Nie przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków ponoszonych w latach 2017 i 2018 na budowę ... - Interpretacja - 0114-KDIP4-3.4012.553.2023.2.DS

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 2 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.553.2023.2.DS

Temat interpretacji

Nie przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków ponoszonych w latach 2017 i 2018 na budowę PSZOK, z uwagi na brak związku poniesionych wydatków z czynnościami opodatkowanymi.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 listopada 2023 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z Inwestycją na moment jej realizacji oraz braku możliwości odliczenia podatku naliczonego w związku z inwestycją za lata 2017 i 2018.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 25 stycznia 2024 r. (wpływ 26 stycznia 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Miasto (...) (dalej: „Miasto” lub „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT.

Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm., dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”), Miasto jest wyposażone w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych. Miasto wykonuje zadania własne samodzielnie lub przez powołane jednostki organizacyjne.

Miasto realizuje zadania własne, określone w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym m.in. w zakresie spraw związanych z utrzymaniem czystości i porządku oraz unieszkodliwianiem odpadów komunalnych.

W ramach realizacji zadań własnych Miasto w latach 2017-2018 zrealizowało inwestycję pn. „(...)” (dalej: „Inwestycja”).

Przedmiotem Inwestycji była budowa punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych (dalej: „PSZOK”). Zakres prac związanych z realizacją Inwestycji obejmował w szczególności:

  • modernizację istniejącego budynku magazynowego,
  • budowę boksów (wiat) do gromadzenia odpadów komunalnych,
  • utworzenie miejsca do gromadzenia odpadów budowlanych i rozbiórkowych,
  • utworzenie placu manewrowego służącego do rozładunku / załadunku odpadów oraz jako dojazd do poszczególnych boksów z odpadami,
  • zainstalowanie wagi samochodowej najazdowej.

Inwestycja była finansowana częściowo ze środków własnych Miasta, jak również ze środków zewnętrznych. Na realizację Inwestycji Miasto uzyskało środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Osi Priorytetowej V „Gospodarka przyjazna środowisku” Działania 5.2 „Gospodarka odpadami” Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2014-2020 (dalej: „RPO”). Podatek VAT stanowił koszt kwalifikowany ww. dofinansowania.

Ponoszone w latach 2017 i 2018 wydatki związane z realizacją Inwestycji były dokumentowane wystawianymi na Miasto przez dostawców / wykonawców fakturami VAT, z wykazanym podatkiem, na których to fakturach Miasto zostało wskazane jako nabywca określonych towarów/usług (z uwzględnieniem NIP Miasta).

Po zakończeniu realizacji Inwestycji, Miasto pozostało właścicielem powstałego w ramach Inwestycji PSZOK, który jest wykorzystywany na potrzeby realizacji wyżej wymienionych zadań własnych Miasta. Jednocześnie w celu realizacji ww. zadań własnych związanych z utrzymaniem czystości i porządku oraz unieszkodliwianiem odpadów komunalnych Miasto zawarło stosowną umowę dotyczącą odbierania i zagospodarowania odpadów komunalnych z terenu Miasta ze spółką A Sp. z o.o. (dalej: „Spółka”), której jest jedynym udziałowcem. W ramach dokonanych ustaleń Miasto zobowiązało się m.in. do nieodpłatnego udostępnienia Spółce powstałego w ramach Inwestycji PSZOK w celu realizacji przedmiotu ww. umowy. Począwszy od dnia oddania PSZOK do użytkowania Spółka zarządza PSZOK jako operator.

W myśl art. 3 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 13 września 1965 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1469; dalej: „ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach”) gminy zapewniają czystość i porządek na swoim terenie i tworzą warunki niezbędne do ich utrzymania, a w szczególności tworzą punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych w sposób umożliwiający łatwy dostęp dla wszystkich mieszkańców gminy, które zapewniają przyjmowanie co najmniej odpadów komunalnych, m.in. odpadów niebezpiecznych, przeterminowanych leków i chemikaliów, odpadów niekwalifikujących się do odpadów medycznych, które powstały w gospodarstwie domowym w wyniku przyjmowania produktów leczniczych w formie iniekcji i prowadzenia monitoringu poziomu substancji we krwi, w szczególności igieł i strzykawek, zużytych baterii i akumulatorów, zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, mebli i innych odpadów wielkogabarytowych, zużytych opon oraz odpadów tekstyliów i odzieży, a także odpadów budowlanych i rozbiórkowych z gospodarstw domowych.

