Interpretacja indywidualna z dnia 22 grudnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.706.2023.2.ŻR
Temat interpretacji
Opodatkowanie podatkiem VAT sprzedaży w drodze licytacji nieruchomości, tj. działki wraz z posadowionym na niej budynkiem mieszkalnym, obecnie w trakcie rozbiórki.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
24 października 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 24 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży w drodze licytacji nieruchomości, tj. działki nr 1 wraz z posadowionym na niej budynkiem mieszkalnym, obecnie w trakcie rozbiórki.
Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 17 grudnia 2023 r. (data wpływu) oraz pismem z 19 grudnia 2023 r. (data wpływu).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w …w postępowaniu egzekucyjnym, oznaczonym sygn. akt Km … prowadzi egzekucję przeciwko dłużnikowi Spółdzielnia Mieszkaniowo-Budowlana … w … NIP: … . REGON: … . Według informacji zamieszczonych na portalu podatki.gov.pl dłużnik figuruje jako podatnik czynny w rejestrze VAT.
Egzekucja w niniejszej sprawie prowadzona jest z nieruchomości położonej pod adresem: …, ul. …, dla której Sąd Rejonowy w … V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze … .Działka jest działką zabudowaną budynkiem mieszkalnym nienadającym się do zamieszkania. Działka posiada uzbrojenie w wodę, energię elektryczną, gaz, dostęp do miejskiej sieci ciepłowniczej i kanalizację.
Na terenie nieruchomości znajdują się resztki budynku mieszkalnego, jednorodzinnego o powierzchni użytkowej - 102,85 m2.
W toku podjętych czynności nie ustalono czy dłużnikowi przysługiwało prawo odliczenia podatku od towarów i usług. Komornik podjął udokumentowane działania celem ustalenia żądanych informacji. Brak możliwości uzyskania informacji oraz podjęcie działań przez komornika zostało udokumentowane w aktach sprawy Km … .
Spółdzielnia stała się właścicielem nieruchomości na podstawie umowy sprzedaży aktem notarialnym sporządzonym w dniu 11.01.2021r. przed notariuszem Repertorium … .
Spółdzielnia nie złożyła oświadczenia czy w przypadku sprzedaży nieruchomości na wolnym rynku zostałby naliczony podatek VAT.
W chwili obecnej na terenie, na którym jest położona przedmiotowa działka jest uchwalony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego - Centrum B. Teren działki w ww. planie posiada oznaczenie - U/M 5.6. - funkcja usługowa lub mieszkaniowa (z udziałem usług). Wyceniana nieruchomość jest w chwili obecnej niewykorzystywana – w oczekiwaniu na zabudowę.
Nieruchomość gruntowa, znajduje się na terenie miasta … przy ulicy …. . Działka ma kształt regularny.
Powierzchnia działki 1 - 1403 m2. Działka posiada dostęp do drogi publicznej.
Zabudowana resztkami budynku mieszkalnego. Budynek w trakcie rozbiórki. Całkowicie zdemontowane dach i cześć ścian.
W chwili obecnej nieruchomość jest niewykorzystywana. Z informacji posiadanych przez Komornika wynika, iż nieruchomość - po wyburzeniu budynku miała zostać zabudowana budynkiem wielorodzinnym przeznaczonym na lokale mieszkalne - miała być przedmiotem obrotu w ramach prowadzonej działalności gospodarczej dłużnika.
W uzupełnieniu wniosku na pytania:
1.W ramach jakiej czynności Dłużnik nabył nieruchomość będącą przedmiotem licytacji, tj. działkę nr 1 wraz z posadowionym na niej budynkiem mieszkalnym obecnie w trakcie rozbiórki, tj.: w ramach czynności opodatkowanej, zwolnionej lub niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i czy transakcja ta została udokumentowana fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT?
2.W jaki sposób, do jakich celów, Dłużnik wykorzystywał przedmiotową działkę wraz ze znajdującym się na niej budynkiem, od dnia jej nabycia?
3.Czy działka nr 1 wraz z posadowionym na niej budynkiem mieszkalnym obecnie w trakcie rozbiórki, była/jest wykorzystywana przez Dłużnika do celów prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.)?
4.Czy przedmiotową działkę wraz ze znajdującym się na niej budynkiem mieszkalnym obecnie w trakcie rozbiórki, Dłużnik wykorzystywał wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług? Jeżeli tak, należy wskazać, jaką działalność zwolnioną z opodatkowania podatkiem VAT wykonywał Dłużnik – należy podać podstawę prawną zwolnienia?
