Interpretacja indywidualna z dnia 29 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-2.4012.645.2023.2.ID
Temat interpretacji
Podatek od towarów i usług w zakresie: - braku podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży działek, - nieuznania za podatnika podatku VAT prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży działek
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług – jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
14 grudnia 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 13 grudnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:
·braku podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży działek (pytanie oznaczone we wniosku nr 1),
·nieuznania Pana za podatnika podatku VAT prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży działek (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).
Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 9 lutego 2024 r. (wpływ 14 lutego 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
W roku 1975 nabył Pan wraz z żoną w drodze darowizny od rodziców nieruchomość rolną w (…) (umowa darowizny z (…) r.). Po śmierci żony i przeprowadzonej sprawie spadkowej został Pan jedynym właścicielem gruntu (Sąd Rejonowy w (…) – postanowienie o dziale spadku z (…) r. sygn. akt (…)).
Nieruchomość, o której mowa miała powierzchnię (…) ha i prowadzona jest dla niej księga wieczysta (…) w Sądzie Rejonowym w (…).
W latach (…) osobiście uprawiał Pan tą ziemię, a następnie została ona wydzierżawiona. Przeszedł Pan na rentę strukturalną, którą pobierał Pan do roku (...), a następnie na emeryturę z KRUS. Ówczesne przepisy nie pozwalały na użytkowanie gruntu i jednoczesne pobieranie świadczenia. Są to grunty V i VI klasy.
W skład nieruchomości poza ziemią rolną wchodziły zabudowania gospodarskie oraz dwa budynki mieszkalne. W roku (…) z nieruchomości została wydzielona działka z jednym budynkiem z budynków mieszkalnych oraz droga. Działka ta oraz udział w drodze zostały przekazane synowi w darowiźnie.
W roku (…) zgodnie ze Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy (…) obejmującym wymienione grunty jako tereny MN – strefa mieszkaniowa dokonany został podział gruntów, w wyniku czego z działki nr A powstały działki nr 4 do nr 12, obejmujące 6 nowopowstałych działek oraz drogę pomiędzy nimi. Nowopowstałe działki nie były uzbrojone i nie występował Pan o ich uzbrojenie w media.
Umowa dzierżawy w stosunku do działek utworzonych w wyniku podziału na sprzedaż została rozwiązana. Na ziemi tej nigdy nie prowadził Pan działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów VAT.
Działki rolne nr 4 do nr 9 oraz nr 10 (droga dojazdowa) stanowiły i stanowią teren niezabudowany i nieuzbrojony.
W dniach (…) r. do (…) r. działki od nr 4 do nr 9 oraz udziały w drodze działki nr 10 zostały sprzedane. Potencjalni nabywcy sami zgłosili się do Pana. Teren, na którym znajdują się działki leży w bezpośrednim sąsiedztwie jeziora. Dlatego każdego roku zajeżdżało do Pana kilka osób z pytaniem, czy nie byłby Pan zainteresowany sprzedażą działki. Kiedy wydzielone działki stały się widoczne na portalach geodezyjnych bardzo szybko znalazł Pan nabywców, gdyż ilość osób pytających bardzo się zwiększyła. W stosunku do sprzedanych gruntów nie były prowadzone żadne działania marketingowe (nie dawał Pan ogłoszeń w mediach tradycyjnych i internecie). Sprzedane grunty mają charakter rolny i do chwili sprzedaży płacił Pan za nie podatek rolny. Nowi nabywcy nie mają możliwości ich uzbrojenia i zabudowania zgodnie z warunkami zabudowy, o które sami mogą wystąpić, jeśli będą chcieli.
Jest Pan osobą fizyczną w rozumieniu przepisów podatkowych i podlega Pan opodatkowaniu podatkiem dochodowym PIT-37 (dochód – emerytura z KRUS). Nie był Pan i nie jest podatnikiem podatku VAT. Taką deklarację złożył Pan przed notariuszem. Pieniądze pozyskane ze sprzedaży posłużą Panu jako zabezpieczenie na kolejne lata. Emerytura, którą Pan otrzymuje z KRUS jest bardzo niska w porównaniu do rosnących kosztów życia.
