Ustalenie czy planowana transakcja zamiany działek podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz zwolnienie od podatku planowanej dostawy w drodze zamiany działek.

Interpretacja indywidualna –  stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe w części dotyczącej ustalenia czy planowana transakcja zamiany działek  o numerach 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz zwolnienia od podatku dostawy w drodze zamiany działek o numerach 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 i nieprawidłowe w części dotyczącej zwolnienia od podatku dostawy w drodze zamiany działki nr 1.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 stycznia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 5 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia czy planowana transakcja zamiany działek podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz zwolnienia od podatku planowanej dostawy w drodze zamiany działek. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 11 marca 2024 r. (wpływ 11 marca 2024 r.) oraz z 13 marca 2024 r. (według daty wpływu). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe (dalej jako: PGL LP) działa na podstawie ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1356, ze zm.) (dalej jako: UL), oraz nadanego z delegacji art. 44 tej ustawy Statutu. PGL LP zarządza lasami stanowiącymi własność Skarbu Państwa i w ramach sprawowanego zarządu prowadzi gospodarkę leśną, gospodaruje gruntami i innymi nieruchomościami oraz ruchomościami związanymi z gospodarką leśną, a także prowadzi ewidencję majątku Skarbu Państwa oraz ustala jego wartość /art. 4 ust. 1 i 3 UL/.

W myśl art. 32 ust. 1 UL, PGL LP jako państwowa jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej reprezentuje Skarb Państwa w zakresie zarządzanego mienia. Zgodnie z art. 50 ust. 1 UL, PGL LP prowadzi działalność na zasadzie samodzielności finansowej i pokrywa koszty działalności z własnych przychodów.

Stosownie do art. 32 ust. 2 UL, w skład PGL LP wchodzą następujące jednostki organizacyjne:

1.Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych;

2.regionalne dyrekcje Lasów Państwowych;

3.nadleśnictwa;

4.inne jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej.

W ramach struktury PGL LP, nadleśnictwa (w tym Nadleśnictwo X, zwane dalej „Nadleśnictwem” lub „Wnioskodawcą”), prowadzą samodzielną gospodarkę leśną, opartą na planie urządzenia lasu /art. 35 UL/. Gospodarka leśna została zdefiniowana w art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o lasach, zgodnie z którym jest to działalność leśna w zakresie urządzania, ochrony i zagospodarowania lasu, utrzymania i powiększania zasobów i upraw leśnych, gospodarowania zwierzyną, pozyskiwania - z wyjątkiem skupu - drewna, żywicy, choinek, karpiny, kory, igliwia, zwierzyny oraz płodów runa leśnego, a także sprzedaż tych produktów oraz realizacja pozaprodukcyjnych funkcji lasu.

Z legalnej definicji gospodarki leśnej wynika, że obejmuje ona sferę działalności gospodarczej - przynoszącej przychody oraz sferę działalności nieprodukcyjnej (realizacja pozaprodukcyjnych funkcji lasu).

W świetle § 4 ust. 1 pkt 2 lit. a Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 grudnia 1994 r. w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej w Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe (Dz. U. z 1994 r. nr 134, poz. 692) (dalej jako: rozporządzenie), w Lasach Państwowych w ramach sprawowanego zarządu jest prowadzona działalność gospodarcza, w zakresie gospodarki leśnej w nadleśnictwach, w której wyróżnia się działalność podstawową obejmującą m.in. urządzanie, ochronę i zagospodarowanie lasu oraz utrzymanie i powiększenie zasobów i upraw leśnych. Zgodnie natomiast z § 3 rozporządzenia działalność Nadleśnictwa będącego jednostką organizacyjną Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe (PGL LP) jest prowadzona na podstawie rachunku ekonomicznego.

W ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.) (zwanej dalej: ustawa o VAT), Nadleśnictwa wykonują m.in. następujące czynności:

-sprzedaż drewna i innych produktów gospodarki leśnej, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 UL;

-sprzedaż nieruchomości innych niż grunty na podstawie art. 38 UL;

-dzierżawa i wynajem nieruchomości (art. 39 UL);

-ustanowienie służebności drogowej i służebności przesyłu (art. 39a UL);

-przekazanie w użytkowanie lasów, gruntów oraz innych nieruchomości (art. 40 UL);

-sprzedaż nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi i samodzielnych lokali mieszkalnych oraz ze sprzedaży gruntów z budynkami mieszkalnymi w budowie, nieprzydatne Lasom Państwowym (art. 40a UL).

Nadleśnictwo X jako jednostka organizacyjna Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, rozliczającym się za miesięczne okresy rozliczeniowe i prowadzi działalność gospodarczą zdefiniowaną w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Dnia 03.10.2022 roku drogą elektroniczną do Nadleśnictwa X wpłynęło pismo od osoby fizycznej – Pana … w sprawie wymiany gruntów należących do osoby fizycznej na grunty Skarbu Państwa, znajdujące się w zasobie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe (Nadleśnictwa X oraz Nadleśnictwa Y).

Grunty należące do Pana … znajdują się na terenie Nadleśnictwa Y również jednostki organizacyjnej Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, zaś grunty, które osoba fizyczna – Pan … chce otrzymać od Skarbu Państwa znajdują się w większości na obszarze Nadleśnictwa X.

W odpowiedzi na ww. korespondencję osoby fizycznej Dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych pismem z dnia 27 kwietnia 2023 r. wyraził zgodę na dokonanie zamiany na rzecz osoby fizycznej: gruntów będących w zarządzie Nadleśnictwa X znajdujących się na terenie powiatu …, gmina …, obrębów ewidencyjnych … (dz. 1 o pow. .. ha), … (dz. 2 o pow. …, dz. 3 o pow. … ha, dz. 4 o pow. … ha), … (dz. 5 o pow. … ha, dz. 6 o pow. … ha, dz. 7 o pow. … ha, dz. 8 o pow. … ha) gruntów będących w zarządzie Nadleśnictwa Y znajdujących się na terenie powiatu …, gmina …, obręb ewidencyjny … (dz. … o pow. … ha, dz. … o pow. … ha, dz. … o pow. … ha, dz. … o pow. … ha).

