Brak prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 października 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 28 września 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją projektu pn. „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

A. w (…) (dalej: A, Uczelnia lub Wnioskodawca) jest publiczną uczelnią akademicką działającą na podstawie przepisów ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce z dnia 20 lipca 2018 r. ((Dz.U. z 2018 r. poz. 1668), dalej: PSWN). Podstawowymi zadaniami statutowymi uczelni są w szczególności kształcenie, wychowanie studentów oraz prowadzenie działalności naukowej, świadczenie usług badawczych oraz transfer wiedzy i technologii do gospodarki, jak również upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki i działania na rzecz społeczności lokalnych i regionalnych. Ponadto wskazać należy, iż A. jest podmiotem finansów publicznych, gdzie w zakresie swojej podstawowej działalności przychody Uczelni są zwolnione z podatku VAT. A jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

A zamierza realizować Projekt pt. „(…)” (Grupa Operacyjna „(…)”) w ramach Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (dalej: Projekt). Projekt jest realizowany przez A w ramach zadań statutowych wynikających z ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2018 r., poz. 1668, z późn. zm.). W szczególności realizacja Projektu wpisuje się w realizację podstawowych zadań Uczelni wskazanych w art. 11 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, tj. prowadzenie działalności naukowej, gdzie działalność naukowa obejmuje badania naukowe i prace rozwojowe.

Projekt będzie realizowany w ramach grupy operacyjnej pn. „(…)” gdzie Liderem jest (…) sp. z o.o., a A. w (...) jest Partnerem Grupy Operacyjnej obok B., C, D, M.B., P.M., A.T., M.W., K.G., Podmiotem finansującym realizację Projektu jest Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) działająca jako instytucja pośrednicząca. Pomiędzy ww. Beneficjentami Projektu została podpisana z ARiMR umowa o przyznaniu pomocy nr (…) z (…) r. W ramach podpisanej umowy z ARiMR nie wystąpi stosunek zlecenia. Dofinansowanie otrzymane na realizację Projektu pokrywać będzie w 100% kosztów poniesionych w związku z jego realizacją.

Zgodnie z umową konsorcjum z (…) r. celem stron Umowy (zwanej dalej „Umową Konsorcjum”) Celem Grupy Operacyjnej działającej pod nazwą „(…)” jest:

1) opracowanie szczegółowego planu operacji pn. (...);

2)w razie uzyskania dofinansowania (o którym mowa w pkt 1):

a)zawarcie umowy o przyznaniu pomocy z ARiMR,

b)realizacja i rozliczenie Operacji zgodnie z założeniami i wymogami właściwych przepisów prawa, niniejszej Umowy, Wniosku oraz umowy o przyznaniu pomocy,

c)złożenie wniosków o płatność.

Wedle załącznika nr 1 do Umowy Konsorcjum A w (...) odpowiedzialne jest za realizację Zadania 6: (…).

Wedle § 4 Umowy Konsorcjum:

(…).

Zgodnie z § 6 Umowy Konsorcjum:

(…).

Zgodnie z § 7 Umowy Konsorcjum:

(…).

Stosownie do § 8 Umowy Konsorcjum:

(…).

Kwestia praw do przedmiotów własności intelektualnej uregulowana jest w § 10 Wedle § 10 Umowy Konsorcjum:

(…).

Faktury dokumentujące nabycie towarów i usług w związku z realizacją Projektu wystawiane będą na A. Celem głównym operacji i realizacji Projektu jest (…).

Cały Projekt ma tylko charakter naukowo-badawczy i obejmuje jedynie fazę badawczą, co oznacza tym samym, iż A. uczestniczy jedynie w realizacji zadań z zakresu fazy badawczej Projektu. Główne zadanie dla A. w Projekcie to konsultacje w zakresie technologii (...), analiza statystyczna wyników, pobieranie próbek, analiza otrzymywanych wyników w zakresie zwierząt, utworzenie finalnej dokumentacji projektowej w zakresie prowadzonych badań naukowych. Wydatki w ramach tych czynności będą polegały na zakupie materiałów do badań, jak również zakupie odczynników i materiałów oraz pokrycia kosztów prac badawczych pracowników A. (wynagrodzenia i delegacje). Nadto materiały zakupione w ramach realizacji Projektu, po zakończeniu Projektu będą wykorzystywane do utrzymania efektów Projektu oraz prowadzenia badan naukowych zarówno do działalności badawczo rozwojowej (niekomercyjnej), jak i dydaktycznej.