Z kolei zgodnie z art. 6h ww. ustawy właściciele nieruchomości położonych na terenie Miasta mają obowiązek ponoszenia na rzecz Miasta opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Miasto nie zawiera jednak w tym zakresie umów cywilnoprawnych z właścicielami nieruchomości. Zarówno obowiązki Miasta, jak i obowiązki właściciela nieruchomości wynikają z ww. ustawy.

Możliwość przekazywania odpadów do PSZOK przysługuje mieszkańcom Miasta w ramach uiszczanej na rzecz Miasta opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, o której mowa powyżej. Mieszkańcy nie ponoszą na rzecz Miasta dodatkowych kosztów związanych z bieżącą eksploatacją, działaniem i utrzymaniem powstałego w ramach Inwestycji PSZOK. Dodatkowo jak zostało to wskazane powyżej PSZOK udostępniany jest Spółce nieodpłatnie na podstawie umowy na odbieranie i zagospodarowanie odbieranych odpadów komunalnych z terenu Miasta, zawartej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego dotyczącym odbierania i zagospodarowania odebranych odpadów komunalnych z terenu Miasta. Umowa pomiędzy Spółką, a Miastem obejmuje m.in. zbieranie odpadów komunalnych dostarczanych do PSZOK bezpośrednio przez ich wytwórców z terenu Miasta oraz prowadzenie przez Spółkę PSZOK w określone godziny i dni tygodnia. Za świadczenie ww. usług Spółka otrzymuje od Miasta stosowne wynagrodzenie. Jednocześnie Spółka, działając na własny rachunek, prowadzi dalszą odsprzedaż surowców wtórych pochodzących z selektywnej zbiórki odpadów w PSZOK. Spółka z tytułu sprzedaży selektywnie odebranych surowców wtórnych z PSZOK uzyskała w 2021 r. 366 zł, a w 2022 r. 100 zł przychodu (w latach 2018-2020 nie uzyskiwała z tego tytułu przychodu). Przychody (dochody) uzyskane z ww. sprzedaży stanowią wyłączny dochód Spółki.

W konsekwencji, ww. infrastruktura nie jest/nie będzie wykorzystywana przez Miasto do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT, tj. Miasto nie osiąga żadnych dochodów opodatkowanych podatkiem VAT z tytułu posiadania przedmiotowego majątku.

Miasto pragnie wskazać, iż uzyskanie przedmiotowej interpretacji jest Miastu niezbędne w celu prawidłowego rozliczenia dofinansowania, uzyskanego na Inwestycję z RPO.

Pytania

1.Czy na moment realizacji Inwestycji Miastu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków ponoszonych w latach 2017 i 2018 na budowę PSZOK?

2.Czy Miastu przysługuje / będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków ponoszonych w latach 2017 i 2018 na budowę PSZOK?

Państwa stanowisko w sprawie

1.Na moment realizacji Inwestycji Miastu nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków ponoszonych w latach 2017 i 2018 na budowę PSZOK.

2.Miastu nie przysługuje / nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków ponoszonych w latach 2017 i 2018 na budowę PSZOK.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Stosownie natomiast do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi m.in. suma kwot podatku określonych na fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z treści powyższej regulacji wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom VAT w sytuacji, gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie, czy podmiot posiada status podatnika VAT oraz czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT, w szczególności pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.

Odnosząc się do wskazanej powyżej przesłanki warunkującej możliwość skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego, tj. związku ponoszonych wydatków z wykonywaniem czynności opodatkowanych, zdaniem Miasta, brak będzie bezsprzecznego i bezpośredniego związku pomiędzy wydatkami poniesionymi na realizację Inwestycji, a wykonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jednocześnie w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Z wyżej przytoczonych przepisów wynika, iż na gruncie przepisów ustawy o VAT opodatkowaniu podlega dostawa towarów lub świadczenie usług wyłącznie wówczas, gdy mają one charakter odpłatny (z pewnymi wyjątkami dotyczącymi nieodpłatnych świadczeń zrównanych z czynnościami świadczonymi odpłatnie, które nie znajdują zastosowania w przedmiotowej sprawie).

