Interpretacja indywidualna z dnia 14 marca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-3.4012.46.2024.1.KK
Temat interpretacji
Określenie miejsca świadczenia usług najmu pracowników (udostępniania personelu) na rzecz kontrahentów z innych państw członkowskich Unii Europejskiej oraz prawidłowości dokumentowania świadczenia ww. usług.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
1 lutego 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 30 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy określenia miejsca świadczenia usług najmu pracowników (udostępniania personelu) na rzecz kontrahentów z innych państw członkowskich Unii Europejskiej oraz prawidłowości dokumentowania świadczenia ww. usług. Uzupełnili go Państwo pismami z 27 lutego 2024 r. (wpływ 27 lutego 2024 r.) oraz z 28 lutego 2024 r. (wpływ 28 lutego 2024 r.).
Opis stanu faktycznego
Wnioskodawca (dalej jako: „Spółka”) w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej świadczy usługi najmu pracowników (udostępnienia personelu). Spółka świadczy tego rodzaju usługi na rzecz podmiotów zagranicznych, mających siedzibę na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej, przede wszystkim w Niemczech. Kontrahenci Wnioskodawcy to podmioty zarejestrowane jako podatnicy VAT czynni w tych krajach członkowskich UE. W ramach świadczonych usług Spółka udostępnia podmiotom zagranicznym, mającym siedzibę w krajach członkowskich UE, innych niż Polska, pracowników wyspecjalizowanych w dziedzinach spawalnictwa lub ślusarstwa.
Zasady świadczenia opisywanych usług dokumentuje umowa zawarta pomiędzy Wnioskodawcą a podmiotem zagranicznym. Zgodnie z jej zapisami, Wnioskodawca zobowiązany jest zapewnić podmiotowi zagranicznemu wykwalifikowany personel, posiadający odpowiednie kwalifikacje zawodowe do wykonywania prac spawalniczych w budowie zbiorników i rurociągów. Zgodnie z treścią umowy, Wnioskodawca nie ma wpływu na prace wykonywane przez pracowników. Zapewnieniem odpowiednich warunków pracy, środków i urządzeń oraz ubezpieczeń społecznych zajmuje się podmiot zagraniczny. Wskazany podmiot dokonuje także płatności na rzecz pracowników, zgodnie ze stawką zawartą w umowie, a także wytycza kierunki ich prac.
Zagraniczny kontrahent jest podatnikiem podatku od towarów i usług oraz posiada stałe miejsce wykonywania działalności gospodarczej na terenie kraju członkowskiego Unii Europejskiej (innego niż Polska).
Wykwalifikowani pracownicy dostarczani podmiotom zagranicznym, są zatrudnieni przez Wnioskodawcę na podstawie umów cywilnoprawnych. W świetle zawartej umowy Wnioskodawca zleca podmiotowi zatrudniającemu pracowników wykonywanie usług zleconych przez podmiot unijny. Zleceniobiorca jest odpowiedzialny między innymi za wykonanie zleconych usług, utrzymywanie personelu w odpowiedniej ilości, powierzone mienie oraz przestrzeganie norm bezpieczeństwa. Obowiązki Wnioskodawcy sprowadzają się do udostępnienia informacji niezbędnych do wykonania zlecenia, zapewnienia kwatery pracowniczej, transferu do miejsca pracy, a także pokrycia kosztów miejsca zakwaterowania pracowników. Wynagrodzenie płacone przez Wnioskodawcę zleceniobiorcy jest płacone według stawek zależnych od rodzaju czynności wykonywanych przez każdego z pracowników Zleceniobiorcy podczas realizacji umowy.
Pytania
1. Czy usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz kontrahentów z państw członkowskich Unii Europejskiej, innych niż Polska, zarejestrowanych w tych państwach jako podatnicy VAT czynni, podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT w kraju siedziby takiego kontrahenta?
2. Czy w przedstawionym stanie faktycznym, Wnioskodawca powinien wystawiać fakturę ze stawką NP – jako czynności niepodlegające opodatkowaniu na terytorium Polski oraz oznaczyć fakturę jako „reverse charge”?
Państwa stanowisko w sprawie
W ocenie Wnioskodawcy, świadczone usługi na rzecz podmiotu mającego siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej innym niż Polska, stanowią tzw. outsourcing pracowniczy, który nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, a Wnioskodawca powinien na polskich fakturach wykazywać transakcje jako sprzedaż niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce.
Ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera definicji oraz nie posługuje się pojęciem najmu pracowników (udostępniania personelu). Jedynie w odniesieniu do usług świadczonych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, posiadającymi siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu poza terytorium Unii Europejskiej w art. 28l pkt 6 ustawy o VAT występuje pojęcie usług dostarczania (oddelegowania) personelu.
W związku z tym wskazać należy na charakterystyczne elementy, które pozwalają wyodrębnić te usługi, w szczególności zaś rozróżnić je od usług budowlano-montażowych lub montażowych.
Charakterystyczne elementy wyróżniające usługi udostępnienia personelu dotyczą w szczególności relacji między korzystającym z pracy udostępnionych pracowników a udostępniającym pracowników. W tym zakresie szczególnego znaczenia nabierają następujące przesłanki:
· Usługi są wykonywane pod kierownictwem i kontrolą usługobiorcy. Godziny czasu pracy są monitorowane i ewidencjonowane przez usługobiorcę. Zasadniczo to usługobiorca dostarcza materiały i narzędzia do pracy. Koszty wynagrodzeń pracownika ponosi natomiast usługodawca, przy czym są one naliczane na podstawie ewidencji godzin przysłanych i zatwierdzonych przez usługobiorcę. Usługodawca nie zatrudnia osób do bezpośredniego nadzorowania pracy pracowników oddelegowanych. Usługodawca ponosi koszty związane z dojazdem pracowników do miejsca określonego w umowie jako miejsce wykonywania pracy.
Faktura za usługi wystawiana przez usługodawcę dla usługobiorcy obejmuje w szczególności rozliczenie godzin pracy wszystkich pracowników, jako iloczyn godzin ich pracy i uzgodnionej stawki za godzinę, a ponadto może zawierać dodatkowo zwrot innych kosztów jakie usługodawca poniósł na zapewnienie pracowników usługobiorcy.
· Oddelegowani pracownicy pozostają jednak pod kontrolą i nadzorem usługobiorcy (to usługobiorca określa warunki i zasady ich pracy oraz zadania do wykonania, jak również rozlicza ich z pracy – usługodawca nie jest zaangażowany w bezpośredni nadzór nad pracownikami. Usługodawca nie odpowiada za wykonywanie konkretnych zadań przez swoich pracowników oraz nie ponosi odpowiedzialności za wykonywanie lub niewłaściwe wykonywanie przez nich pracy u usługobiorcy.
W przedmiotowej sprawie, zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym wskazane powyżej przesłanki uznania usługi za usługę udostępniania personelu znajdują zastosowanie. Przede wszystkim to usługobiorca wytycza kierunek prac pracowników, które są wykonywane pod jego kierownictwem. Podstawowy obowiązek Wnioskodawcy stanowi dostarczenie personelu w terminie wskazanym przez usługobiorcę.
Usługę outsourcingu pracowniczego odróżnia od usługi budowlano-montażowej przede wszystkim zakres usługi i odpowiedzialność usługodawcy, które stanowią podstawowe elementy definiujące rodzaj usługi. Przy usłudze najmowania pracowników treść zobowiązania usługodawcy stanowi jedynie dostarczenie pracowników odpowiadających zapotrzebowaniu zgłoszonemu przez usługobiorcę, a nie wykonywanie prac (budowlano -montażowych). W sytuacji nabycia usługi budowlano-montażowej byłaby ona świadczona w innej konfiguracji prawnej i biznesowej, co powinno być kluczowe dla oceny charakteru świadczonej usługi. W szczególności, usługobiorca nie miałby wówczas, co do zasady, wpływu na dobór osobowy personelu, przy pomocy którego usługodawca świadczyłby swoje usługi, co czyni tę sytuację odmienną od usług oddelegowania, które dotyczą konkretnej osoby, której zadania i obowiązki określa zasadniczo usługobiorca. Dodatkowo w przypadku usługi budowalno-montażowej w jej świadczenie zaangażowane byłoby więcej zasobów usługodawcy niż tylko jego zasoby kadrowe (np. know-how, maszyny, urządzenia), a same zasoby kadrowe z zasady musiałyby być szersze (tj. powinny uwzględniać osoby dedykowane do kierowania/kontrolowania działań personelu udostępnionego usługobiorcy). W przypadku usługi udostępniania (oddelegowania) personelu usługodawca jest beneficjentem (odbiorcą) wynagrodzenia otrzymywanego od usługobiorcy ponieważ posiada personel o kompetencjach niezbędnych w działalności usługobiorcy, który to personel jest w stanie usługobiorcy udostępnić – a nie z tego tytułu, iż dla usługobiorcy wykonuje jakiekolwiek prace. Powyższe wiąże się ściśle z zagadnieniem odpowiedzialności usługodawcy, który w przypadku usługi udostępnienia personelu, nie ponosi odpowiedzialności za prace wykonywane przez oddelegowany personel.
