Interpretacja indywidualna z dnia 1 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.861.2023.1.JSZ
Temat interpretacji
Brak prawa do odzyskania podatku VAT w związku z realizacją projektu dot. budowy i przebudowy oświetlenia ulicznego.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
11 grudnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 11 grudnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odzyskania pełnej kwoty podatku VAT w związku z realizacją zadania 2 projektu pod nazwą „…”.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Gmina jest czynnym podatnikiem podatku VAT.
Z dniem 1 stycznia 2017 r. Gmina podjęła łączne (scentralizowane) rozliczenia VAT wraz ze wszystkimi swoimi jednostkami budżetowymi i zakładami budżetowymi, jednocześnie dokonała wstecznej centralizacji rozliczeń podatku VAT począwszy od 1 stycznia 2011 r. Oznacza to, że jedynym czynnym podatnikiem VAT jest Gmina, a jej rozliczenia VAT obejmują wszystkie transakcje sprzedaży i zakupu realizowane przez wszystkie jednostki organizacyjne Gminy. Jednostki te nie przestały istnieć – zmienił się natomiast ich status na gruncie VAT, gdyż przestały one być traktowane jako odrębni od Gminy podatnicy VAT, lecz z punktu widzenia VAT stały się częścią jednego podatnika – tj. Gminy.
Gmina wykonuje zadania z zakresu lokalnego transportu zbiorowego w tym m.in. poprzez realizację projektu „…”. Pełnienie funkcji organizatora lokalnego transportu zbiorowego w tym zarządzanie powstającą infrastrukturą jest związane ze sprzedażą biletów komunikacji miejskiej, zarówno tramwajowej, jak i autobusowej. Sprzedaż biletów jest opodatkowana stawką VAT 8%.
W dniu ....2021 r. Gmina podpisała umowę na wykonanie robót budowlanych całościowo służących rozbudowie linii tramwajowych w …, na które uzyskała stosowne pozwolenia – Decyzje ZRID:
1)Dla linii tramwajowych – ZRID Nr - … wydaną przez Prezydenta … w dniu 16 marca 2017 r. (znak: …) o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej pn.: „…” w ramach przedsięwzięcia „…”, zmienioną ZRID Nr - … z dnia 16 kwietnia 2018 r., ZRID Nr - … z dnia 23 czerwca 2020 r. i ZRID Nr - … z dnia 14 listopada 2021 r. oraz wyjaśnioną Postanowieniem Prezydenta … z dnia 13 października 2023 r., znak: …;
2)Dla Węzła przesiadkowego … - ZRID Nr … wydaną przez Prezydenta … w dniu 08 lipca 2020 r. (znak: …) o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej pn.: „…” w ramach przedsięwzięcia „…”, zmienioną ZRID Nr - … z dnia 22 listopada 2021 r.
Inwestycja komunikacyjna ma na celu budowę pełnej infrastruktury tramwajowej łączącej (..)
Z uwagi na pozyskanie funduszy unijnych z różnych źródeł kontrakt na „…” dzieli się na zadania, a środki finansowe na ich realizację pochodzą z:
-Programu Operacyjnego Polska Wschodnia – jako „…”;
-Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko – jako „…”;
-Programu Operacyjnego ... – jako „…”.
Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dla Gminy dotyczy zadania 2 projektu pod nazwą „…”.
Projekt składa się z 2 zadań:
Zadanie 1. Przebudowa ul. … na odcinku od skrzyżowania z ul. … i … do ulicy ...
Zadanie 2. Budowa i przebudowa oświetlenia na energooszczędne w ramach realizacji projektu „…”.
Umowa o dofinansowanie projektu podpisana została w dniu 29 września 2017 r.
Cel szczegółowy projektu to: „…”.
Zakres robót dotyczących rozbudowy linii tramwajowych obejmuje kompleksową budowę infrastruktury, torowiska i trakcji tramwajowej wraz z zasilaniem oraz przebudową istniejącej infrastruktury technicznej, w tym układu drogowego i zagospodarowania terenu wraz z oświetleniem wymaganym dla dróg i terenów miejskich.
W związku z wkomponowaniem torowiska w istniejące ulice niezbędne jest jednoczesne zapewnienie właściwego oświetlenia zmienionych przebudową dróg oraz ciągów pieszych i rowerowych, które zagwarantuje bezpieczeństwo wszystkim użytkownikom.
