Podatek od towarów i usług w zakresie prawa do odzyskania podatku VAT w związku z pracami wodno-kanalizacyjnymi.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

5 września 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 5 września 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odzyskania podatku VAT w części dotyczącej rozbudowy sieci wodociągowej oraz budowy sieci kanalizacyjnej oraz braku prawa do odzyskania podatku VAT w części dotyczącej zaprojektowania i wybudowania zbiorników retencyjnych na wody opadowe.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 31 października 2023 r. (wpływ 31 października 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (…), 14 kwietnia 2022 r. złożyła wniosek o przyznanie pomocy na operację pn. „(...)” w ramach poddziałania „(…)”, objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. W związku z pozytywną oceną złożonego wniosku, (...)2023 r. podpisano umowę o przyznanie pomocy.

Do wniosku załączono dwa oświadczenia, że na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1570 ze zm.) oraz art. 7 ust. 1 pkt 1, 3 i 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.) Gmina:

·może odzyskać poniesiony koszt podatku VAT w ramach rozbudowy sieci wodociągowej wraz z budową sieci kanalizacyjnej;

·nie może odzyskać poniesionego kosztu podatku VAT w ramach zaprojektowania i wybudowania zbiorników retencyjnych.

Wymogiem niezbędnym na etapie rozliczania operacji, jest przedłożenie wydanej interpretacji indywidualnej w sprawie kwalifikowalności podatku VAT dla zamierzonej inwestycji. W ramach wnioskowanej operacji zostanie wykonane jedno zadanie w ramach jednej umowy, podzielone na następujące części:

·rozbudowa sieci wodociągowej oraz budowa sieci kanalizacyjnej;

·zaprojektowanie wraz z wybudowaniem zbiorników retencyjnych na wody opadowe.

Wszystkie działania ujęte w zadaniu mają na celu wsparcie lokalnego rozwoju i poprawę warunków życia mieszkańców Gminy, poprzez budowę kanalizacji sanitarnej i sieci wodociągowej na działkach (…) oraz zbiorników retencyjnych na działkach (…).

Ze względu na to, iż wyceniony w kosztorysie koszt realizacji inwestycji jest wyższy od kwoty określonej w art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo Zamówień Publicznych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1605 ze zm.), tj. od 130.000 zł, a jednocześnie niższym od progów unijnych, zamówienie zostało udzielone z zastosowaniem przepisów Prawa Zamówień Publicznych, w trybie podstawowym (art. 275 ustawy Prawo zamówień publicznych).

Przewidywany termin zakończenia realizacji inwestycji określono na (...)2024 r.

Gmina jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT.

Za wykonane prace Gmina otrzyma od wykonawcy fakturę VAT, obejmującą wyliczony podatek VAT w stawce 23%. Faktura za realizację przedmiotowego projektu będzie wystawiona na: Gmina (…). Przed wystawieniem faktury celem dokonania odbioru końcowego wykonawca przedłoży Gminie kosztorys powykonawczy, który będzie potwierdzał wartość obu części zamówienia, tj. rozbudowa sieci wodociągowej wraz z budową sieci kanalizacyjnej oraz zaprojektowanie i wybudowanie zbiorników retencyjnych na wody opadowe.

Po realizacji zadania polegającego na rozbudowie sieci wodociągowej wraz z budową kanalizacji Gmina będzie dokonywała sprzedaży usług polegających na dostawie wody i odprowadzaniu ścieków przez okres 5 lat od dnia wypłaty przez (...) płatności końcowej na podstawie umów cywilnoprawnych zawartych z odbiorcami.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

W odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia wniosku o interpretację indywidualną z 25 października 2023 r. Gmina doprecyzowała opis zdarzenia przyszłego wskazując, że w ramach realizowanego zadania inwestycyjnego dla części dotyczącej rozbudowy sieci wodociągowej wraz z budową sieci kanalizacyjnej nabyte towary i usługi należeć będą do czynności opodatkowanych.

Natomiast w ramach realizowanego zadania inwestycyjnego dla części dotyczącej zaprojektowania wraz z wybudowaniem zbiorników retencyjnych na wody opadowe nabyte towary i usługi należeć będą do czynności niepodlegających opodatkowaniu.

Właścicielem efektów projektu będzie Gmina (…).

Pytanie

Czy w świetle art. 86 ust. 1, art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.) oraz art. 7 ust. 1 pkt 1, 3 i 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.): Gminie będzie przysługiwało prawo do odzyskania podatku VAT w części dotyczącej rozbudowy sieci wodociągowej oraz budowy sieci kanalizacji a nie będzie przysługiwało prawo do odzyskania podatku VAT w części dotyczącej zaprojektowania i wybudowania zbiorników retencyjnych na wody opadowe?

Państwa stanowisko w sprawie

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.) Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w myśl art. 7 ust. 1 pkt 1, 3 i 15 ustawy o samorządzie gminnym należy do zadań własnych gminy. Zadania własne obejmują m.in. sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody, a także utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.) Gmina jest uprawniona do niepełnego odliczenia podatku VAT z faktur dokumentujących ponoszone wydatki związane z realizacją inwestycji na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Po zrealizowaniu zadania związanego z budową sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej Gmina będzie dokonywała sprzedaży usług polegających na dostawie wody i odprowadzaniu ścieków z sieci powstałych w wyniku zrealizowanej inwestycji na podstawie umów cywilnoprawnych zawartych z odbiorcami tych usług.

Natomiast po zrealizowaniu budowy zbiorników retencyjnych z rurociągami doprowadzającymi i odprowadzającymi wodę opadową Gmina nie ma możliwości odzyskania podatku VAT, gdyż będą one utrzymywane w zakresie zadań własnych Gminy.

