Obowiązek wystawienia faktury korygującej oraz brak zastosowania ulgi na złe długi. - Interpretacja - 0114-KDIP4-2.4012.547.2023.1.WH

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 23 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-2.4012.547.2023.1.WH

Temat interpretacji

Obowiązek wystawienia faktury korygującej oraz brak zastosowania ulgi na złe długi.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest:

  • prawidłowe – w zakresie obowiązku wystawienia faktury korygującej,
  • nieprawidłowe – w zakresie prawa do zastosowania ulgi na złe długi.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 września 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 29 września 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy obowiązku wystawienia faktury korygującej oraz zastosowania ulgi na złe długi. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

1. A. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością („A.”, „Spółka” lub „Wnioskodawca”) jest polskim rezydentem dla celów podatkowych podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów w Polsce bez względu na miejsce ich osiągania. Spółka jest zarejestrowana jako czynny podatnik podatku od towarów i usług („VAT”) w Polsce.

2. Spółka prowadzi działalność gospodarczą polegającą na:

a)wynajmie prywatnych przestrzeni do pracy, czyli wynajmie umeblowanych biur dla pojedynczych osób i całych zespołów;

b)wynajmie wspólnych przestrzeni do pracy (tzw. przestrzeni co-workingowych);

c)wynajmie innych przestrzeni, takich jak np. sale spotkań czy przestrzenie eventowe.

3. Większość nieruchomości wykorzystywanych przez Spółkę do prowadzenia działalności gospodarczej jest przez Spółkę wynajmowana.

4. 31 lipca 2018 r. Spółka, jako najemca, zawarła umowę najmu powierzchni budynku biurowego zlokalizowanego w (…) („Umowa”) z właścicielem tego budynku („Wynajmujący”). Przedmiotem Umowy była powierzchnia użytkowa w budynku biurowym w  stanie surowym (do wykończenia) zlokalizowana na piętrach od 2 do 9 tego budynku („Powierzchnie Użytkowe”). Zgodnie z Umową Spółka zobowiązana jest płacić Wynajmującemu czynsz z tytułu najmu Powierzchni Użytkowych.

5. Wynajmujący oraz A. („Strony”) ustaliły w Umowie, że A. wykona na rzecz Wynajmującego usługi wykończeniowe dotyczące Powierzchni Użytkowych, tj.:

a)A. wykona prace wykończeniowe i aranżacyjne na Powierzchniach Użytkowych w zakresie i w sposób uzgodniony w Umowie;

b)A. wyposaży Powierzchnie Użytkowe w niezbędne meble, armaturę i  wyposażenie, tak aby Powierzchnie Użytkowe znajdowały się w stanie umożliwiającym korzystanie z nich w sposób określony w Umowie; ponadto Strony uzgodniły, że A. przeniesie na Wynajmującego prawo własności tego wyposażenia;

c)A. przeniesie na Wynajmującego majątkowe prawa autorskie do projektów koncepcyjnego i wykonawczego dotyczącego Prac Wykończeniowych („Prawa Autorskie”);

d)A. przeniesie na Wynajmującego prawa i roszczenia wynikające z gwarancji i  rękojmi udzielonych A. w odniesieniu do Prac Wykończeniowych wykonanych przez wykonawców („Prawa i Roszczenia”)

- (łącznie „Prace Wykończeniowe”).

6. W zamian za wykonanie Prac Wykończeniowych A. miała otrzymać od Wynajmującego wynagrodzenie określone w Umowie jako „X” („X”). Strony ustaliły, że X będzie co do zasady liczona jako iloczyn określonej stawki wyrażonej w euro i liczby metrów kwadratowych objętych Pracami Wykończeniowymi. Strony postanowiły, że X może być płatne w częściach.

7. Strony ustaliły, że X będzie należne A. pod warunkiem, że:

a)Spółka wykona Prace Wykończeniowe (usługi) na rzecz Wynajmującego;

b)Spółka przedstawi faktury i rachunki wystawione przez podmioty, które wykonały Prace Wykończeniowe na rzecz A., dokumentujące wykonanie tych Prac Wykończeniowych na rzecz A.;

c)Spółka przedstawi potwierdzenia zapłat wynagrodzenia wynikającego z wyżej wymienionych faktur i rachunków dokumentujących wykonanie Prac Wykończeniowych na rzecz A.;

d)Spółka przedstawi protokoły zdawczo-odbiorcze podpisane przez A. oraz podmioty, które wykonały Prace Wykończeniowe, potwierdzające wykonanie Prac Wykończeniowych;

e)Spółka dostarczy dokumenty określone w lit. a) - d) powyżej w ciągu 12 miesięcy od dnia wydania pozwolenia na użytkowanie m.in. Powierzchni Użytkowych.

8. Ponadto, Strony uzgodniły w Umowie, że w odniesieniu do każdego etapu prac podpiszą protokół zdawczo-odbiorczy potwierdzający wykonanie Prac Wykończeniowych na rzecz Wynajmującego przez A. („Protokół”). Zgodnie z umową Protokół miał być sporządzony na podstawie listy czynności wykonanych przez Spółkę w ramach danego etapu prac.

9. Z zastrzeżeniem spełnienia warunków wymienionych powyżej w punkcie 7 i 8, zgodnie z  Umową, Wynajmujący miał zapłacić Spółce X na podstawie faktury wystawionej przez Spółkę, w terminie 30 dni od daty otrzymania przez Wynajmującego faktury dokumentującej wykonanie usług (Prac Wykończeniowych) na rzecz Wynajmującego.

10. 2 czerwca 2020 r. A. wystawiła fakturę dokumentującą wykonanie części Prac Wykończeniowych (usług) na rzecz Wynajmującego („Faktura X”). Faktura nie określała terminu płatności. Termin płatności został określony w Umowie przez Strony. 8 lipca 2020 r. A. przesłała do Wynajmującego także dokumenty, które w ocenie A. odpowiadały dokumentom, o których mowa w punkcie 7 powyżej. A. nie dostarczyła Wynajmującemu Protokołu, ale Wynajmujący nigdy nie kwestionował faktu, że Prace Wykończeniowe zostały faktycznie wykonane przez A.

11. A. ujęła Fakturę X w deklaracji dla podatku od towarów i usług („VAT”) za czerwiec 2020 r. i zapłaciła do urzędu skarbowego podatek VAT wynikający z tej deklaracji.

12. Wynajmujący uznał, że A. nie dostarczyła wszystkich dokumentów, o których mowa w punkcie 7 powyżej, a które zgodnie z Umową A. miała obowiązek dostarczyć. W  związku z tym, Wynajmujący uznał, że nie zostały spełnione warunki uprawniające Spółkę do otrzymania kwoty wynikającej z Faktury X i kwota ta jest nienależna, dopóki Spółka nie dopełni wszystkich warunków wynikających z Umowy (opisanych w punkcie 7 i 8 powyżej). W  ocenie Wynajmującego, A. powinna była bowiem przedstawić dodatkowo:

a)Protokół podpisany przez A., który następnie powinien zostać podpisany przez Wynajmującego, potwierdzający wykonanie Prac Wykończeniowych;

b)Oświadczenia dostawców towarów i usług w zakresie Prac Wykończeniowych i  A. potwierdzające wykonanie Prac Wykończeniowych w formie określonej przez Wynajmującego, w tym zawierające zrzeczenie się roszczeń wobec Wynajmującego;

c)Umowy o przeniesienie na Wynajmującego Praw Autorskich oraz

d)Umowy o przeniesienie na Wynajmującego Praw i Roszczeń.

13. W związku z powyższym, między Stronami powstał spór co do tego, czy wszystkie warunki do wypłaty X wynikające z Umowy zostały spełnione, a co za tym idzie, czy X była należna Spółce. Strony prowadziły negocjacje, co do tego, czy i jakich dokumentów brakuje do uznania, przez obydwie Strony, że X była należna. W trakcie procesu negocjacyjnego, A. wielokrotnie wzywała Wynajmującego do zapłaty kwoty z Faktury X. A. złożyła pozew do Sądu (…) przy (…) (który zgodnie z Umową jest właściwy w rozstrzyganiu sporów wynikających z Umowy), jednak ostatecznie wycofała pozew z uwagi na toczące się negocjacje i chęć polubownego zakończenia sporu.

14. 29 czerwca 2021 r. Strony podpisały Protokół. Protokół zawierał między innymi listę uwag dotyczących braków w dokumentacji dostarczonej przez A. w czerwcu 2020 r. (w istocie listę brakujących dokumentów). Brakująca dokumentacja została dostarczona przez A. do Wynajmującego w terminie do 13 sierpnia 2021 r.

15. Jednocześnie, Wynajmujący zwrócił się do A. o dostarczenie duplikatu Faktury X informując, że Wynajmujący nie posiada Faktury X. Duplikat Faktury X został wystawiony przez A. 31 lipca 2021 r. i dostarczony do Wynajmującego tego samego dnia. W tym samym dniu, tj. 31 lipca 2021 r., Wynajmujący wystawił notę korygującą do Faktury X w  zakresie nazwy usługi wskazanej na fakturze.