5.Czy nieruchomość była przedmiotem odpłatnych umów najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze? Jeśli tak, to jakich i w jakim okresie czasu?
6.Kiedy i na jakiej podstawie zostały rozpoczęte prace rozbiórkowe?
7.Kiedy przewidywane jest zakończenie prac rozbiórkowych budynku mieszkalnego, tj. przed sprzedażą czy po sprzedaży?
8.W związku z informacją podaną w opisie sprawy, iż działka posiada uzbrojenie w wodę, energię elektryczną, gaz, dostęp do miejskiej sieci ciepłowniczej i kanalizację, prosimy o wskazanie czy na działce nr 1 znajdują się sieci: wodociągowa, elektryczna, gazowa, ciepłownicza, kanalizacyjna, czy ww. sieci zostały doprowadzone do granicy ww. działki?
9.Jeśli na działce nr 1 znajdują się ww. sieci, to prosimy o wskazanie:
a.czy sieci: wodociągowa, elektryczna, gazowa, ciepłownicza, kanalizacyjna, stanowią urządzenia budowlane, o których mowa w art. 3 pkt 9 ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 682 ze zm.)?
b.czy ww. sieci stanowią budowle w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane?
Jeśli ww. sieci stanowią budowle, to prosimy o odpowiedź na poniższe pytania:
10.Jaki jest symbol PKOB, nazwa grupowania oraz wyszczególnienie budowli, położonych na działce nr 1 wg Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316, z późn. zm.)?
11.Czy poszczególne budowle są trwale związane z gruntem?
12.Czy nastąpiło pierwsze zasiedlenie poszczególnych budowli lub ich części w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług? Jeżeli tak, należy wskazać dokładną datę pierwszego zasiedlenia.
13.Jeżeli nastąpiło pierwsze zasiedlenie części budowli, to należy wskazać, w jakiej w części?
14.Kiedy nastąpiło zajęcie do używania przez pierwszego właściciela budowli? Należy wskazać dokładną datę.
15.Czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem budowli lub ich części a ich dostawą upłynie okres dłuższy niż 2 lata?
16.Czy Dłużnik ponosił nakłady na ulepszenie budowli w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, które były wyższe niż 30% wartości początkowej budowli? Jeśli tak, to proszę wskazać:
a.czy od poniesionych nakładów na ulepszenie budowli Dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?
b.w jakim okresie Dłużnik ponosił wydatki na ulepszenie budowli?
c.kiedy nastąpiło oddanie do użytkowania budowli po ulepszeniu?
d.czy ulepszenia stanowiły „przebudowę” rozumianą jako dokonanie istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany wykorzystania budowli lub w celu znaczącej zmiany warunków zasiedlenia?
e.czy po ulepszeniu miało miejsce pierwsze zasiedlenie ww. budowli?
f.jeżeli miało miejsce pierwsze zasiedlenie budowli po ulepszeniu, to należy wskazać kiedy to nastąpiło (należy podać dzień, miesiąc i rok)?
g.czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem budowli po ulepszeniu, a sprzedażą upłynie okres dłuższy niż 2 lata?
h.czy ulepszone budowle były wykorzystywane przez Dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT?
Odpowiedzi na pytania 9 – 16 a-h należy udzielić odrębnie dla każdej budowli posadowionej na działce nr 1.
odpowiedział Pan następująco:
Ad. 2 - Działka była nabyta w celu planowania wykonania inwestycji (wybudowania budynku mieszkalnego). Został wykonany projekt budynku (zgodnie z oświadczeniem dłużnika).
Ad. 3 - Działka nr 1 wraz z posadowionym na niej budynkiem obecnie nie jest wykorzystywana (zgodnie z oświadczeniem dłużnika).
Ad. 7 - Wszelkie prace związane z działką 1 oraz usadowionym na niej budynkiem są obecnie wstrzymane (zgodnie z oświadczeniem dłużnika).
Ad. 11 - Budynek jest trwale związany z gruntem.
Ad. 12 - Nie nastąpiło zasiedlenie przez dłużnika.
Ad. 15 – Tak.
Ad. 16 - Wg oświadczenia dłużnika poniósł on nakłady w łącznej kwocie 407 800,00 zł. Dłużnik nie wskazał dat poniesienia nakładów.
