Brak prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją Inwestycji.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 grudnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 12 grudnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji. Uzupełnili go Państwo, pismami z 19 stycznia 2024 r. (wpływ 23 stycznia 2024 r.) oraz z 24 stycznia 2024 r. (wpływ 29 stycznia 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (…) (dalej: „Gmina” lub „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”). Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm., dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”), Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych. Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym, do zadań własnych Gminy należą sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Gmina zamierza zrealizować inwestycję pn. (…) (dalej: „Inwestycja” lub „Zadanie”).

Inwestycja będzie polegała na przebudowie drogi gminnej działki nr ewid.: (…) i szlaku pieszo-jezdnego działka nr ewid.: (…) w miejscowości (…), a także przebudowie i budowie drogi wewnętrznej wraz z budową kanalizacji deszczowej na działkach nr ewid.: (…) oraz rozbiórce istniejącego i budowie nowego przepustu na działkach nr ewid.: (…); (…) w m. (…).

Celem realizacji przedmiotowej Inwestycji jest poprawa infrastruktury technicznej dróg gminnych służących wszystkim mieszkańcom i użytkownikom, łączenie jednostek osadniczych z drogą publiczną, poprawa dostępu do dróg wyższych kategorii, stworzenie nowych możliwości rozwoju na obszarze realizacji Zadania.

W ramach realizacji ww. Inwestycji wykonane zostaną m.in.:

·roboty przygotowawcze, roboty rozbiórkowe, roboty ziemne oraz podbudowy,

·nawierzchnie,

·roboty wykończeniowe,

·oznakowanie dróg i urządzenia bezpieczeństwa ruchu,

·odwodnienie,

·elementy ulic.

Inwestycja zostanie sfinansowana ze środków własnych Gminy oraz dofinansowania – w celu realizacji Zadania Gmina planuje uzyskać dofinansowanie w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

Wydatki związane z realizacją Inwestycji będą dokumentowane wystawionymi na Gminę przez dostawców/wykonawców fakturami VAT.

Infrastruktura będąca przedmiotem Inwestycji będzie miała niekomercyjny i ogólnodostępny charakter. Drogi będą udostępniane wszystkim zainteresowanym podmiotom nieodpłatnie, zatem Gmina nie będzie pobierać jakichkolwiek opłat za korzystanie z ww. infrastruktury i nie będzie uzyskiwać z tego tytułu dochodu.

Doprecyzowanie opisu sprawy

Przedmiotowa Infrastruktura będzie miała charakter niekomercyjny i ogólnodostępny – z tytułu korzystania z przedmiotowych dróg nie będą pobierane żadne opłaty. W związku z tak przyjętym sposobem wykorzystania Infrastruktury, z jej udostępniania Gmina nie będzie uzyskiwała żadnego wynagrodzenia (dochodu).

Z uwagi na powyższy sposób wykorzystania, w ocenie Gminy, w związku z funkcjonowaniem Infrastruktury Gmina nie będzie wykonywała jakichkolwiek czynności opodatkowanych VAT.

Niemniej jednak Gmina podkreśla, że kwestia, czy za pośrednictwem Infrastruktury Gmina będzie wykonywać czynności opodatkowane VAT, stanowić powinna przedmiot analizy przez Organ – w zakresie interpretacji art. 86 ust. 1 ustawy o VAT pozostaje bowiem stwierdzenie przez Organ, czy wydatki opisane przez Gminę w rozpatrywanym wniosku związane będą z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT. Wnioskodawca może jedynie jeszcze raz podkreślić w opisie stanu faktycznego, że, w ocenie Wnioskodawcy, efekty Projektu nie będą wykorzystywane w żaden sposób mający związek z działalnością gospodarczą Gminy opodatkowaną VAT.

Pytanie

Czy Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT w odniesieniu do wydatków związanych z realizacją Inwestycji?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Gminy, w odniesieniu do wydatków związanych z realizacją Inwestycji, nie będzie jej przysługiwało prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (z zastrzeżeniami niemającymi zastosowania w przedmiotowej sytuacji).

Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:

·zostały nabyte przez podatnika tego podatku oraz

·pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje tylko wówczas, gdy powyższe warunki są spełnione łącznie, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tj. z czynnościami, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Stosownie natomiast do treści art. 15 ust. 6 ww. ustawy, nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z treści powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie są uznawane za podatników podatku VAT w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego. Tym samym czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników VAT.

W odniesieniu do powyższego, zdaniem Gminy, mając na uwadze, że realizacja Inwestycji należy do zadań własnych Gminy z zakresu spraw gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym), w przedmiotowym zakresie Gmina nie będzie działać w roli podatnika VAT.

Jednocześnie ze względu na fakt, że przedmiotowa infrastruktura będzie miała charakter niekomercyjny i ogólnodostępny (z tytułu korzystania z przedmiotowych dróg nie będą pobierane żadne opłaty), w związku z jej funkcjonowaniem Gmina nie będzie wykonywała jakichkolwiek czynności opodatkowanych VAT.