16. Po podpisaniu Protokołu (29 czerwca 2021 r.), dostarczeniu przez A. brakujących dokumentów wskazanych w Protokole (13 sierpnia 2021 r.) oraz dostarczeniu przez A. duplikatu Faktury X (31 lipca 2021 r.), Wynajmujący potwierdził, że wszystkie warunki do wypłaty X zostały spełnione 13 sierpnia 2021 r. i od tego dnia X, w kwocie wynikającej z  Faktury X była należna.

17. W związku z powyższym, A. oczekiwała zapłaty kwoty wynikającej z Faktury X przez Wynajmującego w terminie 30 dni od dnia 13 sierpnia 2021 r., tj. do dnia 12 września 2021 r. Zgodnie bowiem z ustaleniami Stron poczynionymi w trakcie negocjacji, 13 sierpnia 2021 r. A. spełniła wszystkie warunki wynikające z Umowy by otrzymać kwotę X wynikającą z faktury X, a zatem od tego momentu rozpoczął bieg 30-dniowy termin zapłaty określony w Umowie.

18. Pomimo upływu terminu płatności, Wynajmujący nie zapłacił A. X. W związku z  tym, 22 grudnia 2021 r. A. złożyła pozew do Sądu (…) przy (…) o zasądzenie należności z tytułu X, tj. należności wynikającej z  Faktury X oraz dwóch pozostałych faktur wystawionych odpowiednio 22 lutego 2021 r. oraz 15 października 2021 r. Wynajmujący wniósł powództwo wzajemne pozwem z 8 kwietnia 2022 r.

19. Równolegle do postępowania przed sądem arbitrażowym, Strony prowadziły negocjacje w  sprawie zapłaty X. 10 czerwca 2022 r. Strony zawarły ugodę w tej sprawie („Ugoda”). Strony uzgodniły obniżenie całkowitej kwoty X należnej A. za Prace Wykończeniowe w taki sposób, że całkowita kwota X należnego Spółce jest niższa niż suma kwot wynikających ze wszystkich faktur wystawionych przez A. dokumentujących Prace Wykończeniowe, tj. Faktury X oraz dwóch pozostałych faktur wystawionych 22 lutego 2021 r. oraz 15 października 2021 r.

20. Obniżka kwoty należnego X wynika po pierwsze z aktualizacji wielkości powierzchni jaka była przedmiotem Prac Wykończeniowych, która według dokonanych później przez Strony pomiarów była niższa niż pierwotnie przyjęła Spółka, a po drugie z odliczenia z kwoty należnego X kwot tytułem:

a)zmian w projektach, na podstawie których prowadzone były Prace Wykończeniowe wprowadzonych na wniosek A.;

b)opłaty za okres trwania Prac Wykończeniowych;

c)wad w wykonanych pracach - przy czym, strony uzgodniły, że różnica pomiędzy obniżką X tytułem wad w wykonanych pracach a kosztem naprawy tych wad poniesionym terminie w umówionym przez Strony zostanie zwrócona A., a tym samym zwiększy należne X.

21. Jednocześnie, Strony postanowiły w Ugodzie, że zrzekają się wszelkich innych roszczeń względem siebie.

22. 10 czerwca 2022 r. Strony złożyły zgodne wnioski o nadanie Ugodzie formy wyroku. W  związku z tym, A. cofnęła pozew złożony 22 grudnia 2021 r., a Wynajmujący cofnął pozew wzajemny z 8 kwietnia 2022 r. Wyrok sądu (…) nadający Ugodzie formę wyroku został wydany 13 czerwca 2022 r. 12 października 2022 r. wyrokowi nadana została klauzula wykonalności.

23. Jednocześnie Wynajmujący nie zapłacił A. należnej kwoty X, pomimo że zostały spełnione warunki z Umowy do wypłaty X, a Strony zawarły Ugodę, której nadano formę wyroku sądu (…), a który to wyrok został opatrzony klauzulą wykonalności.

24. W konsekwencji, A. złożyła do komornika wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. W toku postępowania egzekucyjnego komornik wyegzekwował część należnego X oraz odsetki ustawowe za opóźnienie należne A. zgodnie z treścią wyroku.

25. Na dzień składania tego wniosku, kwota wynikająca z Faktury X (jak i pozostałych faktur dokumentujących wykonanie Prac Wykończeniowych, przy czym niniejszy wniosek dotyczy tylko Faktury X) pozostaje niezapłacona. Na dzień składania tego wniosku, kwota wynikająca z Faktury X nie została zbyta w jakiejkolwiek formie.

26. Komornik prowadzi postępowania egzekucyjne, jednak z uwagi na niekorzystną sytuację finansową Wynajmującego, trudno jest przewidzieć, czy wyegzekwowanie całej kwoty będzie możliwe i w jakim okresie.

27. Spółka obecnie rozważa zastosowanie tzw. ulgi na złe długi, o której mowa w art. 89a Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług („Ulga”) oraz pomniejszenie podstawy opodatkowania o kwotę wierzytelności z tytułu wykonania Prac Wykończeniowych (usług), w tym wierzytelności wynikającej z Faktury X, dla której upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności, w zakresie w jakim te wierzytelności, na moment stosowania Ulgi, nie będą uregulowane ani zbyte w jakiejkolwiek formie.

28. Wynajmujący był na moment podpisania Umowy, w trakcie świadczenia przez Spółkę Prac Wykończeniowych (usług) oraz pozostaje do momentu złożenia tego wniosku zarejestrowany jako czynny podatnik podatku VAT w Polsce. Wynajmujący nie był na moment podpisania Umowy, nie był w trakcie świadczenia przez Spółkę Prac Wykończeniowych (usług) oraz nie jest na moment składania tego wniosku w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji.

Pytania

1. Czy Spółka ma obowiązek wystawić fakturę korygującą do faktur dokumentujących wykonanie Prac Wykończeniowych, w celu obniżenia kwoty wynagrodzenia wykazanego na tych fakturach o kwotę obniżki X wynikającą z Ugody oraz czy będzie miała prawo dokonać obniżenia podstawy opodatkowania o kwotę obniżki X za okres rozliczeniowy, w którym Spółka wystawiła fakturę korygującą?

2. Czy Spółka może, do dnia 31 grudnia 2023 r., dokonać korekty podstawy opodatkowania oraz podatku należnego, o której mowa w art. 89a Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, o kwotę: (a) w przypadku pozytywnej odpowiedzi tut. Organu na pytanie numer 1 - wierzytelności wynikającej z faktury korygującej Fakturę X albo (b) w przypadku negatywnej odpowiedzi tut. Organu na pytanie numer 1 - wierzytelności wynikającej z Faktury X, w części w jakiej na moment dokonywania korekty ta wierzytelność nie została uregulowana ani zbyta w jakiekolwiek formie i pod warunkiem, że na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której Spółka dokona korekty podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 89a Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług Spółka będzie podatnikiem zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny?

Państwa stanowisko w sprawie

1. Spółka ma obowiązek wystawić fakturę korygująca do faktur dokumentujących wykonanie Prac Wykończeniowych, w celu obniżenia kwoty wynagrodzenia wykazanego na tych fakturach o kwotę obniżki X wynikającą z Ugody oraz będzie miała prawo dokonać obniżenia podstawy opodatkowania o kwotę obniżki X za okres rozliczeniowy, w którym Spółka wystawiła fakturę korygującą.

2. Spółka może, do dnia 31 grudnia 2023 r., dokonać korekty podstawy opodatkowania oraz podatku należnego, o której mowa w art. 89a Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, o kwotę: (a) w przypadku pozytywnej odpowiedzi tut. Organu na pytanie numer 1 - wierzytelności wynikającej z faktury korygującej Fakturę X albo (b) w przypadku negatywnej odpowiedzi tut. Organu na pytanie numer 1 - wierzytelności wynikającej z Faktury X, w części w jakiej na moment dokonywania korekty ta wierzytelność nie została uregulowana ani zbyta w jakiekolwiek formie i pod warunkiem, że na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której Spółka dokona korekty podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 89a Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług Spółka będzie podatnikiem zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

W zakresie pytania nr 1

1. Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i  usług („Ustawa o VAT”), podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju na rzecz innego podatnika podatku od towarów i usług („VAT”).

2. Stosownie do art. 106j ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT w przypadku, gdy po wystawieniu faktury podstawa opodatkowania lub kwota podatku wskazana w fakturze uległa zmianie, podatnik wystawia fakturę korygującą.

3. Zgodnie z art. 29a ust. 10 pkt 1 Ustawy o VAT, podstawę opodatkowania obniża się o kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen.

