Dotyczy możliwości zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT w związku ze sprzedażą w drodze postępowania egzekucyjnego zabudowanej działki.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

10 listopada 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 10 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT w związku ze sprzedażą w drodze postępowania egzekucyjnego zabudowanej działki nr 1/1. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 29 listopada 2023 r. (wpływ 29 listopada 2023 r.) oraz pismem z 8 grudnia 2023 r. (wpływ 8 grudnia 2023 r.)

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

7 grudnia 2007 roku G.L., syn W. i J., PESEL (…), NIP (…), żonaty, zamieszkały w (…) (kod (…)), przy ulicy (…), prowadzący działalność gospodarczą pod firmą: A. z siedzibą w (…), przy ulicy (…), wpisany do ewidencji działalności gospodarczej Urzędu Miasta (…) za nr (…) nabył od B. Spółka Akcyjna z siedzibą w (…) (adres (…)) wpisanej do rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez Sąd Rejonowy (…) Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego (...) niezabudowaną nieruchomość położoną w (…), obręb (…), przy ulicy (…), zawierającej powierzchni 1,0727ha (jeden hektar siedemset dwadzieścia siedem metrów kwadratowych), oznaczonej w ewidencji gruntów i budynków numerem 1/1 (...), wolnej od ograniczonych praw rzeczowych, objętej prowadzoną przez Wydział (...) Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego w (…) dla większej nieruchomości księgą wieczystą nr: (...). G.L. oświadczył, że przedmiotową działkę gruntu kupuje do majątku osobistego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. G.L. zobowiązał się rozpocząć na nabytej działce o nr 1/1 rozpocząć najpóźniej w I kwartale roku 2008 inwestycję zgodną z profilem (...) polegającą na budowie hali produkcyjnej wraz z pomieszczeniami administracyjno-biurowymi. Wg ewidencji grantów i budynków budowę zakończono w 2014 roku. Jak wynika z wypisu z Krajowego Rejestru Sądowego 12 lipca 2016 roku nastąpiło przekształcenie przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą A. z siedzibą w (…) w jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością pod firmą C. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (…) NIP (…). W 2019 zostało wszczęte postępowanie egzekucyjne, którego przedmiotem była przedmiotowa nieruchomość. W wyniku przeprowadzonych czynności doszło do licytacyjnej sprzedaży nieruchomości. Nabywcy nabyli przedmiotową nieruchomość do majątku wspólnego – jeden z nabywców prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

Dłużnik na moment sprzedaży nieruchomości nie był czynnym podatnikiem podatku VAT, został wykreślony z rejestru czynnych podatników VAT 13 czerwca 2018 roku.

Sprzedaż nieruchomości nastąpiła 11 października 2023 roku,

Dłużnik przedmiotową nieruchomość wykorzystywał do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Jak ustalono Dłużnik podczas momentu wejścia w posiadanie nieruchomości był czynnym podatnikiem podatku VAT. Po analizie historycznych zmian rejestru Centralnej Ewidencji Informacji o Działalności Gospodarczej dłużnik 6 marca 2014 roku zmienił miejsce (adres) wykonywania działalności na ul. (…), a tym samym w miejscu położenia sprzedanej nieruchomości.

Nabycie niezabudowanej działki nr 1/1 nastąpiło w ramach transakcji opodatkowanej podatkiem VAT i została wystawiona faktura. Dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o podatek naliczony wykazany na tej fakturze.

Budynek został oddany do użytkowania w 2014 roku na podstawie decyzji nr (…) wydanej 14 marca 2014 roku przez (...) Inspektora Nadzoru Budowlanego po przeprowadzeniu obowiązkowej kontroli obiektu w dniu 13 marca 2014 roku.

Od momentu oddania do użytkowania wybudowanego budynku hali produkcyjnej wraz z pomieszczeniami administracyjno – biurowymi do momentu sprzedaży w drodze licytacji minął okres dłuższy niż 2 lata.

Opierając się na złożonym oświadczeniu Prezesa dłużnej spółki od transakcji sprzedaży nieruchomości winien zostać odprowadzony podatek VAT ze stawką w wysokości 23%. W związku z powyższym w ocenie organu egzekucyjnego dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony podczas wybudowania budynku hali produkcyjnej wraz z pomieszczeniami administracyjno-biurowymi.

Organ egzekucyjny nie posiada informacji w zakresie dotyczącym czy dłużnik 2 lata przed sprzedażą nieruchomości ponosił wydatki na jej ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, a tym samym nie jest w stanie określić czy nakłady stanowiły 30 % wartości początkowej budynku. Natomiast można stwierdzić, że gdyby powyższe miało miejsce to dłużnik nie mógłby skorzystać z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, gdyż został wykreślony z rejestru czynnych podatników VAT z 13 czerwca 2018 roku, a sprzedaż nieruchomości nastąpiła 11 października 2023 roku.

Komornik podjął czynności zmierzające do ustalenia czy przez firmę zostały poniesione stosowne nakłady, poprzez wezwanie firmy C. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Firma C. Sp. z o.o. w zakreślonym terminie nie złożyła żadnych wyjaśnień.

Pytanie

Czy dostawa nieruchomości zabudowanej korzysta ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10?

