Zwolnienieod podatku VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy Usług Dodatkowych.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy Usług Dodatkowych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 sierpnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 21 sierpnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy Usług Dodatkowych.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

T. (dalej jako „T” lub „Spółka”) z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością wpisaną na listę brokerów ubezpieczeniowych, posiadającą zezwolenie na wykonywanie działalności brokerskiej w zakresie ubezpieczeń (…). Spółka wykonuje działalność pośrednictwa ubezpieczeniowego w rozumieniu ustawy z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1111). Spółka w ramach prowadzonej działalności zawiera z innymi brokerami ubezpieczeniowymi umowy o współpracy. W zakresie podejmowanej współpracy, Spółka oraz inny broker ubezpieczeniowy badają potrzeby klienta w zakresie ubezpieczeń oraz polecają sobie wzajemnie klientów, z którymi współpracują lub będą współpracować w przyszłości. W stosunku do poleconego klienta, strony umowy o współpracy występują jako partnerzy, co oznacza, iż mogą wzajemnie polecać swoje usługi oraz mogą wspólnie odbywać spotkania z klientami. W myśl zawieranych umów o współpracy, przy pracach nad przygotowaniem i wdrożeniem programu dla poleconego klienta ustalany jest podział prac pomiędzy Spółką a innym brokerem ubezpieczeniowym. W ramach przedmiotowego podziału prac: - Spółka świadczy usługi w zakresie programu ubezpieczeniowego w obszarze kredytu kupieckiego, - drugi broker świadczy usługi w zakresie pozostałych linii ubezpieczeniowych. Niezależnie od wskazanego powyżej podziału prac pomiędzy Spółką, a drugim brokerem, Spółka świadczy również usługi polegające na doradzaniu, proponowaniu lub wykonywaniu innych czynności przygotowawczych zmierzających do zawarcia umów ubezpieczenia, w tym m.in. na przedstawianie klientom i potencjalnym klientom oferty obsługi brokerskiej drugiego brokera, zbieranie informacji o zapotrzebowaniu na usługi ubezpieczeniowe (jaki przedmiot i zakres ubezpieczenia ich interesuje), organizowanie spotkań pomiędzy drugim brokerem a klientem, kontaktowanie klienta z drugim brokerem (dalej określane jako: Usługi Dodatkowe). Pozostałe usługi doradztwa ubezpieczeniowego w ramach linii ubezpieczeniowych innych niż kredyt kupiecki świadczone są przez drugiego brokera. Strony umowy o współpracy zobowiązane są wykonywać wszelkie czynności dla poleconego klienta zgodnie z treścią udzielonych pełnomocnictw dla każdej ze stron w ramach konkretnych linii ubezpieczeń. Każda ze stron otrzymuje odrębne pełnomocnictwo. W ramach zawieranej umowy o współpracy, Spółka oraz drugi broker ubezpieczeniowy w miarę możliwości udostępniają sobie wzajemnie posiadane informacje o polecanym kliencie w zakresie koniecznym do realizacji usług. W związku z tym, że każda ze stron posiada odrębne pełnomocnictwo do konkretnych linii ubezpieczenia, również kurtaż (wynagrodzenie) jest wypłacane oddzielnie dla Spółki i dla drugiego brokera z tytułu danej linii ubezpieczenia. Kurtaż wypłacany jest przez zakład ubezpieczeń. Na podstawie umowy o współpracy między Spółką, a drugim brokerem kurtaż otrzymany przez jedną ze stron podlega podziałowi zgodnie z umową o współpracy. Wynika to z faktu, iż w ramach umowy o współpracy Spółka świadczy Usługi Dodatkowe, będące usługami dystrybucji ubezpieczeń w rozumieniu art. 4 ust. 1 Ustawy o dystrybucji ubezpieczeń.

W uzupełnieniu do wniosku wskazano, że:

                1) Na czyją rzecz świadczą Państwo Usługi Dodatkowe?

Spółka, jako podmiot działający w branży ubezpieczeniowej oraz prowadzący działalność gospodarczą w zakresie usług brokerskich, świadczy Usługi Dodatkowe na rzecz jej Klientów, zarówno już pozyskanych, jak i potencjalnych.

Należy przy tym wskazać, że Usługi Dodatkowe świadczone są we współpracy z innym brokerem ubezpieczeniowym na podstawie umowy, której przedmiotem jest wzajemne (tj. między Wnioskodawcą a innym brokerem) polecanie sobie Klientów. Każdy broker realizuje czynności na rzecz Klienta zgodnie ze swoją specjalizacją. Spółka świadczy usługę brokerską w zakresie kredytu kupieckiego, a inny broker np. w zakresie linii majątkowych i ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej (OC), czy w zakresie linii życiowych). Wyjaśnienia wymaga, że niekiedy rola Wnioskodawcy polega na przekazaniu innemu brokerowi kontaktu do Klienta, a zakres udziału przedstawicieli Wnioskodawcy kształtuje się w sposób zróżnicowany, tzn. nie zawsze uczestniczą oni w spotkaniu z klientem (może się zdarzyć, że uczestniczą albo współprowadzą takie spotkanie), jeśli dotyczy ono ubezpieczeń w zakresie innym niż kredyt kupiecki. Niekiedy Wnioskodawca (ściślej mówiąc jego przedstawiciele - osoby fizyczne) są uwzględniani w korespondencji dotyczącej innej linii ubezpieczenia, niż ta, w której specjalizuje się Spółka. Jakkolwiek w zakresie czynności związanych z tą inną linią ubezpieczenia, odpowiedzialnym jest drugi (polecony) broker, to cały proces, którego uczestnikiem jest również Spółka w ramach świadczenia Usług Dodatkowych, zmierza do zawarcia umowy ubezpieczenia zgodnej z oczekiwaniami Klienta, zatem również Usługi Dodatkowe świadczone są przez Wnioskodawcę na rzecz Klienta.