4. Stosownie natomiast do art. 29a ust. 13 Ustawy o VAT w przypadkach, o których mowa w  art. 29a ust. 10 pkt 1 Ustawy o VAT, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił fakturę korygującą, pod warunkiem że z  posiadanej przez tego podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz warunki te zostały spełnione, a  faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją. W przypadku, gdy w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, podatnik nie posiada dokumentacji, o której mowa w zdaniu pierwszym, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał.

5. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego) opustem jest „zniżka ceny kupna, przyznawana nabywcy przez sprzedawcę (zwykle przy zakupach hurtowych)” podczas gdy obniżką jest „zmniejszenie (się) czegoś pod względem wysokości, liczby, nasilenia (głównie: cen, kosztów, płac itp.)”.

6. Jak wskazano w opisie stanu faktycznego Spółka i Wynajmujący w Umowie uzgodnili, że  Spółka wykona Prace Wykończeniowe na rzecz Wynajmującego w zamian za wynagrodzenie określane jako X.

7. Spółka wykonała Prace Wykończeniowe i udokumentowała ich wykonanie fakturami, w tym Fakturą X. Wynajmujący nie zapłacił jednak Spółce wynagrodzenia wynikającego z tych faktur twierdząc, że wynagrodzenie to nie jest jeszcze należne, ponieważ Spółka nie dopełniła wszystkich warunków uzyskania prawa do tego wynagrodzenia. Strony pozostawały w sporze co do tego, czy X jest należna.

8. 29 czerwca 2021 r. Strony podpisały Protokół. Protokół zawierał między innymi listę uwag dotyczących braków w dokumentacji dostarczonej przez A. w czerwcu 2020 r. (w istocie listę brakujących dokumentów). Brakująca dokumentacja została dostarczona przez A. do Wynajmującego w terminie do 13 sierpnia 2021 r. Ponadto, 31 lipca 2021 r. A. dostarczyła Wynajmującemu duplikat Faktury X. W tym samym dniu, tj. 31 lipca 2021 r., Wynajmujący wystawił notę korygującą do Faktury X w zakresie nazwy usługi wskazanej na fakturze.

9. Po podpisaniu Protokołu (29 czerwca 2021 r.), dostarczeniu przez A. wszystkich dokumentów wskazanych w Protokole (13 sierpnia 2021 r.) oraz dostarczeniu przez A. duplikatu Faktury X (31 lipca 2021 r.), Wynajmujący potwierdził, że wszystkie warunki do wypłaty X zostały spełnione 13 sierpnia 2021 r. i od tego dnia X, w kwocie wynikającej z  Faktury X jest należna.

10. W związku z powyższym, A. oczekiwała zapłaty kwoty wynikającej z Faktury X przez Wynajmującego w terminie 30 dni od dnia 13 sierpnia 2021 r., tj. do dnia 12 września 2021 r. Zgodnie bowiem z ustaleniami Stron poczynionymi w trakcie negocjacji, 13 sierpnia 2021 r. A. spełniła wszystkie warunki wynikające z Umowy by otrzymać kwotę X wynikającą z faktury X. Jednocześnie, z Umowy wynika 30-dniowy termin płatności.

11. Pomimo upływu terminu płatności, Wynajmujący nie zapłacił A. X. W związku z  tym, 22 grudnia 2021 r. A. złożyła pozew do sądu (…) o zasądzenie należności z tytułu X, tj. należności wynikającej z Faktury X oraz dwóch pozostałych faktur wystawionych odpowiednio 22 lutego 2021 r. oraz 15 października 2021 r. Wynajmujący wniósł powództwo wzajemne pozwem 8 kwietnia 2022 r.

12. Równolegle do postępowania przed sądem arbitrażowym, Strony prowadziły negocjacje w  sprawie zapłaty X. 10 czerwca 2022 r. Strony zawarły Ugodę, w której uzgodniły obniżenie całkowitej kwoty X należnej A. za Prace Wykończeniowe w taki sposób, że całkowita kwota X należnego Spółce jest niższa niż suma kwot wynikających ze wszystkich faktur wystawionych przez A. dokumentujących Prace Wykończeniowe, tj. Faktury X oraz dwóch pozostałych faktur wystawionych 22 lutego 2021 r. oraz 15 października 2021 r.

13. Obniżka kwoty należnego X wynika z aktualizacji wielkości powierzchni jaka była przedmiotem Prac Wykończeniowych, która według dokonanych później przez Strony pomiarów była niższa niż pierwotnie przyjęła Spółka oraz odliczeniem z kwoty należnego X kwot tytułem:

a)  zmian w projektach, na podstawie których prowadzone były Prace Wykończeniowe

b)  wprowadzonych na wniosek A.;

c)  opłaty za okres trwania Prac Wykończeniowych;

d)  wad w wykonanych pracach - przy czym, strony uzgodniły, że różnica pomiędzy obniżką X tytułem wad w wykonanych pracach a kosztem naprawy tych wad poniesionym terminie w umówionym przez Strony zostanie zwrócona A., a tym samym zwiększy należne X.

14. 10 czerwca 2022 r. Strony złożyły zgodne wnioski o nadanie Ugodzie formy wyroku. W  związku z tym, A. cofnęła pozew złożony 22 grudnia 2021 r., a Wynajmujący cofnął powództwo wzajemne objęte pozwem wzajemnym z 8 kwietnia 2022 r. Wyrok sądu (…) nadający Ugodzie formę wyroku został wydany 13 czerwca 2022 r. 12  października 2022 r. wyrokowi nadana została klauzula wykonalności.

15. W konsekwencji, na podstawie Ugody Strony w istocie uzgodniły obniżkę, tj. zmniejszenie, wynagrodzenia należnego A. za wykonanie Prac Wykończeniowych będzie niższe niż pierwotnie wyliczyła i wykazała na fakturach Spółka.

16. Mając na względzie przytoczone powyżej przepisy, Spółka ma obowiązek wystawić fakturę korygującą do faktur dokumentujących wykonanie Prac Wykończeniowych, w celu obniżenia kwoty wynagrodzenia wykazanego na tych fakturach o kwotę obniżki X wynikającą z Ugody. Wskutek tej korekty, suma kwot wynikających ze wszystkich faktur wystawionych przez A. dokumentujących wykonanie Prac Wykończeniowych będzie równa całkowitej kwocie X jaka jest należna Spółce na podstawie Umowy i Ugody.

17. Należy podkreślić, że Spółka jest w posiadaniu dokumentacji, z której wynika, że Spółka uzgodniła z usługobiorcą, tj. Wynajmującym warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla świadczenia usług oraz że warunki te zostały spełnione. Dokumentacja ta obejmuje Ugodę, Wyrok sądu (…) nadający Ugodzie formę wyroku oraz postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności temu wyrokowi, jak również korespondencję email z Wynajmującym w  tej sprawie.

18. W konsekwencji, po wystawieniu faktury korygującej Spółka będzie miała także prawo dokonać obniżenia podstawy opodatkowania kwotę obniżki X za okres rozliczeniowy, w  którym Spółka wystawi fakturę korygującą do faktur dokumentujących wykonanie Prac Wykończeniowych.

19. Uwzględniając powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, Spółka ma obowiązek wystawić fakturę korygująca do faktur dokumentujących wykonanie Prac Wykończeniowych, w celu obniżenia kwoty wynagrodzenia wykazanego na tych fakturach o kwotę obniżki X wynikającą z Ugody oraz będzie miała prawo dokonać obniżenia podstawy opodatkowania o kwotę obniżki X za okres rozliczeniowy, w którym Spółka wystawiła fakturę korygującą.

W zakresie pytania nr 2:

1. Zgodnie z brzmieniem art. 89a ust. 1 Ustawy o VAT, podatnik może skorygować podstawę opodatkowania oraz podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona („Ulga na złe długi”). Korekta dotyczy również podstawy opodatkowania i kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności, której nieściągalność została uprawdopodobniona.

2. Stosownie do art. 89a ust. 1a Ustawy o VAT nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną, w przypadku, gdy wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w  jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w  umowie lub na fakturze.

3. Zgodnie natomiast z art. 89a ust. 2 Ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do 30 września 2021 r., ulgę na złe długi można zastosować, jeżeli spełnione są następujące warunki:

a. dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz podatnika, o którym mowa w  art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT, zrejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w  trakcie postępowania restrukturyzacyjnego w rozumieniu ustawy z 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;

b. na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, o której mowa w art. 89a ust. 1 Ustawy o VAT:

  • wierzyciel i dłużnik są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni,
  • dłużnik nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego w rozumieniu ustawy z 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;

c. od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata licząc od końca roku, w którym została wystawiona.

4. Jednocześnie, stosownie do art. 89a ust. 3 Ustawy o VAT Ulga na złe długi może nastąpić w  rozliczeniu za okres, w którym nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną, pod warunkiem, że do dnia złożenia przez wierzyciela deklaracji podatkowej za ten okres wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie.

