Dotyczy sposobu opodatkowania kwot otrzymanych przez Wnioskodawcę od Wykonawcy z tytułu obciążenia za badania okresowe. - Interpretacja - 0114-KDIP1-1.4012.16.2019.8.S.RR

www.shutterstock.com

Interpretacja indywidualna z dnia 14 grudnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.16.2019.8.S.RR

Temat interpretacji

Dotyczy sposobu opodatkowania kwot otrzymanych przez Wnioskodawcę od Wykonawcy z tytułu obciążenia za badania okresowe.

Interpretacja indywidualna po wyroku sądu

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo:

1)ponownie rozpatruję sprawę Państwa wniosku z 27 grudnia 2018 r. (data wpływu 7 stycznia 2019 r.)o wydanie interpretacji indywidualnej, uzupełnionym pismem z 25 lutego 2019 r. (wpływ 1 marca 2019 r.) – uwzględniam przy tym wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wWarszawie z 23 stycznia 2020 r. sygn. akt III SA/Wa 1177/19 (data wpływu prawomocnego orzeczenia – 9 października 2023 r.) oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnegoz 11 maja 2023 r. sygn. akt I FSK 1318/20 (data wpływu orzeczenia NSA 3 lipca 2023 r.) i

2)stwierdzam, że Państaw stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 stycznia 2019 r. wpłynął Państwa wniosek z 27 grudnia 2018 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy sposobu opodatkowania kwot otrzymanych przez Państwa od Wykonawcy z tytułu obciążenia za badania okresowe z negatywnym wynikiem przeprowadzone przez A. oraz momentu powstania obowiązku podatkowego i stawki podatku VAT z tego tytułu.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

Jesteście Państwo spółką akcyjną, opodatkowaną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości osiąganych dochodów. Rok podatkowy Spółki jest tożsamy z rokiem kalendarzowym. Spółka jest zarejestrowanym polskim podatnikiem VAT czynnym. Jedynym akcjonariuszem Spółki jest Skarb Państwa (100% udział w kapitale zakładowym).

W ramach prowadzonej działalności Spółka zawiera umowy w zakresie m.in. utrzymania w stałej sprawności oraz konserwacji różnego rodzaju urządzeń znajdujących się w budynkach będących Państwa własnością lub przez Państwa zarządzanych. Przedmiotem tego rodzaju umów zawieranych między Spółką (zamawiającym) a kontrahentem (wykonawcą usługi - dalej: „Wykonawca”) jest wykonywanie usług przeglądu i konserwacji urządzeń technicznych zgodnie z instrukcjami konserwacji urządzeń technicznych wydanymi przez producentów, a także przepisami prawa w tym ustawą z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1351 ze zm.) oraz terminami określonymi w przepisach rozporządzenia Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 30 października 2018 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji, napraw i modernizacji urządzeń transportu bliskiego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2176); poprzednio: rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 października 2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego (Dz. U. z 2003 r. Nr 193 poz. 1890).

Biorąc pod uwagę określone ww. przepisami prawa wymogi, urządzenia techniczne (w tym windy) podlegają okresowym badaniom przeprowadzanym przez A. Spółka jako eksploatujący urządzenia jest zobligowana do ponoszenia kosztów przeglądów dokonywanych przez A. Pozytywna opinia A. warunkuje dopuszczenie urządzenia do eksploatacji. A. dokonuje obciążenia Spółki rachunkiem za badanie okresowe urządzenia. Na rachunku widnieje adnotacja, iż opłata nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz.U.04.54.535 ze zm.).

Treść umów zawieranych przez Spółkę z Wykonawcami przewiduje, że koszty związane z okresowymi badaniami urządzeń przeprowadzanymi przez A. są pokrywane przez Spółkę. W przypadku negatywnej oceny takiego badania okresowego dokonanej przez A. w stosunku do urządzenia będącego przedmiotem umowy na przegląd i konserwację, Spółka obciąża Wykonawcę kosztami badania zakończonego wynikiem negatywnym.

