Prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktury wystawionych przez dostawcę. - Interpretacja - 0114-KDIP1-2.4012.18.2024.1.GK

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 14 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-2.4012.18.2024.1.GK

Temat interpretacji

Prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktury wystawionych przez dostawcę.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 stycznia 2024 r. wpłynął za pośrednictwem platformy ePUAP Pana wniosek z 11 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktury wystawionych przez dostawcę. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

W lipcu 2022 r. zaczął Pan prowadzić jednoosobową działalność gospodarczą. Jest Pan czynnym podatnikiem VAT w transakcjach krajowych oraz wewnątrzwspólnotowych figurując na tzw. „białej liście” oraz w „VISE”. Jak każdy podmiot gospodarczy musi Pan przestrzegać obowiązków wynikających m.in. z przepisów podatkowych. Jednocześnie posiada Pan na gruncie podatku VAT prawa, z których korzysta. I tak: sprzedając towar, wykonując usługę nalicza Pan podatek VAT, wykazując go w deklaracji JPK_VAT, jako podatek należny do odprowadzenia do US oraz kupując towar, usługę na potrzeby prowadzonej przez Pana działalności odlicza Pan ten podatek wykazując, jako naliczony.

Chcąc pozyskać oryginalny towar (odzież, obuwie sportowe), a przede wszystkim po przystępnej cenie, dokonuje Pan transakcji z podmiotami krajowymi oraz zagranicznymi posiadającymi także NIP na potrzeby polskiego rozliczenia podatku VAT. Nadmienia Pan, że zakupiony towar służy Panu w działalności wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Jeden z Pana zagranicznych kontrahentów w 2012 r. zarejestrował się na potrzeby VAT w Polsce i nadal jest czynnym podatnikiem (figuruje na stronie Ministerstwa Finansów - podatki.gov.pl.). Podmiot ten, główną siedzibę firmy ma w jednym z krajów Unii Europejskiej, jednak będąc polskim, czynnym podatnikiem VAT posiada w Polsce oddział wraz z halami magazynowymi. Towary od wspomnianego sprzedawcy kupuje Pan poprzez polską stronę internetową, przesyłki otrzymuje Pan za pośrednictwem polskich kurierów (tu nawet sprzedający zastrzegł, że zakup wraz z wysyłką odbywa się na terenie Polski). To samo dotyczy wszelkich reklamacji, czy zwrotów - towar odsyła Pan do polskiego magazynu. Często firmy zagraniczne, w tym Pana wspomniany dostawca w swoich regulaminach informują, iż zakup skierowany jest do konsumentów finalnych dokonujących zakupu do celów innych niż związanych z prowadzeniem działalności gospodarczych. Pomimo tych zapisów, sprzedawcy mają świadomość (informację od kupującego), że ten występuje, jako podmiot gospodarczy i zawierają pomiędzy sobą transakcje sprzedaż - kupno, jako dwa podmioty gospodarcze, czynni podatnicy VAT.

Taka sytuacja występowała i występuje u wielu przedsiębiorców i dotyczy także Pana osoby. Tu przytoczył Pan pozytywnie wydane przez Dyrektora KIS indywidualne interpretacje, np. 0113-KDIPT1-2.4012.280.2022.1.JS z dnia 2 czerwca 2022 r., gdzie Dyrektor „uznał stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe, (...) iż Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT wykazanego w fakturach od dostawców, którzy traktują tożsame nabycie towarów, jako sprzedaż na rzecz osób nieprowadzących działalności gospodarczej. (...) „...Wnioskodawca występuje w transakcjach handlowych z dostawcami towaru, jako nabywca w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą - we wszelkich transakcjach handlowych identyfikuje się, jako przedsiębiorca, podając m.in. swój numer NIP. (.)”; 0111-KDIB3-1.4012.159.2022.2.IK z dnia 15 czerwca 2022 r. - (...)„... Dostawca A jest jednakże zarejestrowany do polskiego rejestru podatników VAT i ma wydany polski numer NIP. Podczas dokonywania zakupów u dostawcy A będącego podatnikiem prowadzącym działalność gospodarczą, Wnioskodawca występuje, jako nabywca towarów również w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą - we wszelkich transakcjach handlowych identyfikuje się, jako przedsiębiorca, podając m.in. swój numer NIP. Dostawca A sprzedając towary dla wnioskodawcy traktuje jednakże sprzedaż swojego towaru, jako sprzedaż dla podmiotów nieprowadzących działalności gospodarczej ...” lub 0111-KDIB3-1.4012.613.2022.1.IK z 25 października 2022 r.