5. Zgodnie z art. 89a ust. 4 Ustawy o VAT, w przypadku, gdy po złożeniu deklaracji podatkowej, w której zastosowano Ulgę na złe długi należność została uregulowana lub zbyta w  jakiejkolwiek formie, wierzyciel obowiązany jest do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana lub zbyta. W przypadku częściowego uregulowania należności, podstawę opodatkowania oraz kwotę podatku należnego zwiększa się w odniesieniu do tej części.

6. Jednocześnie, na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy o  podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo bankowe (Dz. U. z 2021 r., poz. 1626; „Ustawa Nowelizująca”) treść art. 89a ust. 2 Ustawy o VAT uległa zmianie ze skutkiem od 1  października 2021 r. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 89a ust. 2 Ustawy o VAT Ulgę na złe długi można stosować pod warunkiem, że spełnione są następujące warunki:

a)  na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której stosuje się Ulgę na złe długi wierzyciel jest podatnikiem zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny;

b)  od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 3 lata licząc od końca roku, w którym została wystawiona.

7. Ustawa Nowelizująca nie zawiera przepisów przejściowych, które regulowałyby kwestie intertemporalne związane ze stosowaniem nowego brzmienia art. 89a ust. 2 Ustawy o VAT. Zgodnie z wytycznymi organów podatkowych wynikającymi z interpretacji indywidualnych wydawanych w podobnych sprawach art. 89a ust. 2 Ustawy o VAT w brzmieniu nadanym przez Ustawę Nowelizującą stosuje się w przypadkach, w których nieściągalność wierzytelności została uprawdopodobniona nie wcześniej niż 1 października 2021 r. Uwzględniając zatem treść art. 89a ust. 1a Ustawy o VAT, przepisy art. 9a ust. 2 Ustawy o VAT w brzmieniu nadanym przez Ustawę Nowelizującą stosuje się, jeżeli 90 dzień od dnia upływu terminu płatności danej wierzytelności określony w umowie lub na fakturze upływa nie wcześniej niż 1  października 2021 r.

8. Takie stanowisko przedstawił Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w:

a. interpretacji z 23 marca 2023 r. o sygn. 0114-KDIP4-2.4012.24.2022.2.MB, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że: „czynnością, która wyznacza zakres stosowania przepisów w okresie przejściowym jest moment uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności, co miało miejsce po dniu 1 października 2021 r. Oznacza to, że będziecie Państwo uprawnieni do stosowania przepisu art. 89a w nowym brzmieniu.”

b. interpretacji z 31 marca 2022 r. o sygn. 0114-KDIP4-2.4012.866.2021.2.AS, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że: „jeśli nieściągalność wierzytelności została uprawdopodobniona przed 1 października 2021 r., do dokonania korekty zastosowanie znajdą odpowiednie przepisy obowiązujące przed tym dniem, jeśli zaś nieściągalność wierzytelności została uprawdopodobniona po 30 września 2021 r. zastosowanie znajdą przepisy obowiązujące od 1 października 2021 r.”

c. interpretacji z 19 stycznia 2022 r. o sygn. 0114-KDIP4-2.4012.723.2021.1.MŻA, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że: „przepis art. 89a ustawy przewiduje możliwość korekty podstawy opodatkowania i podatku należnego w rozliczeniu za okres, w  którym nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną (tj. wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90/150 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze). Zatem w celu realizacji „ulgi za złe długi” zastosowanie znajdują przepisy obowiązujące w momencie, w którym nieściągalność wierzytelności została uprawdopodobniona. Jeśli nieściągalność wierzytelności została uprawdopodobniona przed dniem 1 października 2021 r., do realizacji ulgi zastosowanie znajdą odpowiednie przepisy obowiązujące przed tym dniem. Brak jest podstaw do korygowania podstawy opodatkowania i podatku należnego w oparciu o przepisy obowiązujące po dniu 1 października 2021 r. dot. wierzytelności, które powstały i których nieściągalność została uprawdopodobniona do 30 września 2021 r., nawet gdy realizacja ulgi poprzez stosowną korektę deklaracji następuje już w okresie obowiązywania nowych przepisów, tj. po 30 września 2021 r.”

d. interpretacji z 9 czerwca 2023 r. o sygn. 0111-KDIB3-1.4012.144.2023.1.ICZ, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że: „jeśli nieściągalność wierzytelności została uprawdopodobniona przed 30 września 2021 r., do realizacji ulgi zastosowanie znajdą odpowiednie przepisy obowiązujące przed tym dniem. Natomiast jeśli nieściągalność wierzytelności została uprawdopodobniona po 30 września 2021 r., do realizacji ulgi zastosowanie znajdą odpowiednie przepisy obowiązujące od 1 października 2021 r.”

9. Jak wskazano w opisie stanu faktycznego Spółka i Wynajmujący w Umowie uzgodnili, że  Spółka wykona Prace Wykończeniowe na rzecz Wynajmującego w zamian za wynagrodzenie określane jako X.

10. Strony ustaliły, że X będzie należne A. pod warunkiem, że:

a)  Spółka wykona Prace Wykończeniowe (usługi) na rzecz Wynajmującego;

b)  Spółka przedstawi faktury i rachunki wystawione przez podmioty, które wykonały Prace Wykończeniowe na rzecz A., dokumentujące wykonanie tych Prac wykończeniowych na rzecz A.;

c)  Spółka przedstawi potwierdzenia zapłat wynagrodzenia wynikającego z wyżej wymienionych faktur i rachunków dokumentujących wykonanie Prac Wykończeniowych na rzecz A.;

d)  Spółka przedstawi protokoły zdawczo-odbiorcze podpisane przez A. oraz podmioty, które wykonały Prace Wykończeniowe, potwierdzające wykonanie Prac Wykończeniowych;

e)  Spółka dostarczy dokumenty określone w lit. a) - d) powyżej w ciągu 12 miesięcy od dnia wydania pozwolenia na użytkowanie m.in. Powierzchni Użytkowych.

11. Ponadto, Strony uzgodniły w Umowie, że w odniesieniu do każdego etapu prac podpiszą Protokół potwierdzający wykonanie Prac Wykończeniowych na rzecz Wynajmującego przez A.. Zgodnie z umową Protokół miał być sporządzony na podstawie listy czynności wykonanych przez Spółkę w ramach danego etapu prac.

12. Z zastrzeżeniem spełnienia warunków wymienionych powyżej w punktach 10 i 11, zgodnie z Umową, Wynajmujący miał zapłacić Spółce X na podstawie faktury wystawionej przez Spółkę, w terminie 30 dni od daty otrzymania przez Wynajmującego faktury dokumentującej wykonanie usług (Prac Wykończeniowych) na rzecz Wynajmującego.

13. 2 czerwca 2020 r. A. wystawiła Fakturę X dokumentującą wykonanie części Prac Wykończeniowych (usług) na rzecz Wynajmującego. Faktura X nie określała terminu płatności innego niż termin określony w Umowie, o którym mowa w punkcie 12 powyżej. 8  lipca 2020 r. A. przesłała do Wynajmującego także dokumenty, które w ocenie A. odpowiadały dokumentom, o których mowa w punkcie 10 powyżej. A. nie dostarczyła Wynajmującemu Protokołu.

14. A. ujęła Fakturę X w deklaracji dla podatku VAT za czerwiec 2020 r. i zapłaciła do urzędu skarbowego podatek VAT wynikający z tej deklaracji.

15. Wynajmujący uznał, że A. nie dostarczyła wszystkich dokumentów, o których mowa w punkcie 7 powyżej, a które zgodnie z Umową A. miała obowiązek dostarczyć. W  związku z tym, Wynajmujący uznał, że nie zostały spełnione warunki uprawniające Spółkę do otrzymania kwoty wynikającej z Faktury X i kwota ta jest nienależna, dopóki Spółka nie dopełni wszystkich warunków wynikających z Umowy (opisanych w punkcie 10 i 11 powyżej). W ocenie Wynajmującego, A. powinna była bowiem przedstawić dodatkowo:

a)  Protokół podpisany przez A., który następnie powinien zostać podpisany przez Wynajmującego, potwierdzający wykonanie Prac Wykończeniowych

b)  Oświadczenia dostawców towarów i usług w zakresie Prac Wykończeniowych i  A. potwierdzające wykonanie Prac Wykończeniowych w formie określonej przez Wynajmującego, w tym zawierające zrzeczenie się roszczeń wobec Wynajmującego;

c)  Umowy o przeniesienie na Wynajmującego Praw Autorskich oraz

d)  Umowy o przeniesienie na Wynajmującego Praw i Roszczeń.

16. W związku z powyższym, między Stronami powstał spór co do tego, czy wszystkie warunki do wypłaty X wynikające z Umowy zostały spełnione, a co za tym idzie, czy X jest już należne Spółce. Strony prowadziły negocjacje, co do tego, czy i jakich dokumentów brakuje do uznania, przez obydwie Strony, że X jest należna. W trakcie procesu negocjacyjnego, A. wielokrotnie wzywała Wynajmującego do zapłaty kwoty z Faktury X. A. złożyła także dwa pozwy do Sądu (…) (który zgodnie z Umową jest właściwy w  rozstrzyganiu sporów wynikających z Umowy), jednak wycofał obydwa pozwy z uwagi na toczące się negocjacje i chęć polubownego zakończenia sporu.

