Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizowanym projektem.

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 października 2023 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia kwoty podatku VAT naliczonego w związku z realizacją projektu pn.: „(...)”. Uzupełnili go Państwo 7 listopada 2023 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina (...) (dalej: „Gmina” lub „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”).

Gmina zrealizowała projekt pn.: „(...)” (dalej: „Projekt”). Na realizację Projektu Gmina uzyskała dofinansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

Przedmiotem Projektu był remont budynku świetlicy wiejskiej w miejscowości (...) (dalej: „Świetlica”) poprzez wykonanie kompleksowych robót budowlanych, w tym likwidacji niebezpiecznych dla użytkowników terenu schodów zewnętrznych i wejścia na poddasze, przebudowę będących w złym stanie technicznym łazienek, wymianę starej konstrukcji zadaszenia tarasu, ocieplenie ścian, częściową wymianę stolarki okiennej i drzwiowej, wykonanie bezpiecznego wejścia na poddasze z wewnątrz, wymianę instalacji elektrycznej, rozbiórkę starego, niespełniającego swojej funkcji pieca kaflowego, wykonanie tynków i docieplenie dachu. Ponadto, w ramach Projektu zaplanowano również wzbogacenie budynku Świetlicy o elementy ozdobne, zakup wyposażenia w postaci m.in. stołów i krzeseł oraz utworzenie przed budynkiem podestu z lunetą widokową.

Podejmowane w ramach Projektu działania miały na celu przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu i poprawę warunków życia mieszkańców wsi poprzez ich aktywizację społeczną. W tym zakresie wyremontowana Świetlica stanowi centrum aktywności kulturalnej i w tym kierunku rozwija lokalną społeczność. Ponadto, realizacja Projektu miała również na celu promocję turystyczną regionu, wykorzystując jego bogactwo historyczne i przyrodnicze.

Uwzględniając powyższe, Gmina pragnie wskazać, iż w wyremontowanym budynku Świetlicy utworzona została (…), której przedmiotem działalności jest prowadzenie działań edukacyjnych w zakresie promowania bogactwa przyrodniczego regionu, ukazywania kulturowego związku i tożsamości z regionem, upowszechniania historii regionu. Działania te prowadzone są m.in. poprzez prelekcje, warsztaty, zajęcia edukacyjno-kulturowe i kulinarne oraz wykorzystanie materiałów informacyjno-przyrodniczych. Ponadto, Świetlica wykorzystywana jest na potrzeby organizacji spotkań oraz innych wydarzeń dla lokalnej społeczności i turystów.

W związku z realizacją Projektu Gmina poniosła wydatki, w szczególności na wykonanie opisanych powyżej robót budowlanych oraz zakup wyposażenia związanego z budynkiem Świetlicy.

Ponoszone w ramach Projektu wydatki były dokumentowane wystawianymi na rzecz Gminy przez dostawców/usługodawców fakturami VAT, na których Gmina jest oznaczona jako nabywca przedmiotowych towarów i usług, w tym z podaniem NIP Gminy.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 9, 10 i 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm., dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”) do zadań własnych Gminy należą m.in. sprawy dotyczące kultury, turystyki oraz utrzymania gminnych obiektów. Biorąc pod uwagę wyznaczony przepisami zakres zadań Gminy oraz zakres rzeczowy Projektu (remont budynku Świetlicy na potrzeby utworzenia centrum aktywności kulturalnej wykorzystującego bogactwo historyczne i przyrodnicze regionu) należy wskazać, że realizacja Projektu stanowiła realizację zadań własnych Gminy w rozumieniu ww. ustawy o samorządzie gminnym.

Efekty zrealizowanego Projektu są ogólnodostępne i przeznaczone do użytku niekomercyjnego (tj. działalności innej niż gospodarcza). Służą one nieodpłatnie mieszkańcom Gminy, jak i osobom odwiedzającym Gminę, zgodnie z celami, w których zostały one wykonane - tj. w celu przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu i poprawy warunków życia mieszkańców wsi poprzez ich aktywizację społeczną, jak również promocji turystycznej regionu wykorzystując jego bogactwo historyczne i przyrodnicze. Dodatkowo, zgodnie z § 4 obowiązującego Zarządzenia nr (...) Wójta Gminy (...) z dnia (...) r. w sprawie ustalenia wysokości stawek za najem świetlic wiejskich działających na terenie Gminy (...), wynajem odpłatny nie dotyczy świetlic wiejskich remontowanych ze środków Unii Europejskiej w okresie związania celem projektu.

W związku z powyższym, Gmina nie osiąga jakichkolwiek dochodów z tytułu wykorzystania efektów zrealizowanego Projektu. Gmina nie planuje przy tym w przyszłości zmiany charakteru korzystania ze Świetlicy, w tym jej udostępniania za odpłatnością na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy cywilnoprawnej o podobnym charakterze.

Pytanie

Czy Gmina ma prawo do odliczenia VAT naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług na potrzeby realizacji Projektu?

Państwa stanowisko w sprawie

Gmina nie ma prawa do odliczenia VAT naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług na potrzeby realizacji Projektu.

Zgodnie z ogólną zasadą zawartą w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Z treści tego przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy odliczenia tego dokonuje podatnik VAT, a nabywane przez niego towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (a więc czynności, których następstwem jest określenie zobowiązania podatkowego).

