Interpretacja indywidualna z dnia 4 grudnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-1.4012.538.2023.1.KSA
Temat interpretacji
Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
25 października 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 25 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT od towarów i usług zakupionych w celu realizacji projektu pn. „(…)”.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Gmina (dalej zwana Gminą lub Wnioskodawcą) jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (podatnikiem VAT) od dnia 11 września 2006 r.
Od 1 stycznia 2017 r. Gmina stosuje model scentralizowanego rozliczania polegający na wspólnym rozliczaniu podatku VAT ze swoimi jednostkami organizacyjnymi, zgodnie z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości UE z 29 września 2015 r. w sprawie C-276/14 oraz ustawą z dnia 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (Dz. U z 2018 poz. 280), czyli składana jest jedna skonsolidowana deklaracja VAT-7, obejmująca swoim zakresem wszelkie czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (zwanym dalej również podatkiem VAT).
Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego, utworzoną na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (j.t. Dz. U. 2023 poz. 40 z późn. zm.; „ustawa o samorządzie”). Do zadań własnych gminy na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 8 ustawy o samorządzie należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w szczególności obejmują sprawy edukacji publicznej.
Wykonując wskazane wyżej zadania, Gmina działa zarówno w charakterze organu władzy publicznej, jak i na podstawie stosunków o charakterze cywilnoprawnym, stanowiących co do zasady działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT (objętą opodatkowaniem według właściwych stawek VAT, zwolnioną od VAT). Gmina jest organem prowadzącym dla następujących szkół podstawowych:
- Szkoła Podstawowa w (…),
- Szkoła Podstawowa w (…),
- Szkoła Podstawowa w (…),
- Szkoła Podstawowa w (…).
Szkoły wzięły udział w projekcie pn. „(…)” (dalej zwany Projektem). Celem głównym jest (...), stworzenie niezbędnych do nauczania metodą eksperymentu oraz kształtowania właściwych postaw u uczniów, poprzez doposażenie placówek w nowoczesny sprzęt i materiały dydaktyczne.
Utworzone zostały warunki do nauczania przedmiotów przyrodniczych w sposób nowoczesny, zgodny ze współczesnymi standardami nauczania. Dzięki temu zwiększy się zainteresowanie i ciekawość uczniów, co spowoduje wzrost zainteresowania nauką tych przedmiotów. Nowoczesne pracownie zapewnią wyższy poziom przygotowania uczniów do egzaminów.
W ramach Projektu dla każdej ze szkół Gmina zakupiła:
1.Program (...),
2.Krzesła,
3.Ławki,
4.Biurka,
5.Gabloty,
6.Statywy (...),
7.Wirtualne laboratoria przyrodnicze chemia,
8.Wirtualne laboratoria przyrodnicze fizyka,
9.Interaktywne plansze chemia,
10.Interaktywne plansze fizyka,
11.(...) czujników chemia,
12.(...) czujników fizyka,
13.Chemia i fizyka zbiór zadań,
14.Statyw (...),
15.Wirtualne laboratoria przyrodnicze biologia,
16.Interaktywne plansze biologia,
17.Interaktywne plansze geografia,
18.Wirtualne laboratoria przyrodnicze geografia,
19.Multimedialny atlas do przyrody – polska,
20.Multimedialny atlas do przyrody – świat,
21.Atlasy biologia,
22.Atlasy geografia,
23.Mikroskop cyfrowy,
24.Tkanki człowieka – preparat,
25.Zestaw preparatów biologicznych,
26. (...) Monitory (...),
27.Zestaw czujników biologia.
Łączny koszt powyższego wyposażenia dla czterech szkół wyniósł (…) zł ((…) zł na jedną szkołę).
Poza powyższymi kosztami Gmina poniosła wydatki na studium wykonalności Projektu w wysokości (…) zł (dofinansowanie (…) zł, środki własne (…) zł) oraz na promocję Projektu w wysokości (…) zł (środki niekwalifikowalne).
Faktury nabycia wystawiane są na Gminę z wyszczególnieniem poszczególnych szkół.
Wnioskodawca stara się o dofinansowanie ww. Projektu ze środków pochodzących z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…) na lata 2014-2020 współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Osi Priorytetowej 9 – „Dostęp do wysokiej jakości usług publicznych” Działania 9.3 – „Infrastruktura edukacyjna” Poddziałania 9.3.4 - „Infrastruktura edukacji ogólnokształcącej". Wartość Projektu wyniesie łącznie (…) zł ((…) zł – (…) zł = (…) zł). Dofinansowanie z publicznych środków zewnętrznych to wartość o wysokości (…) zł, tj. 82,99% wartości Projektu. Wkład własny Gminy to wartość w wysokości (…) zł, tj. 17,01% wartości Projektu.
Wnioskodawcą, realizatorem Projektu i właścicielem jego rezultatów jest Gmina.
Do wniosku o płatność potrzebna jest indywidualna interpretacja prawa podatkowego, która rozstrzygnie możliwość lub brak możliwości prawa do odliczenia częściowego lub w całości podatku VAT naliczonego. Jest to ważne ze względu na kwalifikowalność podatku VAT lub niekwalifikowalność przy dofinansowaniu.
