Interpretacja indywidualna z dnia 21 grudnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.582.2023.2.MKA
Temat interpretacji
Uznanie Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży niezabudowanych działek powstałych w wyniku podziału nieruchomości oraz opodatkowania podatkiem VAT tej sprzedaży.
Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
10 października 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 6 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy nieuznania Pana za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży niezabudowanych działek powstałych w wyniku podziału nieruchomości oraz niepodlegania tej sprzedaży opodatkowaniu podatkiem VAT.
Uzupełnił go Pan - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 20 listopada 2023 r. (wpływ 28 listopada 2023 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Dnia 25 lutego 2016 r. aktem notarialnym Rep. A Nr (…) nabył Pan w drodze darowizny od córki B.B., nieruchomość rolną składającą się z działki gruntu nr 1 o pow. 2,07 ha, położonej w (…) gmina (…) objętej księgą wieczystą Kw. Nr (…). Przedmiotowa działka od lat była własnością Pana rodziny. Pierwotnie właścicielami byli Pana rodzice, po których śmierci których odziedziczył Pan tę nieruchomość.
W grudniu 2004 r. podarował Pan działkę córce B.B., która następnie uprawiała ją rolniczo. W kwietniu 1999 r. miał Pan wypadek w którym doznał urazów kręgosłupa i od tego momentu zaczęły się problemy zdrowotne. Prowadził Pan działalność gospodarczą, której nie był już w stanie dalej prowadzić, gdyż rehabilitacja nie przynosiła efektów i konieczna była operacja. Przedmiotem działalności było świadczenie usług w zakresie rozbiórki i burzenia obiektów budowlanych oraz rekultywacji i gospodarki odpadami.
Przedmiotowa nieruchomość nigdy nie była wykorzystywana w ramach działalności gospodarczej. W lipcu 2015 r. zlikwidował Pan działalność gospodarczą, pozostając bez źródła utrzymania. Operacja kręgów szyjnych odbyła się we wrześniu 2016 r. Na życie i rehabilitację musiał Pan przeznaczyć posiadane oszczędności. Pod koniec 2015 r. córka zakończyła prowadzenie działalności rolniczej. W celu zabezpieczenia dalszej Pana przyszłości córka postanowiła że przepisze działkę na Pana. Aktem notarialnym została sporządzona umowa darowizny ww. działki.
W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego Gminy (…) zatwierdzonym uchwałą Rady Gminy (…) z 28 marca 2003 r. Nr (…) przedmiotowa działka nr 1 stanowi teren zabudowy mieszkaniowej i zagrodowej i oznaczona jest symbolem MN2. Początkowo planował Pan sprzedać całą ponad 2 ha działkę i uzyskane środki ulokować, lecz w ogóle nie było zainteresowania zakupem tak dużej działki w tym miejscu. Powstała koncepcja, że podzieli Pan działkę na mniejsze, a ze sprzedaży pojedynczych działek będzie miał Pan środki na życie. Wówczas też podjął Pan decyzję, że na jednej z działek wybuduję dom dla siebie i żony, ponieważ dom w którym mieszkacie wymagał remontu. Pojawiła się też myśl, że w przyszłości na jednej z działek, być może wybuduje się też ktoś jeszcze z rodziny.
Dnia 17 sierpnia 2017 r. został dokonany podział działki nr 1 na 23 działki oznaczone nr ewidencyjnymi 2 do 24, w tym zgodnie z wymogami prawa budowlanego wydzielona została droga oznaczona nr 3. Miał Pan zamiar wybudować dom na działce oznaczonej nr 13, a obok Pana na działce oznaczonej 14 miał zamiar wybudować się Pana bratanek. W dniu 30 lipca 2018 r. aktem notarialnym przepisał Pan działkę nr 14 wraz z udziałem w drodze wewnętrznej na podstawie umowy darowizny na bratanka W.B. i jego żonę A.B. Rozpoczęcie budowy domów wymagało uzbrojenia terenu, przyłączenia do sieci elektroenergetycznej i budowy sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej. Ponieważ działki rodzinne nr 13 i 14 położone były po środku podzielonej działki nr 1 racjonalnym działaniem było zaprojektowanie przyłączy do sieci elektroenergetycznej oraz sporządzenie projektu budowy sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej umożliwiającej dostęp do prądu i oraz dostarczanie wody dla celów bytowych i odbiór ścieków dla wszystkich działek.
W tym celu 24 lipca 2018 r. dokonał Pan zgłoszenia do Gminy (…) projektu budowy sieci wodociągowej sanitarnej oraz kanalizacji sanitarnej dla działek od nr 2 do 24 z wyłączeniem działki 3 stanowiącej drogę dojazdową do tych działek. Odnośnie dostępu do prądu umożliwiającego rozpoczęcie budowy domu, 24 października 2017 r. wystąpił Pan do (…) o wydanie warunków przyłączenia i zawarcia umowy o przyłączenie na podstawie których miał Pan wykonać przyłącze do obiektu zlokalizowanego na działkach nr 13 (działka na której miał Pan wybudować dom dla siebie i nr 14 (działka podarowana bratankowi).
Zaświadczenie z (…) S.A o przyłączeniu potwierdzającym wykonanie przyłączenia dla obiektu zlokalizowanego na działkach nr 13 i nr 14 uzyskał Pan 27 czerwca 2018 r.
W celu uzyskania środków na życie oraz realizację inwestycji 31 lipca 2018 r. dokonał Pan sprzedaży dwóch działek o nr 7 wraz z udziałem w drodze wewnętrznej za kwotę (…) zł i działkę 8 wraz z udziałem w drodze wewnętrznej także za (…) zł. Informacja o zamiarze sprzedaży dotarła do nabywców drogą „pantoflową”, nie korzystał Pan z usług pośredników ani innych środków przekazu, nie podejmował Pan też żadnych działań marketingowych.
