Interpretacja indywidualna z dnia 12 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-3.4012.715.2023.1.LM
Temat interpretacji
Wydzierżawienie przez Pana praw do znaku towarowego wypełnia definicję działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, a tym samym podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż w związku z tą konkretną czynnością będzie Pan uznany za podatnika podatku VAT zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy. W konsekwencji, dzierżawa praw do znaku towarowego stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
27 grudnia 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 14 grudnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych w związku z dzierżawą znaku towarowego.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
(…) (Wnioskodawca, Podatnik) jest osobą fizyczną mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP (zgodnie z art. 3 ust. 1a pkt 1 u.p.d.f.). Zawarł Pan 30 grudnia 2022 roku w (…) z A. Spółką akcyjną z siedzibą w (…), przy ul. (…), wpisaną do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS (…), posiadającą kapitał zakładowy w wysokości 20.581.584,90 zł w pełni opłacony, NIP (…) i REGON (…), umowę, na podstawie której oddał A. Spółka akcyjna do korzystania i pobierania pożytków (dzierżawa) przysługujące mu prawo majątkowe w postaci Znaku towarowego (…), na zasadach określonych w tej umowie.
Znak towarowy (…) zarejestrowany jest jako znak graficzny w Urzędzie Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej pod numerem R.(…) na mocy decyzji z dnia 9 maja 2018 r. oraz w Urzędzie Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej - nr EUTM- (…).
Jest Pan jedynym właścicielem praw do znaku towarowego i w chwili zawarcia umowy był uprawniony do Znaku towarowego (…) w pełnym zakresie, w szczególności jest Pan uprawniony do wydzierżawienia tego znaku i pobierania z tego tytułu wynagrodzenia.
Do dnia poprzedzającego dzień zawarcia wskazanej umowy, znak towarowy (…) był wykorzystywany za Pana zgodą przez B. sp. z o.o. z siedzibą w (…).
A. Spółka akcyjna, na podstawie tejże umowy, uprawniona jest do:
a)korzystania ze znaku towarowego (…) w prowadzonej przez siebie działalności na własne potrzeby, tj. m.in. do posługiwania się znakiem towarowym (…) w oznaczeniu własnego przedsiębiorstwa, w tym relacjach handlowych z podmiotami trzecimi;
b)udzielania licencji oraz wyrażania zgód na korzystanie ze znaku towarowego (…) przez podmioty trzecie na dowolnych warunkach, odpłatnie i nieodpłatnie oraz do pobierania korzyści z tego tytułu przypadających, w tym opłat licencyjnych, opłat z tytułu poddzierżawy, najmu itp.;
c)dochodzenia należności z tytułu korzystania ze znaku towarowego (…), w tym korzystania bez Pana zgody lub A. Spółka akcyjna;
d)podejmowania działań marketingowych zmierzających do zwiększenia rozpoznawalności i tym samym rynkowej wartości znaku towarowego (…), wedle swego uznania;
e)podejmowania wszelkich działań mających ochronę znaku towarowego (…) przed bezprawnym jego wykorzystaniem, w tym dokonywania i aktualizowania zgłoszeń rejestracyjnych i ochronnych.
A. Spółka akcyjna zobowiązana jest do ponoszenia kosztów związanych ze znakiem towarowym (…) i jego utrzymaniem, w tym utrzymaniem jego ochrony prawnej, a także ponoszenia kosztów związanych z dochodzeniem swych praw, w zakresie w jakim uprawniona jest do korzystania ze znaku towarowego (…) na podstawie tejże umowy.
W okresie obowiązywania wskazanej umowy zobowiązał się Pan do powstrzymania od zawierania innych umów, które uprawniałyby inne podmioty, jakimkolwiek tytułem, do korzystania ze znaku towarowego (…) lub pobierania z niego pożytków, w tym m.in. umów najmu, dzierżawy, licencyjnych itp.