Przebudowa i budowa oświetlenia ulicznego jako elementu pasa drogowego wynika z budowy nowych linii i związana jest z niezbędnymi przebudowami dróg i skrzyżowań oraz zmianami wymuszonymi podczas procesu projektowania linii tramwajowych w istniejącym układzie komunikacyjnym i zagospodarowaniu terenów.
Tym samym, nabywane w ramach kontraktu towary i usługi dotyczące przebudowy oświetlenia są nierozerwalnie związane z wydatkami ponoszonymi na rozbudowę linii tramwajowych. Realizacja inwestycji w zakresie rozbudowy samej linii tramwajowej nie byłaby możliwa bez przebudowy oświetlenia. Z kolei przebudowa przedmiotowej infrastruktury technicznej nie miałaby miejsca, gdyby nie realizacja całości przedsięwzięcia.
Budowa w powyższym zakresie jest niezbędna do powstania nowej sieci tramwajowej oraz świadczenia usług komunikacji miejskiej.
Ponadto budowa i przebudowa oświetlenia determinuje prawidłowe wykonanie całej inwestycji i przyszłe funkcjonowanie infrastruktury tramwajowej. Wydatki ponoszone w tej części są nierozerwalnie związane z wydatkami ponoszonymi na rozbudowę linii tramwajowych.
Wszelkie zakontraktowane roboty i działania podejmowane w ramach rozbudowy linii tramwajowych w … są niezbędne do tego, żeby świadczyć usługi komunikacji miejskiej profesjonalnie i bezpiecznie dla pasażerów. Między robotami związanymi z budową różnych elementów a budową infrastruktury tramwajowej istnieje zatem związek bezpośredni (np. przebudowa dróg pod torowisko) lub pośredni (przebudowa oświetlenia związana z przebudową dróg), z technologicznego punktu widzenia budowa i przebudowa oświetlenia jest niezbędna dla budowy torowiska.
Wydatki wskazane w zadaniu drugim, związane będą z infrastrukturą, która zostanie po jej wybudowaniu odpłatnie udostępniona pasażerom, co tym samym przekłada się na związek podatku naliczonego wynikającego z faktur za budowę tych obszarów z czynnością opodatkowaną w postaci sprzedaży usług komunikacji miejskiej.
Data rozpoczęcia realizacji projektu: ...2017 r.
Data rozpoczęcia rzeczowej realizacji projektu: ...2017 r.
Data finansowego zakończenia projektu: ...2023 r.
Całkowita wartość projektu: ...
Wydatki kwalifikowalne: ... zł
Dofinansowanie: ... (84,48% wydatków kwalifikowalnych). Faktury są wystawiane na Gminę odrębnie do każdego zadania.
Pytanie
Czy Gmina w zakresie zadania nr 2 – budowa i przebudowa oświetlenia na energooszczędne w ramach projektu „…” ma prawną możliwość odzyskania pełnej kwoty podatku VAT w związku z realizacją projektu pn. „…” nr … na zasadach określonych w Ustawie z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r., poz. 1570)?
Państwa stanowisko w sprawie
Gmina w zakresie zadania nr 2 – budowa i przebudowa oświetlenia na energooszczędne w ramach projektu „…” ma prawną możliwość odzyskania pełnej kwoty podatku VAT w związku z realizacją projektu pn. „…” nr … na zasadach określonych w Ustawie z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r., poz. 1570).
Gmina n realizuje przypisane jej zadania w ramach projektu za pomocą jednostki Zarząd … (dalej Z.). Faktury zakupu wystawiane są na Gminę.
Z. świadczy na rzecz ludności usługę komunikacji miejskiej w zakresie transportu zbiorowego, prowadzi sprzedaż biletów, nie dokonuje sprzedaży ani nieodpłatnego wydania biletów komunikacji miejskiej na rzecz jednostek organizacyjnych Gminy objętych centralizacją.
Jednostka świadczy czynności odpłatnego transportu osób, które stosownie do treści art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 8 ust. 1 VATU opodatkowane są podatkiem od towarów i usług.
