Brak opodatkowania podatkiem od towarów i usług darowizny samochodu osobowego dokonanej na rzecz brata, po uprzednim wykupie od leasingodawcy.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 września 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 20 września 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania podatkiem od towarów i usług darowizny samochodu osobowego dokonanej przez Pana na rzecz Pana brata, po uprzednim wykupie od leasingodawcy.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca prowadzi na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej jednoosobową działalność gospodarczą. Wnioskodawca podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Wnioskodawca podlega opodatkowaniu od dochodów osiąganych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej PIT według stawki liniowej 19%. Od 01.01.2014 roku jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wnioskodawca zawarł w dniu 15.04.2021 roku umowę leasingu operacyjnego samochodu osobowego … (dalej jako: Umowa Leasingu). Umowa wygaśnie w kwietniu 2026 roku. Planowany jest wcześniejszy niż zawarto w umowie leasingu operacyjnego z dnia 15.04.2021 roku prywatny wykup auta na przełomie 2023 i 2024 roku. Przedmiot leasingu - samochód osobowy (dalej jako: Samochód lub Pojazd) wykorzystywany był przez Wnioskodawcę na cele związane z prowadzoną działalnością gospodarczą w ramach tzw. użytku mieszanego, tj. zarówno na cele prywatne, jak i na cele związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Kwoty wydatków stanowiących raty leasingowe za korzystanie z Pojazdu, jak również wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę w związku z eksploatacją pojazdu (w szczególności paliwo, ubezpieczenie, bieżące naprawy oraz części) rozliczane były przez Wnioskodawcę w okresie leasingu jako koszty uzyskania przychodu. Wnioskodawca dokonywał także rozliczenia podatku VAT naliczonego od wskazanych wyżej wydatków w wysokości 50% kwoty podatku.

Zgodnie z postanowieniami Umowy. Wnioskodawca dokona wykupu Samochodu po upływie okresu leasingu, jednak leasingobiorca planuje wystąpić do leasingodawcy o skrócenie okresu leasingu i wcześniejszy wykup pojazdu. Zapłata kwoty stanowiącej kwotę wykupu nastąpi na przełomie 2023 i 2024 roku i zostanie udokumentowana fakturą VAT wystawioną przez leasingodawcę.

Wnioskodawca nie zaliczy faktury VAT dokumentującej wykup Pojazdu do kosztów podatkowych; nie dokona również odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z przedmiotowej faktury. Wnioskodawca od chwili wykupu nie będzie wykorzystywał, nie zamierza wykorzystywać Pojazdu na cele związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Wnioskodawca nie wprowadził i nie zamierza wprowadzać Pojazdu do ewidencji środków trwałych, jak również nie zalicza i nie zamierza zaliczać wydatków ponoszonych w związku z eksploatacją Pojazdu do kosztów uzyskania przychodu w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Podatek naliczony wykazany na fakturze dokumentującej wykup Pojazdu od leasingodawcy nie zostanie przez Wnioskodawcę odliczony, gdyż Samochód nie zostanie wprowadzony do działalności gospodarczej i od daty wykupu nie będzie wykorzystywany na potrzeby prowadzonej działalności.

Wnioskodawca rozważa dokonanie darowizny Pojazdu na rzecz brata Wnioskodawcy. Pojazd nie będzie wykorzystywany w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Wnioskodawca po dokonaniu darowizny na rzecz brata nie będzie korzystał z samochodu wykupionego z leasingu. Należy przyjąć, że korzystającym po przekazaniu przedmiotu darowizny dla brata będzie to obdarowany - brat Wnioskodawcy -jako właściciel samochodu, a także hipotetycznie inne osoby, którym właściciel zdecyduje się umożliwić korzystanie z pojazdu.

Pytanie

Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym dokonanie przez Wnioskodawcę darowizny Pojazdu na rzecz brata Wnioskodawcy, po uprzednim prywatnym wykupie od leasingodawcy będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Pana stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy, dokonanie darowizny Pojazdu na rzecz brata Wnioskodawcy po uprzednim prywatnym wykupie od leasingodawcy nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: uVAT) „Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności”.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 uVAT „Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych”.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 uVAT „Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju”.

