Prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z wykonaniem audytów energetycznych.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 stycznia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 22 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, która dotyczy prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z wykonaniem audytów energetycznych.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Szpital (...) w (...) pozostaje czynnym podatnikiem podatku VAT. W ramach realizacji projektu z udziałem środków UE pn. „…”, podatnik dokonał w 2023 r. wydatków związanych z przeprowadzonymi audytami.

Powyższe audyty związane były z 14 budynkami należącymi do Państwa, tj. pawilony (...). W tym miejscu zastrzec należy, że wydatki związane z wydanymi audytami energetycznymi udokumentowanymi fakturami VAT, podatnik ma możliwość kwotowego przyporządkowania poszczególnym obiektom poniesionych wydatków.

Podstawową Państwa działalnością jest świadczenie usług zdrowotnych, które podlegają przedmiotowemu zwolnieniu z podatku od towarów i usług na gruncie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy. Dodatkowo podatnik osiąga również obroty opodatkowane podatkiem od towarów i usług z tytułu sprzedaży towarów w sklepie, bufecie, wynajmu pomieszczeń, korzystania z pomieszczeń i aparatury medycznej przez podmioty trzecie świadczące usługi na rzecz pacjentów szpitala i inne.

Wskazać należy, iż podatnik posiadał ustaloną proporcję, o której mowa w art. 90 ust. 2 i ust. 3 ustawy, udziału rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz czynności w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

W roku 2023 r. wynosiła ona 3% (w oparciu o obroty 2022 roku). Zaznaczenia wymaga, iż na dzień złożenia wniosku nie została jeszcze wyliczona proporcja rzeczywista w oparciu o obroty roku 2023.

Wskazują Państwo poniżej na poszczególne przeznaczenie budynków w zakresie świadczonych usług, tj.:

 1) Pawilon A - łóżkowy, działalność podstawowa (leczenie pacjentów) - służy sprzedaży zwolnionej,

2)Pawilon B - diagnostyczno - laboratoryjny, działalność podstawowa (leczenie pacjentów) służy sprzedaży zwolnionej,

3)Pawilon C - łóżkowy i SOR, działalność podstawowa (leczenie pacjentów) służy sprzedaży zwolnionej,

4)Pawilon D - administracja i poradnie, apteka ogólnodostępna (szpital wynajmuje powierzchnię), sklep prowadzony przez szpital, działalność podstawowa (leczenie pacjentów) - służy sprzedaży zwolnionej oraz opodatkowanej,

5)Pawilon E - stacja dializ, OAliT, Blok Operacyjny, działalność podstawowa (leczenie pacjentów) - służy sprzedaży zwolnionej,

6)Pawilon F - łącznik, służy komunikacji między budynkami - służy sprzedaży zwolnionej oraz opodatkowanej,

7)Pawilon G - łącznik, służy komunikacji między budynkami - służy sprzedaży zwolnionej oraz opodatkowanej,

8)Budynek dziennego pobytu - Dzienny Pobyt Oddziału Psychiatrycznego, działalność podstawowa (leczenie pacjentów) - służy sprzedaży zwolnionej,

9)Budynek pralni - pomieszczenie służy na potrzeby działalności podstawowej szpitala, punkt dystrybucji bielizny - służy sprzedaży zwolnionej,

10)Budynek sprężarkowni ze stacją trafo - zasilanie energetyczne budynków szpitala - służy sprzedaży zwolnionej oraz opodatkowanej,

11)Budynek warsztatów - warsztaty i magazyny szpitalne na potrzeby działalności podstawowej szpitala - służy sprzedaży zwolnionej oraz opodatkowanej,

12)Budynek hydrofornii - zasilanie wodne wszystkich budynków szpitala - służy sprzedaży zwolnionej oraz opodatkowanej,

13)Budynek kotłowni - kotłownia, służy ogrzewaniu wszystkich budynków szpitala, budynek jest wynajmowany przez (...) w całości - sprzedaż opodatkowana, zakup energii od (...)stanowi odrębne rozliczenie,

14)Budynek magazynu intendenta - magazyn materiałów szpitalnych na potrzeby działalności podstawowej szpitala - służy sprzedaży zwolnionej.

