Możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w części przypadającej na wystawione faktury dla współwłaściciela budynku.

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 listopada 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 23 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w części przypadającej na fakturę wystawioną na współwłaściciela budynku. Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 30 stycznia 2024 r. (wpływ 30 stycznia 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Powiat (...) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług w zakresie czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Powiat (...) otrzymał promesę w ramach dofinansowania inwestycji z Rządowego Funduszu Polski Ład na realizację zadania Przebudowa (...) oraz modernizacja w ramach poprawy efektywności energetycznej użyteczności publicznej, w wysokości 90% wartości zadania, wkład własny stanowi 10% wartości zadania z czego 31% stanowią środki Miasta (...) w zakresie budynku przy ul. (...).

Budynek przy ul. (...) stanowi współwłasność Powiatu (...) (69%) oraz Miasta (...) (31%).

W związku z ww. zadaniem, Miasto (...) zobowiązało się pokryć część kosztów przypadających na ich udział w nieruchomości, tj. 31% z 10% stanowiących wkład własny Powiatu. Budynek przy ul. (...) nie jest wykorzystywany przez Powiat do działalności opodatkowanej.

Towary i usługi nabywane w trakcie realizacji zadania w zakresie wkładu własnego Powiatu, będą wykorzystywane do działalności niepodlegającej opodatkowaniu, ich wykorzystanie przekłada się na obszar działalności niepodlegającej opodatkowaniu, w zakresie w jakim Powiat jest ich właścicielem, tj. 69% z mocy prawa jako organ władzy publicznej. W pozostałym zakresie wkładu własnego Powiatu, towary i usługi nabywane w trakcie realizacji zadania będą wykorzystane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, tzn. dojdzie do odsprzedaży towarów i usług Miastu (...).

Powiat nabywa usługi od wykonawcy robót na rzecz Miasta (...), w części procentowego udziału, tj. 31% (z 10%), w pozostałym zakresie tj. 69% (z 10%) na własny rachunek i we własnym imieniu.

Pomiędzy stronami została zawarta umowa cywilno-prawna w sprawie partycypacji w kosztach utrzymania nieruchomości przy ul. (...) w dniu (...) r. oraz aneks z dnia (...) r., w których zawarto postanowienia o zwrocie kosztów związanych z utrzymaniem nieruchomości, remontów oraz inwestycji przez Miasto (...) na rzecz Powiatu (...), Powiat z tego tytułu nie otrzymuje wynagrodzenia.

W związku z powyższym Powiat (...) wystawi fakturę (refakturę) VAT dla Miasta (...), która będzie dokumentować czynności wykonane przez wykonawcę usługi, tj. czynności wskazane na fakturze wystawionej na Powiat (...), obciążając Miasto (...) według udziału procentowego przypadającego na jego część, Powiat nie doliczy swojej marży.

Uzupełnienie i doprecyzowanie zdarzenia przyszłego

Faktura wystawiona na rzecz Miasta (...) dokumentuje czynności związane z przebudową (…) oraz jego modernizacją w ramach poprawy efektywności energetycznej użyteczności publicznej, wykonanie projektu budowlanego, nadzór inwestorski. Czynności te są opodatkowane podatkiem VAT w wysokości 23%.

Odsprzedaż usług od wykonawcy robót następuje według takich samych cen jak zakup tych usług od wykonawcy robót.

Wydatki związane z zadaniem Wnioskodawca ponosił we własnym imieniu, ale na rzecz Miasta (...) zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy o VAT.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu)

Czy Powiatowi przysługuje możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w części przypadającej na wystawioną fakturę dla Miasta (...), zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.)?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie art. 8 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.) w przypadku, gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

W związku z powyższym Powiatowi będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w zakresie wystawionych faktur, na podstawie art. 86 ust. 1.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”. Zgodnie z tym przepisem:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne, w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wskazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Ponadto, jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Uwzględniając definicję działalności gospodarczej należy stwierdzić, że dostawa towarów będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT tylko w sytuacji, gdy została dokonana przez podmiot o statusie podatnika, który działa w takim charakterze w odniesieniu do tej konkretnej czynności. Natomiast dla stwierdzenia, że dla danej transakcji podmiot jest podatnikiem podatku od towarów i usług, konieczne jest prowadzenie przez niego działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów tej ustawy.