W ramach świadczonych usług Wnioskodawca poza pracownikami nie udostępnia maszyn, urządzeń, czy know-how. Na tej podstawie usługi świadczone przez Wnioskodawcę dla kontrahenta z siedzibą w państwie członkowskim Unii Europejskiej innym niż Polska, w ocenie Wnioskodawcy, nie mogą zostać uznane za podwykonawstwo usług budowlanych.
W świetle Dyrektywy 96/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 16 grudnia 1996 r. dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług, usługi mogą być świadczone na wykonywaniu prac przez przedsiębiorstwo na własny rachunek i pod własnym kierownictwem w ramach umowy zawartej między tym przedsiębiorstwem a odbiorcą usług, albo na wynajęciu pracowników innemu podmiotowi w ramach umowy prawa publicznego lub prywatnego. Z przywołanej dyrektywy wynika, iż są to różne rodzaje usług.
Powyższe rozważania, są kluczowe dla określenia miejsca świadczenia usługi opisanej w stanie faktycznym.
W świetle art. 28b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1 a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28 ust. 1 i 2 oraz art. 28n.
Zgodnie z przywołaną zasadą ogólną, miejscem świadczenia usług na rzecz kontrahenta mającego siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej, jest terytorium tego państwa i tam winny być opodatkowane przez usługobiorcę.
Pewne wątpliwości może budzić kwestia, czy usługi świadczone przez Wnioskodawcę nie stanowią usług uregulowanych w art. 28e ustawy o VAT, tj. usług związanych z nieruchomościami.
Zgodnie ze wskazanym przepisem, miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, usług użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości. W tym zakresie jednak należy wskazać, iż organy podatkowe jednomyślnie wskazują, iż usługi najmu pracowniczego nie stanowią usługi związanej z nieruchomościami, nawet w przypadku, gdy część czynności wykonywana przez pracowników jest związana z nieruchomościami, w tym na placu budowy, to czynności te nie stanowią centralnego elementu świadczonych usług, albowiem jest nim udostępnienie wykwalifikowanego personelu (por. interpretacja indywidualna z 10 maja 2013 r. nr IPPP3/443-121/13-2/SM, interpretacja indywidualna z 14 marca 2014 r., IPPP3/443-1149/13-4/KT oraz interpretacja indywidualna z 31 stycznia 2012 r., IPPP3/443-1419/11-4/MPe).
Takie stanowisko wynika także z przepisu art. 31a ust. 1 Rozporządzenia Wykonawczego Rady (UE) Nr 282/2011 z 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: Rozporządzenie VAT). Za usługi związane z nieruchomościami przepis ten uznaje jedynie te usługi, które mają wystarczająco bezpośredni związek z daną nieruchomością. Usługi uważa się za mające wystarczająco bezpośredni związek z nieruchomością w następujących przypadkach:
a) gdy wywodzą się z nieruchomości, a dana nieruchomość stanowi element składowy usługi i jest elementem centralnym oraz niezbędnym z punktu widzenia świadczonych usług;
b) gdy są świadczone w odniesieniu do nieruchomości lub dla niej przeznaczone i mają na celu zmianę prawnego lub fizycznego stanu danej nieruchomości.
Mając na uwadze powyższe, usługi najmu pracowników świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz kontrahenta mającego siedzibę na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej innego niż Polska na potrzeby usług budowlano-montażowych, podlegają na podstawie art. 28b ust. 1 ustawy, opodatkowaniu przez usługobiorcę na terenie tego państwa członkowskiego.
