Zwolnienie od podatku VAT wywłaszczenia nieruchomości za odszkodowanie.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy dostawa w ramach wywłaszczenia Nieruchomości stanowi sprzedaż korzystającą ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

5 października 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 2 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia czy dostawa w ramach wywłaszczenia Nieruchomości stanowi sprzedaż korzystającą ze zwolnienia od podatku. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 8 grudnia 2023 r. (wpływ 8 grudnia 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

1.(…) Spółka z o.o. (dalej Spółka lub Wnioskodawca) prowadzi działalność, której głównym przedmiotem jest wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi. Wnioskodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej w Polsce, jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym i nie korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT.

2.Spółka była właścicielem niezabudowanych nieruchomości gruntowych położonych w obrębach: (…) w Gminie (…), których grunty zostały zaliczone w ewidencji gruntów i budynków do gruntów rolnych (dalej Nieruchomość). Niemal wszystkie grunty działek wchodzące w skład Nieruchomości są sklasyfikowane w całości jako użytki rolne z wyjątkiem jednej działki gruntu, której większą część stanowiły użytki rolne, a pozostała niewielka część została sklasyfikowana jako nieużytek (oznaczenie symbolem „N”). Wnioskodawca zaznacza jednak, że w świetle § 9 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy, Rozwoju i Technologii z 27 lipca 2021 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. z 2021 r., poz. 1390 ze zm.) grunty rolne dzielną się na „użytki rolne” oraz „nieużytki”. Zatem zgodnie z aktualnymi danymi ewidencji gruntów i budynków Starostwa Powiatowego w (…) wszystkie grunty działek wchodzące w skład Nieruchomości zostały zaliczone w całości do gruntów rolnych.

W dniu (...) 2023 r. zgodnie z decyzją Wojewody (...) z (...) 2020 r. o pozwoleniu na realizację inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych a także decyzję Ministra Rozwoju i Technologii z (...) 2023 r. (dalej łącznie jako Decyzje Wywłaszczające) Nieruchomość Spółki stała się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa. Tego dnia nastąpiło więc przejęcie prawa własności Nieruchomości ze Spółki na rzecz Skarbu Państwa.

Wskazane wyżej wywłaszczenie, dokonane zostało z uwagi na ulokowanie tzw. zamierzenia budowlanego pn. (…) (dalej Inwestycja) m.in. na gruntach wchodzących w skład Nieruchomości. Jest to tzw. inwestycja celu publicznego, wykonywana przez (…) (dalej – Inwestor).

Wywłaszczenie Nieruchomości nastąpiło w oparciu o przepisy ustawy z 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (j. t. Dz. U. z 2019 r., poz. 933 ze zm., dalej specustawa przeciwpowodziowa).

3.Z tytułu przeniesienia na rzecz Skarbu Państwa własności Nieruchomości, Spółce przysługuje odszkodowanie. Spółka oczekuje obecnie na podjęcie działań przez Wojewodę (…) w tym przedmiocie. Ich efektem będzie decyzja ustalająca kwotę należnego odszkodowania. Na moment złożenia rozpatrywanego Wniosku, Wnioskodawca nie otrzyma ww. odszkodowania. Niemniej, nie ulega wątpliwości, że takie odszkodowanie zostanie Spółce przyznane.

4.Spółka weszła w posiadanie poszczególnych gruntów składających się na Nieruchomość na mocy szeregu umów kupna-sprzedaży, przyjmujących formę aktów notarialnych. Wspomniane umowy zawierane były z osobami fizycznymi (dalej Sprzedający). Sprzedający dokonywali wspomnianych sprzedaży w ramach rozporządzania majątkiem prywatnym, a nie w wykonaniu działalności gospodarczej. W związku z tym, w ramach dokonanych transakcji VAT nie był naliczany. Spółka nie odliczała więc podatku VAT w związku z tymi transakcjami.

5.Wspomniane grunty rolne – składające się na Nieruchomość – były przez Spółkę do 29 maja 2023 r. wydzierżawiane rolnikom, będącym osobami fizycznymi. W tym celu, Spółka zawierała stosowne umowy dzierżawy. Przedmiotem zawieranych umów, było wykorzystanie – skonkretyzowanych dla danej umowy – nieruchomości rolnych, zgodnie z podstawowymi zasadami racjonalnej gospodarki rolnej. Dzierżawcy nie posiadali uprawnienia do zagospodarowania dzierżawionych gruntów w żaden inny sposób, co znalazło odzwierciedlenie w treści każdej z umów.

