Podleganie opodatkowaniu czynności wydawania opinii przez Komisję. - Interpretacja - 0112-KDIL1-1.4012.684.2023.2.JKU

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 27 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-1.4012.684.2023.2.JKU

Temat interpretacji

Podleganie opodatkowaniu czynności wydawania opinii przez Komisję.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 grudnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 8 grudnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie podlegania opodatkowaniu czynności wydawania opinii przez Komisję. Uzupełnili go Państwo pismem z 15 stycznia 2024 r. (wpływ 16 stycznia 2024 r.) oraz – w odpowiedzi na wezwanie –pismem z 12 lutego 2024 r. (wpływ 12 lutego 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Uniwersytet (…) (zwany dalej Uczelnią lub Wnioskodawcą) jest publiczną uczelnią akademicką działającą na podstawie ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 742 ze zm. – zwanej dalej ustawą PSWiN), aktów wykonawczych wydanych do tej ustawy oraz statutu Uczelni. Wnioskodawca posiada osobowość prawną. Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zakres podstawowych czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę wskazuje  m.in. art. 11 ust. 1 ustawy PSWiN. Czynnościami tymi są:

1)prowadzenie kształcenia na studiach;

2)prowadzenie kształcenia na studiach podyplomowych lub innych form kształcenia;

3)prowadzenie działalności naukowej, świadczenie usług badawczych oraz transfer wiedzy i technologii do gospodarki;

4)prowadzenie kształcenia doktorantów;

5)kształcenie i promowanie kadr uczelni;

6)stwarzanie osobom niepełnosprawnym warunków do pełnego udziału w:

a)procesie przyjmowania na uczelnię w celu odbywania kształcenia,

b)kształceniu,

c)prowadzeniu działalności naukowej;

7)wychowywanie studentów w poczuciu odpowiedzialności za państwo polskie, tradycję narodową, umacnianie zasad demokracji i poszanowanie praw człowieka;

8)stwarzanie warunków do rozwoju kultury fizycznej studentów;

9)upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki i kultury, w tym przez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych, informacyjnych i archiwalnych;

10)działanie na rzecz społeczności lokalnych i regionalnych.

Uniwersytet w ramach realizowanych kierunków studiów prowadzi również kształcenie w zakresie nauk o zdrowiu.

Działalność Wnioskodawcy obejmuje zarówno obszar podlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jak również obszar niepodlegający opodatkowaniu (będący poza zakresem ustawy o VAT) oraz zwolniony z opodatkowania (czynności korzystające ze zwolnienia od podatku VAT). Działalność niepodlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (inaczej będąca poza zakresem ustawy o VAT) to przede wszystkim nieodpłatne czynności kształcenia oraz badania własne naukowe finansowane z subwencji oraz innych różnego typu dofinansowań celowych. Odpłatna działalność Wnioskodawcy to głównie odpłatne usługi kształcenia, które korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług oraz odpłatne usługi noclegowe świadczone na rzecz studentów i doktorantów Wnioskodawcy, które także korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca prowadzi również działalność opodatkowaną podatkiem od towarów usług, polegającą m.in. na odpłatnym wynajmie lokali użytkowych, odpłatnych badaniach wykonywanych na zlecenie, odpłatnych noclegach świadczonych na rzecz osób innych niż studenci/doktoranci, czy też odpłatnej sprzedaży wydawnictw. Działalność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług stanowi także tzw. komercjalizacja wyników badań, czyli sprzedaż licencji do uzyskanych wyników badań, czy też inna forma odpłatnego zbycia praw majątkowych do uzyskanych przez Wnioskodawcę wyników badań.

(...) 2022 r. została powołana Uczelniana Komisja (...), zwana dalej Komisją. Komisję powołał Rektor na podstawie Zarządzenia Rektora zgodnie z Regulaminem Uczelnianej Komisji (...) z dnia (...) 2022 r. (zwanym dalej Regulaminem). Członkowie Komisji oraz Przewodniczący i Wiceprzewodniczący powoływani są oraz odwoływani na mocy Zarządzenia Rektora.