Nie chce Pan być obciążeniem dla swoich dzieci, które pomagają Panu w kwestii bieżących opłat i utrzymania domu. Z wiekiem stan Pana zdrowia systematycznie się pogarsza. Nie chce Pan obciążać ewentualnymi kosztami leczenia, czy rehabilitacji. Stąd podjął Pan decyzję o wydzieleniu i sprzedaniu działek, by zdobyć kapitał będący zabezpieczeniem Pana przyszłości.
Wniosek napisał Pan, aby doprowadzić „te” sprawy do końca, by nie były potem jakimś dodatkowym obciążeniem dla Pana lub Pana dzieci.
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu sprawy
1.Podział geodezyjny działki nr A nastąpił z Pana inicjatywy.
2.Nie podejmował Pan żadnych działań mających na celu podniesienie wartości działek, tj. nie doprowadził Pan uzbrojenia, ani mediów, nie występował Pan o warunki zabudowy ani pozwolenia na budowę dla działek po podziale. Na etapie podziału została wyznaczona działka nr 10 mająca być w przyszłości drogą dojazdową do działek, gdyż nie ma możliwości wydzielenia działki bez zapewnienia jej dojazdu. W tym wypadku nie było możliwości zapewnienia dojazdu do działek w inny sposób niż wyznaczenie drogi pomiędzy nimi. Jednocześnie zaznaczył Pan, że poza wydzieleniem pasa ziemi pod przyszłą drogę, nie podejmował Pan żadnych kroków mających przekształcić działkę nr 10 na drogę, tj. nie ponosił Pan nakładów na jej utwardzenie, zagęszczenie ani wyłożenie materiałem, który miałby ją utwardzić. W chwili sprzedaży było to ściernisko, po którym nowi właściciele mogli dojechać do swoich działek.
3.Działki przed podziałem były wydzierżawione jako pole uprawne. Dzierżawca został poinformowany, że po podziale umowa zostanie rozwiązana, oczywiście z zachowaniem prawa do zbioru posianego zboża, więc podział nieruchomości nastąpił w czerwcu, a dzierżawca jeszcze do sierpnia użytkował ziemię, przeprowadzał żniwa i zebrał słomę. Działki nie były dzierżawione pojedynczo na cele inne niż rolne. Ostatnia umowa dzierżawy nosi datę (…) r. i obowiązywała do zbiorów, czyli do (…) r. W ramach umowy dzierżawy dzierżawca zobowiązał się opłacać podatek rolny za powierzone grunty. Innych opłat umowa nie przewidywała.
4.Z nabywcami nie były zawierane umowy przedwstępne.
Pytania
1.Czu sprzedaż tych działek podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
2.Czy taka sprzedaż zostanie uznana za prowadzenie przez Pana – podatnika działalności gospodarczej w zakresie sprzedaży działek?
Pana stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, działania, które Pan podjął nie stanowią ciągu aktywności i zorganizowanych działań typowych dla osób zajmujących się w sposób profesjonalny obrotem nieruchomości. W Pana ocenie, sprzedaż nieruchomości nie została wykonana w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT, a tym samym nie powinien Pan posiadać statusu płatnika VAT i co za tym idzie czynność dostawy nieruchomości powinna stanowić czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W Pana ocenie to zwykły zarząd majątkiem osobistym uzyskany w drodze darowizny i spadku. Nie jest Pan i nigdy nie był podatnikiem podatku VAT. Nie wykonuje Pan w stosunku do nieruchomości działań skutkujących podniesienia ich wartości, nie reklamował Pan, nie ogłaszał ich sprzedaży w żadnych mediach, portalach internetowych, mediach społecznościowych. Grunty, które posiadał Pan zostały sprzedane tylko raz, więc nie będzie to ciągła i cykliczna sprzedaż.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku – jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Natomiast w myśl art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Zatem grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.
Ponadto, stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.
Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.
Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku od towarów i usług jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2006 r. str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady:
„podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.
