedaży, Nieruchomość nr 1 zostanie przeniesiona do Spółki Przejmującej wraz z całym działem nieruchomości komercyjnych jako jego część (tj. Nieruchomość nr 1 nie pozostanie w Spółce Dzielonej).

Możliwe jest także, że przed dniem podziału, jeden z kredytów związanych z nieruchomościami posiadanymi przez Spółkę, a konkretnie zobowiązanie z tytułu linii kredytowej udzielonej w rachunku bieżącym przeznaczonej w całości na zakup Nieruchomości nr 3, zostanie spłacone przez Spółkę. Ostatecznie będzie to zależeć od tego, kiedy nastąpi podział i jaka będzie sytuacja finansowa Spółki Dzielonej przed tym dniem.

Po przeniesieniu w drodze podziału działu nieruchomości komercyjnych do Spółki Przejmującej, Spółka Przejmująca będzie kontynuować dotychczasową działalność tego działu w oparciu o przejętą masę majątkową. W szczególności, Spółka Przejmująca będzie kontynuować wynajem komercyjny przejętych nieruchomości. Część Nieruchomości nr 2, która jest obecnie wykorzystywana we własnym zakresie przez Spółkę Dzieloną jako biuro i siedziba Spółki, zostanie po podziale wynajęta odpłatnie na warunkach rynkowych na rzecz Spółki Dzielonej. Prowadzenie przez Spółkę Przejmującą działalności w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości komercyjnych będzie możliwe wyłącznie w oparciu o przejętą w ramach podziału masę majątkową, tj. bez konieczności „dodania” do tej masy majątkowej jakiś istotnych, kluczowych elementów czy zasobów.

Z opisu sprawy wynika, że zarząd Wnioskodawcy określił strukturę organizacyjną Spółki. W ramach tej struktury organizacyjnej, w Spółce funkcjonują dwa obszary działalności:

1)Obszar działalności w zakresie przetwarzania danych oraz prowadzenia i zarządzania portalami internetowymi, w ramach którego funkcjonują następujące działy;

2)Obszar działalności w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości komercyjnych, stanowiący dział nieruchomości komercyjnych zajmujący się posiadanymi przez Spółkę nieruchomościami komercyjnymi.

W prowadzonej działalności - zarówno w działalności portali internetowych, jak i działalności zarządzania i wynajmu nieruchomości komercyjnych - Spółka wykorzystuje zespół składników materialnych i niematerialnych.

Zgodnie z opisem sprawy wyodrębniony w ramach przedsiębiorstwa Wnioskodawcy obszary działalności związany z zarządzaniem i wynajmem nieruchomości komercyjnych jest wyodrębniony w trzech płaszczyznach - organizacyjnej, finansowej oraz funkcjonalnej. Obejmują one wartości niematerialne i prawne: rachunek bankowy nr 2, wykorzystywany wyłącznie do obsługi przepływów pieniężnych związanych z działalnością w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości komercyjnych, linie kredytową w rachunku bieżącym nr 2 wykorzystywanym wyłącznie do obsługi przepływów pieniężnych związanych z działalnością w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości komercyjnych, zobowiązania z tytułu 3 pożyczek udzielonych Wnioskodawcy przez jedną ze spółek zależnych, umowy zlecenia zawarte z osobami zajmującymi się obsługą i zarządzaniem nieruchomościami posiadanymi przez Spółkę, a także zobowiązania wynikające z tych umów oraz nieruchomości (Nieruchomość 1, Nieruchomość 2 i Nieruchomość 3) oraz związane z powyższymi nieruchomościami zobowiązania Spółki.

Część wydzielana do Spółki Przejmującej nie stanowi zatem zbioru przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Stanowi zespół składników zorganizowanych według określonego celu, jakim jest realizacja określonych zadań gospodarczych.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, część przedsiębiorstwa Wnioskodawcy w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości komercyjnych została wyodrębniona w strukturze organizacyjnej Spółki na mocy zarządzenia Zarządu Spółki jako odrębny dział, tj. jako dział nieruchomości komercyjnych.