Wracając do Pana przedmiotowej sprawy, nadmienia Pan, iż w przypadku kupna towaru od kontrahentów zagranicznych wyraźnie zaznacza Pan identyfikację nabywcy - czynnego podatnika VAT prowadzącego działalność gospodarczą, a nie konsumenta (chyba, że zakupuje Pan towar na użytek własny, prywatny, ale nie to jest tematem wniosku o wydanie interpretacji podatkowej). Dokonując zakupów od razu podaje Pan wszelkie dane identyfikacji podatkowej do wystawienia przez sprzedawcę faktury. Każda otrzymana faktura formalnie spełnia wszelkie wymogi zgodnie z art. 106e ust. 1 ustawy o VAT. Wystawione dokumenty posiadają: numerację dokumentu, daty transakcji, wszelkie dane identyfikujące nabywcę jak i sprzedawcę (imię nazwisko, nazwę firmy, adres, a przede wszystkim NIP obydwu stron), ceny jednostkowe i podsumowujące, ceny netto, brutto, 23% podatek VAT, nazwę towaru, ilość. Należy zaznaczyć także, że faktury (pomimo dostawców zagranicznych mających oddziały w Polsce) są wystawione w języku polskim. Jedyne nazewnictwo w języku ojczystym sprzedawcy to dane firmowe wraz z adresem. Nietypowym akcentem (poza regulaminem) u Pana zagranicznego kontrahenta są jego uwagi, zapisy na fakturach: tj. „Ten rachunek nie może zostać wykorzystany do odliczenia naliczonego podatku VAT. Zakup (...) do użytku osobistego” oraz dodatkowe nazewnictwo przy fakturze VAT - „numer rachunku. i rachunek z dnia”. Czy w wymienionych sytuacjach (regulamin, zapis „Ten rachunek (…) „oraz występujące nazewnictwo „rachunek”) nie rodzi się wątpliwość możliwości odliczenia podatku VAT wykazanego w fakturach od dostawców? Czy nabywca jest odpowiedzialny za poczynania sprzedającego, który wie, że zawierana jest transakcja pomiędzy stronami będącymi czynnymi podatnikami VAT - osobami prowadzącymi działalność, a pomimo tej wiedzy traktuje kupującego, jako konsumenta?

Pytanie

1.Czy w przedstawionych okolicznościach, przy zawieraniu transakcji sprzedaży - kupna, która dokonywana jest przez dwa podmioty będące czynnymi podatnikami VAT zarejestrowanymi w Polsce, przysługuje kupującemu prawo odliczenia naliczonego podatku VAT?

2.Czy zapis na fakturach sprzedaż - „rachunek”, nie można odliczyć podatku VAT” mają w przypadku odliczenia VAT znaczenie?

Pana stanowisko w sprawie

Jako Wnioskodawca stoi Pan na stanowisku, że opisane przeze Pana niejasności nie stanowią przeszkód do odliczenia podatku VAT wykazanego w poszczególnych fakturach. Potwierdzeniem Pana stanowiska mogą być pozytywnie wydane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej indywidualne interpretacje podatkowe udostępnione na stronie Eureka (mf.gov.pl) , np. 0113-KDIPT1-2.4012.268.2023.1.KW, 0111-KDIB3-1.4012.521.2023.1.WN, 0113-KDIPT1-2.4012.269.2023.1.PRP, 0111-KDIB3-1.4012.159.2022.2.IK, 0114-KDIP1-3.4012.285.2023.1.MPA, 0113-KDIPT1-2.4012.280.2022.1.JS czy wcześniejsze przytoczone sygnatury. Poza wyżej przytoczonymi wykładniami można posiłkować się w Pana przekonaniu także wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości z 13 grudnia 1989 r. w sprawie Genius Holding BV v. Staatssecretaris van Financien,C-342/87, („(...) zgodnie z art. 17 (2) podatnik może korzystać z prawa do odliczenia podatku VAT przewidzianego w VI Dyrektywie z tytułu dostaw towarów (...) wyłącznie w odniesieniu do podatków faktycznie należnych, tj. podatków przypadających do zapłaty z tytułu działalności podlegającej opodatkowaniu lub zapłaconych (...)), ustawą podatkową, czy wyrokiem TSUE z dnia 22 października 2015 r., sygnatura C-277/14.