Wskazana umowa została zawarta na czas określony od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2035 r., przy czym strony zgodnie ustaliły, że z uwagi na fakt jej podpisania 30 grudnia 2022 r., w okresie od 1 stycznia 2022 r. do dnia jej podpisania stosuje się zapisy tejże umowy bowiem takie warunki były przez strony uzgodnione ustnie. Po dniu zaś 31 grudnia 2035 r., jeśli strony nie postanowią inaczej, umowa przekształci się w umowę na czas nieokreślony.
Z tytułu powyższej umowy z (…) Spółką akcyjną z 30 grudnia 2022 roku pobiera Pan następujące wynagrodzenie:
a)podstawowe w wysokości 33.000 zł miesięcznie;
b)dodatkowe w kwocie stanowiącej równowartość 4% przychodów netto zrealizowanych przez B. sp. z o.o. w pierwszym roku obowiązywania umowy (tj. za rok 2022), 5% w drugim roku obowiązywania umowy (tj. za rok 2023) oraz 6% w każdym kolejnym roku obowiązywania umowy (począwszy od 2024 roku).
- przelewem na rachunek Pana bankowy.
Wynagrodzenie podstawowe, w roku 2023 wyniesie 36.300 zł miesięcznie, zaś w roku 2024 - 39.930 zł miesięcznie. W kolejnych latach będzie waloryzowane o wskaźnik rok do roku wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych publikowany przez Prezesa GUS. Aktualizacja może być dokonywana nie częściej niż jeden raz w roku kalendarzowym.
Na Pana żądanie, A. Spółka akcyjna będzie mu też wypłacać w trakcie obowiązywania Umowy zaliczki na poczet należnego mu wynagrodzenia.
Rozpoczął Pan wykonywanie działalności gospodarczej 31 stycznia 2018 r., pod firmą: (...)
Przedmiotem tej działalności jest:
i.Działalność usługowa związana z poprawą kondycji fizycznej (kod PKD : 96.04.Z);
ii.Pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania (kod PKD: 70.22.Z);
iii.Działalność agencji reklamowych (kod PKD: 73.11.Z);
iv.Pozostałe pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane (kod PKD: 85.59.B);
v.Działalność wspomagająca edukację (kod PKD: 85.60.Z);
vi.Pozostała działalność związana ze sportem (kod PKD: 93.19.Z);
vii.Pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna, gdzie indziej niesklasyfikowana (kod PKD: 93.29.B).
Przedmiotem przeważającej działalności gospodarczej zaś jest: Działalność usługowa związana z poprawą kondycji fizycznej (kod PKD : 96.04.Z).
31 marca 2022 r. zawiesił Pan prowadzenie działalności gospodarczej i stan ten trwa do dziś.
Wskazać także należy, że od 14 maja 2019 r., jest Pan Członkiem Zarządu A. Spółki akcyjnej, a także akcjonariuszem tejże spółki.
Zaś znak towarowy (…) stanowi Pana prywatny majątek i nigdy nie był ujęty w ewidencji wartości niematerialnych i prawnych w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.
Nigdy Pan nie prowadził i nie prowadzi także aktualnie działalności gospodarczej w zakresie najmu lub dzierżawy znaków towarowych bądź innych praw. Nie ma Pan w tym zakresie ani doświadczenia ani także wykształcenia.
Bezpośrednio przed zawarciem umowy dzierżawy z A. S.A. nie czynił Pan żadnych starań czy nakładów finansowych. Propozycja zawarcia umowy wyszła od A. S.A. Spółka ta poniosła też koszty przygotowania i zawarcia tejże umowy.
Nie dokonywał Pan też nigdy żadnych czynności celem zwiększenia wartości znaku towarowego, którego jest właścicielem, a także zmierzających do znalezienia kontrahenta oferującego wyższe wynagrodzenie, niż w zawartej umowie, jak przykładowo zawarcie umowy pośrednictwa czy doradztwa w obrocie znakiem towarowym, reklamy i innych czynności marketingowych, mających na celu wypromowanie znaku towarowego, zwiększenie jego atrakcyjności.
