Interpretacja indywidualna z dnia 19 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.3.2024.2.AKA
Temat interpretacji
Opodatkowanie świadczeń niepieniężnych Wspólnika, wykonywanych zgodnie z umową Spółki na podstawie art. 176 Kodeksu spółek handlowych oraz prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z ww. świadczeniem niepieniężnym Wspólnika.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
3 stycznia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 3 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania świadczeń niepieniężnych Wspólnika, wykonywanych zgodnie z umową Spółki na podstawie art. 176 Kodeksu spółek handlowych oraz prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z ww. świadczeniem niepieniężnym Wspólnika.
Uzupełnili go Państwo - pismem z 3 stycznia 2024 r. (wpływ 3 stycznia 2024 r.) oraz – w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 9 lutego 2024 r. (wpływ 9 lutego 2024 r.).
Treść wniosku wspólnego jest następująca:
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1)Zainteresowany będący stroną postępowania:
- A. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:
- M. K.
Opis stanu faktycznego
Wnioskodawczyni jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej również: Spółka z o.o.), posiadającą nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej oraz czynnym podatnikiem VAT. Wspólnikiem Spółki z o.o. jest osoba fizyczna (dalej również: „Wspólnik”, „Zainteresowany”), posiadająca nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej oraz czynnym podatnikiem VAT.
Na podstawie umowy Spółki z o.o., Wspólnik, do czasu pozostawania wspólnikiem Spółki z o.o. lub podjęcia przez zgromadzenie wspólników stosownej uchwały znoszącej opisane poniżej zobowiązanie z art. 176 k.s.h., jest zobowiązany do wykonywania następujących, niepieniężnych i powtarzających się świadczeń na rzecz Spółki z o.o., w szczególności polegających na:
1.wpłacaniu utargu Spółki z o.o. na rachunek bankowy Wspólnika otworzonym tylko i wyłącznie w tym celu, z tym zastrzeżeniem, że Wspólnik nie jest uprawniony do rozporządzania (korzystania) środkami pieniężnymi pochodzącymi z utargu Spółki z o.o.;
2.przelewania wpłaconych środków pieniężnych, o których mowa powyżej z rachunku bankowego Wspólnika na rachunek bankowy Spółki z o.o.
Z tytułu wykonywania powyższych świadczeń Wspólnikowi przysługiwać będzie wynagrodzenie miesięczne, płatne z dołu na rachunek bankowy, do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy, przy czym wysokość wynagrodzenia przysługującego Wspólnikowi może zostać zmieniona uchwałą przez zgromadzenie wspólników. Wspólnik będzie wystawiał fakturę z tytułu wykonywania świadczeń niepieniężnych na rzecz Spółki z o.o. Usługi świadczone przez Wspólnika, będą następnie wykorzystywane w działalności gospodarczej prowadzonej przez Spółkę. Dokonywanie przez Wspólnika wpłat utargu jest warunkiem dysponowania tymi środkami w późniejszym czasie przez Wnioskodawczynię.
Zarówno Wnioskodawczyni, jak i Zainteresowany mają wątpliwości co do rozliczenia w podatku VAT usług świadczonych przez wspólników na podstawie zobowiązania wynikającego z umowy spółki, wprowadzonego do niej zgodnie z art. 176 k.s.h.
Wątpliwości Wspólnika polegają na tym, czy z tytułu świadczonych usług powinien wystawiać fakturę VAT, a jeśli tak i jeśli świadczenie to jest opodatkowane podatkiem VAT, to czy Spółka, wypłacając wynagrodzenie na rzecz Wspólnika, będzie miała prawo obniżenia kwoty podatku VAT należnego z tego tytułu.
W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo:
Na pytanie: „Do jakiej działalności - opodatkowanej czy zwolnionej Spółka będzie wykorzystywała usługi świadczone przez Wspólnika?” wskazali Państwo: „Spółka będzie wykorzystywała usługi świadczone przez Wspólnika do działalności opodatkowanej”.