Dostęp do efektów uzyskanych w ramach realizacji Projektu będzie powszechny i nieograniczony dla zainteresowanych oraz nieodpłatny, w całym zakresie związania celem, czyli przez 5 lat od płatności końcowej dokonanej przez ARiMR z tytułu dofinansowania Projektu. W ramach Projektu zostaną opracowane publikacje naukowe do czasopism o zasięgu krajowym i międzynarodowym, a wyniki badań uzyskane w Projekcie będą prezentowane na konferencjach naukowych i branżowych, często także o zasięgu międzynarodowym, tudzież podczas zajęć dydaktycznych dla studentów (inżynierantów, magistrantów) oraz słuchaczy szkoły doktorskiej.

Wynikiem Projektu będzie opracowanie programu rozwoju małych i średnich gospodarstw rolnych z terenu (...) zajmujących się hodowlą bydła w oparciu o stworzenie innowacyjnego produktu oraz promocję (...). Dodatkowo A w ramach publikacji wykorzysta wyniki Projektu w zakresie takim w jakim będą one mogły być wykorzystane. W realizację Projektu zaangażowani będą studenci, gdzie wyniki tego Projektu będą wzbogacały program dydaktyczny studentów (...)

W Projekcie nie przewiduje się komercjalizacji uzyskanych wyników. Wnioskodawca po zakończeniu realizacji Projektu nie będzie sprzedawać licencji do wyników prac powstałych w ramach ww. Projektu. Efekty prac powstałych w ramach ww. Projektu Wnioskodawca będzie wykorzystywał wyłącznie w prowadzonej działalności dydaktycznej i naukowej, o której mowa w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Ponadto nabyte towary i usługi związane z realizacją Projektu Wnioskodawca będzie wykorzystywał do czynności będących poza zakresem działalności gospodarczej (niepodlegających opodatkowaniu). Zgodnie z założeniami Projektu wyniki Projektu, po jego zakończeniu, nie zostaną zastosowane i skomercjalizowane w działalności gospodarczej Wnioskodawcy. W Projekcie brak również zamiaru odpłatnego wdrożenia jego efektów. Realizowane w ramach Projektu przez Wnioskodawcę zadania związane z tym Projektem nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, prowadzonych przez A. Ponadto Wnioskodawca będzie wykorzystywał efekty realizacji Projektu do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. A. realizuje zadania na potrzeby Projektu i kwalifikuje w koszty Projektu całą wartość poniesionych wydatków uznając, że podatek VAT naliczony nie podlega zwrotowi, ponieważ nie ma powiązania z obrotem opodatkowanym ani opodatkowanym i zwolnionym. Towary i usługi nabyte w związku z realizacją Projektu nie służą Wnioskodawcy do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT (nabyte w trakcie realizacji projektu towary i usługi nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności generujących podatek należny) - zarówno obecnie jak i w przyszłości.

Dodatkowo zauważyć należy, iż otrzymywana przyznana i wypłacana przez A. w (...) dotacja na realizację Projektu przeznaczona jest na pokrycie wydatków ponoszonych w związku z realizacją Projektu (tzw. dotacja o charakterze zakupowym). Przedmiotowa dotacja nie stanowi dopłaty do wynagrodzenia z tytułu świadczonej usługi, ale jedynie jako zwrot poniesionych kosztów realizacji Projektu (ma charakter zakupowy, a nie sprzedażowy).

Dotacja podlegać będzie rozliczeniu, a w przypadku jej wykorzystania niezgodnie z przeznaczeniem podlegać będzie także zwrotowi wraz z odsetkami jak dla zaległości podatkowych. Otrzymana dotacja nie będzie stanowiła wynagrodzenia (dopłaty do wynagrodzenia) za wykonanie jakiekolwiek świadczenia (dostawy towarów, świadczenia usług) dla Wnioskodawcy. Otrzymana dotacja przez A. będzie przeznaczona jedynie na pokrycie wydatków ponoszonych w związku z realizacją Projektu (tzw. dotacja o charakterze zakupowym). Przedmiotowa dotacja nie będzie stanowiła dopłaty do wynagrodzenia z tytułu świadczonej usługi, ale jedynie zwrot poniesionych kosztów realizacji Projektu (będzie miała charakter zakupowy, a nie sprzedażowy). Dotować się będzie bowiem poszczególnych wykonawców Projektu, a nie konkretną, świadczoną przez nich usługę, która stanowiłaby centralną kwestię w umowie o dotację. Dotacja na realizację Projektu będzie pokrywać tylko koszty z nim związane, a przyznana pomoc nie będzie stanowiła dopłaty do ceny świadczonych usług, lecz zwrot poniesionych kosztów. Przedmiotowa dotacja będzie miała właśnie charakter zakupowy. W związku z realizacją Projektu A. nie otrzyma sfinansowanego dotacją wynagrodzenia za świadczone usługi w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, lecz zwrot (zaliczkowany) poniesionych kosztów. Otrzymana dotacja na realizację projektu badawczo-rozwojowego nie będzie stanowiła obrotu w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT i tym samym nie będzie podlegała opodatkowaniu, gdyż nie będzie stanowiła czynności wymienionej w art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy o VAT.