Także od chwili zawarcia umowy dzierżawy znaku towarowego z A. S.A. nie utrzymuje Pan zorganizowanego zaplecza właściwego dla przedsiębiorstwa w zakresie dzierżawy znaku towarowego (…) i w zasadzie nie podejmuje Pan żadnych znaczących aktywności, a jedynie monitoruje terminowość płatności wynagrodzenia, a także wystawia i wysyła kontrahentowi rachunki.
Nie korzysta i nie ma potrzeby korzystania Pan z żadnej infrastruktury, jak i zasobów ludzkich (podwykonawców, księgowej) celem wykonywania tejże umowy.
W ramach wykonywanych usług nie będzie wykonywał/nie wykonuje Pan czynności, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy.
Pytanie
Czy wynagrodzenie jakie Pan pobiera z tytułu przedmiotowej umowy z 30 grudnia 2022 roku zawartej z A. Spółką akcyjną polegającej na oddaniu do korzystania i pobierania pożytków (dzierżawa) przysługującego mu prawa majątkowego w postaci znaku towarowego (…) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
Pana stanowisko w sprawie
Pana zdaniem, wynagrodzenie jakie pobiera Pan z tytułu przedmiotowej umowy z 30 grudnia 2022 roku z (…) Spółką akcyjną polegającej na oddaniu do korzystania i pobierania pożytków (dzierżawa) przysługujące mu prawo majątkowe w postaci znaku towarowego (…) nie podlega opodatkowaniu VAT.
Stanowisko Pana oparte jest na następujących argumentach.
Zgodnie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów.
Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie (za wynagrodzeniem).
Należy jednak podkreślić, iż nie każda czynność stanowiąca świadczenie usług, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Spełniona bowiem musi zostać jeszcze jedna przesłanka - czynność może zostać opodatkowana VAT, jeśli zostanie wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ww. ustawy.
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ww. ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza - według art. 15 ust. 2 Ustawy o VAT - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem VAT w świetle przywołanych wyżej przepisów jest więc spełnienie łącznie dwóch przesłanek.
Po pierwsze dana czynność ujęta musi być w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Po drugie zaś - musi zostać wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Taka interpretacja przepisów Ustawy o VAT była wielokrotnie wyrażana na gruncie indywidualnych interpretacji podatkowych.
Na powyższe rozumienie przepisów wskazywano m.in. w piśmie Izby Skarbowej w Opolu z dnia 23 sierpnia 2007 r. (PP-ll/44071-29/07/ISZ), w którym analizując zbliżony stan faktyczny wskazano, że „sprzedaż [...] działek budowlanych wyodrębnionych z nieruchomości gruntowej będącej majątkiem osobistym nie jest działalnością gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Ponadto nie można uznać za podatnika podatku od towarów i usług podmiotu sprzedającego kilka działek wyodrębnionych z nieruchomości gruntowej, zwłaszcza, gdy podział warunkuje zbycie lub osiągnięcie wyższej ceny, jeżeli podatnik ten nie nabył nieruchomości w celu jej odsprzedaży.”
Podobna argumentacja została sformułowana również w interpretacji indywidualnej Izby Skarbowej w Kielcach z 11 grudnia 2007 (PPI/443-148/07), gdzie uznano, iż: „wykonanie czynności podlegającej opodatkowaniu skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego tylko wówczas, gdy została wykonana w ramach działalności gospodarczej. Okoliczność, że podmiot wykonuje czynności wymienione w art. 5 ustawy o VAT nie jest wystarczającą przesłanką do ich opodatkowania podatkiem VAT, bowiem musi działać w charakterze Podatnika, czyli podmiotu wykonującego samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 cytowanej ustawy. Oznacza to, że kryterium działalności gospodarczej wyklucza z grona Podatników VAT osoby fizyczne, które takiej działalności nie prowadzą nawet, jeśli dokonują czynności podlegających opodatkowaniu.
Z uwagi na uniwersalny charakter definicji działalności gospodarczej zawartej w ustawie o VAT Podatnikiem jest każdy podmiot, który prowadzi samodzielnie określoną działalność w sposób zorganizowany i ciągły bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Podatnikiem staje się także ten, kto w sferze prowadzonej działalności gospodarczej, jednorazowo wykonał czynność podlegającą opodatkowaniu w okolicznościach wskazujących na zamiar częstotliwego jej realizowania, niezależnie od tego czy po wykonaniu tej jednej czynności ostatecznie zaprzestanie jej wykonywania.