Jak zostało to wskazane w treści stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, po zakończeniu realizacji Inwestycji, Miasto pozostało właścicielem powstałego w ramach Inwestycji PSZOK, który jest wykorzystywany na potrzeby realizacji zadań własnych Miasta. Jednocześnie w celu realizacji ww. zadań własnych związanych z utrzymaniem czystości i porządku oraz unieszkodliwianiem odpadów komunalnych Miasto zawarło stosowną umowę dotyczącą odbierania i zagospodarowania odpadów komunalnych z terenu Miasta ze Spółką, której jest jedynym udziałowcem. W ramach dokonanych ustaleń Miasto zobowiązało się do nieodpłatnego udostepnienia Spółce powstałego w ramach Inwestycji PSZOK w celu realizacji przedmiotu ww. umowy. Począwszy od dnia oddania PSZOK do użytkowania Spółka zarządza PSZOK jako operator.

Mieszkańcy nie ponoszą na rzecz Miasta dodatkowych kosztów związanych z bieżącą eksploatacją, działaniem i utrzymaniem powstałego w ramach Inwestycji PSZOK – poza ustaloną na podstawie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach opłatą za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Dodatkowo jak Miasto wskazało w stanie faktycznym PSZOK udostępniany jest Spółce nieodpłatnie. W konsekwencji, ww. infrastruktura nie jest wykorzystywana do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT, tj. Miasto nie osiąga żadnych dochodów opodatkowanych podatkiem VAT z tytułu posiadania przedmiotowego majątku.

Biorąc pod uwagę przedstawione powyżej okoliczności faktyczne sprawy należy wskazać, iż w ocenie Miasta sposób wykorzystania powstałego w ramach Inwestycji PSZOK ma zatem charakter publicznoprawny (niekomercyjny). W konsekwencji, ww. PSZOK wykorzystywany jest przez Miasto wyłącznie na potrzeby czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT.

W związku z powyższym, zdaniem Miasta, realizacja przedmiotowej Inwestycji nie była / nie jest związana z wykonywaniem czynności, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. W konsekwencji warunek związku poniesionych wydatków z czynnościami opodatkowanymi nie został spełniony i tym samym na moment ponoszenia wydatków Miasto nie było uprawnione do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację przedmiotowej Inwestycji.

Stanowisko Miasta znajduje przykładowo potwierdzenie w interpretacji indywidualnej z 30 maja 2023 r., sygn. 0112-KDIL1-1.4012.173.2023.1.WK, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, iż: „Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. (…) W konsekwencji ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, nie będą mieli Państwo w związku z realizacją opisanego projektu prawa do odliczenia podatku naliczonego w całości ani w części.”

Reasumując, zdaniem Miasta, na moment ponoszenia wydatków związanych z budową PSZOK, nie miało ono prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków ponoszonych w latach 2017 i 2018 na budowę PSZOK, z tego względu, iż wydatki ponoszone na realizację Inwestycji nie były / nie są związane z wykonywanymi przez Miasto czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT.

Stosownie do art. 86 ust. 10 ustawy o VAT prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

Stosownie do art. 86 ust. 13 ustawy o VAT, jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej

(i)za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo

(ii)za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art.99 ust. 2 i 3, za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych, po okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego - nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Miasta nie przysługuje / nie będzie przysługiwało mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków ponoszonych w latach 2017 i 2018 na budowę PSZOK, gdyż wydatki ponoszone na realizację Inwestycji nie były / nie są związane z wykonywanymi przez Miasto czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT i upłynął termin do odliczenia podatku VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 710 ze zm., t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm., t.j. Dz. U. z 2018 r poz. 2174 ze zm., t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni. Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, podatnik może zrealizować w terminach określonych w art. 86 ust. 10-13 ustawy.

Zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

W myśl art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a – powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.

Stosownie do art. 86 ust. 11 ustawy:

Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Na podstawie ust. 13 powołanego artykułu:

Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej:

1)za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo

2)za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych, po okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego

– nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Z powyższych przepisów wynika, że na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, najistotniejszym warunkiem umożliwiającym czynnemu podatnikowi VAT realizację prawa do odliczenia jest związek dokonanych zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Jednocześnie oceny czy związek ten istnieje lub będzie istniał w przyszłości, należy dokonać w momencie realizowania zakupów zgodnie z zasadą niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik – aby mógł skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego – nie musi czekać, aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej. Prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur dokumentujących zakupy związane z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą wynika z samej konstrukcji podatku od towarów i usług i zapewnia neutralność tego podatku dla czynnych podatników VAT.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że w świetle art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 cyt. ustawy:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Według art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1469 ze zm.):

Utrzymanie czystości i porządku w gminach należy do obowiązkowych zadań własnych gminy.

Stosownie do art. 3 ust. 2 pkt 5 i pkt 6 ww. ustawy:

Gminy zapewniają czystość i porządek na swoim terenie i tworzą warunki niezbędne do ich utrzymania, a w szczególności:

5)zapewniają selektywne zbieranie odpadów komunalnych obejmujące co najmniej: papier, metale, tworzywa sztuczne, szkło, odpady opakowaniowe wielomateriałowe oraz bioodpady;

6)tworzą w sposób umożliwiający łatwy dostęp wszystkim mieszkańcom gminy punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych, które zapewniają przyjmowanie co najmniej odpadów komunalnych wymienionych w pkt 5, odpadów niebezpiecznych, przeterminowanych leków i chemikaliów, odpadów niekwalifikujących się do odpadów medycznych, które powstały w gospodarstwie domowym w wyniku przyjmowania produktów leczniczych w formie iniekcji i prowadzenia monitoringu poziomu substancji we krwi, w szczególności igieł i strzykawek, zużytych baterii i akumulatorów, zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, mebli i innych odpadów wielkogabarytowych, zużytych opon oraz odpadów tekstyliów i odzieży, a także odpadów budowlanych i rozbiórkowych z gospodarstw domowych.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). W tym tylko zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Oznacza to, że w pozostałym zakresie np. zadań własnych nałożonych na gminę, na podstawie odrębnych przepisów, jednostki samorządu terytorialnego nie występują jako podatnicy podatku VAT.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT. Realizują Państwo zadania własne, określone w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym m.in. w zakresie spraw związanych z utrzymaniem czystości i porządku oraz unieszkodliwianiem odpadów komunalnych. W ramach realizacji zadań własnych w latach 2017-2018 zrealizowali Państwo inwestycję pn. „(...)”.

Przedmiotem Inwestycji była budowa punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych („PSZOK”). Zakres prac związanych z realizacją Inwestycji obejmował w szczególności:

  • modernizację istniejącego budynku magazynowego,
  • budowę boksów (wiat) do gromadzenia odpadów komunalnych,
  • utworzenie miejsca do gromadzenia odpadów budowlanych i rozbiórkowych,
  • utworzenie placu manewrowego służącego do rozładunku / załadunku odpadów oraz jako dojazd do poszczególnych boksów z odpadami,
  • zainstalowanie wagi samochodowej najazdowej.

Inwestycja była finansowana częściowo ze środków własnych, jak również ze środków zewnętrznych. Na realizację Inwestycji uzyskali Państwo środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Osi Priorytetowej V „Gospodarka przyjazna środowisku” Działania 5.2 „Gospodarka odpadami” Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2014-2020 („RPO”). Ponoszone w latach 2017 i 2018 wydatki związane z realizacją Inwestycji były dokumentowane wystawianymi na Państwa przez dostawców / wykonawców fakturami VAT, z wykazanym podatkiem, na których to fakturach Państwo zostali wskazani jako nabywca określonych towarów/usług.