W opisanych sprawach nie widnieją negatywne przesłanki niepozwalające odliczyć podatek od dokonanych na potrzeby działalności zakupów. Jest Pan podatnikiem prowadzącym działalność gospodarczą, dokonuje Pan transakcji związanych z czynnościami opodatkowanymi do dalszej odsprzedaży. Posiada Pan dokumenty, które spełniają wszelkie wymogi faktury zgodnie z art. 106e ustawy VAT. Faktury te odzwierciedlają przeprowadzone zdarzenia gospodarcze, potwierdzają rzeczywiste dostawy towarów pomiędzy podmiotami (będącymi w momencie dokonywania transakcji) czynnymi podatnikami VAT, zatem są podstawą do odliczenia wspomnianego podatku.

Kolejny nurtujący zapis na fakturze sprzedawcy „Ten rachunek nie może zostać wykorzystany do odliczenia naliczonego podatku VAT. Zakup (...) do użytku osobistego” również nie jest przeszkodą do skorzystania z przysługującego Panu prawa odliczenia VAT. W istocie sytuacji, nabyty przez Pana towar wprowadza Pan do swojej działalności z zamiarem odsprzedaży, na cele podlegające odliczeniu VAT zgodnie z przysługującym Panu prawem wskazanym w art. 86 ust. 1 tejże ustawy. Zatem jakiekolwiek dopisek na fakturach nie może ograniczać przepisów, które ustawodawca stworzył.

Kolejna sprawa na fakturze VAT to słownictwo „rachunek z dnia”, „numer rachunku”. Wskazane słowa nie mogą przekreślić prawa odliczenia VAT, bowiem zgodnie z przepisami ustawy podatku od towarów i usług, art. 106e, nie ma wymogu opisania dokumentu potwierdzającego zdarzenie gospodarcze tymi słowami. Zatem nie jest to obligatoryjny element faktury, a pozostałe elementy widniejące na dokumencie, w tym identyfikacja podatkowa obydwu stron, kwoty netto, brutto, podatek VAT i inne ważne zapisy spełniają wymogi przepisów prawa podatkowego.

I ostatnim przedmiotowym aspektem interpretacji jest sama postawa sprzedającego, który traktuje kupującego, jako konsumenta. W momencie zawierania transakcji, każda ze stron jest czynnym podatnikiem VAT. Zakupiony towar służy Panu w działalności wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W opisanych czynnościach identyfikuje się Pan, jako podatnik prowadzący działalność, wskazując swój NIP już w procesie składania zamówienia i w celu otrzymania faktury. Jako podatnik wykazuje Pan wszelkie faktury otrzymane od sprzedawcy w deklaracji JPK_VAT. Jak jest w przypadku drugiej strony? Nie wie Pan, domysł może być taki, że pomimo obowiązku ujęcia każdego podatku (transakcji), sprzedawca wykazuje go w deklaracji JPK_VAT, jako zbiorczą sprzedaż z całego okresu. Jednakże braki formalne, tj. brak wykazania Pana, jako przedsiębiorcę poprzez niepokazanie wystawionych dla Pana faktur, nie może pozbawić Pana prawa do odliczenia podatku. Nieprawidłowość złożenia deklaracji przez sprzedawcę nie została wymieniona w przepisach ustawy VAT (art. 86 czy 88) jako przesłanka skutkująca brakiem możliwości realizacji odliczenia VAT.