Przez zamiar wykonywania danej czynności w sposób częstotliwy należy rozumieć chęć, wolę powtarzalnego, a nie jednorazowego realizowania czynności składających się na istotę prowadzenia działalności gospodarczej. Istota częstotliwości wyczerpuje się w powtarzalności określonego działania. Bez znaczenia jest więc ilość oraz czas, w którym dokonywana jest transakcja. Oznacza to, że w każdym przypadku należy indywidualnie badać, czy intencją podmiotu wykonującego czynność, z którą łączą się skutki prawno-podatkowe, było jej wielokrotne realizowanie.”
Natomiast Izba Skarbowa w Warszawie w indywidualnej interpretacji podatkowej z 23 kwietnia 2010 r. (IPPP1-443-318/10-4/PR) wskazała również, że: „Na uwagę zasługuje także fakt, iż uznanie danej osoby za podatnika w myśl ustawy, uzależnione jest od prowadzenia działalności gospodarczej bowiem wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego tylko wtedy, gdy czynność ta została wykonana w ramach działalności gospodarczej. Uzasadnionym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników, nawet jeżeli wykonują czynność dostawy towarów, jeśli zbywają część majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego sprzedaży. Mając na uwadze powyższe uzasadnionym jest twierdzenie, że warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.”
Wskazać również należy, że na gruncie prawa unijnego przyjmuje się, że podmiot wykorzystujący majątek prywatny nie działa w charakterze podatnika. W świetle orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z 9 lipca 2015 r., C-331/14, jeśli podmiot wykorzystuje „takie dobro, którego część postanowił zachować do użytku prywatnego, nie działa w takim charakterze, jeżeli chodzi o sprzedaż tej części (Podobnie wyrok Armbrecht, C-291/92, EU:C: 1995:304, pkt 24). Musi on jednak przejawiać przez cały okres posiadania danego dobra zamiar zachowania jego części w swym majątku prywatnym (wyrok Armbrecht, C-291/92, EU:C:1995:304, pkt 21)”.
Zdaniem TSUE „z orzecznictwa nie można jednak wysnuć wniosku, że sprzedaż przez podatnika terenu, który zaliczył on do swego majątku prywatnego, nie podlega podatkowi VAT jedynie ze względu na tę okoliczność. Jako że transakcje dokonane przez podatnika odpłatnie zasadniczo podlegają bowiem podatkowi VAT, jeżeli podatnik działał w takim charakterze, toteż oprócz zaliczenia do prywatnego majątku konieczne jest jeszcze, aby sprzedaż taka została dokonana przez danego podatnika nie w ramach wykonywania jego działalności gospodarczej, lecz w ramach zarządzania i administrowania jego majątkiem prywatnym.”
Z tego też względu według TSUE „prawdą jest oczywiście, że zwykłe wykonywanie przez właściciela prawa własności nie może samo z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej (podobnie wyrok Słaby i In., C-180/10 i C-181/10, EU:C:2011:589, pkt 36).”
Stanowisko zbieżne z orzecznictwem TSUE zajmują polskie sądy administracyjne. Tak na przykład według wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu (wyrok z 9 lutego 2010 r. sygn. akt I SA/Po 1015/09) „ani okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości, ani nawet formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności - bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika od towarów i usług”.
Okoliczności prezentowanej przez Pana sprawy wskazują, że zawierając umowę dzierżawy nie będzie działał Pan w charakterze podatnika. Wskazać bowiem należy, że co do zasady nie ponosi Pan żadnych kosztów w związku z wykonywaniem opisanej umowy dzierżawy znaku towarowego. Zauważyć bowiem należy, że trudno przyjmować, że Pana aktywność opisana w stanie faktycznym wykracza poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Nie podjął Pan bowiem ciągu działań, które wskazywałyby na aktywność w tymże zakresie.
