Interpretacja indywidualna z dnia 9 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.762.2023.3.MK
Temat interpretacji
Ustalenie czy wycofanie nieruchomości o charakterze mieszkalnym rodzi konieczność dokonania korekty odliczonego przy jej nabyciu podatku VAT oraz wyłączenie transakcji zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest:
nieprawidłowe – w zakresie ustalenia czy wycofanie nieruchomości o charakterze mieszkalnym rodzi konieczność dokonania korekty odliczonego przy jej nabyciu podatku VAT,
prawidłowe – w zakresie wyłączenia transakcji zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
29 listopada 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 25 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia czy wycofanie nieruchomości o charakterze mieszkalnym rodzi konieczność dokonania korekty odliczonego przy jej nabyciu podatku VAT oraz wyłączenia transakcji zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 2 lutego 2024 r. (wpływ 5 lutego 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca (spółka jawna), której wyłącznymi wspólnikami są osoby fizyczne. Rozważa zbycie przedsiębiorstwa. W skład przedsiębiorstwa spółki wchodzą:
1.ruchomości (towary handlowe: materiały budowlane, samochody ciężarowe, ciągnik rolniczy, urządzenia budowlane (wózek widłowy, mieszalnik farb)) - miejsce położenia siedziba spółki (A)
2.Nieruchomość o charakterze mieszkalnym (lokal mieszkalny wraz z miejscem postojowym). (położony w B)
Spółka planuje wycofać nieruchomość o charakterze mieszkalnym na potrzeby własne, poprzez oświadczenie wspólników (w formie uchwały mającej postać aktu notarialnego).
Następnie zbyć całość przedsiębiorstwa na rzecz bliżej nieoznaczonego kontrahenta, który będzie dalej prowadzić przedsiębiorstwo w oparciu o majątek przedsiębiorstwa.
Okres pomiędzy wycofaniem nieruchomości o charakterze mieszkalnym a zbyciem przedsiębiorstwa nie jest określony, a zależny od koniunktury na rynku.
Na pytania w wezwaniu o treści:
1.Czy Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT?
2.Kiedy nabyli Państwo lokal mieszkalny wraz z miejscem postojowym?
3.Czy w związku z nabyciem lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku od towarów i usług?
4.Kiedy lokal mieszkalny wraz z miejscem postojowym został oddany do użytkowania?
5.Kiedy lokal mieszkalny wraz z miejscem postojowym został wprowadzony do ewidencji środków trwałych Wnioskodawcy?
6.Kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”?
Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy, przez pierwsze zasiedlenie należy rozumieć oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a)wybudowaniu lub
b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
7.Czy od dnia pierwszego zasiedlenia zasiedlenie lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym, do czasu jego wycofania z przedsiębiorstwa upłynie okres dłuższy niż 2 lata?
8.Czy Wnioskodawca ponosił nakłady na ulepszenie lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, w wysokości wyższej niż 30% wartości początkowej ww. lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym? Jeśli tak, to należy wskazać:
- w jakim okresie Wnioskodawca ponosił wydatki na ulepszenie lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym?
- czy w stosunku do wydatków na ulepszenie ww. lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym, Wnioskodawcy przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?
- kiedy lokal mieszkalny wraz z miejscem postojowym, po dokonaniu ulepszeń, został oddany do użytkowania? Należy wskazać dokładne daty.
- czy po oddaniu do użytkowania ulepszonego lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym miało miejsce pierwsze zasiedlenie tego lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym? Jeśli tak, to należy wskazać dzień, miesiąc i rok, kiedy nastąpiło „pierwsze zasiedlenie”.
- czy między pierwszym zasiedleniem ulepszonego lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym a jego wycofaniem z majątku spółki, upłynie okres dłuższy niż 2 lata?
- w jaki sposób, do jakich czynności Wnioskodawca wykorzystywał ulepszony lokal mieszkalny wraz z miejscem postojowym po oddaniu ich do użytkowania?
- czy ulepszony lokal mieszkalny wraz z miejscem postojowym były udostępniane osobom trzecim na podstawie najmu, dzierżawy, itp.? Czy była to czynność odpłatna czy nieodpłatna?