Zamiarem stron jest dokonanie zamiany ww. nieruchomości gruntowych w ten sposób, że osoba fizyczna – Pan … przeniesie na rzecz Skarbu Państwa – Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe Nadleśnictwo Y prawo własności działek o nr ewidencyjnych dz. …, dz. …, dz. …, dz. …, dz. … położonych w gminie …, obręb ewidencyjny ….

W zamian za przedmiotowe nieruchomości Skarb Państwa – Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo X przeniesie na rzecz osoby fizycznej prawo własności działek nr ewid. dz. 1, dz. 2, dz. 3, dz. 4, dz. 5, dz. 6, dz. 7 i 8(dalej: Działki Nadleśnictwa), a Nadleśnictwo Y przeniesie na rzecz osoby fizycznej prawo własności działek nr ewid. dz. …, dz. .., dz. …, dz. ...

Z treści sporządzonego zestawienia gruntów do zamiany wynika, iż strony przyjęły jako wartość transakcyjną oszacowaną w operatach szacunkowych wartość zamienianych nieruchomości wraz z drzewostanem, która wynosi:

I.Działki Nadleśnictwa Y:

1)działka nr … obręb … - … zł, w tym drzewostan … zł;

2)działka nr … obręb … - … zł, w tym drzewostan … zł;

3)działka nr … obręb … - … zł, w tym drzewostan … zł;

4)działka nr … obręb … - … zł, w tym drzewostan … zł.

Razem wartość działek Nadleśnictwa Y podlegających zamianie o łącznej powierzchni … ha wraz z drzewostanem ustalona została na kwotę: … zł (w tym drzewostan … zł).

II.Działki Nadleśnictwa X:

1)działka nr 1 obręb … - … zł, w tym drzewostan … zł;

2)działka nr 2 obręb … - … zł, w tym drzewostan … zł;

3)działka nr 3 obręb … - … zł, w tym drzewostan … zł;

4)działka nr 4 obręb … - … zł, w tym drzewostan … zł;

5)działka nr 5 obręb … - … zł, w tym drzewostan … zł;

6)działka nr 6 obręb … - … zł, w tym drzewostan … zł;

7)działka nr 7 obręb … - … zł, w tym drzewostan … zł;

8)działka nr 8 obręb … - … zł, w tym drzewostan … zł.

Razem wartość działek Nadleśnictwa … podlegających zamianie o łącznej powierzchni … ha wraz z drzewostanem ustalona została na kwotę: … zł (w tym drzewostan … zł).

III.Działki osoby fizycznej Pana …

1)działka nr … obręb … - … zł, w tym drzewostan … zł;

2)działka nr … obręb … - … zł, w tym drzewostan … zł;

3)działka nr … obręb … - … zł, w tym drzewostan … zł;

4)działka nr … obręb … - … zł, w tym drzewostan … zł;

5)działka nr … obręb … - … zł, w tym drzewostan … zł.

Razem wartość działek osoby fizycznej - … podlegających zamianie o łącznej powierzchni … ha wraz z drzewostanem ustalona została na kwotę: … zł (w tym drzewostan … zł).

W związku z powyższym, Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowę zamiany z osobą fizyczną – Panem … na niżej wymienionych warunkach:

1)osoba fizyczna zamierza dokonać na rzecz Skarbu Państwa PGL LP Nadleśnictwa Y dostawy działek o nr ewidencyjnych: …, dz. …, dz. …, dz. …, dz. … o wartości nieruchomości wraz z drzewostanem netto … zł;

2)w zamian za co Skarb Państwa PGL LP Nadleśnictwo X dokona na rzecz osoby fizycznej dostawy działek o nr ewidencyjnych: dz. 1, dz. 2, dz. 3, dz. 4, dz. 5, dz. 6, dz. 7 i 8 oraz Nadleśnictwo Y dokona na rzecz osoby fizycznej dostawy działek o nr ewidencyjnych dz. …, dz. …, dz. …, dz. … o wartości nieruchomości wraz z drzewostanem netto … zł.

Strony postanowiły, iż zamiana nastąpi za dopłatą różnicy wartości transakcyjnej nieruchomości - osoba fizyczna dokonana dopłaty na rzecz Skarbu Państwa PGL LP różnicy o wartości … zł.

W myśl § 10 ust. 1 ww. Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 grudnia 1994 r. w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej w Skarb Państwa Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe rozliczenia pomiędzy jednostkami Lasów Państwowych są rozliczeniami wewnętrznymi w ramach Skarbu Państwa - jednej jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe, a ewentualne przepływy środków, o ile faktycznie wystąpią będą niezależne od dokonywanych transakcji zamiany.

Charakterystyka działek Wnioskodawcy o nr dz. 1, dz. 2, dz. 3, dz. 4, dz. 5, dz. 6, dz. 7 i 8 podlegających zamianie:

1.Działka Nr 1 o pow. … ha, obręb ewidencyjny … [dalej: Działka nr 1].

Obszar Działki 1 stanowi teren niezabudowany, dla którego brak jest obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego.

Na działce 1 znajdują się obce naniesienia - budowla w rozumieniu prawa budowlanego. Przez działkę przebiega gazociąg wysokiego ciśnienia "...". Jednocześnie na działce znajdują się słupy oraz przebiega napowietrzna linia elektroenergetyczna. Nadleśnictwo nie jest właścicielem żadnych budowli posadowionych na opisanej nieruchomości. Obiekty budowlane zostały pobudowane przez podmioty trzecie - firmę … s.a. Budowle zostały posadowione po zawarciu umów pomiędzy Nadleśnictwem X a Systemem … s.a. Znajdujące się na działce budowle - gazociąg, słupy i napowietrzna linia elektroenergetyczna nie są jednak własnością Nadleśnictwa (należą do przedsiębiorstw przesyłowych) i nie były przedmiotem zamiany.

2.Działka Nr 2 o pow. … ha, obręb ewidencyjny … [dalej: Działka 2].

Obszar Działki 2 stanowi teren niezabudowany, dla którego brak jest obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego.