Do chwili obecnej nie ponosił Pan też żadnych nakładów zwiększających wartość znaku towarowego, którego jest właścicielem, jak i innych czynności polegających na znalezieniu kontrahenta oferującego wyższe wynagrodzenie, niż w zawartej umowie, jak przykładowo zawarcie umowy pośrednictwa czy doradztwa w obrocie znakiem towarowym, reklamy i innych czynności marketingowych, mających na celu wypromowanie znaku towarowego, zwiększenie jego atrakcyjności.
Wskazać również należy, że także czynności poprzedzające i zmierzające do zawarcia umowy dzierżawy znaku towarowego z A. S.A. także nie łączyły się dla Pana z żadnymi nakładami osobistymi czy finansowymi. Propozycja zawarcia umowy wyszła od A. S.A. Spółka ta poniosła też koszty przygotowania i zawarcia tejże umowy.
Nie wykorzystywał Pan więc i nie będzie wykorzystywał znaku towarowego (…) w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, gdyż jak również zostało w stanie faktycznym wskazane - znak ten stanowi Pana prywatny majątek i nigdy nie był ujęty w ewidencji wartości niematerialnych i prawnych w prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej.
Nie utrzymuje Pan zorganizowanego zaplecza właściwego dla przedsiębiorstwa w zakresie dzierżawy znaku towarowego (…), a jedynie wykonuje prawo własności przysługujące mu względem znaku towarowego. Wykorzystując składnik swojego majątku prywatnego zawiera w tym zakresie umowy cywilnoprawne. Od chwili podpisania umowy nie wykonuje Pan żadnych znaczących aktywności, a jedynie monitoruje terminowość płatności wynagrodzenia, a także wystawia i wysyła kontrahentowi rachunki. Z całą jednak pewnością nie jest zobowiązany to utrzymywania jakiejkolwiek infrastruktury niezbędnej do wykonywania umowy, czy korzystania z zasobów ludzkich (podwykonawców, księgowej) celem wykonywania tejże umowy.
Podsumowując, należy z całą pewnością w Pana ocenie stwierdzić, iż z całokształtu opisanych wyżej okoliczności i argumentów wynika jasno, że dzierżawa znaku towarowego przez Pana nie będzie podlegała opodatkowaniu w zakresie podatku od towarów i usług.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwana dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy :
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 w tym również:
1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez pojęcie świadczenia usług należy rozumieć określone zachowanie się podatnika na rzecz innego podmiotu, które wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.
Przez świadczenie należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie, powstrzymanie się od działania (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 tej ustawy.
Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie (za wynagrodzeniem).
Dodatkowym warunkiem opodatkowania czynności stanowiącej świadczenie usług, jest wykonanie tej czynności przez podatnika.
Podatnikami - według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:
Są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Art. 15 ust. 2 ustawy stanowi, że:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że świadczenie usług podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
W kontekście powyższego każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do przyszłego wykorzystania danego dobra dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, jest uznawany za podatnika podatku od towarów i usług. Wykorzystywanie majątku prywatnego przez osobę fizyczną stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Tym samym osoba fizyczna wykonująca czynności, które podlegają opodatkowaniu zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy, wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym jest uznawana za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu realizowanych transakcji. Jednakże nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, przy wykorzystaniu swojego majątku prywatnego, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata, w przypadku, gdy wykonuje on czynności zwykłego zarządzania tym majątkiem.
Z opisu sprawy wynika, że zawarł Pan 30 grudnia 2022 roku ze Spółką akcyjną, umowę, na podstawie której oddał Spółce akcyjnej do korzystania i pobierania pożytków (dzierżawa) przysługujące mu prawo majątkowe w postaci Znaku towarowego, na zasadach określonych w umowie. Znak towarowy zarejestrowany jest jako znak graficzny w Urzędzie Patentowym. Jest Pan jedynym właścicielem praw do znaku towarowego i w chwili zawarcia umowy był uprawniony do Znaku towarowego w pełnym zakresie, w szczególności jest uprawniony do wydzierżawienia tego znaku i pobierania z tego tytułu wynagrodzenia.