Pytanie

Czy na gruncie wskazanego stanu faktycznego sprawy, w oparciu o treść art. 86 ust. 1 oraz art. 90 ust. 1, ust. 2, ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług posiadają Państwo prawo do:

• obniżenia w całości podatku należnego o podatek naliczony wynikający z wystawionych faktur za przeprowadzone audyty energetyczne w części dotyczącej budynków, a służących czynnościom tylko opodatkowanym,
• obniżenia w części podatku należnego o podatek naliczony wynikający z wystawionych faktur za przeprowadzone audyty energetyczne w części dotyczącej budynków służących czynnościom opodatkowanym oraz czynnościom zwolnionym, tj. części podatku naliczonego wynikającego z zastosowania proporcji wynikającej z art. 90 ustawy (3% w 2023 r.)?

Państwa stanowisko w sprawie

Zgodnie z treścią art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W Państwa ocenie Szpital jest podatnikiem, o którym w art. 15 ustawy.

W związku z powyższym posiada on również prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w całości, a związany z wydatkami na rzecz przeprowadzonych audytów energetycznych budynków, które są wykorzystywane tylko i wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Jak zaznaczono w stanie faktycznym sprawy podatnik posiada możliwość wydzielenia poszczególnych kosztów, które w oparciu o dokumentację techniczną wiążą się z konkretnym budynkiem.

W zakresie budynków, które są wykorzystywane zarówno do celów związanych z czynnościami opodatkowanymi oraz czynnościami zwolnionymi z podatku od towarów i usług wskazać należy treść art. 90 ust. 1 ustawy. Zgodnie z nim, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Z powyższego przepisu w Państwa ocenie w pierwszej kolejności wynika obowiązek podatnika do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Powyższy obowiązek podatnik wypełnia dokonując wydzielenia podatku naliczonego w stosunku do budynków, które jak zaznaczono powyżej są wykorzystywane w całości na rzecz czynności opodatkowanych.

Z uwagi na fakt, iż w stosunku do budynków, w których realizowane są czynności mieszane (opodatkowane oraz zwolnione) lub służą różnym czynnościom (opodatkowanym oraz zwolnionym), podatnik jest w stanie wskazać precyzyjnie jedynie wartość obrotu opodatkowanego podatkiem VAT, który jest realizowany w danym budynku.

Natomiast w Państwa ocenie brak jest możliwości dokładnego wskazania wartości obrotu zwolnionego, który byłby realizowany w danym budynku oraz obrotu, jakiemu taki budynek by służył, np. łącznik komunikacyjny, budynek hydroforni, budynek warsztatowy. Stąd też, Państwa zdaniem w zakresie wydatków związanych z kosztami audytów energetycznych budynków służących różnym celom oraz czynnościom na gruncie ustawy, podatnik będzie mógł realizować swoje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczonym w oparciu proporcję, o której w art. 90 ust. 2 i ust. 3 ustawy.

Zgodnie z nim, jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10. Proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

W przypadku podatnika proporcja, o której mowa w 2023 r. wynosiła 3%. Ostatecznie wskazać również należy, iż w stosunku do budynków, które są wykorzystywane na cele podstawowej działalności podatnika, tj. świadczenie usług zdrowotnych zwolnionych przedmiotowo na podstawie treści art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o podatku od towarów i usług - pomniejszenie podatku należnego o podatek naliczony nie będzie możliwe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z  2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwana dalej ustawą. W myśl tego przepisu:

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z przywołanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Z art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że odliczyć można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Ta zasada wyklucza możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, w świetle którego:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wskazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Art. 86 ust. 1 ustawy stanowi generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego i jest uzupełniony regulacjami zawartymi w art. 90 ustawy. Art. 90 ustawy znajduje zastosowanie w przypadku wykonywania w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług oraz zwolnionych od opodatkowania tym podatkiem.

W myśl art. 90 ust. 1 ustawy:

Art. 90 ust. 2 ustawy stanowi, że:

W świetle art. 90 ust. 3 ustawy:

Stosownie do art. 90 ust. 4 ustawy:

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług:

Stosownie do art. 15 ust. 2:

Wobec tego należy stwierdzić, że za podatnika VAT będzie uznany tylko taki podmiot, który dokonuje czynności zmierzających do wykorzystania nabytych towarów i usług do celów opodatkowanej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo Szpitalem (...). Państwa podstawową działalnością jest świadczenie usług zdrowotnych, które podlegają przedmiotowemu zwolnieniu z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy. Dodatkowo osiągają Państwo również obroty opodatkowane podatkiem od towarów i usług z tytułu sprzedaży towarów w sklepie, bufecie, wynajmu pomieszczeń, korzystania z pomieszczeń i aparatury medycznej przez pomioty trzecie świadczące usługi na rzecz pacjentów szpitala i inne. W ramach realizacji projektu z udziałem środków UE pn.: „…” ponieśli Państwo wydatki związane z przeprowadzonymi audytami. Mają Państwo możliwość kwotowego przyporządkowania poszczególnym obiektom wydatków udokumentowanych fakturami, związanych z wydanymi audytami energetycznymi.