Jak wskazano wyżej „działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Jak stanowi art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady:
Opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.
Z przytoczonych regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.
Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej ani też nie został wykorzystany w trakcie jego posiadania na cele działalności gospodarczej.
W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „gospodarczą” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
Zatem w kwestii podlegania opodatkowaniu sprzedaży działek istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego opisu sprawy, w celu dokonania sprzedaży ww. gruntów, podjął Pan aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Pana za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług.
Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, czy też prowadzenia działalności, ani też w trakcie posiadania nie został wykorzystany do działalności gospodarczej.
Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy 2006/112/WE Rady, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Co istotne – jak wskazał TSUE – dla uznania, że czynność sprzedaży działek następuje poza działalnością gospodarczą nie ma znaczenia fakt, że podmiot dokonujący dostawy jest „rolnikiem ryczałtowym”. Trybunał nie uznał za podatnika VAT w rozumieniu prawa UE osoby fizycznej dokonującej sprzedaży gruntu, która prowadziła działalność rolniczą na tym gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, jeżeli nie wykonywała ona dodatkowych czynności (oprócz podziału) w związku z tą sprzedażą.
Inaczej jest natomiast – jak wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem.
W tym miejscu należy wskazać, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
Jak wynika z opisu sprawy w roku (…) nabył Pan wraz z żoną na drodze darowizny od rodziców nieruchomość rolną. Po śmierci żony i przeprowadzonej sprawie spadkowej został Pan jedynym właścicielem gruntu. W latach (…) osobiście uprawiał Pan ziemię, a następnie została ona wydzierżawiona. W roku (…) dokonany został podział gruntów, w wyniku czego z działki nr A powstały działki od nr 4 do nr 12 obejmujące 6 nowopowstałych działek oraz drogę pomiędzy nimi. Podział geodezyjny działki nr A nastąpił z Pana inicjatywy. Działki rolne nr 4 do nr 9 oraz nr 10 (droga dojazdowa) stanowiły i stanowią teren niezabudowany i nieuzbrojony. Dla działki nr 10 mającej być w przyszłości drogą dojazdową do działek nie podejmował Pan żadnych działań związanych z jej utwardzeniem, zagęszczeniem, ani wyłożeniem materiałem, który miałby ją utwardzić. Działki przed podziałem były wydzierżawione jako pole uprane. Ostania umowa dzierżawy nosi datę (…) r. i obowiązywała do zbiorów, czyli do (…) r. Dzierżawca został poinformowany, że po podziale umowa zostanie rozwiązana z zachowaniem prawa do zbioru posianego zboża. Podział nieruchomości nastąpił w czerwcu, a dzierżawca jeszcze do sierpnia użytkował ziemię, przeprowadzał żniwa i zebrał słomę. W stosunku do sprzedanych gruntów nie były prowadzone żadne działania marketingowe (nie były dawane ogłoszenia w mediach tradycyjnych, portalach internetowych i mediach społecznościowych), nie reklamował Pan, ani nie ogłaszał ich sprzedaży, nie były podejmowane żadne działania mające na celu podniesienie wartości działek, nie uzbrojono i nie doprowadzono mediów. Nie występował Pan o warunki zabudowy, ani pozwolenia na budowę dla działek po podziale. Z nabywcami nie były zawierane umowy przedwstępne.
Pana wątpliwości dotyczą kwestii, czy sprzedaż działek podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz czy w związku ze sprzedażą działek zostanie Pan uznany za podatnika podatku VAT prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży działek.
Uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.
W tym miejscu należy wskazać, że na mocy art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. 2023 r. poz. 1610 ze zm.), zwany dalej Kodeks cywilny:
Przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.
Dzierżawa jest więc umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Umowa dzierżawy jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony – zarówno wydzierżawiającego jak i dzierżawcę – określone przepisami obowiązki.