Zgodnie z art. 7 ust. 2 uVAT „Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1)przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2)wszelkie inne darowizny”.

Opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają czynności opisane w art. 5 ust. 1 (w tym wskazane w art. 7 ust. 2 uVAT), podlegają o tyle, o ile podejmowane są przez podatników podatku VAT.

Prowadzenie działalności gospodarczej nie przesądza, iż wszystkie czynności rozporządzenia mieniem stanowią dostawę towarów lub usług (odpłatną bądź nie) na gruncie przepisów uVAT. Czynności podejmowane poza prowadzoną działalnością gospodarczą nie będą stanowić czynności opodatkowanych podatkiem VAT, gdyż dokonująca ich osoba fizyczna nie będzie ich dokonywać w charakterze podatnika. W opisywanym zdarzeniu przyszłym, Wnioskodawca rozważa dokonanie darowizny Pojazdu, który nie jest wykorzystywany w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Podatek naliczony wykazany na fakturze dokumentującej wykup Pojazdu od leasingodawcy nie zostanie przez Wnioskodawcę odliczony od kwoty podatku VAT należnego za odpowiedni okres. Wobec powyższego, zdaniem Wnioskodawcy dokonanie darowizny Pojazdu na rzecz brata, po jego uprzednim wykupie od leasingodawcy, nie będzie dokonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, ani nie będzie dotyczyć składnika wykorzystywanego w tej działalności gospodarczej (bądź do działalności poddańczej nabytego) i jako takie, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W ocenie Wnioskodawcy kwestia kręgu osób lub podmiotów, które hipotetycznie będą mogły faktycznie korzystać z samochodu po dokonaniu potencjalnej darowizny nie ma znaczenia dla oceny zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku. Co więcej Wnioskodawca w sytuacji przeniesienia własności pojazdu w drodze darowizny na brata, nie będzie miał wpływu, jak również pełnej wiedzy o sposobie korzystania z samochodu przez jego nowego właściciela.

Wnioskodawca nie podjął jeszcze ostatecznej decyzji co do terminu dokonania darowizny, ale przewiduje, że będzie ona miała miejsce po upływie 6 miesięcy od dokonania wykupu pojazdu. Wnioskodawca w związku z planowaną darowizną samochodu osobowego dla brata nie będzie działał w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, a darowizna nie będzie dokonana w ramach działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 cyt. ustawy o VAT, lecz w ramach zarządu majątkiem osobistym.

Reasumując, przedstawiony wcześniej stan faktyczny sprawy i obowiązujący na dzień sporządzenia wniosku o interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego w zakresie VAT stan prawny zdaniem Wnioskodawcy wyłącza opodatkowanie podatkiem VAT darowiznę samochodu osobowego dla brata po wcześniejszym prywatnym wykupie.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

W świetle art. 8 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

Z treści powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów, co do zasady, podlega opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynność ta jest wykonywana odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte – w przypadku dostawy towarów – w art. 7 ust. 2 ustawy.

W myśl art. 7 ust. 2 ustawy:

Jak wynika z powyższych uregulowań, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, w tym także wszelkie inne darowizny, z którymi wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie (w tym także darowizna) tych towarów pozostaje poza zakresem opodatkowania (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania), bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).

Podkreślić jednak należy, że dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy jest dokonywana przez podmiot o statusie podatnika działającego w takim charakterze w odniesieniu do tej czynności.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

W świetle art. 15 ust. 2 ustawy:

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy:

Należy zauważyć, że w myśl art. 709¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 6010 ze zm.):

Natomiast zgodnie z art. 709¹⁶ ww. ustawy:

Leasing operacyjny jest umową, na podstawie której leasingobiorca nabywa jedynie prawo do korzystania z przedmiotu leasingu, a formą wynagrodzenia za powyższą usługę jest czynsz.

W świetle ustawy o podatku od towarów i usług leasing operacyjny jest usługą. Po zakończeniu podstawowego okresu trwania umowy leasingu operacyjnego – jednym z wariantów jest sprzedaż przedmiotu umowy leasingobiorcy. Opcja wykupu samochodu będącego przedmiotem umowy leasingu operacyjnego jest uprawnieniem, z którego leasingobiorca może skorzystać, ale nie musi. Zatem należy przyjąć, że wykup przedmiotu leasingu, także przed upływem okresu na jaki umowa obowiązuje, jest odrębną czynnością – dostawą towaru – niezwiązaną z samą umową leasingu.

