Interpretacja indywidualna z dnia 13 marca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-2.4012.619.2023.3.GK
Temat interpretacji
Ustalenie, czy planowane udzielenie pożyczki przez pożyczkodawcę na rzecz pożyczkobiorcy stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatne świadczenie usług, zwolnione od podatku w świetle art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
30 grudnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 30 grudnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy planowane udzielanie pożyczek przez Pożyczkodawcę na rzecz Pożyczkobiorcy stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatne świadczenie usług, zwolnione od podatku w świetle art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy oraz podatku od czynności cywilnoprawnych. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 29 lutego 2024 r. (wpływ 1 marca 2024 r.) Treść wniosku jest następująca:
Zainteresowani, którzy którzy wystąpili z wnioskiem wspólnym
1. Zainteresowany będący stroną postępowania: A. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
2. Zainteresowana niebędąca stroną postępowania: P.S.
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca, jako Zainteresowany będący stroną postępowania – A. Sp. z o.o. (Pożyczkodawca) jest polskim rezydentem podatkowym i jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług w Polsce. Pożyczkodawca prowadzi działalność opodatkowaną, a jego przeważająca działalnością ujawnioną w KRS jest działalność związana z (…). W przedmiocie działalności gospodarczej Pożyczkodawcy ujawnionym w Krajowym Rejestrze Sądowym nie ma wpisanej pozostałej finansowej działalności usługowej, gdzie indziej niesklasyfikowanej, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych (...). Pożyczkodawca, gdy posiadał okresowo nadwyżkę środków pieniężnych, wykorzystywał zgromadzone środki i udzielał pożyczek. O ile sytuacja finansowa na to pozwoli, Wnioskodawca planuje również w przyszłości udzielać pożyczek.
P.S. jako Zainteresowany niebędący stroną postępowania (Pożyczkobiorca) jest także polskim rezydentem podatkowym i także jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług w Polsce, lecz przedmiotowe pożyczki otrzymywał i będzie otrzymywać jako osoba fizyczna do majątku prywatnego (pożyczki nie były i nie będą otrzymywane w ramach jego działalności gospodarczej).
Mając na względzie powyższe okoliczności A. Sp. z o.o. udzielała a także zamierza udzielać w przyszłości P.S. pożyczek. Pożyczki były i będą udzielane za wynagrodzeniem w formie odsetek w wysokości wynikającej z poszczególnych umów i aneksów do nich. Z perspektywy Pożyczkodawcy, celem udzielania pożyczek było i będzie uzyskiwanie przychodu w postaci odsetek od pożyczek na podstawie wynegocjowanych warunków umów pożyczek. Pożyczkodawca nie wyklucza, że w przyszłości być może będzie udzielać kolejnych pożyczek na rzecz Pożyczkobiorcy lub innych podmiotów. Pożyczkodawca i Pożyczkobiorca są podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. Dodatkowo należy wskazać, że jeżeli czynność udzielania pożyczek będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz będzie korzystała ze zwolnienia od opodatkowania tym podatkiem to Pożyczkodawca nie zrezygnuje z tego zwolnienia i nie wybierze jej opodatkowania; to jest Pożyczkodawca nie złoży właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o wyborze opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności polegającej na udzieleniu pożyczki.
Pytania (w zakresie podatku od towarów i usług)
1.Czy udzielanie pożyczek przez A. Sp. z o.o. na rzecz P.S. będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
2.Czy udzielanie pożyczek przez A. Sp. z o.o. na rzecz P.S. będzie zwolnione od opodatkowania podatkiem od towarów i usług zgodnie z treścią art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług jako świadczenie usług udzielania pożyczek pieniężnych?
Państwa stanowisko w sprawie (w zakresie podatku od towarów i usług)
Pytanie nr 1
Udzielanie pożyczek przez Pożyczkodawcę będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Pytanie nr 2
Udzielanie pożyczek przez Pożyczkodawcę będzie zwolnione od opodatkowania podatkiem od towarów i usług jako świadczenie usług udzielania pożyczek pieniężnych.
Uzasadnienie stanowiska do pytania nr 1
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (ustawa) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT) podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu artykułu 7.
Pojęcie świadczenia usług ma więc bardzo szeroki zakres. Obejmuje ono zarówno działanie podatnika, jak również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Jak wskazuje się w orzecznictwie elementem koniecznym do uznania danego zachowania za świadczenie usług w rozumieniu ustawy jest istnienie bezpośredniego odbiorcy świadczenia, który odnosi z tego tytułu korzyść, choćby potencjalną. Drugim elementem istotnym dla zakwalifikowania danego zachowania jako świadczenia usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jest jego odpłatność. A więc konieczne jest zaistnienie stosunku prawnego, na podstawie którego odbiorca usługi wypłaca wynagrodzenie podmiotowi dokonującemu świadczenia. Musi przy tym istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a przekazanym za nią wynagrodzeniem. Co za tym idzie, świadczeniem usług objętym zakresem ustawy będzie co do zasady, każde świadczenie przez podatnika na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej, która jest bezpośrednim odbiorcą i beneficjentem tego świadczenia, za które podatnik otrzymuje wynagrodzenie.