Tu obowiązkowo należy przytoczyć wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 22 października 2015 r., sygnatura C-277/14 mówiący o tym, że (...) chcąc odliczyć omawiany podatek, podatnik nie ma obowiązku badać sposobności prawidłowego złożenia JPK_VAT przez sprzedawcę. W wyroku jest zastrzeżenie, że Urzędy Skarbowe nie mogą wymagać od kupującego, aby ten ustalał, czy sprzedawca prawidłowo ujmie go we wspomnianej obowiązkowej deklaracji. Zatem skoro identyfikuje się Pan, jako czynny podatnik VAT ma Pan prawo uważać, że dostawca prawidłowo, zgodnie z polskim prawem podatkowym rozlicza podatek prezentując go w swojej deklaracji JPK VAT wskazując Pana, jako nabywcę prowadzącego działalność gospodarczą, a nie, jako konsumenta.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT. W myśl tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na mocy art. 88 ust. 3a ustawy o VAT:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:

1)    sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi:

a)    wystawionymi przez podmiot nieistniejący;

b)    (uchylona);

2)    transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku;

3)    (uchylony)

4)    wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:

a)    stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane – w części dotyczącej tych czynności,

b)    podają kwoty niezgodne z rzeczywistością – w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,

c)    potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego – w części dotyczącej tych czynności;

5)    faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego;

6)    (uchylony)

7)    wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze – w części dotyczącej tych czynności.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Stosownie do art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Z uwagi na terytorialny charakter podatku VAT, opodatkowaniu podlegają wyłącznie czynności, których miejscem świadczenia jest terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które w przypadku dostaw towarów wysyłanych lub transportowanych wyznacza art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Miejscem dostawy towarów jest w przypadku towarów wysyłanych lub transportowanych przez dokonującego ich dostawy, ich nabywcę lub przez osobę trzecią - miejsce, w którym towary znajdują się w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transportu do nabywcy.

Stosowanie do art. 22 ust. 1 pkt 3 ustawy:

Miejscem dostawy towarów jest w przypadku towarów niewysyłanych ani nietransportowanych - miejsce, w którym towary znajdują się w momencie dostawy.

Według art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle art. 2 pkt 31 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o fakturze – rozumie się przez to dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.

Zakres informacji, jakie powinna zawierać faktura wskazany został w art. 106e ust. 1 ustawy.

Stosownie do treści art. 106e ust. 1 pkt 1-15 ustawy:

Faktura powinna zawierać m.in.:

1)    datę wystawienia;

2)    kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;

3)    imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;

4)    numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;

5)    numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;

6)    datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;

7)    nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;

8)    miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;

9)    cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);

10) kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;

11) wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);

12) stawkę podatku albo stawkę podatku od wartości dodanej w przypadku korzystania z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9;

13) sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;

14) kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;

15) kwotę należności ogółem.

Z ww. uregulowań wynika, że faktura powinna m.in. jednoznacznie określać imiona i nazwiska lub nazwy podatnika (sprzedawcy) i nabywcy oraz ich adresy. Faktura powinna zawierać dane nabywcy towaru lub usługi i tym samym dokumentować rzeczywiste zdarzenia gospodarcze, a jako wystawca i nabywca powinni widnieć faktyczni uczestnicy transakcji. Każdorazowo należy ustalić więc nabywcę towaru lub usługi, który powinien wynikać z zawartej umowy.

Należy podkreślić, że celem faktury jest przede wszystkim udokumentowanie rzeczywistego przebiegu zdarzeń gospodarczych, zarówno pod względem przedmiotu transakcji, jak i podmiotów biorących w niej udział.

Faktury są dokumentem o charakterze sformalizowanym. Zatem, co do zasady, faktury muszą być wystawione zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze. Oznacza to, że nie można uznać za prawidłową fakturę, gdy sprzecznie z jej treścią wskazuje zdarzenie gospodarcze, które w ogóle nie zaistniało bądź zaistniało w innych rozmiarach albo między innymi podmiotami. Faktura potwierdza zaistniałe zdarzenia gospodarcze, a jej elementy formalne wymagane przez art. 106e ust. 1 ustawy mają wyłącznie znaczenie dowodowe. Jedynie braki merytoryczne faktury mogą wywołać skutek materialny w postaci zmian w przedmiocie lub podstawie opodatkowania, a także doprowadzić do niewłaściwego określenia wysokości podatku.