Na Działce 2 nie znajdują się żadne naniesienia, w szczególności budynki lub budowle w rozumieniu prawa budowlanego (lub ich części), które stanowiłyby własność Nadleśnictwa X ani stanowiące obce naniesienia.

3.Działka Nr 3 o pow. … ha, obręb ewidencyjny … [dalej: Działka Nr 3].

Obszar Działki 3 stanowi teren niezabudowany, dla którego brak jest obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego.

Na Działce 3 nie znajdują się żadne naniesienia, w szczególności budynki lub budowle w rozumieniu prawa budowlanego (lub ich części), które stanowiłyby własność Nadleśnictwa X ani stanowiące obce naniesienia.

4.Działka Nr 4 o pow. … ha, obręb ewidencyjny … [dalej: Działka 4].

Obszar Działki 4 stanowi teren niezabudowany, dla którego brak jest obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego.

Na Działce 4 nie znajdują się żadne naniesienia, w szczególności budynki lub budowle w rozumieniu prawa budowlanego (lub ich części), które stanowiłyby własność Nadleśnictwa Xani stanowiące obce naniesienia.

5.Działka Nr 5 o pow. … ha, obręb ewidencyjny … [dalej: Działka 5].

Obszar Działki 5 stanowi teren niezabudowany, dla którego brak jest obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego.

Na Działce 5 nie znajdują się żadne naniesienia, w szczególności budynki lub budowle w rozumieniu prawa budowlanego (lub ich części), które stanowiłyby własność Nadleśnictwa X ani stanowiące obce naniesienia.

6.Działka Nr 6 o pow. … ha, obręb ewidencyjny … [dalej: Działka 6].

Obszar Działki 6 stanowi teren niezabudowany, dla którego brak jest obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego.

Na Działce 6 nie znajdują się żadne naniesienia, w szczególności budynki lub budowle w rozumieniu prawa budowlanego (lub ich części), które stanowiłyby własność Nadleśnictwa X ani stanowiące obce naniesienia.

7.Działka Nr 7 o pow. … ha, obręb ewidencyjny … [dalej: Działka 7].

Obszar Działki 7 stanowi teren niezabudowany, dla którego brak jest obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego.

Na Działce 7 nie znajdują się żadne naniesienia, w szczególności budynki lub budowle w rozumieniu prawa budowlanego (lub ich części), które stanowiłyby własność Nadleśnictwa X ani stanowiące obce naniesienia.

8.Działka Nr 8 o pow. … ha, obręb ewidencyjny … [dalej: Działka 8].

Obszar Działki 8 stanowi teren niezabudowany, dla którego brak jest obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego.

Na Działce 8 nie znajdują się żadne naniesienia, w szczególności budynki lub budowle w rozumieniu prawa budowlanego (lub ich części), które stanowiłyby własność Nadleśnictwa X ani stanowiące obce naniesienia.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał następujące informacje:

1) Dla działki nr 1 obręb …:

Działka została nabyta w ramach czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Podstawą nabycia była bowiem Decyzja Urzędu Gminy … z dnia 8 grudnia 1982 r. wydana na podstawie § 1 ust. 1, § 5 ust. 1 pkt 1 Zarządzenia Nr 133 Ministrów Rolnictwa i Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 30 listopada 1978 r. w sprawie zasad i trybu przekazywania gruntów leśnych i nieleśnych pomiędzy jednostkami organizacyjnymi resortów rolnictwa i leśnictwa i przemysłu drzewnego, art. 14 pkt 1 ustawy z dnia 22.11.1968 r. o zagospodarowaniu lasów nie stanowiących własności Państwa, rozporządzenia Ministrów Rolnictwa, Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 16.01.1974 r. w sprawie gruntów przeznaczonych do zalesienia oraz art. 104 ustawy z dnia 14.06.1960 r. Kodeks Postępowania Administracyjnego.

Nabycie działki nie zostało udokumentowane fakturą.

Działka nie była wykorzystywana do działalności zwolnionej z opodatkowania VAT.

Na dzień sprzedaży dla działki nie została/nie zostanie wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu ani decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego. Dla działki na dzień sprzedaży nie istniał również miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.

2) Dla działki nr 2 obręb …:

Działka została nabyta w ramach czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Podstawą nabycia była bowiem Decyzja Urzędu Gminy … z dnia 8 grudnia 1982 r. wydana na podstawie § 1 ust. 1, § 5 ust. 1, pkt 1 Zarządzenia Nr 133 Ministrów Rolnictwa i Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 30 listopada 1978 r. w sprawie zasad i trybu przekazywania gruntów leśnych i nieleśnych pomiędzy jednostkami organizacyjnymi resortów rolnictwa i leśnictwa i przemysłu drzewnego, art. 14 pkt 1 ustawy z dnia 22.11.1968 r. o zagospodarowaniu lasów nie stanowiących własności Państwa, rozporządzenia Ministrów Rolnictwa, Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 16.01.1974 r. w sprawie gruntów przeznaczonych do zalesienia oraz art. 104 ustawy z dnia 14.06.1960 r. Kodeks Postępowania Administracyjnego.

Nabycie działki nie zostało udokumentowane fakturą.

Działka nie była wykorzystywana do działalności zwolnionej z opodatkowania VAT.

Na dzień sprzedaży dla działki nie została/nie zostanie wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu ani decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego. Dla działki na dzień sprzedaży nie istniał również miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.

3) Dla działki nr 3 obręb …:

Działka została nabyta w ramach czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Podstawą nabycia była bowiem Decyzja Urzędu Gminy … z dnia 8 grudnia 1982 r. wydana na podstawie § 1 ust. 1, § 5 ust. 1, pkt 1 Zarządzenia Nr 133 Ministrów Rolnictwa i Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 30 listopada 1978 r. w sprawie zasad i trybu przekazywania gruntów leśnych i nieleśnych pomiędzy jednostkami organizacyjnymi resortów rolnictwa i leśnictwa i przemysłu drzewnego, art. 14 pkt 1 ustawy z dnia 22.11.1968 r. o zagospodarowaniu lasów nie stanowiących własności Państwa, rozporządzenia Ministrów Rolnictwa, Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 16.01.1974 r. w sprawie gruntów przeznaczonych do zalesienia oraz art. 104 ustawy z dnia 14.06.1960 r. Kodeks Postępowania Administracyjnego.