Po zakończeniu realizacji Inwestycji, pozostali Państwo właścicielem powstałego w ramach Inwestycji PSZOK, który jest wykorzystywany na potrzeby realizacji wyżej wymienionych zadań własnych. Jednocześnie w celu realizacji ww. zadań własnych związanych z utrzymaniem czystości i porządku oraz unieszkodliwianiem odpadów komunalnych zawarli Państwo stosowną umowę dotyczącą odbierania i zagospodarowania odpadów komunalnych z terenu Miasta ze spółką A Sp. z o.o., której są Państwo jedynym udziałowcem. W ramach dokonanych ustaleń zobowiązali się Państwo m.in. do nieodpłatnego udostępnienia Spółce powstałego w ramach Inwestycji PSZOK w celu realizacji przedmiotu ww. umowy. Począwszy od dnia oddania PSZOK do użytkowania Spółka zarządza PSZOK jako operator. Mieszkańcy nie ponoszą na rzecz Miasta dodatkowych kosztów związanych z bieżącą eksploatacją, działaniem i utrzymaniem powstałego w ramach Inwestycji PSZOK. Dodatkowo PSZOK udostępniany jest Spółce nieodpłatnie na podstawie umowy na odbieranie i zagospodarowanie odbieranych odpadów komunalnych z terenu Miasta, zawartej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego dotyczącym odbierania i zagospodarowania odebranych odpadów komunalnych z terenu Miasta. Ww. infrastruktura nie jest/nie będzie wykorzystywana przez Państwa do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT, tj. nie osiągają Państwo żadnych dochodów opodatkowanych podatkiem VAT z tytułu posiadania przedmiotowego majątku.

Na tle powyższego opisu sprawy, mają Państwo wątpliwości czy na moment realizacji Inwestycji Miastu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków ponoszonych w latach 2017 i 2018 na budowę PSZOK, a także czy Miastu przysługuje / będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od ww. wydatków.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości stwierdzić należy, że zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Z uwagi na fakt, że celem Inwestycji była realizacja zadań własnych związanych z utrzymaniem czystości i porządku oraz unieszkodliwianiem odpadów komunalnych, a także w tym celu zawarli Państwo stosowną umowę dotyczącą odbierania i zagospodarowania odpadów komunalnych z terenu Miasta ze Spółką, jednocześnie udostępniając jej nieodpłatnie powstały w ramach Inwestycji PSZOK w celu realizacji przedmiotu ww. umowy, to nie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego w trakcie realizacji Inwestycji, gdyż przeznaczona była ona do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Począwszy od dnia oddania PSZOK do użytkowania Spółka zarządza PSZOK jako operator. Mieszkańcy nie ponoszą na rzecz Państwa dodatkowych kosztów związanych z bieżącą eksploatacją, działaniem i utrzymaniem powstałego w ramach Inwestycji PSZOK. Dodatkowo PSZOK udostępniany jest Spółce nieodpłatnie na podstawie umowy na odbieranie i zagospodarowanie odbieranych odpadów komunalnych z terenu Miasta, zawartej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego dotyczącym odbierania i zagospodarowania odebranych odpadów komunalnych z terenu Miasta, ww. infrastruktura nie jest i nie będzie wykorzystywana przez Państwa do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT i nie osiągają Państwo żadnych dochodów opodatkowanych podatkiem VAT z tytułu posiadania przedmiotowego majątku.

Zatem w omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie został/nie zostanie spełniony, ponieważ – jak wynika z opisu sprawy – powstała w ramach projektu Inwestycja była jak również jest obecnie przez Państwa wykorzystywana wyłącznie do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym stwierdzić należy, że zarówno w trakcie realizacji przedmiotowej Inwestycji w latach 2017 i 2018, jak i po jej zakończeniu nie mieli i nie mają Państwo – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z tą Inwestycją.

Podsumowując, na moment realizacji Inwestycji oraz obecnie, nie przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków ponoszonych w latach 2017 i 2018 na budowę PSZOK, z uwagi na brak związku poniesionych wydatków z czynnościami opodatkowanymi.

Państwa stanowisko jest prawidłowe

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

  • stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia, oraz
  • zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).