Z powyższego wynika, że o prawidłowości faktur wystawianych i otrzymywanych przez podatników powinny decydować przede wszystkim ustalenia, czy dokumenty te potwierdzają rzeczywiste transakcje handlowe.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy wskazać, że prawo do odliczenia podatku naliczonego jest podstawowym i fundamentalnym prawem podatnika, wynikającym z konstrukcji podatku od towarów i usług jako podatku od wartości dodanej. Unormowanie to jest implementacją wcześniej obowiązującego art. 17 ust. 2 lit. a VI Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej. To samo wynika z art. 168 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.). Przepis ten jednoznacznie wskazuje, że odliczenie przysługuje jedynie w odniesieniu do podatku powstałego w wyniku czynności wykonanej przez innego podatnika, a dla realizacji tego prawa – stosownie do art. 178 lit. a tej Dyrektywy – konieczne jest posiadanie faktury wystawionej zgodnie z art. 220, art. 236, art. 238, art. 239 i art. 240 Dyrektywy. Sama faktura nie tworzy prawa do odliczenia podatku w niej wykazanego. Prawo do odliczenia przysługuje zatem wówczas, gdy podatek naliczony związany jest z faktycznie dokonanymi czynnościami opodatkowanymi. Potwierdzeniem tego może być wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 13 grudnia 1989 r. w sprawie Genius Holding BV v. Staatssecretaris van Financiën, C-342/87, w którym stwierdzono, że zgodnie z artykułem 17 (2) podatnik może korzystać z prawa do odliczenia podatku VAT przewidzianego w VI Dyrektywie z tytułu dostaw towarów lub świadczenia usług przez innego podatnika wyłącznie w odniesieniu do podatków faktycznie należnych, tj. podatków przypadających do zapłaty z tytułu działalności podlegającej opodatkowaniu lub zapłaconych, o ile były one należne. Zasada ta nie dotyczy podatku, który jest należny tylko z tego powodu, że został wykazany na fakturze. Dysponowanie przez nabywcę fakturą wystawioną przez zbywcę stanowi jedynie formalny warunek skorzystania z tego uprawnienia. Prawo do odliczenia podatku jest następstwem powstania obowiązku podatkowego powstałego na poprzednim etapie obrotu.

Zatem sam fakt otrzymania faktury z wykazanym podatkiem VAT nie jest wystarczającą przesłanką do realizacji prawa do dokonania obniżenia podatku należnego

Aby powstało prawo do odliczenia, u wystawcy faktury podatek VAT musi być wymagalny, co oznacza, że powstał obowiązek podatkowy z tytułu czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem oraz powstała także podstawa opodatkowania z tytułu zrealizowania jednej z czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

W niniejszej sprawie należy również przytoczyć wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie C-439/04 z dnia 6 lipca 2006 r., z którego wynika, że w przypadku gdy dostawa jest realizowana na rzecz podatnika, który nie wiedział i nie mógł wiedzieć o tym, że dana transakcja jest wykorzystywana do celów oszustwa, które zostało popełnione przez sprzedawcę, art. 17 szóstej dyrektywy 77/388 w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych, zmienionej przez dyrektywę 95/7, należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwia się on temu, aby przepis prawa krajowego, zgodnie z którym stwierdzenie nieważności umowy sprzedaży na mocy przepisu prawa cywilnego, który powoduje bezwzględną nieważność umowy jako sprzecznej z zasadami porządku publicznego, powodował utratę prawa do odliczenia podatku od wartości dodanej zapłaconego przez podatnika.