Spółka akcyjna, na podstawie tejże umowy, uprawniona jest do:
a)korzystania ze znaku towarowego w prowadzonej przez siebie działalności na własne potrzeby,
b)udzielania licencji oraz wyrażania zgód na korzystanie ze znaku towarowego przez podmioty trzecie na dowolnych warunkach,
c)dochodzenia należności z tytułu korzystania ze znaku towarowego,
d)podejmowania działań marketingowych zmierzających do zwiększenia rozpoznawalności i tym samym rynkowej wartości znaku towarowego
e)podejmowania wszelkich działań mających ochronę znaku towarowego przed bezprawnym jego wykorzystaniem,
Spółka akcyjna zobowiązana jest do ponoszenia kosztów związanych ze znakiem towarowym i jego utrzymaniem, w tym utrzymaniem jego ochrony prawnej, a także ponoszenia kosztów związanych z dochodzeniem swych praw, w zakresie w jakim uprawniona jest do korzystania ze znaku towarowego na podstawie tejże umowy.
Z tytułu powyższej umowy ze Spółką akcyjną z 30 grudnia 2022 roku pobiera Pan w kwocie określonej w umowie wynagrodzenie.
Pana wątpliwości dotyczą kwestii, czy wynagrodzenie pobierane przez Pana z tytułu wydzierżawiania znaku towarowego podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Aby rozstrzygnąć, czy ma Pan obowiązek opodatkowania wynagrodzenia pobieranego z tytułu czynności polegającej na dzierżawie znaku towarowego trzeba w pierwszej kolejności rozstrzygnąć, czy w odniesieniu do tej czynności działa Pan jako podatnik podatku od towarów i usług, wykonujący czynności wskazane w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, w tym odpłatne świadczenie usług.
Na mocy art. 693 § 1 i § 2ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):
Przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.
Czynsz może być zastrzeżony w pieniądzach lub świadczeniach innego rodzaju. Może być również oznaczony w ułamkowej części pożytków.
W myśl art. 709 Kodeksu cywilnego:
Przepisy o dzierżawie rzeczy stosuje się odpowiednio do dzierżawy praw.
Tak więc dzierżawa jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną. Dzierżawca ma prawo do „używania” prawa (ściślej: jego wykonywania) oraz pobierania z niego pożytków. Umowa dzierżawy ma charakter odpłatny, a czynsz stanowi obligatoryjny element stosunku zobowiązaniowego. Ponadto odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie dzierżawcy polegające na płaceniu umówionego czynszu. Istnieje zatem bezpośredni związek między świadczoną usługą a przekazanym za nią wynagrodzeniem.
Zatem, biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy stwierdzić, że dzierżawa wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywana jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych, bez względu na to, czy dzierżawa będzie dokonywana w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług nie funkcjonuje pojęcie prywatnego najmu czy też prywatnej dzierżawy, które wyłączone byłoby z działalności gospodarczej, zdefiniowanej w art. 15 tejże ustawy. W przypadku, gdy osoba fizyczna wykonuje takie czynności, to w świetle ww. ustawy działa w charakterze podatnika.
Na podstawie art. 120 ust. 1 ustawy z 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej
(t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1170 ze zm.):
Znakiem towarowym może być każde oznaczenie umożliwiające odróżnienie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa oraz możliwe do przedstawienia w rejestrze znaków towarowych w sposób pozwalający na ustalenie jednoznacznego i dokładnego przedmiotu udzielonej ochrony.
W myśl art. 120 ust. 2 ww. ustawy:
Znakiem towarowym, w rozumieniu ust. 1, może być w szczególności wyraz, włącznie z nazwiskiem, rysunek, litera, cyfra, kolor, forma przestrzenna, w tym kształt towaru lub opakowania, a także dźwięk.
Zgodnie z art. 121 ww. ustawy:
Na znak towarowy może być udzielone prawo ochronne.
W myśl art. 153 ust. 1 ww. ustawy:
Przez uzyskanie prawa ochronnego nabywa się prawo wyłącznego używania znaku towarowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.