- do jakich czynności były wykorzystywane ulepszony lokal mieszkalny wraz z miejscem postojowym, tj. czy do czynności:
- opodatkowanych podatkiem VAT,
- zwolnionych od podatku VAT,
- niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT?
- Czy Wnioskodawca wykorzystywał ulepszony lokal mieszkalny wraz z miejscem postojowym wyłącznie do działalności zwolnionej z opodatkowania podatkiem od towarów i usług? Jeśli tak, to jaką działalność zwolnioną z opodatkowania podatkiem VAT, do której były wykorzystywany ulepszony lokal mieszkalny wraz z miejscem postojowym, wykonywał Wnioskodawca – należy podać podstawę prawną zwolnienia?
9.Kiedy Wnioskodawca zamierza wycofać lokal mieszkalny wraz z miejscem postojowym z majątku spółki?
10.Czy wycofanie lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym nastąpi odpłatnie czy nieodpłatnie?
11.Czy po wycofaniu z działalności lokal mieszkalny wraz z miejscem postojowym będzie przedmiotem najmu lub dzierżawy?
12. Należy sprecyzować czy przedmiotem zbycia na rzecz kontrahenta będzie przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.), stanowiące zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej, obejmujący w szczególności:
- oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
- własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
- prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
- wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
- koncesje, licencje i zezwolenia;
- patenty i inne prawa własności przemysłowej;
- majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
- tajemnice przedsiębiorstwa;
- księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
13. Należy wskazać, czy w oparciu o przekazane składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład spółki na moment ich zbycia, możliwe będzie samodzielne prowadzenie działalności gospodarczej?
14. Czy Nabywca w oparciu o nabyte składniki majątku zamierza kontynuować działalność w zakresie, w jakim prowadził ją Wnioskodawca?
15. Czy po zbyciu składników materialnych i niematerialnych wchodzących w skład spółki, spółka będzie prowadziła działalność gospodarczą. Jeżeli tak to należy:
a)wskazać w jakim zakresie spółka będzie prowadziła działalność gospodarczą,
b)sprecyzować czy przedmiot zbycia na rzecz kontrahenta będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w myśl art. 2 pkt 27e ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), tj. organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania?
Przy czym należy wskazać, że wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.
Wobec powyższego należy wskazać jednoznacznie, czy przedmiot transakcji na dzień zbycia będzie wyodrębniony organizacyjne na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze? W przypadku negatywnej odpowiedzi, należy wskazać w czym się brak wyodrębnienia organizacyjnego będzie przejawiał.
Wyodrębnienie finansowe natomiast najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Wobec powyższego należy wskazać jednoznacznie, czy na dzień zbycia będzie możliwe przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa? W przypadku negatywnej odpowiedzi, należy wskazać w czym się brak wyodrębnienia finansowego będzie przejawiał.
Wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa
wskazali Państwo, że:
1)Tak, Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT.
2)Lokal mieszkalny wraz z miejscem postojowym Wnioskodawca nabył w 2016 roku.
3)Tak, przysługuje prawo do odliczenia podatku od towarów i usług.
4)Lokal wraz z miejscem postojowym został oddany do użytkowania w 2016 roku.
5)Do ewidencji środków trwałych lokal mieszkalny został wprowadzony 01.09.2016 roku.
6)Pierwsze zasiedlenie lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym nastąpiło w 2016 roku.
7)Od pierwszego dnia zasiedlenia lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym upłynie okres dłuższy niż 2 lata (7-8 lat).
8)Wnioskodawca nie ponosił nakładów na ulepszenie lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym w wysokości wyższej niż 30% wartości początkowej wyżej wymienionych.
9)Wnioskodawca zamierza wycofać lokal mieszkalny wraz z miejscem postojowym z majątku firmy przed sprzedażą całej firmy. Termin jest to uzależniony od znalezienia Nabywcy.
10)Wycofanie lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym z majątku spółki nastąpi nieodpłatnie.
11)Na obecną chwile Wnioskodawca nie potrafi na to pytanie odpowiedzieć. Raczej tak.
