Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że stanowisko Państwa Gminy w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

10 stycznia 2024 r. wpłynął wniosek Państwa Gminy z 8 stycznia 2024 r., o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją projektu pn. „...”.

Opis stanu faktycznego

Gmina A (dalej: Gmina lub Wnioskodawca) jest zarejestrowana na potrzeby podatku od towarów i usług (dalej również: VAT) jako podatnik VAT czynny.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej: ustawa o samorządzie gminnym), Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Jednocześnie w myśl art. 6 ust. 1 cytowanej ustawy, do zakresu działania Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych Gminy, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty m.in. w zakresie kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami.

W okresie od marca do listopada 2023 r. Gmina realizowała projekt pn. „...” (dalej: Projekt, Zadanie). Na realizację Zadania Gmina pozyskała dofinansowanie w ramach poddziałania 19.2 „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020.

W związku z realizacją Projektu Gmina poniosła wydatki na  ...  (dalej również: ...DK).

Wydatki te udokumentowane zostały fakturami wystawionymi na Gminę jako nabywcę z numerem NIP Gminy. Gmina nie dokonała odliczenia VAT naliczonego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na realizację Zadania. Zamiarem Gminy było bowiem nieodpłatne udostępnienie zakupionego i zamontowanego wyposażenia ...DK na podstawie umowy użyczenia.

W ramach Projektu zakupiono i zamontowano następujące wyposażenie:

‒system video i system audio,

‒system do videokonferencji i streamowania,

‒system sterowania centralnego,

‒instalacja - zakup okablowania i akcesoriów montażowych oraz usługa montażu urządzeń,

‒programowanie urządzeń, uruchomienie systemów, integracja z systemem centralnego sterowania, testowanie, szkolenie pracowników do obsługi,

‒stoły i krzesła do sali plastycznej,

‒szafy i szafki do sali plastycznej,

‒sztalugi do sali plastycznej,

‒akcesoria i osprzęt,

‒ścianka wystawowa,

‒stoły konferencyjne,

‒krzesła do sali konferencyjnej,

‒szafki z blatem do części socjalnej,

‒wykładzina podłogowa do sali konferencyjnej,

‒ekspres do kawy do sali konferencyjnej,

‒biurko do pomieszczenia administracji, fotel biurowy i krzesło do pomieszczenia administracji,

‒regał na dokumenty,

‒laptop biurowy,

‒urządzenie wielofunkcyjne.

Budynek, w którym mieszczą się doposażone pomieszczenia (sala konferencyjna, sala plastyczna i pomieszczenie administracji) stanowi własność Gminy i jego część, w której znajdują się m.in. doposażone pomieszczenia znajduje się w użyczeniu ...DK. Również na podstawie umowy użyczenia Gmina zamierzała udostępnić ...DK zrealizowane w ramach Projektu wyposażenie.

...DK jest samorządową instytucją kultury, posiadającą odrębną od Gminy osobowość prawną, działającą zgodnie z Uchwałą Nr … Rady Miejskiej w A z dnia 28 listopada 2012 r. w sprawie nadania Statusu ... Domu Kultury .

Gmina nie pobiera i nie będzie pobierała od ...DK odpłatności z tytułu użyczenia jej zakupionego i zamontowanego w ramach realizacji Zadania wyposażenia.

Doposażone pomieszczenia (sala konferencyjna, sala plastyczna i pomieszczenie administracji) służą realizacji celów statutowych ...DK w zakresie kultury, w tym organizacji wydarzeń kulturalnych dla społeczności lokalnej.

Pytanie

Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją Projektu?

Pytanie dotyczy jednego stanu faktycznego.

Państwa stanowisko w sprawie

Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją Projektu.

UZASADNIENIE

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Prawo to przysługuje podatnikowi pod warunkiem, że nie zachodzą przesłanki negatywne, sprecyzowane w art. 88 ustawy o VAT.