W rozumieniu ww. przepisów prawo ochronne na znak towarowy jest bezwzględnym prawem podmiotowym o określonej przepisami ustawy Prawo własności przemysłowej czasowej i terytorialnej skuteczności. Znakiem towarowym są wszelkie znaki, oznaczenia, symbole, których zadaniem jest indywidualizowanie towarów lub usług na rynku. Uważa się, że znaki pełnią trzy funkcje: oznaczania pochodzenia, jakościową, reklamową.
Charakter znaku towarowego i korzyści wynikające z faktu bycia jego właścicielem wykluczają, by mógł być on wykorzystywany na cele osobiste. Funkcje znaku towarowego, czyli oznaczanie pochodzenia, jakościowa oraz reklamowa powodują, że niemożliwym jest skuteczne realizowanie praw z niego wynikających w sferze „życia prywatnego”, w oderwaniu od działalności gospodarczej. Trudno jest wskazać okoliczności, kiedy i w jaki sposób znak towarowy miałby służyć celom osobistym osoby fizycznej. Jakkolwiek możliwe jest samo posiadanie praw do znaku towarowego i niekorzystanie z nich, jednak w przypadku kiedy dochodzi do realizacji uprawnień z nich wynikających, zawsze jest to cel zarobkowy, a nie osobisty.
Potwierdzeniem powyższego poglądu jest wyrok WSA w Łodzi sygn. akt I SA/Łd 503/15 z 18 sierpnia 2018 r., w którym Sąd orzekł, że „charakter znaku towarowego i korzyści wynikające z faktu bycia jego współwłaścicielem, w zasadzie wykluczają, aby znak ten mógł być wykorzystywany na cele osobiste. Jakościowa i reklamowa funkcja znaku towarowego, czyni niemożliwym skuteczne realizowanie wynikających z niego praw w sferze życia prywatnego, w oderwaniu od działalności gospodarczej. Potwierdza to również treść art. 153 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2013 r., poz. 1410), zgodnie z którym przez uzyskanie prawa ochronnego nabywa się prawo wyłącznego używania znaku towarowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczpospolitej Polskiej. Wprawdzie możliwe jest samo posiadanie znaku towarowego (np. w celach kolekcjonerskich), jednak kiedy dochodzi do realizacji wynikających z niego uprawnień, zawsze jest to cel zarobkowy, a nie osobisty. (…) W omawianym przypadku jednak nie można zapominać o charakterze (...) prawa ochronnego do znaku towarowego, które co do zasady służy do wykorzystywania w sposób zarobkowy lub zawodowy, a zatem częstotliwy, co jest właściwe dla działalności gospodarczej. Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku nie wynika bowiem, aby skarżący nabył to prawo w innym celu, np. kolekcjonerskim”.
Należy mieć na uwadze, że dla uznania, iż mamy do czynienia z majątkiem prywatnym, istotny jest - poza samym charakterem tego majątku - również sposób jego wykorzystania i rodzaj podejmowanych działań w odniesieniu do niego w okresie posiadania przez właściciela. Aby majątek uznać za prywatny musi być on w całym okresie posiadania wykorzystywany wyłącznie do celów prywatnych. Potwierdził to Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej wyłącznie do celów prywatnych. „Majątek prywatny”, to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r. sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny, to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
Zatem dzierżawa prawa do znaku towarowego na rzecz Spółki Akcyjnej, w których jest Pan członkiem zarządu i akcjonariuszem, stanowi świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ww. ustawy i co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy. Dzierżawa ta nosi znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, zaś Pan z tytułu tej czynności występuje w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 tej ustawy, gdyż przedmiotem dzierżawy jest prawo do znaku towarowego, którego charakter, co wskazano powyżej, wyklucza jego wykorzystywanie na potrzeby osobiste, prywatne.