Z tytułu wydzierżawienia wspomnianych gruntów, Spółka otrzymywała stosowne wynagrodzenie. Z uwagi na wydzierżawienie przez Spółkę gruntów do celów działalności rolniczej, dzierżawa ta korzystała ze zwolnienia od opodatkowania VAT na podstawie § 3 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (j. t. Dz. U. z 2023 r., poz. 955 ze zm.; dalej – Rozporządzenie).

W odniesieniu do gruntów wchodzących w skład Nieruchomości Wnioskodawca rozlicza i płaci podatek rolny na rzecz gminy – z wyjątkiem części jednej z działek gruntu, którą sklasyfikowano jako nieużytek (sytuacja opisana w pkt 2 powyżej).

W tym przypadku podatek rolny nie był opłacany. Ta część Nieruchomości podlegała bowiem podatkowi od nieruchomości – była zwolniona z podatku na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 70 ze zm.).

6.Wnioskodawca wskazuje jednocześnie, że zarówno na dzień nabycia jak i na dzień (...) 2023 r. (dzień wywłaszczenia):

a)na Nieruchomości nie znajdowały się żadne budynki, budowle bądź ich części w rozumieniu przepisów ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (j. t. Dz. U. z 2023 r. poz. 682 ze zm.);

b)na terenie gruntów składających się na Nieruchomość nie obowiązywał miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego;

c)dla gruntów składających się na Nieruchomość nie wydano decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu;

d)w ewidencji gruntów i budynków wszystkie grunty składające się na Nieruchomość sklasyfikowane były jako grunty rolne.

Doprecyzowanie opisu sprawy

Przez „niezabudowane nieruchomości gruntowe” Wnioskodawca rozumie (...) niezabudowanych działek gruntu, które na podstawie Decyzji Wywłaszczających przeszły na własność Skarbu Państwa. W szczególności przedmiotem Wniosku są następujące nieruchomości:

(…)

Decyzja Wojewody (…) ( (dalej – Decyzja Wojewody) jest decyzją pierwszoinstancyjną, której nadano rygor natychmiastowej wykonalności. Decyzja ta została odebrana w imieniu Wnioskodawcy 21 grudnia 2020 r. Następnie 11 stycznia 2021 r. od Decyzji Wojewody Wnioskodawca oraz właściciel innych wywłaszczonych nieruchomości (podmiot powiązany ze Spółką) złożyli odwołania do organu drugiej instancji – Ministra Rozwoju i Technologii. Następnie (...) 2023 r. Minister Rozwoju i Technologii wydał decyzję w drugiej instancji (dalej – Decyzja MRiT), w której:

-uchylił niektóre zapisy Decyzji Wojewody dotyczące wymagań w zakresie ochrony interesów osób trzecich, uznania projektu budowlanego za część ww. decyzji oraz obszaru oddziaływania inwestycji;

-utrzymał w mocy pozostałą część Decyzji Wojewody, w tym zapisy dotyczące wywłaszczenia Nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa.

Zdaniem Wnioskodawcy, Decyzja Wojewody stała się ostateczna (...) 2023 r., tj. w dniu wydania Decyzji MRiT.

Jak wskazano wyżej, Decyzja MRiT to decyzja wydana w drugiej instancji, w następstwie złożenia przez Spółkę i właściciela innych wywłaszczonych nieruchomości odwołań od Decyzji Wojewody. Przedmiotem Decyzji MRiT była zatem kontrola legalności Decyzji Wojewody. W szczególności, w ramach postępowania odwoławczego zwieńczonego Decyzją MRiT ponownie rozpatrzono wniosek inwestora o wydanie decyzji o pozwoleniu na realizację inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych, przeanalizowano materiał dowodowy zgormadzony przez organ pierwszej instancji (Wojewodę), zbadano prawidłowość postępowania przeprowadzonego w pierwszej instancji oraz rozpatrzono zarzuty przeciw Decyzji Wojewody zawarte w odwołaniach.

Decyzja MRiT:

-uchyla niektóre zapisy Decyzji Wojewody dotyczące wymagań w zakresie ochrony interesów osób trzecich, uznania projektu budowlanego za część ww. decyzji oraz obszaru oddziaływania inwestycji;

-utrzymuje w mocy pozostałą część Decyzji Wojewody, w tym zapisy dotyczące wywłaszczenia Nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa.

W myśl art. 16 § 1 kodeksu postępowania administracyjnego „Decyzje, od których nie służy odwołanie w administracyjnym toku instancji lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, są ostateczne”. Ponadto, w Decyzji MRiT widnieje zapis „Niniejsza decyzja jest ostateczna”. Mając na względzie powyższe, Decyzja MRiT stała się ostateczna z chwilą wydania, tj. (...) 2023 r.