Nabycie działki nie zostało udokumentowane fakturą.

Działka nie była wykorzystywana do działalności zwolnionej z opodatkowania VAT.

Na dzień sprzedaży dla działki nie została/nie zostanie wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu ani decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego. Dla działki na dzień sprzedaży nie istniał również miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.

4) Dla działki nr 4 obręb …:

Działka została nabyta w ramach czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Podstawą nabycia była bowiem Decyzja Urzędu Gminy … z dnia 8 grudnia 1982 r. wydana na podstawie § 1 ust. 1, § 5 ust. 1, pkt 1 Zarządzenia Nr 133 Ministrów Rolnictwa i Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 30 listopada 1978 r. w sprawie zasad i trybu przekazywania gruntów leśnych i nieleśnych pomiędzy jednostkami organizacyjnymi resortów rolnictwa i leśnictwa i przemysłu drzewnego, art. 14 pkt 1 ustawy z dnia 22.11.1968 r. o zagospodarowaniu lasów nie stanowiących własności Państwa, rozporządzenia Ministrów Rolnictwa, Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 16.01.1974 r. w sprawie gruntów przeznaczonych do zalesienia oraz art. 104 ustawy z dnia 14.06.1960 r. Kodeks Postępowania Administracyjnego.

Nabycie działki nie zostało udokumentowane fakturą.

Działka nie była wykorzystywana do działalności zwolnionej z opodatkowania VAT.

Na dzień sprzedaży dla działki nie została/nie zostanie wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu ani decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego. Dla działki na dzień sprzedaży nie istniał również miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.

5) Dla działki nr 5 obręb …:

Działka została nabyta w ramach czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Podstawą nabycia była bowiem Decyzja Urzędu Gminy … z dnia 8 grudnia 1982 r. wydana na podstawie § 1 ust. 1, § 5 ust. 1, pkt 1 Zarządzenia Nr 133 Ministrów Rolnictwa i Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 30 listopada 1978 r. w sprawie zasad i trybu przekazywania gruntów leśnych i nieleśnych pomiędzy jednostkami organizacyjnymi resortów rolnictwa i leśnictwa i przemysłu drzewnego, art. 14 pkt 1 ustawy z dnia 22.11.1968 r. o zagospodarowaniu lasów nie stanowiących własności Państwa, rozporządzenia Ministrów Rolnictwa, Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 16.01.1974 r. w sprawie gruntów przeznaczonych do zalesienia oraz art. 104 ustawy z dnia 14.06.1960 r. Kodeks Postępowania Administracyjnego.

Nabycie działki nie zostało udokumentowane fakturą.

Działka nie była wykorzystywana do działalności zwolnionej z opodatkowania VAT.

Na dzień sprzedaży dla działki nie została/nie zostanie wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu ani decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego. Dla działki na dzień sprzedaży nie istniał również miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.

6) Dla działki nr 6 obręb …:

Działka została nabyta w ramach czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Podstawą nabycia był Protokół zdawczo-odbiorczy z dnia 25.03.1982 r. sporządzony na podstawie Decyzji Urzędu Gminy w … z dnia 10.03.1982 r. Nr ...

Nabycie działki nie zostało udokumentowane fakturą.

Działka nie była wykorzystywana do działalności zwolnionej z opodatkowania VAT.

Na dzień sprzedaży dla działki nie została/nie zostanie wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu ani decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego. Dla działki na dzień sprzedaży nie istniał również miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.

7) Dla działki nr 7 obręb …:

Działka została nabyta w ramach czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Podstawą nabycia była bowiem Decyzja Urzędu Gminy … z dnia 8 listopada 1983 r. wydana na podstawie § 3 ust. 1, § 7 ust. 2, 4 i 5 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22.11.1968 r. w sprawie przekazywania nieruchomości rolnych i niektórych innych nieruchomości położonych na terenie gromad pomiędzy jednostkami gospodarki uspołecznionej, oraz art. 104 ustawy z dnia 14.06.1960 r. Kodeks Postępowania Administracyjnego.

Nabycie działki nie zostało udokumentowane fakturą.

Działka nie była wykorzystywana do działalności zwolnionej z opodatkowania VAT.

Na dzień sprzedaży dla działki nie została/nie zostanie wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu ani decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego. Dla działki na dzień sprzedaży nie istniał również miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.

8) Dla działki nr 8 obręb …:

Działka została nabyta w ramach czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Podstawą nabycia była bowiem Decyzja Urzędu Gminy … z dnia 10 marca 1982 r. wydana na podstawie § 3 ust. 1, § 7 ust. 2, 4 i 5 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22.11.1968 r. w sprawie przekazywania nieruchomości rolnych i niektórych innych nieruchomości położonych na terenie gromad pomiędzy jednostkami gospodarki uspołecznionej oraz art. 104 ustawy z dnia 14.06.1960 r. Kodeks Postępowania Administracyjnego.

Nabycie działki nie zostało udokumentowane fakturą.

Działka nie była wykorzystywana do działalności zwolnionej z opodatkowania VAT.

Na dzień sprzedaży dla działki nie została/nie zostanie wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu ani decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego. Dla działki na dzień sprzedaży nie istniał również miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.

Pytania

1.Czy dostawa w ramach opisanej powyżej zamiany podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług ?

2.Czy Wnioskodawca prawidłowo uznaje, iż przyszła zamiana Działki nr 1 w przypadku podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegała zwolnieniu od podatku VAT?

3.Czy Wnioskodawca prawidłowo uznaje, iż przyszła zamiana Działki nr 2 w przypadku podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegała zwolnieniu od podatku VAT?

4.Czy Wnioskodawca prawidłowo uznaje, iż przyszła zamiana Działki nr 3 w przypadku podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegała zwolnieniu od podatku VAT?

