Nieuznanie Gminy za podatnika podatku VAT w związku z realizacją Inwestycji i brak prawa do odliczenia od wydatków poniesionych na Inwestycję.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 października 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 12 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

•nieuznania Gminy za podatnika podatku VAT w związku z realizacją Inwestycji pn. „(…)”;

•braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych w związku z realizacją Inwestycji.

Uzupełnili go Państwo pismem z 15 listopada 2023 r. (wpływ 15 listopada 2023 r.) oraz pismem z 7 grudnia 2023 r. (wpływ 7 grudnia 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT). Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej: usg), Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Jednocześnie, w myśl art. 6 ust. 1 usg, do zakresu działania Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zgodnie z art. 7 ust. 1 usg, do zadań własnych Gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, obejmujących m.in. sprawy: kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych.

W ramach realizacji zadań własnych Gmina przystąpiła do realizacji operacji pod nazwą: „(…)” (dalej: Inwestycja). Inwestycja służyć ma lokalnej społeczności. Pomost wykonany w ramach Inwestycji łączy dwa brzegi jeziora oraz ma na celu podniesienie atrakcyjności turystycznej Gminy. Pomost wykonany w ramach Inwestycji jest częścią ścieżki edukacyjnej i jest udostępniony w sposób nieograniczony, nieodpłatnie mieszkańcom Gminy oraz odwiedzającym ją turystom. Gmina przy wykorzystaniu Inwestycji nie uzyskuje jakichkolwiek dochodów.

Gmina zrealizowała Inwestycję przy udziale dofinansowania uzyskanego w ramach poddziałania „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność”, objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 w zakresie: Rozwój ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury turystycznej lub rekreacyjnej lub turystycznej.

Doprecyzowanie opisu sprawy

1.Towary i usługi zakupione w związku z realizacją operacji pn. „(…)”, nie będą wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

2.Jako zadanie własne Gminy, Inwestycja była realizowana zgodnie z ustawą z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.), art. 7 ust. 1 pkt 10 kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych.

Pytania

1.Czy Gmina realizując Inwestycję w okolicznościach opisanych w stanie faktycznym działa w charakterze podatnika VAT?

2.Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego tytułem wydatków poniesionych w związku z realizacją Inwestycji?

Państwa stanowisko w sprawie

1.Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina realizując Inwestycję w okolicznościach opisanych w stanie faktycznym nie działa w charakterze podatnika VAT.

2.Zdaniem Wnioskodawcy, Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego tytułem wydatków poniesionych w związku z realizacją Inwestycji.

Ad 1.

W ocenie Gminy, realizując Inwestycję w okolicznościach opisanych w stanie faktycznym Gmina nie działa w charakterze podatnika VAT. Zgodnie z art. 15 ust. 1 uptu, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – jak stanowi art. 15 ust. 2 uptu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z kolei, zgodnie z art. 15 ust. 6 uptu, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W ocenie Gminy, działalność polegająca na realizacji Inwestycji nie była realizowana w ramach systemu VAT. Gmina wykonała Inwestycję, działając w ramach art. 15 ust. 6 uptu, a więc w ramach organu władzy publicznej.

Argumentując zajęte stanowisko Gmina wskazuje, że efekt Inwestycji, a więc przebudowany pomost znajdujący się w ciągu promenady spacerowej łączącej dwa brzegi jeziora, stanowi element ścieżki edukacyjnej, udostępniany jest w nieograniczonym zakresie oraz korzystanie z niego nie wiąże się z koniecznością uiszczania jakiejkolwiek opłaty. Gmina zrealizowała Inwestycję celem rozwoju ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej.

Mając na uwadze powyższe, uznać należy, że infrastruktura powstała w wyniku realizacji Inwestycji służy oraz będzie służyć wyłącznie do wykonywania zadań własnych Gminy (tzn. będzie ona wykorzystywana na cele związane z zaspokajaniem zbiorowych potrzeb mieszkańców związanych m.in. z integracją społeczną, aktywnym spędzaniem wolnego czasu). W konsekwencji, Inwestycja będzie wykorzystywana do celów działalności publicznoprawnej i nie będzie służyć do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Gmina, realizując Inwestycję, nie będzie zatem działać w charakterze podatnika VAT.

Stanowisko takie potwierdzają organy podatkowe:

•w stosunku do ogólnodostępnej i nieodpłatnie udostępnianej infrastruktury rekreacyjnej – zob. interpretacja indywidualna z 2 października 2023 r., o nr 0114-KDIP4-3.4012.396.2023.1.AAR;

•w stosunku do ogólnodostępnej i nieodpłatnie udostępnianej infrastruktury placu zabaw – zob. interpretacja indywidualna z 2 października 2023 r., o nr 0112-KDIL1-3. 4012.452.2023.1.T;

•w stosunku do ogólnodostępnej i nieodpłatnie udostępnianej infrastruktury kina plenerowego – zob. interpretacja indywidualna z 29 września 2023 r., o nr 0114-KDIP1 -1.4012.532.2023.1.MKA.

Ad 2.

W ocenie Gminy, Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego tytułem wydatków poniesionych w związku z realizacją Inwestycji.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 z późn. zm., dalej: uptu), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Dla realizacji tzw. prawa do odliczenia podatku naliczonego ustawodawca wymaga zatem wykazania związku nabywanych towarów i usług z czynnościami opodatkowanymi. Związek ten przyjąć może charakter pośredni lub bezpośredni (zob. interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 13 kwietnia 2022 r., o nr 0111-KDIB3-2.4012.36.2021.2.AZ).

Mechanizm prawa do odliczenia podatku naliczonego, gwarantuje tzw. neutralność opodatkowania VAT. Wskazana cecha VAT niezbędna jest dla zachowania jego charakteru jako podatku wielofazowego, pobieranego od obrotu w wartości netto. Prawo do odliczenia podatku naliczonego powoduje, że podatek VAT nie jest agregowany na poszczególnych etapach obrotu, przez co jego wartość nie kumuluje się w cenie nabywanych towarów i usług. Podatek VAT jest podatkiem konsumpcyjnym, co oznacza, że w sposób rzeczywisty obciąża on jedynie ostateczny etap obrotu (na którym dochodzi do konsumpcji towaru lub usługi).

Reguły VAT stanowią zatem, że prawa do odliczenia podatku naliczonego nie zyska podmiot, który przy wykorzystaniu nabywanych towarów i usług nie będzie wykonywał czynności opodatkowanych. Taki podmiot występuje w obrocie jako konsument, a więc z uwagi na przerwanie łańcucha dostaw nie jest niezbędną realizacją zasady neutralności. W ocenie Gminy, do takiej sytuacji dojdzie w opisanym we wniosku stanie faktycznym.

Identyfikowany w omawianym stanie faktycznym brak związku dokonywanych nabyć z czynnościami opodatkowanymi wynika z faktu, że realizując Inwestycję oraz wykorzystując jej efekty w przyszłości Gmina nie działa ani nie będzie działać w charakterze podatnika VAT. Inwestycję Gmina wykonała bowiem w charakterze władzy publicznej.

Biorąc pod uwagę, że dofinansowywane wydatki, poniesione na realizację Inwestycji, związane będą wyłącznie ze świadczeniem w ramach realizacji zadania własnego polegającego na rozwoju ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej, uznać należy, że nabywane towary i usługi związane z realizacją Inwestycji nie będą związane z czynnościami opodatkowanymi VAT.

W związku z powyższym, Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego tytułem wydatków poniesionych w związku z realizacją Inwestycji.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy:

W świetle wskazanych regulacji, organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy są wyłączone z kręgu podatników podatku od towarów i usług, wyłącznie przy wykonywaniu czynności nałożonych przepisami prawa, dla realizacji których zostały powołane. Jest to wyłączenie podmiotowo-przedmiotowe. Organy te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywania czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału, stanowi więc charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenia usług podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

Z powyższych unormowań wynika, że wyłączenie z opodatkowania podatkiem VAT jednostek samorządu terytorialnego jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji samorządowych (publicznych) i tylko w odniesieniu do tych czynności, które nie są wykonywane na podstawie zawartych przez gminę umów cywilnoprawnych.

W oparciu o art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Według art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy o samorządzie gminnym:

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W ramach realizacji zadań własnych Gmina przystąpiła do realizacji operacji pod nazwą: „(…)” (dalej: Inwestycja). Inwestycja służyć ma lokalnej społeczności. Pomost wykonany w ramach Inwestycji łączy dwa brzegi jeziora oraz ma na celu podniesienie atrakcyjności turystycznej Gminy. Pomost wykonany w ramach Inwestycji jest częścią ścieżki edukacyjnej i jest udostępniony w sposób nieograniczony, nieodpłatnie mieszkańcom Gminy oraz odwiedzającym ją turystom. Gmina przy wykorzystaniu Inwestycji nie uzyskuje jakichkolwiek dochodów. Towary i usługi zakupione w związku z realizacją operacji pn. „(…)”, nie będą wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Inwestycja była realizowana zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym – art. 7 ust. 1 pkt 10 w zakresie kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych. Gmina zrealizowała Inwestycję przy udziale dofinansowania uzyskanego w ramach poddziałania „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność”, objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 w zakresie: Rozwój ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury turystycznej lub rekreacyjnej lub turystycznej.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy wątpliwości Wnioskodawcy w pierwszej kolejności dotyczą ustalenia, czy Gmina realizując Inwestycję w okolicznościach opisanych w stanie faktycznym działa w charakterze podatnika VAT.

W omawianej sprawie Gmina realizując powyższą Inwestycję polegającą na przebudowie pomostu – promenady spacerowej łączącej dwa brzegi jeziora, w ramach zadań własnych nałożonych na nią ustawą o samorządzie gminnym, będzie działała w ramach reżimu publicznoprawnego. Jak wynika bowiem z opisu sprawy, pomost wykonany w ramach Inwestycji jest częścią ścieżki edukacyjnej i jest udostępniony w sposób nieograniczony, nieodpłatnie mieszkańcom Gminy oraz odwiedzającym ją turystom. Gmina przy wykorzystaniu Inwestycji nie uzyskuje jakichkolwiek dochodów. Towary i usługi zakupione w związku z realizacją operacji nie będą wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Tym samym, z wniosku nie wynika, aby Wnioskodawca wykonywał czynności związane z ww. Inwestycją na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Wobec powyższego, realizując ww. zadanie Gmina nie działa w charakterze podatnika VAT.

Podsumowując, Gmina realizując Inwestycję pn. „(…)” nie działa w charakterze podatnika VAT.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 jest prawidłowe.

W dalszej kolejności wątpliwości Gminy dotyczą ustalenia, czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego tytułem wydatków poniesionych w związku z realizacją Inwestycji.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy:

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast na podstawie przepisu art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W analizowanej sprawie warunki wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy, uprawniające do odliczenia nie są spełnione, gdyż Gmina, realizując opisane we wniosku zadanie, nie działa w charakterze podatnika VAT. Ponadto – jak wynika z opisu sprawy – towary i usługi zakupione w związku z realizacją ww. operacji nie będą wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podsumowując, Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego tytułem wydatków poniesionych w związku z realizacją Inwestycji pn. „(…)”.

W związku z powyższym Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).