Brak opodatkowania sprzedaży działek powstałych z podziału nieruchomości. - Interpretacja - 0112-KDIL1-3.4012.480.2023.2.JK

Shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 14 grudnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-3.4012.480.2023.2.JK

Temat interpretacji

Brak opodatkowania sprzedaży działek powstałych z podziału nieruchomości.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 października 2023 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 27 września 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania sprzedaży działek powstałych z podziału działki nr (…). Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 4 grudnia 2023 r. (wpływ 7 grudnia 2023 r.).

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem:

1.Zainteresowany będący stroną postępowania:

(…)

2.Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:

(…)

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca wraz małżonką (tj. Zainteresowaną niebędącą stroną postępowania wymienioną w zał. ORD-WS/B do niniejszego wniosku) są właścicielami nieruchomości gruntowej niezabudowanej, tj. działki rolnej nr (…) w miejscowości (…) o powierzchni 7,67 ha na zasadzie wspólności majątkowej małżeńskiej.

Są Państwo w posiadaniu działki od 1984 r., w wyniku przekazania gospodarstwa rolnego od rodziców i od dnia nabycia do roku 2014 r. działka była użytkowana wyłącznie rolniczo. Transakcja zakupu nie podlegała VAT. Jako rolnicy nigdy nie byli Państwo podatnikami VAT czynnymi.

Działka od 2014 r. oddana jest do użytku nieodpłatnie synowi (…) w celu uzyskania wcześniejszej emerytury. Od 2014 r. do dnia dzisiejszego Państwa syn faktycznie nie użytkował działki (leży odłogiem).

W 2011 r. Gmina z własnej inicjatywy uchwaliła MPZP dla tego terenu – przeznaczenie: zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna. Plan miejscowy został zmieniony w roku 2021 r. – także z inicjatywy Gminy.

W związku z podeszłym wiekiem i problemami zdrowotnymi postanowili Państwo dokonać sprzedaży tej nieruchomości, a pozyskane środki pieniężne przekazać w darowiźnie 4 synom.

Z uwagi na fakt, że grunt ciężko jest sprawiedliwie podzielić miedzy synów, a problemem byłoby znalezienia kupca na 1 działkę o wielkości ponad 7 ha, mają Państwo zamiar podzielić działkę nr (…) na ok. 60 działek po ok. 900 m2, po uchwaleniu MPZP i przy pomocy syna, który profesjonalnie zajmuje się (w ramach prowadzonej działalności) obrotem nieruchomościami, dokonać sprzedaży wydzielonych działek.

Syn udzieli nieodpłatnie pomocy w procedurze podziałowej, a Państwo udzielili mu pełnomocnictwa do sprzedaży działek w Państwa imieniu – tylko i wyłącznie w tym zakresie.

Poza ww. czynnościami nie zamierzają Państwo dokonywać innych nakładów w związku ze sprzedażą działek (np. uzbrojenie, wydzielenie dróg, marketing, wyposażenie w urządzenia i sieci wodociągowe, kanalizacji sanitarnej oraz energetyczne itp.).

Dodatkowe informacje:

-dokonywał Pan wcześniej obrotu nieruchomościami gruntowymi, tj. 14 lat temu sprzedał Pan z majątku osobistego 15 działek, dokonując podziału dwuhektarowej działki rolnej, dla której Gmina uchwaliła MPZP osobom prywatnym. Sprzedaż (po wydzieleniu działek) następowała w przeciągu kilku lat, środki ze sprzedaży przeznaczył Pan w darowiźnie synom. Sprzedaż działek nie była opodatkowana VAT;

-ani Pan ani Pana Żona nie podejmowali żadnych czynności w związku ze zmianą przeznaczenia działki nr (…) w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego;

-poza udzieleniem pełnomocnictwa synowi na sprzedaż działek oraz podziałem gruntu na 60 działek, nie planują Państwo dokonywać żadnych innych czynności w związku z planowaną sprzedażą;

-obecnie nie posiadają Państwo innych działek, oprócz działki objętej zakresem wniosku;

-żadne z Państwa nie prowadziło nigdy działalności gospodarczej ani nie było czynnymi podatnikami podatku VAT.

Doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku udzielili Państwo odpowiedzi na następujące pytania:

1.Czy wskazane działki były/są/będą przedmiotem umowy najmu, dzierżawy itp.? Jeśli tak, to prosimy wskazać okres, w którym działki były/są będą oddane w najem lub dzierżawę, czy były to czynności odpłatne oraz na jaki cel były/są/będą oddane w najem lub dzierżawę? Informacji należy udzielić odrębnie dla każdej działki mającej być przedmiotem sprzedaży.

Wskazali Państwo, że: Działka nr (…) będąca przedmiotem wniosku od 2014 r. jest oddana do użytku nieodpłatnie synowi (…) w celu uzyskania wcześniejszej emerytury. Poza tą czynnością nie oddawali Państwo gruntu w dzierżawę osobom trzecim, nie udostępniali jej Państwo do użytku nieodpłatnie ani odpłatnie.

2.W opisie sprawy wskazano, że:

„Syn udzieli nieodpłatnie pomocy w procedurze podziałowej, a my udzielimy mu pełnomocnictwa do sprzedaży działek w naszym imieniu – tylko i wyłącznie w tym zakresie”. Proszę zatem wskazać konkretnie w jakim zakresie (do jakich czynności) udzielą Państwo (razem lub osobno) pełnomocnictwa Synowi, tj. Panu (...), który w Państwa imieniu ma dokonać sprzedaży działek (prosimy o enumeratywne wymienienie zakresu tego pełnomocnictwa)?

Wskazali Państwo, że: Notarialne pełnomocnictwo do reprezentowania Sprzedających tj. (…) w Kancelarii Notarialnej przy sprzedaży wydzielonych działek poszczególnym Klientom. Z uwagi na stan zdrowia Wnioskodawcy oraz Zainteresowanej niebędącej stroną postępowania syn będzie stawiał się u Notariusza i jako pełnomocnik dokonywał przeniesienia prawa własności działek w Państwa imieniu. Poza stawiennictwem u notariusza syn nie będzie dokonywał innych czynności.

3.Czy z potencjalnym nabywcą/potencjalnymi nabywcami zamierzają Państwo (razem lub osobno) lub Pełnomocnik (tj. Pan (...)) zawrzeć przedwstępną umowę sprzedaży ww. działek? Jeśli tak. to prosimy o podanie informacji dla każdej z działek.

Wskazali Państwo, że: Nie będą zawieranie umowy przedwstępne. Strony kupujące nie będą dokonywać żadnych czynności na działkach przed ich sprzedażą. Nie będą też ponosić żadnych nakładów finansowych.

4.Czy poza przedwstępną umową sprzedaży działek zamierzają Państwo (razem lub osobno) lub Pełnomocnik (tj. Pan (...)) udzielić kupującemu jakichkolwiek pełnomocnictw? Jeżeli tak. to prosimy wskazać ich zakres.

Wskazali Państwo, że: Nie.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w piśmie z 4 grudnia 2023 r.)

Czy planowana sprzedaż nieruchomości gruntowej będącej przedmiotem wspólności majątkowej małżeńskiej jest transakcją podlegającą opodatkowaniu podatkiem w związku z czym, każdy z Małżonków (czyli zarówno Wnioskodawca, jak i Zainteresowana niebędąca stroną postępowania) wystąpi w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą?

Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowanie w piśmie z 4 grudnia 2023 r.)

Państwa zdaniem, transakcja sprzedaży nieruchomości niezabudowanej, o której mowa w opisie stanu faktycznego nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w związku z czym ani Wnioskodawca ani Zainteresowana niebędąca stroną postępowania nie wystąpią w odniesieniu do niej w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z kolei zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...), a przez towary – na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy – rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. W konsekwencji, grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności. Jak wynika natomiast z art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który w odniesieniu do tej właśnie czynności działał jako podatnik. Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część ich majątku osobistego (prywatnego), który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

Uwzględniając powyższe nie będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności. Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną).