12)Przedmiotem zbycia na rzecz kontrahenta będzie majątek firmy stanowiący zespół składników materialnych oraz niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej tj. ruchomości- towary handlowe, samochody ciężarowe i dostawcze, ciągnik, wózek widłowy, mieszalnik farb, wyposażenie magazynu itp. prawa wynikające z zawartych umów z kontrahentami, nazwa przedsiębiorstwa, koncesje, licencje zezwolenia, księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz nieruchomość w postaci działki i 2 -óch budynków magazynowym i magazynowo-biurowym, których właścicielami są osoby fizyczne, a Spółka wykorzystywała je na podstawie umowy użyczenia.
Wnioskodawca nadmienia że właścicielami nieruchomości są:
.....– wspólnik,
.... - wspólnik (córka wspólnika),
..... - córka wspólnika.
Ww. nieruchomości nigdy nie były majątkiem firmy.
13)W oparciu o przekazane składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład spółki na moment ich zbycia, możliwe będzie prowadzenie działalności gospodarczej.
14)Niestety Wnioskodawca nie wie czy Nabywca w oparciu o składniki majątku zamierza kontynuować działalność w zakresie, w jakim prowadził ją Wnioskodawca. Wnioskodawca nie ma na obecna chwilę jeszcze Nabywcy ale domniemywa, że jeżeli kontrahent zdecyduje się na zakup całego przedsiębiorstwa to po to by kontynuować działalność w tym samym zakresie.
15)Po zbyciu składników materialnych i niematerialnych wchodzących w skład spółki, spółka nie będzie prowadziła działalności gospodarczej. Celem Wnioskodawcy jest sprzedaż w całości spółki.
Pytanie
1.Czy wycofanie nieruchomości o charakterze mieszkalnym rodzi konieczność dokonania korekty odliczonego przy jego nabyciu podatku VAT?
2.Czy zbycie przedsiębiorstwa będzie wyłączone z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 ustawy o podatku od towarów i usług?
Państwa stanowisko w sprawie
Pytanie nr 1
Wnioskodawca na podstawie przepisów ustawy kodeks spółek handlowych (art. 8) jako jedna ze spółek osobowych ma zdolność prawna, czyli może nabywać rzeczy ruchome i nieruchomości Nabyta w trakcie działalności spółki nieruchomość mieszkalna jest własnością przedsiębiorstwa spółki Wspólnicy spółki jawnej mogą postanowić na mocy swojej uchwały postanowić o wycofaniu majątku ze spółki.
Z uwagi na fakt, ze operacja dotyczy nieruchomości, a skutkować będzie zmianą w osobie właściciela dla swej skuteczności wymaga formy aktu notarialnego.
Z uwagi na fakt, że od nabycia nieruchomości mieszkalnej nie upłynęło 10 lat to na podstawie art 86 ustęp 7b w zw. z art. 90a ustawy o podatku od towarów i usług zaistnieje konieczność dokonania korekty podatku odliczonego przy nabyciu nieruchomości Zmieni się bowiem cel wykorzystania nieruchomości wykorzystywanej dotychczas do działalności gospodarczej, na nieruchomość wykorzystywaną cele prywatne wspólników spółki.
Pytanie nr 2
Z chwilą wycofania nieruchomości mieszkalnej, o której mowa w pytaniu nr 1 w majątku przedsiębiorstwa zgodnie z definicją wynikającą z przepisów kodeksu cywilnego (art. 55(1) k.c.) pozostaną jedynie
1.ruchomości (towary handlowe (materiały budowlane (typu cement, pustaki, steropian). wyposażenie biura, urządzenia budowane (wózek widłowy) pojazdy samochody ciężarowe ujawnione w ewidencji środków trwałych)
Zdaniem wnioskodawcy spełniać one będą warunki składników przedsiębiorstwa które to wraz z tym przedsiębiorstwem może zostać zbyte z zastosowaniem przepisu art. 6 ustawy o VAT Spełnione będą kryteria określone w ustawie jak i w doktrynie (zob. w szczególności wyrok TSUE z dnia 27 listopada 2003 r C-497(01 sprawa Zita Modes) gdzie przyjęto ze aby móc stwierdzić że doszło do zbycia przedsiębiorstwa/zorganizowanej części przedsiębiorstwa, musi nastąpić kontynuacja prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o majątek który podlegał zbyciu.