W tym czasie uzyskał Pan informację, że jest to sprzedaż działek budowlanych która podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, ponieważ dokonał Pan podziału na 23 działki, wraz z wytyczeniem drogi i zamierza Pan kilka tych działek sprzedać. W dniu 31 lipca 2023 r. dokonał Pan więc zgłoszenia rejestracyjnego do podatku VAT, następnie złożył deklaracje VAT - 7 za 07/2018 i wykazał podatek VAT wg 23% stawki na kwotę (…) zł.
Pod koniec 2018 r. okazało się, że w związku z pogarszającym się stanem zdrowia nie jest Pan w stanie podołać wyzwaniu jakim jest budowa nowego domu. Po naradzie rodzinnej postanowiliście Państwo, że na działce 14 dom wybuduje sobie Pana córka B.M. natomiast Pan wyremontuje dom w którym mieszkacie z żoną, położony w (…) nr (…). Wówczas założył Pan fotowoltaikę, która została zainstalowana na działce nr 23.
Dnia 9 stycznia 2019 r. aktem notarialnym Rep. A nr (…) dokonał Pan darowizny działki 13 wraz z udziałem w drodze wewnętrznej na rzecz córki B.M., która ma zamiar wybudować tu dom. Umowę na dostawę energii elektrycznej z (…) na działkę 13 podpisała już 16 stycznia 2019 r. córka.
W celu pozyskania środków na życie i remont starego domu 23 stycznia 2019 r. aktem notarialnym Rep. A Nr (…) sprzedał Pan 2 działki o nr 5 i 6 wraz z udziałem w drodze wewnętrznej za kwotę (…) zł brutto i złożył Pan deklarację VAT - 7 za 01/2019 z wykazaną kwotą podatku należnego w wysokości (…) zł wg 23 % stawki.
W między czasie z uwagi na warunki gruntowe została zmieniona trasa prowadzenia sieci wodociągowej oraz kanalizacji sanitarnej, które po zmianach zaaprobowanych przez Gminę (…) 5 lutego 2019 r. przebiegać miały przez działki 3, 19, 20, 22, 23. Inwestycję tą prowadził Pan sposobem gospodarczym wykorzystując sprzęt w postaci koparko-ładowarki, która została po zlikwidowanej działalności gospodarczej. Z uwagi na stan zdrowia i posiadane środki proces ten trwał prawie 3 lata i zakończył się 31 sierpnia 2021 r. Wówczas nastąpił odbiór przyłącza sieci wodociągowej przez Gminę (…).
W styczniu 2020 r. dokonał Pan sprzedaży 4 działek jednemu nabywcy: aktem notarialnym z 9 stycznia 2020 r. Rep. A Nr (…) działki o nr 2, 4, 9 wraz z udziałem w drodze wewnętrznej za kwotę (…) zł oraz aktem z 21 stycznia 2020 r. Rep. A Nr (…) działkę nr 10 wraz z udziałem w drodze wewnętrznej za kwotę (…) zł.
Złożył Pan deklarację VAT -7 za 01/2020 zł z wykazaną kwotą podatku należnego w wysokości (…) zł wg 23 % stawki.
W 2021 r. dokonał Pan sprzedaży 4 działek: aktem notarialnym z 8 stycznia 2021 r. Rep. A Nr (…) - 2 działki o nr 11, 12 wraz z udziałem w drodze wewnętrznej, za kwotę (…) zł, oraz aktem z 13 sierpnia 2021 r. Rep. A Nr (…) - 2 działki nr 30 (dawniej nr 16 zmiana nr ewidencyjnego nastąpiła w związku z koniecznością zmiany obrysu drogi), 29 (dawniej nr 15) wraz z udziałem w drodze wewnętrznej za kwotę (…) zł. Złożył Pan deklarację VAT - 7 za 01/2021 zł z wykazaną kwotą podatku należnego w wysokości (…) zł wg 23 % stawki, oraz deklarację VAT - 7 za 08/2021 zł z wykazaną kwotą podatku należnego w wysokości (…) zł wg 23 % stawki.
W 2022 r. i w 2023 r. do dnia złożenia wniosku nie dokonywał Pan sprzedaży działek. Pozostało Panu 7 działek przeznaczonych pod zabudowę. W przyszłości działkę nr 22 planuje Pan przepisać na wnuka w formie darowizny.
Pozostałe działki o nr 18, 19, 20, 21, 24, 31 (dawniej 17) być może sprzeda Pan w przyszłości. W chwili obecnej nie jest w stanie wskazać kiedy to nastąpi. Będzie to związane z koniecznością pozyskania środków na życie.
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
W nadesłanym do wniosku uzupełnieniu w odpowiedzi na pytania Organu wskazał Pan:
1)W jaki sposób wykorzystywał Pan działkę nr 1 od momentu jej otrzymania w drodze darowizny od córki B.(B.), tj. od 2016 r.? Jeśli do celów prywatnych proszę wskazać jakich?
Odpowiedź: Od momentu otrzymania działki nr 1 w drodze darowizny od córki, działka ta leżała odłogiem.
2)Czy działka nr 1 przed jej podziałem, oraz działki po podziale była/były przedmiotem umów najmu, dzierżawy bądź innych umów o podobnym charakterze?
Odpowiedź: Działka nr 1 oraz działki po podziale nie były przedmiotem umów najmu, dzierżawy bądź innych umów o podobnym charakterze.
3)Czy wykorzystywał Pan działkę nr 1 i każdą kolejną powstałą z podziału do działalności rolniczej? Jeżeli tak, to prosimy wskazać, czy dokonywane były z tych działek zbiory i dostawy (sprzedaż) produktów rolnych opodatkowane podatkiem VAT (jeśli tak, to w jakim okresie sprzedaż ta miała miejsce)? Czy też produkty rolne były wykorzystywane na własne potrzeby?
Odpowiedź: Wskazał Pan, że nie wykorzystywał działki nr 1 i następnych powstałych po podziale do działalności rolniczej.