Zgodnie z Regulaminem do składu Komisji powołuje się osoby posiadające wysoki autorytet moralny i kwalifikacje specjalistyczne. Członkami Komisji u Wnioskodawcy są (...).

Komisja opiniuje projekty badań naukowych (...).

Komisja w swoich działaniach kieruje się zasadami prowadzenia badań naukowych (...) ujętymi w (...); art. 27 ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1444 ze zm.); Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE)2016/679  z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U.UE.L.2016.119.1) oraz Regulaminu.

Regulamin wyłącza z zakresu działania Komisji sprawy, o których mowa:

(...).

Zgodnie z postanowieniami Regulaminu obowiązującego u Wnioskodawcy, zakres działalności Komisji obejmuje:

1)procesy (...);

2)badania dietoprofilaktyczne i dietoterapeutyczne (...);

3)  (...);

4)wykorzystanie dokumentacji zawierającej dane osobowe, w szczególności dane wrażliwe.

Przy wydawaniu uchwały Komisja kieruje się w szczególności:

1)zgodnością projektu badania naukowego z wymogami prowadzenia badań naukowych i zasadami rzetelności naukowej;

2)(...);

3)kwalifikacjami (...) oraz zespołu badawczego (...) mającymi gwarantować prawidłowy przebieg badań naukowych;

4)sposobem oraz warunkami doboru próby do badań naukowych;

5)(...);

6)zapewnieniem prawidłowego zabezpieczenia danych (...);

7)zapewnieniem warunków (...).

Komisja opiniuje projekty badań naukowych realizowane w Uczelni, do których zalicza się w szczególności: prace habilitacyjne, doktorskie, dyplomowe, badania finansowane z dotacji pochodzących z budżetu państwa lub pochodzących z innych źródeł.

Wnioski składane przez pracowników Uczelni rozpatrywane są przez Komisję nieodpłatnie. W przypadku wniosków spoza Uczelni pobierana jest opłata za wydanie uchwały.

Źródłem finansowania Komisji są środki finansowe Uczelni oraz środki pochodzące z opłat, o których mowa powyżej na rzecz Komisji.

Uzupełnienie opisu sprawy.

1.Czynności wydawania opinii za pośrednictwem Komisji związane są z zadaniami określonymi w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 742 ze zm.). Zgodnie z art. 11 ust. 1 pkt 3 tej ustawy, jednym z podstawowych zadań uczelni jest prowadzenie działalności naukowej, świadczenie usług badawczych oraz transfer wiedzy i technologii do gospodarki.

2.Wydawanie opinii przez Komisję mieści się w zakresie działań nałożonych na Komisję odrębnymi przepisami, dla realizacji których Komisja została powołana. Są to wewnętrzne akty prawne funkcjonujące u Wnioskodawcy, tj. Zarządzenie nr (...) Rektora Uniwersytetu (...), w sprawie wprowadzenia Regulaminu Uczelnianej Komisji (...). Regulamin wprowadzony powyższym zarządzeniem określa zasady funkcjonowania, finansowania, powołania i działania Komisji. Dodatkowo, jak wspomniano we wniosku w opisie stanu faktycznego, Komisja (...) w swoich działaniach opiera się na zasadach prowadzenia badań naukowych (...); Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE)2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U.UE.L.2016.119.1).

3.W trakcie wykonywania czynności wydawania opinii nie są zawierane umowy cywilno-prawne.

4.Zasady funkcjonowania, finansowania, powołania i działania Komisji regulują wewnętrzne akty prawne:

1)Zarządzenie nr (...) Rektora Uniwersytetu (...) w sprawie wprowadzenia Regulaminu Uczelnianej Komisji (...). Regulamin wprowadzony powyższym zarządzeniem określa zasady funkcjonowania, finansowania, powołania i działania Komisji oraz Zarządzenie nr (...) Rektora Uniwersytetu (...)  zmieniające Zarządzenie nr (...) Rektora Uniwersytetu (...) w sprawie wprowadzenia Regulaminu Uczelnianej Komisji (...).

2)Zarządzenie nr (...) Rektora Uniwersytetu (...) w sprawie powołania Uczelnianej Komisji (...).