W Decyzji Wojewody wprowadzono następujący zapis: „Niżej wymienione nieruchomości gruntowe, oznaczone według katastru nieruchomości, przechodzą z mocy prawa na własność Skarbu Państwa z dniem, w którym niniejsza decyzja stanie się ostateczna, za odszkodowaniem ustalonym, w przypadku gdy nie dojdzie do uzgodnienia między inwestorem a dotychczasowym właścicielem, w odrębnych decyzjach (art. 19 ust. 4 i art. 20 ust. 1 i ust. 2 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych)”. Pod ww. fragmentem zamieszczono tabelę zawierającą wykaz wywłaszczanych nieruchomości, w tym Nieruchomości wskazanych powyżej.

W Decyzji MRiT nie ma zapisu, zgodnie z którym wywłaszczone nieruchomości przechodzą z mocy prawa na własność Skarbu Państwa, z dniem w którym ww. decyzja stanie się ostateczna.

Pytanie

Czy dostawa dokonana w ramach wywłaszczenia Nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa stanowi sprzedaż podlegającą zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 oraz/lub pkt 2 ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, dostawa Nieruchomości dokonana w ramach wywłaszczenia na rzecz Skarbu Państwa stanowi sprzedaż, korzystającą ze zwolnienia od opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

W przypadku, gdyby w ocenie tut. Organu zastosowanie zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT okazało się niemożliwe, w opinii Wnioskodawcy, zastosowanie powinno znaleźć zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.

Poniżej Wnioskodawca w sposób szczegółowy uzasadnia swoje stanowisko.

·Wywłaszczenie Nieruchomości jako odpłatna dostawa towarów opodatkowana VAT

• Uwagi wstępne

1.Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

Z przywołanych wyżej regulacji wynika, że czynność polegająca na przeniesieniu z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów (w tym nieruchomości) w zamian za odszkodowanie stanowi dostawę towarów. W tej sytuacji bez znaczenia jest fakt, że dostawa nie jest następstwem decyzji właściciela, lecz wynika z nakazu organu władzy publicznej lub z mocy samego prawa. Odszkodowanie pełni w tym przypadku funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną.

W konsekwencji powyższego, przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów (w tym nieruchomości) w zamian za odszkodowanie – na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT – podlega opodatkowaniu VAT.

2.Wymaga podkreślenia, że opodatkowaniu VAT nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania. Wynagrodzenie musi mieć zatem konkretny wymiar, a więc być konkretną wielkością wyrażalną w pieniądzu. Dostawę można uznać za dokonaną odpłatnie, dopiero gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru (w tym nieruchomości).

Oznacza to, że przeniesienie z mocy prawa własności nieruchomości nabiera odpłatnego charakteru dopiero w momencie przyznania odszkodowania i ustalenia jego wysokości.

3.Z art. 112 ust. 2 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (j. t. Dz. U. z 2023 r. poz. 344 ze zm., dalej ustawa o gospodarce nieruchomościami) wynika, że wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości.

Natomiast w myśl art. 128 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw.

Szczególne zasady i warunki przygotowania inwestycji dotyczących ustalenia lokalizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych a także ustalenia stosownego odszkodowania z tytułu wywłaszczeń dokonanych w związku z tym, uregulowane zostały w specustawie przeciwpowodziowej.

Na podstawie art. 20 ust. 1 ww. ustawy, z tytułu przeniesienia na rzecz Skarbu Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego własności nieruchomości, o których mowa w art. 9 pkt 5 lit. a, właścicielowi albo użytkownikowi wieczystemu tej nieruchomości przysługuje odszkodowanie, w wysokości uzgodnionej między inwestorem, a dotychczasowym właścicielem, użytkownikiem wieczystym lub osobą, której przysługuje ograniczone prawo rzeczowe do nieruchomości, od odpowiednio Skarbu Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego. Uzgodnienia dokonuje się w formie pisemnej pod rygorem nieważności.

Jednocześnie, stosownie do art. 20 ust. 2 ww. ustawy, jeżeli w terminie 2 miesięcy od dnia, w którym decyzja o pozwoleniu na realizację inwestycji stała się ostateczna, nie dojdzie do uzgodnienia, o którym mowa w ust. 1, wysokość odszkodowania ustala wojewoda w drodze decyzji.

Natomiast z art. 20 ust. 3 cyt. ustawy wynika, że decyzję ustalającą wysokość odszkodowania wojewoda wydaje w terminie 30 dni od dnia, w którym upłynął termin, o którym mowa w ust. 2.