Natomiast gdy na podstawie obiektywnych okoliczności zostanie ustalone, że dostawa została zrealizowana na rzecz podatnika, który wiedział lub powinien wiedzieć, że nabywając towar, uczestniczył w transakcji wykorzystanej do popełnienia oszustwa w podatku od wartości dodanej, stwierdzenie niemożności skorzystania z prawa do odliczenia należy do sądu krajowego.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 21 lutego 2017 r. sygn. akt I FSK 1679/16 wyraźnie podkreślił, powołując się m.in. na wyrok TSUE z dnia 22 października 2015 r. w sprawie C-277/14 PPUH Stehcemp, że jeżeli istnieją przesłanki, by podejrzewać nieprawidłowości lub naruszenie prawa, przezorny przedsiębiorca powinien, zależnie od okoliczności konkretnego przypadku, zasięgnąć informacji na temat podmiotu, u którego zamierza nabyć towary lub usługi, w celu upewnienia się co do jego wiarygodności. Jednakże organy podatkowe nie mogą w sposób generalny wymagać, by podatnik zamierzający skorzystać z prawa do odliczenia podatku VAT badał, czy wystawca faktury za towary lub usługi, których odliczenie ma dotyczyć, jest podatnikiem, czy dysponuje towarami będącymi przedmiotem transakcji i jest w stanie je dostarczyć oraz czy wywiązuje się z obowiązku złożenia deklaracji i zapłaty podatku VAT, w celu upewnienia się, że podmioty działające na wcześniejszych etapach obrotu nie dopuszczają się nieprawidłowości lub przestępstwa albo żeby podatnik ten posiadał potwierdzające to dokumenty.

Z opisu sprawy wynika, że jest Pan czynnym podatnikiem VAT w transakcjach krajowych oraz wewnątrzwspólnotowych figurując na tzw. „białej liście” oraz w „VISE”. Chcąc pozyskać oryginalny towar (odzież, obuwie sportowe), a przede wszystkim po przystępnej cenie, dokonuje Pan transakcji z podmiotami krajowymi oraz zagranicznymi posiadającymi także NIP na potrzeby polskiego rozliczenia podatku VAT. Nadmienia Pan, że zakupiony towar służy Panu w działalności wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Jeden z Pana zagranicznych kontrahentów w 2012 r. zarejestrował się na potrzeby VAT w Polsce i nadal jest czynnym podatnikiem. Podmiot ten, główną siedzibę firmy ma w jednym z krajów Unii Europejskiej, jednak będąc polskim, czynnym podatnikiem VAT posiada w Polsce oddział wraz z halami magazynowymi. Towary od wspomnianego sprzedawcy kupuje Pan poprzez polską stronę internetową, przesyłki otrzymuje Pan za pośrednictwem polskich kurierów (tu nawet sprzedający zastrzegł, że zakup wraz z wysyłką odbywa się na terenie Polski). To samo dotyczy wszelkich reklamacji, czy zwrotów - towar odsyła Pan do polskiego magazynu. Często firmy zagraniczne, w tym Pana wspomniany dostawca w swoich regulaminach informują, iż zakup skierowany jest do konsumentów finalnych dokonujących zakupu do celów innych niż związanych z prowadzeniem działalności gospodarczych. Pomimo tych zapisów, sprzedawcy mają świadomość (informację od kupującego), że ten występuje, jako podmiot gospodarczy i zawierają pomiędzy sobą transakcje sprzedaż - kupno, jako dwa podmioty gospodarcze, czynni podatnicy VAT. W przypadku kupna towaru od kontrahentów zagranicznych wyraźnie zaznacza Pan identyfikację nabywcy - czynnego podatnika VAT prowadzącego działalność gospodarczą, a nie konsumenta. Dokonując zakupów od razu podaje Pan wszelkie dane identyfikacji podatkowej do wystawienia przez sprzedawcę faktury. Każda otrzymana faktura formalnie spełnia wszelkie wymogi zgodnie z art. 106e ust. 1 ustawy o VAT. Wystawione dokumenty posiadają: numerację dokumentu, daty transakcji, wszelkie dane identyfikujące nabywcę jak i sprzedawcę (imię nazwisko, nazwę firmy, adres, a przede wszystkim NIP obydwu stron), ceny jednostkowe i podsumowujące, ceny netto, brutto, 23% podatek VAT, nazwę towaru, ilość. Nietypowym akcentem (poza regulaminem) u Pana zagranicznego kontrahenta są jego uwagi, zapisy na fakturach: tj. „Ten rachunek nie może zostać wykorzystany do odliczenia naliczonego podatku VAT. Zakup (...) do użytku osobistego” oraz dodatkowe nazewnictwo przy fakturze VAT - „numer rachunku i rachunek z dnia”.