Ww. pomoce naukowe służą i będą służyły wykonywaniu zadania własnego Gminy w zakresie edukacji publicznej. Będą służyć do nieodpłatnego użytku nauczycieli i uczniów w związku z nauczaniem przedmiotów przyrodniczych. Zakupione materiały dydaktyczne nie będą przedmiotem umów najmu, dzierżaw oraz innych umów cywilnoprawnych. Inwestycje nie będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Zrealizowany Projekt nie będzie służył działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. jedn.: Dz. U. z 2023 poz. 1570 ze zm.) - zwana dalej również ustawą o VAT. Jest to realizacja zadania własnego Gminy celem zaspokojenia zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie edukacji publicznej. Gmina nie wystąpi w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. Efekt Projektu będzie służył do wykonywania czynności niepodlegających ustawie o podatku VAT.
Pytanie
Czy Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego - w całości lub w części - od zakupów towarów i usług dotyczącego realizacji ww. Projektu?
Państwa stanowisko w sprawie
W ocenie Wnioskodawcy, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym Gmina nie jest uprawniona do odliczenia kwoty podatku naliczonego, związanego z realizacją Projektu.
Wnioskodawca stoi na stanowisku, że nie ma możliwości w całości lub w części odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach zakupów dotyczących projektu pn. „(…)”.
Art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Z przytoczonego przepisu wynika, iż jakiekolwiek prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje tylko w takim zakresie w jakim zakupy przyczyniają się do wykonywania czynności opodatkowanych. Efekt Projektu nie będzie służył do wykonywania czynności opodatkowanych w żadnym zakresie.
Wnioskodawca również nie będzie mógł skorzystać z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego na podstawie ust. 2a art. 86 ustawy o podatku VAT, który stanowi, że w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej "sposobem określenia proporcji". (...). Realizowany Projekt będzie służył tylko czynnościom niepodlegającym ustawie o podatku VAT.
Art. 90 ust. 1 ustawy o podatku VAT stanowi, iż w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
Wytworzony efekt Projektu nie będzie wykorzystywany do czynności, w związku z którymi choćby w części przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Dlatego też ten przepis nie daje możliwości ze skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego.
Reasumując, Gmina nie ma możliwości odliczenia podatku VAT od zakupów poczynionych do realizacji projektu pn. „(…)”.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Główne zasady odliczenia podatku VAT zostały przedstawione w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.):
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a) nabycia towarów i usług,
b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.
Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.
Art. 15 ust. 1 ustawy o VAT wskazuje, kto jest podatnikiem VAT:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Art. 15 ust. 2 ustawy o VAT stanowi:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Art. 15 ust. 6 ustawy o VAT brzmi:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.
Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.
W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:
- podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz
- podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.
Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):
Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Art. 7 ust. 1 pkt 8 ustawy o samorządzie gminnym stanowi, że:
Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy edukacji publicznej.
Jak wynika z opisu sprawy realizują Państwo projekt pn. „(…)” dla czterech szkół podstawowych – w (…), (…), (…) i (…). Głównym celem projektu jest (...), stworzenie niezbędnych warunków do nauczania metodą eksperymentu oraz kształtowania właściwych postaw u uczniów poprzez doposażenie placówek w nowoczesny sprzęt i materiały dydaktyczne.
Działają Państwo zarówno w charakterze organu władzy publicznej, jak i na podstawie stosunków o charakterze cywilnoprawnym, stanowiących co do zasady działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT. Starają się Państwo o dofinansowanie Projektu ze środków pochodzących z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…) na lata 2014-2020 współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Są Państwo realizatorem Projektu oraz właścicielem jego rezultatów. Faktury za towary zakupione w celu wykonania przedsięwzięcia są wystawiane na Państwa z wyszczególnieniem poszczególnych szkół. Wyszczególnione wyżej wydatki poniesione w celu realizacji projektu służą i będą służyły wykonywaniu zadania własnego w zakresie edukacji publicznej. Będą przeznaczone do nieodpłatnego użytku nauczycieli i uczniów w związku z nauczaniem przedmiotów przyrodniczych. Zakupione materiały dydaktyczne nie będą przedmiotem umów najmu, dzierżaw oraz innych umów cywilnoprawnych. Inwestycje nie będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.
Państwa wątpliwości dotyczą możliwości odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupu towarów i usług nabywanych w celu realizacji Projektu.
Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Zasada ta wyłącza tym samym możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które są wykorzystywane do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu.
Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku, jest związek nabywanych towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.
W analizowanej sprawie nie zostanie spełniona podstawowa przesłanka warunkująca prawo do odliczenia podatku naliczonego bowiem wydatki, które Państwo poniosą w związku z realizacją ww. projektu nie będą związane z wykonywanymi przez Państwa czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Podsumowując, nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupów towarów i usług dotyczących realizacji projektu pn. „(…)”.
Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).