Organy władzy publicznej mają na gruncie podatku od towarów i usług szczególny status, wynikający z art. 15 ust. 6 ustawy, zgodnie z którym:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 str. 1 ze zm.), zgodnie z którym:

Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji. (…)

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Rolę powiatu szczegółowo określa ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 107).

Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym:

Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Jak stanowi art. 4 ust. 1 pkt 19 ustawy o samorządzie powiatowym:

Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie utrzymania powiatowych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych.

Natomiast w myśl art. 6 ust. 1 i 2 ustawy o samorządzie powiatowym:

W celu wykonywania zadań powiat może tworzyć jednostki organizacyjne i zawierać umowy z innymi podmiotami.

Powiat nie może prowadzić działalności gospodarczej wykraczającej poza zadania o charakterze użyteczności publicznej.

Realizacja tych zadań następować może także w drodze dostawy towarów i świadczenia usług w rozumieniu art. 7 i art. 8 ustawy (w zakresie dostaw i usług co do zasady odpłatnych). Dodać jednocześnie należy, że wykonywanie wskazanych wyżej zadań może odbywać się w dwojakim charakterze, tj. wykonywanej władzy publicznej lub w warunkach działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przy czym w myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z kolei, na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy:

W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Powyższy przepis stanowi implementację art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym:

W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Oznacza to, że podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. Przeniesienie ciężaru kosztów na inną osobę, nie może być zatem w żaden inny sposób potraktowane niż jako świadczenie usługi w tym samym zakresie. Zatem, podmiot, który odsprzedaje usługę, jest uznawany za dokonującego sprzedaży w takim samym zakresie jak podmiot, który ją pierwotnie wyświadczył, konsekwencją czego jest wystawienie przez niego faktury dokumentującej wyświadczenie tej usługi.

Powołane powyżej przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres. Przez świadczenie usług należy rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Przy czym, świadczenie usług nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy bowiem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy przy tym zaznaczyć, że nie każde powstrzymanie się od działania czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Opodatkowaniu podlegają tylko takie transakcje, w ramach których występuje możliwy do zidentyfikowania konsument towarów lub usług. W związku z tym zaniechanie działania lub tolerowanie czynności lub sytuacji podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywane jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta usługi.

Z treści powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

Przy określeniu, czy miała miejsce czynność podlegająca opodatkowaniu istotne jest zatem określenie czy wykonywano świadczenie i czy wynagrodzenie z tytułu wykonywania tego świadczenia miało być wypłacone. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia;
• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy przy tym podkreślić, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało - jako usługa - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Dana usługa podlega więc opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych.

Należy w tym miejscu wskazać, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. I tak, przykładowo w wyroku z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise, TSUE uznał, że określoną czynność można uznać za wykonaną odpłatnie, jeśli istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto gdy odpłatność za otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miała być opodatkowana VAT.

Na uwagę zasługuje także orzeczenie z 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 R. J. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, gdzie podkreślono, że usługi świadczone są za wynagrodzeniem, wyłącznie jeżeli istnieje stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, na mocy którego występuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez świadczącego usługę stanowi wartość przekazywaną w istocie w zamian za usługę wyświadczoną jej odbiorcy.

Zatem, aby uznać dane świadczenie za świadczenie odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a beneficjentem, i w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Zatem pod pojęciem odpłatności dostawy towarów lub odpłatności świadczenia usług należy rozumieć prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego). Tym samym, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Wobec powyższej analizy, dostawa towarów lub świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy są wykonane odpłatnie, oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

Zatem w odniesieniu do każdej płatności pieniężnej rozpatrywać należy, czy nie stanowi ona otrzymanego wynagrodzenia za jakieś świadczenia wykonane przez dany podmiot. Jeśli można zidentyfikować takie świadczenie, to wówczas otrzymaną płatność należałoby potraktować jako wynagrodzenie za usługę. W przypadku więc, gdy podmiot płacący uzyskuje korzyść z pewnego rodzaju sytuacji, zobowiązanie takie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jako świadczenie usługi.

Z okoliczności sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Otrzymali Państwo promesę w ramach dofinansowania inwestycji z Rządowego Funduszu Polski Ład na realizację zadania Przebudowa (...) oraz modernizacja w ramach poprawy efektywności energetycznej użyteczności publicznej, w wysokości 90% wartości zadania, wkład własny stanowi 10% wartości zadania z czego 31% stanowią środki Miasta (...) w zakresie budynku przy ul. (...).