5.Kwestie pobierania opłat w przypadku wniosków za wydanie opinii składanych przez podmioty niebędące pracownikami Uniwersytetu uregulowane są w wewnętrznych aktach prawnych Uniwersytetu, wskazanych w Ad 4 pkt 1).

6.Pobierane opłaty za czynność wydania opinii Komisji mają charakter umowny. Uwzględniają przeciętny czas członków Komisji (...) oraz zaangażowane środki potrzebne do zastosowania procedury prowadzącej do wydania uchwały.

7.Wysokość opłaty za wydanie opinii Komisji określona jest w wewnętrznych aktach prawnych wskazanych w punkcie Ad 5.

8.Tryb wydawania opinii określają konkretne przepisy zawarte w Regulaminie.

9.Nie jest to świadczenie wzajemne. Uniwersytet w zamian za opłatę wydaje uchwałę w sprawie opinii odnośnie zgodności projektu naukowego z zasadami etyki.

10.Nie ma wymogu określania we wniosku o wydanie opinii, czy podmiot wnoszący wniosek odniesie lub powinien odnieść jakiekolwiek korzyści.

11.Kwota określona jest w Regulaminie w jednej wysokości i aktualizowana zarządzeniem Rektora. Sposób ustalania wynagrodzenia jest opisany powyżej w Ad 6.

12.Komisja opiniuje projekty badań naukowych (...) oraz oceny sensorycznej produktów dostępnych na rynku, jak również produktów poddanych modyfikacjom (np. zmiana składu) lub nowo projektowanych. (...).

13.Komisja opiniuje projekty badań naukowych (...) określana jest jakość produktów wymienionych w Ad 12, rozumiana jako stopień atrakcyjności sensorycznej oraz dyspozycyjności. (...). Komisja opiniuje zadania badawcze realizowane w ramach prac magisterskich, doktorskich, których wyniki są publikowane, a edytorzy i recenzenci czasopism naukowych wymagają zgody Komisji na przeprowadzenie tego typu badań. Ponadto Komisja opiniuje zadania w projektach badawczych. Instytucje przyznające finansowanie domagają się zgody Komisji na przeprowadzenie tego typu badań wymienionych w Ad 12.

14.Opiniowanie projektów badań naukowych realizowanych w Uniwersytecie i dotyczących prac habilitacyjnych, doktorskich, dyplomowych, badań finansowanych z dotacji pochodzących z budżetu państwa lub pochodzących z innych źródeł dokonywane jest nieodpłatnie. Przedmiotem wniosku jest czynność wydania opinii wykonywana odpłatnie, czyli dotyczy wniosków składanych spoza Uczelni.

15.Poszczególne opinie wydawane są w celu określenia zgodności projektu badania naukowego (...). Opinii podlegają m.in. badania naukowe, przy których warunkiem do opublikowania wyników badań wymagana jest zgodna Komisji; również w przypadku projektów badawczych instytucja finansująca wymaga zgody Komisji. Odbiorcami poszczególnych opinii mogą być różne podmioty funkcjonujące na rynku. Zgodnie z opisanym we wniosku stanem faktycznym z zakresu działania Komisji wyłączone są sprawy, o których mowa: (...).

16.Komisja finansowana jest ze środków Uczelni i opłat pochodzących z wydania opinii. W związku z tym pobierane opłaty przeznaczane są na pokrycie kosztów dotyczących procedowania czynności wydania opinii przez Komisję.

17.Ustalanie/kalkulowanie opłat za wydanie opinii nie podlega zewnętrznym normom. Wysokość opłaty ustalana jest przez Komisję i zatwierdzana przez Rektora w drodze Zarządzenia Rektora.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w piśmie z 15 stycznia 2024 r.)

Czy czynność wydawania opisanych w niniejszym wniosku opinii przez Komisję podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie wyrażone w piśmie z 15 stycznia 2024 r.)

Zdaniem Wnioskodawcy, wydawanie opisanych we wniosku w stanie faktycznym opinii przez Komisję Wnioskodawcy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług stawką 23%.