Na pytanie: „Czy wynagrodzenie, które Wspólnik otrzymuje za wykonywanie na rzecz Spółki powtarzających się świadczeń niepieniężnych stanowi dla Wspólnika przychód wymieniony w art. 12 ust. 1-6 bądź art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 z późn. zm.)? wskazali Państwo: „Nie, wynagrodzenie, które Wspólnik otrzymuje za wykonywanie na rzecz Spółki powtarzających się świadczeń niepieniężnych nie stanowi dla niego przychodu z art. 12 ust. 1-6 bądź art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych”.
Na pytanie: „Przychodem z jakiego źródła - w rozumieniu ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - jest wynagrodzenie uzyskiwane przez Wspólnika na podstawie umowy spółki z tytułu wykonywania powtarzających się świadczeń niepieniężnych?” wskazali Państwo: „Wynagrodzenie Wspólnika uzyskiwane przez niego na podstawie umowy spółki z tytułu wykonywania powtarzających się świadczeń niepieniężnych stanowi dla niego przychód określony w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. przychód z innych źródeł”.
Pytania
1.Czy świadczenia niepieniężne wykonywane przez Wspólnika na rzecz Spółki z o.o. podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
2.Czy Wnioskodawczyni przysługiwać będzie możliwość obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku od towarów i usług naliczonego z tytułu wypłaty wynagrodzenia za świadczenia niepieniężne wykonywane przez Wspólnika?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Zainteresowanych:
Ad 1
Zdaniem Wnioskodawczyni i Zainteresowanego świadczenia niepieniężne wykonywane przez Wspólnika na rzecz Spółki z o.o. będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 z późn. zm., dalej: ustawa o VAT), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Z kolei jako świadczenie usług, na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o VAT należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, która nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT. Podatnikami podatku VAT są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności (art. 15 ust. 1 ustawy o VAT).
Jednocześnie jak stanowi art. 15 ust. 3 ustawy o VAT, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą nie uznaje się czynności:
1.z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa o PIT),
2.z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy o PIT, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.
Wynagrodzenie otrzymywane przez wspólnika z tytułu świadczeń niepieniężnych wykonywanych przez niego na rzecz spółki na podstawie art. 176 k.s.h. stanowi przychód z innych źródeł, określony w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT. Wynagrodzenie nie ma bowiem charakteru przychodów z tytułu wykonywanej pracy ani z działalności wykonywanej osobiście.
Potwierdza to m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 1 czerwca 2021 r. (0114-KDIP3-1.4011.145.2021.2.MG) oraz w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 20 października 2020 r. (0113-KDIPT2-3.4011.686.2020.1.GG). W stanie faktycznym opisanym w niniejszym wniosku dojdzie do wykonywania przez Wspólnika na rzecz Spółki z o.o. świadczeń niepieniężnych, które należy zaliczyć do usług w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT. Jednocześnie, w związku z tym, że wynagrodzenie otrzymywane przez Wspólnika z tytułu tych świadczeń zaliczone jest do przychodów z innych źródeł, to nie zajdą przesłanki z art. 15 ust. 3 ustawy o VAT, które pozwalają na wyłączenie z grona podatników osoby fizycznej. Wobec powyższego, świadczenia wykonywane przez Wspólnika będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Stanowisko powyższe potwierdza m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14 stycznia 2022 r. (0111-KDIB3-1.4012.975.2021.2.IK): „Niewątpliwie w przypadku świadczenia przez Pana na podstawie umowy odpłatnie usług na rzecz Spółki będziemy mieć do czynienia ze świadczeniem, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść tj. Spółka. Pan natomiast w zamian za wykonane świadczenie będzie otrzymywać od Spółki wynagrodzenie. Z powołanych przepisów wynika, że możliwość stosowania cyt. przepisu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku VAT i tym samym możliwość wyłączenia z grona podatników osobę fizyczną będącą Wspólnikiem Spółki, wymaga łącznego spełnienia wszystkich wymienionych w przepisie kryteriów, w tym zaliczenia przychodów z tytułu wykonania tych czynności do przychodów wymienionych w art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub w art. 12 pkt 1-6. Stąd też niespełnienie warunku w zakresie uznania przychodów osiąganych z tytułu wykonywanych czynności za przychody wymienione w art. 12 ust. 1-6 (przychody z tytułu wykonywanej pracy) lub w art. 13 pkt 2-9 (przychody z działalności wykonywanej osobiście) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powoduje, iż czynności wykonywane odpłatnie przez Pana jako Wspólnika Spółki uznać należy za podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Tym samym będzie Pan podatnikiem z tytułu czynności wykonywanych odpłatnie na rzecz Spółki w okolicznościach wskazanych we wniosku i będą one podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych”. W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawczyni i Zainteresowanego należy uznać za prawidłowe.