Pytanie

Czy w związku z nabywaniem towarów i usług na potrzeby Projektu, które nie są związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych w czasie trwania Projektu ani po jego zakończeniu, Uczelni przysługuje prawo zastosowania przepisów art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, Uczelnia nie ma prawa na podstawie przepisów art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z następujących powodów. Po pierwsze w ramach realizacji Projektu Uczelnia nie prowadzi działalności gospodarczej, a zatem nie podlega pod ustawę o podatku VAT. W związku z powyższym brak jest możliwości odliczenia w tym przypadku naliczonego podatku VAT skoro wszystkie zakupy do Projektu będą wykonywane poza prowadzeniem działalności gospodarczej. Dodatkowym argumentem przemawiającym za tezą braku prowadzenia działalności w tym zakresie jest fakt, iż realizacja Projektu odbywa się w ramach podstawowych i statutowych zadań uczelni, które z definicji mają charakter niegospodarczy. W tym zakresie A jako publicznej szkoły wyższej nie można uznać jako podatnika podatku VAT, gdyż brak w tym przypadku prowadzenia działalności gospodarczej z którą danina ta jest immanentnie związana.

Równocześnie w związku realizacją Projektu, poza dotacją, A. nie uzyskuje jakichkolwiek przychodów, a jeśliby nawet takie przychody uzyskała to i tak środki te, jako środki publiczne, których wydatkowanie obwarowane jest ustawą o finansach publicznych i dyscyplinie finansów publicznych, musiałyby być reinwestowane w podstawową i statutową działalność uczelni, w tym rozbudowę infrastruktury badawczej.

Zatem skoro Projekt wpisuje się w realizację podstawowych i statutowych zadań Uczelni, bądź to formie prowadzenia niezależnej działalności badawczej i rozwojowej mającej na celu powiększanie zasobów wiedzy i lepsze zrozumienie, w tym współpracy w zakresie badań i rozwoju; bądź rozpowszechniania wyników badań, to działalność ta ma charakter niegospodarczy, a zatem uczelnia w tym zakresie nie może być uznana za podatnika VAT.

Po drugie, w niniejszej sprawie brak jakichkolwiek podstaw do uznania, że czynności wykonywane przez A w ramach realizowania Projektu, stanowią odpłatne świadczenie usług. Przede wszystkim w relacjach pomiędzy Uczelnią a podmiotem przyznającym dotację (ARiMR) brak jest jakichkolwiek relacji ekwiwalentności dokonywanych przysporzeń majątkowych.

Z opisu zdarzenia wynika, że dotacja podlegać będzie rozliczeniu, a w przypadku jej wykorzystania niezgodnie z przeznaczeniem podlegać będzie także zwrotowi wraz z odsetkami, jak dla zaległości podatkowych.

Sama umowa o dofinansowanie Projektu nie ma tylko charakteru umowy cywilnoprawnej ale zawiera liczne elementy administracyjnoprawne. Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z 27 października 2014 r. w sprawie sygn. akt II GPS 2/14, wyjaśnił, że „Po analizie regulacji ustawowych i umownych dotyczących powstałego stosunku dofinansowania trzeba stwierdzić, że nie wszystkie elementy tej relacji mają charakter cywilnoprawny. Ustawodawca wprowadził do tych stosunków prawnych, łączących strony umowy o dofinansowanie elementy publicznoprawne, stanowiące dodatkowe gwarancje, zapewniające prawidłową realizację umowy. Wyposażył instytucję zarządzającą w atrybut władzy administracyjnej w postaci orzekania o zwrocie dofinansowania w drodze decyzji administracyjnej (...).”

Ponadto w opisanym zdarzeniu brak jest możliwości określenia odbiorcy rzekomych usług (brak konsumpcji rzekomych usług). W żadnym zakresie beneficjentem świadczenia nie jest ani uczelnia ani podmiot udzielający dotacji, czy też inni partnerzy Projektu.