Pana stanowisko w sprawie

W Pana opinii dostawa nie korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 18 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Z treści powyższego przepisu wynika, że komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy towaru dokonywanej w trybie egzekucji, w przypadku, gdy wykonuje czynności egzekucyjne. Przez czynność egzekucyjną należy rozumieć każde formalne, oparte na przepisach procesowych, działanie uprawnionego organu egzekucyjnego wywołujące skutek prawny dla prowadzonej egzekucji.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383), zgodnie z którym:

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów tej ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik; w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Tym samym, komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Zatem należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są Nieruchomości czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Według przepisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zaznaczyć, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy, wskazać należy, że w przypadku, gdy dłużnik - właściciel danej nieruchomości - jest podatnikiem podatku od towarów i usług, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy nieruchomości.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że w drodze egzekucji 11 października 2023 roku dokonano sprzedaży zabudowanej działki nr 1/1. Dłużnik oświadczył, że przedmiotową działkę gruntu kupił do majątku w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Nabycie niezabudowanej działki nr 1/1 nastąpiło w ramach transakcji opodatkowanej podatkiem VAT i została wystawiona faktura. Dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o podatek naliczony wykazany na tej fakturze. Dłużnik przedmiotową nieruchomość wykorzystywał do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. W chwili nabycia niezabudowanej działki nr 1/1 Dłużnik był czynnym podatnikiem podatku VAT. Dłużnik wybudował na tej działce halę produkcyjną wraz z pomieszczeniami administracyjno-biurowymi. Budynek został oddany do użytkowania w 2014 roku na podstawie decyzji wydanej przez (...) Inspektora Nadzoru Budowlanego po przeprowadzeniu obowiązkowej kontroli obiektu.

Pana wątpliwości dotyczą ustalenia czy dostawa egzekucyjna  ww. nieruchomości korzystała ze zwolnienia z podatku VAT.

Mając na uwadze powyższy opis sprawy oraz fakt, że Dłużnikiem jest podmiot który prowadził działalność gospodarczą i wykorzystywał ww. zabudowaną działkę nr 1/1 do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie doszło do sprzedaży majątku należącego do przedsiębiorstwa Dłużnika. Zatem przy dostawie ww. nieruchomości Dłużnik był podatnikiem podatku, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącym działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, bowiem sprzedaż dotyczyła składnika majątku przedsiębiorstwa Dłużnika.

W konsekwencji, dostawa ww. nieruchomości w drodze licytacji komorniczej jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Należy zauważyć, że czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem VAT może korzystać ze zwolnienia od tego podatku, albo może być opodatkowana właściwą stawką podatku VAT.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dla dostawy Nieruchomości  mogące mieć zastosowanie w przedmiotowej sprawie zostały określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a ustawy, zawierających zwolnienie dostawy budynków, budowli lub ich części, spełniających określone w tych przepisach warunki.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy:

Pierwszym zasiedleniem jest więc szeroko rozumiane pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. Przykładowo, pierwsze zasiedlenie budynku lub jego części ma miejsce zarówno w sytuacji, gdy po wybudowaniu budynku oddany zostanie on w najem, jak też w przypadku, gdy będzie on wykorzystywany na potrzeby działalności gospodarczej – w obu przypadkach dojdzie do korzystania z budynku.

W tym miejscu należy nadmienić, że w przypadku dostawy budynków, budowli lub ich części niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl bowiem art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Jeżeli natomiast nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki, budowle lub ich części rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy, zgodnie z którym:

W świetle tego przepisu przy sprzedaży budynków, budowli lub ich części dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków, budowli lub ich części w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogicznie opodatkowanie podatkiem VAT, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, opodatkowana jest również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

W okolicznościach opisanej we wniosku sprawy wskazać także należy art. 43 ust. 21 ustawy zgodnie z którym:

Powyższe oznacza, że dostawa towarów dokonana w trybie egzekucji jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług, jeżeli udokumentowane działania w celu potwierdzenia zwolnienia podjęte przez komornika lub organ egzekucyjny były z powodu braku informacji od Dłużnika bezskuteczne.

W rozpatrywanej sprawie przedstawiony we wniosku opis sprawy nie pozwala stwierdzić, czy sprzedaż przez Pana ww. nieruchomości korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 10 bądź pkt 10a ustawy, gdyż brak jest informacji niezbędnych do jednoznacznego dokonania takiej oceny na podstawie ww. przepisów. Nie możemy bowiem ocenić możliwości zastosowania zwolnienia do sprzedaży zabudowanej działki nr 1/1 w sytuacji gdy w opisie sprawy nie ma informacji czy Dłużnik 2 lata przed sprzedażą ww. nieruchomości ponosił wydatki na ich ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, które stanowiły 30% wartości początkowej budynku lub ich części, co oznacza że nie można dokonać oceny kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie tej nieruchomości.  

Wskazał Pan, że brak tych informacji jest wynikiem podjętych przez Pana udokumentowanych działań potwierdzających brak możliwości uzyskania tych niezbędnych informacji od Dłużnika.

W związku z powyższym w sprawie znajdować będzie zastosowanie art. 43 ust. 21 ustawy, tj. przyjęcie, że warunki zastosowania zwolnień nie są spełnione, o ile podjęte przez Pana udokumentowane działania nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania zwolnienia do dostawy zabudowanej działki nr 1/1. Zaznaczyć należy, że kwestia oceny działań podjętych przez Komornika nie była przedmiotem interpretacji.

Skoro dostawa budynku hali produkcyjnej wraz z pomieszczeniami administracyjno-biurowymi znajdującego się na przedmiotowej działce nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 10 i pkt 10a ustawy w zw. z art. 43 ust. 21 ustawy, to na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy, również grunt, na którym jest posadowiony budynek, nie był objęty zwolnieniem od podatku.

Tym samym, sprzedaż w trybie egzekucji działki nr 1/1 nie korzystała ze zwolnienia od podatku.

W konsekwencji, dokonując sprzedaży w trybie egzekucji ww. nieruchomości zabudowanej był Pan zobowiązany jako płatnik podatku VAT do obliczenia, pobrania i wpłacenia podatku VAT na rachunek właściwego urzędu skarbowego z tytułu dokonania dostawy ww. Nieruchomości.

Tym samym Pana stanowisko uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego. Ponosi Pan ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).