Pana wątpliwości dotyczą ustalenia czy przysługuje Panu prawo odliczenia naliczonego podatku VAT oraz czy zapisy na fakturach sprzedaży - „rachunek”, „nie można odliczyć podatku VAT” mają w przypadku odliczenia VAT znaczenie.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy należy podkreślić, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej. Przy czym co ważne miejscem świadczenia i opodatkowania nabywanych towarów lub usług musi być Polska.

Jak wskazano, najistotniejszym warunkiem umożliwiającym czynnemu podatnikowi VAT realizację prawa do odliczenia jest związek dokonanych zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Jednocześnie oceny, czy związek ten istnieje lub będzie istniał w przyszłości, należy dokonać w momencie realizowania zakupów, zgodnie z zasadą niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik – aby mógł skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego – nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych i czy miejscem opodatkowania nabywanych towarów lub usług jest Polska.

Przy czym należy podkreślić, że faktura stanowi podstawę dla nabywcy towaru lub usługi do odliczenia podatku naliczonego, bowiem z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy wynika, że podatkiem naliczonym jest kwota podatku wynikająca z faktury.

Konieczność posiadania faktury w kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego potwierdzają również wyroki TSUE. Przykładowo w wyroku z dnia 14 lipca 1988 r. w sprawie C-123/87, Jeunehomme TSUE wskazał, że artykuły 18 ust. 1 lit. a), 22 ust. 3 lit. a) i (b) oraz 22 ust. 8 VI Dyrektywy zezwalają Państwom Członkowskim na wprowadzenie wymogu, zgodnie z którym prawo do odliczenia VAT uzależnione jest od posiadania faktury, która, oprócz spełnienia minimalnych warunków wymienionych w VI Dyrektywie, musi zawierać określone dane niezbędne do tego, by zapewnić stosowanie VAT i umożliwić organom skarbowym sprawowanie nadzoru. Liczba tych danych ani ich rodzaj nie może uniemożliwiać lub nadmiernie utrudniać korzystanie z prawa do odliczenia. Tożsamo w orzeczeniu z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-152/02 Terra Baubedarf-Handel GmbH, Trybunał orzekł, że art. 17 ust. 2 lit. a) i pierwszy akapit art. 18 ust. 2 VI Dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że prawo do odliczenia przysługuje w okresie rozliczeniowym, w którym są spełnione dwa warunki wymagane przez te przepisy, tj. towary powinny być dostarczone lub usługi wykonane, a podatnik powinien być w posiadaniu faktury lub innego dokumentu, który według kryteriów danego państwa członkowskiego jest uznawany za odpowiednik faktury.

Zatem podstawę do dokonania odliczenia podatku naliczonego może stanowić wyłącznie faktura odzwierciedlająca faktyczne zdarzenie gospodarcze w aspekcie podmiotowym, przedmiotowym oraz ilościowym. Tym samym faktura musi potwierdzać, że w rzeczywistości doszło do dostawy towarów lub świadczenia usług pomiędzy konkretnymi podmiotami, w zakresie ściśle określonego towaru lub usługi oraz w zakresie ilości danego towaru lub usługi. Niezgodność któregokolwiek z tych aspektów eliminuje możliwość odliczenia podatku naliczonego, zawartego w fakturze, która nie odzwierciedla rzeczywistego zdarzenia gospodarczego.

Odnosząc się do Pana wątpliwości w pierwszej kolejności należy określić miejsce opodatkowania nabywanych towarów. Jak wynika z opisu sprawy towary od sprzedawcy kupuje Pan przez Polską stronę internetową, a przesyłki otrzymuje Pan za pośrednictwem polskich kurierów. Jak sam Pan wskazał zakup wraz z wysyłką od sprzedawcy odbywa się na terenie Polski. Sprzedawca będący czynnym podatnikiem VAT w Polsce posiada na terenie Polski oddział wraz z halami magazynowymi. Wszelkie reklamacje, czy zwroty również odsyła Pan do polskiego magazynu. Skoro więc miejscem wysyłki od sprzedawcy jest terytorium kraju, tj. Polska, to transakcja ta będzie podlegała opodatkowaniu VAT w Polsce, zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy. Wystawiona przez sprzedawcę faktura powinna więc zawierać polski podatek VAT naliczony uprawniający Pana do odliczenia.  