Ażeby dana czynność, która przedmiotowo jest objęta zakresem ustawy podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi ona być dokonana przez podmiot działający w charakterze podatnika podatku VAT. Wykonanie czynności podlegającej opodatkowaniu przez podmiot niewystępujący w tym przypadku w charakterze podatnika pozostaje bowiem poza zakresem opodatkowania, a zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 tego artykułu, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. A także w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. W przypadku podmiotów będących podatnikami VAT i prowadzących działalność gospodarczą należy uznać, że czynności dokonywane przez nie w związku z prowadzoną działalnością i w celach zarobkowych, są dokonywane w charakterze podatników VAT. Bez znaczenia pozostaje przy tym częstotliwość dokonywania tych czynności.
Takie stanowisko potwierdzają organy podatkowe w interpretacjach prawa podatkowego wydawanych w sprawach indywidualnych; przykładowo Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w piśmie z dnia 18 stycznia 2021 r., znak 0111-KDIB3-1.4012.893.2020.3.MKU, w którym wskazał, że: „Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia czy statusu nabywcy. Udzielanie pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług. Udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnieniu kapitału na wskazany w umowie okres. Czynność udzielenia pożyczki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zamian za wynagrodzenie (odsetki), stanowi zatem odpłatne świadczenie usług, co do zasady, podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem, odsetki otrzymane z tytułu udzielonej pożyczki stanowią wynagrodzenie z tytułu jej udzielenia.”(podobnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w piśmie z dnia 29 stycznia 2021 r., znak 0111-KDIB3-1.4012.986.2020.2.KO, w piśmie z dnia 3 października 2022 r., znak 0111-KDIB3-1.4012.617.2022.3.AMA, w piśmie z dnia 3 października 2022 r., znak 0111-KDIB3-1.4012.608.2022.3.IO, w piśmie z 30 września 2022 r., znak 0111-KDIB3- 1.4012.698.2022.2.IO, w piśmie z dnia 14 września 2022 r., znak 0111- KDIB3-1.4012.545.2022.2.IO). Podobnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w piśmie z dnia 30 czerwca 2022 r., znak 0113-KDIPT1-2.4012.297.2022.2.AM: „Odnosząc się do kwestii objętej zakresem postawionego we wniosku pytania nr 1, stwierdzić należy, że wykonywane usługi w ramach zawartej umowy pożyczki przez Spółkę A są związane z działalności gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Wykonanie bowiem usługi pożyczki, nawet jednorazowej, należy uznać za element działalności gospodarczej Spółki A. Przemawia za tym w szczególności okoliczność, że przedmiotowa pożyczka została udzielona za oprocentowaniem. (...) Niewątpliwie przekazanie środków pieniężnych (a zatem wartości o charakterze niematerialnym) na rzecz pożyczkobiorcy, na określony okres czasu, za ustalonym wynagrodzeniem (oprocentowaniem), uzyskiwanym w ustalonych okresach rozliczeniowych, stanowi wykorzystywanie tych środków w sposób ciągły i w celach zarobkowych. Usługa tego rodzaju mieści się zatem w pojęciu „działalność gospodarcza’’ zdefiniowanym w art. 15 ust. 2 ustawy. Nie sposób zatem zakwestionować faktu, że udzielenie pożyczki, nawet jednorazowe, należy traktować jako czynność wykonaną w ramach działalności gospodarczej Spółki A, a w konsekwencji wykonaną przez Spółkę jako podatnika VAT”.
Umowa pożyczki jest umową nazwaną uregulowaną w art. 720 i następnych ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (kc). Zgodnie z art. 720 § 1 kc przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości a udostępnienie przedmiotu pożyczki do korzystania przez biorącego pożyczkę może być odpłatne. Mając na względzie powyższe, udzielenie pożyczki za wynagrodzeniem w postaci odsetek należy uznać, za świadczenia usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy.