Tym samym, w ocenie Gminy, ww. przesłanki warunkujące prawo do odliczenia VAT naliczonego nie zostaną spełnione.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Gminy, nie będzie przysługiwać jej prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji.

Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w interpretacjach przepisów prawa podatkowego wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, m.in.:

·    interpretacja indywidualna z dnia 8 sierpnia 2023 r., sygn. 0113-KDlPT1-2.4012.464.2023.1.KT, w której Organ stwierdził, iż: „(...) w przypadku udostępniania dróg publicznych ogółowi użytkowników, Gmina nie użytkuje ich do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT i tym samym w powyższym zakresie Gmina nie działa jako podatnik, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. W konsekwencji, powyższa czynność jest wyłączona z systemu podatku VAT i z tego względu stanowi czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. W omawianych okolicznościach sprawy nie będzie występował więc związek przyczynowo-skutkowy, który decydowałby o prawie do odliczenia podatku związanego z Państwa wydatkami. Będziecie Państwo bowiem ponosić wydatki związane z przebudową drogi, która służy realizacji zadań publicznych. Rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie zostanie spełniony, ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – efekty realizowanego projektu nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Zatem, nie będziecie mieć Państwo prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z realizacją ww. projektu. Z tego tytułu Państwu również nie będzie przysługiwało prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy o VAT. Reasumując, nie będą mieli Państwo prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją projektu pn. (…), ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – efekty realizowanego projektu nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT”;

·    interpretacja indywidualna z dnia 16 listopada 2023 r., sygn. 0114-KDIP1-3.4012.611.2023.1.MPA, w której Organ stwierdził, że: „Realizowany projekt związany jest z wykonywaniem przez Państwa zadań własnych, do których jako jednostka samorządu terytorialnego Jesteście Państwo zobligowani mocą ustawy o samorządzie gminnym. Ponoszone z tego tytułu wydatki na towary i usługi nabyte w ramach projektu nie będą wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT, ponieważ będą służyły zaspokajaniu potrzeb mieszkańców Gminy. Mając na względzie powyższe stwierdzić należy, że w odniesieniu do realizacji projektu pn. „(...)” Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia podatku od towarów i usług związanego z realizacją zadania inwestycyjnego”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wskazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy:

W myśl do art. 15 ust. 6 ustawy:

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Na mocy art. 6 ust. 1 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym:

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). W tym tylko zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Oznacza to, że w pozostałym zakresie np. w zakresie zadań własnych nałożonych na gminę na podstawie odrębnych przepisów, jednostki samorządu terytorialnego nie występują jako podatnicy podatku VAT, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki.

Ponadto, stosownie do art. 1 ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 645 ze zm.):

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy o drogach publicznych określa, że:

Na podstawie art. 8 ust. 1, 2 i 3 ustawy o drogach publicznych:

W myśl art. 19 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:

Zgodnie z art. 19 ust. 2 ww. ustawy:

Państwa wątpliwości w analizowanej sprawie dotyczą możliwości odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu wydatków poniesionych w związku z realizacją Inwestycji.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie będą spełnione bowiem – jak wskazali Państwo w opisie sprawy – zamierzają Państwo zrealizować inwestycję pn. (…). Inwestycja będzie polegała na przebudowie drogi gminnej działki nr ewid.: (…) i szlaku pieszo-jezdnego działka nr ewid.: (…) w miejscowości (…), a także przebudowie i budowie drogi wewnętrznej wraz z budową kanalizacji deszczowej na działkach nr ewid.: (…) oraz rozbiórce istniejącego i budowie nowego przepustu na działkach nr ewid.: (…) w m. (…). Przedmiotowa Infrastruktura będzie miała charakter niekomercyjny i ogólnodostępny – z tytułu korzystania z przedmiotowych dróg nie będą pobierane żadne opłaty. W związku z tak przyjętym sposobem wykorzystania Infrastruktury i jej udostępniania, nie będą Państwo uzyskiwali żadnego wynagrodzenia (dochodu) i nie będą Państwo wykonywali jakichkolwiek czynności opodatkowanych VAT. Zadanie to należy do zadań własnych Gminy – stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym. Wydatki związane z realizacją przedmiotowej Inwestycji będą dokumentowane wystawionymi na Państwa przez dostawców/wykonawców fakturami VAT. Efekty Projektu nie będą wykorzystywane w żaden sposób mający związek z działalnością gospodarczą Gminy opodatkowaną VAT.

Zatem, w analizowanej sprawie podstawowe warunki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego nie będą spełnione. Tym samym w odniesieniu do przedmiotowej Inwestycji – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – nie mają Państwo możliwości odliczenia naliczonego podatku VAT.

Podsumowując, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT w odniesieniu do wydatków związanych z realizacją Inwestycji.

Tym samym, Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że przedmiotowa interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy oraz własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone. Dotyczy to w szczególności kwestii ustalenia, czy Gmina będzie wykorzystywać nabywane towary i usługi do czynności opodatkowanych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).