17. 29 czerwca 2021 r. Strony podpisały Protokół. Protokół zawierał między innymi listę uwag dotyczących braków w dokumentacji dostarczonej przez A. w czerwcu 2020 r. (w istocie listę brakujących dokumentów). Brakująca dokumentacja została dostarczona przez A. do Wynajmującego w terminie do 13 sierpnia 2021 r.

18. Jednocześnie, Wynajmujący zwrócił się do A. o dostarczenie duplikatu Faktury X informując, że Wynajmujący nie posiada Faktury X. Duplikat Faktury X został wystawiony przez A. 31 lipca 2021 r. i dostarczony do Wynajmującego tego samego dnia. W tym samym dniu, tj. 31 lipca 2021 r., Wynajmujący wystawił notę korygującą do Faktury X w  zakresie nazwy usługi wskazanej na fakturze.

19. Po podpisaniu Protokołu (29 czerwca 2021 r.), dostarczeniu przez A. brakujących dokumentów wskazanych w Protokole (13 sierpnia 2021 r.) oraz dostarczeniu przez A. duplikatu Faktury X (31 lipca 2021 r.), Wynajmujący potwierdził, że wszystkie warunki do wypłaty X zostały spełnione 13 sierpnia 2021 r. i od tego dnia X, w kwocie wynikającej z  Faktury X jest należna.

20. W związku z powyższym, A. oczekiwała zapłaty kwoty wynikającej z Faktury X przez Wynajmującego w terminie 30 dni od dnia 13 sierpnia 2021 r., tj. do 12 września 2021 r.

Zgodnie bowiem z ustaleniami Stron poczynionymi w trakcie negocjacji, 13 sierpnia 2021 r. A. spełniła wszystkie warunki wynikające z Umowy by otrzymać kwotę X wynikającą z  faktury X, a zatem od tego momentu rozpoczął bieg 30-dniowy termin zapłaty określony w  Umowie.

21. Pomimo upływu terminu płatności oraz zawarcia 10 czerwca 2022 r. Ugody, w której Strony ustaliły obniżenie należnego Spółce X, Wynajmujący nie zapłacił A. X.

22. W konsekwencji, A. złożyła wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego do komornika. W toku postępowania egzekucyjnego komornik wyegzekwował część należnego X oraz odsetki ustawowe za opóźnienie należne A. zgodnie z treścią wyroku.

23. Na dzień składania tego wniosku, kwota wynikająca z Faktury X (jak i pozostałych faktur dokumentujących wykonanie Prac Wykończeniowych, przy czym niniejszy wniosek dotyczy tylko Faktury X) pozostaje niezapłacona. Na dzień składania tego wniosku, kwota wynikająca z Faktury X nie została zbyta w jakiejkolwiek formie.

24. Mając na względzie powyższe, należy uznać, że wierzytelność wynikająca z Faktury X stała się należna dopiero w momencie, w którym A. dostarczyła wszystkie dokumenty do Wynajmującego, których obowiązek dostarczenia wynikał z Umowy. Wynajmujący potwierdził, że wszystkie warunki do wypłaty X zostały spełnione 13 sierpnia 2021 r. i od tego dnia X, w kwocie wynikającej z Faktury X jest należna. W ocenie Spółki obowiązek dostarczenia części dokumentów wskazanych w punkcie 15 nie wynikał z Umowy. W związku z  tym, można uznać, że wierzytelność wynikająca z Faktury X stała się należna już w dniu podpisania Protokołu, czyli 29 czerwca 2021 r. Niemniej jednak, zgodnie ze stanowiskiem Wynajmującego należność z tytułu X stała się należna dopiero 13 sierpnia 2021 r.

25. W konsekwencji, nieściągalność wierzytelności wynikającej z Faktury X została uprawdopodobniona w 90 dniu licząc od 13 sierpnia 2021 r., tj. 11 listopada 2021 r., a  w  każdym wypadku nie wcześniej niż 27 października 2021 r., czyli w 90 dniu licząc od dnia 29 lipca 2021 r.

26. Podsumowując zatem przebieg wydarzeń:

  • 2018.07.31 - Spółka zawarła Umowę z Wynajmującym;
  • 2020.06.02 - A. wystawił fakturę X;
  • 2020.06.08 - A. przesłał Wynajmującemu dokumenty, które w ocenie A. odpowiadały dokumentom, o których mowa w pkt 15 powyżej, ale bez Protokołu;
  • 2021.06.29 - Strony podpisały Protokół;
  • 2021.07.31 - Spółka doręczyła Wynajmującemu duplikat Faktury X, a Wynajmujący wystawił notę korygującą do Faktury X w zakresie nazwy usługi wskazanej na fakturze;
  • 2021.08.13 - ostatnie dokumenty wskazane w Protokole jako brakujące zostały dostarczone, a Wynajmujący potwierdził, że w tym dniu wszystkie warunki zapłaty X zostały spełnione;
  • 2021.09.12 - A. oczekiwał od Wynajmującego zapłaty kwoty wynikającej z Faktury X (tj. w terminie 30 dni od dnia 13 sierpnia 2021 r.);
  • 2021.10.01 - zmieniono przepisy Ustawy o VAT dotyczące Ulgi na złe długi;
  • 2021.10.27/2021.11.11 - nieściągalność wierzytelności wynikającej z Faktury X została uprawdopodobniona (tj. upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie);
  • 2021.12.22 - A. złożył pozew do Sądu (…) przy (…) w związku z brakiem zapłaty X przez Wynajmującego;
  • 2022.06.10 - Strony zawarły Ugodę;
  • 2022.06.13 - sąd (…) wydał wyrok nadający Ugodzie formę wyroku;
  • 2022.10.12 - wyrokowi nadano klauzulę wykonalności i na tej podstawie Spółka wniosła o wszczęcie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez komornika sądowego;
  • 2022.11 do teraz - postępowanie egzekucyjne trwa, ale należna kwota X została uregulowana tylko w części.

27. Co za tym idzie, nieściągalność wierzytelności wynikającej z Faktury X została uprawdopodobniona po 1 października 2021 r. Stosując Ulgę na złe długi Spółka powinna zatem zastosować przepisy art. 89a ust. 2 Ustawy o VAT w brzmieniu nadanym przez Ustawę Nowelizującą i będzie mogła zastosować Ulgę na złe długi pod warunkiem, że spełnione są następujące warunki:

a)  na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której stosuje się Ulgę na złe długi wierzyciel jest podatnikiem zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny;

b)  od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 3 lata licząc od końca roku, w którym została wystawiona.

28. Spółka jak wskazała w opisie stanu faktycznego jest podatnikiem VAT. Faktura X została wystawiona 2 czerwca 2020 r. W związku z tym, uwzględniając okoliczności sprawy, termin 3  lata licząc od końca roku, w którym została wystawiona Faktura X upływa w dniu 31 grudnia 2023 r.

29. Spółka pragnie podkreślić, że od samego początku starała się jak najszybciej uzyskać od Wynajmującego potwierdzenie, że warunki płatności X zostały spełnione. Od momentu, gdy X stała się wymagalna, Spółka była zapewniana przez Wynajmującego, że zapłaci on należną jej X w pełnej wysokości. A. polegał na wiarygodności Wynajmującego i podjął wszelkie dostępne środki w celu uzyskania płatności od Wynajmującego. Biorąc jednak pod uwagę, że postępowanie egzekucyjne toczy się od prawie roku, ale nie było możliwe wyegzekwowanie tych kwot w całości od Wynajmującego, Spółka rozważa obecnie zastosowanie Ulgi na złe długi w zakresie, w jakim X, w momencie zastosowania ulgi, nie zostaną uregulowane lub zbyte w jakiejkolwiek formie.

30. Uwzględniając powyższe, w ocenie Wnioskodawcy Spółka może, do 31 grudnia 2023 r., dokonać korekty podstawy opodatkowania oraz podatku należnego, o której mowa w art. 89a Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, o kwotę: (a) w przypadku pozytywnej odpowiedzi tut. Organu na pytanie numer 1 - wierzytelności wynikającej z faktury korygującej Fakturę X albo (b) w przypadku negatywnej odpowiedzi tut. Organu na pytanie numer 1 - wierzytelności wynikającej z Faktury X, w części w jakiej na moment dokonywania korekty ta wierzytelność nie została uregulowana ani zbyta w jakiekolwiek formie i pod warunkiem, że na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której Spółka dokona korekty podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 89a Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług Spółka będzie podatnikiem zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest:

  • prawidłowe – w zakresie obowiązku wystawienia faktury korygującej,
  • nieprawidłowe – w zakresie prawa do zastosowania ulgi na złe długi.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i  usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

W myśl art. 2 pkt 22 ustawy:

Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W myśl art. 29a ust. 1 ustawy:

Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Jak stanowi art. 29a ust. 10 ustawy:

Podstawę opodatkowania obniża się o:

1) kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;

2) wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;

3) zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;

4) wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.