Powyższe rozważania znajdują swoje potwierdzenie w:
· Interpretacji indywidualnej z 3 września 2019 r., 0111-KDIB3-3.4012.266.2019.1.PJ;
· Interpretacji indywidualnej z 10 maja 2013 r., nr IPPP3/443-121/13-2/SM;
· Interpretacji indywidualnej z 14 marca 2014 r., IPPP3/443-1149/13-4/KT;
· Interpretacji indywidualnej z 31 stycznia 2012 r., IPPP3/443-1419/11-4/MPe.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają:
1)odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2)eksport towarów;
3)import towarów na terytorium kraju;
4)wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5)wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatne świadczenie usług oraz odpłatna dostawa towarów, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju.
W myśl definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy:
Przez terytorium kraju rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.
Na mocy art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z treści art. 15 ust. 1 ustawy wynika, że:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W przypadku świadczenia usług, istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dana usługa podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.
Regulacje prawne w zakresie określania miejsca świadczenia usług, zostały zawarte w ustawie o podatku od towarów i usług w rozdziale 3 działu V „Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług”.
W myśl art. 28a ustawy:
Na potrzeby stosowania przepisów regulujących miejsce świadczenia przy świadczeniu usług:
1) ilekroć jest mowa o podatniku – rozumie się przez to:
a) podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
b) osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
2) podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.
Wskazany powyżej art. 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.
Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy:
Miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.
Jak stanowi art. 28b ust. 2 ustawy:
W przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.
Z powołanych przepisów ustawy wynika, że co do zasady, usługa świadczona na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy, inna niż wskazana w art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy, podlega opodatkowaniu w miejscu siedziby działalności gospodarczej usługobiorcy, chyba że jest świadczona dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługobiorcy, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, wówczas miejscem świadczenia tej usługi jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, dla którego ta usługa jest świadczona.
Ponadto, w odniesieniu do pewnych kategorii usług, przepisy dotyczące podatku od towarów i usług wprowadzają szczególne regulacje dotyczące miejsca świadczenia. Jedną z takich kategorii są usługi związane z nieruchomościami.
Zgodnie z art. 28e ustawy:
Miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości.
Przepis art. 28e ustawy – jak wynika z jego brzmienia – stanowi wyjątek od zasady, przyjmując jako kryterium nie usytuowanie podmiotu, lecz przedmiotu, którym jest nieruchomość. Usługi które jej wprost dotyczą, mają być opodatkowane według jej miejsca położenia. Kryterium położenia nieruchomości jest tu zatem decydujące – determinuje ono docelowo miejsce opodatkowania usługi związanej z daną nieruchomością. Co istotne, zasada wyrażona w art. 28e ustawy obejmuje wyłącznie usługi, które dotyczą konkretnej nieruchomości – jedynie wówczas można w praktyce zastosować opodatkowanie w miejscu położenia nieruchomości.
Nadmienić należy, że na podstawie art. 28l pkt 6 ustawy:
W przypadku świadczenia na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, posiadających siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu poza terytorium Unii Europejskiej, usług dostarczania (oddelegowania) personelu – miejscem świadczenia usług jest miejsce, gdzie podmioty te posiadają siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.
Z opisu sprawy wynika, że Spółka w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej świadczy usługi najmu pracowników (udostępnienia personelu) na rzecz podmiotów zagranicznych, mających siedzibę na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej, przede wszystkim w Niemczech. Kontrahenci Wnioskodawcy to podmioty zarejestrowane jako podatnicy VAT czynni w tych krajach członkowskich UE. W ramach świadczonych usług Spółka udostępnia podmiotom zagranicznym, mającym siedzibę w krajach członkowskich UE, innych niż Polska, pracowników wyspecjalizowanych w dziedzinach spawalnictwa lub ślusarstwa.
Zasady świadczenia opisywanych usług dokumentuje umowa zawarta pomiędzy Wnioskodawcą a podmiotem zagranicznym. Zgodnie z jej zapisami, Wnioskodawca zobowiązany jest zapewnić podmiotowi zagranicznemu wykwalifikowany personel, posiadający odpowiednie kwalifikacje zawodowe do wykonywania prac spawalniczych w budowie zbiorników i rurociągów. Zgodnie z treścią umowy, Wnioskodawca nie ma wpływu na prace wykonywane przez pracowników. Zapewnieniem odpowiednich warunków pracy, środków i urządzeń oraz ubezpieczeń społecznych zajmuje się podmiot zagraniczny. Wskazany podmiot dokonuje także płatności na rzecz pracowników, zgodnie ze stawką zawartą w umowie, a także wytycza kierunki ich prac.