                2) Kto jest Zleceniodawcą Usług Dodatkowych?

W przypadku Usług Dodatkowych trudno mówić wprost o Zleceniodawcy tych Usług. Spółka realizuje bowiem Usługi Dodatkowe w ramach usług świadczonych na rzecz Klientów, których istotą jest dążenie do zawarcia umowy ubezpieczenia. Można zatem w tym sensie stwierdzić, że w sposób dorozumiany Zleceniodawcą tych Usług jest Klient, tj. podmiot / osoba zainteresowana zawarciem umowy ubezpieczenia z zakładem ubezpieczeń. Niemniej kwestia ta nie jest wprost objęta treścią pełnomocnictwa, którego Klient udziela Wnioskodawcy.

                3) Czy Usługi Dodatkowe są związane wyłącznie z drugim brokerem?

Usługi Dodatkowe nie są związane wyłącznie z drugim brokerem, ponieważ świadczone są na rzecz Klienta, a relacje, które Spółka nawiązuje z drugim brokerem, służą wyłącznie świadczeniu na rzecz Klienta usług, których celem jest doprowadzenie do zawarcia umowy ubezpieczenia. Bez Klienta, na rzecz którego Spółka świadczy usługi, Usługi Dodatkowe nie mają racji bytu względem drugiego brokera, z którym współpracuje Spółka. Czynności wykonywane wobec drugiego brokera w ramach Usług Dodatkowych są nierozerwalnie związane z usługą świadczoną na rzecz Klienta.

                4) Jeżeli Usługi Dodatkowe nie są związane wyłącznie z drugim brokerem należy wskazać, które Usługi Dodatkowe związane są z drugim brokerem, a które nie są z nim związane?

Całokształt Usług Dodatkowych jest ściśle powiązany ze świadczonymi na rzecz Klienta usługami, które zmierzają do zawarcia umowy ubezpieczenia. Usługi Dodatkowe (w tym realizowana w ich ramach współpraca z drugim brokerem) służą wyłącznie realizacji czynności brokerskich zmierzających do zawarcia umowy ubezpieczenia.

                5) Czy Usługi Dodatkowe mają doprowadzić do zawarcia Umowy pomiędzy klientem a Zleceniodawcą?

Usługi Dodatkowe świadczone przez Spółkę mają doprowadzić do udzielenia przez Klienta pełnomocnictwa/zlecenia brokerskiego na rzecz drugiego brokera, który w ramach własnej specjalizacji (innej linii ubezpieczeniowej niż kredyt kupiecki) prowadzi czynności dystrybucji ubezpieczeń zmierzające do zawarcia umowy ubezpieczenia pomiędzy Klientem a Zakładem Ubezpieczeń. Usługi Dodatkowe świadczone przez Spółkę są wyrazem współdziałania z drugim brokerem dla zapewnienia Klientowi kompleksowej obsługi brokerskiej w zakresie linii ubezpieczeniowych zgodnych z potrzebami Klienta.

                6) Czy z tytułu świadczenia Usług Dodatkowych otrzymują Państwo wynagrodzenie od drugiego brokera?

Z tytułu świadczenia Usług Dodatkowych Wnioskodawca nie otrzymuje wynagrodzenia od drugiego brokera. Należy jednak doprecyzować, że w związku z Usługami Dodatkowymi Spółka dokonuje z drugim brokerem rozliczenia finansowego. Polega ono na tym, że jeśli drugi broker uplasuje umowę ubezpieczenia (tzn. dojdzie do zawarcia umowy ubezpieczenia za pośrednictwem drugiego brokera), to ten drugi broker nabywa prawo do wynagrodzenia od zakładu ubezpieczeń (tzw. kurtażu brokerskiego). Kurtaż brokerski, który zakład ubezpieczeń wypłaca brokerowi stanowi podstawę do rozliczenia pomiędzy drugim brokerem a Wnioskodawcą. Należy podkreślić, że rozliczenie to jest ściśle powiązane z usługą brokerską, której celem jest doprowadzenie do zawarcia umowy ubezpieczenia. Jeśli bowiem nie ma zawartej umowy ubezpieczenia, to nie ma kurtażu brokerskiego, a tym samym, drugi broker nie wypłaci Wnioskodawcy żadnych kwot pieniężnych.

                7) Czy Usługi Dodatkowe są wynagradzane przez zakład ubezpieczeń?

Zakład ubezpieczeń wynagradza Spółkę jako brokera ubezpieczeniowego wyłącznie w formie kurtażu wypłacanego jako procent od składki uiszczonej przez klienta z tytułu doprowadzenia do zawarcia umowy ubezpieczenia. Wnioskodawca nie otrzymuje od zakładu ubezpieczeń osobnego wynagrodzenia za Usługi Dodatkowe.

                8) Za jakie czynności otrzymują Państwo wynagrodzenie od zakładu ubezpieczeń?