Należy ponownie wskazać, że z cytowanego wyżej art. 7 ust. 1 i ust. 2 ustawy wynika, że opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów oraz nieodpłatna czynność z nią zrównana po spełnieniu warunków zawartych w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, tj. jeżeli:

-dokonującym nieodpłatnego przekazania jest podatnik podatku od towarów i usług,

-przekazane towary należą do jego przedsiębiorstwa,

-przedmiotem nieodpłatnego przekazania jest towar, w stosunku do którego podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego towaru lub jego części składowych.

W tym miejscu powtórzyć należy, że warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powołanych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie. Po pierwsze, dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zatem, nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług, w rozumieniu odpowiednio art. 7 i art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Z przedstawionych przepisów wynika więc, że jeśli osoba fizyczna dokonuje zbycia swojego majątku prywatnego, a czynność ta wykonywana jest jednorazowo lub okazjonalnie, w warunkach wskazujących, że działanie to nie jest czynione z zamiarem jego powtarzania (kontynuowania) i nie zmierza do nadania mu stałego charakteru, transakcja taka nie może być uznana za działalność gospodarczą, w rozumieniu cytowanego wyżej art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zasadne zatem jest wyłączenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając towar (np. pojazd) działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem natomiast takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu ruchomościami (np. pojazdami), która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży pojazdu, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług handlu pojazdami.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że od 01.01.2014 roku jest Pan czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. 15.04.2021 roku zawarł Pan umowę leasingu operacyjnego samochodu osobowego. Umowa wygaśnie w kwietniu 2026 roku. Na przełomie 2023 i 2024 roku planowany jest wcześniejszy wykup auta. Przedmiot leasingu - samochód osobowy wykorzystywany był przez Pana na cele związane z prowadzoną działalnością gospodarczą w ramach tzw. użytku mieszanego, tj. zarówno na cele prywatne, jak i na cele związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Kwoty wydatków stanowiących raty leasingowe, jak również wydatki ponoszone w związku z eksploatacją pojazdu rozliczane były przez Pana w okresie leasingu jako koszty uzyskania przychodu. Dokonywał Pan także rozliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z eksploatacją pojazdu w wysokości 50% kwoty podatku. Zapłata kwoty stanowiącej kwotę wykupu zostanie udokumentowana fakturą VAT. Nie dokona Pan odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z przedmiotowej faktury. Od chwili wykupu nie będzie Pan wykorzystywał, nie zamierza wykorzystywać Pojazdu na cele związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Nie wprowadził i nie zamierza Pan wprowadzać Pojazdu do ewidencji środków trwałych. Podatek naliczony wykazany na fakturze dokumentującej wykup Pojazdu od leasingodawcy nie zostanie przez Pana odliczony, gdyż Samochód nie zostanie wprowadzony do działalności gospodarczej i od daty wykupu nie będzie wykorzystywany na potrzeby prowadzonej działalności.

Pana wątpliwości dotyczą tego, czy dokonanie przez Pana darowizny pojazdu na rzecz brata, po uprzednim wykupie od leasingodawcy będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle przedstawionych we wniosku okoliczności uznać należy, że przekaże Pan samochód osobowy, stanowiący Pana majątek prywatny, korzystając z przysługującego Panu prawa do rozporządzania własnym majątkiem. Zatem, w związku z darowizną samochodu nie będzie Pan działał w charakterze podatnika, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, lecz dokona Pan zarządu majątkiem osobistym. Tym samym, darowizna ww. pojazdu na rzecz Pana brata, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że w rozpatrywanym przypadku dokonując na rzecz brata darowizny samochodu osobowego wykupionego uprzednio od leasingodawcy nie będzie Pan działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy. 

Zatem, w okolicznościach niniejszej sprawy darowizna samochodu osobowego nie będzie stanowiła czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Wobec powyższego Pana stanowisko uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:

·Zgodnie z art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).