Zagraniczny kontrahent jest podatnikiem podatku od towarów i usług oraz posiada stałe miejsce wykonywania działalności gospodarczej na terenie kraju członkowskiego Unii Europejskiej (innego niż Polska).
Wykwalifikowani pracownicy dostarczani podmiotom zagranicznym, są zatrudnieni przez Wnioskodawcę na podstawie umów cywilnoprawnych. W świetle zawartej umowy, Wnioskodawca zleca podmiotowi zatrudniającemu pracowników wykonywanie usług zleconych przez podmiot unijny. Zleceniobiorca jest odpowiedzialny między innymi za wykonanie zleconych usług, utrzymywanie personelu w odpowiedniej ilości, powierzone mienie oraz przestrzeganie norm bezpieczeństwa. Obowiązki Wnioskodawcy sprowadzają się do udostępnienia informacji niezbędnych do wykonania zlecenia, zapewnienia kwatery pracowniczej, transferu do miejsca pracy, a także pokrycia kosztów miejsca zakwaterowania pracowników. Wynagrodzenie płacone przez Wnioskodawcę zleceniobiorcy jest płacone według stawek zależnych od rodzaju czynności wykonywanych przez każdego z pracowników Zleceniobiorcy podczas realizacji umowy.
Wątpliwości Wnioskodawcy w pierwszej kolejności dotyczą wskazania, czy usługi świadczone przez niego na rzecz kontrahentów z państw członkowskich Unii Europejskiej, innych niż Polska, zarejestrowanych w tych państwach jako podatnicy VAT czynni, podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT w kraju siedziby kontrahenta.
Jak już wskazano powyżej, przez usługi związane z nieruchomościami należy rozumieć wszelkie usługi bezpośrednio związane z konkretną nieruchomością, tj. nieruchomość ta musi stanowić centralny i nieodzowny element usługi, a efekt lub charakter samej usługi musi być związany z konkretną, zindywidualizowaną nieruchomością. Natomiast z opisu sprawy wynika, że zasady świadczenia opisywanych usług dokumentuje umowa zawarta pomiędzy Wnioskodawcą a podmiotem zagranicznym. Zgodnie z jej zapisami, Wnioskodawca zobowiązany jest zapewnić podmiotowi zagranicznemu wykwalifikowany personel, posiadający odpowiednie kwalifikacje zawodowe do wykonywania prac spawalniczych w budowie zbiorników i rurociągów. Zgodnie z treścią umowy, Wnioskodawca nie ma wpływu na prace wykonywane przez pracowników. Zatem przedmiotem umowy jest tylko usługa udostępniania personelu, a nie świadczenie usług spawalniczych.
Uwzględniając powyższe, wskazać należy, że przedmiotowe usługi nie stanowią usług związanych z nieruchomościami.
Ponadto, nie znajdzie zastosowania art. 28l pkt 6 ustawy, ponieważ odnosi się on do usług świadczonych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, posiadających siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu poza terytorium Unii Europejskiej, natomiast ww. usługi świadczone są przez Wnioskodawcę na rzecz podatników mających siedzibę na terytorium Unii Europejskiej.
Wobec powyższego, w zaistniałej sytuacji będzie mieć zastosowanie ogólna zasada wynikająca z art. 28b ust. 1 ustawy, zgodnie z którą miejscem świadczenia usług (a zatem i ich opodatkowania) w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej.
Zatem w przypadku świadczenia przez Wnioskodawcę usług najmu pracowników (udostępniania personelu) na rzecz kontrahentów będących podatnikami, nieposiadającymi w Polsce siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności, miejscem świadczenia usług, zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy, jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej.
Tym samym, świadczone przez Wnioskodawcę usługi najmu pracowników (udostępniania personelu) na rzecz usługobiorców będących podatnikami, nie posiadających siedziby działalności gospodarczej w Polsce, nie podlegają opodatkowaniu w Polsce lecz w kraju, w którym kontrahenci posiadają siedzibę działalności, zgodnie z przepisami prawa podatkowego obowiązującego w danym kraju.
Ad 1.