Ad 2
Zdaniem Wnioskodawczyni i Zainteresowanego, Wnioskodawczyni przysługiwać będzie możliwość obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku od towarów i usług naliczonego z tytułu wypłaty wynagrodzenia za świadczenia niepieniężne wykonywane przez Wspólnika. W związku z wykonywaniem przez Wspólnika świadczeń niepieniężnych na rzecz Spółki z o.o., Wspólnik wystawi fakturę VAT, na której widnieć będzie kwota podatku VAT. Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Jeżeli zatem nabyte usługi będą wykorzystywane dalej w działalności gospodarczej, to podatnik może obniżyć należny podatek VAT o podatek naliczony przy nabyciu takich usług. Odliczenie to jest możliwe o ile nie zachodzą wyłączenia co do zastosowania takiego mechanizmu przewidziane w art. 88 ustawy o VAT (m.in. nie stosuje się odliczenia, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku). Wykonywanie świadczeń niepieniężnych przez Wspólnika na rzecz Spółki z o.o. będzie podlegać opodatkowaniu, ponieważ Wspólnik działać będzie jak podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT, co zostało już wyjaśnione w stanowisku do pytania nr 1. Spółka natomiast wykorzysta świadczenia niepieniężne w dalszej działalności. Dokonywanie wpłat utargu przez Wspólnika najpierw na specjalnie do tego przygotowane konto bankowe Wspólnika i następnie ich przekazanie na rachunek firmowy Spółki z o.o. pozwoli na dysponowanie tymi środkami pieniężnymi przez Spółkę z o.o., między innymi na cele bieżącej działalności, która jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Spółce przysługiwać zatem będzie uprawnienie do dokonania obniżenia na podstawie art. 86 ustawy o VAT. Stanowisko Wnioskodawcy potwierdza m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 18 sierpnia 2023 r. (0114-KDIP4-1.4012.319.2023. 5.RMA): „Jak wskazali Państwo we wniosku, są Państwo zarejestrowani jako podatnik VAT czynny. Usługi świadczone przez Państwa na rzecz klientów podlegają pod opodatkowanie podatkiem VAT. W Państwa ocenie czynności świadczone przez wspólnika na Państwa rzecz będą związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. Jednocześnie powyżej rozstrzygnięto, że świadczenia niepieniężne wykonywane przez wspólnika na Państwa rzecz podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 8 ust. 1 ustawy, a wspólnik z tego tytułu jest podatnikiem tego podatku. Wskazano również, że w takiej sytuacji wspólnik powinien udokumentować świadczenie usługi poprzez wystawienie faktury na Państwa rzecz jako nabywcy tej usługi. Zatem w sytuacji, gdy wspólnik nie będzie korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy, to Państwu, zarejestrowanemu czynnemu podatnikowi podatku od towarów i usług, w związku z wykorzystywaniem do czynności opodatkowanych, przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury wystawionej przez wspólnika (podatnika podatku VAT) z tytułu wykonywania powtarzających się świadczeń niepieniężnych (czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług). Wynika to z faktu, że w analizowanym przypadku będą spełnione wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego. Prawo to będzie przysługiwało pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych zawartych w art. 88 ustawy”.