Zakład ubezpieczeń wypłaca Spółce wynagrodzenie za doprowadzenie do zawarcia umowy ubezpieczenia jako kurtaż stanowiący procent od składki uiszczanej przez klienta z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia. Wnioskodawca otrzyma wynagrodzenie od zakładu ubezpieczeń za doprowadzenie do zawarcia umowy ubezpieczenia. W związku ze specjalizacją Wnioskodawcy w zakresie ubezpieczenia kredytu kupieckiego, Spółka otrzyma wprost wynagrodzenie z tego tytułu. Klienci Spółki mają potrzeby ubezpieczeniowe w innych liniach, np. w ubezpieczeniu majątku, ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej (OC), itp. Spółka nie specjalizuje się w innych liniach ubezpieczeniowych, dlatego w ramach Usług Dodatkowych współdziała z drugim brokerem. Drugi broker, który doprowadzi do zawarcia umowy ubezpieczenia w ramach linii majątkowej lub OC otrzyma wynagrodzenie od zakładu ubezpieczeń (kurtaż brokerski).

                9) Za jakie czynności otrzymuje wynagrodzenie drugi broker?

Relacja pomiędzy Spółką a drugim brokerem jest dwustronna. Oznacza to, że Wnioskodawca wprowadza (tj. umożliwia nawiązanie relacji, kojarzy z klientem, przekazuje kontakt do niego, czego docelowym następstwem jest zawarcie umowy ubezpieczenia) drugiego brokera do swoich Klientów a jednocześnie, drugi broker wprowadza Spółkę do swoich Klientów.

Przykładowo, drugi broker poleca usługi Wnioskodawcy jako podmiotu profesjonalnego, specjalizującego się w aranżacji ubezpieczeń kredytu kupieckiego. Za realizację Usług Dodatkowych, tj. współdziałanie w doprowadzeniu do zawarcia umowy ubezpieczenia przez Klienta, Wnioskodawca oddaje drugiemu brokerowi określony w umowie między Wnioskodawcą i a drugim brokerem procent od kurtażu płaconego Spółce przez zakład ubezpieczeń, z którym polecony klient zawarł za pośrednictwem Spółki umowę ubezpieczenia. Wynagrodzenie w postaci podziału z kurtażu należne jest drugiemu brokerowi jedynie, gdy Wnioskodawca uplasuje, tj. doprowadzi do jej zawarcia, umowę ubezpieczenia dla Klienta poleconego przez drugiego brokera. Analogicznie, wynagrodzenie w postaci podziału kurtażu dla Spółki od drugiego brokera jest należne Spółce tylko wtedy, gdy drugi broker uplasuje umowę ubezpieczenia dla Klienta, którego Spółka jemu poleciła.

              10) Czy wynagrodzenie otrzymywane od zakładu jest uzależnione od ilości zawartych umów?

Nie, wynagrodzenie otrzymywane od zakładu ubezpieczeń nie jest uzależnione od ilości zawartych umów, aczkolwiek niewątpliwie czynności, za które Spółka otrzymuje przedmiotowe wynagrodzenie, służą zawieraniu umów ubezpieczenia i jedynie w tym sensie wynagrodzenie otrzymywane przez Spółkę powiązane jest z zawieranymi umowami ubezpieczenia.

              11) Czy celem Państwa w ramach Dodatkowych Usług jest uczynienie wszystkiego, co możliwe, aby dwie strony zawarły umowę (a Państwo nie mają żadnego interesu w zakresie treści umowy) i w czym się to przejawia?

Celem działań Spółki, wykonywanych w ramach prowadzonej działalności, w tym również w ramach Usług Dodatkowych, jest wspieranie Klienta jako podmiotu poszukującego ochrony ubezpieczeniowej w zawarciu umowy ubezpieczenia zgodnej z jego potrzebami. Interes Spółki przejawia się w tym, by umowa ubezpieczenia zawierana przez Klienta w optymalnym zakresie chroniła Klienta. Broker ubezpieczeniowy na rynku ubezpieczeniowym reprezentuje wyłącznie Klienta, Zakład Ubezpieczeń nie jest Klientem brokera ubezpieczeniowego. Stronami umowy ubezpieczenia są Klient i zakład ubezpieczeń, zatem to te podmioty mają interes w treści umowy.

Celem Usług Dodatkowych jest wspieranie Klienta i drugiego brokera w zawarciu dla Klienta umowy ubezpieczenia adekwatnej do jego potrzeb i oczekiwań. Zarówno Spółka, jak i drugi broker, którego Spółka wprowadza do Klienta są podmiotami profesjonalnymi, które doskonale rozumieją swoje obowiązki wynikające z wykonywania pracy brokera ubezpieczeniowego, w tym przede wszystkim z realizacji ustawy o dystrybucji ubezpieczeń, jak i zachowania wysokich wartości etycznych. Istotą pracy Spółki, niezależnie od tego, czy realizuje ona czynności związane ściśle ze swoją specjalizacją (kredyt kupiecki), czy też wykonuje czynności wspierające zawarcie innych umów ubezpieczenia z drugim brokerem (inne linie ubezpieczeniowe) jest szeroko pojęty interes Klienta. Odpowiadając wprost na pytanie nr 11 można stwierdzić, że celem Spółki w ramach Usług Dodatkowych jest uczynienie wszystkiego co możliwe, aby zawarta przez Klienta umowa ubezpieczenia była adekwatna do potrzeb i wymagań Klienta.

              12) Od czego uzależnione jest Państwa wynagrodzenie otrzymane od drugiego brokera?