Gmina w tym zakresie działa jak podatnik podatku od towarów i usług, wykonując działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT. Gmina pobiera opłatę (w formie biletów) co niewątpliwie stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku VAT, opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług, przy czym przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (art. 8 ust. 1 ustawy o VAT). Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Wybudowana infrastruktura oświetlenia w ramach realizowanego projektu będzie wykorzystywana przez Gminę w celu świadczenia odpłatnych usług transportu publicznego, tj. do czynności, które podlegają opodatkowaniu VAT .
Zgodnie z interpretacją indywidualną wydaną dla Gminy z dnia 13 lipca 2017 r. sygn. 0115-KDIT1-2.4012.383.2017.1.KN, Gminie w oparciu o art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów usług przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku VAT naliczonego, wynikającego z faktur zakupu związanych z realizacją inwestycji zakupu tramwajów i budowy torowiska wraz z jego infrastrukturą. Gmina bowiem w tym zakresie prowadzi sprzedaż biletów w całości w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, opodatkowaną podatkiem od towarów i usług.
Gmina pobiera opłatę (w formie biletów), co stanowi niewątpliwie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
Miasto nie ponosiłoby wydatków na budowę oświetlenia nowej linii tramwajowej, gdyby nie było to konieczne dla osiągnięcia celu całej inwestycji w postaci rozszerzenia i podwyższenia jakości standardu świadczonych usług transportu publicznego z zachęceniem mieszkańców do jak najszerszego z niego korzystania.
Ponieważ nowe torowisko powstało w pasie istniejących ulic niezbędne było jednoczesne zapewnienie właściwego oświetlenia zmienionych przebudową dróg oraz ciągów pieszych i rowerowych, które zagwarantuje bezpieczeństwo wszystkim użytkownikom.
Ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania nowych linii tramwajowych, a więc wiążą się z działalnością gospodarczą i z osiąganymi przez Gminę przychodami.
Poprawa dostępności przystanków, poprzez zapewnienie możliwości bezpiecznego dojazdu rowerem, stanowi oddziaływanie Miasta na popyt na opodatkowane usługi publicznego transportu zbiorowego i powinno być w tym kontekście rozpatrywane.
Transport multimodalny, łączący w ramach jednej podróży różne środki transportu (w tym przypadku rower, tramwaj, autobus), stanowi powszechną praktykę organizatorów transportu, mającą na celu wzrost przewozów publicznymi środkami.
Powstała infrastruktura tramwajowa ma wpływ na sprzedaż opodatkowaną.
Budowa trasy tramwajowej służy zwiększeniu możliwości Miasta w zakresie uzyskania dodatkowych wpływów ze sprzedaży opodatkowanej VAT związanej wykorzystaniem tej części infrastruktury.
Podatek naliczony wynikający z tych wydatków pozostaje bowiem w związku z wykonywaniem przez Gminę (poprzez jej jednostkę budżetową – Z.) czynności dających prawo do odliczenia podatku naliczonego. Taką czynnością jest przede wszystkim sprzedaż biletów komunikacji miejskiej, która stanowi obrót podatnika i zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Jednocześnie istnieje możliwość przyporządkowania wydatków inwestycyjnych do czynności dających prawo do odliczenia, zatem zachodzi związek przyczynowo-skutkowy między wydatkami inwestycyjnymi a powstaniem obrotu.
Infrastruktura towarzysząca inwestycji wykorzystywanej do celów opodatkowanych daje Gminie prawo do odliczenia podatku naliczonego.
Jak wynika z opisu stanu faktycznego, budowa nowej trasy tramwajowej ze względu na kolizję pomiędzy istniejącą infrastrukturą drogową wymusiła konieczność budowy oświetlenia, które powstało w ramach realizacji projektu. Gdyby Gmina nie planowała przeprowadzenia całości opisanej inwestycji, dokonanie przebudowy wcześniej istniejącego i funkcjonującego oświetlenia również nie byłoby potrzebne.
Realizacja nowych linii tramwajowych bez usunięcia kolizji spowodowałaby brak możliwości korzystania z tych odcinków trasy tramwajowej. A zatem usunięcie tej kolizji ma wpływ na sprzedaż opodatkowaną, ponieważ inwestycja bez oświetlenia uniemożliwiłaby świadczenie usług tramwajowych na tym odcinku, co oznacza, że celem usunięcia kolizji jest zabezpieczenie wpływów z działalności opodatkowanej, poprzez zabezpieczenie możliwości korzystania z trasy tramwajowej na ww. odcinkach.