Art. 29a ust. 13 ustawy stanowi, że:

W przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił fakturę korygującą, pod warunkiem że z posiadanej przez tego podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz warunki te zostały spełnione, a faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją. W przypadku gdy w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, podatnik nie posiada dokumentacji, o której mowa w zdaniu pierwszym, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał.

Na podstawie art. 29a ust. 14 ustawy:

Przepis ust. 13 stosuje się odpowiednio w przypadku stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze i wystawienia faktury korygującej do faktury, w której wykazano kwotę podatku wyższą niż należna.

W myśl art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Stosownie do art. 106e ust. 1 pkt 1-15 ustawy:

faktura powinna zawierać:

1)datę wystawienia;

2)kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;

3)imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;

4)numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;

5)numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;

6)datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;

7)nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;

8)miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;

9)cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);

10)kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;

11)wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);

12)stawkę podatku albo stawkę podatku od wartości dodanej w przypadku korzystania z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9;

13)sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;

14)kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;

15)kwotę należności ogółem.

W świetle przepisów dotyczących podatku od towarów i usług, faktury są dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste transakcje gospodarcze dokonywane przez podatnika. Faktura pełni szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku VAT, dlatego też niezwykle istotne jest prawidłowe oznaczenie wszystkich elementów faktury.

Faktura jest dokumentem potwierdzającym zaistnienie zdarzenia gospodarczego (potwierdzeniem nabycia określonych towarów i usług lub też otrzymania zaliczki) i nierozerwalnie związana jest z powstaniem obowiązku podatkowego. Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie ww. dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi (nabywcy), a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego.

W praktyce zdarzają się jednakże sytuacje, gdy po wystawieniu faktury następują zdarzenia gospodarcze mające wpływ na treść pierwotnej faktury lub faktura zawiera błędy. W takiej sytuacji ustawodawca wskazuje na możliwość skorygowania takiej faktury poprzez wystawienie faktury korygującej.

Zgodnie z art. 106j ust. 1 ustawy:

W przypadku gdy po wystawieniu faktury:

1) podstawa opodatkowania lub kwota podatku wskazana w fakturze uległa zmianie,

2) (uchylony)

3) dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,

4) dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,

5) stwierdzono pomyłkę w jakiejkolwiek pozycji faktury

- podatnik wystawia fakturę korygującą.

Zgodnie z art. 106j ust. 2 ustawy:

faktura korygująca powinna zawierać:

1)(uchylony)

2)numer kolejny oraz datę jej wystawienia;

2a) numer identyfikujący w Krajowym Systemie e-Faktur fakturę, której dotyczy faktura korygująca – w przypadku faktury korygującej w postaci faktury ustrukturyzowanej;

3)dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca:

a)określone w art. 106e ust. 1 pkt 1-5,b)

b)nazwę (rodzaj) towaru lub usługi objętych korektą;

4)(uchylony)

5)jeżeli korekta wpływa na zmianę podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego - odpowiednio kwotę korekty podstawy opodatkowania lub kwotę korekty podatku należnego z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku i sprzedaży zwolnionej;

6)w przypadkach innych niż wskazane w pkt 5 – prawidłową treść korygowanych pozycji.

Zgodnie z art. 106j ust. 2a ustawy:

faktura korygująca może zawierać:

1)wyrazy „FAKTURA KORYGUJĄCA” albo „KOREKTA”;

2)przyczynę korekty.

Jak wynika z powyższych regulacji faktury korygujące wystawia się w celu udokumentowania ostatecznej wielkości sprzedaży, t.j. m.in. w przypadku zmiany podstawy opodatkowania lub kwoty podatku czy pomyłki w jakiejkolwiek pozycji faktury.

Z przytoczonych uregulowań wynika zatem, iż istotą faktur korygujących jest korekta faktur pierwotnych. Faktury korygujące wystawia się w celu udokumentowania ostatecznej wielkości sprzedaży w danym okresie rozliczeniowym.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowani jako czynny podatnik podatku od towarów i usług. 31 lipca 2018 r., jako najemca, zawarli Państwo umowę najmu powierzchni budynku biurowego z właścicielem tego budynku. Wynajmujący oraz Państwo ustalili w  Umowie, że wykonają Państwo na rzecz Wynajmującego usługi wykończeniowe dotyczące Powierzchni Użytkowych. W zamian za wykonanie Prac Wykończeniowych mieli Państwo otrzymać od Wynajmującego wynagrodzenie określone w Umowie. 2 czerwca 2020 r. wystawili Państwo fakturę dokumentującą wykonanie części Prac Wykończeniowych (usług) na rzecz Wynajmującego. Faktura nie określała terminu płatności. Termin płatności został określony w Umowie przez Strony. Ujęli Państwo Fakturę X w deklaracji dla podatku od towarów i za czerwiec 2020 r. i zapłacili do urzędu skarbowego podatek VAT wynikający z tej deklaracji. Wynajmujący uznał, że nie dostarczyli Państwo wszystkich dokumentów, które zgodnie z Umową mieli Państwo obowiązek dostarczyć. W  związku z tym, Wynajmujący uznał, że nie zostały spełnione warunki uprawniające Państwa do otrzymania kwoty wynikającej z  Faktury X i kwota ta jest nienależna, dopóki Państwo nie dopełnią wszystkich warunków wynikających z Umowy. W związku z powyższym, między Stronami powstał spór co do tego, czy wszystkie warunki do wypłaty X wynikające z Umowy zostały spełnione, a co za tym idzie, czy X była Państwu należna. Po podpisaniu Protokołu (29 czerwca 2021 r.), dostarczeniu przez Państwa brakujących dokumentów wskazanych w Protokole (13 sierpnia 2021 r.) oraz dostarczeniu przez Państwa duplikatu Faktury X (31 lipca 2021 r.), Wynajmujący potwierdził, że wszystkie warunki do wypłaty X zostały spełnione 13 sierpnia 2021 r. i od tego dnia X, w kwocie wynikającej z  Faktury X była należna. W związku z  powyższym, oczekiwali Państwo zapłaty kwoty wynikającej z Faktury X przez Wynajmującego w terminie 30 dni od dnia 13 sierpnia 2021 r., tj. do dnia 12 września 2021 r. Pomimo upływu terminu płatności, Wynajmujący nie zapłacił Państwu X. W związku z  tym, 22 grudnia 2021 r. złożyli Państwo pozew do Sądu (…) przy (…) o zasądzenie należności z tytułu X, tj. należności wynikającej z  Faktury X oraz dwóch pozostałych faktur wystawionych odpowiednio 22 lutego 2021 r. oraz 15 października 2021 r. Wynajmujący wniósł powództwo wzajemne pozwem z 8 kwietnia 2022 r. Równolegle do postępowania przed sądem (…), Strony prowadziły negocjacje w  sprawie zapłaty X. 10 czerwca 2022 r. Strony zawarły ugodę w tej sprawie. Strony uzgodniły obniżenie całkowitej kwoty X należnej Państwu za Prace Wykończeniowe w  taki sposób, że całkowita kwota X należnego Spółce jest niższa niż suma kwot wynikających ze wszystkich faktur wystawionych przez Państwa dokumentujących Prace Wykończeniowe, tj. Faktury X oraz dwóch pozostałych faktur wystawionych 22 lutego 2021  r. oraz 15 października 2021 r. Obniżka kwoty należnego X wynika po pierwsze z aktualizacji wielkości powierzchni jaka była przedmiotem Prac Wykończeniowych, która według dokonanych później przez Strony pomiarów była niższa niż pierwotnie przyjęła Spółka, a po drugie z odliczenia z kwoty należnego X kwot tytułem: zmian w projektach, na podstawie których prowadzone były Prace Wykończeniowe wprowadzonych na Państwa wniosek; opłaty za okres trwania Prac Wykończeniowych; wad w wykonanych pracach - przy czym, strony uzgodniły, że różnica pomiędzy obniżką X tytułem wad w wykonanych pracach a kosztem naprawy tych wad poniesionym terminie w umówionym przez Strony zostanie zwrócona Państwu, a tym samym zwiększy należne X. 10 czerwca 2022 r. Strony złożyły zgodne wnioski o nadanie Ugodzie formy wyroku. Jednocześnie Wynajmujący nie zapłacił Państwu należnej kwoty X, pomimo że zostały spełnione warunki z Umowy do wypłaty X, a Strony zawarły Ugodę, której nadano formę wyroku sądu (…), a który to wyrok został opatrzony klauzulą wykonalności. W konsekwencji, złożyli Państwo do komornika wniosek o  wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Na dzień składania tego wniosku, kwota wynikająca z Faktury X (jak i pozostałych faktur dokumentujących wykonanie Prac Wykończeniowych, przy czym niniejszy wniosek dotyczy tylko Faktury X) pozostaje niezapłacona. Na dzień składania tego wniosku, kwota wynikająca z Faktury X nie została zbyta w jakiejkolwiek formie. Wynajmujący był na moment podpisania Umowy, był w trakcie świadczenia przez Spółkę Prac Wykończeniowych (usług) oraz pozostaje do momentu złożenia tego wniosku zarejestrowany jako czynny podatnik podatku VAT w Polsce. Wynajmujący nie był na moment podpisania Umowy, nie był w trakcie świadczenia przez Spółkę Prac Wykończeniowych (usług) oraz nie jest na moment składania tego wniosku w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji.

Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą tego, czy mają Państwo obowiązek wystawić fakturę korygującą do faktur dokumentujących wykonanie Prac Wykończeniowych, w celu obniżenia kwoty wynagrodzenia wykazanego na tych fakturach o  kwotę obniżki X wynikającą z Ugody oraz czy będzie miała prawo dokonać obniżenia podstawy opodatkowania o kwotę obniżki X za okres rozliczeniowy, w którym Spółka wystawiła fakturę korygującą.

Z okoliczności sprawy wynika, że na podstawie Ugody Strony uzgodniły zmniejszenie wynagrodzenia należnego Państwu za wykonanie Prac Wykończeniowych. Obniżka kwoty należnego X, jak Państwo wskazali, wynika po pierwsze z aktualizacji wielkości powierzchni jaka była przedmiotem Prac Wykończeniowych, która według dokonanych później przez Strony pomiarów była niższa niż pierwotnie przyjęła Spółka, a po drugie z odliczenia z kwoty należnego X kwot tytułem: zmian w projektach, na podstawie których prowadzone były Prace Wykończeniowe wprowadzonych na Państwa wniosek; opłaty za okres trwania Prac Wykończeniowych; wad w wykonanych pracach.

Zatem mając na względzie powyższe mają Państwo obowiązek wystawić fakturę korygującą do faktur dokumentujących wykonanie Prac Wykończeniowych, w celu obniżenia kwoty wynagrodzenia wykazanego na tych fakturach o  kwotę obniżki X wynikającą z Ugody.

Wskazać należy, ze treść przepisu art. 29a ust. 13 ustawy umożliwia podatnikowi dokonanie obniżenia podstawy opodatkowania już w momencie wystawienia faktury korygującej pod warunkiem, że z posiadanej przez niego dokumentacji wynika, że uzgodnił z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług, określone w fakturze korygującej i faktura korygująca jest zgodna z tą posiadaną dokumentacją.

W konsekwencji należy stwierdzić, że podatnik będzie miał prawo dokonać obniżenia podstawy opodatkowania i podatku należnego już w momencie wystawienia faktury korygującej, przy łącznym spełnieniu następujących warunków:

1) uzgodnienia warunków korekty z nabywcą towaru lub usługobiorcą,

2) spełnienia uzgodnionych warunków obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług,

3) posiadania dokumentacji potwierdzającej uzgodnienie z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunków obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług (tj. z dokumentacji powinno wynikać, że nabywca wie, że doszło lub wie w jakich sytuacjach będzie dochodzić do zmiany warunków transakcji skutkujących zmniejszeniem wysokości wynagrodzenia), z dokumentacji powinno wynikać również, że warunki te zostały spełnione na moment dokonywania przez podatnika korekty podatku należnego, tj. doszło do zrealizowania przesłanek warunkujących pomniejszenie kwoty podatku należnego,

4) faktura korygująca jest zgodna z posiadaną dokumentacją w zakresie uzgodnienia z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunków obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług oraz w zakresie spełnienia tych uzgodnionych warunków.

Z okoliczności sprawy wynika, że są Państwo w posiadaniu dokumentacji, z której wynika, że  uzgodnili Państwo z usługobiorcą, tj. Wynajmującym warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla świadczenia usług oraz że warunki te zostały te spełnione.

Tym samym po wystawieniu faktury korygującej będą Państwo mieli prawo dokonać obniżenia podstawy opodatkowania o kwotę obniżki X za okres rozliczeniowy, w którym wystawią Państwo fakturę korygującą.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 należy uznać za prawidłowe.

W dalszej kolejności Państwa watpliwości dotyczą tego, czy mogą Państwo do 31 grudnia 2023 r. dokonać korekty podstawy opodatkowania oraz podatku należnego, o której mowa w art. 89a ustawy.

Zasady rozliczenia podatku w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności, określanej często jako tzw. ulga na złe długi, zostały określone w przepisach art. 89a i art. 89b ustawy.

I tak, stosownie do treści art. 89a ust. 1 ustawy:

Podatnik może skorygować podstawę opodatkowania oraz podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Korekta dotyczy również podstawy opodatkowania i  kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności, której nieściągalność została uprawdopodobniona.

Natomiast w myśl art. 89a ust. 1a ustawy:

Nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną, w przypadku gdy wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.

Na mocy art. 89a ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 30 września 2021 r.

Przepis ust. 1 stosuje się w przypadku gdy spełnione są następujące warunki:

1) dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego w rozumieniu ustawy z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne (Dz.U. z 2020 r. poz. 814 i 1298), postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;

2) (uchylony)

3) na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, o której mowa w ust. 1:

a) wierzyciel i dłużnik są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni,

b) dłużnik nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego w rozumieniu ustawy z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;

4) (uchylony)

5) od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona.

6) (uchylony)

Stosownie do art. 89a ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 1 października 2021 r.:

Przepis ust. 1 stosuje się w przypadku gdy spełnione są następujące warunki:

1) (uchylony)

2) (uchylony)

3) na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, o której mowa w ust. 1:

a) wierzyciel jest podatnikiem zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny,

b) (uchylona);

4) (uchylony)

5) od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 3 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona.

6) (uchylony)

Jednocześnie, na podstawie art. 89a ust. 3 ustawy:

Korekta, o której mowa w ust. 1, może nastąpić w rozliczeniu za okres, w którym nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną, pod warunkiem że do dnia złożenia przez wierzyciela deklaracji podatkowej za ten okres wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w  jakiejkolwiek formie.

Zgodnie z art. 89a ust. 4 ustawy:

W przypadku gdy po złożeniu deklaracji podatkowej, w której dokonano korekty, o której mowa w  ust. 1, należność zastała uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie, wierzyciel obowiązany jest do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana lub zbyta. W przypadku częściowego uregulowania należności, podstawę opodatkowania oraz kwotę podatku należnego zwiększa się w  odniesieniu do tej części.

Przywołane wyżej przepisy art. 89a ustawy dopuszczają możliwość dokonania przez podatnika korekty podstawy opodatkowania i podatku należnego, który powstał w związku z dostawą towarów lub świadczeniem usług na terytorium kraju, w sytuacji gdy nabywca towaru bądź usługi nie dokonał zapłaty na rzecz dostawcy. Należy jednak zauważyć, że tylko łączne spełnienie wszystkich warunków wymienionych w art. 89a ust. 1a i ust. 2 ustawy, daje prawo do skorygowania podatku należnego.

Ponadto, stosownie do art. 89a ust. 5 ustawy:

Wierzyciel informuje o korekcie, o której mowa w ust. 1, właściwego dla niego naczelnika urzędu skarbowego w deklaracji podatkowej, w której dokonuje tej korekty.

Z powołanych przepisów ustawy wynika, że wierzyciel może dokonać korekty podstawy opodatkowania i podatku należnego wyłącznie w rozliczeniu za okres, w którym nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną. Oznacza to, że wierzyciel dokonując korekty musi dokonać jej w konkretnej deklaracji, tj. w deklaracji za okres, w którym upłynął 90 dzień od terminu płatności wierzytelności określonego w umowie lub na fakturze. Przy czym składając tę deklarację musi spełnić wszystkie warunki uprawniające go do dokonania takiej korekty.

Jeżeli wierzyciel nie skorzysta z przysługującego mu prawa do dokonania korekty w ww. terminie, może dokonać stosownej korekty w terminie późniejszym, jednak musi „wrócić” do deklaracji za okres, w której upłynął 90 dzień od umownego terminu płatności, przy czym składając korektę tej deklaracji musi spełnić wszystkie warunki uprawniające go do dokonania takiej korekty.

Na podstawie art. 81 ust. 2 ustawy Ordynacja podatkowa:

Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji.

Zgodnie z obecnie obowiązującym przepisem art. 89a ust. 2 ustawy o VAT, prawo do skorzystania przez wierzyciela z odliczenia nieściągalnej wierzytelności (czy to „na bieżąco”, czy też poprzez złożenie deklaracji korygującej) wygasa po trzech latach, licząc od końca roku, w którym została wystawiona faktura dokumentująca nieuregulowaną wierzytelność, a warunek, że wierzyciel jest podatnikiem zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny musi być spełniony na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty.