Zgodnie z odpowiedzią udzieloną w pkt 6 Spółka pragnie wyjaśnić, że nie otrzymuje od drugiego brokera wynagrodzenia, lecz dokonuje z nim rozliczenia finansowego na zasadach opisanych w pkt 6. Jeśli drugi broker uplasuje umowę ubezpieczenia (tzn. dojdzie do zawarcia umowy ubezpieczenia za pośrednictwem drugiego brokera), to ten drugi broker nabywa prawo do wynagrodzenia od zakładu ubezpieczeń (tzw. kurtażu brokerskiego). Kurtaż brokerski, który zakład ubezpieczeń wypłaca brokerowi stanowi podstawę do rozliczenia finansowego pomiędzy drugim brokerem a Wnioskodawcą. Jego wysokość jest zatem uzależniona jest od tego, czy drugi broker doprowadzi u Klienta poleconego przez Spółkę do zawarcia umowy ubezpieczenia w liniach, w których nie obsługuje Spółka w ramach swoich kompetencji zawodowych.

Podkreślenia wymaga bowiem, że Spółka specjalizuje się w świadczeniu usług brokerskich w liniach kredytu kupieckiego. Aby zapewnić najwyższy poziom serwisu brokerskiego Spółka poleca klientom innych brokerów którzy specjalizują się innych liniach ubezpieczeń niż świadczone przez Spółkę. Mając na uwadze, iż zakres usług ubezpieczeniowych ma obszerny i różnorodny charakter Wnioskodawca rekomenduje pośredników (innych brokerów ubezpieczeniowych), który są w stanie dostarczyć serwis brokerski w swoich liniach biznesowych (tj. w liniach biznesowych dotyczących ubezpieczeń, w których się specjalizują).

Pytania w zakresie podatku od towarów i usług

Czy czynności Spółki określone w zdarzeniu przyszłym oznaczonym we wniosku jako Usługi Dodatkowe będą podlegały zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.)?

Państwa stanowisko w sprawie

Oznaczone w zdarzeniu przyszłym Usługi Dodatkowe są świadczone przez Spółkę na podstawie zawieranych umów o współpracy z drugim brokerem. Usługi Dodatkowe są usługami dystrybucji ubezpieczeń, w związku z czym podlegają zwolnieniu od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm), zwanej dalej Ustawą. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do art. 7 ust. 1 Ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W myśl zaś art. 8 ust. 1 Ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 Ustawy, zwolnieniu od podatku podlegają usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji. Przepis ten jest implementacją przepisu art. 135 ust. 1 lit. a dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L nr 347 z 11.12.2006, s. 1, z późn. zm.), w myśl którego państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych. Ustawa nie zawiera definicji pojęcia „usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych”. Mając powyższe na uwadze, należy odwołać się do ustawy z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń. Na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 14 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń, pośrednictwo ubezpieczeniowe to wykonywanie dystrybucji ubezpieczeń lub dystrybucji reasekuracji przez pośredników ubezpieczeniowych. Stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń, pośrednikiem ubezpieczeniowym jest agent ubezpieczeniowy, agent oferujący ubezpieczenia uzupełniające, broker ubezpieczeniowy oraz broker reasekuracyjny, którzy wykonują dystrybucję ubezpieczeń albo dystrybucję reasekuracji za wynagrodzeniem. W świetle zaś art. 3 ust. 1 pkt 8 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń, dystrybutorem ubezpieczeń jest zakład ubezpieczeń, agent ubezpieczeniowy, agent oferujący ubezpieczenia uzupełniające lub broker ubezpieczeniowy. Dystrybucją ubezpieczeń jest działalność wykonywana wyłącznie przez dystrybutora ubezpieczeń polegającą na: 1) doradzaniu, proponowaniu lub wykonywaniu innych czynności przygotowawczych zmierzających do zawarcia umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych; 2) zawieraniu umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych w imieniu zakładu ubezpieczeń, w imieniu lub na rzecz klienta albo bezpośrednio przez zakład ubezpieczeń; 3) udzielaniu pomocy przez pośrednika ubezpieczeniowego w administrowaniu umowami ubezpieczenia lub umowami gwarancji ubezpieczeniowych i ich wykonywaniu, także w sprawach o odszkodowanie lub świadczenie (art. 4 ust. 1 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń). Zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń, dystrybucja ubezpieczeń polega również na udzielaniu informacji dotyczących jednej lub większej liczby umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych na podstawie kryteriów wybranych przez klienta za pośrednictwem stron internetowych lub innych mediów oraz opracowywaniu rankingu produktów ubezpieczeniowych obejmującego porównanie cen i produktów lub składek z tytułu umowy ubezpieczenia lub umowy gwarancji ubezpieczeniowej, w przypadku gdy klient jest w stanie pośrednio lub bezpośrednio zawrzeć umowę ubezpieczenia lub umowę gwarancji ubezpieczeniowej za pośrednictwem stron internetowych lub innych mediów.