Biorąc powyższe pod uwagę, ze względu na to, że wykonywanie świadczeń niepieniężnych przez Wspólnika opodatkowane będzie podatkiem VAT, a usługi te są niezbędne w dalszej działalności gospodarczej Spółki z o.o., to możliwe będzie obniżenie podatku VAT należnego o podatek naliczony przy nabyciu usług świadczonych przez Wspólnika.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Z art. 7 ust. 1 ustawy wynika, że:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres. Przez świadczenie należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie, powstrzymanie się od działania (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 tej ustawy.
Należy jednak zaznaczyć, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.
W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności, przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Z kolei, art. 15 ust. 3 ustawy stanowi, że:
Za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności:
1) z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1–6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych;
2) (uchylony);
3) z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.
Przywołany przepis art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług jest wynikiem dostosowania prawodawstwa krajowego do prawodawstwa wspólnotowego – art. 10 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą.
Zgodnie z postanowieniami art. 9 ust. 1 Dyrektywy:
„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.
Natomiast art. 10 Dyrektywy stanowi, że:
Warunek, o którym mowa w art. 9 ust. 1, przewidujący, że działalność gospodarcza jest prowadzona samodzielnie wyklucza opodatkowanie VAT pracowników i innych osób, o ile są one związane z pracodawcą umową o pracę lub jakimikolwiek innymi więzami prawnymi tworzącymi stosunek prawny między pracodawcą a pracownikiem w zakresie warunków pracy, wynagrodzenia i odpowiedzialności pracodawcy.
Z powołanego wyżej przepisu art. 15 ust. 3 ustawy wynika, że podstawowym warunkiem dla uznania, że określone czynności wykonywane przez osobę fizyczną nie stanowią samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej i tym samym pozostają poza regulacjami ustawy o podatku od towarów i usług, jest uznanie przychodów osiąganych z tytułu wykonywanych czynności za przychody wymienione w art. 12 ust. 1-6 (przychody z wykonywanej pracy) lub w art. 13 pkt 2-9 (przychody z działalności wykonywanej osobiście) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ponadto, jak wynika z treści art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, dla uznania, że określone czynności wykonywane przez osobę fizyczną nie stanowią samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej i tym samym pozostają poza regulacjami ustawy o podatku od towarów i usług, poza spełnieniem warunku zaliczenia przychodu do art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, istotne jest również łączne spełnienie wszystkich elementów wymienionych w tym przepisie, tj. związanie zleceniobiorcy ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym a wykonującym zlecane czynności co do warunków:
- wykonywania tych czynności,
- wynagrodzenia, oraz
- odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.
A zatem, wyłączone z opodatkowania są czynności, których prawodawca, zgodnie z art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, nie uznaje za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, pod warunkiem, że uzyskiwane przychody są przychodami, o których mowa w art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz podmioty uzyskujące te przychody związane są ze zlecającym ich wykonanie więzami tworzącymi stosunek prawny co do warunków ich wykonania, wynagrodzenia oraz odpowiedzialności zlecającego za wykonanie tych czynności. Odpowiedzialność zlecającego wykonanie tych czynności, to odpowiedzialność wobec osób trzecich.
Przedmiotowe zagadnienie było również przedmiotem rozważań Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (orzeczenia w sprawie C-202/90 Ayuntamiento de Sevilla przeciwko Recaudadores de Tributos de las Zonas primera y segunda, C-235/85 Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Królestwu Niderlandów).