Budynek przy ul. (...) stanowi Państwa współwłasność (69%) oraz Miasta (...) (31%). Miasto (...) zobowiązało się pokryć część kosztów przypadających na ich udział w nieruchomości tj. 31% z 10% stanowiących wkład własny Powiatu. Budynek przy ul. (...) nie jest wykorzystywany przez Powiat do działalności opodatkowanej.

Towary i usługi nabywane w trakcie realizacji zadania w zakresie wkładu własnego Powiatu, będą wykorzystywane do działalności niepodlegającej opodatkowaniu, ich wykorzystanie przekłada się na obszar działalności niepodlegającej opodatkowaniu, w zakresie w jakim Powiat jest ich właścicielem tj. 69% z mocy prawa jako organ władzy publicznej. W pozostałym zakresie wkładu własnego Powiatu, towary i usługi nabywane w trakcie realizacji zadania będą wykorzystane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług tzn. dojdzie do odsprzedaży towarów i usług Miastu (...).

(...) r. pomiędzy stronami została zawarta umowa cywilno-prawna w sprawie partycypacji w kosztach utrzymania nieruchomości przy ul. (...) oraz aneks z (...) r., w których zawarto postanowienia o zwrocie kosztów związanych z utrzymaniem nieruchomości, remontów oraz inwestycji przez Miasto (...) na rzecz Powiatu (...), Powiat z tego tytułu nie otrzymuje wynagrodzenia.

W związku z powyższym Powiat (...) wystawi fakturę (refakturę) VAT dla Miasta (...), która będzie dokumentować czynności wykonane przez wykonawcę usługi, tj. czynności wskazane na fakturze wystawionej na Powiat (...), obciążając Miasto (...) według udziału procentowego przypadającego na jego część. Powiat nie doliczy swojej marży.

Faktura wystawiona na rzecz Miasta (...) dokumentuje czynności związane z przebudową (…) oraz jego modernizacją w ramach poprawy efektywności energetycznej użyteczności publicznej, wykonanie projektu budowlanego, nadzór inwestorski. Czynności te są opodatkowane podatkiem VAT w wysokości 23%.

Odsprzedaż usług od wykonawcy robót następuje według takich samych cen jak zakup tych usług od wykonawcy robót.

Wydatki związane z zadaniem będą Państwo ponosili we własnym imieniu, ale na rzecz Miasta (...) zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy o VAT.

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w części przypadającej na wystawioną fakturę dla Miasta (...).

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz powołane regulacje prawne należy stwierdzić, że świadczenie wskazanej wyżej usługi na podstawie umowy cywilnoprawnej zawartej pomiędzy Powiatem a Miastem (...) będzie niewątpliwie czynnością cywilnoprawną. Zatem, w analizowanej sprawie, Powiat nie będzie działał jako organ władzy publicznej i w konsekwencji nie będzie mógł skorzystać z wyłączenia, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że świadczenie usług ma również miejsce wówczas, gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług.

W rozpatrywanej sprawie zostanie spełniony warunek wskazany w art. 8 ust. 2a ustawy, należy bowiem stwierdzić, że mamy w tym przypadku do czynienia ze świadczeniem usług przez Powiat na rzecz Miasta (...), gdyż usługa polegająca modernizacji i przebudowie (...) w ramach poprawy efektywności energetycznej, wykonaniu projektu budowlanego, nadzorowi inwestorskiemu w budynku będącym współwłasnością Państwa i Miasta (...) została nabyta w Państwa imieniu, ale w związku z podpisaną umową cywilno-prawną, na rzecz Miasta (...).

W tej sytuacji, zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy, przyjmuje się, że Państwo sami będą nabywali i wyświadczali usługę na rzecz Miasta (...).

Pomiędzy otrzymywaną przez Powiat płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego tych płatności, tj. Miastem (...), zachodzić będzie związek bezpośredni, bowiem płatność będzie następować w zamian za to świadczenie, tj. za przebudowę (...).

Należy podkreślić, że dla opodatkowania danej czynności nie jest istotnym czy wykonanie tej czynności prowadzi do powstania po stronie świadczącego zysku czy też straty. Opodatkowaniu podatkiem VAT podlega bowiem każde świadczenie, za które zostało wypłacone wynagrodzenie.

Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie pokrywa koszty świadczenia czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane „po kosztach” ich świadczenia, bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie.

W istocie okoliczność, czy transakcja została dokonana po cenie niższej, czy też wyższej od kosztu świadczenia, nie ma znaczenia dla zakwalifikowania transakcji jako „transakcji odpłatnej” w rozumieniu art. 5 ustawy, bowiem to ostatnie pojęcie wymaga wyłącznie istnienia bezpośredniego związku między dostawą towarów lub świadczeniem usług, a świadczeniem wzajemnym rzeczywiście otrzymanym przez podatnika.

W analizowanej sprawie wystąpi usługodawca (Państwo), który wykona usługi na rzecz innego podmiotu (Miasta (...)), a więc czynności będące przedmiotem wniosku, za które otrzymają Państwo wpłatę kwoty odpowiadającej udziałowi procentowemu przypadającemu na współwłaściciela budynku, czyli Miasta (...), stanowiące wynagrodzenie za przebudowę (...). Zwrot poniesionych przez Państwa kosztów w związku z realizacją ww. zadania w części dotyczącej Miasta (...) będzie stanowił zapłatę za czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, wykonywane przez Państwa będącego w tym zakresie podatnikiem podatku od towarów i usług.

Należy zaznaczyć, że ponieważ część zadania zrealizowana zostanie w zamian za świadczenie pieniężne (wkład Miasta (...)), nie można mówić o nieodpłatnym świadczeniu usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy.

Zatem, koszty zakupu towarów i usług, gdzie odbiorcą jest inny podmiot (strona umowy -Miasto) niż podmiot obciążony (Państwo) przez świadczącego usługę i dokonującego dostawy towarów, Państwo zobowiązani są przenieść na faktycznego odbiorcę (Miasto).

W konsekwencji, nabycie w ramach zadania towarów i usług przez Państwa winno być przedmiotem odsprzedaży towarów i usług dla strony zadania przy zastosowaniu tej samej stawki co stawka, według której towary i usługi zostały opodatkowane przez wykonawcę robót faktycznie świadczącego te usługi i dostawcę faktycznie dokonującego dostawy towarów. Państwo będą występowali zatem w charakterze zarówno otrzymującego usługi i towary, jak i wyświadczającego usługi i dokonującego dostawy towarów (na rzecz strony umowy - tj. Miasta).

Jak wynika z opisu sprawy towary i usługi nabywane w trakcie realizacji zadania dot. budynku przy ul. (...) w zakresie Państwa wkładu własnego będą wykorzystywane do działalności niepodlegającej opodatkowaniu, ich wykorzystanie przekłada się na obszar działalności niepodlegającej opodatkowaniu, w zakresie, w jakim są Państwo jest ich właścicielem, tj. 69% z mocy prawa jako organ władzy publicznej. W pozostałym zakresie towary i usługi nabywane w trakcie realizacji ww. zadania będą wykorzystane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, tzn. dojdzie do odsprzedaży towarów i usług stronie umowy, tj. Miastu (...), będącemu współwłaścicielem ww. budynku.

Ponadto należy wskazać, że - w pierwszej kolejności - powinni Państwo wyodrębnić wartość zakupów, w tym podatku naliczonego z otrzymywanych faktur dokumentujących ww. zakupy, która będzie bezpośrednio odsprzedawana w związku z istnieniem współwłasności budynku. W odniesieniu do tak wyodrębnionego podatku naliczonego będzie Państwu - na zasadzie tzw. bezpośredniej alokacji, jako związanego wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi - przysługiwać prawo do odliczenia.

W związku z powyższym na mocy art. 86 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy będą mieli Państwo - jako czynny, zarejestrowany podatnik podatku VAT - prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur otrzymanych od wykonawcy robót w części, w jakiej będą Państwo wykorzystywali nabywane towary i usługi do czynności opodatkowanych, tj. w zakresie, w jakim nabywane towary i usługi są związane z realizacją zadania w części przypadającej na stronę umowy (Miasto), o ile nie wystąpią wyłączenia zawarte w art. 88 ustawy.

Podsumowując, będzie Państwu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w części przypadającej na wystawione faktury dla Miasta (...), zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, wskazanych w art. 88 ustawy.

Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).