W związku z powyższym powstała wątpliwość, czy w przypadku negatywnej oceny badania okresowego A. obciążenie Wykonawcy kosztami badania podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Pytanie

1.Czy w przypadku negatywnego wyniku badania, obciążenie Wykonawcy kosztami badania okresowego przeprowadzanego przez A . należy potraktować, jako świadczenie usługi podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT?

2.W przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie 1 - w jakiej dacie powstanie obowiązek podatkowy dla tej czynności oraz jaką stawką VAT będzie ona opodatkowana?

Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie sprecyzowane w uzupełnieniu do złożonego wniosku)

Państwa zdaniem obciążenie kontrahenta kosztami negatywnej oceny badania okresowego przeprowadzanego przez A. należy potraktować jako odszkodowanie niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT. W związku z powyższym w stosunku do przedmiotowej czynności nie powstanie obowiązek podatkowy.

Jednocześnie, w przypadku gdyby czynność będąca przedmiotem wniosku o interpretację była jednak, wbrew stanowisku Spółki przedstawionym we wniosku, opodatkowana podatkiem VAT to:

  • podlegałaby opodatkowaniu wg stawki 23% podatku VAT, z uwagi na brak możliwości zastosowania stawki obniżonej lub zwolnionej z opodatkowania,
  • obowiązek podatkowy powstałby na zasadach ogólnych tj. w dacie wykonania usługi, za którą należałoby uznać datę wykonania badania technicznego.

Uzasadnienie

Spółka jest podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie, z którym podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielną działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ww. ustawy działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT) podlegają:

1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2) eksport towarów;

3) import towarów na terytorium kraju;

4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez świadczenie usług (jak wynika z art. 8 ust. 1 ww. ustawy) należy rozumieć świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowią dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Podstawę opodatkowania, zgodnie z art. 29a ustawy o VAT, jest, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Jak wynika z Komentarza do Ustawy o podatku od towarów i usług (Jacek Matarewicz): „Warunkiem opodatkowania VAT określonego świadczenia jest zidentyfikowanie beneficjenta tej usługi. Bez podmiotu, który faktycznie uzyskuje korzyść w związku z otrzymaniem określonego świadczenia, nie można bowiem mówić o czynności podlegającej opodatkowaniu VAT (por. m.in. wyrok NSA z 29 października 2015 r., I FSK 1352/14, LEX nr 1935255; nieprawomocny wyrok WSA w Lublinie z 4 grudnia 2015 r., I SA/Lu 573/15, LEX nr 2013415; nieprawomocny wyrok WSA w Poznaniu z 7 listopada 2017 r., I SA/Po 515/17).

Odpłatne świadczenie usług wymaga istnienia stosunku prawnego pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi więc istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść dla świadczącego usługę. Odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług mogą więc zostać opodatkowane wtedy, gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę a ich beneficjentem istnieje jawny lub choćby dorozumiany stosunek prawny, w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne. Wobec powyższego należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy o VAT.

Muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

1) w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia;

2) świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Określone świadczenie będzie podlegało opodatkowaniu VAT jako usługa wówczas, gdy ww. warunki będą spełnione łącznie, bowiem aby usługa podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią wynagrodzenie za wykonaną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.”

Przedmiotowy wniosek dotyczy sytuacji, w której Wykonawca (na podstawie umowy cywilnoprawnej) wykonuje na Państwa rzecz usługi konserwacji i przeglądu urządzeń technicznych (w tym wind) znajdujących się w budynkach będących własnością Spółki lub przez nią zarządzanych. W związku z obowiązkami, wynikającymi z ustawy o dozorze technicznym, nałożonymi na Spółkę - jako podmiotu eksploatującego - ww. urządzenia podlegają kontroli A. A. przeprowadza więc dla Spółki badania okresowe tych urządzeń. W przypadku, gdy badanie A. zakończy się wynikiem negatywnym, Spółka obciąża Wykonawcę kosztami przeprowadzonego badania.