Powyższe wynika z faktu, że w przedstawionych we wniosku okolicznościach będzie działał Pan tak jak usługodawca z tytułu wydzierżawiania posiadanych praw do znaku towarowego. Przedmiotowe prawo będzie Pan wykorzystywał w sposób ciągły i w celach zarobkowych co wynika z zawartej umowy z tą Spółką. Sam charakter stosunku prawnego, jaki kształtuje umowa dzierżawy wskazuje, że ma ona długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe. Jak sam Pan zaznaczył, umowa między Panem a Spółką akcyjną zawarta została do 31 grudnia 2035 r. (czyli na kilkanaście lat). I jeśli strony umowy nie postanowią inaczej umowa przekształci się w umowę na czas nieokreślony, co wskazuje na powtarzalność i zamiar kontynuacji czynności wydzierżawiania praw do znaku towarowego. Zatem trudno twierdzić, że opisana dzierżawa wykonywana będzie w sposób sporadyczny. Wykonywane przez Pana czynności wydzierżawiania prawa do znaku towarowego będą się cechować stałością i ciągłością.
Wskazał Pan również, że od chwili zawarcia umowy dzierżawy praw do znaku towarowego ze Spółką akcyjną nie utrzymuje Pan zorganizowanego zaplecza właściwego dla przedsiębiorstwa w zakresie dzierżawy znaku towarowego i w zasadzie nie podejmuje żadnych znaczących aktywności, a jedynie monitoruje terminowość płatności wynagrodzenia, a także wystawia i wysyła kontrahentowi rachunki. Także nie korzysta i nie ma potrzeby korzystania z żadnej infrastruktury, jak i zasobów ludzkich (podwykonawców, księgowej) celem wykonywania tejże umowy. Okoliczność ponoszenia przez Pana określonych kosztów lub ich braku, w związku z dzierżawą praw do znaku, pozostaje jednak bez wpływu na uznanie Pana za podatnika podatku od towarów i usług z tego tytułu. Podatnikiem podatku od towarów i usług staje się dany podmiot (w tym osoba fizyczna) w związku z faktycznie wykonywanymi czynnościami, a nie w związku z ponoszonymi nakładami w celu wykonania tych czynności. Taką czynnością w przedstawionych we wniosku okolicznościach jest wydzierżawienie Spółce Akcyjnej praw do znaku towarowego, za którą to czynność pobiera Pan w sposób stały i przez długi okres czasu wynagrodzenie.
Prawa do znaku towarowego są używane przez Pana w celach czerpania z nich regularnych pożytków w postaci czynszu dzierżawnego, a nie w związku z wykorzystywaniem ich na własne potrzeby, w celach prywatnych. Sam Pan nie użytkuje ww. praw, tylko udostępnia je odpłatnie innemu przedsiębiorcy w celach zarobkowych. Czerpie Pan z nich stałe pożytki, ponosząc również ryzyko ekonomiczne w związku z zawartą umową dzierżawy, takie jak usługodawca. W konsekwencji dzierżawa tych praw stanowi wykorzystywanie majątku mającego gospodarczy charakter w sposób ciągły w celach zarobkowych, bez względu na rezultat tych działań, gdyż jak wyjaśniono wyżej charakter znaku towarowego wyklucza uznanie go za majątek wykorzystywany do celów osobistych.
Podsumowując, wydzierżawienie przez Pana praw do znaku towarowego wypełnia definicję działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, a tym samym podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż w związku z tą konkretną czynnością będzie Pan uznany za podatnika podatku VAT zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy. W konsekwencji, dzierżawa praw do znaku towarowego stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Tym samym Pana stanowisko uznaję za nieprawidłowe.
W odniesieniu do powołanych we wniosku interpretacji indywidualnych, należy zwrócić uwagę na to, że interpretacje indywidualne są wydawane w indywidualnych sprawach i nie wiążą organów wydających interpretacje indywidualne w sprawach innych podatników, co jest tym bardziej zrozumiałe zważywszy na różnorodność i odmienność okoliczności faktycznych występujących w każdej z indywidualnych spraw podlegających interpretacjom.
Zatem z uwagi na różnorodność i odmienność okoliczności faktycznych występujących w każdej z indywidualnych spraw, powołane przez Pana interpretacje indywidualne, potraktowano jako element argumentacji, lecz nie mogą stanowić podstawy do rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).