Na mocy art. 20 ust. 7 ww. ustawy, odszkodowanie za przeniesienie na rzecz Skarbu Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego własności nieruchomości, o których mowa w art. 9 pkt 5 lit. a, przysługuje dotychczasowym właścicielom nieruchomości, użytkownikom wieczystym nieruchomości oraz osobom, którym przysługuje do nieruchomości ograniczone prawo rzeczowe.

Natomiast, zgodnie z art. 21 ust. 1 ww. ustawy, wysokość odszkodowania, o którym mowa w art. 20 ust. 1, ustala się według stanu nieruchomości w dniu wydania decyzji o pozwoleniu na realizację inwestycji przez organ I instancji oraz według wartości tej nieruchomości z dnia, w którym następuje ustalenie wysokości odszkodowania.

4.Mając na uwadze powyższe, istotą wywłaszczenia jest pozbawienie lub ograniczenie m.in. prawa własności nieruchomości. Takie działanie, pociąga za sobą konieczność wypłacenia odszkodowania na rzecz podmiotu wywłaszczanego, co poprzedza wydanie aktu prawnego o randze decyzji. Nieruchomość objęta taką procedurą staje się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Decyzję ustalającą wysokość odszkodowania wydaje organ administracji publicznej, który wyda decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji, bądź – w przypadku braku takiej decyzji – Wojewoda.

Z tak określonych zapisów ustawowych wynika bezsprzecznie, że podmiotem podejmującym cały katalog czynności prawnych jest organ administracji. Nie wymaga się tu współdziałania, czy jakiejkolwiek innej inicjatywy ze strony podmiotu wywłaszczanego.

Takie podejście wynika także m.in. z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej Dyrektor KIS) z 7 września 2023 r. nr 0114-KDIP4-3.4012.286.2023.2.RK oraz z 2 sierpnia 2023 r. nr 0114-KDIP4-2.4012.271.2023.2.MB.

·Uznanie wywłaszczenia Nieruchomości za odpłatną dostawę towarów opodatkowaną VAT

1.Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że na postawie Decyzji Wywłaszczeniowych, (...) 2023 r. Skarb Państwa stał się właścicielem Nieruchomości należącej do Wnioskodawcy. Z tego tytułu, przysługuje Spółce stosowne odszkodowanie.

Odszkodowanie należne Spółce nie zostało na chwilę obecną skonkretyzowane. Spółka oczekuje obecnie na działania Wojewody (…), który – z uwagi na niepoczynienie stosownych uzgodnień przez Inwestora – jest organem zobowiązanym do wydania decyzji w tym przedmiocie. Spółka do tej pory nie otrzymała tym samym odszkodowania, niemniej nie ulega wątpliwości, iż takie odszkodowanie zostanie Spółce przyznane i wypłacone.

2.Mając na względzie powyższe, Wnioskodawca jest zdania, że okoliczności przedmiotowej sprawy przesądzają o tym, że odszkodowanie, jakie Wnioskodawca otrzyma z tytułu wywłaszczenia Nieruchomości, będzie pełniło funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności Nieruchomości, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną.

Zatem, w ocenie Wnioskodawcy, nie ulega wątpliwości, że dokonane na podstawie Decyzji Wywłaszczających wywłaszczenie Nieruchomości w zamian za odszkodowanie, które zostanie ustalone na rzecz Spółki, stanowi odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, podlegającą opodatkowaniu VAT.

·Możliwość uznania wywłaszczenia Nieruchomości za dostawę zwolnioną z opodatkowania VAT

·Uwagi wstępne

1.Niezależnie od powyższego, zarówno w treści ustawy o VAT, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki podatku VAT, bądź zwolnienie od opodatkowania.

2.W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Przez tereny budowlane, na podstawie art. 2 pkt 33 ww. ustawy, rozumie się z kolei grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Z powołanych wyżej regulacji wynika, że powyższe zwolnienie obejmuje zbycie nieruchomości niezabudowanych (gruntów) wyłącznie w sytuacji, gdy nie stanowią one terenów budowlanych, o których mowa w art. 2 pkt 33 ustawy o VAT.

3.O przeznaczeniu nieruchomości stanowią akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

W konsekwencji, w przypadku dostawy nieruchomości niezabudowanych, opodatkowane VAT są wyłącznie te transakcje, których przedmiotem są tereny budowlane, czyli tereny przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

W sytuacji, gdy dla danego terenu, nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego ani decyzja o warunkach zabudowy, należy posłużyć się inną istniejącą na dzień zawarcia transakcji dokumentacją sporządzoną na podstawie ww. ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Taki wniosek zawarto m.in. w interpretacji indywidualnej nr 0111-KDIB3-2.4012.179.2019.2.MGO z 1 lipca 2019 r.