Biorąc pod uwagę powyższe, Państwa zdaniem, stronami czynności wykonywanego badania są A. (które przeprowadza badanie) oraz Spółka (która zleca wykonanie badanie jako podmiot eksploatujący urządzenie). Obciążenie Wykonawcy kosztami negatywnej opinii tego badania nie zmienia stron tej czynności (tj. w dalszym ciągu jest to badanie przeprowadzane dla Spółki). Jednocześnie, zrealizowana dla Spółki przez A. czynność badania okresowego nie zostaje - na skutek ww. obciążenia kosztami - „odsprzedana” na rzecz Wykonawcy. Wykonawca jest jedynie odpowiedzialny na podstawie zawartej umowy za przegląd i konserwację urządzeń, tj. za prawidłowość ich działania. Z tego tytułu w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości - czego przejawem jest m.in. negatywna ocena badania okresowego przeprowadzonego przez A. - zostaje obciążony kosztami tego badania. Obciążenie to stanowi więc dla Wykonawcy dolegliwość mającą charakter odszkodowania.

Jednocześnie - w zakresie czynności polegającej na przeprowadzeniu badania okresowego - stosunek prawny dotyczący tego badania istnieje (Państwa zdaniem) wyłącznie pomiędzy Spółką a A. W relacji tej Spółka występuje w swoim własnym imieniu i na swoją rzecz (nie na rzecz Wykonawcy), w związku z tym nie dochodzi do refakturowania usług. Spółka nie świadczy, zarówno bezpośrednio jak i pośrednio, żadnej usługi na rzecz Wykonawcy. Pomiędzy Wykonawcą a Spółka zachodzi jedynie stosunek związany z zakupem usługi przeglądu/konserwacji i związanymi z tym faktem prawami i obowiązkami obu stron tej transakcji (które są regulowane w postanowieniach umowy cywilnoprawnej).

Analizując powyższy przypadek należy podkreślić, że A. przeprowadza badanie na rzecz Spółki i to Spółka jest beneficjentem tej czynności. Spółka nie dokonuje świadczenia usługi na rzecz Wykonawcy ani też Wykonawca nie jest odbiorcą usługi świadczonej przez A.

Jak wskazano powyżej, obciążenie Wykonawcy ma charakter sankcyjny - odszkodowania i związane jest z wadliwym (nienależytym) wykonaniem usługi świadczonej na rzecz Spółki na mocy umowy cywilnoprawnej. W przypadku, gdyby usługa przeglądu i konserwacji urządzeń świadczona przez Wykonawcę była wykonana prawidłowo, to ocena funkcjonowania tych urządzeń dokonywana w ramach badania okresowego przez A. byłaby pozytywna i nie zachodziłyby przesłanki uzasadniające obciążenie Wykonawcy. Tym z uwagi na fakt, iż wadliwe wykonanie usługi przez Wykonawcę naraża Spółkę na dodatkowe koszty w postaci konieczności poniesienia kosztów dodatkowego przeglądu po naprawieniu stwierdzonych przez A.usterek, należy uznać, iż obciążenie to ma charakter odszkodowawczy.

Powyższe okoliczności wskazują natomiast, iż jest to sytuacja podobna (w zakresie skutków) do sprawy rozstrzygniętej wyrokiem z 6 lipca 2017 r. sygn. akt I FSK 2173/15, w którym NSA przyznał, że: „(...) „z uwagi na fakt, iż wskazanej kwotę, tj. zwrot kosztów usunięcia wad i usterek, należy uznać jako należność o charakterze odszkodowawczym, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podatek naliczony wykazany na fakturze wystawionej przez wykonawcę zastępczego nie wiąże się z czynnościami opodatkowanymi.”

W konsekwencji, niesolidny podwykonawca (jako dłużnik) powinien generalnemu wykonawcy (wierzycielowi) zwrócić pełne koszty zleconego wykonawstwa zastępczego, a więc ponieść ciężar ekonomiczny wykonanych za niego prac i poniesionych wydatków, w tym także w zakresie podatku od towarów i usług wykazanego przez wykonawcę zastępczego. Gdyby bowiem wykonał swoje zobowiązania wobec generalnego wykonawcy, ten nie zostałby obciążony kwotą tego podatku, a zatem należność ta stanowi element świadczenia odszkodowawczego od dłużnika na rzecz wierzyciela.” Podobnie rozstrzygnął ww. sąd również we wcześniejszym wyroku z 9 września 2016 r. sygn. akt FSK 262/15.