Podsumowując, usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz kontrahentów z państw członkowskich Unii Europejskiej, innych niż Polska, zarejestrowanych w tych państwach jako podatnicy VAT czynni, podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT w kraju siedziby kontrahenta.
Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 jest prawidłowe.
W dalszej kolejności wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą wskazania, czy powinien on wystawiać fakturę ze stawką NP – jako czynności niepodlegające opodatkowaniu na terytorium Polski oraz oznaczyć fakturę jako „reverse charge”.
Zasady wystawiania faktur regulują przepisy art. 106a-106q ustawy.
Zgodnie z art. 106a ustawy:
Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do:
1) sprzedaży, z wyjątkiem:
a) przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów,
a) czynności rozliczanych w procedurach szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9, dla których państwem członkowskim identyfikacji w rozumieniu przepisów tych rozdziałów jest państwo członkowskie inne niż Rzeczpospolita Polska;
2) dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej – posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium:
a) państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika,
b) państwa trzeciego;
3) dostawy towarów i świadczenia usług rozliczanych w procedurach szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a i 7, przez podatników zidentyfikowanych na potrzeby tych procedur, dla których państwem członkowskim identyfikacji w rozumieniu przepisów tych rozdziałów jest Rzeczpospolita Polska;
4) sprzedaży na odległość towarów importowanych, rozliczanej w procedurze szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 9, przez podatników zidentyfikowanych na potrzeby tej procedury, dla których państwem członkowskim identyfikacji w rozumieniu przepisów tego rozdziału jest Rzeczpospolita Polska.
Stosownie do art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:
Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.
Dane, które powinna zawierać faktura, zostały wskazane w art. 106e ust. 1 ustawy, w tym w pkt 1-18 wymieniono:
Faktura powinna zawierać:
1) datę wystawienia;
2) kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
3) imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
4) numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;
5) numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;
6) datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;
7) nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
8) miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;
9) cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
10)kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;
11)wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
12)stawkę podatku albo stawkę podatku od wartości dodanej w przypadku korzystania z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9;
13)sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;
14)kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
15)kwotę należności ogółem;
16)w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług, w odniesieniu do których:
a) obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 1 lub art. 21 ust. 1, lub
b) w przepisach wydanych na podstawie art. 19a ust. 12 określono termin powstania obowiązku podatkowego z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty
c) wyrazy „metoda kasowa”;
17) w przypadku faktur, o których mowa w art. 106d ust. 1 – wyraz „samofakturowanie”;
18) w przypadku dostawy towarów lub wykonania usługi, dla których obowiązanym do rozliczenia podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze jest nabywca towaru lub usługi – wyrazy ,,odwrotne obciążenie”.
Natomiast w myśl art. 106e ust. 5 pkt 1 ustawy:
Faktura może nie zawierać w przypadku, o którym mowa w art. 106a pkt 2 lit. a – danych określonych w ust. 1 pkt 10 i 12-14.
Jak już wskazano powyżej, świadczone przez Wnioskodawcę usługi najmu pracowników (udostępniania personelu) na rzecz usługobiorców będących podatnikami, nie posiadających siedziby działalności gospodarczej w Polsce nie podlegają opodatkowaniu w Polsce lecz w kraju, w którym kontrahenci posiadają siedzibę działalności, zgodnie z przepisami prawa podatkowego obowiązującego w danym kraju.
Wobec tego, Wnioskodawca jest zobowiązany do udokumentowania świadczonej na rzecz kontrahenta usługi najmu pracowników (udostępniania personelu) niepodlegającej opodatkowaniu na terytorium Polski, fakturą, która stosownie do art. 106e ust. 5 pkt 1 ustawy, nie będzie zawierała stawki i kwoty podatku. Przy czym, zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy, faktura ta powinna być opatrzona adnotacją „odwrotne obciążenie”.
Jednocześnie wskazać należy, że Wnioskodawca może na ww. fakturze umieścić adnotację „NP”, ponieważ przepisy nie sprzeciwiają się umieszczeniu na fakturze dodatkowych adnotacji.
Ad 2.
Podsumowując, Wnioskodawca może wystawiać fakturę ze stawką NP – jako czynności niepodlegające opodatkowaniu na terytorium Polski oraz oznaczyć fakturę jako „odwrotne obciążenie” („reverse charge”).
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:
Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.
Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (stanu faktycznego). Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).