Komornik nie ma wiedzy w pozostałym żądanym zakresie. Komornik podjął udokumentowane działania celem ustalenia żądanych informacji. Brak możliwości uzyskania informacji oraz podjęcie działań przez komornika zostało udokumentowane w aktach sprawy Km … . Ponadto w części nie jest możliwe uzyskanie żądanych informacji, gdyż nie są to informacje niezbędne do celowego prowadzenia egzekucji.
Ponadto wskazał Pan, że budynek posadowiony na działce gruntowej o numerze 1 jest obecnie w trakcie rozbiórki, nie posiada dachu i części ścian. Budynek nie nadaje się do zamieszkania. Na dzień dzisiejszy nie spełnia wymagań dla budynku w rozumieniu przepisów prawo budowlane.
W toku postępowania nie zdołano ustalić czy sieci (przyłącza) są budynkami lub budowlami w rozumieniu przepisów prawo budowlane.
Komornik nie ma wiedzy w żądanym zakresie. Komornik podjął udokumentowane działania celem ustalenia żądanych informacji. Brak możliwości uzyskania informacji oraz podjęcie działań przez komornika zostało udokumentowane w aktach sprawy Km … . Ponadto w części nie jest możliwe uzyskanie żądanych informacji gdyż nie są to informacje niezbędne do celowego prowadzenia egzekucji.
Pytanie (ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku z 19 grudnia 2023 r.)
Czy sprzedaż opisanej nieruchomości, tj. nieruchomości położonej pod adresem: ..., ul. ..., dla której Sąd Rejonowy w ... V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze ... będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
Pana stanowisko w sprawie (ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku z 19 grudnia 2023 r.)
Twierdzi Pan, iż zgodnie z przepisami art. 43 ust. 21 ustawy będzie zobowiązany do pobrania i opłacenia podatku VAT na rachunek właściwego urzędu skarbowego z tytułu dokonania dostawy towaru w trybie licytacji publicznej, tj. licytacji nieruchomości położonej pod adresem: ..., ul. ..., dla której Sąd Rejonowy w ... V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze ... .
Ocena stanowiska
Stanowisko, które Pan
przedstawił we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2022 r. poz. 479, z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.
Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2883):
Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika.
W świetle cyt. wyżej przepisów, płatnikami podatku od towarów i usług (czyli podmiotami zobowiązanymi do obliczania, poboru podatku od podatnika i wpłaty podatku na konto organu podatkowego) mogą być organy egzekucyjne oraz komornicy sądowi. Sytuacja taka ma miejsce, gdy w wykonaniu czynności egzekucyjnych organy te dokonują dostawy towarów należących do podatnika lub przez niego posiadanych z naruszeniem przepisów. Sformułowanie „płatnikami” oznacza, że organy te nie stają się z tytułu wykonania powyższych czynności podatnikami podatku od towarów i usług, lecz pełnią jedynie rolę płatnika w odniesieniu do podatku należnego z tytułu sprzedanych (zlicytowanych) towarów należących do podatnika, w stosunku do którego toczy się postępowanie egzekucyjne.
Komornik sądowy pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą dokonaną w ramach egzekucji. Nie bez znaczenia jest także fakt, że podatnik, będący dłużnikiem, zazwyczaj nie otrzymuje kwot uzyskanych przez organ egzekucyjny ze sprzedaży towarów w wykonaniu czynności egzekucyjnych. Prawdopodobne jest zatem, że podatnik nie posiada innych środków finansowych umożliwiających uiszczenie należnego podatku. Ustanowienie organu egzekucyjnego płatnikiem zapewnia odprowadzenie należnego podatku przez organ przeprowadzający dostawę w ramach czynności egzekucyjnych.
Zaznaczenia wymaga, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. Natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.
Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Należy zaznaczyć, że sprzedaż nieruchomości w trybie egzekucji stanowi odpłatną dostawę towarów, co oznacza, że zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, objęta jest zakresem przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:
1)przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2)wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3)wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4)wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5)ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6)oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7)zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.
Zgodnie z przedstawionymi przepisami budynki, budowle oraz grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, która to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Zaznaczenia wymaga, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że prowadzi Pan egzekucję przeciwko dłużnikowi Spółdzielnia Mieszkaniowo-Budowlana … w …, zarejestrowanej jako podatnik czynny w rejestrze VAT. Przedmiotem egzekucji jest działka nr 1 wraz z posadowionym na niej budynkiem mieszkalnym obecnie w trakcie rozbiórki. Z informacji posiadanych przez Komornika wynika, iż nieruchomość - po wyburzeniu budynku miała zostać zabudowana budynkiem wielorodzinnym przeznaczonym na lokale mieszkalne - miała być przedmiotem obrotu w ramach prowadzonej działalności gospodarczej dłużnika.