W związku z powyższym, w Państwa ocenie należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawne obciążenie również, ma formę zwrotu kosztów wynikających z nienależytego wykonania umowy i stanowi sankcję/dolegliwość spełniającą przesłanki uznania za odszkodowanie. Odszkodowanie natomiast nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Interpretacja indywidualna

Rozpatrzyłem Państwa wniosek – 7 marca 2019 r. wydałem interpretację indywidualną znak 0114-KDIP1-1.4012.16.2019.1.RR, w której uznałem Państwa stanowisko za nieprawidłowe w zakresie sposobu opodatkowania kwot otrzymanych przez Spółkę od Wykonawcy z tytułu obciążenia za badania okresowe z negatywnym wynikiem przeprowadzone przez A. oraz za prawidłowe w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego i stawki podatku VAT z tego tytułu.

Interpretację doręczono Państwu 12 marca 2019 r.

Skarga na interpretację indywidualną

11 kwietnia 2019 r. wnieśli Państwo skargę na tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Skarga wpłynęła do mnie 16 kwietnia 2019 r.

Wnieśli Państwo o uchylenie zaskarżonej interpretacji indywidualnej.

Postępowanie przed sądami administracyjnymi

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił skarżoną interpretację indywidualną w części uznającej stanowisko za nieprawidłowe – wyrokiem z 23 stycznia 2020 r. sygn. akt III SA/Wa 1177/19.

Wniosłem skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny – wyrokiem z 11 maja 2023 r. sygn. akt I FSK 1318/20 oddalił skargę kasacyjną.

Wyrok, który uchylił interpretację indywidualną stał się prawomocny od 11 maja 2023 r.

Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku

Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.):

Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:

  • uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oraz Naczelny Sąd Administracyjny w ww. wyrokach;
  • ponownie rozpatruję Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 cyt. ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Należy zatem wskazać, że za świadczenie usług za wynagrodzeniem, a więc czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, uważane mogą być relacje, w których:

  • istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne;
  • wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy;
  • istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy usługi;
  • odpłatność za otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem;
  • istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Zatem, aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie usług, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Oznacza to, że musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym za nią wynagrodzeniem, które powinno stanowić wartość przekazaną w zamian za świadczenie usługi (por. wyrok WSA w Łodzi z 17 grudnia 2018 r. (I SA/Łd 530/18). Podkreślić należy, że dopóki nie ma podmiotu, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne (wymierne) korzyści o charakterze majątkowym wiążące się z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie jest usługą (por. wyrok w Poznaniu z 30 maja 2019 r. I SA/Po 187/19).

Szczególnie istotne jest w aspekcie rozstrzyganej sprawy stanowisko NSA wyrażone w wyroku z 19 kwietnia 2018 r. (I FSK 966/16), zgodnie z którym jeżeli czynność polega jedynie na świadczeniu jednej ze stron, bez bezpośredniego wynagrodzenia, nie ma podstawy opodatkowania, w związku z czym świadczenie takie nie podlega podatkowi od wartości dodanej.

Z opisu analizowanej sprawy wynika, że Spółka w ramach prowadzonej działalności zawiera umowy w zakresie m.in. utrzymania w stałej sprawności oraz konserwacji różnego rodzaju urządzeń znajdujących się w budynkach będących własnością Spółki lub zarządzanych przez Spółkę. Przedmiotem tego rodzaju umów zawieranych między Spółką (zamawiającym) a kontrahentem (Wykonawcą) jest wykonywanie usług przeglądu i konserwacji urządzeń technicznych zgodnie z instrukcjami konserwacji urządzeń technicznych wydanymi przez producentów, a także przepisami prawa. Biorąc pod uwagę określone przepisami prawa wymogi, urządzenia techniczne (w tym windy) podlegają okresowym badaniom przeprowadzanym przez A. Spółka jako eksploatujący urządzenia jest zobligowana do ponoszenia kosztów przeglądów dokonywanych przez A. Pozytywna opinia A. warunkuje dopuszczenie urządzenia do eksploatacji. A. dokonuje obciążenia Spółki rachunkiem za badanie okresowe urządzenia. Treść umów zawieranych przez Spółkę z Wykonawcami przewiduje, że koszty związane z okresowymi badaniami urządzeń przeprowadzanymi przez A. są pokrywane przez Spółkę. W przypadku negatywnej oceny takiego badania okresowego dokonanej przez A. w stosunku do urządzenia będącego przedmiotem umowy na przegląd i konserwację, Spóła obciąża Wykonawcę kosztami badania zakończonego wynikiem negatywnym.