Nowe oświetlenie służy do wykonywania czynności związanych z transportem zbiorowym, czyli wykonywaniem czynności opodatkowanych. Czynności te wykonywane są w związku z prowadzoną przez stronę działalnością gospodarczą w postaci zapewnienia transportu publicznego.
Przedstawione działania Gminy dotyczące budowy i przebudowy na energooszczędne oświetlenia nowo powstałej nitki tramwajowej związane są z odpłatną usługą transportu osób i bagażu oraz pozostają w związku z działalnością gospodarczą.
Tym samym Gmina w całości wykonuje opodatkowaną podatkiem VAT usługę komunikacji miejskiej, w związku z czym ma prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego z tytułu świadczenia opodatkowanej podatkiem VAT usługi komunikacji miejskiej tramwajowej o całą kwotę podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur zakupu związanych z realizacją inwestycji .
Podsumowując, Gmina będzie miała prawo do odliczenia pełnej wysokości podatku naliczonego od wydatków poniesionych na zakres robót spowodowanych powstawaniem nowej infrastruktury tramwajowej.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą”:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Art. 87 ust. 1 ustawy stanowi:
W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.
Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2 - ust. 6 ustawy.
Ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.
Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Według art. 15 ust. 6 ustawy:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE.L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym:
Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.
Jednakże w przypadku gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.
W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).
Z art. 86 ust. 1 wynika, że odliczyć można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Ta zasada wyklucza możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.
W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowoprawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.
Ustawodawca nie precyzuje, w jaki sposób towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby pozwoliło to podatnikowi na odliczenie podatku naliczonego. Związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter pośredni lub bezpośredni.
O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży – towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.
Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania działalności – mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością gospodarczą podmiotu, musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie działalności jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu.
Warunek zachowania związku zakupów z działalnością opodatkowaną jest również akcentowany w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W orzeczeniu z 6 kwietnia 1995 r. (w sprawie C-4/94, BLP Group plc v. Commissioners of Customs & Excise) TSUE stwierdził, że powstanie prawa do odliczenia podatku jest uzależnione od bezpośredniego i niezwłocznego związku z transakcjami opodatkowanymi (ang. direct and immediate link with the taxable transactions). Także w wyroku z 8 czerwca 2000 r. (w sprawie C-98/98, Commissioners of Customs and Excise a Midland Bank plc), TSUE nie miał wątpliwości, że artykuł 2 Pierwszej Dyrektywy i artykuł 17 ust. 2, 3 i 5 Szóstej Dyrektywy w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych należy interpretować w taki sposób, aby warunkiem odliczenia przez podatnika VAT oraz podstawą do ustalenia zakresu tego prawa było zasadniczo istnienie bezpośredniego związku pomiędzy daną transakcją nabycia a daną transakcją (lub transakcjami) sprzedaży, uprawniającymi do dokonania odliczenia. Podobnie w wyroku z 13 marca 2014 r. w sprawie C-204/13 Heinz Malburg TSUE wskazał, że aby można było przyznać podatnikowi prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT i określić zakres tego prawa, zasadniczo konieczne jest istnienie bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenie podatku a jedną lub kilkoma transakcjami objętymi podatkiem należnym, które rodzą prawo do odliczenia.
Ponadto Trybunał w wyroku z dnia 13 marca 2008 r. w sprawie C-437/06 Securenta przesądził, że w sytuacji gdy podatnik wykonuje działalność gospodarczą i działalność niemającą charakteru gospodarczego, prawo do odliczenia z tytułu ewentualnych wydatków jest dopuszczalne jedynie w zakresie, w jakim wydatki te można przyporządkować działalności gospodarczej podatnika.
A zatem uprawnienie do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie wynika z każdego rodzaju powiązania pośredniego przy dokonywaniu świadczeń opodatkowanych. Uprawnienie to może dawać dopiero oczywistość oraz bezpośredniość tego powiązania zakupionych towarów i usług z dokonywaną przez podatnika sprzedażą opodatkowaną.
Odnosząc się do kwestii objętej zakresem zadanego pytania należy wskazać, że zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):
Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Art. 7 ust. 1 pkt 2 i pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym:
Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności, zadania własne obejmują sprawy m.in.:
2)gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego;
3) wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (…).
Art. 9 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym:
Gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie.
Z całości unormowań ustawy o samorządzie gminnym, szczególnie przepisów przywołanych powyżej, wynika, że w działalności gminy należy wyróżnić wykonywanie działań publicznych i – wykraczającą poza te działania – działalność gospodarczą.
Z kolei ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1385 ze zm.) w art. 18 ust. 1 pkt 2 przewiduje, że:
Do zadań własnych gminy w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną, ciepło i paliwa gazowe należy planowanie oświetlenia znajdujących się na terenie gminy:
a)miejsc publicznych,
b)dróg gminnych, dróg powiatowych i dróg wojewódzkich,
c)dróg krajowych, innych niż autostrady i drogi ekspresowe w rozumieniu ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1376 i 1595 oraz z 2022 r. poz. 32 i 655), przebiegających w granicach terenu zabudowy,
d)części dróg krajowych, innych niż autostrady i drogi ekspresowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 659), wymagających odrębnego oświetlenia:
-przeznaczonych do ruchu pieszych lub rowerów,
-stanowiących dodatkowe jezdnie obsługujące ruch z terenów przyległych do pasa drogowego drogi krajowej.
Natomiast art. 18 ust. 1 pkt 3 stanowi, że:
Do zadań własnych gminy w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną, ciepło i paliwa gazowe należy finansowanie oświetlenia znajdujących się na terenie gminy:
a)ulic,
b)placów,
c)dróg gminnych, dróg powiatowych i dróg wojewódzkich,
d)dróg krajowych, innych niż autostrady i drogi ekspresowe w rozumieniu ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, przebiegających w granicach terenu zabudowy,
e)części dróg krajowych, innych niż autostrady i drogi ekspresowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym, wymagających odrębnego oświetlenia:
-przeznaczonych do ruchu pieszych lub rowerów,
-stanowiących dodatkowe jezdnie obsługujące ruch z terenów przyległych do pasa drogowego drogi krajowej.
Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że zapewnienie wspólnocie oświetlenia ulicznego – w tym jego utrzymanie, modernizacja i konserwacja – jest realizacją zadania własnego gminy. Nie ulega wątpliwości, że oświetlenie uliczne służy przede wszystkim zaspokajaniu potrzeb zbiorowych wspólnoty. Zatem, Państwo w związku z budową i przebudową oświetlenia ulicznego, nie występują w charakterze podatnika VAT, a poniesione wydatki w związku z realizacją zadania 2 projektu nie są związane z wykonywaniem przez Państwa czynności opodatkowanych podatkiem VAT.
Takiego związku przyczynowo-skutkowego, nawet o charakterze pośrednim, nie można upatrywać w tym, że nabywane w ramach projektu towary i usługi dotyczące przebudowy oświetlenia są nierozerwalnie związane z wydatkami ponoszonymi na rozbudowę linii tramwajowych. Jeżeli bowiem określone wydatki mają bezpośredni związek z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu, to ewentualne doszukiwanie się pośredniego wpływu tych czynności na działalność opodatkowaną nie może prowadzić do zmiany ich kwalifikacji z punktu widzenia możliwości zastosowania odliczenia. Taki związek jest bowiem zbyt nieuchwytny i marginalny w porównaniu do wyraźnego związku tych wydatków z czynnościami niepodlegającymi VAT.
Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie jest spełniony. W związku z powyższym, nie mają Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków ponoszonych z tytułu realizacji ww. zadania. Tym samym, z tego tytułu nie przysługuje Państwu prawo do zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy o VAT.
W związku z poniesionymi wydatkami, nie mają Państwo również możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1008). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. W związku z tym, że nie spełniają Państwo tego warunku, nie mają Państwo możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 4 cyt. rozporządzenia.
Reasumując, nie mają Państwo prawa do odzyskania podatku VAT w związku z realizacją zadania 2 projektu pod nazwą „…”, ponieważ – jak wyżej wskazano – efekty realizacji tego zadania nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Tym samym stanowisko Państwa należało uznać za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).