Z kolei w interpretacji nr 0112-KDIL2-1.4012.656.2018.2.MK z 27 lutego 2019 r. wskazano, że „brak obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, jak również brak decyzji o warunkach zabudowy nie pozwala na uznanie danego terenu za teren budowlany w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy. W konsekwencji, dostawa terenu niezabudowanego nieobjętego planem zagospodarowania przestrzennego lub decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu podlega zwolnieniu od podatku od towarów i usług”.

Mając to na względzie, skoro dla nieruchomości brak jest obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz decyzji o warunkach zabudowy, to takie okoliczności nie pozwalają na uznanie nieruchomości za teren budowlany w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy o VAT. W konsekwencji, dostawa terenu niezabudowanego nieobjętego planem zagospodarowania przestrzennego lub decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w momencie wywłaszczenia, podlega zwolnieniu od opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

4.Jednocześnie, zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2023 r. poz. 977 z późn. zm.), w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:

1)lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;

2)sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.

Z powołanych powyżej przepisów wynika, że zmiana przeznaczenia wywłaszczanych nieruchomości z np. rolnych na przeznaczone pod zabudowę odbywa się w tym samym momencie, w którym te nieruchomości stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego. Zmiana ta nie wystąpiłaby, gdyby nie doszło do czynności wywłaszczenia. Wywłaszczana nieruchomość rolna podlega zatem opodatkowaniu na zasadach właściwych dla nieruchomości rolnej. Stąd też, wywłaszczana nieruchomość rolna powinna zostać opodatkowana zgodnie z kwalifikacją nieruchomości w momencie poprzedzającym wywłaszczenie.

5.Na marginesie Wnioskodawca wskazuje, że dla dostawy nieruchomości niezabudowanych, które nie spełniają przesłanek do objęcia ich zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT, ustawodawca przewidział natomiast możliwość zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 tej ustawy.

Na mocy tego przepisu, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Mając na uwadze powyższe, dla zastosowania tego zwolnienia niezbędne jest łączne spełnienie następujących warunków:

-towary muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

-brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów.

Niespełnienie choćby jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów (w tym także nieruchomości) ze zwolnienia od opodatkowania VAT w oparciu o wskazaną regulację.

·Uznanie wywłaszczenia Nieruchomości za dostawę zwolnioną z opodatkowania VAT

1.Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że na moment przejęcia Nieruchomości przez Skarb Państwa, wspomniane wyżej grunty były niezabudowane. Nie obejmował ich także plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie obowiązywała dla nich decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. W ewidencji gruntów i budynków grunty wchodzące w skład Nieruchomości kwalifikowane były jako grunty rolne.

Spółka weszła w posiadanie poszczególnych gruntów rolnych składających się na Nieruchomość na mocy szeregu umów kupna-sprzedaży, przyjmujących formę aktów notarialnych. Wspomniane umowy zawierane były ze Sprzedającymi, którzy dokonywali tych sprzedaży w ramach rozporządzania majątkiem prywatnym. Transakcje te, nie występowały zatem w wykonaniu działalności gospodarczej. W związku z tym, w ramach dokonanych przez Spółkę nabyć VAT nie był naliczany. Stąd też, Spółka nie odliczała podatku VAT w związku z tymi transakcjami.

Grunty składające się na Nieruchomość były przez Spółkę do dnia 29 maja 2023 r. wydzierżawiane rolnikom, będącym osobami fizycznymi. Na podstawie zawartych umów, rolnicy wykorzystywali te nieruchomości zgodnie z podstawowymi zasadami racjonalnej gospodarki rolnej. Nie posiadali oni uprawnienia do wykorzystania tych gruntów w żaden inny sposób. Z tytułu wydzierżawienia wspomnianych gruntów, Spółka otrzymywała stosowne wynagrodzenie. Z uwagi na to, że dzierżawcy wykorzystywali udostępnione im nieruchomości do celów działalności rolniczej, dzierżawa ta korzystała ze zwolnienia od opodatkowania VAT na podstawie § 3 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia.

2.Mając na względzie zaprezentowane wyżej okoliczności, Wnioskodawca uważa, że dla przedmiotowej dostawy Nieruchomości spełnione są warunki umożliwiające zastosowanie zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

Nie ulega bowiem – w ocenie Spółki – wątpliwości, że grunty wchodzące w skład Nieruchomości nie stanowiły na moment wywłaszczenia terenu budowlanego w myśl art. 2 pkt 33 ustawy o VAT. Dla przedmiotowych gruntów nie obowiązywał bowiem miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, ani nie wydano dla nich decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Ponadto, w ewidencji gruntów i budynków grunty wchodzące w skład Nieruchomości kwalifikowane były jako grunty rolne.