Jak wskazuje art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a.nabycia towarów i usług,

b.dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania przez tego podatnika czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego) i jednocześnie nie występują przesłanki negatywne, o których mowa w art. 88 ustawy o VAT.

Wobec powyższego, w celu dokonania oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia VAT, należy każdorazowo przeanalizować:

‒czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT zostały nabyte przez podatnika tego podatku,

‒czy, a jeśli tak – to w jakim zakresie – pozostają one w związku z wykonywaniem przez niego czynności opodatkowanych VAT, jak również,

‒czy w danej sytuacji nie są spełnione przesłanki negatywne wskazane w art. 88 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do ust. 2 przywołanego artykułu, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl natomiast art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami VAT jedynie w zakresie tych czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tj. przykładowo w zakresie czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp. Tylko bowiem w tym zakresie czynności jednostek samorządu terytorialnego mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, w ramach realizacji Projektu, Gmina wykonywała zadania nałożone na nią w drodze aktów prawnych, które nie mają charakteru cywilnoprawnego. Tym samym nie powinna zostać w tym zakresie uznana za podatnika VAT.

Gmina nie wykorzystuje bowiem efektów realizowanego Projektu do wykonywania jakichkolwiek odpłatnych czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. W szczególności Gmina nie pobiera jakichkolwiek opłat tytułem udostępniania ...DK wyposażenia sali konferencyjnej, sali plastycznej oraz pomieszczenia administracji.

Tym samym, wydatki na realizację Projektu nie były ponoszone przez Gminę, działającą w charakterze podatnika VAT. Ponadto wydatki te nie są związane z wykonywaniem przez Gminę jakichkolwiek czynności podlegających opodatkowaniu VAT.

Oddanie do bezpłatnego używania wyposażenia sali konferencyjnej, sali plastycznej oraz pomieszczenia administracji ...DK na podstawie umowy użyczenia jest, zdaniem Gminy nieodpłatnym świadczeniem usług, niepodlegającym opodatkowaniu VAT.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Gminy, nie przysługuje jej prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją Projektu.

Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: Dyrektor KIS).

Przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 14 stycznia 2021 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.651.2020.1.JJ Dyrektor KIS wskazał, iż „(…) oddanie do bezpłatnego używania na podstawie umowy użyczenia jest nieodpłatnym świadczeniem usług. (…) W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie jest spełniony, ponieważ z okoliczności sprawy nie wynika, że towary i usługi nabywane w ramach realizowanego zadania są wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. W związku z powyższym Zainteresowany nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wydatkami ponoszonymi z tytułu realizacji ww. Projektu”.

Podobne stanowisko Dyrektor KIS zajął w interpretacji indywidualnej z dnia z dnia 14 maja 2019 r., sygn. 0112-KDIL1-3.4012.171.2019.1.PR, w której potwierdził, że „(…) nieodpłatne użyczenie przez Gminę budynku DK, realizowane jest poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a Gmina realizując tą czynność nie wystąpi w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. (…) Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakup towarów i usług na potrzeby modernizacji budynku wraz z wyposażeniem, który po zakończeniu prac zostanie przekazany w bezpłatne użyczenie Placówkom Kultury”.

Zbieżny pogląd został zaprezentowany w interpretacji indywidualnej z dnia 27 listopada 2019 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.594.2019.1.RG., w której Dyrektor KIS stwierdził, że: „rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony, ponieważ – jak wskazał Wnioskodawca – efekty realizowanego zadania nie będą miały związku z czynnościami opodatkowanymi. W związku z powyższym, Zainteresowany nie będzie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wydatkami ponoszonymi z tytułu realizacji tego zadania. Tym samym, Wnioskodawcy z tego tytułu nie będzie przysługiwało prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy”.