Realizując wskazane działania, w ocenie Wnioskodawcy, występuje On w roli podatnika.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1852), zwanej dalej Ustawą o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

W świetle art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT – przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT. Wydanie opinii przez Komisję nie jest dostawą towarów, gdyż nie spełnia wymogów art. 2 Ustawy o VAT. Ponadto, stosownie do art. 8 ust. 1 pkt 3 Ustawy o VAT, jeżeli podmiot jest zobowiązany z mocy prawa do dokonania określonej czynności, również wówczas uznaje się, że świadczy usługę. Warunkiem niezbędnym do uznania danej czynności za świadczenie usług jest także wyodrębnienie beneficjenta, co w przypadku świadczenia usług przez Komisję jest możliwe do określenia. Ponadto wydanie opinii jest odpłatne.

Zgodnie z zapisami Regulaminu Komisja nie rozpatruje projektów badań naukowych, które mają charakter eksperymentów medycznych, badań klinicznych produktów leczniczych, badań klinicznych wyrobu medycznego w rozumieniu przepisów rozdz. 4 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. 2020 r. poz. 514 t.j.); rozdz. 2a ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2020 r. poz. 944 z t.j.); rozdz. 6 ustawy z 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. 2020 r. poz. 186 t.j.).

Z zakresu działania Komisji wyłączone są sprawy, o których mowa w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 11 maja 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad powoływania i finansowania oraz trybu działania Komisji (...).

Komisja opiniuje projekty badań naukowych realizowane u Wnioskodawcy, w szczególności prace habilitacyjne, doktorskie, dyplomowe, badania finansowane z dotacji i innych źródeł. Wnioski składane przez pracowników Wnioskodawcy realizowane są przez Komisję nieodpłatnie. W przypadku wniosków spoza Uczelni za wydanie opinii pobierana jest opłata.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, opłata za wydanie opinii opisanej w złożonym wniosku podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług  (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (…) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Powyższy przepis jest odpowiednikiem art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE  z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej  (Dz. Urz. UE L Nr 347 poz. 1, ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą, zgodnie z którym:

Podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

Natomiast działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Przepis art. 15 ust. 6 ustawy, stanowi implementację art. 13 Dyrektywy, zgodnie z którym:

Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami. Jednakże w przypadku gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji. W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej także: „TSUE”) dokonując wykładni  art. 13 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE wielokrotnie wskazywał, że dla zastosowania  ww. przepisu, konieczne jest spełnienie łącznie dwóch warunków – działalność musi być wykonywana przez podmiot prawa publicznego i musi być ona wykonywana jako organ władzy publicznej (m.in. wyroki w sprawach C-202/90 i C-288/07). Odnosząc się do drugiej z wymienionych przesłanek, TSUE stwierdził, że działalnością wykonywaną w charakterze organu władzy publicznej w rozumieniu tego przepisu jest działalność wykonywana przez podmioty prawa publicznego w ramach właściwego dla nich reżimu prawnego, z wyłączeniem tej działalności, która jest wykonywana przez nie na tych samych warunkach prawnych, co prywatni przedsiębiorcy (np. wyroki C-107/84, 235/85,  C-446/98, C-288/07, C-260/98, C-408/97).

W wyroku C-430/04 TSUE stwierdził, że art. 4 (5) VI Dyrektywy służy zapewnieniu przestrzegania zasady neutralności podatkowej, która sprzeciwia się w szczególności temu, aby świadczenie podobnych usług, które są względem siebie konkurencyjne, było traktowane w różny sposób z punktu widzenia podatku VAT. Skoro bowiem sformułowanie „w charakterze władzy publicznej” nawiązuje do sposobu wykonywania działalności, a art. 4 (5) warunkuje wyłączenie z opodatkowania od okoliczności, jaką jest wykonywanie działalności w charakterze władzy publicznej, to zakresem wyłączenia objęta jest działalność, której wykonywanie poddane jest przepisom prawa publicznego, a nie prawa prywatnego.

Kryterium podziału stanowi więc charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenia usług podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia „organu władzy publicznej” jak i „urzędów obsługujących te organy”, odwołując się jedynie do odrębnych przepisów nakładających obowiązek realizacji zadań o charakterze publicznym na te organy.

Jak wskazał Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 4 grudnia 2001 r., sygn. akt SK 18/00:

Pojęcie „władzy publicznej” w rozumieniu art. 77 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483) obejmuje wszystkie władze w sensie konstytucyjnym – ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Należy podkreślić, że pojęcia „organ państwa” oraz „organ władzy publicznej” nie są tożsame. W pojęciu „władzy publicznej” mieszczą się bowiem także inne instytucje niż państwowe lub samorządowe, o ile wykonują funkcje władzy publicznej w wyniku powierzenia czy przekazania im tych funkcji przez organ władzy państwowej lub samorządowej. Wykonywanie władzy publicznej dotyczy wszelkich form działalności państwa, samorządu terytorialnego i innych instytucji publicznych, które obejmują bardzo zróżnicowane formy aktywności. (…) Pojęcie „działania” organu władzy publicznej nie zostało konstytucyjnie zdefiniowane. W pojęciu tym mieszczą się zarówno zachowania czynne tego organu, jak i zaniechania. W zakresie działań czynnych organu władzy publicznej mieszczą się indywidualne rozstrzygnięcia, np. decyzje, orzeczenia i zarządzenia.

Z treści powołanego przepisu art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że wyłączenie z kategorii podatników VAT organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy ma miejsce wówczas, gdy spełnione zostaną łącznie dwie przesłanki:

·podmiotem dokonującym czynności jest organ władzy publicznej lub urząd obsługujący ten organ oraz

·czynność mieści się w zakresie zadań nałożonych odrębnymi przepisami na ten podmiot, dla realizacji których został on powołany i jednocześnie czynność ta nie jest wykonywana na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Wyżej wymieniona norma nakazuje zatem uznać, że w przypadku czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych, dany podmiot nie działa w charakterze organu, lecz występuje jako zwykły uczestnik obrotu gospodarczego. Wykonywanie bowiem czynności na podstawie umów cywilnoprawnych mogłoby prowadzić do nierówności konkurencyjnej podmiotów działających na rynku oraz „organu władzy”, który korzystałby z wyłączenia z opodatkowania na podstawie ww. przepisu.

Zakres regulacji polskiej ustawy jest zbliżony do określonego w Dyrektywie. Polski ustawodawca posługuje się terminem „zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa”. Jednocześnie ustawa wyłącza czynności „wykonywane na podstawie umów cywilnoprawnych”, w odniesieniu do których organy władzy publicznej są podatnikami. Można zatem przyjąć, że podobnie jak w przypadku uregulowań Dyrektywy, organy publiczne i urzędy obsługujące te organy nie będą traktowane jako podatnicy VAT w odniesieniu do sytuacji, w których działają na podstawie prawa publicznego.

Zgodnie z art. 39 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (t. j. Dz. U. Nr 78, poz. 483):

Nikt nie może być poddany eksperymentom naukowym, w tym medycznym, bez dobrowolnie wyrażonej zgody.

Na mocy art. 27 ustawy Kodeks karny z 7 grudnia 2023 r. (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 17):

§ 1. Nie popełnia przestępstwa, kto działa w celu przeprowadzenia eksperymentu poznawczego, medycznego, technicznego lub ekonomicznego, jeżeli spodziewana korzyść ma istotne znaczenie poznawcze, medyczne lub gospodarcze, a oczekiwanie jej osiągnięcia, celowość oraz sposób przeprowadzenia eksperymentu są zasadne w świetle aktualnego stanu wiedzy.

§ 2. Eksperyment jest niedopuszczalny bez zgody uczestnika, na którym jest przeprowadzany, należycie poinformowanego o spodziewanych korzyściach i grożących mu ujemnych skutkach oraz prawdopodobieństwie ich powstania, jak również o możliwości odstąpienia od udziału w eksperymencie na każdym jego etapie.

§ 3. Zasady i warunki dopuszczalności eksperymentu medycznego określa ustawa.

Wątpliwości Państwa dotyczą podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług czynności wydawania opinii przez Komisję.

Jak wyżej wskazano, na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy wyłącza się z kategorii podatników podatku od towarów i usług podmioty, które spełniają przesłanki: podmiot dokonujący czynności jest organem władzy publicznej lub urzędem obsługującym ten organ oraz czynność mieści się w zakresie zadań nałożonych odrębnymi przepisami na ten podmiot, dla realizacji których został on powołany i jednocześnie czynność ta nie jest wykonywana na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z uwagi na powyższe stwierdzić należy, że wydawanie przez Uczelnianą Komisję (...) – powołaną przez Rektora Uniwersytetu (...) na podstawie Zarządzenia Rektora, zgodnie z Regulaminem tej komisji – opinii, za które pobierana jest opłata, stanowi działalność gospodarczą, która pozwala na uznanie Państwa za podatnika podatku od towarów i usług w zakresie przedmiotowych czynności.

Jak bowiem wynika z opisu sprawy, Wnioskodawca – zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług – 7 listopada 2022 r. powołał Uczelnianą Komisję (...). Komisję powołał Rektor na podstawie Zarządzenia Rektora zgodnie z Regulaminem Uczelnianej Komisji (...). Komisja opiniuje projekty badań naukowych (...) i wydaje uchwały w sprawie zgodności projektu badania naukowego(...). Regulamin wyłącza z zakresu działania Komisji sprawy, o których mowa: (...).

Komisja opiniuje projekty badań naukowych realizowane w Uczelni, do których zalicza się w szczególności: prace habilitacyjne, doktorskie, dyplomowe, badania finansowane z dotacji pochodzących z budżetu państwa lub pochodzących z innych źródeł. W przypadku wniosków spoza Uczelni pobierana jest opłata za wydanie uchwały. Czynności wydawania opinii za pośrednictwem Komisji związane są z zadaniami określonymi w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 742 ze zm.). Zgodnie z art. 11 ust. 1 pkt 3 tej ustawy, jednym z podstawowych zadań uczelni jest prowadzenie działalności naukowej, świadczenie usług badawczych oraz transfer wiedzy i technologii do gospodarki. Wydawanie opinii przez Komisję mieści się w zakresie działań nałożonych na Komisję odrębnymi przepisami, dla realizacji których Komisja została powołana. Są to wewnętrzne akty prawne funkcjonujące u Wnioskodawcy. Zasady funkcjonowania, finansowania, powołania i działania Komisji regulują wewnętrzne akty prawne:

1)Zarządzenie nr (...) Rektora Uniwersytetu (...) w sprawie wprowadzenia Regulaminu Uczelnianej Komisji (...). Regulamin wprowadzony powyższym zarządzeniem określa zasady funkcjonowania, finansowania, powołania i działania Komisji oraz Zarządzenie nr (...) Rektora Uniwersytetu (...) zmieniające Zarządzenie nr (...) Rektora Uniwersytetu (...) w sprawie wprowadzenia Regulaminu Uczelnianej Komisji (...).

2)Zarządzenie nr (...) Rektora Uniwersytetu (...) w sprawie powołania Uczelnianej Komisji (...).