W związku z powyższym Gminie nie będzie przysługiwało prawo do pełnego odliczenia ani zwrotu podatku w pełnej wysokości w związku z realizacją przedmiotowego projektu. Wnioskodawca, zgodnie z art. 86 ust. 1, będzie miał prawo do odliczenia podatku w części w jakiej efekty projektu będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”. W myśl tego przepisu:

W świetle art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

W oparciu o art. 87 ust. 1 ustawy:

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Ponadto, ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Według art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:

Na mocy art. 88 ust. 4 ustawy:

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Jak stanowi art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Wobec tego należy stwierdzić, że za podatnika VAT będzie uznany tylko taki podmiot, który dokonuje czynności zmierzających do wykorzystania nabytych towarów i usług do celów opodatkowanej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.), w świetle którego:

Z powołanych regulacji wynika, że organy władzy publicznej są wyłączone z kręgu podatników podatku od towarów i usług wyłącznie przy wykonywaniu czynności nałożonych przepisami prawa, dla realizacji których zostały powołane. Jest to wyłączenie podmiotowo-przedmiotowe. Organy te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywania czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi więc charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenia usług podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

Wyłączenie z opodatkowania podatkiem VAT jednostek samorządu terytorialnego jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji samorządowych (publicznych) i tylko w odniesieniu do tych czynności, które nie są wykonywane na podstawie zawartych przez gminę umów cywilnoprawnych.

W oparciu o art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Według art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym:

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Wnioskodawca złożył wniosek o przyznanie pomocy na operację pn. „(…)”. Za wykonane prace Gmina otrzyma od wykonawcy fakturę VAT.

Wszystkie działania ujęte w zadaniu mają na celu wsparcie lokalnego rozwoju i poprawę warunków życia mieszkańców Gminy, poprzez budowę kanalizacji sanitarnej i sieci wodociągowej oraz zbiorników retencyjnych.

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Właścicielem efektów projektu będzie Gmina (…).

W ramach wnioskowanej operacji zostanie wykonane jedno zadanie w ramach jednej umowy, podzielone na następujące części:

•   rozbudowa sieci wodociągowej oraz budowa sieci kanalizacyjnej;

•   zaprojektowanie wraz z wybudowaniem zbiorników retencyjnych na wody opadowe.

W ramach realizowanego zadania inwestycyjnego dla części dotyczącej rozbudowy sieci wodociągowej wraz z budową sieci kanalizacyjnej nabyte towary i usługi należeć będą do czynności opodatkowanych. Po realizacji zadania polegającego na rozbudowie sieci wodociągowej wraz z budową kanalizacji Gmina będzie dokonywała sprzedaży usług polegających na dostawie wody i odprowadzaniu ścieków na podstawie umów cywilnoprawnych zawartych z odbiorcami.

Natomiast w ramach realizowanego zadania inwestycyjnego dla części dotyczącej zaprojektowania wraz z wybudowaniem zbiorników retencyjnych na wody opadowe nabyte towary i usługi należeć będą do czynności niepodlegających opodatkowaniu.

Wątpliwości Gminy dotyczą prawa do odzyskania podatku VAT w części dotyczącej rozbudowy sieci wodociągowej i budowy sieci kanalizacyjnej oraz braku prawa do odzyskania podatku VAT w części dotyczącej zaprojektowania i wybudowania zbiorników retencyjnych na wody opadowe.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie ww. warunki określone w art. 86 ust. 1 ustawy, uprawniające do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego VAT zostały spełnione w zakresie dotyczącym rozbudowy sieci wodociągowej oraz budowy sieci kanalizacyjnej, ponieważ – jak wynika z opisu sprawy – Gmina (czynny, zarejestrowany podatnik podatku VAT) będzie dokonywała sprzedaży usług polegających na dostawie wody i odprowadzaniu ścieków na podstawie umów cywilnoprawnych zawartych z odbiorcami. Natomiast w zakresie zaprojektowania wraz z wybudowaniem zbiorników retencyjnych na wody opadowe, warunki uprawniające do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego VAT nie zostały spełnione ponieważ nabyte towary i usługi będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu.

W związku z poniesionymi wydatkami w części dotyczącej zaprojektowania i wybudowania zbiorników retencyjnych na wody opadowe, Gmina nie ma również możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 80 ze zm.). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed 1 maja 2004 r. Ponieważ Gmina, realizując inwestycję w zakresie zaprojektowania i wybudowania zbiorników retencyjnych na wody opadowe nie spełnia tego warunku, nie ma zatem możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 4 cyt. rozporządzenia.

W konsekwencji, mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy Gminie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od zakupów towarów i usług, związanych z realizacją ww. operacji w zakresie dotyczącym rozbudowy sieci wodociągowej oraz budowy sieci kanalizacyjnej i nie będzie przysługiwało prawo w zakresie zaprojektowania wraz z wybudowaniem zbiorników retencyjnych na wody opadowe. Prawo do odliczenia podatku VAT będzie przysługiwało, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

W przypadku, gdy kwota podatku naliczonego w okresie rozliczeniowym będzie wyższa niż kwota podatku należnego, Wnioskodawca będzie uprawniony do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy, zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy.

Podsumowując, Gminie w związku z rozbudową sieci wodociągowej oraz budową sieci kanalizacyjnej będzie przysługiwało prawo do odzyskania (w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego w okresie rozliczeniowym będzie wyższa niż kwota podatku należnego) podatku VAT od tej inwestycji natomiast nie będzie przysługiwało prawo do odzyskania podatku VAT w zakresie zaprojektowania wraz z wybudowaniem zbiorników retencyjnych na wody opadowe.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

W myśl art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej:

W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytań). Inne kwestie przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego, bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być, zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, rozpatrzone.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).