W ocenie Spółki, przedmiotowe usługi (Usługi Dodatkowe) świadczone przez Spółkę w ramach zawieranych umów o współpracy z innymi brokerami ubezpieczeniowymi mieszczą się w definicji pośrednictwa ubezpieczeniowego (spełniając warunek podmiotowy i przedmiotowy), w związku z czym korzystają oraz będą korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 Ustawy. Jak wskazano wyżej, pośrednictwo ubezpieczeniowe to wykonywanie dystrybucji ubezpieczeń lub dystrybucji reasekuracji przez pośredników ubezpieczeniowych, w tym brokerów ubezpieczeniowych. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 5, brokerem ubezpieczeniowym jest osoba fizyczna albo osoba prawna, posiadająca wydane przez organ nadzoru zezwolenie na wykonywanie działalności brokerskiej w zakresie ubezpieczeń, wpisana do rejestru brokerów. Spółka posiada zezwolenie na wykonywania działalności brokerskiej w zakresie ubezpieczeń, jest wpisana do rejestru brokerów ubezpieczeniowych, posiada status brokera ubezpieczeniowego, w związku z czym spełniony jest warunek podmiotowy do uznania świadczonych usług za usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych. W zakresie warunku przedmiotowego, broker ubezpieczeniowy jako pośrednik ubezpieczeniowy wykonuje czynności faktyczne i prawne zarówno na etapie pozyskiwania klienta, zawierania umowy ubezpieczeniowej, a także później udzielając pomocy w administrowaniu umowami ubezpieczenia. Ponadto wskazać należy, iż nie jest konieczne łączne wykonywanie przez brokera ubezpieczeniowego wszystkich czynności określonych w art. 4 ust. 1 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń, aby uznać działalność brokera ubezpieczeniowego za pośrednictwo ubezpieczeniowe. W celu uznania usług świadczonych przez brokera ubezpieczeniowego za pośrednictwo w świadczeniu usług ubezpieczeniowych, wystarczy, aby broker ubezpieczeniowy wykonywał te czynności, które prowadzą do zawarcia umowy ubezpieczenia. TSUE w sprawie C-453/05 uznał, iż „pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową”. W przedmiotowym przypadku, Spółka w ramach współpracy z drugim brokerem ubezpieczeniowym wykonuje część czynności określonych w art. 4 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń, jednakże usługi świadczone przez Spółkę (polegające na doradzaniu, proponowaniu lub wykonywaniu innych czynności przygotowawczych zmierzających do zawarcia umów ubezpieczenia, w tym m.in. na przedstawianie klientom i potencjalnym klientom oferty obsługi brokerskiej drugiego brokera, zbieranie informacji o zapotrzebowaniu na usługi ubezpieczeniowe, organizowanie spotkań pomiędzy drugim brokerem a klientem, kontaktowanie klienta z drugim brokerem) prowadzą lub będą prowadzić do zawarcia umowy ubezpieczenia, w związku z czym należy je uznać za usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych. Mając na uwadze fakt, że - na mocy polskich przepisów - profesjonalną (zawodową) działalność w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego (tu: działalności brokerskiej) mogą wykonywać brokerzy ubezpieczeniowi, zwolnienie od podatku VAT dla usług pośrednictwa ubezpieczeniowego wskazane w art. 43 ust. 1 pkt 37 Ustawy znajduje zastosowanie w szczególności do działalności wykonywanej przez podmioty posiadające taki status. Z uwagi na fakt, że Spółka posiada status brokera ubezpieczeniowego (spełnia wskazane w ustawie o pośrednictwie ubezpieczeniowym warunki do prowadzenia działalności brokerskiej, ma bowiem zezwolenie KNF i jest wpisana do rejestru brokerów ubezpieczeniowych), spełniony jest warunek podmiotowy do uznania usług, które zamierza świadczyć Wnioskodawca, za usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych. W wyroku w sprawie C-124/07 pomiędzy J.C.M. Beheer B.V. a Staatssecretaris \zan Financien TSUE wskazał, że „okoliczność, iż broker lub pośrednik ubezpieczeniowy nie pozostaje w bezpośrednim stosunku ze stronami umowy ubezpieczenia lub reasekuracji, do zawarcia której się przyczynia, lecz pozostaje z nimi jedynie w pośrednim stosunku, za pośrednictwem innego podatnika, który sam pozostaje w bezpośrednim stosunku z jedną ze stron tej umowy, i z którym ów broker lub pośrednik ubezpieczeniowy jest związany umownie, nie wyklucza, by świadczone przez niego usługi były zwolnione od podatku od wartości dodanej na mocy tego przepisu”. Podobne stanowisko przyjął Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 10 sierpnia 2015 r., sygn. ILPP1/4512-1-347/15-3/MD: „Zainteresowany będzie wykonywać czynności pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych. Przy czym wskazać należy, że bez znaczenia jest fakt, iż ww. czynności Wnioskodawca będzie wykonywać na rzecz innego brokera, ponieważ zakres wykonywanych czynności i ich klasyfikacja się nie zmieni - będzie wykonywać usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego. Powyższe wynika z faktu, że w świetle przedstawionych orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, zwolnione od podatku VAT może być jedynie pośredniczenie cechujące się wskazywaniem stronie danej umowy okazji do zawarcia umowy ubezpieczenia, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Wobec powyższego, usługi świadczone przez Wnioskodawcę (opisane w zdarzeniu przyszłym 2) będą korzystały ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług, jako usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych”. Mając na uwadze powyższe, Usługi Dodatkowe (będące usługami dystrybucji ubezpieczeń) świadczone przez Spółkę na podstawie zawieranych umów o współpracy są usługami pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych, w związku z czym podlegają oraz będą podlegać zwolnieniu od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 Ustawy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.) zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT,

opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy,

przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy,

przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z przywołanego przepisu wynika, że pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych wydanych na jej podstawie, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy,

zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Zwolnienie zawarte w przywołanym przepisie stanowi implementację do polskiego porządku prawnego art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, ze zm.; dalej Dyrektywa 2006/112/WE Rady), zgodnie z którym, państwa członkowskie zwalniają transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.

Ponadto, w myśl art. 43 ust. 15 ustawy,

zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

1) czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2) usług doradztwa;

3) usług w zakresie leasingu.

Podkreślić należy, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Dyrektywa nie podaje definicji transakcji ubezpieczeniowych, ani usług pokrewnych świadczonych przez maklerów i pośredników ubezpieczeniowych. Natomiast w ogólnym rozumieniu „czynność ubezpieczeniowa” charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy.

Czynność ubezpieczeniowa, w każdym przypadku związana jest z istnieniem stosunku umownego między usługodawcą, który domaga się zwolnienia (od podatku) a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym.