Grunty wchodzące w skład Nieruchomości stanowiły zatem w istocie niezabudowane grunty rolne.

3.Biorąc powyższe pod uwagę, skoro grunty wchodzące w skład Nieruchomości były w momencie wywłaszczenia niezabudowanymi gruntami rolnymi niestanowiącymi terenów budowlanych, to ich dostawa powinna korzystać ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

Prawidłowość stanowiska Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach wydanych przez Dyrektora KIS w stanie faktycznym zbliżonym do sytuacji Wnioskodawcy:

-Interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 1 lipca 2019 r. nr 0111-KDIB3-2.4012.179.2019.2.MGO, w której zauważono, że: „(...) Zatem zmiana przeznaczenia ww. wywłaszczonych nieruchomości, tj. działek o numerach: x, x, x i x, nastąpiła w tym samym momencie, w którym nieruchomości te stały się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa. Zmiana ta nie wystąpiłaby gdyby nie doszło do czynności wywłaszczenia. Zatem, właściwym jest stwierdzenie, że najpierw dochodzi do czynności wywłaszczenia, a dopiero następnie do dokonania zmiany przeznaczenia nieruchomości.

Tym samym, wywłaszczone nieruchomości powinny zostać opodatkowane zgodnie z obowiązującą kwalifikacją nieruchomości w momencie wywłaszczenia. W konsekwencji, mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że czynność przekazania przez Gminę z nakazu organu władzy publicznej w zamian za odszkodowanie prawa własności nieruchomości – działek niezabudowanych o numerach: x, x, x i x stanowiła/będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, korzystającą ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy”.

-Interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 27 lutego 2019 r. nr 0112-KDIL2-1.4012.656.2018.2.MK, w której wskazano, że: „(...) Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że przeniesienie w zamian za odszkodowanie prawa własności przedmiotowych nieruchomości (działek o nr 98/4, 98/6, 98/8 i 172/1), wykorzystywanych przez podatnika VAT czynnego w prowadzonej działalności, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ustawy stanowiąc odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy. Jednakże mając na uwadze fakt, że nieruchomości te na moment przejęcia były wyłączone spod zabudowy (nie stanowiły one terenu budowlanego, o którym mowa w art. 2 pkt 33 ustawy), dostawa ta objęta jest zwolnieniem od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Podsumowując, Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana odprowadzić podatku VAT od sprzedaży działek nr 98/4, 98/6, 98/8 i 172/1 będących we współwłasności małżeńskiej z mężem, gdyż transakcja ta korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy”.

4.Niezależnie od powyższego, z ostrożności Wnioskodawca wskazuje, że w okolicznościach przedmiotowej sprawy spełnione są także warunki do zastosowania zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. Zatem w razie ewentualnego uznania przez tut. Organ, że zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT nie ma zastosowania w niniejszej sprawie (z czym Wnioskodawca stanowczo się nie zgadza), dostawa wywłaszczonej Nieruchomości powinna podlegać zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.

Spółka nabyła bowiem prawo własności gruntów wchodzących w skład Nieruchomości w ramach transakcji, w których nie przysługiwało jej prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego.

Jednocześnie, zostanie także spełniony drugi z warunków uprawniających do zastosowania powyższego zwolnienia. Nabyte przez Spółkę grunty służyły jej bowiem wyłącznie do celów działalności zwolnionej z opodatkowania VAT. Grunty te były wydzierżawiane rolnikom, którzy wykorzystywali je na cele rolne.

W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawcy, dla przedmiotowej dostawy spełnione są także warunki umożliwiające zastosowanie zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.

Biorąc pod uwagę powyższe, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie swojego stanowiska.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie ustalenia, czy dostawa w ramach wywłaszczenia Nieruchomości stanowi sprzedaż korzystającą ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.) – zwanej dalej ustawą:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Należy więc przyjąć, że na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości dokonywane przez podatnika, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy:

Należy podkreślić, że co do zasady dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność, co wynika wprost z powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Z przywołanego przepisu art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że czynność polegająca na przeniesieniu z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów (np. nieruchomości) w zamian za odszkodowanie stanowi dostawę towarów. W tej sytuacji bez znaczenia jest fakt, że dostawa nie jest de facto następstwem decyzji właściciela, lecz wynika z nakazu organu władzy publicznej lub z mocy samego prawa. Odszkodowanie w tym przypadku pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną. W konsekwencji należy stwierdzić, że przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów (w tym np. nieruchomości) w zamian za odszkodowanie – na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy – podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Należy przy tym zaznaczyć, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności nieruchomości w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania. Wynagrodzenie musi mieć zatem konkretny wymiar, a więc być konkretną wielkością wyrażalną w pieniądzu. Dostawę można uznać za dokonaną odpłatnie, dopiero gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru. Oznacza to, że przeniesienie z mocy prawa własności towarów nabiera odpłatnego charakteru dopiero w momencie przyznania odszkodowania i ustalenia jego wysokości.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

W rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy:

Stosownie do art. 1 ustawy z 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (t. j. Dz. U z 2021 r. poz. 1812 ze zm.):

W myśl art. 2 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 3 ww. ustawy:

Na podstawie art. 4 ust. 1 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 13 ust. 1 i 2 ww. ustawy:

Natomiast w świetle art. 14 ww. ustawy:

Stosownie do art. 20 ust. 1-3 i 7-8 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych:

Jak stanowi art. 30 ww. ustawy:

Na podstawie art. 112 ust. 2 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 344 ze zm.):

W myśl art. 128 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami:

Istotą wywłaszczenia jest pozbawienie lub ograniczenie m.in. prawa własności nieruchomości. Dokonuje się tego za odszkodowaniem wypłaconym na rzecz osoby (podmiotu) wywłaszczanego, co poprzedza wydanie aktu prawnego w randze decyzji. Nieruchomość objęta taką procedurą staje się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Decyzję ustalającą wysokość odszkodowania wydaje organ administracji publicznej, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji. Z tak określonych zapisów ustawowych wynika jasno, że podmiotem podejmującym cały katalog czynności prawnych jest organ administracji. Nie wymaga się tu współdziałania, czy jakiejkolwiek innej inicjatywy ze strony podmiotu wywłaszczanego.

Z opisu sprawy i uzupełnienia wynika, że Wojewoda (…) wydał decyzję o pozwoleniu na realizację inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowej, a Minister Rozwoju i Technologii utrzymał w mocy część ww. decyzji dotyczącą zapisów wywłaszczenia Nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa, która stała się ostateczna (...) 2023 r. Wskazali Państwo, że w ww. decyzji: „(…) nieruchomości gruntowe (…) przechodzą z mocy prawa na własność Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja stanie się ostateczna (…)”. Grunty zostały zaliczone w ewidencji gruntów i budynków do gruntów rolnych. Niemal wszystkie grunty działek wchodzące w skład Nieruchomości są sklasyfikowane w całości jako użytki rolne, z wyjątkiem jednej działki gruntu, której większą część stanowiły użytki rolne, a pozostała, niewielka część została sklasyfikowana jako nieużytek (oznaczenie symbolem N). Zgodnie z aktualnymi danymi ewidencji gruntów i budynków Starostwa Powiatowego w (…), wszystkie grunty działek wchodzące w skład Nieruchomości zostały zaliczone w całości do gruntów rolnych. Z treści wniosku wynika, że przedmiotowe Nieruchomości zostały nabyte na mocy umów kupna-sprzedaży, przyjmujących formę aktów prawnych. Umowy te były zawierane z osobami fizycznymi, a nie w wykonywaniu działalności gospodarczej. W związku z tym, w ramach dokonanych transakcji, VAT nie był naliczany.

Państwa wątpliwość dotyczy ustalenia, czy dostawa dokonana w ramach wywłaszczenia Nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa stanowi sprzedaż zwolnioną od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 lub 2 ustawy.

Odnosząc się do powyższych wątpliwości należy wskazać, że przeniesienie prawa własności gruntu z nakazu władzy publicznej w zamian za odszkodowanie stanowi odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Państwo działają dla tej czynności w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. W tym przypadku odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:

Powyższe oznacza, że zwolnienie przysługuje względem takiej dostawy, której przedmiotem jest grunt niezabudowany i jednocześnie o przeznaczeniu innym niż budowlane. Zatem ze zwolnienia od podatku korzystać będą dostawy gruntów o charakterze rolnym, leśnym, itp.

Na podstawie art. 2 pkt 33 ustawy:

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy obejmuje zbycie nieruchomości niezabudowanych (gruntów) wyłącznie w sytuacji, gdy nie stanowią one terenów budowlanych, o których mowa w art. 2 pkt 33 ustawy.

Zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 977 ze zm.):

Z powołanych powyżej przepisów wynika, że zmiana przeznaczenia wywłaszczanych nieruchomości z rolnych na przeznaczone pod zabudowę odbywa się w tym samym momencie, w którym te nieruchomości stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego. Zmiana ta nie wystąpiłaby, gdyby nie doszło do czynności wywłaszczenia. Zatem wywłaszczana nieruchomość rolna podlega opodatkowaniu na zasadach właściwych dla nieruchomości rolnej. Tym samym wywłaszczana nieruchomość rolna powinna zostać opodatkowana zgodnie z kwalifikacją nieruchomości w momencie wywłaszczenia.

