Brak prawa do odliczenia podatku z tytułu poniesionych wydatków w związku z realizacją projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 listopada 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 17 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku z tytułu poniesionych wydatków w związku z realizacją projektu pn. „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (…) (dalej: Gmina lub Wnioskodawca) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT).

Gmina zamierza zrealizować w 2023 r. operację pn. „(…)” (dalej: Projekt). Projekt będzie polegać na demontażu starych urządzeń i montażu nowych. (...) położony jest na działce nr (...), położonej w okolicy parku miejskiego. Teren (...) objęty jest miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Większą część działki stanowi (...), pozostałą część działki stanowi teren utwardzony ażurowymi płytami betonowymi. Teren (...) jest ogrodzony i oświetlony. Przebudowa (...) polegać będzie na:

a)demontażu istniejących urządzeń (...),

b)naprawie ubytków w nawierzchni betonowej (...) powstałych po demontażu istniejących urządzeń,

c)montażu nowych urządzeń (...),

d)uporządkowaniu terenu.

Przeznaczenie i program użytkowy obiektu nie ulegną zmianie. Obiekt w dalszym ciągu będzie służył lokalnej społeczności do celów rekreacji. Modernizacja ma na celu unowocześnienie obiektu poprzez wymianę starych zużytych urządzeń na nowe. W chwili obecnej obiekt, ze względu na swój stan, wyłączony jest z użytkowania. Obiekt będzie dostępny dla osób niepełnosprawnych, w tym dla poruszających się na wózkach inwalidzkich.

Faktury VAT dokumentujące wydatki związane z realizacją Projektu wystawione zostały/zostaną na Gminę (z NIP Gminy).

Przebudowany w ramach Projektu obiekt będzie miał charakter ogólnodostępny tzn. będzie służył lokalnej społeczności. Korzystanie z obiektu nie będzie się wiązało z pobieraniem przez Gminę jakichkolwiek opłat, będzie bezpłatne. Zdaniem Gminy wydatki poniesione w ramach Projektu są związane z wykonywaniem przez Gminę czynności niepodlegających VAT (z działaniem Gminy jako organu władzy publicznej w ramach reżimu publiczno-prawnego). Gmina w związku z realizacją Projektu jej zdaniem, wykonuje zadania własne w zakresie kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt. 10 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym.

Pytanie

Czy w związku z realizacją Projektu Gmina będzie miała prawo do odliczenia VAT naliczonego?

Państwa stanowisko w sprawie

W związku z realizacją Projektu Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia VAT naliczonego.

Uzasadnienie stanowiska Gminy

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Jednocześnie, w świetle art. 15 ust. 6 cyt. ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z kolei w świetle art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podlegają:

1)odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2)eksport towarów;

3)import towarów na terytorium kraju;

4)wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5)wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez dostawę towarów zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1)przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;

2)wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;

3)wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;

4)wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;

5)ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;

6)oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;

7)zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Z kolei jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1)przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2)wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Ponadto, art. 8 ust. 2 ww. ustawy wskazuje, że za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1)użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2)nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W ocenie Gminy, w analizowanej sytuacji Gmina w związku z realizacją Projektu wykonuje zadania własne w zakresie kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Po zakończeniu inwestycji, infrastruktura opisana we wniosku będzie ogólnodostępna i nie będzie służyła Gminie do wykonywania jakichkolwiek czynności opodatkowanych VAT – będzie wykorzystywana do czynności nieodpłatnych. Podejmowane przez Gminę czynności w postaci nieodpłatnego udostępniania obiektu opisanego we wniosku są przejawem działania Gminy jako organu władzy publicznej w ramach reżimu publicznoprawnego.

Zdaniem Gminy nieodpłatne udostępnianie (...) na cele rekreacyjne nie stanowi działalności gospodarczej, a Gmina z tego tytułu nie powinna być traktowana jako podatnik VAT.

Jak stanowi art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z pewnymi zastrzeżeniami. Dodatkowo, art. 88 ustawy o VAT, określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z powyższego wynika zatem, że możliwe jest dokonanie odliczenia VAT od dokonywanych wydatków wówczas, gdy łącznie spełnione są następujące przesłanki:

• wydatek ponoszony jest przez podatnika,
• wydatek jest związany z dokonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi VAT,
• nie ma zastosowania art. 88 ustawy o VAT.

Tym samym, nie jest możliwe dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT.

Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że w analizowanej sytuacji Gmina nie występuje w charakterze podatnika VAT. Jednostki samorządu terytorialnego zasadniczo nie działają jako podatnicy VAT, z wyjątkiem czynności wykonywanych na podstawie zawieranych umów cywilnoprawnych. Realizując Projekt Gmina wykonuje w ramach reżimu publicznoprawnego zadania własne w zakresie w szczególności rekreacji, o których mowa w ustawie o samorządzie gminnym.

Gmina nie będzie wykorzystywała wydatków na Projekt do żadnych odpłatnych czynności.

W konsekwencji, należy stwierdzić, że w świetle art. 86 ust. 1 w zw. z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT od wydatków ponoszonych w ramach Projektu.

Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w wydawanych interpretacjach indywidualnych. Przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 26 listopada 2020 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.550.2020.1.JJ, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że „rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez podatnika VAT do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie jest spełniony, ponieważ z okoliczności sprawy nie wynika, że towary i usługi nabywane w ramach realizowanego zadania są wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. W związku z powyższym, Zainteresowany nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wydatkami ponoszonymi z tytułu realizacji ww. Projektu”.

Podobne stanowisko zostało wyrażone w interpretacji indywidualnej z 5 marca 2019 r., sygn. 0115-KDIT1-2.4012.45.2019.1.AP, w której wskazano, iż „Analiza przedstawionego stanu faktycznego oraz treści przywołanych przepisów prawa podatkowego prowadzi do stwierdzenia, że warunek, o którym mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług nie został spełniony, skoro - jak wynika z wniosku - planowana inwestycja nie będzie związana z czynnościami opodatkowanymi. W konsekwencji Gminie nie przysługuje, prawo do odliczenia podatku naliczonego”.

Analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane w interpretacji indywidualnej z 22 listopada 2022 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.563.2022.1.ALN, w której stwierdzono, że „Przy tak przedstawionym opisie sprawy nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki poniesione w związku z przebudową boiska, ponieważ przy realizacji opisanego projektu nie występują Państwo w charakterze podatnika VAT. Jak bowiem wskazaliście Państwo inwestycję realizujecie w ramach zadań własnych, które wynikają z art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy o samorządzie gminnym. Projekt dotyczy przebudowy boiska, które udostępniliście Państwo (…) celem zarządzania i administrowania tym obiektem. Za zarządzanie i administrowanie boiskiem nie pobieracie żadnych opłat, więc nie generujecie z tego tytułu dochodów. Nie rozpoczęliście Państwo żadnej działalności gospodarczej w związku z tą inwestycją.

Zatem nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. (...)”.

Podobnie wypowiedział się Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 3 kwietnia 2023 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.52.2023.1.KK, w której uznał, że „Mając zatem na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz okoliczności sprawy, stwierdzić należy, że nie będziecie mieli Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków związanych z budową placu zabaw w ramach operacji pn. "(…)". Wynika to z faktu, że w analizowanym przypadku nie są spełnione - wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy – przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego, ponieważ wskazane we wniosku zadanie będziecie Państwo realizować w ramach przydzielonych ustawą o samorządzie gminnym zadań własnych, zatem w odniesieniu do zadania nie będziecie występować w charakterze podatnika VAT.

Ponadto efekty powstałe w ramach ww. zadania nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług”. Podsumowując, Gmina jest zdania, że nie będzie Jej przysługiwało prawo do odliczenia VAT od ponoszonych na Projekt wydatków.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiliście Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczenia podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą. W świetle tego przepisu:

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a więc takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto, ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały zdefiniowane w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

 Działalność gospodarcza, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy:

A zatem jednostki samorządu terytorialnego nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te będą natomiast podatnikami VAT w przypadku wykonywanych przez nie czynności które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 powołanej ustawy o samorządzie gminnym:

Katalog zadań własnych gminy został określony w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy o samorządzie gminnym:

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu poniesionych wydatków w związku z realizacją projektu pn. „(…)”.

Jak wyżej wskazano, w myśl art. 86 ust. 1 ustawy w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje zatem wówczas, gdy zostaną spełnione dwa warunki: odliczenia tego dokonuje czynny podatnik podatku VAT, a nabyte towary i usługi, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Odnosząc powyższe do okoliczności niniejszej sprawy, należy wskazać, że warunki o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy nie będą spełnione. Realizowany projekt jest wykonywany przez Gminę w ramach zadań własnych, a ponoszone z tego tytułu wydatki na towary i usługi nabyte w ramach projektu nie będą wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Mając na względzie powyższe stwierdzić należy, że w odniesieniu do realizacji projektu pn. „(…)”, nie będzie Państwu przysługiwać prawo do odliczenia kwoty podatku VAT naliczonego z tytułu poniesionych wydatków, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).