Tak też będzie. Wnioskodawcy nie dążą do likwidacji przedsiębiorstwa, ale przekazanie go kupującemu, który da rękojmię jego dalszego prowadzenia w niezmienionej formie. Szukając nabywcy wnioskodawcy przygotują przedsiębiorstwo do zbycia, tak aby zapewnić ciągłość prowadzenia działalności gospodarczej, w szczególności poprzez:
1.Przygotowanie cesji umów z dostawcami towarów tak aby zapewnić ciągłość dostaw dla nowego właściciela przedsiębiorstwa.
2.Będą współpracować w uzyskaniu wszelkich zgód i pozwoleń wymaganych dla dalszego kontynuowania działalności gospodarczej, w szczególności poprzez zapewnienie ciągłości dostaw wody, energii elektrycznej odprowadzenia ścieków bądź wywozu odpadów.
Tj. dokonają wszystkich wymogów jakie są niezbędne i konieczne dla przyjęcia ze doszło do zbycia przedsiębiorstwa a nabywca mógł sprawnie wejść w stosunki prawne łączące zbywcę (w szczególności dojdzie do przejścia zakładu pracy na nowego pracodawcę w myśl art 23(1) kodeksu pracy)
Zostaną zachowane zatem kryteria o których mowa w objaśnieniach podatkowych z dnia 11 grudnia 2018 r w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji zbycia nieruchomości komercyjnych, które w zakresie definiowania pojęcia zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa można odnieść do stanu faktycznego przedstawionego we wniosku o interpretację
Zatem wnioskodawca stoi na stanowisku ze przy zachowaniu ciągłości prowadzenia działalności gospodarczej możliwe jest skorzystanie z ad 6 ustawy o podatku od towarów i usług.
W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że w przypadku sprzedaży całego majątku spółki oraz nieruchomości należących do osób fizycznych zarówno Wnioskodawca jak i właściciele nieruchomości są zwolnieni z opłaty podatku od towarów i usług.
Natomiast w przypadku wycofania nieruchomości w postaci lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym przed sprzedażą spółki należy zapłacić podatek od towarów i usług i złożyć korektę VAT zgodnie z art. 91 ust. 2.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku jest:
- nieprawidłowe – w zakresie ustalenia czy wycofanie nieruchomości o charakterze mieszkalnym rodzi konieczność dokonania korekty odliczonego przy jej nabyciu podatku VAT,
- prawidłowe – w zakresie wyłączenia transakcji zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają:
1)odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2)eksport towarów;
3)import towarów na terytorium kraju;
4)wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5)wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W świetle art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.
Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie. Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte – w przypadku dostawy towarów – w art. 7 ust. 2 ustawy.
Stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
1)przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2)wszelkie inne darowizny
− jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Jak wynika z powyższych uregulowań, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, w tym także wszelkie inne darowizny, z którymi wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.
Zatem, aby nieodpłatne przekazanie towarów – w świetle powołanego art. 7 ust. 2 ustawy – podlegało opodatkowaniu VAT konieczne jest łączne spełnienie następujących warunków:
·nieodpłatne przekazanie dokonywane jest przez podatnika podatku VAT,
·przekazane przez podatnika towary należą do jego przedsiębiorstwa,
·przedmiotem nieodpłatnego przekazania jest towar, w stosunku do którego podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tego towaru lub jego części składowych.
Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie tych towarów pozostaje poza zakresem opodatkowania (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania), bez względu na cel, na który zostały one przekazane.
Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów, czynność polegająca na nieodpłatnym przekazaniu należących do majątku przedsiębiorstwa nieruchomości na cele osobiste wspólników – w oparciu o przepis art. 7 ust. 2 ustawy – będzie podlegać opodatkowaniu, w sytuacji gdy podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych nieruchomości lub ich części składowych.
Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Spółka nabyła w 2016 roku Lokal mieszkalny wraz z miejscem postojowym. W związku z nabyciem lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym przysługiwało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług. Lokal wraz z miejscem postojowym został oddany do użytkowania w 2016 roku. Do ewidencji środków trwałych lokal mieszkalny został wprowadzony 01.09.2016 roku. Spółka planuje wycofać nieruchomość o charakterze mieszkalnym na potrzeby własne, poprzez oświadczenie wspólników (w formie uchwały mającej postać aktu notarialnego).