Kwestie pobierania opłat w przypadku wniosków za wydanie opinii składanych przez podmioty niebędące pracownikami Uniwersytetu uregulowane są w wewnętrznych aktach prawnych Uniwersytetu. Pobierane opłaty za czynność wydania opinii Komisji mają charakter umowny. Uwzględniają przeciętny czas członków Komisji (...) oraz zaangażowane środki potrzebne do zastosowania procedury prowadzącej do wydania uchwały. Tryb wydawania opinii określają konkretne przepisy zawarte w Regulaminie. Uniwersytet w zamian za opłatę wydaje uchwałę w sprawie opinii odnośnie zgodności projektu naukowego (...). Kwota określona jest w Regulaminie w jednej wysokości i aktualizowana zarządzeniem Rektora. Komisja opiniuje projekty badań naukowych (...) produktów dostępnych na rynku, jak również produktów poddanych modyfikacjom (np. zmiana składu) lub nowo projektowanych. (...). Komisja opiniuje projekty badań naukowych (...), w których w analizie (...) określana jest jakość produktów wymienionych w Ad 12, rozumiana jako stopień atrakcyjności oraz dyspozycyjności. (...). Komisja opiniuje zadania badawcze realizowane w ramach prac magisterskich, doktorskich, których wyniki są publikowane, a edytorzy i recenzenci czasopism naukowych wymagają zgody Komisji na przeprowadzenie tego typu badań. Ponadto Komisja opiniuje zadania w projektach badawczych. Instytucje przyznające finansowanie domagają się zgody Komisji na przeprowadzenie tego typu badań. Opiniowanie projektów badań naukowych realizowanych w Uniwersytecie i dotyczących prac habilitacyjnych, doktorskich, dyplomowych, badań finansowanych z dotacji pochodzących z budżetu państwa lub pochodzących z innych źródeł dokonywane jest nieodpłatnie. Przedmiotem wniosku jest czynność wydania opinii wykonywana odpłatnie, czyli dotyczy wniosków składanych spoza Uczelni. Poszczególne opinie wydawane są w celu określenia zgodności projektu badania naukowego (...). Opinii podlegają m.in. badania naukowe, przy których warunkiem do opublikowania wyników badań wymagana jest zgodna Komisji; również w przypadku projektów badawczych instytucja finansująca wymaga zgody Komisji. Odbiorcami poszczególnych opinii mogą być różne podmioty funkcjonujące na rynku. Komisja finansowana jest ze środków Uczelni i opłat pochodzących z wydania opinii. W związku z tym pobierane opłaty przeznaczane są na pokrycie kosztów dotyczących procedowania czynności wydania opinii przez Komisję. Ustalanie/kalkulowanie opłat za wydanie opinii nie podlega zewnętrznym normom. Wysokość opłaty ustalana jest przez Komisję i zatwierdzana przez Rektora w drodze Zarządzenia Rektora.

Zatem, jak wynika z przedstawionego powyżej opisu sprawy, czynność wydawania przez Państwa opinii nie jest zadaniem narzuconym ustawami. Została przez Państwa wewnętrznie uregulowana w Regulaminie oraz Zarządzeniu. Wysokość pobieranej opłaty również nie została Państwu narzucona, jak bowiem wskazali Państwo w opisie sprawy, ustalanie/kalkulowanie opłat za wydanie opinii nie podlega zewnętrznym normom. Wysokość opłaty jest ustalana przez samą Komisję i zatwierdzana przez Rektora w drodze Zarządzenia Rektora. Pobierane opłaty za czynność wydania opinii Komisji mają charakter umowny. Zatem wydawanie przez Komisję opinii stanowi usługi wykonywane w ramach działalności gospodarczej. Czynności, o których mowa mają zatem charakter cywilnoprawny, a nie publicznoprawny, i nie stanowią one realizacji zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa.

Tym samym, występują Państwo w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w zakresie wydawania opinii. W konsekwencji czynność wydawania opinii opisanych we wniosku przez Państwa Komisję podlega opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że w analizowanym przypadku czynność wydawania opisanych we wniosku opinii przez Państwa Komisję stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. W związku z powyższym czynność wydawania opisanych we wniosku opinii przez Państwa Komisję, należy uznać za podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług odpłatne świadczenie usług.

Podsumowując, czynność wydawania opisanych w rozpatrywanym wniosku opinii przez Komisję podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Podkreślić należy, iż Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach przedstawionego przez Państwa opisu sprawy. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem sprawy. Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisem stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Pełna weryfikacja przedstawionych we wniosku okoliczności możliwa jest jedynie w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź kontroli celno-skarbowej, prowadzonej przez uprawnione do tego organy, będących poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej.

Nadmienia się, że w niniejszej interpretacji udzielono odpowiedzi tylko w zakresie zadanego pytania. Inne kwestie nieobjęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone. Dotyczy to w szczególności podlegania opodatkowaniu nieodpłatnego wydawania opinii na wniosek pracowników Uczelni, gdyż w uzupełnieniu wskazali Państwo, że przedmiotem wniosku jest czynność wydawania opinii wykonywana odpłatnie, czyli dotyczy wniosków składanych spoza Uczelni.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).