W kontekście niniejszej sprawy należy zwrócić uwagę na treść zdania drugiego definicji pojęcia „działalność gospodarcza”, w której mówi się o wykorzystywaniu m.in. towarów w sposób ciągły do celów zarobkowych. Takie wykorzystywanie towarów ma miejsce poprzez oddanie ich w stosunki obligacyjne (najem, dzierżawa, leasing itp.).
Istota umowy dzierżawy wskazuje, że na jej podstawie dochodzi do odpłatnego świadczenia usług przez właściciela na rzecz dzierżawcy. Dzierżawca za oddaną mu w dzierżawę rzecz płaci umówiony czynsz. Istnieje zatem bezpośredni związek między świadczoną usługą a przekazanym za nią wynagrodzeniem.
Z treści przywołanego wyżej art. 8 ust. 1 ustawy i przedstawionych w tym zakresie objaśnień wynika, że ustawodawca przyjął generalną zasadę, że usługami są wszelkie odpłatne świadczenia niebędące dostawą towarów. Stąd też stwierdzić należy, że definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów”. Jest ona wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej.
W konsekwencji dzierżawa stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Tym samym wypełnia ona określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej.
Mając na uwadze przywołane wyżej przepisy należy stwierdzić, w niniejszej sprawie wystąpią okoliczności, które wskazują, że z tytułu analizowanych transakcji, występował Pan jako podatnik podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy wykonujący działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
W rozpatrywanej sprawie, dla rozstrzygnięcia Pana wątpliwości kluczowym jest fakt, że – jak wynika z opisu sprawy – od (…) r. do (…) r. dzierżawił Pan działkę nr A, która została podzielona na działki nr 4 do nr 9 oraz działkę nr 10 (droga dojazdowa).
Jak wskazano wyżej dzierżawa stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Tym samym, wypełnia ona określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej. Jednocześnie w rozpatrywanej sprawie bez znaczenia pozostaje fakt, że otrzymywał Pan wynagrodzenie za wieloletnią dzierżawę w kwocie odpowiadajacej wysokości podatku rolnego, skoro w takiej wysokości zostało ustalone wynagrodzenie pomiędzy Panem, a dzierżawcą.
Uznać zatem należy, że podejmowane przez Pana działania, tj. kilkuletnia dzierżawa działki nr A, z której na Pana wniosek podziałowy powstały działki nr 4 do nr 9 oraz działka nr 10, wyklucza sprzedaż przedmiotowych nieruchomości w ramach zarządu swoim majątkiem prywatnym. W tej konkretnej sytuacji nie można uznać, że przedmiotem dostawy będzie składnik Pana majątku osobistego, a sprzedaż działek stanowiła realizację prawa do rozporządzania majątkiem osobistym.
W związku z powyższym należy wskazać, że elementami przesądzającymi o uznaniu transakcji sprzedaży działek nr 4 do nr 9 oraz udziałów w działce nr 10 za prowadzenie działalności gospodarczej jest całokształt działań, jakie Pan podjął w odniesieniu do tychże działek przez cały okres ich posiadania.
Ze wskazanego powyżej orzeczenia C-291/92 wynika, że aby nieruchomość nie stanowiła majątku związanego z działalnością gospodarczą, nie może ona służyć takiej działalności w całym okresie jej posiadania.
Natomiast analiza przedstawionego we wniosku opisu sprawy, powołanych regulacji oraz aktualnego orzecznictwa, prowadzi do wniosku, że należy Pana uznać za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży działek nr 4 do nr 9 oraz udziałów w działce nr 10.
W konsekwencji, skoro w przedmiotowej sprawie występują przesłanki stanowiące podstawę uznania Pana za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, to czynność sprzedaży działek od nr 4 do nr 9 oraz udziałów w działce nr 10 (drodze dojazdowej), które powstały w wyniku podziału działki nr A, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jako odpłatna dostawa towarów, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.
Podsumowując, w związku ze sprzedażą działek należy uznać Pana za podatnika podatku VAT prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży działek, a w konsekwencji czynność ta podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zatem Pana stanowisko w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 1 i 2 należy uznać za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Pana wniosku (pytań). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być rozpatrzone zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, w myśl którego:
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).