W ramach realizacji projektu Uczelnia nie wykonuje czynności opodatkowanych VAT ani na rzecz innych Beneficjentów Projektu, ani na rzecz podmiotu udzielającego dotacji, w związku z czym nie wystawia faktur na rzecz tych podmiotów. Uczelnia jest jedynie współwykonawcą Projektu dofinansowanego przez podmiot udzielający dotacji. Dotacja nie została przewidziana w umowie o dofinansowanie Projektu jako wynagrodzenie za czynności opodatkowane VAT, gdzie dotacja podlega rozliczeniu a w przypadku jej wykorzystania niezgodnie z przeznaczeniem podlega zwrotowi wraz odsetkami jak dla zaległości podatkowych.

Po trzecie zauważyć trzeba, iż otrzymywana dotacja przez A. będzie przeznaczona jedynie na pokrycie wydatków ponoszonych w związku z realizacją Projektu (tzw. dotacja o charakterze zakupowym). Przedmiotowa dotacja nie stanowi dopłaty do wynagrodzenia z tytułu świadczonej usługi, ale zwrot poniesionych kosztów realizacji projektu (ma charakter zakupowy, a nie sprzedażowy). Dotuje się bowiem poszczególnych wykonawców Projektu, a nie konkretną, świadczoną przez nich usługę, która stanowiłaby centralną kwestię w umowie o dotację.

Skoro dotacja na realizację Projektu pokrywa tylko koszty z nim związane, to przyznana pomoc nie będzie stanowiła dopłaty do ceny świadczonych usług, lecz zwrot poniesionych kosztów. Oznacza to, że przedmiotowa dotacja będzie miała właśnie charakter zakupowy. W konsekwencji, w związku z realizacją Projektu A w (...) nie otrzyma zatem sfinansowanego dotacją wynagrodzenia za świadczone usługi w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, lecz zwrot (zaliczkowany) poniesionych kosztów. A zatem otrzymana dotacja na realizację projektu badawczo-rozwojowego nie będzie stanowiła obrotu w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT i tym samym nie podlega opodatkowaniu, gdyż nie stanowi czynności wymienionej w art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy (tak m.in. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 26 lipca 2016 r., sygn. akt I SA/Gd 697/16). Zaznaczyć bowiem trzeba, iż celem A. w (...) w realizacji Projektu nie jest cel zarobkowy i komercyjny, a przede wszystkim wykonywanie Jej podstawowych zadań do których została powołana, tj. prowadzenie i rozwijanie badań naukowych. Innymi słowy udział A. w (...) w realizacji Projektu nie jest powodowany możliwością uzyskania określonego przychodu czy też odniesienia zysku (co jest cechą immanentną i warunkiem koniecznym działalności gospodarczej), ale pierwszą i podstawową przyczyną podjęcia decyzji o udziale w Projekcie jest możliwość prowadzenia badań naukowych.

Powyższe stanowisko, w analogicznej sprawach, w zakresie braku prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z wydatkami służącymi realizacji Projektu finansowanego z dotacji otrzymanej z NCBR zostało potwierdzone w wyrokach Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 17 stycznia 2017 r. (sygn. akt I SA/Łd 938/16) oraz z 17 stycznia 2017 r. (sygn. akt I SA/Łd 936/16) oraz w wyrokach Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 20 lutego 2018 r. (sygn. akt III SA/Wa 845/17), z 3 lipca 2018 r. (sygn. akt III SA/Wa 3087/17) oraz z 18 września 2018 r. (sygn. akt III SA/Wa 4139/17).

Podobne stanowisko w niemal identycznym stanie faktycznym zostało zajęte w interpretacji indywidualnej prawa podatkowego Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej Delegatura w Płocku z 17 grudnia 2018 r. (znak: 0114-KDIP4.4012.700.2018.1.AKO), z 24 kwietnia 2019 r. (znak: 0112-KDIL4.4012.68.2019.2.AR), z 1 sierpnia 2019 r. (znak: 0114- KDIP4.4012.349.2019.2.KM), z 9 września 2022 r. (znak: 0114-KDIP4-3.4012.462.2022.1.IG), z 19 stycznia 2023 r. (znak: 0114-KDIP4-1.4012.703.2022.2.PS), z 2 czerwca 2023 r. (znak: 0114-KDIP4-2.4012.216.2023.2.MC) z 2 czerwca 2023 r. (znak: 0114-KDIP4-2.4012.226.2023.2.MC), z 2 czerwca 2023 r. (znak: 0114-KDIP4-1.4012.260.2023.1.APR) oraz z 14 czerwca 2023 r. (znak: 0114-KDIP4-1.4012.267.2023.1.RMA).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”: