Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków na towary i usługi, które zostały poniesione w związku z realizacją Projektu.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 października 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 19 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków na towary i usługi, które zostały poniesione w związku z realizacją Projektu pn. „(...)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca (...) (dalej „Instytut”) jako instytut naukowy działa na podstawie:

• ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (t. j. z 23 lutego 2022 r., Dz.U. z 2022 r. poz. 498 ze zm.);
• ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące system nauki (Dz.U. 96 poz. 620 ze zm.);
• statutu (...).

Instytut jest państwową jednostką organizacyjną zarejestrowaną w Krajowym Rejestrze Sądowym, posiadającą osobowość prawną i działającą pod nadzorem Ministra (...). Jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT.

Przedmiotem podstawowej działalności Instytutu jest:

• prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych;
• dokonywanie analiz i ocen wspomagających kształtowanie i realizację (...)
• tworzenie naukowych podstaw i inicjowanie racjonalnych form trwałej (...)
• przystosowanie wyników badań naukowych i prac rozwojowych do potrzeb praktyki;
• wdrażanie wyników badań naukowych i prac rozwojowych.

Zasadniczo, działania Instytutu obejmują swoim zakresem prowadzenie badań i prac badawczo-rozwojowych dotyczących nauk (...), których główne kierunki to:

(...)

W ramach przedstawionego w niniejszym wniosku stanu faktycznego, Instytut realizuje Przedsięwzięcie „(...)” na rzecz Ministra (...).

Przedsięwzięcie jest finansowane w 100% z dotacji udzielonej przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Projekt polega na wykonaniu opracowania zawierającego przegląd definicji/wskaźników funkcjonujących w krajach UE, a związanych z różnorodnością biologiczną dla różnych kategorii środowisk, (...). Ponieważ niemożliwe jest zmierzenie wszystkich aspektów różnorodności biologicznej, potrzebne są zasady jej monitorowania. W tym celu, w odniesieniu do środowisk (...), wykorzystuje się dane zbierane podczas inwentaryzacji (...). Do oceny różnorodności biologicznej w większości (...) krajów Europy wykorzystywane są następujące wskaźniki:

(...)

W opracowaniu, na podstawie wymienionych wskaźników różnorodności biologicznej środowisk (...)  wykonany zostanie przegląd dostępnych materiałów w państwach UE. Przegląd obejmie wszystkie kraje UE (w miarę dostępnych danych).

W ramach realizacji Projektu przewidziano następujące kategorie kosztów: koszty wynagrodzeń osobowych, usług, materiałów. Poniesienie tych kosztów jest niezbędne dla realizacji przedmiotowego przedsięwzięcia.

Stworzona w ramach Projektu ekspertyza, nie będzie służyć sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT. Jednocześnie, zgodnie z wytycznymi, w ramach prowadzonej rachunkowości, Instytut wyodrębni wszystkie zakupy związane z Projektem.

W wyniku prowadzonego Przedsięwzięcia, Instytut nie będzie świadczył odpłatnych usług, w związku z czym nie będzie uzyskiwał przychodów z Projektu. Projekt ma charakter wspierający działania Ministra (...), co wynika z zadań statutowych Instytutu.

Wnioskodawca w związku z realizacją Projektu, dokonuje określonych zakupów towarów i usług od podmiotów zewnętrznych, udokumentowanych fakturami zawierającymi podatek VAT. Jak wskazano powyżej, zakupy towarów i usług opodatkowane podatkiem VAT będą stanowić część kosztów ponoszonych przez Instytut w związku z Projektem, nie będą jednak służyły działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

Pytanie

Skoro Instytut w ramach realizacji Projektu nabywa towary i usługi, które nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (nie ma związku pomiędzy zakupionym towarem lub usługą a opodatkowaną działalnością Instytutu), to czy przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków na towary i usługi, które zostały poniesione w związku z realizacją tego Projektu?

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Instytutu, z uwagi na fakt, że wykonywane w ramach Projektu prace nie będą służyć Instytutowi do wykonywania czynności opodatkowanych, to tym samym Instytutowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków na towary i usługi, które zostały poniesione w związku z realizacją Projektu.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, rozumie się: „...wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.”

Biorąc pod uwagę podstawowe prawo podatnika podatku VAT, tj. prawo do odliczenia podatku naliczonego, art. 86 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, iż w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w powołanym powyżej art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zgodnie natomiast z postanowieniami art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Treść powołanych przepisów wskazuje więc, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje zasadniczo wówczas, gdy zostaną spełnione łącznie następujące warunki:

• odliczenia tego dokonuje zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług, oraz
• towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje co do zasady czynnym podatnikom podatku od towarów i usług oraz jedynie w takim przypadku, gdy dokonywane zakupy mają związek z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tj. których następstwem jest powstanie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Podstawowym kryterium decydującym o prawie podatnika podatku od towarów i usług do odliczenia podatku naliczonego, zawartego w towarach i usługach, które zostały przez niego zakupione, jest wystąpienie związku pomiędzy podatkiem naliczonym przy nabyciu towarów i usług, a podatkiem należnym z tytułu wykonywanej przez podatnika działalności opodatkowanej (pomijając oczywiście sytuacje, gdy podatek naliczony związany jest działalnością, której miejsce świadczenie jest poza Polską).

Przenosząc powyższe ustalenia na przedmiotowy stan faktyczny należy wskazać, iż Instytut jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, który posiada status instytutu badawczego i prowadzi badania oraz prace badawczo- rozwojowe i oświatowe (...)h. W prowadzonej ewidencji księgowej (...) wyodrębnia co do zasady następujące grupy działalności: opodatkowaną, zwolnioną oraz niepodlegającą opodatkowaniu.

Zadanie wykonywane przez Instytut w ramach Projektu ma na celu wsparcie działań ministra (...). Projekt nie wiąże się z odpłatną sprzedażą towarów i/lub usług podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT należnym.

Zatem, odliczenie podatku naliczonego od nabywanych przez Instytut towarów i usług dla celu realizacji Projektu nie jest możliwe, gdyż zakupy nie pozostają w związku z opodatkowaną podatkiem VAT sprzedażą towarów i usług.

Jak już wspomniano, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W opisanej sytuacji warunek uprawniający do odliczenia nie będzie spełniony, gdyż ze stanu faktycznego jednoznacznie wynika, że efekty projektu są związane wyłącznie z czynnościami nie podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT.

Prezentowane przez Instytut stanowisko jest tożsame ze stanowiskiem wyrażonym w ostatnich interpretacjach indywidualnych wydanych dla (...) przez Dyrektora KIS z 1 lutego 2022 roku (znak 0114-KDIP4-2.4012.883.2021.1.AS) oraz z 7 grudnia 2022 roku (znak 0114-KDIP4-3.4012.662.2022.1.DM), jak również znajduje całkowite potwierdzenie w innych, licznych interpretacjach organów podatkowych.

I tak m.in.:

„Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.” (Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 13 września 2021 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.594.2021.1.SR).

„Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.” (Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 4 lipca 2018 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.404.2018.1.AK).

„Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te są dokonane w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.” (Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 2 lipca 2018 r., sygn. 0112-KDIL1-1.4012.315.2018.1.BR.

Podobnie: 0112-KDIL1-1.4012.314.2018.1.BR). Zakupy dokonywane przez Instytut w ramach Projektu nie są wykorzystywane w działalności opodatkowanej.

„(...) jeśli towary i usługi, przy nabyciu których naliczono podatek, są (mają być) wykorzystywane w całości do prowadzenia działalności opodatkowanej, wówczas podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku.” (Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 3 lipca 2018 r., sygn. 0115-KDIT1- 1.4012.321.2018.1.RH).

„Wnioskodawcy przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych tylko i wyłącznie ze sprzedażą opodatkowaną (...). Celem zrealizowania prawa do odliczenia podatku naliczonego podatnik jest obowiązany do bezpośredniego przyporządkowania dokonanych zakupów do czynności opodatkowanych” (Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 8 lipca 2016 r., sygn. IPPP1/4512-272/16-4/AS).

Reasumując powyższe należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy o VAT uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Warunki uprawniające do odliczenia są spełnione wtedy, gdy towary i usługi nabywane w ramach realizacji Projektu są związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Wnioskodawca nie ma zatem prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków na towary i usługi poniesione w związku z realizacją Projektu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.