Jak Państwo wskazali, w związku z nabyciem lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym przysługiwało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług oraz lokal wraz z miejscem postojowym został wprowadzony do ewidencji środków trwałych. Wobec powyższego, dla czynności nieodpłatnego przekazania na rzecz wspólników spółki lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym zostaną spełnione przesłanki warunkujące zrównanie nieodpłatnego przekazania towarów z odpłatną dostawą towarów, co w konsekwencji oznacza, że czynność ta podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Mając zatem na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy prawa stwierdzam, że wycofanie lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym ze Spółki do majątku prywatnego wspólników będzie de facto odpłatną dostawą składnika majątku Spółki, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy w zw. z art. 7 ust. 2 ustawy.
W tym miejscu należy wskazać, że lokal mieszkalny wraz z miejscem postojowym będzie przekazany przez Spółkę do majątku prywatnego dotychczasowych wspólników Spółki. Tym samym ewentualny wynajem lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym będzie związany z działalnością gospodarczą każdego ze wspólników Spółki, a nie samej Spółki. Zatem, na opodatkowanie nieodpłatnego przekazania lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym przez Spółkę na rzecz wspólników Spółki nie wpływa sposób wykorzystywania przez wspólników nabytych lokali (w tym najem).
Dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
W art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT dla dostawy nieruchomości spełniających określone w tych przepisach warunki.
Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.
Według art. 2 pkt 14 ustawy przez pierwsze zasiedlenie rozumie się:
Oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a)wybudowaniu lub
b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Należy również zauważyć, że zgodnie z art. 43 ust. 10 ustawy:
Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:
1)są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;
2)złożą:
a)przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego lub
b)w akcie notarialnym, do zawarcia którego dochodzi w związku z dostawą tych obiektów
- zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.
W myśl art. 43 ust. 11 ustawy:
Oświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać:
1)imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy oraz nabywcy;
2)planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części – w przypadku, o którym mowa w ust. 10 pkt 2 lit. a;
3)adres budynku, budowli lub ich części.
Tak więc ustawodawca daje podatnikom, dokonującym dostawy budynków, budowli lub ich części spełniających przesłanki do korzystania ze zwolnienia od podatku wskazanego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, po spełnieniu określonych warunków – możliwość rezygnacji ze zwolnienia i opodatkowania transakcji na zasadach ogólnych. Przy czym podkreślić należy, że niniejsze prawo zostało zawężone tylko do rezygnacji ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Z opisu sprawy wynika, że lokal wraz z miejscem postojowym został oddany do użytkowania w 2016 roku. Pierwsze zasiedlenie lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym nastąpiło w 2016 roku. Od pierwszego dnia zasiedlenia lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym upłynie okres dłuższy niż 2 lata. Wnioskodawca nie ponosił nakładów na ulepszenie lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym w wysokości wyższej niż 30% wartości początkowej wyżej wymienionych.
W konsekwencji powyższego dla czynności nieodpłatnego przekazania na rzecz wspólników spółki lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym, stanowiącej dostawę towarów zostanie spełniona przesłanka do zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, gdyż ww. czynność nie zostanie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia, jak również pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą ww. lokalu minie okres dłuższy niż dwa lata. A zatem czynność nieodpłatnego przekazania na rzecz wspólników spółki lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym będzie korzystała ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Podsumowując czynność nieodpłatnego przekazania na rzecz wspólników spółki lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy w zw. z art. 7 ust. 2 ustawy, jednakże korzystającą ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Przy czym, dostawa przedmiotowych lokali będzie podlegała zwolnieniu od podatku VAT, o ile strony transakcji nie wybiorą opcji opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 10 ustawy w związku z art. 43 ust. 11 ustawy (po spełnieniu warunków określonych w tych przepisach).
Odnosząc się do kwestii korekty podatku naliczonego w związku czynnością nieodpłatnego przekazania na rzecz wspólników Spółki lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym wskazać należy, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do cytowanych wyżej przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do ich dokonania zostały określone w art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług.
Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy:
Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a lub 10c-10g, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6, 10, 10a lub 10c-10g lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.
W myśl art. 91 ust. 2 ustawy:
W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.
Zgodnie z art. 91 ust. 3 ustawy:
Korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej - w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.
Stosownie do art. 91 ust. 4 ustawy:
W przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.
Natomiast jak stanowi art. 91 ust. 5 ustawy:
W przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 - w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.
Na podstawie art. 91 ust. 6 ustawy:
W przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:
1)opodatkowane - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi;
2)zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.
Z art. 91 ust. 7 ustawy wynika:
Przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.
Jak stanowi art. 91 ust. 7a ustawy:
W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty.
Art. 91 ust. 7b stanowi:
W przypadku towarów i usług innych niż wymienione w ust. 7a, wykorzystywanych przez podatnika do działalności gospodarczej, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 1, ust. 2 zdanie trzecie i ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 7c.
Według art. 91 ust. 7c ustawy:
Jeżeli zmiana prawa do obniżenia podatku należnego wynika z przeznaczenia towarów lub usług, o których mowa w ust. 7b, wyłącznie do wykonywania czynności, w stosunku do których nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego, lub wyłącznie do czynności, w stosunku do których takie prawo przysługuje - korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła ta zmiana. Korekty tej nie dokonuje się, jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania, upłynęło 12 miesięcy.
W myśl art. 91 ust. 8 ustawy:
Korekty, o której mowa w ust. 5-7, dokonuje się również, jeżeli towary i usługi nabyte do wytworzenia towaru, o którym mowa w ust. 2, zostały zbyte lub zmieniono ich przeznaczenie przed oddaniem tego towaru do użytkowania.
Przepisy art. 91 wprowadzają konstrukcję korekty podatku naliczonego dokonywaną z uwagi na zmianę struktury sprzedaży albo na zmianę pierwotnego przeznaczenia towaru lub usługi (z którą związany jest podatek naliczony).
Wprowadzenie procedury korekty związane jest z faktem, że we wspólnym systemie VAT obowiązuje zasada odliczenia niezwłocznego, tzn. w momencie nabycia. W tym momencie czasowym związek towaru z danym rodzajem czynności (opodatkowane, zwolnione, mieszane) ma zazwyczaj charakter planowany. Do czasu faktycznego wykorzystania nabytego towaru lub usługi faktyczny związek z danym rodzajem czynności może się zmienić, przekreślając prawo do odliczenia albo uzasadniając dokonanie odliczenia. Jednocześnie przepisy wprowadzają szczególny tryb korekty do wybranych składników majątku. Z uwagi na zazwyczaj wieloletni okres wykorzystania składników majątku zaliczanych do środków trwałych, których wartość początkowa przekracza 15.000 zł ustawa przyjmuje zasadę dokonywania cząstkowej i równomiernej korekty w dłuższym czasie (dla nieruchomości przez 10 lat, a dla pozostałych składników majątku - przez 5 lat). Regulacje te mają na celu urealnienie odliczenia podatku naliczonego. Ustawa zakłada bowiem, że środki trwałe (jako dobra o charakterze trwałym) zużywają się w określonym czasie, a nie jednorazowo. W tym też czasie stopniowo konsumowane jest prawo do odliczenia i należy je oceniać w dłuższej perspektywie czasu, a nie jednorazowo.
Zatem w przypadku, w którym podatnik zmienia przeznaczenie środka trwałego nabytego (wytworzonego) dla celów działalności opodatkowanej VAT (lub mieszanej) i zaczyna go używać wyłącznie do wykonywania czynności zwolnionych z opodatkowania, ma on zasadniczo obowiązek skorygować odliczony VAT, jeżeli taki został odliczony. Analogicznie powinien postąpić podatnik w sytuacji sprzedaży takiego środka trwałego, jeżeli przy jego nabyciu (wytworzeniu) odliczył VAT naliczony, a przy zbyciu zastosuje zwolnienie od VAT.