TSUE w ww. orzeczeniach wskazał, że za samodzielną nie będzie mogła być uznana działalność gospodarcza, która wykonywana jest przy wykorzystaniu infrastruktury i organizacji wewnętrznej podmiotu, na rzecz którego jest prowadzona, nie powoduje żadnego ryzyka ekonomicznego po stronie usługodawcy, a nadto nie powoduje odpowiedzialności usługodawcy wobec osób trzecich za szkody wyrządzone w związku z prowadzoną działalnością. Zatem wyłączone z opodatkowania VAT są stosunki, które pod względem warunków wykonywania czynności, wynagrodzenia oraz odpowiedzialności zlecającego tożsame są ze stosunkiem pracy. Chodzi tutaj w szczególności o element podporządkowania zlecającemu, który jest charakterystyczny dla stosunku pracy.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że na podstawie umowy Spółki z o.o., Wspólnik, do czasu pozostawania wspólnikiem Spółki lub podjęcia przez zgromadzenie wspólników stosownej uchwały znoszącej opisane poniżej zobowiązanie z art. 176 k.s.h., jest zobowiązany do wykonywania następujących, niepieniężnych i powtarzających się świadczeń na rzecz Spółki, w szczególności polegających na wpłacaniu utargu Spółki z o.o. na rachunek bankowy Wspólnika otworzony tylko i wyłącznie w tym celu, z tym zastrzeżeniem, że Wspólnik nie jest uprawniony do rozporządzania (korzystania) środkami pieniężnymi pochodzącymi z utargu Spółki oraz przelewania wpłaconych środków pieniężnych, o których mowa powyżej z rachunku bankowego Wspólnika na rachunek bankowy Spółki.
Z tytułu wykonywania powyższych świadczeń Wspólnikowi przysługiwać będzie wynagrodzenie miesięczne, płatne z dołu na rachunek bankowy, do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy, przy czym wysokość wynagrodzenia przysługującego Wspólnikowi może zostać zmieniona uchwałą przez zgromadzenie wspólników. Wspólnik będzie wystawiał fakturę z tytułu wykonywania świadczeń niepieniężnych na rzecz Spółki.
Wynagrodzenie, które Wspólnik otrzymuje za wykonywanie na rzecz Spółki powtarzających się świadczeń niepieniężnych nie stanowi dla niego przychodu z art. 12 ust. 1-6 bądź art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wynagrodzenie Wspólnika uzyskiwane przez niego na podstawie umowy spółki z tytułu wykonywania powtarzających się świadczeń niepieniężnych stanowi dla niego przychód określony w art. 10 ust. 1 pkt 9 o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. przychód z innych źródeł.
Wątpliwości Państwa dotyczą kwestii opodatkowania podatkiem VAT świadczeń niepieniężnych wykonywanych przez Wspólnika na rzecz Spółki.
Należy wskazać, że na podstawie art. 176 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18):
§ 1. Jeżeli wspólnik ma być zobowiązany do powtarzających się świadczeń niepieniężnych, w umowie spółki należy oznaczyć rodzaj i zakres takich świadczeń.
§ 2. Wynagrodzenie wspólnika za takie świadczenia na rzecz spółki jest wypłacane przez spółkę także w przypadku, gdy sprawozdanie finansowe nie wykazuje zysku. Wynagrodzenie to nie może przewyższać cen lub stawek przyjętych w obrocie.
§ 3. W przypadku określonym w § 1 zbycie udziału, jego części lub ułamkowej części udziału, bądź obciążenie udziału, może nastąpić jedynie za zgodą spółki, o której mowa w art. 182, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
Przepis art. 176 § 1 Kodeksu spółek handlowych umożliwia tworzenie swoistych relacji między wspólnikiem a spółką, które pozwalają im wzajemnie odnosić określone korzyści. Dla spółki oznacza to pewność otrzymania w określonym czasie pewnych świadczeń, zaś dla wspólnika możliwość zbytu świadczeń i otrzymania wynagrodzenia.
Ze świadczeniem usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy mamy do czynienia w sytuacji, w której dana czynność/zachowanie/zdarzenie posiada następujące cechy:
‒stanowi świadczenie dające się wyodrębnić spośród innych czynności dokonywanych przez dany podmiot;
‒świadczenie to może mieć charakter czynny lub bierny ‒ tj. może polegać zarówno na podejmowaniu danych czynności/działań jak również na powstrzymywaniu/zaniechaniu tych czynności/działań czy też ich tolerowaniu.
Przy określeniu, czy miała miejsce czynność podlegająca opodatkowaniu istotne jest zatem określenie, czy wykonywano świadczenie i czy wynagrodzenie z tytułu wykonywania tego świadczenia miało być wypłacone.
Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:
- w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
- świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Należy przy tym podkreślić, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało – jako usługa – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W niniejszej sprawie świadczenia niepieniężne wykonywane przez Wspólnika zgodnie z umową Spółki na podstawie art. 176 KSH - mają charakter odpłatny. W przypadku świadczenia przez Wspólnika na podstawie umowy Spółki odpłatnie usług na rzecz Spółki mamy do czynienia ze świadczeniem, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść, tj. Spółka. Wspólnik natomiast w zamian za wykonane świadczenie niepieniężne otrzymuje od Spółki określone wynagrodzenie.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że możliwość stosowania cyt. wcześniej art. 15 ust. 3 ustawy i tym samym możliwość wyłączenia z grona podatników osoby fizycznej będącej Wspólnikiem Spółki wymaga łącznego spełnienia wszystkich wymienionych w przepisie kryteriów, w tym zaliczenia przychodów z tytułu wykonania tych czynności do przychodów wymienionych w art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub w art. 12 pkt 1-6 tejże ustawy.
W opisie sprawy wskazano, że wynagrodzenie z tytułu wykonywania powtarzających się świadczeń niepieniężnych nie stanowi przychodów wymienionych w art. 12 ust. 16 lub przychodów wymienionych w art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stąd też niespełnienie warunku w zakresie uznania przychodów osiąganych z tytułu wykonywanych przez Wspólnika czynności za przychody wymienione w art. 12 ust. 1-6 (przychody z tytułu wykonywanej pracy) lub w art. 13 pkt 2-9 (przychody z działalności wykonywanej osobiście) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powoduje, że w okolicznościach tej sprawy czynności wykonywane odpłatnie przez Wspólnika na rzecz Spółki uznać należy za czynności wykonywane przez podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy w ramach działalności gospodarczej Wspólnika określonej w art. 15 ust. 2 ustawy.
Skoro nie jest spełniony podstawowy warunek zawarty w art. 15 ust. 3 ustawy pozwalający wyłączyć Wspólnika z grona podatników podatku VAT, to analiza pozostałych warunków z art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, tj. związanie zleceniobiorcy ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym a wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia, oraz odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich - jest bezprzedmiotowa.
W konsekwencji, należy zgodzić się z Państwa stanowiskiem, że w związku z wykonywaniem na rzecz Spółki opisanych we wniosku powtarzających się świadczeń niepieniężnych Wspólnik działa w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, a w konsekwencji wykonywane świadczenia na rzecz Spółki należy uznać za odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, które zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.
Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 uznaję za prawidłowe.
W dalszej kolejności Państwa wątpliwości dotyczą kwestii możliwości obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu wypłaty wynagrodzenia za świadczenia niepieniężne wykonywane przez Wspólnika.
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a) nabycia towarów i usług,
b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Zauważyć należy, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.
W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, jest wykonywanie czynności opodatkowanych.
Podkreślić również należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury w przypadku, gdy: transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Zatem, aby Spółce przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT z otrzymanej faktury, faktura taka musi dokumentować czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.
Jak wynika z okoliczności sprawy, Wspólnik będzie wystawiał fakturę z tytułu wykonywania świadczeń niepieniężnych na rzecz Spółki. Usługi świadczone przez Wspólnika będą następnie wykorzystywane w działalności gospodarczej prowadzonej przez Spółkę.
Skoro, jak wyjaśniono wyżej, Wspólnik z tytułu wykonywania powtarzających się świadczeń niepieniężnych jest podatnikiem podatku VAT, a usługi świadczone na rzecz Spółki będą opodatkowane podatkiem VAT, to Spółka ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wykonywanymi świadczeniami niepieniężnymi przez Wspólnika z wystawionej przez Niego faktury. W analizowanym przypadku są spełnione – wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy – przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego. Spółka jest czynnym podatnikiem podatku VAT, a nabyte przez Nią usługi świadczone przez Wspólnika będą wykorzystywane - zgodnie ze wskazaniem - do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.
Podsumowując, Spółka ma prawo od odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia usług niepieniężnych wykonywanych przez Wspólnika na rzecz Spółki.
Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 uznaję za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
A. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).