Jak wynika z opisu stanu faktycznego, Świetlica od momentu oddania jej do użytkowania, wykorzystywana jest przez Gminę do wykonywania zadań własnych Gminy w zakresie kultury, turystyki oraz utrzymania gminnych obiektów poprzez realizację celów w jakich zrealizowany został Projekt, tj. przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu i poprawę warunków życia mieszkańców wsi poprzez ich aktywizację społeczną, jak również promocję turystyczną regionu wykorzystując jego bogactwo historyczne i przyrodnicze. Jednocześnie, z uwagi na przeznaczenie Świetlicy na ww. cele, Gmina nie pobiera jakichkolwiek odpłatności z tytułu korzystania z niej przez mieszkańców i osoby odwiedzające Gminę, w konsekwencji czego nie uzyskuje ona żadnych dochodów z tego tytułu. Ponadto, Gmina nie planuje w przyszłości zmiany charakteru korzystania ze Świetlicy, w tym jej udostępniania za odpłatnością na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy cywilnoprawnej o podobnym charakterze.

Biorąc pod uwagę przedstawione powyżej okoliczności faktyczne sprawy należy wskazać, iż w ocenie Gminy sposób wykorzystania Świetlicy ma charakter publicznoprawny (niekomercyjny). W konsekwencji, wskazać należy, iż Świetlica wykorzystywana jest przez Gminę wyłącznie na potrzeby czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Gminy, nie ma ona prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług na potrzeby realizacji Projektu, z tego względu, iż wydatki poniesione na realizację Projektu nie mają związku z wykonywanymi przez Gminę czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT.

Powyższe stanowisko potwierdza także Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacjach indywidualnych wydanych w analogicznych stanach faktycznych, tj. przykładowo w interpretacji z dnia 27 marca 2023 r., znak: 0111-KDIB3-2.4012.175.2023.1.AR, w której Organ wskazał, iż: „Mając na uwadze powołane wcześniej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że w opisanej sytuacji warunki określone w art. 86 ust. 1 ustawy uprawniające do odliczenia podatku naliczonego nie będą spełnione. Jak Państwo bowiem wskazali efekty wykonanych prac nie będą wykorzystywane do świadczenia czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług VAT. Zarówno teraz, jak i po zakończeniu świetlica wiejska będzie ogólnodostępna dla wszystkich użytkowników, a korzystanie z niej będzie odbywać się bezpłatnie. Odpowiadając zatem na postawione we wniosku pytanie, należy zgodzić się z zajętym przez Państwa stanowiskiem w myśl którego nie będziecie mieli Państwo prawa do odliczenia kwoty podatku VAT w związku z realizacją przedmiotowego zadania inwestycyjnego (...)”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Na mocy art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Ponadto, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych regulacji wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Tylko bowiem w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

W świetle art. 6 ust. 1 ww. ustawy:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 9, 10, 15 cyt. ustawy:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy:

9)kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami;

10)kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych;

15)utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych.

Z przedstawionych we wniosku informacji wynika, że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Zrealizowali Państwo projekt pn.: „(...)”. Na jego realizację uzyskali Państwo dofinansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Ponoszone w ramach Projektu wydatki były dokumentowane wystawianymi na Państwa fakturami.

Przedmiotem Projektu był remont budynku świetlicy wiejskiej w miejscowości (...) oraz zakup wyposażenia związanego z budynkiem świetlicy. Podejmowane w ramach Projektu działania miały na celu przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu i poprawę warunków życia mieszkańców wsi poprzez ich aktywizację społeczną. W budynku Świetlicy utworzona została (…), której przedmiotem działalności jest prowadzenie działań edukacyjnych w zakresie promowania bogactwa przyrodniczego regionu, ukazywania kulturowego związku i tożsamości z regionem, upowszechniania historii regionu. Świetlica wykorzystywana jest także na potrzeby organizacji spotkań oraz innych wydarzeń dla lokalnej społeczności i turystów. Wskazali Państwo także, że efekty zrealizowanego Projektu są ogólnodostępne i przeznaczone do użytku niekomercyjnego (tj. działalności innej niż gospodarcza). Służą one nieodpłatnie mieszkańcom Gminy, jak i osobom odwiedzającym Gminę, zgodnie z celami, w których zostały one wykonane.

Nie osiągają Państwo jakichkolwiek dochodów z tytułu wykorzystania efektów zrealizowanego Projektu. Nie planują Państwo w przyszłości zmiany charakteru korzystania ze Świetlicy, w tym jej udostępniania za odpłatnością na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy cywilnoprawnej o podobnym charakterze.

Państwa wątpliwości w tej sprawie dotyczą prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług na potrzeby realizacji Projektu.

Zgodnie z powołanymi powyżej przepisami prawa, odliczenie podatku VAT naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie podstawowy warunek uprawniający do odliczenia podatku VAT naliczonego, jakim jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, nie jest spełniony. Jak wynika z opisu sprawy, efekty wynikające z realizacji Projektu są ogólnodostępne i przeznaczone do użytku niekomercyjnego, tj. działalności innej niż gospodarcza. Świetlica wiejska służy mieszkańcom Gminy do zaspokajania potrzeb społecznych. Nie osiągają Państwo dochodów z tytułu wykorzystania efektów Projektu. Nie planują Państwo także zmiany charakteru korzystania ze Świetlicy w przyszłości. Świetlica nie będzie udostępniana za odpłatnością na podstawie umów najmu, dzierżawy lub innych umów cywilnoprawnych o podobnym charakterze.

Podsumowując, nie mają Państwo prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług na potrzeby realizacji projektu pn.: „(...)”, gdyż nie został spełniony jeden z warunków określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, jakim jest związek nabywanych towarów i usług z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Państwa stanowisko jest zatem prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).