5.Czy Wnioskodawca prawidłowo uznaje, iż przyszła zamiana Działki nr 4 w przypadku podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegała zwolnieniu od podatku VAT?

6.Czy Wnioskodawca prawidłowo uznaje, iż przyszła zamiana Działki nr 5 w przypadku podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegała zwolnieniu od podatku VAT?

7.Czy Wnioskodawca prawidłowo uznaje, iż przyszła zamiana Działki nr 6 będzie podlegała zwolnieniu od podatku VAT?

8.Czy Wnioskodawca prawidłowo uznaje, iż przyszła zamiana Działki nr 7 będzie podlegała zwolnieniu od podatku VAT?

9.Czy Wnioskodawca prawidłowo uznaje, iż przyszła zamiana Działki nr 8 będzie podlegała zwolnieniu od podatku VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

1.Wnioskodawca prawidłowo uznaje, iż przyszła zamiana powyżej opisanych działek podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

2.Wnioskodawca prawidłowo uznaje, iż przyszła zamiana Działki nr 1 będzie podlegała zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

3.Wnioskodawca prawidłowo uznaje, iż przyszła zamiana Działki nr 2 będzie podlegała zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

4.Wnioskodawca prawidłowo uznaje, iż przyszła zamiana Działki nr 3 będzie podlegała zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

5.Wnioskodawca prawidłowo uznaje, iż przyszła zamiana Działki nr 4 będzie podlegała zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

6.Wnioskodawca prawidłowo uznaje, iż przyszła zamiana Działki nr 5 będzie podlegała zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

7.Wnioskodawca prawidłowo uznaje, iż przyszła zamiana Działki nr 6 będzie podlegała zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

8.Wnioskodawca prawidłowo uznaje, iż przyszła zamiana Działki nr 7 będzie podlegała zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

9.Wnioskodawca prawidłowo uznaje, iż przyszła zamiana Działki nr 8 będzie podlegała zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, w myśl art. 7 ust. 1 tej ustawy z kolei, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Definicję towaru zawiera art. 2 pkt 6 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem pod pojęciem towarów rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Grunt spełnia ww. definicję, co oznacza, że jego zbycie w ramach umowy zamiany stanowi odpłatną dostawę towarów.

Ustawa o VAT przewiduje odmienne skutki podatkowe dla dostawy gruntu zabudowanego oraz dla dostawy gruntu niezabudowanego. Zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Oznacza to, że w przypadku dostawy nieruchomości tzw. zabudowanych, dostawa gruntu podlega opodatkowaniu VAT według zasad właściwych dla dostawy znajdujących się na nim budynków, budowli lub ich części, jako element podstawy opodatkowania tychże budynków, budowli lub ich części. Dostawa gruntu niezabudowanego z kolei może podlegać opodatkowaniu według stawki podstawowej lub korzystać ze zwolnienia od podatku VAT.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku VAT dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane. Oznacza to, że dostawa gruntów spełniających definicję terenów budowlanych co do zasady podlega opodatkowaniu według stawki podstawowej, dostawa terenów innych niż budowlane natomiast korzysta ze zwolnienia od podatku VAT. Dostawa terenów budowlanych może przy tym korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, pod warunkiem spełnienia kryteriów tam wskazanych.

Ustawa o VAT nie definiuje kiedy grunt należy uznawać za zabudowany, a kiedy za niezabudowany. Zgodnie z art. 48 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania, na mocy art. 47 §1 ww. ustawy z kolei, część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Z ww. przepisów prawa cywilnego wynika, że przedmiotem sprzedaży jest zawsze grunt wraz ze wszystkimi budynkami i urządzeniami trwale z tym gruntem związanymi, zgodnie natomiast z art. 49 §1 Kodeksu cywilnego, urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa. Z powyższego wynika, że jeżeli znajdujące się na danym gruncie (lub pod jego powierzchnią) tzw. sieci przesyłowe (wodociągowe, energetyczne, telekomunikacyjne, gazowe) są przyłączone do (wchodzą w skład) przedsiębiorstw świadczących te usługi, to stanowią one własność tych przedsiębiorstw. W takim przypadku przedmiotem dostawy przez właściciela gruntu będzie wyłącznie działka gruntu, a związane z nią elementy infrastruktury technicznej (ww. sieci przesyłowe) nie powinny być uwzględnione przy ustalaniu sposobu opodatkowania dostawy danego gruntu podatkiem VAT, tj. ustalania czy dostawa taka podlega czy też nie podlega zwolnieniu od tego podatku.

Takie podejście znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w którym podkreśla się, że obowiązującego na gruncie przepisów o podatku VAT wyrażenia „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” nie należy utożsamiać z prawem własności. Definiując wyrażenie „dostawy towarów” TSUE akcentuje „własność ekonomiczną” funkcjonującą w oderwaniu od krajowych przepisów prawa cywilnego, regulujących przeniesienie prawa własności. Przykładowo, w wyroku w sprawie C-320/88 Shipping and Forwarding Safe B.V. TSUE stwierdził, że „wyrażenie "dostawa towarów" w rozumieniu artykułu 5(1) VI Dyrektywy oznacza także przeniesienie prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel, nawet jeżeli nie dochodzi do przeniesienia własności rzeczy w sensie prawnym” (pkt 1), zastrzegając jednak jednocześnie, że „zadaniem sądu krajowego jest określenie w każdym przypadku, na podstawie stanu rzeczy, czy przeniesienie prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel, w rozumieniu artykułu 5(1) VI Dyrektywy, miało miejsce” (pkt 2).

Takie podejście znajduje również aprobatę organów podatkowych, czego przykładem jest interpretacja indywidualna Dyrektora KIS Nr 0114-KDIP1-1.4012.180.2021.2.MKA z 17 czerwca 2021 r. Stwierdzono w niej, że: „W niniejszej sprawie mamy do czynienia z sytuacją zbycia przez Sprzedających ww. działki wraz z naniesieniami niestanowiącymi własności Sprzedających, lecz przedsiębiorstw sieciowych. Wobec tak przedstawionego opisu oraz obowiązujących przepisów prawa należy stwierdzić, że skoro znajdujące się na działce gruntu nr 1 naniesienia wymienione we wniosku są własnością przedsiębiorstwa energetycznego i telekomunikacyjnego, to nie sposób przyjąć, że Sprzedający dokonają dostawy gruntu wraz ze znajdującymi się na nim naniesieniami. Tak więc w przypadku planowanej dostawy nieruchomości oznaczonej jako działka 1, przedmiotem dostawy będzie wyłącznie działka gruntu, a więc elementy infrastruktury technicznej (ww. naniesienia) nie mogą być uwzględnione przy ustalaniu stawki podatku VAT. (...) Tym samym należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że w niniejszych okolicznościach przedmiotem dostawy dokonanej przez Sprzedających będzie wyłącznie sam grunt.”

Jak wskazano w opisie zaistniałego stanu faktycznego, żadna z Działek Nadleśnictwa nie jest zabudowana naniesieniami znajdującymi się na powierzchni działki, w szczególności budynkami lub budowlami w rozumieniu prawa budowlanego, które stanowiłyby własność Nadleśnictwa.

Natomiast, tylko na jednej działce - Działce Nr 1 przebiega gazociąg oraz stoi słup elektroenergetyczny i przebiega napowietrzna linia elektroenergetyczna, jednakże sieci te nie stanowią własności Nadleśnictwa (należą bowiem do przedsiębiorstw przesyłowych) i nie będą przedmiotem planowanej zamiany. W konsekwencji budowle jaką niewątpliwie stanowią gazociąg i sieć elektroenergetyczna nie mogą być uwzględniane dla oceny czy na gruncie przepisów ustawy o VAT dana działka stanowi nieruchomość zabudowaną czy niezabudowaną.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT dostawa terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane podlega zwolnieniu od podatku VAT. Powyższe oznacza, że ustalając sposób opodatkowania dostawy gruntu niezabudowanego należy ocenić, czy stanowi on tzw. teren budowlany.

Definicję terenu budowlanego określa art. 2 pkt 33 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem, terenem budowlanym są grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Ww. przepis art. 2 pkt 33 ustawy o VAT nie precyzuje przy tym czy dla potrzeb ustalenia, czy dany obszar stanowi teren budowlany, należy brać pod uwagę wyłącznie określone w tymże miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego [dalej: MPZP] przeznaczenie podstawowe gruntu, czy też również przewidziane w tym planie przeznaczenie dopuszczalne. W ugruntowanej w tym zakresie linii orzeczniczej Naczelnego Sądu Administracyjnego przyjmuje się jednak, że znaczenie w takim przypadku ma jedynie przeznaczenie wskazane w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jako przeznaczenie podstawowe. Takie stanowisko Naczelny Sąd Administracyjny zajął m.in. w wyroku z 14 kwietnia 2021 r., sygn. I FSK 1829/16, w którym orzekł, że: „Wzajemna relacja norm określonych w art. 43 ust. 1 pkt 9 oraz art. 2 pkt 33 u.p.t.u., była już przedmiotem licznych wypowiedzi orzeczniczych sądów administracyjnych. Należy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, uzasadnione jest zapatrywanie, że decydujące znaczenie dla określenia przeznaczenia gruntu pod zabudowę względnie w innym celu (nie pod zabudowę) ma określenie w planie zagospodarowania przestrzennego przeznaczenia podstawowego terenu. Natomiast funkcje dodatkowe wynikające z jego przeznaczenia dopuszczalnego (o charakterze pomocniczym) służą jedynie uzupełnieniu zasadniczego sposobu zagospodarowania danego terenu, ale go nie zmieniają, co zasadnie stwierdził Sąd pierwszej instancji w zaskarżonym wyroku. Stanowisko przypisujące decydujące znaczenie podstawowemu przeznaczeniu gruntu, wynikającemu z zapisów miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, w kontekście ustalenia przeznaczenia gruntu pod zabudowę dla celu zwolnienia od podatku od towarów i usług, wyrażone zostało między innymi w wyrokach NSA: z 19 października 2018 r., sygn. akt I FSK 1992/16, z 6 lipca 2017 r., sygn. akt I FSK 1883/15, z 9 czerwca 2017 r., sygn. akt I FSK 1650/15 oraz z 15 października 2014 r., sygn. akt I FSK 1115/13.”

W ocenie Wnioskodawcy powyższe oznacza, że ustalając sposób opodatkowania dostawy poszczególnych Działek Nadleśnictwa, które nie zostały zabudowane budynkami lub budowlami stanowiącymi własność Nadleśnictwa, należy uwzględniać wyłącznie postanowienia miejscowych aktów administracyjnych lub decyzji o warunkach zabudowy. Mając powyższe na uwadze Wnioskodawca przedstawia poniżej uzasadnienie swojego stanowiska w odniesieniu do dostawy poszczególnych Działek Nadleśnictwa.

Ad. pytanie 1)

Jak stanowi przepis art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju. Za taką uznaje się przekazanie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W tym miejscu należy odwołać się do regulacji prawa cywilnego i wskazać na art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. 2023, poz. 1610 t. j. ze zm.) (dalej: k.c.), zgodnie z którym, przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie do przeniesienia własności innej rzeczy. Powyższe wskazuje, że w przypadku zamiany rzeczy mamy do czynienia z dwustronną czynnością dostawy towarów. W efekcie, w wyniku zamiany następuje odpłatne (za wynagrodzeniem innymi niż pieniężne) przekazanie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel - ma miejsce dostawa w znaczeniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.

Ad. pytanie 2) - dostawa Działki Nr 1

Teren przedmiotowej działki nie jest objęty postanowieniami MPZP (brak MPZP). Dodatkowo na działce znajdują się naniesienia innych przedsiębiorstw, które nie były przedmiotem dostawy (Nadleśnictwo nie było ich właścicielem).

W konsekwencji uznać należy, iż przedmiotem dostawy będzie wyłącznie grunt (nie budowla).

W ocenie Wnioskodawcy powyższe oznacza, iż przedmiotem dostawy będzie grunt niebudowlany, którego dostawa korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

Ad. pytanie 3) - dostawa Działki Nr 2

Teren przedmiotowej działki stanowi grunt niezabudowany, dla którego brak MPZP. Na działce nie znajdują się żadne budynki lub budowle stanowiące własność Nadleśnictwa lub będące własnością podmiotów trzecich.

W konsekwencji uznać należy, iż przedmiotem dostawy będzie wyłącznie grunt .

W ocenie Wnioskodawcy powyższe oznacza, iż przedmiotem dostawy będzie grunt niebudowlany, którego dostawa korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

Ad. pytanie 4) - dostawa Działki Nr 3

Teren przedmiotowej działki stanowi grunt niezabudowany, dla którego brak MPZP. Na działce nie znajdują się żadne budynki lub budowle stanowiące własność Nadleśnictwa lub będące własnością podmiotów trzecich.

W konsekwencji uznać należy, iż przedmiotem dostawy będzie wyłącznie grunt .

W ocenie Wnioskodawcy powyższe oznacza, iż przedmiotem dostawy będzie grunt niebudowlany, którego dostawa korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

Ad. pytanie 5) - dostawa Działki Nr 4

Teren przedmiotowej działki stanowi grunt niezabudowany, dla którego brak MPZP. Na działce nie znajdują się żadne budynki lub budowle stanowiące własność Nadleśnictwa lub będące własnością podmiotów trzecich.

W konsekwencji uznać należy, iż przedmiotem dostawy będzie wyłącznie grunt .

W ocenie Wnioskodawcy powyższe oznacza, iż przedmiotem dostawy będzie grunt niebudowlany, którego dostawa korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

Ad. pytanie 6) - dostawa Działki Nr 5

Teren przedmiotowej działki stanowi grunt niezabudowany, dla którego brak MPZP. Na działce nie znajdują się żadne budynki lub budowle stanowiące własność Nadleśnictwa lub będące własnością podmiotów trzecich.

W konsekwencji uznać należy, iż przedmiotem dostawy będzie wyłącznie grunt .

W ocenie Wnioskodawcy powyższe oznacza, iż przedmiotem dostawy będzie grunt niebudowlany, którego dostawa korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

Ad. pytanie 7) - dostawa Działki Nr 6

Teren przedmiotowej działki stanowi grunt niezabudowany, dla którego brak MPZP. Na działce nie znajdują się żadne budynki lub budowle stanowiące własność Nadleśnictwa lub będące własnością podmiotów trzecich.

W konsekwencji uznać należy, iż przedmiotem dostawy będzie wyłącznie grunt .

W ocenie Wnioskodawcy powyższe oznacza, iż przedmiotem dostawy będzie grunt niebudowlany, którego dostawa korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

Ad. pytanie 8) - dostawa Działki Nr 7

Teren przedmiotowej działki stanowi grunt niezabudowany, dla którego brak MPZP. Na działce nie znajdują się żadne budynki lub budowle stanowiące własność Nadleśnictwa lub będące własnością podmiotów trzecich.

W konsekwencji uznać należy, iż przedmiotem dostawy będzie wyłącznie grunt .

W ocenie Wnioskodawcy powyższe oznacza, iż przedmiotem dostawy będzie grunt niebudowlany, którego dostawa korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

Ad. pytanie 9) - dostawa Działki Nr 8

Teren przedmiotowej działki stanowi grunt niezabudowany, dla którego brak MPZP. Na działce nie znajdują się żadne budynki lub budowle stanowiące własność Nadleśnictwa lub będące własnością podmiotów trzecich.

W konsekwencji uznać należy, iż przedmiotem dostawy będzie wyłącznie grunt .

W ocenie Wnioskodawcy powyższe oznacza, iż przedmiotem dostawy będzie grunt niebudowlany, którego dostawa korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe w części dotyczącej ustalenia czy planowana transakcja zamiany działek o numerach 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz zwolnienia od podatku dostawy w drodze zamiany działek o numerach 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 i nieprawidłowe w części dotyczącej zwolnienia od podatku dostawy w drodze zamiany działki nr 1.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361) zwanej dalej „ustawą”:

Według art. 7 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Jak wynika z art. 2 pkt 22 ustawy:

W świetle powyższego grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Zauważyć należy, że z przywołanej w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy regulacji nie wynika, że odpłatność za czynność dostawy towarów lub świadczenia usług powinna mieć postać pieniężną.

Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową (towar lub usługa otrzymana jako zapłata), albo mieszaną – zapłata w części pieniężna a w części rzeczowa. Zatem, dla uznania czynności za odpłatną, musi zaistnieć możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego, stanowiącego wynagrodzenie za tę czynność.

W myśl powyższych regulacji prawnych należy uznać, że zamiana towarów, co do zasady jest czynnością objętą zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług, ponieważ w jej wyniku dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel.

W tym miejscu należy zauważyć, że w myśl art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Zatem w przypadku zamiany obie strony przenoszą na siebie wzajemnie własność rzeczy, występując zarówno w charakterze dostawcy, jak i w charakterze nabywcy.

Zgodnie z art. 604 Kodeksu cywilnego:

Umowa zamiany jest umową wzajemną, bardzo zbliżoną do umowy sprzedaży. Różnica w stosunku do umowy sprzedaży polega na tym, że w miejsce świadczenia ceny pojawia się obowiązek drugiej strony przeniesienia własności rzeczy. Ze względu na wzajemny charakter umowy, wartość świadczonych rzeczy powinna być ekwiwalentna. Zamiana nieruchomości skutkuje przeniesieniem prawa do rozporządzania zamienianymi nieruchomościami jak właściciel.