Wskazane przez Pana okoliczności sprawy wskazują, że w odniesieniu do transakcji sprzedaży działki nr 1 wraz z posadowionym na niej budynkiem mieszkalnym, obecnie w trakcie rozbiórki, dłużnik będzie podatnikiem podatku od towarów i usług zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącym działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. W analizowanym przypadku mamy bowiem do czynienia ze zbyciem majątku (działki nr 1 wraz z posadowionym na niej budynkiem mieszkalnym, obecnie w trakcie rozbiórki) nabytego przez dłużnika, będącego czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT, w celu zabudowania budynkiem wielorodzinnym przeznaczonym na lokale mieszkalne, które to z kolei miały być przedmiotem obrotu w ramach prowadzonej działalności gospodarczej dłużnika. Zatem dłużnik nabywając nieruchomość, kierował się zamiarem wykorzystania jej w działalności gospodarczej.
Wobec powyższego, dostawa przez Pana jako komornika działki nr 1 wraz z posadowionym na niej budynkiem mieszkalnym, obecnie w trakcie rozbiórki, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Przy czym, wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może być albo opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.
Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy:
Stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.
Zgodnie z art. 146aa ust. 1 pkt 1 tej ustawy:
W okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2, art. 110 i art. 138i ust. 4, wynosi 23%.
W myśl art. 146ea ustawy:
W roku 2023:
1)stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2, art. 110 i art. 138i ust. 4, wynosi 23%;
2)stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz tytule załącznika nr 3, wynosi 8%;
3)stawka zryczałtowanego zwrotu podatku, o której mowa w art. 115 ust. 2, wynosi 7%;
4)stawka ryczałtu, o której mowa w art. 114 ust. 1, wynosi 4%.
Jednakże, zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.
Na podstawie art. 2 pkt 33 ustawy:
Przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Opodatkowane są zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe niezabudowane, będące terenami budowlanymi w rozumieniu ww. art. 2 pkt 33 ustawy, pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane – są zwolnione od podatku.
Rozpatrując kwestię będącą przedmiotem zapytania w pierwszej kolejności stwierdzenia wymaga czy działka nr 1, na której znajduje się budynek przeznaczony do rozbiórki, gdzie rozpoczęły się już prace rozbiórkowe tego obiektu, jest działką zabudowaną czy niezabudowaną.
W kwestii opodatkowania dostawy gruntów zabudowanych budynkami/budowlami przeznaczonymi do rozbiórki wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w wyroku z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawie C-461/08 Don Bosco Onroerend Goed BV przeciwko Staatssecretaris van Financiën. W wyroku tym TSUE orzekł, że:
„Artykuł 13 część B lit. g szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku w związku z art. 4 ust. 3 lit. a tej dyrektywy powinien być interpretowany w ten sposób, że przewidzianym w pierwszym z tych przepisów zwolnieniem z podatku VAT nie jest objęta dostawa działki, na której wciąż stoi stary budynek, który ma zostać rozebrany w celu wzniesienia na jego miejscu nowej konstrukcji i którego rozbiórka, do jakiej zobowiązał się sprzedający, rozpoczęła się przed tą dostawą. Takie transakcje dostawy i rozbiórki stanowią w świetle podatku VAT transakcję jednolitą mającą na celu jako całość dostawę nie tyle istniejącego budynku i gruntu, na którym stoi, co niezabudowanej działki, niezależnie od stanu zaawansowania robót rozbiórkowych starego budynku w momencie rzeczywistej dostawy działki”.
Podkreślenia wymaga, że dopóki dany obiekt budowlany spełnia przesłanki do uznania go za budynek, czy też budowlę, teren na którym jest on usytuowany, jest terenem zabudowanym. Dopiero jeśli na skutek podjętych prac rozbiórkowych przestanie on spełniać kryteria przewidziane dla budynku lub budowli, teren na którym taki obiekt się uprzednio znajdował, staje się gruntem niezabudowanym.
W konsekwencji, w sprawie opodatkowania dostawy gruntów zabudowanych budynkami przeznaczonymi do rozbiórki istotny jest fakt, czy rozbiórka budynków zostanie dokonana (bądź rozpocznie się) przed planowaną dostawą.