Jeśli chodzi o transakcje ubezpieczeniowe, TSUE w sprawie C-8/01 orzekł, że istotą transakcji ubezpieczeniowej jest w ogólnym rozumieniu, że ubezpieczyciel zobowiązuje się, w przypadku, gdy zaistnieje ryzyko objęte ubezpieczeniem, świadczyć ubezpieczonemu usługę uzgodnioną podczas zawierania umowy w zamian za uprzednią wpłatę składki (wyroki w sprawie Card Protection Plan C-349/96, pkt 17; Skandia C-240/99, pkt 37; Taksatororringen C-8/01, pkt 39). Trybunał wyraził stanowisko, że transakcja ubezpieczeniowa nieodzownie pociąga za sobą istnienie umowy między dostawcą usługi ubezpieczenia i osobą, która jest ubezpieczona na wypadek ryzyka, czyli ubezpieczonym.

Z przywołanych przepisów wynika, że działalność pośrednictwa ubezpieczeniowego dotyczy działalności wykonywanej przez pośrednika, który nie zajmuje miejsca jakiejkolwiek ze stron umowy, dotyczącej produktu ubezpieczeniowego. Powinna to być usługa wykonana na rzecz strony umowy oraz opłacona przez nią, jako odrębna działalność pośrednictwa. Pośrednictwo ma na celu dokonanie wszelkich niezbędnych czynności faktycznych lub czynności prawnych związanych z zawieraniem lub wykonywaniem umów ubezpieczenia.

W celu rozstrzygnięcia, co w świetle ww. przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa” warto odnieść się do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Zasadniczym kryterium, pozwalającym na ustalenie, czy dana osoba jest pośrednikiem ubezpieczeniowym, czy nie, jest charakter wykonywanych przez nią czynności wewnętrznych.

W sprawie C-124/07 pomiędzy J.C.M. Beheer B.V. a Staatssecretaris van Financiën TSUE zwrócił uwagę, że przepisy wspólnotowe nie zawierają żadnych wskazówek odnoszących się do stosunku pomiędzy pośrednikiem ubezpieczeniowym a stronami umowy ubezpieczeniowej, do której się przyczynił. Stwierdzenie posiadania statusu pośrednika ubezpieczeniowego zależy zatem od cech badanej działalności. Działalność pośrednictwa ubezpieczeniowego dotyczy działalności wykonywanej przez pośrednika, który nie zajmuje miejsca jakiejkolwiek ze stron umowy, dotyczącej produktu ubezpieczeniowego. Powinna to być usługa wykonana na rzecz strony umowy oraz opłacona przez nią jako odrębna działalność pośrednictwa. Pośrednictwo ma na celu dokonanie wszelkich niezbędnych czynności faktycznych lub czynności prawnych związanych z zawieraniem lub wykonywaniem umów ubezpieczenia.

Natomiast w sprawie C-453/05 TSUE stwierdził, że „pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, przy czym celem takiej działalności jest uczynieniem wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem, że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową”.

Z kolei w uzasadnieniu wyroku w sprawie CSC Financial Services Ltd. (wyrok TSUE z dnia 13 grudnia 2001 r., C-235/00), która to spółka świadczyła usługi typu call center na rzecz instytucji finansowych, Trybunał podjął się próby skonstruowania definicji samego pośrednictwa. Pośrednikiem jest więc podmiot niebędący żadną ze stron umowy, ale świadczący usługę na rzecz strony w zamian za wynagrodzenie. W skład usługi wchodzić może zwłaszcza prowadzenie negocjacji. Celem pośrednictwa jest natomiast uczynienie wszystkiego co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę. Z kolei nie może być mowy o pośrednictwie wówczas, gdy jedna ze stron umowy zleca tylko podwykonawcy część czynności faktycznych.

W kwestii znaczenia słowa „negocjacje”, w kontekście art. 13 część B lit. d pkt 5 Dyrektywy w ww. wyroku TSUE wskazał, że „odnosi się ono do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy. Z drugiej strony, nie stanowi negocjacji sytuacja, w której jedna ze stron powierza podwykonawcy część formalności administracyjnych związanych z umową, takich jak udzielanie informacji drugiej stronie oraz przyjmowanie i przetwarzanie wniosków, zapisów na papiery wartościowe, będące przedmiotem umowy. W takim przypadku, podwykonawca zajmuje tę samą pozycję, jak strona sprzedająca produkt finansowy i nie jest zatem pośrednictwem”.

Powyższe tezy znalazły potwierdzenie w wyroku w sprawie C-40/15, gdzie Trybunał wskazał (w kontekście uznania danej działalności za usługi „świadczone przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych” w rozumieniu art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy VAT), że w pierwszej kolejności usługodawca powinien pozostawać w stosunku z ubezpieczycielem i ubezpieczonym. Stosunek ten może być wyłącznie pośredni, jeżeli usługodawca jest podwykonawcą brokera lub agenta. W drugiej kolejności jego działalność powinna obejmować istotne aspekty pośrednictwa ubezpieczeniowego, takie jak wyszukiwanie klientów ubezpieczeniowych i kontaktowanie ich z ubezpieczycielem.

Jak wynika z powołanych przepisów krajowych, wskazanego przepisu Dyrektywy oraz orzecznictwa TSUE, zwolnieniu od podatku podlegają usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego, w tym wykonywane przez brokerów i agentów ubezpieczeniowych. W orzecznictwie TSUE dotyczącym tej tematyki wyraźnie jednak zostało podkreślone, że pośrednictwo ubezpieczeniowe, to czynności których celem jest uczynienie wszystkiego co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę ubezpieczenia. Zgodnie z tym orzecznictwem, istotnymi aspektami pośrednictwa ubezpieczeniowego jest wyszukiwanie klientów ubezpieczeniowych i kontaktowanie ich z ubezpieczycielem w celu zawarcia umowy.