Przy czym, przepis art. 91 ust. 5 ustawy, wprowadza szczególny przypadek dokonywania korekt w sytuacji, gdy podatnik w okresie trwania korekty cząstkowej zbywa dany środek trwały. W takich sytuacjach – zbycia środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych – przyjmuje się fikcję prawną, że zbyte składniki majątku służą nadal działalności opodatkowanej lub nadal działalności zwolnionej, aż do końca okresu korekty. Korekty za wszystkie pozostałe okresy dokonuje się w deklaracji za miesiąc, w którym dokonano sprzedaży.
W niniejszej sprawie transakcja przekazania lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym na rzecz wspólników spółki będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT, o ile strony transakcji nie wybiorą opcji opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 10 ustawy w związku z art. 43 ust. 11 ustawy. Zatem w sytuacji, gdy transakcja przekazania lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym na rzecz wspólników spółki będzie zwolniona z opodatkowania podatkiem VAT, nastąpi zmiana przeznaczenia lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym - zmieni się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zatem z uwagi na fakt, że od nabycia nieruchomości mieszkalnej nie upłynęło 10 lat., to nie upłynął 10-letni okres korekty, o której mowa w art. 91 ust. 2 ustawy.
Wobec powyższego w związku z przekazaniem na rzecz wspólników spółki lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym - skutkującym zmianą przeznaczenia, będą Państwo obowiązani dokonać korekty podatku naliczonego od wydatków związanych z nabyciem lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym, przyjmując fikcję prawną, że do końca 10-letniego okresu korekty lokale służą do czynności zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Korekty tej należy dokonać jednorazowo w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpi dostawa ww. lokalu mieszkalnego wraz z miejscem postojowym, na podstawie art. 91 ust. 5 ustawy.
Wobec powyższego Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 uznałem za nieprawidłowe ze względu na wskazanie przez Państwa niewłaściwej podstawy prawnej dokonania korekty.
Odnosząc się do kwestii ustalenia czy zbycie przedsiębiorstwa będzie wyłączone z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 ustawy o podatku od towarów i usług należy wskazać, co następuje.
Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:
Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Termin „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem dla potrzeb przepisów podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.), zwanej dalej „Kodeks cywilny”, zgodnie z którym:
Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:
1)oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2)własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3)prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4)wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5)koncesje, licencje i zezwolenia;
6)patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7)majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8)tajemnice przedsiębiorstwa;
9)księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
W myśl art. 552 Kodeksu cywilnego:
Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.
Należy zauważyć, że powyższa definicja opisuje przedsiębiorstwo w ujęciu przedmiotowym, jako zespół niematerialnych i materialnych składników stanowiący przedmiot prawa w szerokim znaczeniu. Użyte w art. 551 k.c. określenie „w szczególności” wskazuje jedynie na przykładowe wyliczenie składników przedsiębiorstwa. Oznacza to, że z jednej strony w jego skład mogą wchodzić inne elementy, niewymienione w tym artykule, a z drugiej, brak któregoś z tych elementów nie pozbawia zespołu rzeczy i praw przymiotu przedsiębiorstwa.
Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami tak, żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej. Aby zatem, w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników mógł zostać zakwalifikowany jako przedsiębiorstwo, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej – musi się ona odznaczać pełną odrębnością, niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Transakcja mająca za przedmiot zbycie przedsiębiorstwa ma miejsce jedynie wówczas, gdy wymienione w art. 551 Kodeksu cywilnego elementy (o ile występują w danym stanie faktycznym), zostaną przekazane nabywcy. Należy podkreślić, że na gruncie przytaczanego przepisu, istnieje możliwość umownego wyłączenia pewnych elementów z transakcji zbycia przedsiębiorstwa, ale tylko wówczas, gdy elementy te nie mają istotnego znaczenia dla funkcjonowania przedsiębiorstwa. W przeciwnym wypadku, danej transakcji nie można uznać za zbycie przedsiębiorstwa.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 27 listopada 2003 r. w sprawie Zita-Modes (C-497/01), stwierdził, że: „(…) pojęcie zbycia, czy to za wynagrodzeniem, czy też bez lub w charakterze aportu wniesionego do spółki, całości aktywów lub jej części, należy interpretować tak, iż obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz, w zależności od konkretnego przypadku, składnikami niematerialnymi, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje ono zwykłego zbycia aktywów, takiego jak sprzedaż zapasów produktów”. Z orzeczenia tego wynika ponadto, że – w świetle tej normy dyrektywy – nabywca całości lub części majątku podatnika powinien mieć zamiar prowadzenia działalności nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie działać tylko w celu niezwłocznego zlikwidowania danej działalności oraz sprzedaży ewentualnych zapasów”.