Ustawa z dnia 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy Prawo bankowe (Dz. U. z 2021 poz. 1626), w której ustawodawca zawarł wprowadzone od 1 października 2021 r. zmiany przepisów dotyczących „ulgi za złe długi” tj. art. 89a oraz art. 89b ustawy o VAT, nie zawiera przepisów przejściowych dotyczących znowelizowanego art. 89a ust. 2 pkt 5 ustawy o podatku od towarów i usług. Jeżeli brak jest przepisu przejściowego, to do oceny skutków danej czynności zastosowanie znajdują przepisy obowiązujące w czasie, gdy czynność ta miała miejsce.

Przepis art. 89a ustawy przewiduje możliwość korekty podstawy opodatkowania i podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną (tj. wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze). Zatem w celu realizacji „ulgi za złe długi” zastosowanie znajdują przepisy obowiązujące w momencie, w którym nieściągalność wierzytelności została uprawdopodobniona.

Jeśli nieściągalność wierzytelności została uprawdopodobniona przed 1 października 2021 r., do realizacji ulgi zastosowanie znajdą odpowiednie przepisy obowiązujące przed tym dniem. Brak jest podstaw do korygowania podstawy opodatkowania i podatku należnego w oparciu o  przepisy obowiązujące po 1 października 2021 r. dotyczące wierzytelności które powstały i których nieściągalność została uprawdopodobniona do 30 września 2021 r., nawet gdy realizacja ulgi poprzez stosowną korektę deklaracji następuje już w okresie obowiązywania nowych przepisów, tj. po 30 września 2021 r.

W tym miejscu wskazania wymaga, że przepisy podatkowe nie regulują stosunków cywilnoprawnych (zasad zawierania umów cywilnoprawnych, porozumień) ani nie mają wpływu na ich treść, w tym ustalenia dotyczące terminów płatności. Zgodnie z zasadą swobody umów, to strony umowy rozstrzygają m.in. zasady rozliczeń z tytułu zawarcia umów cywilnoprawnych.

Podkreślić należy, że ustalony przez strony termin zapłaty winien być obustronną wolą stron transakcji zawartej w ramach stosunku cywilnoprawnego. Wskazać bowiem należy, że zgodnie z art. 353¹ ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.), zwanej dalej Kodeks cywilny:

Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

W tym miejscu wskazać należy, że Organy podatkowe nie mają prawa ingerować w treść zawieranych umów i przyjęte w nich ustalenia, w tym zasady ustalania terminów płatności, chyba że postanowienia umów naruszają przepisy podatkowe.

Zgodnie bowiem z art. 199a § 1 i 2 Ordynacji podatkowej (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383):

Organ podatkowy dokonując ustalenia treści czynności prawnej, uwzględnia zgodny zamiar stron i cel czynności, a nie tylko dosłowne brzmienie oświadczeń woli złożonych przez strony czynności.

Jeżeli pod pozorem dokonania czynności prawnej dokonano innej czynności prawnej, skutki podatkowe wywodzi się z tej ukrytej czynności prawnej.

Natomiast organ uprawniony do wydania interpretacji indywidualnej nie ma prawnej możliwości ingerencji w treść tych umów. Z art. 14h Ordynacji podatkowej wynika bowiem, iż powołany przepis nie ma zastosowania w postępowaniu w przedmiocie wydawania interpretacji indywidualnej.

Zatem tut. Organ nie jest właściwy do oceny skuteczności zawieranych między kontrahentami porozumień lecz do oceny skutków tych porozumień na gruncie prawa podatkowego.

Zgodnie z powołanymi powyżej przepisami ustawy, podatnik – wierzyciel – może skorygować podstawę opodatkowania i podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona, o czym stanowi art. 89a ust. 1 ustawy.

Powtórzenia wymaga, że nieściągalność wierzytelności – stosownie do treści art. 89a ust. 1a ustawy – uważa się za uprawdopodobnioną w przypadku, gdy wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.

Na gruncie polskich przepisów skorzystanie przez wierzyciela z możliwości dokonania korekty w trybie art. 89a ust. 1 ustawy, wiąże się z łącznym spełnieniem warunków określonych w  art.  89a ust. 2 pkt 3 oraz pkt 5 ustawy. Korekta powinna być dokonana w rozliczeniu za okres, w  którym upłynął 90 dzień od dnia upływu terminu płatności. Termin 90-dniowy należy każdorazowo liczyć od dnia, w którym upływa termin płatności określony w fakturze lub umowie.

Jednocześnie należy zauważyć, że aby termin płatności był skutecznie odroczony, musi to nastąpić przed jego upływem, bowiem nie można odroczyć terminu, który upłynął.

Należy podkreślić, że jedynie zawarcie przez strony umowy – przed upływem 90 dni od pierwotnie ustalonych terminów płatności – porozumienia, ugody czy jakiegokolwiek innego rodzaju pisma, które przedłuża termin spłaty wierzytelności skutkuje tym, że termin naliczania 90 dni biegnie każdorazowo od nowego wyznaczonego terminu spłaty długu.

W przypadku bowiem umownej zmiany terminu płatności (przed upływem 90 dni od pierwotnie ustalonych terminów płatności), poprzez jego wydłużenie w drodze obustronnego porozumienia, jeśli w porozumieniu tym zawarta zostanie zgodna wola stron co do innego (nowego) terminu zapłaty, ten termin będzie właściwym do liczenia okresu, o którym mowa w  art. 89a ustawy.

Opis sprawy wskazuje, że 2 czerwca 2020 r. wystawili Państwo na rzecz Wynajmującego Fakturę X. Faktura nie określała terminu płatności. Termin płatności został określony w  Umowie przez Strony i wynosił 30 dni od daty otrzymania przez Wynajmującego faktury dokumentującej wykonanie usług na rzecz Wynajmującego. Między Państwem a Wynajmującym nie została podpisana żadna ugoda dotycząca wydłużenia terminu płatności faktury.

Jak wynika z przedstawionych okoliczności sprawy, 8 lipca 2020 r. przesłali Państwo do Wynajmującego dokumenty, które Wynajmujący zakwestionował jako niespełniające warunków, o których mowa w pkt 7, w związku z czym w ocenie Wynajmującego nie zostały spełnione warunki uprawniające Państwa do otrzymania kwoty wynikającej z faktury X i  kwota ta, w ocenie Wynajmującego była nienależna. Skoro Wynajmujący kwestionował należność wynikającą z faktury X, to należy uznać, że w tym momencie był w jej posiadaniu.

A zatem mając na uwadze powyższe okoliczności, należy uznać, że nieściągalność ww. wierzytelności została uprawdopodobniona przed 1 października 2021 r. i do realizacji ulgi zastosowanie znajdą odpowiednie przepisy obowiązujące przed tym dniem.

Na podstawie art. 89a ust. 2 pkt 5 ustawy w brzmieniu obowiązującym do 30 września 2021 r., korekty podstawy opodatkowania oraz podatku należnego z tytułu świadczenia usług, w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona można dokonać, gdy od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona.   

W analizowanej sprawie faktura dokumentująca świadczone usługi została wystawiona 2  czerwca 2020 r. Zatem od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność, upłynęły 2 lata licząc od końca roku, w którym została wystawiona.

W konsekwencji nie są/nie będą Państwo uprawnieni do skorzystania z „ulgi na złe długi” gdyż nie został spełniony warunek określony w art. 89a ust. 2 pkt 5 ustawy w brzmieniu obowiązującym do 30 września 2021 r., tj. od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność upłynął okres dłuższy niż 2 lata.

Jednocześnie podkreślić należy, że jak wynika z okoliczności sprawy, w analizowanej sprawie Strony przed upływem terminu płatności określonym w umowie nie zawarły porozumienia, ugody na podstawie których termin płatności uległ wydłużeniu, w szczególności za uzgodnienie nowego terminu płatności nie można uznać potwierdzenia Wynajmującego, że wszystkie warunki do wypłaty X zostały spełnione 19 sierpnia 2021 r. Co więcej, jak wskazali Państwo w opisie sprawy, Wynajmujący nigdy nie kwestionował faktu, ze Prace Wykończeniowe zostały wykonane. Tym samym nie można zgodzić się z Państwem, że warunki do wypłaty X zostały spełnione 13 września 2021 r. i od tego dnia X, w kwocie wynikającej z faktury była należna.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2  jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych należy wskazać, że interpretacje wydawane są w indywidualnych sprawach podatników w oparciu o aktualnie obowiązujące przepisy prawa i stan faktyczny/zdarzenie przyszłe przedstawiony przez danego podatnika. Powołane interpretacje nie stanowią źródła powszechnie obowiązującego prawa, więc zawartych w nich stanowisk organu podatkowego nie można wprost przenosić na grunt innej sprawy. Każdą sprawę Organ jest zobowiązany rozpatrywać indywidualnie.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszlego oraz zastosują się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).