W świetle przytoczonych orzeczeń stwierdzić należy, że usługa nie stanowi pośrednictwa, gdy zaistnieją następujące przesłanki:

- podmiot „pośredniczący” przyjmuje rolę którejkolwiek ze stron umowy,

- działalność „pośrednika” polega na świadczeniu usług wchodzących w zakres umowy dotyczącej produktu,

- działalność „pośrednika” polega na świadczeniu usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów.

Natomiast, żeby uznać daną działalność za pośrednictwo konieczne jest, aby pośrednik wykonał przynajmniej niektóre z niżej wymienionych czynności:

- wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy,

- uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę,

- prowadzenie negocjacji polegających na jednoznacznie określonym akcie mediacji,

- nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron.

Nie oznacza to oczywiście, że pośrednik nie może wykonywać dodatkowych czynności, jednakże aby czynności te można było zaliczyć do czynności pośredniczących konieczne jest aby wywoływały lub miały na celu wywołanie skutku dla wszystkich stron transakcji, innymi słowy konieczne jest aby skutek tych czynności odnalazł odzwierciedlenie w zawartej umowie pomiędzy stronami.

Z treści opisu sprawy wynika, że są Państwo Spółką wpisaną na listę brokerów ubezpieczeniowych, posiadającą zezwolenie na wykonywanie działalności brokerskiej w zakresie ubezpieczeń.

Wykonują Państwo działalność pośrednictwa ubezpieczeniowego w rozumieniu ustawy o dystrybucji ubezpieczeń.

W ramach prowadzonej działalności zawierają Państwo z innymi brokerami ubezpieczeniowymi umowy o współpracy. W zakresie podejmowanej współpracy, Państwo oraz inny broker ubezpieczeniowy badają potrzeby klienta w zakresie ubezpieczeń oraz polecają sobie wzajemnie klientów, z którymi współpracują lub będą współpracować w przyszłości. Świadczą Państwo usługi w zakresie programu ubezpieczeniowego w obszarze kredytu kupieckiego, drugi broker świadczy usługi w zakresie pozostałych linii ubezpieczeniowych.

Ponadto świadczą Państwo również usługi polegające na doradzaniu, proponowaniu lub wykonywaniu innych czynności przygotowawczych zmierzających do zawarcia umów ubezpieczenia, w tym m.in. na przedstawianie klientom i potencjalnym klientom oferty obsługi brokerskiej drugiego brokera, zbieranie informacji o zapotrzebowaniu na usługi ubezpieczeniowe (jaki przedmiot i zakres ubezpieczenia ich interesuje), organizowanie spotkań pomiędzy drugim brokerem a klientem, kontaktowanie klienta z drugim brokerem (dalej określane jako: Usługi Dodatkowe).

Niekiedy Państwa rola polega na przekazaniu innemu brokerowi kontaktu do Klienta, a zakres udziału Państwa przedstawicieli kształtuje się w sposób zróżnicowany, tzn. nie zawsze uczestniczą Państwo w spotkaniu z klientem (może się zdarzyć, że uczestniczą albo współprowadzą takie spotkanie), jeśli dotyczy ono ubezpieczeń w zakresie innym niż kredyt kupiecki. Niekiedy Państwo (ściślej mówiąc Państwa przedstawiciele - osoby fizyczne) są uwzględniani w korespondencji dotyczącej innej linii ubezpieczenia, niż ta, w której specjalizują się Państwo. Jakkolwiek w zakresie czynności związanych z tą inną linią ubezpieczenia, odpowiedzialnym jest drugi (polecony) broker, to cały proces, którego uczestnikiem są również Państwo w ramach świadczenia Usług Dodatkowych, zmierza do zawarcia umowy ubezpieczenia zgodnej z oczekiwaniami Klienta, zatem również Usługi Dodatkowe świadczone są przez Państwa na rzecz Klienta.

Realizują Państwo Usługi Dodatkowe w ramach usług świadczonych na rzecz Klientów, których istotą jest dążenie do zawarcia umowy ubezpieczenia. W sposób dorozumiany Zleceniodawcą tych Usług jest Klient, tj. podmiot / osoba zainteresowana zawarciem umowy ubezpieczenia z zakładem ubezpieczeń. Niemniej kwestia ta nie jest wprost objęta treścią pełnomocnictwa, którego Klient udziela Państwu.

Usługi Dodatkowe nie są związane wyłącznie z drugim brokerem, ponieważ świadczone są na rzecz Klienta, a relacje, które Państwo nawiązują z drugim brokerem, służą wyłącznie świadczeniu na rzecz Klienta usług, których celem jest doprowadzenie do zawarcia umowy ubezpieczenia. Bez Klienta, na rzecz którego świadczą Państwo usługi, Usługi Dodatkowe nie mają racji bytu względem drugiego brokera, z którym Państwo współpracują. Czynności wykonywane wobec drugiego brokera w ramach Usług Dodatkowych są nierozerwalnie związane z usługą świadczoną na rzecz Klienta.

Całokształt Usług Dodatkowych jest ściśle powiązany ze świadczonymi na rzecz Klienta usługami, które zmierzają do zawarcia umowy ubezpieczenia. Usługi Dodatkowe (w tym realizowana w ich ramach współpraca z drugim brokerem) służą wyłącznie realizacji czynności brokerskich zmierzających do zawarcia umowy ubezpieczenia.