W myśl art. 158 Kodeksu cywilnego:

Zatem umowa przeniesienia własności nieruchomości (również w drodze zamiany) jest czynnością cywilnoprawną. Z uwagi na powyższe przepisy należy stwierdzić, że umowa zamiany towarów na gruncie podatku od towarów i usług jest niczym innym jak dwiema odpłatnymi dostawami towarów. W konsekwencji, przeniesienie własności nieruchomości na podstawie umowy zamiany stanowi odpłatną dostawę towaru i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Z treści art. 15 ust. 1 ustawy wynika, że:

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy:

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższe przepisy pozwalają stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Mając na uwadze przywołane wyżej przepisy w świetle przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy zaznaczyć należy, że w odniesieniu do planowanej czynności, polegającej na zamianie nieruchomości, która jest niewątpliwie czynnością cywilnoprawną, nie będą mogli Państwo korzystać z wyłączenia określonego w art. 15 ust. 6 ustawy, a w efekcie będą Państwo występowali w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

W analizowanej sprawie, gdy przeniosą Państwo na rzecz osoby fizycznej prawo do rozporządzania gruntem jak właściciel, dokonają Państwo dostawy towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy.

Zatem, dokonana przez Państwa transakcja zamiany działek, w świetle ustawy będzie stanowiła odpłatną dostawę towarów, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy.

W konsekwencji Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 uznaję za prawidłowe.

W rozpatrywanej sprawie, kolejna Państwa wątpliwość dotyczy zwolnienia od podatku dostawy nieruchomości w drodze zamiany.

W treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Przepis art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy stanowi, że:

W świetle art. 2 pkt 33 ustawy:

Powyższe oznacza, że generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane (przeznaczone pod zabudowę). Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, będących gruntami leśnymi, rolnymi itp., nieprzeznaczonymi pod zabudowę – są zwolnione od podatku VAT.

W tym miejscu należy zauważyć, że w myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 977 ze zm.):

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

Stosownie zaś do art. 15 ust. 2 pkt 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

W myśl art. 4 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.

Zatem, także w świetle orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.

Wprowadzony do ustawy art. 2 pkt 33, odpowiada więc także treści ww. orzeczenia, gdyż cechę przeznaczenia pod zabudowę ustalić należy na podstawie określonych wprost w ustawie dokumentów prawa miejscowego.

Z powyższego wynika, że ustawa nakazuje oceniać przeznaczenie określonego gruntu wyłącznie w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Przy czym, w sytuacji gdy w planie zagospodarowania przestrzennego lub w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania dla danej działki wyznaczono linie rozgraniczające miejsce zabudowy, to teren taki tylko w tej części, w której przeznaczony jest pod zabudowę będzie uznany za teren budowlany, pozostała część działki będzie uznana za teren inny niż budowlany.

Należy wskazać, że dla dostawy nieruchomości niezabudowanych, które nie spełniają przesłanek do objęcia ich zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, ustawodawca przewidział możliwość zastosowania zwolnienia od podatku w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Z przepisu tego wynika że, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

‒towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

‒przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Z treści wniosku wynika, że zamianie będzie podlegać działka nr 1, dla której brak jest obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego i na której znajdują się obce naniesienia (niestanowiące Państwa własności) - budowle w rozumieniu prawa budowlanego.

W myśl art. 46 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

W świetle zapisów art. 47 § 2 Kodeksu cywilnego:

Według art. 48 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego:

W odniesieniu do działki nr 1 mamy do czynienia z sytuacją zbycia przez Państwa nieruchomości, na której znajdują się naniesienia w postaci gazociągu, słupów i napowietrznej linii elektroenergetycznej.

Z powyższych przepisów wynika, że jeśli znajdujące się na ww. działce nr 1 gazociąg, słupy i napowietrzna linia elektroenergetyczna należą do przedsiębiorstw przesyłowych, to stanowią one własność tych przedsiębiorstw.

W tej sytuacji będziemy mieć do czynienia ze zbyciem przez Państwa ww. działki nr 1, na której znajdują się naniesienia niestanowiące Państwa własności, lecz przedsiębiorstw sieciowych.

Wobec tak przedstawionego opisu oraz obowiązujących przepisów prawa należy stwierdzić, że skoro znajdujące się na działce nr 1 nieobjętej miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego naniesienia w postaci gazociągu, słupów i napowietrznej linii elektroenergetycznej są własnością podmiotów trzecich, nie sposób przyjąć, że dokonają Państwo dostawy gruntu wraz ze znajdującymi się na nim naniesieniami. Tak więc, w przypadku planowanej dostawy działki nr 1, przedmiotem dostawy będzie wyłącznie grunt, którego jednak nie można uznać za teren niezabudowany, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy. Powyższe wynika z faktu, że na ww. działce posadowione są budowle będące własnością podmiotów trzecich.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że dostawa ww. działki nr 1 nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, gdyż przepis ten stosuje się tylko do dostawy terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane, a w tej sytuacji grunt ten jest zabudowany ww. infrastrukturą.

Ponadto przy dostawie działki nr 1 nie będzie miał zastosowania art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, ponieważ ww. działka nie była wykorzystywana przez Państwa wyłącznie do działalności zwolnionej od podatku.

W konsekwencji, przedmiotowa transakcja zbycia działki nr 1 w drodze zamiany nie może skorzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 oraz art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zatem Państwa stanowisko odnośnie pytania nr 2 uznaję za nieprawidłowe.

Z kolei dla pozostałych działek o numerach 2, 3, 4, 5, 6, 7 oraz 8, będących przedmiotem planowanej zamiany – jak wskazaliście Państwo – brak jest obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego, na dzień sprzedaży dla ww. działek nie zostaną wydane decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu ani decyzje o lokalizacji inwestycji celu publicznego, a ponadto na ww. gruntach nie znajdują się żadne naniesienia, które stanowiłyby Państwa własność ani stanowiące obce naniesienia.

W przypadku ww. działek niezabudowanych, nieobjętych planem zagospodarowania przestrzennego oraz decyzjami o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, mamy do czynienia z gruntami, które nie stanowią terenów budowlanych.

W związku z powyższym dostawa działek o numerach 2, 3, 4, 5, 6, 7 oraz 8 w drodze zamiany będzie podlegała zwolnieniu od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytań o nr od 3 do nr 9 uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zauważam, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W niniejszej sprawie powyższa interpretacja indywidualna wywiera zatem skutek prawny wyłącznie dla Państwa.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).