W związku z powyższym powstała wątpliwość, czy w przypadku negatywnej oceny badania okresowego A. obciążenie Wykonawcy kosztami badania podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Mając na uwadze opis analizowanej sprawy podnieść należy, że Wykonawca niewątpliwie świadczy na Państwa rzecz usługę m.in. utrzymania stałej sprawności oraz konserwacji różnego rodzaju urządzeń należących do Spółki za co otrzymuje wynagrodzenie. Wynagrodzenie to jednak nie ma związku z obowiązkiem co do zwrotu przez Wykonawcę kosztów negatywnego badania okresowego przeprowadzonego przez A. Zwrot owych kosztów jest odrębną od powyższej usługi czynnością Wykonawcy. Czynność zwrotu kosztów negatywnego badania okresowego polega wyłącznie na świadczeniu jednej strony – Wykonawcy.

Zatem w okolicznościach niniejszej sprawy brak jest usługi wzajemnej świadczonej przez Spółkę. Kluczowe znaczenie ma właśnie to, że otrzymana przez Spółę kwota nie wiąże się, jak wynika z przedstawionego opisu sprawy, z jakimś zachowaniem Spółki. Elementem należytego wykonania zobowiązania przez Wykonawcę jest, aby urządzenia należące do Spółki otrzymały pozytywny wynik badania technicznego. Jeżeli urządzenie nie uzyska takiego wyniku badania technicznego to świadczenie Wykonawcy zostało wykonane w sposób nienależyty, w związku z czym jest on zobowiązany do zwrotu środków jakie Spółka zapłaciła za badanie techniczne.

Tym samym, stwierdzić należy, że zwrot Spółce kosztów negatywnego badania okresowego ma charakter kary umownej (płatności o charakterze odszkodowawczym).

Kara umowna jest więc swoistą postacią odszkodowania określaną często jako ryczałt odszkodowawczy m.in. za nienależyte wykonanie umowy, czyli takie zachowanie dłużnika, które zmierzało do spełnienia świadczenia, jednak osiągnięty przez niego wynik nie spełnia wymogów świadczenia, do którego dłużnik był zobowiązany.

Trzeba zaznaczyć, że jeżeli płatności o charakterze odszkodowawczym (kary umowne) nie będą miały bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony podmiotu zobowiązanego, wówczas kwota otrzymanych odszkodowań nie będzie mieściła się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT i jako taka nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

W niniejszej sprawie w wyniku zwrotu kosztów badania technicznego Spółka nie odnosi w istocie korzyści majątkowej, bowiem zwrot ten rekompensuje już poniesione w tym zakresie koszty. Powyższe wyklucza również możliwość uznania świadczenia Wykonawcy za usługę.

W konsekwencji zatem stwierdzić należy, że w ramach przedstawionego stanu faktycznego / zdarzenia przyszłego brak jest elementu wzajemności i ekwiwalentności.

Tym samym, otrzymana przez Spółkę kwota z tytułu zwrotu kosztów przeprowadzonego badania okresowego A. w związku z negatywną oceną tego badania spełnia funkcję odszkodowawczą a tym samym nie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy jako odpłatne świadczenie usług i tym samym nie podlega / nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zatem Państwa stanowisko w tym zakresie należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania pierwotnej interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)  z zastosowaniem art. 119a;

2)  w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)  z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).