Jak wskazano w opisie zdarzeń, Pożyczkodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej udzielał oraz zamierza udzielać pożyczek na rzecz Pożyczkobiorcy, gdyż posiadał nadwyżki środków pieniężnych i wykorzystywał je oraz planuje ewentualnie wykorzystywać w przyszłości takie środki do prowadzenia działalności zarobkowej polegającej na udzielaniu pożyczek za wynagrodzeniem. Udzielanie pożyczek w praktyce polegało na wykorzystywaniu przez Pożyczkodawcę swojego majątku - to jest posiadanych środków pieniężnych w celach zarobkowych czyli w celu uzyskania przychodu z tytułu odsetek. Pożyczkodawca oczekiwał, że pożyczka udzielona Pożyczkobiorcy za wynagrodzeniem przyniesie mu wymierne korzyści majątkowe z tytułu odsetek należnych od pożyczki, które zostaną zapłacone przez Pożyczkobiorcę. Udzielanie pożyczek było więc i będzie działaniem, które ma generować przychody (zysk) dla Pożyczkodawcy.
Mając na względzie powyższe, udzielanie pożyczek było więc czynnością należącą do gospodarczej płaszczyzny działania Pożyczkodawcy, tak samo jak wiele innych czynności wykonywanych przez Pożyczkodawcę w celu osiągnięcia przychodów. Udzielanie pożyczek, tak jak inne wykonywane czynności, było czynnością wykonywaną przez Pożyczkodawcę w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, przy wykorzystaniu majątku należącego do przedsiębiorstwa Pożyczkodawcy oraz jest świadczeniem, za wykonanie którego wnioskodawca (Pożyczkodawca) uzyskiwał wynagrodzenie (odsetki) od usługobiorcy (Pożyczkobiorcy). W konsekwencji, udzielanie pożyczek za wynagrodzeniem w postaci odsetek było i będzie w przyszłości świadczeniem usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 w zw. z art. 15 ustawy.
Mając na względzie powyższe, w ocenie zainteresowanych udzielanie pożyczek przez A. Sp. z o.o. na rzecz P.S. było i będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.
Uzasadnienie stanowiska do pytania nr 2
Jak szczegółowo uzasadniono w ramach stanowiska własnego zainteresowanych w zakresie pytania nr 1, w ocenie Zainteresowanych, udzielanie pożyczek za wynagrodzeniem w postaci odsetek było i będzie czynnością (świadczeniem usług) podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.
Stosownie natomiast do art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub Pożyczkodawcę są zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT.
Zgodnie z przytoczonym powyżej przepisem czynność polegająca na udzieleniu pożyczki pieniężnej, pomimo że stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT jest zwolniona przedmiotowo z opodatkowania tym podatkiem.
Taką interpretację przepisów ustawy potwierdzają organy podatkowe w interpretacjach prawa podatkowego wydawanych w sprawach indywidualnych; przykładowo Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w piśmie z dnia 17 sierpnia 2021 r., znak 0112-KDIL3.4012.227.2021.1.LS, wskazał, że „usługa udzielania oprocentowanych pożyczek stanowi czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy. Z uwagi jednak na to, że usługa udzielania pożyczek mieści się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy - to korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.” (podobnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w piśmie z dnia 13 września 2021 r., znak 0114-KDIP4-3.4012.495.2021.2.MAT).
Jednocześnie, stosownie do art. 43 ust. 22 ustawy podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, między innymi w odniesieniu do usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych świadczonych na rzecz podatników i wybrać ich opodatkowanie, jeżeli złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia. Jak wskazano w opisie zdarzeń, Pożyczkodawca nie zrezygnował z tego zwolnienia (i nie zamierza w przyszłości rezygnować) i nie wybrał opodatkowania - czyli Pożyczkodawca nie złożył i w przyszłości nie zamierza składać właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o wyborze opodatkowania podatkiem VAT czynności polegającej na udzieleniu pożyczki. Zatem czynności udzielania pożyczek podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT i korzystały oraz będą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT. Uwzględniając powyższe, w ocenie wnioskodawców, udzielanie pożyczek pieniężnych przez Pożyczkodawcę na rzecz Pożyczkobiorcy za wynagrodzeniem w postaci odsetek, było i będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT jednak zwolnioną z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają:
1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2) eksport towarów;
3) import towarów na terytorium kraju;
4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, (…).
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady usługę w rozumieniu ustawy. Niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:
- w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
- świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.
Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Z opisu sprawy wynika, że Pożyczkodawca jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług w Polsce. Pożyczkodawca prowadzi działalność opodatkowaną, a jego podstawową działalnością jest działalność związana z (…). W przedmiocie działalności gospodarczej Pożyczkodawca nie ma wpisanej pozostałej finansowej działalności usługowej, gdzie indziej niesklasyfikowanej, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych. Pożyczkodawca, gdy posiadał okresowo nadwyżkę środków pieniężnych, wykorzystał zgromadzone środki i udzielał pożyczek. Ponadto planuje również w przyszłości udzielać pożyczek. Pożyczkobiorca jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług, lecz pożyczki otrzymywał i będzie otrzymywać jako osoba fizyczna do majątku prywatnego (pożyczki nie były i nie będą otrzymane w ramach działalności gospodarczej). Pożyczkodawca udzielał i zamierza w przyszłości udzielać Pożyczkobiorcy pożyczek. Pożyczki były i będą udzielane za wynagrodzeniem w formie odsetek w wysokości wynikającej z umowy i ewentualnych aneksów do nich. Celem udzielania pożyczek było i będzie uzyskiwanie przychodu w postaci odsetek od pożyczki na podstawie wynegocjowanych warunków umowy pożyczki. Pożyczkodawca nie wyklucza, że w przyszłości być może będzie udzielać kolejnych pożyczek na rzecz pożyczkobiorcy lub innych podmiotów. Pożyczkodawca i Pożyczkobiorca są podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.
Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą kwestii czy udzielenie pożyczek przez Pożyczkodawcę na rzecz Pożyczkobiorcy będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W odniesieniu do Państwa wątpliwości należy wskazać, że istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).
Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego:
Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.
W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.
Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym.
Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz wskazane wyżej przepisy należy stwierdzić, że czynność udzielania pożyczek pieniężnych przez Pożyczkodawcę na rzecz Pożyczkobiorcy spełnia/będzie spełniała przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu. Udzielanie pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzące obowiązki w podatku od towarów i usług.
W konsekwencji wskazana we wniosku czynność udzielania przez Pożyczkodawcę odpłatnych pożyczek, na rzecz Pożyczkobiorcy (polskiego rezydenta podatkowego), jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy podlega/będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Ponadto, Państwa wątpliwości dotyczą również określenia czy udzielanie pożyczek będzie zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.
Czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest opodatkowana podatkiem VAT lub może korzystać ze zwolnienia od podatku.
Regulacje w zakresie zwolnień od podatku zostały zawarte m.in. w art. 43 ustawy o VAT.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy:
Zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.
W odniesieniu do przedstawionego we wniosku opisu sprawy, czynność udzielenia odpłatnych pożyczek przez Pożyczkodawcę na rzecz Pożyczkobiorcy stanowi/będzie stanowić czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy. Z uwagi na to, że usługi te mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT jako wymienione wprost w tym przepisie - udzielanie pożyczek przez Pożyczkodawcę na rzecz Pożyczkobiorcy, korzysta/będzie korzystać ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.
Stosownie do art. 43 ust. 22 ustawy:
Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że:
1) jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;
2) złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.
Stosownie do art. 43 ust. 23 ustawy:
Podatnik, o którym mowa w ust. 22, może, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie korzystał ze zwolnienia.
Powyższe przepisy umożliwiają wybór opodatkowania określonych usług, które dotychczas obligatoryjnie korzystały ze zwolnienia od podatku, w tym m.in. udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych, przy czym możliwość wyboru opcji opodatkowania dotyczy wyłącznie usług świadczonych na rzecz innych podatników, przy zachowaniu warunków określonych w art. 43 ust. 22 i 23 ustawy. W związku z powyższym, po spełnieniu określonych wyżej warunków czynność udzielania pożyczek może być również opodatkowana z zastosowaniem właściwej dla tej czynności stawki podatku VAT.
Jak wynika z opisu sprawy, Pożyczkobiorcą jest/będzie osoba fizyczna, która nabywa pożyczki do majątku prywatnego. Przepis art. 43 ust. 22 ustawy w zakresie rezygnacji ze zwolnienia od podatku m.in. udzielania pożyczek ma zastosowanie do usług świadczonych na rzecz zarejestrowanych czynnych podatników VAT. Zatem nie będę spełnione przesłanki do rezygnacji przez Pożyczkodawcę ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy. Ponadto jak wskazali Państwo w opisie sprawy jeżeli czynność udzielania pożyczek będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz będzie korzystała ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem od towarów i usług, to Pożyczkodawca nie zrezygnuje z tego zwolnienia i nie wybierze jej opodatkowania, tj. nie złoży właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o wyborze opodatkowania VAT czynności polegającej na udzielaniu pożyczek. W związku z powyższym udzielanie pożyczek przez Pożyczkodawcę na rzecz Pożyczkobiorcy, korzysta/będzie korzystać ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.
Tym samym Państwa stanowisko odnośnie pytania nr 1 i 2 uznaję za prawidłowe.
Dodatkowo należy wskazać, że zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, może mieć zastosowanie do czynności udzielania pożyczek, których miejscem świadczenia jest terytorium Polski.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
- stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia,
- zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług. Natomiast w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Ponadto podkreślam, że wydając interpretację przepisów prawa podatkowego Organ nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach przedstawionego przez Państwa opisu sprawy. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem sprawy. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
A. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).