4)W jaki sposób wykorzystywał Pan każdą ze sprzedanych/darowanych już działek od chwili podziału tj. od 2017 r. do momentu sprzedaży, bądź przekazania darowizną (prosimy o posługiwanie się poszczególnymi nr ewidencyjnymi)?
Odpowiedź: Od chwili podziału tj. od 2007 r. do momentu sprzedaży działki nie były przez Pana wykorzystywane, poza działką nr 3, która została wytyczona jako droga i do której zostały dołączone działeczki o nr 28, 29, 30, 31 które powstały wskutek podziału dokonanego w 2021 r., ponieważ okazało się że geodeta pierwotnie źle wytyczył drogę wjazd i zakręt byty pod kątem prostym, co utrudniało swobodny wjazd, stąd zaprojektowano skosy dokonano odpowiedniego podziału działek i dołączono do drogi a numeracja działek podzielonych uległa zmianie:
Działka nr 14 podzielona odpowiednio na 28 (droga), 28/1.
Działka 15 podzielona odpowiednio na 29 (droga), 29/1,
Działka 16 podzielona odpowiednio na 30 (droga), 30/1,
Działka 17 podzielona odpowiednio na 31 (droga), 31/1,
Sprzedaż działek lub darowizna odbywała się następująco:
Działki nr 2, 4, 9, 10 leżące obok siebie zostały sprzedane jednemu nabywcy w 01/2020 r.
Działki nr 5, 6 leżące obok siebie zostały sprzedane jednemu nabywcy w 01/2019 r.
Działka nr 7 sprzedana w 07/2018.
Działka nr 8 sprzedana w 07/2018.
Działka nr 11, 12 leżące obok siebie zostały sprzedane jednemu nabywcy w 01/2021 r.
Działkę nr 13 podarował Pan córce, pierwotnie sam Pan miał zamiar tu wybudować dla siebie dom.
Działkę nr 14 podarował Pan bratankowi i jego żonie w 07/2018 r.
Działka nr 29 powstała wskutek podziału działki 15, 30 powstała wskutek podziału działki 16 leżące obok siebie zostały sprzedane jednemu nabywcy w 08/2021 r.
5)W jaki sposób wykorzystuje/planuje Pan wykorzystywać pozostałe 7 działek przeznaczonych pod zabudowę, które w przyszłości być może Pan sprzeda, lub jedną (22) przepisze na wnuka w formie darowizny?
Odpowiedź: Obecnie do sprzedaży w przyszłości nadaje się 5 działek, które leżą odłogiem, nie są przeze mnie w żaden sposób wykorzystywane. To działki 18, 19, 20, 21, 31 (powstała wskutek podziału działki 17), ponadto działka 24, która położona jest na skarpie, więc sprzedaż jej będzie trudna lub w ogóle niemożliwa. Działkę 22 ma Pan zamiar przepisać na wnuka. Natomiast Działki 23 nie zamierza Pan sprzedawać ponieważ po zmianie zamiaru budowy domu dla siebie na działce 13 którą przepisał Pan na córkę, założył Pan tam fotovoltaikę w celu uzyskania energii dla domu, w którym mieszka Pan z żoną położonego na działce 23 znajdującej się naprzeciwko po drugiej strony drogi.
6)Czy przy zrealizowanej sprzedaży działek korzystał Pan z usług profesjonalnego pełnomocnika, np. w zakresie zawarcia umowy? I czy pełnomocnik dokonywał tych czynności w Pana imieniu i na Pana rzecz na podstawie umowy zawartej z Panem?
- jakich innych czynności dokonywał pełnomocnik w Pana imieniu w związku ze sprzedaż działek?
Odpowiedź: Przy zrealizowanej sprzedaży działek nie korzystał Pan z usług profesjonalnego pełnomocnika.
7)Czy udzielił Pan potencjalnym nabywcom zgody na dysponowanie działkami na cele budowlane?
Odpowiedź: Potencjalnym nabywcom nie udzielał Pan zgody na dysponowanie działkami na cele budowlane.
8)W jaki sposób poszukiwał Pan nabywców już sprzedanych działek (nr 5, 6, 2, 4, 9, 10, 11, 12, 29/1, 30/1)? Gdzie prezentował Pan oferty sprzedaży?
Odpowiedź: Nabywców poszukiwał Pan drogą „pantoflową”, przez rodzinę, sąsiadów i znajomych. Nigdzie specjalnie nie prezentował Pan ofert sprzedaży. Pana rodzina od lat mieszka w (…) i jak Pan wskazał wszyscy się tam znają. Pana ojciec jako rolnik prowadził tu gospodarstwo rolne, potem brat, Pana córka. Pan częściowo przejął część gruntów po tzw. Ojcowiźnie i obecnie stan zdrowia i sytuacja materialna zmusza Pana do ich wysprzedaży.
9)W jaki sposób planuje Pan poszukiwać nabywców dla pozostałych 6 działek?
Odpowiedź: Wskazał Pan, że poszukiwać nabywców na pozostałe 6 działek zamierza podobnie, przez rodzinę, sąsiadów i znajomych. Nie ma Pan zamiaru korzystać z usług pośrednika.
10)Czy oprócz wskazanych posiada Pan jeszcze inne nieruchomości przeznaczone do sprzedaży w przyszłości?
Odpowiedź: Posiada Pan jeszcze działkę nr 32 o pow. 0.13 ha położoną w (…), gmina (…) nabytą w 1/2013 na cele rolnicze i tak wykorzystywaną. Przedmiotowa działka oznaczona jest symbolem RP -teren gruntów rolnych bez prawa zabudowy, teren otuliny (…).
Ponadto wraz żoną jest Pan właścicielem działek o nr 33, 34, 35 położonych w (…) nr (…), gmina (…). Są to działki powstałe wskutek podzielenia działki siedliskowej. Na jednej stoi dom, w którym mieszka Pan wraz z żoną, na drugiej są zabudowania gospodarcze.