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego. Zgodnie z powyższym orzeczeniem, inaczej jest w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z dnia 11 grudnia 2006, str. 1, z późn. zm.).

Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Podkreślić należy, że powołane orzeczenie TSUE wyznacza aktualnie kierunki interpretacyjne i stanowi podstawę orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego i Wojewódzkich Sądów Administracyjnych, np. NSA w Warszawie w orzeczeniu z 29 października 2007 r. (sygn. akt I FPS 3/07), NSA z 23 stycznia 2014 r. (sygn. akt I FSK 143/13), z 17 grudnia 2013 r. (sygn. akt I FSK 114/13), z 9 listopada 2011 r. (sygn. akt. I FSK 1656/11 i 1658/11) oraz WSA z 10 października 2013 r. (sygn. akt I SA/Po 379/13), z 14 grudnia 2011 r. (sygn. akt I SA/Po 730/11), I SA/Go 215/20 – Wyrok WSA w Gorzowie Wlkp. z 18 czerwca 2020 r. I SA/GI 1140/22 – Wyrok WSA w Gliwicach z 30 maja 2023 r.

Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów dostawa towarów (np. nieruchomości) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez osobę mającą status podatnika, a dodatkowo działającą w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT – co do zasady – mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, przy czym uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Odwołując się zatem zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury, w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

Uwzględniając przywołane wyżej przepisy oraz orzecznictwo stwierdzić należy, że w rozpatrywanej sprawie brak jest podstaw do uznania Wnioskodawcy oraz Zainteresowanej niebędącej stroną postępowania za podatników podatku od towarów i usług, a transakcji za podlegającą opodatkowaniu tym podatkiem.

Ani Wnioskodawca ani Zainteresowana niebędąca stroną postępowania nie podjęli bowiem szeregu działań, które wskazywałyby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami, takich jak np.:

-w związku ze zbyciem wskazanej we wniosku działki nie podjęli i nie podejmą Państwo czynności porównywalnych do zakresu działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem;

-nie dokonywali i nie dokonają Państwo żadnych czynności marketingowych wskazujących na aktywne działanie w zakresie obrotu nieruchomościami;

-nie przeprowadzili Państwo żadnych inwestycji dotyczących tego gruntu, takich jak uzbrojenie/wygrodzenie działki, wyposażenie w urządzenia i sieci wodociągowe, kanalizacji sanitarnej czy energetycznej i nie będą ich Państwo przeprowadzali;

-grunt nigdy nie był przedmiotem prowadzenia działalności gospodarczej ani przez Wnioskodawcę ani przez Zainteresowaną niebędącą stroną postępowania, nie był w niej w żaden sposób wykorzystywany;

-poza oddaniem w użyczenie synowi, nie oddawali Państwo gruntu w dzierżawę ani nie udostępniali Państwo do użytku innym osobom nieodpłatnie ani odpłatnie.

Grunt został nabyty wyłącznie na cele działalności rolniczej, z tytułu której żadne z Małżonków nie było czynnym podatnikiem VAT, a sam grunt w całym okresie posiadania nie był wykorzystywany do działalności innej niż rolnicza.

Podobnie okoliczność udzielenia synowi pełnomocnictwa do reprezentowania Małżonków jako sprzedających działki sama w sobie nie może być decydująca dla oceny, czy występują Państwo w charakterze podatników VAT, oceniając bowiem aktywność przedsprzedażową w przypadku nieruchomości powinno się uwzględniać przede wszystkim poszczególne działania w ich całokształcie, a nie każde z nich osobno. Przyczyną dla której udzielone zostało powyższe pełnomocnictwo jest wyłącznie ten fakt, że żaden z Małżonków nie posiada choćby znikomej wiedzy ani doświadczenia w prowadzeniu transakcji obrotu nieruchomościami, a Państwa obecny wiek i ograniczenia zdrowotne znacząco utrudniają taką aktywność.