W analizowanej sprawie, jak wskazał Pan w opisie sprawy, faktura formalnie spełnia wszelkie wymogi zgodnie z art. 106e ust. 1 ustawy o VAT. Prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Przy czym należy wskazać, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie uzależniają prawa podatnika do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od umieszczania stosownych „dopisków” na fakturach. Ustawodawca bowiem przewidział sytuacje, których wystąpienie wyłącza możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, które zostały wskazane w art. 88 ustawy.

Mając zatem na uwadze przedstawiony opis sprawy i powołane regulacje prawne stwierdzić należy, że skoro w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nabywa Pan – jako czynny podatnik VAT – towary (których miejscem świadczenia i opodatkowania jest Polska) od dostawcy posiadającego główną siedzibę w jednym z kraju Unii Europejskiej, zarejestrowanego jako czynny podatnik podatku VAT w polskim rejestrze podatników (posiada w Polsce Oddział wraz z halami magazynowymi) oraz posiada polski numer NIP, wysyłającego przesyłki z terytorium kraju, które służą Panu wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT, to przysługuje/będzie przysługiwało Panu prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego zawartego na otrzymanych fakturach, gdyż spełniony jest/będzie warunek niezbędny do dokonania takiego obniżenia, określony w art. 86 ust. 1 ustawy, tj. związek zakupionego towaru z opodatkowaną podatkiem VAT Pana działalnością gospodarczą. W konsekwencji przy braku zaistnienia negatywnych przesłanek, przysługuje/będzie przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy z faktur wystawionych przez dostawcę.

Podsumowując, w opisanym stanie faktycznym, gdy zawiera Pan transakcje zakupu towarów (których miejscem świadczenia i opodatkowania jest Polska) jako osoba prowadząca działalność gospodarczą, jako czynny podatnik VAT, w sytuacji, gdy nabyte towary służą Panu wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, to stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy przysługuje/będzie przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawionych przez dostawcę, w sytuacji, niezaistnienia przesłanek negatywnych wskazanych w art. 88 ustawy.

Wskazać należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie uzależniają prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od umieszczenia na fakturach dodatkowych zapisów. W okolicznościach niniejszej sprawy zapisy na fakturze VAT umieszczone przez sprzedawcę - „rachunek” i „… nie można odliczyć podatku VAT…” pozostają bez wpływu na prawo do odliczenia podatku naliczonego, gdyż jak Pan wskazał, otrzymane faktury spełniają wszystkie wymogi przewidziane w art. 106e ustawy o VAT.

Należy również podkreślić, że wszelkie ustalenia co do przebiegu i dokumentowania transakcji powinny być przedmiotem uzgodnień pomiędzy stronami tej transakcji w celu uniknięcia nieprawidłowości w rozliczaniu podatku VAT zarówno przez sprzedawców, jak i przez Pana.

W związku z powyższym Pana stanowisko należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

W przedmiotowej sprawie powyższa interpretacja indywidualna dotyczy wyłącznie Pana skutków prawnopodatkowych, a zatem nie wywiera skutku prawnego dla dostawcy. Ponadto należy wskazać, że interpretacja nie ocenia prawidłowości dokonywanych przez dostawcę rozliczeń oraz prowadzonych przez niego ewidencji. Postępowanie w sprawie dotyczącej wydania interpretacji indywidualnej jest postępowaniem szczególnym, mającym charakter uproszczony, odrębny od postępowania podatkowego, uregulowanego w dziale IV Ordynacji podatkowej. Wydając bowiem interpretację indywidualną Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przedstawia jedynie swój pogląd dotyczący wykładni treści analizowanych przepisów i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego (którego elementy przyjmuje, jako podstawę rozstrzygnięcia bez weryfikacji).

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Ponosi Pan ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).