Nieruchomość tą nabyliście Państwo w drodze darowizny od swojego brata w 04/1987. Pierwotnie właścicielami tych gruntów byli Pana rodzice, później brat. Brat przepisał na Pana, bo taka była wola ojca.
W chwili obecnej nie ma Pan zamiaru sprzedawać ww. działek, lecz co będzie w bliżej nie określonej przyszłości, nie potrafi Pan określić (organ nie wskazuje w pytaniu ram czasowych), czy nie zmusi Pana do sprzedaży sytuacja życiowa.
11)Czy znalazł się już potencjalny nabywca działek będących przedmiotem planowanej sprzedaży?
Odpowiedź: Obecnie nie ma potencjalnego nabywcy działek będących przedmiotem planowanej sprzedaży. Wraz z żoną żyje Pan ze skromnych emerytur i oszczędności.
12)Jeśli kontakt z potencjalnym nabywcą działek jest już nawiązany, to czy zawarł Pan bądź zamierza zawrzeć umowę przedwstępną ich sprzedaży?
Odpowiedź: Nie nawiązał Pan kontaktu z żadnym z potencjalnych nabywców działek i nie zamierza zawierać umowy przedwstępnej przy ich ewentualnej sprzedaży w przyszłości.
13)Czy w ramach umowy przedwstępnej lub poza nią udzielił Pan lub zamierza udzielić przyszłemu nabywcy bądź jego przedstawicielowi pełnomocnictwa, zgody, upoważnienia do działania w Pana imieniu i na Pana rzecz?
- jeżeli tak, to jaki jest/będzie zakres tego pełnomocnictwa (prosimy wskazać do czego na jego podstawie jest/będzie umocowany przyszły nabywca)?
Odpowiedź: Nie zamierza Pan zawierać umowy przedwstępnej. Nie udzielał Pan i nie zamierza udzielać przyszłemu nabywcy bądź jego przedstawicielowi żadnego pełnomocnictwa, zgody, upoważnienia do działania w swoim imieniu lub na swoją rzecz.
Działkę nr 13 podarował Pan córce, pierwotnie sam Pan miał zamiar tam wybudować dla siebie dom.
Działkę nr 14 podarował Pan bratankowi i jego żonie w 07/2018 r. i na tej działce bratanek ma zamiar wybudować dla swojej rodziny dom.
Na działce 23 znajduje się tylko budynek gospodarczy i wiata oraz założone przez Pana panele fotowoltaiczne w celu uzyskania energii dla domu w którym Pan mieszka dlatego działki 23 nie zamierza Pan sprzedawać. Dom w którym Pan mieszka położony jest naprzeciwko dawnej podzielonej działki nr 1, po drugiej stronie drogi. Jesteśmy z żoną właścicielami działek o nr 33, 34, 35 położonych w (…) nr (…), gmina (…). Są to działki powstałe wskutek podzielenia działki siedliskowej również otrzymanej od brata w 1987 r. wskutek podziału tzw. Ojcowizny. Na jednej nr 33 stoi dom, w którym mieszka Pan wraz z żoną, na drugiej nr 34 są zabudowania gospodarcze, a trzecia nr 35 jest nieużytkowana.
Końcowo pragnie Pan jeszcze raz podkreślić, że nie jest żadnym handlowcem ani deweloperem, nie prowadzi działalności gospodarczej. Dokonywana przez Pana sprzedaż działek jest wysprzedażą ojcowizny tj. majątku zgromadzonego przez Pana rodziców. Grunty te były przez z nich gromadzone w ciągu całego życia i wykorzystywane rolniczo. Później na części z nich gospodarował Pana brat i Pana córka. Obecnie wraz z żoną jesteście Państwo emerytami, a emerytury te są niskie. Żona ma emeryturę w wysokości (…) zł, a Pan (…) zł. Trudno się z tego utrzymać, zwłaszcza wobec wzrostu opłat za media, zwłaszcza kosztów ogrzewania. Wskazał Pan, że oboje jesteście schorowani. Znaczną część swoich przychodów wydajecie na leki, lekarzy i rehabilitację. Pan po wypadku komunikacyjnym w 1999 r., ma problemy z kręgosłupem, co przyczyniło się do likwidacji działalności w 2015 r., żona od lat ma depresję. Sprzedaż posiadanych nieruchomości jest koniecznością życiową, jest to sprzedaż majątku prywatnego będącego w posiadaniu Pana rodziny od kilkudziesięciu lat.
Pytania
1)Czy w opisanym stanie faktycznym dokonując sprzedaży nieruchomości (działek) przeznaczonych pod zabudowę wraz z udziałem w drodze wewnętrznej w okresie od lipca 2018 r. do sierpnia 2021 r. należy uznać, że działał Pan jako podatnik podatku VAT prowadzący w tym zakresie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług zwanej dalej u.p.t.u. i tym samym czy zasadnie sprzedaż ta została opodatkowana podatkiem od towarów i usług?
2)Czy w przyszłości dokonując sprzedaży kolejnych nieruchomości (działek) przeznaczonych pod zabudowę nadal sprzedaż ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, czy nie wystąpi obowiązek zapłaty VAT, gdyż sprzedaż ta będzie odbywała się w ramach zarządu majątkiem własnym?
Pana stanowisko w sprawie
Ad.1
Jak wynika z art. 15 ust. 1 u.p.t.u. podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Z kolei działalnością gospodarczą w rozumieniu tejże ustawy, stosownie do dyspozycji art. 15 ust. 2 jest wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Analiza tego przepisu dowodzi, że do uznania, że dana osoba fizyczna sprzedając nieruchomości (działki) pod zabudowę działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą jako handlowiec konieczne jest ustalenie, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową czyli stałą. Tym samym należy uznać, że nie jest działalnością handlową sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celach odsprzedaży, lecz spożytkowania w celach prywatnych, jako mieszcząca się w zakresie wykonywania prawa własności.