Usługi Dodatkowe świadczone przez Spółkę mają doprowadzić do udzielenia przez Klienta pełnomocnictwa/zlecenia brokerskiego na rzecz drugiego brokera, który w ramach własnej specjalizacji (innej linii ubezpieczeniowej niż kredyt kupiecki) prowadzi czynności dystrybucji ubezpieczeń zmierzające do zawarcia umowy ubezpieczenia pomiędzy Klientem a Zakładem Ubezpieczeń. Usługi Dodatkowe świadczone przez Spółkę są wyrazem współdziałania z drugim brokerem dla zapewnienia Klientowi kompleksowej obsługi brokerskiej w zakresie linii ubezpieczeniowych zgodnych z potrzebami Klienta.

Z tytułu świadczenia Usług Dodatkowych nie otrzymują Państwo wynagrodzenia od drugiego brokera. W związku z Usługami Dodatkowymi dokonują Państwo z drugim brokerem rozliczenia finansowego. Polega ono na tym, że jeśli drugi broker uplasuje umowę ubezpieczenia (tzn. dojdzie do zawarcia umowy ubezpieczenia za pośrednictwem drugiego brokera), to ten drugi broker nabywa prawo do wynagrodzenia od zakładu ubezpieczeń (tzw. kurtażu brokerskiego). Kurtaż brokerski, który zakład ubezpieczeń wypłaca brokerowi stanowi podstawę do rozliczenia pomiędzy drugim brokerem a Państwem. Należy podkreślić, że rozliczenie to jest ściśle powiązane z usługą brokerską, której celem jest doprowadzenie do zawarcia umowy ubezpieczenia. Jeśli bowiem nie ma zawartej umowy ubezpieczenia, to nie ma kurtażu brokerskiego, a tym samym, drugi broker nie wypłaci Państwu żadnych kwot pieniężnych.

Celem Państwa działań, wykonywanych w ramach prowadzonej działalności, w tym również w ramach Usług Dodatkowych, jest wspieranie Klienta jako podmiotu poszukującego ochrony ubezpieczeniowej w zawarciu umowy ubezpieczenia zgodnej z jego potrzebami. Państwa interes przejawia się w tym, by umowa ubezpieczenia zawierana przez Klienta w optymalnym zakresie chroniła Klienta. Broker ubezpieczeniowy na rynku ubezpieczeniowym reprezentuje wyłącznie Klienta, Zakład Ubezpieczeń nie jest Klientem brokera ubezpieczeniowego. Stronami umowy ubezpieczenia są Klient i zakład ubezpieczeń, zatem to te podmioty mają interes w treści umowy.

Celem Usług Dodatkowych jest wspieranie Klienta i drugiego brokera w zawarciu dla Klienta umowy ubezpieczenia adekwatnej do jego potrzeb i oczekiwań. Zarówno Spółka, jak i drugi broker, którego Spółka wprowadza do Klienta są podmiotami profesjonalnymi, które doskonale rozumieją swoje obowiązki wynikające z wykonywania pracy brokera ubezpieczeniowego, w tym przede wszystkim z realizacji ustawy o dystrybucji ubezpieczeń, jak i zachowania wysokich wartości etycznych. Istotą Państwa pracy, niezależnie od tego, czy realizuje ona czynności związane ściśle ze swoją specjalizacją (kredyt kupiecki), czy też wykonuje czynności wspierające zawarcie innych umów ubezpieczenia z drugim brokerem (inne linie ubezpieczeniowe) jest szeroko pojęty interes Klienta. Państwa celem w ramach Usług Dodatkowych jest uczynienie wszystkiego co możliwe, aby zawarta przez Klienta umowa ubezpieczenia była adekwatna do potrzeb i wymagań Klienta.

Na tle powyższego opisu sprawy Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy świadczone przez Państwa Usługi Dodatkowe będą korzystać ze zwolnienia od opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy.

Odnosząc powyższe do treści przedmiotowej sprawy, stwierdzić należy, że świadczone przez Państwa Usługi Dodatkowe, korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Ww. uprawnienie wynika z faktu, że w świetle orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej C-453/05 czynności podejmowane przez Państwa spełniają przesłanki do uznania ich za pośrednictwo ubezpieczeniowe. Bowiem wskazują Państwo stronom danej umowy okazję do jej zawarcia a celem tego działania jest wykonanie wszystkiego co niezbędne by strony zawarły umowę. Nie mają Państwo żadnego interesu w zakresie treści umowy. Ponadto, podejmowane przez Państwa czynności nie stanowią jedynie ogólnych informacji o możliwości zawarcia umowy. Skutkiem powyższego – w świetle powołanego orzeczenia TSUE – świadczone Usługi Dodatkowe to pośrednictwo ubezpieczeniowe, które na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, będzie korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

W konsekwencji Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pełna weryfikacja przedstawionych we wniosku okoliczności możliwa jest jedynie w toku postępowania podatkowego lub kontrolnego, prowadzonego przez uprawnione do tego organy, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej. Postępowanie w sprawie dotyczącej wydania interpretacji indywidualnej jest postępowaniem szczególnym, mającym charakter uproszczony, odrębny od postępowania podatkowego, uregulowanego w dziale IV Ordynacji podatkowej. Wydając bowiem interpretację indywidualną Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przedstawia jedynie swój pogląd dotyczący wykładni treści analizowanych przepisów i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego (którego elementy przyjmuje, jako podstawę rozstrzygnięcia bez weryfikacji).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

     - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2383). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

      - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).

Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.