Analogiczne stanowisko zostało wyrażone przez Dyrektora KIS w interpretacjach indywidualnych:

‒z dnia 19 maja 2022 r. o sygn. 0112-KDIL3.4012.104.2022.2.LS,

‒z dnia 30 sierpnia 2019 r. o sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.392.2019.2.UNR,

‒z dnia 19 sierpnia 2019 r. o sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.371.2019.2.AK.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła we wniosku Państwa Gmina jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że:

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE.L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym:

Z powołanych regulacji wynika, że organy władzy publicznej są wyłączone z kręgu podatników podatku od towarów i usług, wyłącznie przy wykonywaniu czynności nałożonych przepisami prawa, dla realizacji których zostały powołane. Jest to wyłączenie podmiotowo-przedmiotowe. Organy te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywania czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału, stanowi więc charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenia usług podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 powołanej ustawy:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy o samorządzie gminnym:

Jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Z opisu sprawy wynika, że Państwa Gmina w okresie od marca do listopada 2023 r. realizowała projekt pn. „...”. Na realizację Zadania Gmina pozyskała dofinansowanie w ramach poddziałania 19.2 „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020. W związku z realizacją Projektu Gmina poniosła wydatki na ... Domu Kultury . Wydatki te udokumentowane zostały fakturami wystawionymi na Gminę jako nabywcę z numerem NIP Gminy. Gmina nie dokonała odliczenia VAT naliczonego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na realizację Zadania. Zamiarem Gminy było nieodpłatne udostępnienie zakupionego i zamontowanego wyposażenia ...DK na podstawie umowy użyczenia. ...DK jest samorządową instytucją kultury, posiadającą odrębną od Gminy osobowość prawną. Gmina nie pobiera i nie będzie pobierała od ...DK odpłatności z tytułu użyczenia jej zakupionego i zamontowanego w ramach realizacji Zadania wyposażenia.

W myśl art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Zatem umowa użyczenia jest z natury umową nieodpłatną. Umowa użyczenia nie przenosi własności rzeczy. Powyższe oznacza, że oddanie do bezpłatnego używania na podstawie umowy użyczenia jest nieodpłatnym świadczeniem usług.

Zauważenia wymaga, że czynności wynikające z zadań własnych, nałożonych odrębnymi przepisami, realizowane w ramach reżimu publicznoprawnego, z tytułu których gmina nie uzyskuje wpływów, pozostają poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług. Są one bowiem realizowane przez gminę poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a gmina realizując te czynności, nie występuje w charakterze podatnika podatku VAT, zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy, bowiem w tym zakresie działa jako organ władzy w rozumieniu art. 15 ust. 6 ustawy.

Zatem, świadczenie polegające na nieodpłatnym udostępnieniu majątku zakupionego i zamontowanego w ramach Projektu na rzecz samorządowej instytucji kultury - ... Domu Kultury  na podstawie umowy użyczenia, które odbywa się w ramach wykonywania zadań własnych Państwa Gminy, niewątpliwie stanowi sprawę publiczną, należącą do sfery działalności jednostki samorządowej.

Tym samym, nieodpłatne udostępnienie majątku zakupionego i zamontowanego w ramach realizacji Projektu na rzecz samorządowej instytucji kultury - ... Domu Kultury , realizowane jest poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a Państwa Gmina nie występuje w tym zakresie w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

Zatem, nieodpłatne udostępnienie efektów Projektu na rzecz samorządowej instytucji kultury - ... Domu Kultury , nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie został spełniony, ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – majątek zakupiony i zamontowany ramach realizacji inwestycji nie jest wykorzystywany do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Zatem, Państwa Gmina nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. „...”. Z tego tytułu Państwa Gminie nie przysługuje również prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Tym samym, Państwa Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją projektu pn.: „...”, ponieważ majątek zakupiony i zamontowany w ramach realizacji ww. Projektu nie jest wykorzystywany do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który przedstawiła Państwa Gmina i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli sytuacja Państwa Gminy będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i Państwa Gmina zastosuje się do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm. dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).