W przedstawionym stanie faktycznym uważa Pan, że nie działał w charakterze podatnika VAT i sprzedaż ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Za powyższym stanowiskiem przemawiają zamiar, okoliczności i cel podejmowanych przez Pana czynności. Działka, która podlegała późniejszemu podziałowi nabyta została w drodze darowizny od córki na cele osobiste, a nie w celu odsprzedaży. Działka ta położona jest naprzeciwko domu w którym Pan mieszka, traktowana jest jak gniazdo rodowe, gdyż od lat należy do rodziny. Nigdy profesjonalnie nie zajmował się Pan obrotem i zarządzaniem nieruchomościami, nie przeznaczył ani nie planuje przeznaczyć środków uzyskanych ze sprzedaży działek na inwestycje związane z dalszym obrotem nieruchomościami w szczególności zakup innych nieruchomości (działek) ich zarządzaniem czy też prowadzeniem jakiejkolwiek innej działalności gospodarczej. To okoliczności życiowe zmusiły Pana do wysprzedaży majątku w celu uzyskania środków na leczenie, utrzymanie, ogólnie rzecz biorąc na życie. Początkowo środki uzyskane ze sprzedaży działek przeznaczył Pan na budowę nowego domu i budowę infrastruktury. Podział działek na mniejsze i sprzedaż pojedynczych działek, był konieczny i racjonalny, ponieważ tylko w ten sposób mógł Pan uzyskać środki na życie i budowę domu. Podział ten nie tylko miał cel zarobkowy, ale umożliwiał też realizację celów osobistych. Za tym, że działania te były działaniami w ramach zarządu majątkiem prywatnym przemawiają następujące fakty:
Początkowe rozpoczęcie budowy domu dla siebie na jednej z wydzielonych działek i budowa w tym celu infrastruktury, kontynuowane następnie przez córkę, której podarował Pan działkę i która rozpoczęła budowę domu dla siebie. Następnie budowa domu przez bratanka, któremu również podarował Pan jedną z działek i w końcu planowane przez Pana przepisanie jednej działki w drodze darowizny na wnuka. Także zainstalowanie fotowoltaiki na jednej z działek w celu ogrzewania domu, w którym mieszka Pan wraz z żoną. Podjęte działania stanowiły czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Transakcje sprzedaży działek były dokonywane sporadycznie i miały charakter okazjonalny. Sprzedaż nie miała charakteru zorganizowanego, nie była uprzednio zaplanowana, na co wskazuje brak reklamy i ogłoszeń. Nie prowadził Pan też żadnych innych działań marketingowych. W międzyczasie wybudował Pan sieć elektroenergetyczną, sieć wodociągową i kanalizacji sanitarnej ale podyktowane to było przede wszystkim planem budowy domu dla siebie i przez bratanka, który rozpoczął budowę domu obok Pana działki. Ponieważ działki rodzinne nr 13 i 14 położone były po środku podzielonej działki nr 1 racjonalnym działaniem było zaprojektowanie przyłączy do sieci elektroenergetycznej oraz sporządzenie projektu budowy sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej umożliwiającej dostęp do prądu, oraz dostarczanie wody dla celów bytowych i odbiór ścieków dla wszystkich działek. Inwestycja ta była jednak realizowana przy użyciu sprzętu własnego i trwała ponad 3 lata. Działania te nie były podejmowane w warunkach wskazujących na ich wyłącznie handlowy charakter, Pana zdaniem nie działał Pan tu jako handlowiec. Podkreślenia wymaga fakt, że działka przed podziałem została nabyta w drodze darowizny od córki, a nie zakupiona w celu jej odsprzedaży. Powyższe czynności mieszczą się Pana zdaniem w zwykłym zarządzie własnym majątkiem. Podjęte przez pana działania miały tylko częściowo charakter zarobkowy lecz nie były wykonywane w sposób zorganizowany i ciągły, tym samym nie można uznać, że prowadził Pan w tym zakresie działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.
Przytoczyć można tu wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z 4 października 1994 r. (sygn. akt C-291/92). W orzeczeniu tym ETS stanął na stanowisku, że jeżeli podatnik, w rozumieniu artykułu 2(1) VI Dyrektywy VAT, sprzedaje majątek, którego część przeznaczył na cele inne niż związane z prowadzoną działalnością i którą to część zarezerwował na potrzeby osobiste, w odniesieniu do sprzedaży tej części, nie występuje on jako podatnik. Transakcja taka nie podlega zatem opodatkowaniu VAT.
Analizując okoliczności faktyczne uważa Pan, że przy sprzedaży przedmiotowych nieruchomości (działek) pod zabudowę nie występował Pan w charakterze podatnika, tj. jako osoba angażująca środki podobne do wykorzystywanych przez handlowca, lecz działał Pan jak osoba wykonująca prawo własności w stosunku do tego gruntu.
Przy rozstrzyganiu o prawidłowej wykładni art. 15 u.p.t.u. stanowiącego wdrożenie do polskiego porządku prawnego art. 9 Dyrektywy 2006/112 należy uwzględnić wskazówki wynikające z orzecznictwa TSUE, a w szczególności stanowiska wyrażonego w wyroku z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Słaby i Kuć, C-180/10 i C-181/10, ECLI:EU:C:2011:589. W wyroku w tych sprawach TSUE stwierdził m.in., że dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej na podstawie prawa krajowego państwa członkowskiego, jeżeli państwo to skorzystało z możliwości przewidzianej w art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112 niezależnie od częstotliwości takich transakcji oraz od kwestii, czy sprzedawca prowadzi działalność producenta, handlowca lub usługodawcy, pod warunkiem że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Dalej w wyroku TSUE stwierdza, że w takiej sytuacji sama liczba i zakres transakcji sprzedaży dokonanych w sprawie nie ma charakteru decydującego. Podobnie okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny nie jest decydująca. Nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Biorąc powyższe pod uwagę uważam, że dokonując sprzedaży nieruchomości (działek) pod zabudowę w okresie od lipca 2018 r. sierpnia 2021 r. nie działałem w charakterze podatnika VAT i sprzedaż ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Ad.2
Obecnie pozostało Panu 6 działek nadających się do sprzedaży. W przyszłości działkę nr 22 planuje Pan przepisać na wnuka w formie darowizny.
Pozostałe działki o nr 18, 19, 20, 21, 24, 30 (dawniej 17) być może sprzeda Pan w przyszłości. W chwili obecnej nie jest Pan w stanie wskazać kiedy to nastąpi. Będzie to sprzedaż raczej pojedynczych działek. Nie planuje Pan przeznaczenia uzyskanych środków pieniężnych na jakąkolwiek inwestycję związaną z obrotem nieruchomościami, ich zarządzaniem, czy też prowadzeniem jakiejkolwiek innej działalności gospodarczej. Sprzedaż tych nieruchomości będzie związana z koniecznością pozyskania środków na życie. Nie będzie Pan ponosił żadnych nakładów na przedmiotowe działki, ani nie będzie prowadził działań marketingowych w celu ich sprzedaży.
Uważa Pan, że w przyszłości dokonując sprzedaży kolejnych nieruchomości (działek) przeznaczonych pod zabudowę, sprzedaż ta będzie odbywała się w ramach zarządu majątkiem własnym nie będzie Pan działał w charakterze podatnika VAT i również ta sprzedaż nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości, dokonywane przez podatnika, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.
Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.
Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006 r. str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady:
„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.
„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Jednocześnie, w art. 12 ust. 1 lit. b) powołanej Dyrektywy 2006/112/WE Rady wskazano, że:
Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego.
Zgodnie z art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:
„Teren budowlany” to każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie.
Opodatkowaniu VAT podlega, na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady, odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.
Z przytoczonych regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.
Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.
W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
Zatem w kwestii opodatkowania sprzedaży nieruchomości istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego opisu sprawy w celu dokonania sprzedaży niezabudowanych działek gruntu, która już nastąpiła, jak i dopiero nastąpi, podejmował/podejmuje Pan aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Pana za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła/nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.
Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.
Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r., w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie - zdaniem Trybunału - okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Inaczej jest natomiast - jak wyjaśnił Trybunał - w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.
Z przywołanych wyżej przepisów wynika, że dostawa towarów (w tym nieruchomości gruntowej) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika.
Warto w tym miejscu zaznaczyć, że powyższe może mieć miejsce również w odniesieniu do czynności dokonanej jednorazowo. Dla uznania czynności za wykonywaną w ramach działalności gospodarczej nie ma bowiem znaczenia częstotliwość jej wykonywania, lecz zamiar, z jakim została zrealizowana i okoliczności w jakich ją wykonano. Oznacza to, że w niniejszej sprawie należy przeanalizować całokształt działań, jakie podjął Pan w odniesieniu do działki będącej przedmiotem sprzedaży.
Należy zatem ustalić, czy w stosunku do już dokonanej, jak i planowanej, sprzedaży nieruchomości (działek) spełnia Pan przesłanki do uznania za podatnika podatku od towarów i usług i podejmował Pan aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.
Jak wyjaśniono wyżej - odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury - w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności, w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.
Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. Ocenie podlegać muszą przede wszystkim działania, jakie podejmuje zbywca w celu dokonania sprzedaży.
Z okoliczności sprawy wynika, że w 2016 r. nabył Pan w drodze darowizny od córki nieruchomość rolną, składającą się z działki gruntu nr 1. Przedmiotowa działka od lat była własnością Pana rodziny. Pierwotnie właścicielami byli Pana rodzice, po śmierci których Pan odziedziczył tę nieruchomość. Następnie w 2004 r. działkę podarował Pan córce, która uprawiała ją rolniczo. Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego działka nr 1 stanowi teren zabudowy mieszkaniowej i zagrodowej, oznaczona jest symbolem MN2.
Wskazał Pan, że prowadził Pan działalność gospodarczą, której przedmiotem było świadczenie usług w zakresie rozbiórki i burzenia obiektów budowlanych oraz rekultywacji i gospodarki odpadami. Z uwagi na problemy zdrowotne nie mógł jej Pan kontynuować i w 2015 r. została zlikwidowana. Przedmiotowa nieruchomość nigdy jednak nie była wykorzystywana w ramach działalności gospodarczej.
Pod koniec 2015 r. córka zakończyła prowadzenie działalności rolniczej i postanowiła przepisać działkę na Pana. Od momentu otrzymania działki od córki w drodze darowizny leżała ona odłogiem.
W związku z pogarszającym się stanem zdrowia Pana i małżonki początkowo planował Pan sprzedać całą ponad 2 ha działkę i uzyskane środki ulokować. Nie było jednak zainteresowania zakupem tak dużej działki w tym miejscu. W związku z powyższym postanowił Pan podzielić działkę na mniejsze, a ze sprzedaży pojedynczych przeznaczyć środki na życie. Podjął Pan wówczas również decyzję, że na jednej z nich wybuduje dom dla siebie i żony, ponieważ obecny wymagał remontu, a na innej pobuduje się też ktoś z rodziny.
W 2017 r. został dokonany podział działki nr 1 na 23 działki mniejsze oznaczone numerami od 2 do 24. Zgodnie z wymogami prawa budowlanego wydzielona została droga oznaczona nr 3. W 2021 r. do działki nr 3 zostały dołączone działki nr 28, 29, 30, 31 które powstały wskutek podziału.
Działka nr 14 podzielona odpowiednio na 28 (droga), 28/1.
Działka 15 podzielona odpowiednio na 29 (droga), 29/1,
Działka 16 podzielona odpowiednio na 30 (droga), 30/1,
Działka 17 podzielona odpowiednio na 31 (droga), 31/1,
Podział ten wynikał z tego, że pierwotnie droga została źle wytyczona, co utrudniało swobodny wjazd i wówczas dokonano odpowiedniego podziału na skutek czego numeracja działek uległa zmianie.
Na działce nr 13 miał Pan wybudować dom dla siebie, a na działce nr 14 (obok) miał zamiar pobudować się Pana bratanek. W 2018 r. przepisał Pan aktem notarialnym działkę nr 14 wraz z udziałem w drodze wewnętrznej na podstawie umowy darowizny na bratanka i jego żonę. Rozpoczęcie budowy domów wymagało uzbrojenia terenu, przyłączenia do sieci elektroenergetycznej i budowy sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej. Ponieważ ww. 2 działki były położne w środku podzielonej działki nr 1, uznał Pan, że racjonalnym działaniem było zaprojektowanie przyłączy do sieci elektroenergetycznej oraz sporządzenie projektu budowy sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej umożliwiającej dostęp do prądu oraz dostarczenie wody dla celów bytowych i odbiór ścieków dla wszystkich działek.
W tym celu w 2018 r. dokonał Pan do Gminy zgłoszenia projektu budowy sieci wodociągowej, sanitarnej oraz kanalizacji sanitarnej dla działek od nr 2 do 24 z wyłączeniem działki nr 3 stanowiącej drogę dojazdową do tych działek. Odnośnie dostępu do prądu umożliwiającego rozpoczęcie budowy domu w 2017 r. wystąpił Pan o wydanie warunków przyłączenia i zawarcia umowy o przyłączenie na podstawie których miał Pan wykonać przyłączenie do obiektu zlokalizowanego na działce na której planował Pan budowę własnego domu i na działce podarowanej bratankowi. Zaświadczenie o przyłączeniu potwierdzającym wykonanie przyłączenia dla obiektu zlokalizowanego na działkach nr 13 i 14 uzyskał Pan 27 czerwca 2018 r.
W lipcu 2023 r. dokonał Pan zgłoszenia rejestracyjnego do podatku VAT, następnie złożył Pan deklaracje VAT i wykazał podatek VAT.
W 2018 r. w celu pozyskania środków na życie oraz realizację inwestycji dokonał Pan sprzedaży dwóch działek nr 7 i 8 wraz z udziałem w drodze wewnętrznej.
Pod koniec 2018 r. w związku z pogarszającym się stanem zdrowia nie był Pan w stanie podołać wyzwaniu jakim jest budowa domu. Po naradzie rodzinnej postanowiliście Państwo, że na działce nr 13 dom wybuduje córka, natomiast Pan miał wyremontować dom w którym obecnie mieszka z żoną. W tym celu 9 stycznia 2019 r. dokonał Pan darowizny działki nr 13 wraz z udziałem w drodze wewnętrznej na rzecz córki. Umowę na dostawę energii elektrycznej podpisała już córka.
W celu pozyskania środków na życie remont starego domu w 2019 r. dokonał Pan sprzedaży kolejnych 2 działek leżących obok siebie o nr 5 i 6 wraz z udziałem w drodze wewnętrznej jednemu nabywcy. Złożył Pan deklaracje VAT - 7 za 01/2019 z wykazaną kwotą podatku należnego.
W między czasie z uwagi na warunki gruntowe została zmieniona trasa prowadzenia sieci wodociągowej oraz kanalizacji sanitarnej, które po zmianach zaakceptowanych przez Gminę miały przebiegać przez działki nr 3, 19, 20, 22, 23.
W styczniu 2020 r. dokonał Pan kolejnej sprzedaży, tym razem 4 działek tj. 2, 4, 9 i 10 wraz z udziałem w drodze wewnętrznej jednemu nabywcy. Również złożył Pan deklaracje VAT – 7 za 01/2020 z wykazaną kwota podatku należnego.
Następnie w 2021 r. sprzedał Pan następne 4 działki nr: 11, 12 wraz z udziałem w drodze wewnętrznej i działki nr 30 (dawniej nr 16, ponieważ zmiana nastąpiła w związku z koniecznością zmiany obrysu drogi), oraz działki nr 29 (dawniej nr 15) wraz z udziałem w drodze wewnętrznej. I tutaj również złożył Pan deklaracje VAT - 7 za 01/2021 z wykazaną kwotą podatku należnego.
Natomiast na działce nr 23 założył Pan fotowoltaikę w celu uzyskania energii dla domu w którym Pan mieszka. Na tej działce znajduje się również budynek gospodarczy i wiata. Dom w którym Pan mieszka położony jest naprzeciwko dawnej podzielonej działki nr 1, po drugiej stronie drogi. Dlatego też nie zamierza Pan tej działki sprzedawać.
Przy zrealizowanej sprzedaży działek nie korzystał Pan z usług profesjonalnego pełnomocnika. Nabywców poszukiwał Pan drogą „pantoflową” przez rodzinę, sąsiadów. Oferty sprzedaży nigdzie nie były prezentowane. Wskazał Pan również, że na sprzedaż pozostałych działek, potencjalnych nabywców zamierza Pan poszukiwać w podobny sposób: przez rodzinę, sąsiadów i znajomych. Nie zamierza Pan korzystać z usług pośrednika. Nie zamierza Pan zawierać umowy przedwstępnej przy ich ewentualnej sprzedaży w przyszłości, nie udzielał Pan i nie zamierza udzielać przyszłemu nabywcy pełnomocnictwa, zgody, upoważnienia do działania w Pana imieniu i na Pana rzecz. Potencjalnym nabywcom nie udzielał Pan zgody na dysponowanie działkami na cele budowlane.