Podkreślić przy tym należy, że faktyczny zakres udzielonego pełnomocnictwa jest wąski (przeprowadzenie samej transakcji sprzedaży) i nie obejmuje jakichkolwiek czynności zmieniających status gruntu czy podnoszących jego wartość (uatrakcyjniających go). Gdyby Państwo samodzielnie (bez pomocy syna jako pełnomocnika) przeprowadzili transakcje sprzedaży działek nie wykonując w odniesieniu do nich szeregu innych czynności charakterystycznych w profesjonalnym obrocie nieruchomościami, należałoby uznać, że są to działania zwyczajowo wchodzące w zakres racjonalnej gospodarki majątkiem prywatnym. Te dwie okoliczności (podział na działki oraz udzielenie pełnomocnictwa do przeprowadzenia transakcji sprzedaży) same w sobie nie przesądzają o utożsamieniu podjętych działań z obrotem profesjonalnym.

Niezależnie od powyższego podkreślić należy, iż także w orzecznictwie wskazuje się, że samo udzielenie pełnomocnictwa przez sprzedawcę kupującemu nie może świadczyć o uznaniu transakcji sprzedaży nieruchomości za zrealizowaną przez podatnika VAT w ramach profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Powyższe wynika z licznych wyroków sądów administracyjnych, m.in.: wyrok WSA w Łodzi z 23 września 2021 r., sygn. akt I SA/Po 356/21, wyrok WSA w Szczecinie z 11 sierpnia 2021 r., sygn. akt I SA/Sz 486/21, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 29 czerwca 2021 r., sygn. akt III SA/Wa 2200/20, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z 16 lutego 2021 r., sygn. akt I SA/Bd 769/20, wyrok WSA w Bydgoszczy z 19 stycznia 2021 r., sygn. akt I SA/Bd 761/20.

Wobec powyższego, w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując sprzedaży przedmiotowej nieruchomości Wnioskodawca i Zainteresowana niebędąca stroną postępowania wystąpią charakterze podatników w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzących działalność gospodarczą, a sprzedaż działek należy uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności, tj. ze skorzystaniem z przysługującego im prawa do rozporządzania własnym majątkiem. Jest to działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju, o której stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Na mocy art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.), zwanej dalej Kodeksem cywilnym.

W art. 195 Kodeksu cywilnego wskazano, że:

Prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielne kilku osobom.

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności.

Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Zgodnie z art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego:

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

Art. 198 ustawy Kodeks cywilny stanowi, że:

Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.

W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej. Współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, jako wyłącznego prawa współwłaściciela, zasadą jest, że każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział. Współwłaściciele są zatem odrębnymi podmiotami prawa.

Należy w tym miejscu zauważyć, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.).

Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

W myśl art. 36 § 1 Kodeks rodzinnego i opiekuńczego:

Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.

Na mocy art. 36 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

W myśl art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE Rady”:

„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady wskazano, że:

Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego.

W myśl art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Do celów ust. 1 lit. b) „teren budowlany” oznacza każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie.

Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Z przytoczonych regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie wykonuje czynności opodatkowane, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Zatem w kwestii opodatkowania sprzedaży działek istotne jest, czy zbywca w celu dokonania sprzedaży ww. gruntu podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Co istotne – jak wskazał TSUE – dla uznania, że czynność sprzedaży działek następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym nie ma znaczenia fakt, że podmiot dokonujący dostawy jest „rolnikiem ryczałtowym”. Według TSUE sprzedaż działek przekształconych z rolnych na budowlane nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli następuje w ramach zarządzania majątkiem prywatnym. Trybunał orzekł, że: „osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu prawa UE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby”.

Inaczej jest natomiast – jak wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywnie działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Dostawa towarów (np. nieruchomości) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT – co do zasady – mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

Jak wyjaśniono wyżej – odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury – w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności, w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

W tym miejscu należy podkreślić, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego.

Z treści złożonego wniosku wynika, że Wnioskodawca wraz małżonką (tj. Zainteresowaną niebędącą stroną postępowania) są właścicielami nieruchomości gruntowej niezabudowanej tj. działki nr (…) w miejscowość (…) o powierzchni 7,67 ha na zasadzie wspólności majątkowej małżeńskiej. Są Państwo w posiadaniu działki od 1984 r., w wyniku przekazania gospodarstwa rolnego od rodziców i od dnia nabycia do roku 2014 r. działka była użytkowana wyłącznie rolniczo. Transakcja nabycia nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Jako rolnicy nigdy nie byli Państwo podatnikami VAT czynnymi. Działka od 2014 r. oddana jest do użytku nieodpłatnie Państwa synowi Piotrowi w celu uzyskania wcześniejszej emerytury. Od 2014 r. do dnia dzisiejszego Państwa syn faktycznie nie użytkował działki (leży odłogiem). Poza tą czynnością nie oddawali Państwo gruntu w dzierżawę osobom trzecim, nie udostępniali jej Państwo do użytku nieodpłatnie ani odpłatnie. W 2011 r. Gmina z własnej inicjatywy uchwaliła MPZP dla tego terenu – przeznaczenie: zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna. Plan miejscowy został zmieniony w roku 2021 r. – także z inicjatywy Gminy. W związku z podeszłym wiekiem i problemami zdrowotnymi postanowili Państwo dokonać sprzedaży tej nieruchomości, a pozyskane środki pieniężne przekazać w darowiźnie 4 synom. Z uwagi na fakt, że grunt ciężko jest sprawiedliwie podzielić miedzy synów, a problemem byłoby znalezienia kupca na 1 działkę o wielkości ponad 7 ha, mają Państwo zamiar podzielić działkę nr (…) na ok. 60 działek po ok. 900 m2, po uchwaleniu MPZP i przy pomocy syna (...), który profesjonalnie zajmuje się (w ramach prowadzonej działalności) obrotem nieruchomościami, dokonać sprzedaży wydzielonych działek. Z uwagi na stan zdrowia Wnioskodawcy oraz Zainteresowanej niebędącej stroną postępowania syn będzie stawiał się u Notariusza i jako pełnomocnik dokonywał przeniesienia prawa własności działek w Państwa imieniu. Poza stawiennictwem u notariusza syn nie będzie dokonywał innych czynności. Syn udzieli nieodpłatnie pomocy w procedurze podziałowej, a Państwo udzielili mu pełnomocnictwa do sprzedaży działek w Państwa imieniu – tylko i wyłącznie w tym zakresie. Poza ww. czynnościami nie zamierzają Państwo dokonywać innych nakładów w związku ze sprzedażą działek (np. uzbrojenie, wydzielenie dróg, marketing, wyposażenie w urządzenia i sieci wodociągowe, kanalizacji sanitarnej oraz energetyczne itp.). Nie podejmowali Państwo żadnych czynności w związku ze zmianą przeznaczenia działki nr (…) w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Poza udzieleniem pełnomocnictwa synowi na sprzedaż działek oraz podziałem gruntu na 60 działek, nie planują Państwo dokonywać żadnych innych czynności w związku z planowaną sprzedażą. Nie prowadzili Państwo nigdy działalności gospodarczej ani nie byli Państwo czynnymi podatnikami podatku VAT. Z potencjalnym kupującym nie będą zawieranie umowy przedwstępne. Strony kupujące nie będą dokonywać żadnych czynności na działkach przed ich sprzedażą. Nie będą też ponosić żadnych nakładów finansowych. Nie zamierzają Państwo udzielić jakichkolwiek pełnomocnictw kupującemu.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy, Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy planowana sprzedaż nieruchomości gruntowej będącej przedmiotem wspólności majątkowej małżeńskiej jest transakcją podlegającą opodatkowaniu podatkiem w związku z czym, każdy z Małżonków (czyli zarówno Wnioskodawca, jak i Zainteresowana niebędąca stroną postępowania) wystąpi w zakresie tej sprzedaży w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą.

Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów dostawa towarów (w tym nieruchomości gruntowej) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że powyższe może mieć miejsce również w odniesieniu do czynności dokonanej jednorazowo.

Dla uznania czynności za wykonywaną w ramach działalności gospodarczej nie ma bowiem znaczenia częstotliwość jej wykonywania, lecz zamiar z jakim została zrealizowana i okoliczności w jakich ją wykonano. Oznacza to, że w przedmiotowej sprawie należy przeanalizować całokształt działań jakie Państwo podjęli/podejmą w odniesieniu do planowanej sprzedaży działek powstałych z podziału działki nr (…).

Analiza sprawy w kontekście powołanych przepisów oraz wyroków TSUE z 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10 prowadzi do wniosku, że sprzedaż działek powstałych z podziału działki nr (…) nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż brak jest przesłanek, aby w związku z tą transakcją uznać Państwa za podatników tego podatku.

Pomimo, że grunt spełnia definicję towaru, o którym mowa w art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług, to nie można uznać, że przy dokonywaniu sprzedaży ww. działek będą Państwo działali w charakterze handlowców, o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

Z okoliczności sprawy nie wynika bowiem taka Państwa aktywność, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Nie podjęli Państwo ciągu działań, które wskazywałyby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami. Z opisu sprawy wynika bowiem, że są Państwo w posiadaniu działki od 1984 r., w wyniku przekazania gospodarstwa rolnego od rodziców i od dnia nabycia do roku 2014 r. działka była użytkowana wyłącznie rolniczo. Transakcja nabycia nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Jako rolnicy nigdy nie byli Państwo podatnikami VAT czynnymi. Działka od 2014 r. oddana jest do użytku nieodpłatnie synowi Piotrowi w celu uzyskania wcześniejszej emerytury. Od 2014 r. do dnia dzisiejszego Państwa syn faktycznie nie użytkował działki (leży odłogiem). Poza tą czynnością nie oddawali Państwo gruntu w dzierżawę osobom trzecim, nie udostępniali jej Państwo do użytku nieodpłatnie ani odpłatnie. Nie zamierzają Państwo dokonywać nakładów w związku ze sprzedażą działek (np. uzbrojenie, wydzielenie dróg, marketing, wyposażenie w urządzenia i sieci wodociągowe, kanalizacji sanitarnej oraz energetyczne itp.). Nie podejmowali Państwo żadnych czynności w związku ze zmianą przeznaczenia działki nr (…) w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Poza udzieleniem pełnomocnictwa synowi na sprzedaż działek oraz podziałem gruntu na 60 działek, nie planują Państwo dokonywać żadnych innych czynności w związku z planowaną sprzedażą. Nie prowadzili Państwo nigdy działalności gospodarczej ani nie byli Państwo czynnymi podatnikami podatku VAT. Z potencjalnym kupującym nie będą zawieranie umowy przedwstępne. Strony kupujące nie będą dokonywać żadnych czynności na działkach przed ich sprzedażą. Nie będą też ponosić żadnych nakładów finansowych. Nie zamierzają Państwo udzielić jakichkolwiek pełnomocnictw kupującemu.

W przedmiotowej sprawie zatem, sprzedaż działek powstałych z podziału działki nr (…) nie będzie stanowiła działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż brak jest przesłanek świadczących o takiej Państwa aktywności w przedmiocie zbycia tych nieruchomości, która to aktywność byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Planując sprzedaż skorzystają Państwo z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

W konsekwencji, brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując sprzedaży działek powstałych z podziału działki nr (…) wystąpią Państwo w charakterze podatników w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzących działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym sprzedaż ww. działek nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy.

Podsumowując, planowana przez Państwa sprzedaż działek powstałych z podziału działki nr (…) będącej przedmiotem wspólności majątkowej małżeńskiej nie będzie transakcją podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, a Państwo w zakresie tej sprzedaży nie będą działać w charakterze podatników w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzących działalność gospodarczą.

W związku z powyższym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Pan (…) (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).