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy – jako akt indywidualny prawa administracyjnego. W konsekwencji, generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane, czyli tereny przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, dla których nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie wydano decyzji o warunkach zabudowy – są zwolnione od podatku VAT.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.

Zatem także w świetle ww. orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.

Wprowadzony do ustawy art. 2 pkt 33, odpowiada więc także treści ww. orzeczenia, gdyż cechę przeznaczenia pod zabudowę ustalić należy na podstawie określonych wprost w ustawie dokumentów prawa miejscowego.

Z powyższego wynika, że ustawa nakazuje oceniać przeznaczenie określonego gruntu wyłącznie w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Zauważyć należy, że analiza ustawy o podatku od towarów i usług wskazuje jednoznacznie, że zwolnienie od podatku VAT obejmuje zbycie nieruchomości niezabudowanych (gruntów) wyłącznie w sytuacji, gdy nie są one przeznaczone pod zabudowę. Elementem, który determinuje możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku VAT przy zbyciu gruntów jest przeznaczenie gruntu na cele inne niż budowlane.

Dla ustalenia charakteru nieruchomości, dla potrzeb art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, istotne jest aby w dacie transakcji istniał bądź miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego lub aktualna decyzja o warunkach zabudowy. Skoro teren budowlany jest definiowany poprzez spełnienie przesłanek określonych w danym akcie prawnym lub decyzji, to brak tego aktu prawnego (lub decyzji) oznacza, że przesłanki wskazane w przepisie nie mogą być spełnione. Tym samym, brak obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, jak również brak decyzji o warunkach zabudowy nie pozwala na uznanie danego terenu za teren budowlany w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy. W konsekwencji, dostawa terenu niezabudowanego nieobjętego planem zagospodarowania przestrzennego lub decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu podlega zwolnieniu od podatku od towarów i usług.

Z okoliczności sprawy wynika, że przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na realizację budowli przeciwpowodziowej, Nieruchomości nie miały charakteru terenu budowlanego w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy, gdyż – jak wynika z wniosku – na terenie gruntów składających się na Nieruchomość nie obowiązywał miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, jak również nie wydano decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. W momencie wywłaszczenia Nieruchomości zostały zaliczone w całości do gruntów rolnych.

Mając na uwadze opis sprawy oraz obowiązujący w tym zakresie stan prawny należy stwierdzić, że zgodnie z powołanymi wyżej przepisami zmiana przeznaczenia wywłaszczonej nieruchomości z terenu niebędącego terenem przeznaczonym pod zabudowę na teren przeznaczony pod zabudowę odbywa się w tym samym momencie, w którym nieruchomość ta staje się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego. Zmiana ta nie wystąpiłaby gdyby nie doszło do czynności wywłaszczenia.

Zatem, właściwym jest stwierdzenie, że najpierw dochodzi do czynności wywłaszczenia, a następnie do dokonania zmiany przeznaczenia nieruchomości. Tym samym, wywłaszczona nieruchomość powinna zostać opodatkowana zgodnie z obowiązującą kwalifikacją nieruchomości w momencie wywłaszczenia.

Analiza przedstawionego opisu sprawy oraz treści przywołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że dostawa będących w Państwa własności Nieruchomości dokonana na rzecz Skarbu Państwa, w zamian za odszkodowanie w trybie wywłaszczenia, w związku z ich przeznaczeniem pod inwestycję dotyczącą budowli przeciwpowodziowej, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy stanowiąc odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy. Jednakże z uwagi na okoliczność, że Nieruchomości te stanowiły tereny niezabudowane, nieobjęte planem zagospodarowania przestrzennego i decyzją o warunkach zabudowy, a zmiana przeznaczenia wywłaszczonych Nieruchomości odbyła się w tym samym momencie, w którym te Nieruchomości stały się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa – ich sprzedaż korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Podsumowując, dostawa dokonana w ramach wywłaszczenia Nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa stanowi czynność korzystającą ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Tym samym, Państwa stanowisko, zgodnie z którym dostawa Nieruchomości dokonana w ramach wywłaszczenia na rzecz Skarbu Państwa stanowi sprzedaż, korzystającą ze zwolnienia od opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Tut. Organ informuje ponadto, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisywanym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem – nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone. Dotyczy to w szczególności analizy momentu powstania obowiązku podatkowego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).