Pozostało Panu jeszcze 7 działek. W przyszłości działkę nr 22 planuje Pan przepisać w drodze darowizny na wnuka. W przyszłości nie wyklucza Pan ewentualnej sprzedaży działek nr: 18, 19, 20, 21, 24 i 31 (dawniej 17).
Oprócz działek ww. jest Pan wraz z żoną również właścicielem działek nr 33, 34 i 35. Są to działki powstałe na skutek podzielenia działki siedliskowej otrzymanej od brata w 1987 r., wskutek podziału tzw. „Ojcowizny”. Posiada Pan również działkę nr 32 o pow. 0,13 ha nabytą w 2013 r. na cele rolnicze i tak wykorzystywaną. Przedmiotowa działka oznaczona jest symbolem RP-teren gruntów rolnych bez prawa zabudowy, teren otuliny (…).
Przedmiotem Pana wątpliwości jest ustalenie czy w okolicznościach przedstawionego stanu faktycznego dokonując sprzedaży nieruchomości (działek) przeznaczonych pod zabudowę wraz z udziałem w drodze wewnętrznej należy uznać, że działał Pan jako podatnik VAT prowadzący w tym zakresie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy i zasadnie sprzedaż ta została opodatkowana podatkiem VAT, oraz czy w przyszłości dokonując sprzedaży kolejnych nieruchomości (działek) przeznaczonych pod zabudowę nadal sprzedaż ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT .
W niniejszej sprawie konieczne stało się zatem ustalenie, czy w związku ze sprzedażą działek już dokonaną jak i dopiero planowaną podjął/zamierza Pan podjąć aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Pana za podmiot prowadzący „działalność gospodarczą” w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż ta nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.
Przed dokonaniem pierwszej transakcji sprzedaży dokonał Pan rejestracji jako podatnik VAT i każdą sprzedaż wykazywał Pan w składanych deklaracjach.
Opisane powyżej działania, które zostały przez Pana podjęte nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Całokształt podejmowanych przez Pana czynności wskazuje bowiem jednoznacznie na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami polegającą na wykorzystaniu majątku prywatnego dla celów zarobkowych. Zatem dokonaną już jak i dopiero planowaną sprzedaż działek należy uznać za dokonaną w warunkach wskazujących na handlowy charakter.
Podejmowanie zorganizowanych działań, takich jak: podział nieruchomości na 23 działki przeznaczone pod zabudowę wraz z udziałem w drodze wewnętrznej i kolejne podziały, a następnie dokonanie sprzedaży już 12 działek to ciąg następujących po sobie zdarzeń, które świadczą o tym, że czynności te przybierają formę zawodową (profesjonalną). Działania te miały charakter zarobkowy, na co zresztą Pan również wskazuje w złożonym wniosku, były wykonywane w sposób zorganizowany i ciągły. Przedstawione okoliczności sprawy wskazują na zamiar sprzedaży przez Pana opisanych we wniosku działek powstałych z podziału w sposób profesjonalny i z zyskiem. Ponadto wybudował Pan sieć elektroenergetyczną, sieć wodociągową i kanalizacji sanitarnej umożliwiającą dostęp do prądu oraz dostarczanie wody dla celów bytowych i odbiór ścieków dla wszystkich działek. Zatem podjął Pan czynności, których celem było i będzie uatrakcyjnienie przedmiotowych działek, w przeciwnym bowiem razie podjęte przez Pana czynności byłyby nieuzasadnione. Oprócz tego dokonał Pan zgłoszenia rejestracyjnego i składał Pan deklaracje VAT - 7 z wykazanym podatkiem VAT.
Zatem w rozpatrywanej sprawie mamy do czynienia ze zbiorem tych zorganizowanych działań - dokonana i planowana sprzedaż działek, o których mowa we wniosku, stanowi/będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wykonanie opisanych w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego czynności wskazuje na podjęcie przez Pana świadomych, aktywnych działań zmierzających do podniesienia atrakcyjności działek w celu osiągnięcia korzyści finansowej. Natomiast, podjęte przez Pana działania nie stanowią zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
Dokonanie tych czynności pozwala na stwierdzenie, że zachowuje się Pan jak podmiot, którego przedmiotem działalności gospodarczej jest obrót nieruchomościami. Zatem dokonana już sprzedaż działek powstałych z podziału działki nr 1 oraz rozważana sprzedaż w przyszłości kolejnych działek wpisuje się w katalog czynności, które zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem skoro sprzedaż będzie wykraczać poza zakres zwykłego wykonywania prawa własności, to stanowi/będzie stanowiła działalność gospodarczą podjętą w celach zarobkowych, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a Pan wystąpił/wystąpi dla tej czynności w charakterze podatnika podatku VAT, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy.
Mając na uwadze okoliczności analizowanej sprawy oraz przedstawiony stan prawny należy stwierdzić, że z tytułu sprzedaży działek już dokonanej przeznaczonych pod zabudowę wraz z udziałem w drodze wewnętrznej, jak i sprzedaży planowanej będzie Pan działać jak podatnik podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzący działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, a dostawa działek stanowiła/będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Był Pan/będzie zatem w związku z tą sprzedażą zobowiązany do odprowadzenia podatku VAT.
Oceniając Pana stanowisko całościowo uznaję je za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Odnosząc się natomiast do powołanych przez Pana wyroków na poparcie własnego stanowiska należy zwrócić uwagę, że wyroki są wydawane w indywidualnych sprawach i nie wiążą w sprawach innych podatników, co jest zrozumiałe zważywszy na różnorodność i odmienność okoliczności faktycznych występujących w każdej z indywidualnych spraw podlegających rozstrzygnięciu. Wskazane przez Pana rozstrzygnięcia potraktowane zostały jako element argumentacji lecz nie mogły one wpłynąć na ocenę prawidłowości analizowanej kwestii, gdyż rozstrzygnięcia te są osadzone w odmiennych stanach faktycznych.
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia, oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.
Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1.z zastosowaniem art. 119a;
2.w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3.z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…).
Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).