Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją zadania. - Interpretacja - 0114-KDIP1-2.4012.65.2024.1.JO

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 14 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-2.4012.65.2024.1.JO

Temat interpretacji

Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją zadania.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 lutego 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 25 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją zadania pn. „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego:

Gmina (…) jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Jako jednostka samorządu terytorialnego wykonuje zadania publiczne zgodnie z ustawą z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2023 r. poz. 40).

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 cyt. ustawy). W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in. gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy).

Gmina (…) zrealizowała projekt pod nazwą „(…)” dofinansowanej z krajowych środków publicznych i środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, w ramach działania „Wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER”, na realizację operacji w zakresie poddziałania 19.2 „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” zgodnie „Umową o przyznaniu pomocy nr (…)” z dnia 16 marca 2023 r. zawartej z Województwem (…).

Przedsięwzięcie pn.: „(…)” polegało na przebudowie drogi gminnej publicznej nr (…) poprzez poprawę jakości nawierzchni na odcinku 990 m. Przebudowa drogi gminnej publicznej polegała na wykonaniu podbudowy z kruszywa naturalnego, ułożeniu górnej warstwy nawierzchni żwirowej na odcinku 990 m, wykonaniu nawierzchni żwirowej na zjazdach na drogi dojazdowe do posesji i pola. Rozwiązania projektowe dla klasy drogi dojazdowej przewidywały wykonanie nowej nawierzchni żwirowej o szerokości 6 m z wykorzystaniem istniejącej nawierzchni żwirowo-gruntowej. Przebudowa polegała również na usunięciu lokalnego zakrzaczenia, usunięciu humusu, wykonaniu remontu jednego przepustu pod drogą i uzupełnieniu korpusu drogowego. Zaprojektowana trasa mieści się w geodezyjnym pasie drogowym – działki nr 1. Inwestycja zapewnia spójność sieci dróg publicznych na obszarze województwa. Przedmiotowa droga publiczna łączy się z drogą powiatową prowadzącą do drogi wojewódzkiej nr (…), wiodącej do głównych ośrodków administracyjnych i gospodarczych w gminie (…) i powiecie (…) oraz stanowiącej główny szlak komunikacyjny łączący (...). Realizacja inwestycji przyczyniła się do uporządkowania i zagospodarowania przestrzeni publicznej oraz poprawy bezpieczeństwa publicznego przez udostępnienie terenów dla mieszkańców. Przebudowa drogi polegała na rozwoju infrastruktury społecznej i wpłynęła na poprawę dostępności obszaru przyległego do drogi z głównymi obiektami użyteczności publicznej i ośrodkami gospodarczymi, przez co obszar odniósł korzyści. Projekt spełnia wymagania służące zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. Przedmiotowa droga jest ogólnodostępna. Po przebudowie zwiększył się poziom bezpieczeństwa jej użytkowników. Głównym celem operacji jest poprawa dostępności i atrakcyjności infrastrukturalnej LGD, zwiększenie dostępności mieszkańców do zrewitalizowanych obiektów służących poprawie jakości życia i dziedzictwu kulturowego poprzez przebudowę publicznej drogi gminnej. Droga jest wykorzystywana nieodpłatnie przez mieszkańców oraz turystów, zgodnie z wnioskiem o dofinansowanie wpłynęła na skrócenie dystansu lub czasu dojazdu do obiektów użyteczności publicznej, w których są świadczone usługi społeczne, zdrowotne, opiekuńczo-wychowawcze lub edukacyjne dla ludności lokalnej.

Gmina (…) jest podatnikiem podatku VAT oraz figuruje w ewidencji podatników podatku VAT i realizując powyższą operację nie może odzyskać w żaden sposób poniesionego kosztu VAT, gdyż końcowy efekt realizacji projektu nie jest w żadnym zakresie związany z wykonywaniem czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2023 poz. 1570) Gmina (…) realizując przedmiotowy projekt nie działa w charakterze podatnika VAT, ponieważ do zadań gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej, w tym spraw obejmujących drogi gminne, ulice, mosty, place oraz organizację ruchu drogowego. Wszystkie faktury związane z przebudową drogi, a także z późniejszym jej utrzymaniem były wystawiane na Gminę (…).

Gmina (…) nie pobiera opłat za korzystanie z niej.

Gmina (…) nie wykorzystuje przebudowanej drogi do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Pytanie

Czy Gminie przysługuje prawo odliczenia podatku VAT od zrealizowanego zadania pod nazwą „(…)”?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina (…) nie ma możliwości odliczenia podatku VAT w związku z realizacją projektu wykonywanego w ramach zadań własnych Gminy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570, dalej: „ustawa o VAT”), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W zakresie, w jakim podatnik wykorzystuje towary i usługi do czynności opodatkowanych, ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT).

Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, za podatnika nie uznaje się organów władzy publicznej w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2023 r. poz. 40, dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”), obszar zadań nałożonych na gminę obejmuje wszystkie sprawy publiczne o charakterze lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. do zakresu działania gmin należą wszelkie sprawy publiczne o Stosownie z art. 7 ust. 1 pkt. 2 ustawy o samorządzie gminnym, do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W świetle przytoczonych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje w przypadku, gdy spełnione zostaną następujące warunki. Odliczenia dokonuje podatnik podatku od towarów i usług w zakresie czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych, a nabyte towary bądź usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Gmina (…) jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

W ramach zadań własnych nałożonych odrębnymi przepisami prawa zrealizowała zadanie inwestycyjne pod nazwą „(…)”.

Przebudowana droga jest ogólnodostępna dla mieszkańców, osób przyjezdnych i turystów. Gmina (…) nie pobiera opłat za korzystanie z drogi, ponieważ do zadań Gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej, m.in. utrzymania gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (ustawa o samorządzie gminnym z 8 marca 1990 r., Dz. U. z 2023 r. poz. 40, art. 7 ust. 1 pkt 2). Gmina (…) nie wykorzystuje przebudowanej drogi do wykonania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług (VAT). Wszystkie faktury związane z przebudową drogi, a także z późniejszym jej utrzymaniem były i są wystawiane na Gminę (…).

Gmina (…) w związku z wykonaną inwestycją nie miała możliwości odzyskania naliczonego podatku VAT, w całości ani w części, zarówno w trakcie ponoszenia kosztów na inwestycję, jak i po jej zakończeniu, ponieważ inwestycja jest z zakresu zadań własnych Gminy ustalonych przepisami krajowymi oraz Gmina nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT z wykorzystaniem inwestycji.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Oznacza to, że w pozostałym zakresie, np. w zakresie zadań własnych nałożonych na gminę na podstawie odrębnych przepisów, jednostki samorządu terytorialnego nie występują jako podatnicy podatku VAT.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy: gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Z opisu sprawy wynika, że zrealizowaliście Państwo projekt pod nazwą „(…)” dofinansowanej z krajowych środków publicznych i środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, w ramach działania „Wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER”, na realizację operacji w zakresie poddziałania 19.2 „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” zgodnie z „Umową o przyznaniu pomocy nr (…)” z 16 marca 2023 r. zawartą z Województwem (…).

Zadanie polegało na przebudowie drogi gminnej publicznej nr (…) poprzez poprawę jakości nawierzchni na odcinku 990 m, które obejmowało wykonanie podbudowy z kruszywa naturalnego, ułożenie górnej warstwy nawierzchni żwirowej na odcinku 990 m, wykonanie nawierzchni żwirowej na zjazdach na drogi dojazdowe do posesji i pola. Droga jest wykorzystywana nieodpłatnie przez mieszkańców oraz turystów, zgodnie z wnioskiem o dofinansowanie wpłynęła na skrócenie dystansu lub czasu dojazdu do obiektów użyteczności publicznej, w których są świadczone usługi społeczne, zdrowotne, opiekuńczo-wychowawcze lub edukacyjne dla ludności lokalnej. Nie wykorzystujecie Państwo przebudowanej drogi do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Realizując przedmiotowy projekt nie działacie Państwo w charakterze podatnika VAT, ponieważ do zadań gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej, w tym spraw obejmujących drogi gminne, ulice, mosty, place oraz organizację ruchu drogowego.

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do odliczenia podatku naliczonego dotyczącego wydatków poniesionych w ramach zadania.

Jak wynika z powołanych przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku od towarów i usług w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W analizowanej sprawie warunki uprawniające do odliczenia podatku nie będą spełnione, gdyż realizując zadanie pn. „(…)”, nie działacie Państwo w charakterze podatnika VAT, lecz w zakresie realizacji zadań własnych polegających na zaspokajaniu potrzeb mieszkańców, a efekty realizacji operacji – jak wynika z wniosku –  nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Jak wynika z opisu sprawy droga jest wykorzystywana nieodpłatnie przez mieszkańców oraz turystów, nie wykorzystujecie Państwo przebudowanej drogi do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji, nie są spełnione przesłanki z art. 86 ust. 1 ustawy uprawniające do odliczenia podatku naliczonego i nie macie Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki w związku z realizacją zadania pn. „(…)”.

Tym samym Państwa stanowisko należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawiliście i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosujecie się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).