Wskazali Państwo na przeznaczenie  budynków w zakresie świadczonych usług, tj.: Pawilon A - łóżkowy, działalność podstawowa (leczenie pacjentów) - służy sprzedaży zwolnionej, Pawilon B - diagnostyczno - laboratoryjny, działalność podstawowa (leczenie pacjentów) służy sprzedaży zwolnionej, Pawilon C - łóżkowy i SOR, działalność podstawowa (leczenie pacjentów) służy sprzedaży zwolnionej, Pawilon D - administracja i poradnie, apteka ogólnodostępna (szpital wynajmuje powierzchnię), sklep prowadzony przez szpital, działalność podstawowa (leczenie pacjentów) - służy sprzedaży zwolnionej oraz opodatkowanej, Pawilon E - stacja dializ, OAliT, Blok Operacyjny, działalność podstawowa (leczenie pacjentów) - służy sprzedaży zwolnionej, Pawilon F - łącznik, służy komunikacji między budynkami - służy sprzedaży zwolnionej oraz opodatkowanej, Pawilon G - łącznik, służy komunikacji między budynkami - służy sprzedaży zwolnionej oraz opodatkowanej, Budynek dziennego pobytu - Dzienny Pobyt Oddziału Psychiatrycznego, działalność podstawowa (leczenie pacjentów) - służy sprzedaży zwolnionej, Budynek pralni - pomieszczenie służy na potrzeby działalności podstawowej szpitala, punkt dystrybucji bielizny - służy sprzedaży zwolnionej, Budynek sprężarkowni ze stacją trafo - zasilanie energetyczne budynków szpitala - służy sprzedaży zwolnionej oraz opodatkowanej, Budynek warsztatów - warsztaty i magazyny szpitalne na potrzeby działalności podstawowej szpitala - służy sprzedaży zwolnionej oraz opodatkowanej, Budynek hydrofornii - zasilanie wodne wszystkich budynków szpitala - służy sprzedaży zwolnionej oraz opodatkowanej, Budynek kotłowni - kotłownia, służy ogrzewaniu wszystkich budynków szpitala, budynek jest wynajmowany przez (...) w całości - sprzedaż opodatkowana, zakup energii od (...) stanowi odrębne rozliczenie, Budynek magazynu intendenta - magazyn materiałów szpitalnych na potrzeby działalności podstawowej szpitala - służy sprzedaży zwolnionej.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy Państwa wątpliwości dotyczą obniżenia w całości podatku należnego o podatek naliczony wynikający z wystawionych faktur za przeprowadzone audyty energetyczne w części dotyczącej budynków służących czynnościom tylko opodatkowanym oraz obniżenia w części podatku należnego o podatek naliczony w części dotyczącej budynków służących czynnościom opodatkowanym oraz czynnościom zwolnionym.

Jak wynika z cytowanych wyżej przepisów, obowiązkiem podatnika w pierwszej kolejności jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Podatnik ma zatem obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, to na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, podatnikowi przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą opodatkowaną, brak jest natomiast takiego prawa w stosunku do towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności niepodlegających temu podatkowi oraz zwolnionych od podatku.

Odliczyć zatem można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza tym samym możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony, są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (lub usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności zwolnionych od podatku.

W sytuacji, gdy nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot podatku związanego z czynnościami, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (czynności opodatkowane) oraz związanego z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje (czynności zwolnione) – zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy podatnik jest obowiązany do rozliczenia podatku naliczonego według proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy.

Wskazaliście Państwo, że mają możliwość kwotowego przyporządkowania poszczególnym obiektom poniesionych wydatków, a zatem stwierdzić można, że są Państwo w stanie wyodrębnić kwotę podatku naliczonego związanego z przeprowadzonymi audytami energetycznymi.

Wobec tego w części dotyczącej budynku służącego czynnościom tylko opodatkowanym w tym zakresie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego z prawidłowo wystawionych faktur dokumentujących przeprowadzone audyty energetyczne. Natomiast w części dotyczącej wystawionych faktur za przeprowadzone audyty energetyczne dla budynków służących czynnościom opodatkowanym oraz czynnościom zwolnionym – zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy są Państwo obowiązani do rozliczenia podatku naliczonego według proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy.

Zatem Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).