W rozpatrywanej sprawie jak wynika z opisu sprawy posadowiony na działce gruntowej o numerze 1 budynek mieszkalny jest obecnie w trakcie rozbiórki, nie posiada dachu i części ścian. Budynek nie nadaje się do zamieszkania. Na dzień dzisiejszy nie spełnia wymagań dla budynku w rozumieniu przepisów prawo budowlane. Ponadto z opisu sprawy wynika, że działka nr 1 jest uzbrojona w sieć: wodociągową, elektryczną, gazową, ciepłowniczą i kanalizacyjną. W chwili obecnej na terenie, na którym jest położona przedmiotowa działka jest uchwalony miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego - Centrum B. Teren działki w ww. planie posiada oznaczenie - U/M 5.6. - funkcja usługowa lub mieszkaniowa (z udziałem usług).
Analiza powyższego prowadzi zatem do wniosku, że dla dostawy przedmiotowej nieruchomości nie zostały spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.
Jak wyżej wskazano, z opisu sprawy wynika również, że działka nr 1 jest uzbrojona w sieć: wodociągową, elektryczną, gazową, ciepłowniczą i kanalizacyjną. Przy czym w toku postępowania nie zdołano ustalić czy sieci (przyłącza) są budynkami lub budowlami w rozumieniu przepisów prawo budowlane oraz czy znajdują się na ww. działce, czy też zostały doprowadzone do granicy działki.
Dla dostawy budynków, budowli lub ich części ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10, pkt 10a ustawy.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim;
b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady - zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części, kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.
Zgodnie z treścią art. 2 pkt 14 ustawy:
Przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a)wybudowaniu lub
b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Z powyższego przepisu wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie budynku/budowli do używania. Pierwsze zasiedlenie budynku/budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku/budowli lub ich części oddano je w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku/budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika – bowiem w obydwu przypadkach doszło do korzystania z budynku, budowli.
W przypadku nieruchomości zabudowanych niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.
Według art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:
a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Powyższy przepis wskazuje, jakie muszą zostać spełnione warunki aby sprzedaż budynków, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT. Z przepisu tego wynika, że prawo do zwolnienia przysługuje wówczas, gdy w stosunku do budynków, budowli lub ich części będących przedmiotem sprzedaży nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.
Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.
Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:
-towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
-przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostawy budynków, budowli lub ich części, prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie danego obiektu. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego:
W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.
W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.
Jednocześnie należy wskazać, że zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy:
Jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.
Zatem, dokonana w trybie egzekucji dostawa towarów jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług według właściwej stawki, jeżeli udokumentowane działania w celu możliwości zastosowania zwolnienia podjęte przez komornika lub organ egzekucyjny były z powodu dłużnika bezskuteczne.
W przedmiotowej sprawie przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego nie pozwala stwierdzić, czy sprzedaż działki nr 1 wraz z posadowionym na niej budynkiem mieszkalnym, obecnie w trakcie rozbiórki, będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 10 bądź pkt 10a ustawy, gdyż brak jest wszystkich niezbędnych informacji do dokonania takiej oceny na podstawie ww. przepisów.
W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że nie ma wiedzy w żądanym zakresie. Komornik podjął udokumentowane działania celem ustalenia żądanych informacji. Brak możliwości uzyskania informacji oraz podjęcie działań przez komornika zostały udokumentowane w aktach sprawy Km … .
W związku z powyższym, w niniejszej sprawie znajdzie zastosowanie art. 43 ust. 21 ustawy, tj. przyjęcie, że warunki zastosowania zwolnień nie są spełnione, skoro podjęte przez Pana udokumentowane działania nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów zwolnienia od podatku.
Zaznaczyć jednak należy, że kwestia oceny podjętych przez Pana jako komornika działań nie była przedmiotem interpretacji.
W konsekwencji, sprzedaż w drodze licytacji nieruchomości, tj. działki nr 1 wraz z posadowionym na niej budynkiem mieszkalnym, obecnie w trakcie rozbiórki, będzie podlegała opodatkowaniu właściwą stawką podatku VAT. Tym samym będzie Pan obowiązany, jako płatnik, do pobrania i wpłacenia podatku VAT na rachunek właściwego urzędu skarbowego z tytułu dokonania ww. dostawy.
Zatem Pana stanowisko należało uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i musi się Pan zastosować do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).