Do zespołu składników mienia Wnioskodawcy związanego działalnością w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości przypisano nie tylko nieruchomości posiadane przez Spółkę, ale również część sprzętu biurowego, wykorzystywanego przez osoby realizujące zadania związane z obsługą i zarządzaniem posiadanymi przez spółkę nieruchomościami, jak również rachunek bankowy oraz środki pieniężne zgromadzone na tym rachunku, wykorzystywanym wyłącznie w celu prowadzenia działalności w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca sporządza odrębny bilans oraz odrębny rachunek zysków i strat - dla działalności w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości komercyjnych. Tym samym, Wnioskodawca jest w stanie ustalić wynik finansowy na każdym z dwóch prowadzonych obszarów działalności.

Ponadto, Spółka posiada odrębny rachunek bankowy, których wykorzystywany jest wyłącznie na potrzeby obsługi działalności polegającej na zarządzaniu i wynajmie nieruchomości. Dzięki temu, możliwe jest ujmowanie generowanych przychodów i kosztów w prowadzonej działalności gospodarczej z zakresu zarządzania i wynajmu nieruchomości komercyjnych. Powyższe umożliwia również sporządzanie zestawień obrotów i sald dla ww. obszaru działalności Wnioskodawcy, co świadczy o wyodrębnieniu tego obszaru działalności Spółki Dzielonej pod względem finansowym.

Z opisu sprawy wynika, że wydzielana część przedsiębiorstwa Wnioskodawcy w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości obejmuje umowy cywilnoprawne zawarte z osobami zajmującymi się prowadzeniem działalności Spółki polegającej na zarządzaniu i wynajmie nieruchomości. Ponadto, w związku z tym, że wraz z kadrą realizującą zadania z zakresu prowadzenia działalności polegającej na zarządzaniu i wynajmie nieruchomości w tej części przedsiębiorstwa Wnioskodawcy ujmowany jest również sprzęt biurowy wykorzystywany przez te osoby w realizacji powierzonych zadań, stwierdzić należy, że osoby te będą dysponować niezbędnymi narzędziami pozwalającymi na wykonywanie ich obowiązków.

Wydzielana część przedsiębiorstwa Wnioskodawcy w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości komercyjnych stanowi zespół składników, który jest w stanie samodzielnie realizować zadania gospodarcze i może jednocześnie stanowić niezależne przedsiębiorstwo, a Spółka przejmująca będzie miała faktyczną możliwość kontynuowania działalności tj. działu nieruchomości komercyjnych wyłącznie w oparciu o nabyte składniki oraz zobowiązania, bez konieczności angażowania dodatkowych składników lub podejmowania dodatkowych działań.

Analiza przedstawionych we wniosku okoliczności planowanego zdarzenia przyszłego dokonana w kontekście przywołanych wyżej regulacji prawnych oraz wyroków TSUE powadzi do wniosku, że zostaną spełnione wskazane powyżej przesłanki do uznania wyodrębnionego w strukturze organizacyjnej Spółkidziału nieruchomości komercyjnych  – za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

W konsekwencji uznania ww. zespołu składników majątkowych składających się na dział nieruchomości komercyjnych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, planowana transakcja podziału poprzez wydzielenie ww. działu nieruchomości komercyjnych do Spółki Przejmującej na moment podziału zgodnie z cytowanym powyżej art. 6 pkt 1 ustawy o VAT będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT.

Państwa stanowisko w zakresie uznania działu nieruchomości komercyjnych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa oraz wyłączenie z opodatkowania tej transakcji na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy o VAT uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja rozstrzyga w zakresie uznania wyodrębnienia działu nieruchomości komercyjnych celem wniesienia do Spółki Przejmującej za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT jako czynności wyłączonej z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

W zakresie uznania, że w związku z planowanym podziałem, pozostające w Spółce Dzielonej materialne i niematerialne składniki majątku, w tym zobowiązania, związane z działalnością prowadzoną przez Wnioskodawcę w zakresie przetwarzania danych i zarządzania portalami internetowymi, stanowić będą zorganizowane części przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisu art. 4a pkt 4 ustawy CIT oraz art. 2 pkt 27e ustawy VAT będzie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym opisanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).