W kontekście zatem zbycia przedsiębiorstwa, z wyłączenia stosowania przepisów ustawy korzysta przekazanie przedsiębiorstwa (lub jego niezależnej części), w tym dóbr materialnych oraz ewentualnie elementów niematerialnych, które razem tworzą przedsiębiorstwo (lub jego część) zdolne do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Nabywca musi jednakże mieć na celu prowadzenie przekazanego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jedynie natychmiastową likwidację danej działalności lub sprzedanie zapasów, zasobów, jeśli istnieją.
Sformułowanie zawarte w art. 6 pkt 1 ustawy, zgodnie z którym przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, należy w aspekcie art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, rozumieć w sposób funkcjonalny, a nie tylko werbalny, tzn. analizując, czy dany zespół aktywów, który jest przedmiotem zbycia, pozwala na prowadzenie i służy w sposób trwały prowadzeniu samodzielnej działalności gospodarczej nabywcy, realizowanej uprzednio w przedsiębiorstwie zbywcy.
Przy ocenie, czy składniki majątku powinny być uznane za przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy, czy zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy uwzględnić ponadto należy następujące okoliczności:
1)zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
2)faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.
Kontynuowanie działalności gospodarczej przy zbyciu przedsiębiorstwa należy rozumieć jako sytuację, w której nabywca w związku z dokonanym nabyciem nadal prowadzi przedsiębiorstwo. Przy czym nie chodzi tu o prowadzenie jakiejkolwiek działalności z wykorzystaniem składników nabytego przedsiębiorstwa, a o prowadzenie nabytego przedsiębiorstwa.
O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.
Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że przedmiotem zbycia na rzecz kontrahenta będzie majątek firmy stanowiący zespół składników materialnych oraz niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej tj. ruchomości- towary handlowe, samochody ciężarowe i dostawcze, ciągnik, wózek widłowy, mieszalnik farb, wyposażenie magazynu itp. prawa wynikające z zawartych umów z kontrahentami, nazwa przedsiębiorstwa, koncesje, licencje zezwolenia, księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz nieruchomość w postaci działki i dwóch budynków magazynowym i magazynowo-biurowym, których właścicielami są osoby fizyczne, a Spółka wykorzystywała je na podstawie umowy użyczenia. W oparciu o przekazane składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład spółki na moment ich zbycia, możliwe będzie prowadzenie działalności gospodarczej. Celem Wnioskodawcy jest sprzedaż w całości spółki. Kontrahent, który zdecyduje się na zakup całego przedsiębiorstwa to po to by kontynuować działalność w tym samym zakresie.
Podane przez Państwa okoliczności sprawy prowadzą do wniosku, że przedmiotem dostawy będzie przedsiębiorstwo spełniające wymogi określone w art. 551 Kodeksu cywilnego, zdolne do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Kupujący, przy wykorzystaniu nabytego od Państwa majątku, będzie kontynuował w pełnym zakresie działalność prowadzoną przez Państwa Spółkę, natomiast Państwa spółka nie będzie prowadziła działalności gospodarczej.
Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że w rozpatrywanym przypadku zostaną spełnione wszystkie przesłanki do uznania zespołu składników majątkowych i niemajątkowych, wchodzących w skład prowadzonej przez Państwa działalności gospodarczej, a mających być przedmiotem planowanej transakcji, za przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 551 Kodeksu cywilnego. Zatem, planowana przez Państwa sprzedaż składników materialnych i niematerialnych będzie stanowić transakcję zbycia przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 6 pkt 1 ustawy oraz na tej podstawie będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 uznaję za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.
Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Wydając niniejszą interpretację, jako element opisu sprawy Organ przyjął wskazane okoliczności, że Kontrahent, który zdecyduje się na zakup całego przedsiębiorstwa będzie kontynuować działalność w tym samym zakresie co Wnioskodawca. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosujecie się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).