Dotyczy braku prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia samochodu osobowego.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 września 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 5 września 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia samochodu osobowego.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 10 października 2023 r. (data wpływu 16 października 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Miasto (...) (dalej: „Miasto”, „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT).

Miasto posiada status miasta na prawach powiatu oraz osobowość prawną i zdolność do czynności cywilnoprawnych.

Do zakresu działania Miasta należą zadania publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zadania te Miasto wykonuje we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność.

W celu wykonywania zadań nałożonych na Miasto (...) mocą odrębnych ustaw, Miasto (...) posiada jednostki organizacyjne. A. w (...) jest jednostką organizacyjną Miasta (...) i dokonuje rozliczeń podatku VAT w sposób scentralizowany.

Głównym celem działalności A. w (...) jest utrzymanie dróg, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą, utrzymanie zieleni przydrożnej, utrzymanie czystości w pasach drogowych na terenie miasta, realizacja zadań w zakresie inżynierii ruchu, obsługa strefy płatnego parkowania, wydawanie zezwoleń na zajęcie pasa drogowego i zjazdy dróg oraz pobieranie opłat i kar pieniężnych, prowadzenie ewidencji i przeglądu dróg i obiektów mostowych, opracowanie projektów planów finansowania budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg i drogowych obiektów inżynierskich, pełnienie funkcji inwestora, nadzoru nad prowadzonymi robotami drogowymi i mostowymi, koordynacja robót w pasach drogowych, prowadzenie okresowych kontroli stanu dróg i drogowych obiektów inżynierskich, wykonywanie robót inwestycyjnych, utrzymaniowych i zabezpieczających, przeciwdziałanie niszczeniu dróg przez innych użytkowników, wprowadzanie ograniczeń lub zamykanie dróg i drogowych obiektów inżynierskich dla ruchu oraz wyznaczanie objazdów, dokonywanie okresowych pomiarów ruchu drogowego, budowa, przebudowa, remont i utrzymanie przystanków komunikacyjnych, wiat przystankowych lub węzłów komunikacyjnych, pobieranie opłat za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych, uzgadnianie zasad korzystania z przystanków komunikacyjnych, wydawanie zezwoleń na przejazd pojazdu nienormatywnego.

A. w (...) pobiera opłaty za zajęcie pasa drogowego, dzierżawy pasa drogowego, korzystanie z przystanków komunikacyjnych, opłatę parkingową, które stanowią główne źródła dochodów bieżących jednostki.

Ponadto A. w (...) prowadzi działalność gospodarczą z zakresu dzierżawy pasa drogowego oraz sprzedaży drewna pochodzącego z wycinki drzew znajdujących się w pasach drogowych.

A. w (...) nabył nowy samochód osobowy na potrzeby służbowe. Samochód został zakupiony od autoryzowanego dealera i znajduje się w ewidencji środków trwałych jednostki. Dla samochodu jest prowadzona ewidencja przebiegu pojazdu w postaci kart drogowych. Jednostka przy zakupie nie odliczyła podatku naliczonego z faktury zakupowej, ponieważ samochód został nabyty wyłącznie do realizacji zadań własnych, związanych ściśle z zadaniami statutowymi.

Uzupełnienie i doprecyzowanie stanu faktycznego

A. w (...) jest jednostką organizacyjną Miasta (...) tj. samorządową jednostką budżetową.

Miasto (...) dokonało centralizacji rozliczeń VAT, tj. Miasto (...) prowadzi wspólne rozliczenia VAT wraz z A. w (...).

Zadane we wniosku pytanie dotyczy możliwości odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z zakupem samochodu osobowego przez A., który jako jednostka scentralizowana składa deklarację z Miastem (...).

Zakupiony samochód osobowy jest wykorzystywany do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Pytanie

Czy A. w (...) ma możliwość odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z zakupem samochodu osobowego, tj. VAT będzie kosztem kwalifikowanym zakupu?

Państwa stanowisko w sprawie

A. w (...) jako jednostka scentralizowana z Miastem (...) jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług, jednakże realizując zakup, będący przedmiotem niniejszego wniosku w żaden sposób nie może odzyskać poniesionego kosztu VAT, zarówno na etapie realizacji projektu, jak i na etapie operacyjnym.

A. w (...) nie ma możliwości odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją zakupu samochodu osobowego. Nabyty samochód będzie wykorzystywany do poprawy usług publicznych i nie będzie wykorzystywany do działalności opodatkowanej podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT - w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Zatem prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Aby A. mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towaru, w pierwszej kolejności winien spełniać przesłanki umożliwiające uznanie go, dla tej czynności, za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT).

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanego przepisu wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszelkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości, ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego. Z kolei, zadania publiczne wykonywane są nieodpłatnie i mają na celu korzyść ogółu.

A. w tym przypadku działa jako organ publiczny.

W ramach zakupu samochodu osobowego, zwiększy się zdolność A. w (...) do poprawy jakości usług świadczonych dla mieszkańców.

A. w (...) nie będzie miał możliwości odliczenia podatku VAT związanego z zakupem samochodu osobowego, czyli VAT będzie kosztem kwalifikowanym projektu.

Wynika to z faktu, że nie zostaną spełnione przesłanki wynikające z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, które warunkują prawo do odliczenia podatku naliczonego.

A. w (...) w przypadku realizacji tego zakupu nie będzie działał jako podatnik VAT, lecz jako organ władzy publicznej, a wydatki związane z realizacją tego zakupu nie będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.     

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Na podstawie art. 88 ust. 4 ustawy:

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Reasumując, odliczenia podatku naliczonego, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, może dokonać zarejestrowany czynny podatnik podatku VAT pod warunkiem, że nabyte towary i usługi są lub będą związane z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez tego podatnika.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z dnia 11 grudnia 2006 r. Nr 347 str. 1 ze zm.), zgodnie z którym:

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.), zwanej dalej ustawą o samorządzie gminnym:

W myśl art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Stosownie art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym:

W analizowanej sprawie wątpliwości dotyczą ustalenia, czy przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia samochodu osobowego wykorzystywanego przez A. w (...).

Biorąc pod uwagę przedstawione we wniosku okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku nie przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy. W rozpatrywanej sprawie nie jest spełniony podstawowy warunek uprawniający do odliczenia podatku od towarów i usług zawartego w fakturach dokumentujących zakupy dokonane w związku z realizowanym zadaniem, tj. związek nabywanych towarów i usług z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Jak wynika z opisu sprawy, są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. A. w (...) jest Państwa jednostką organizacyjną, tj. samorządową jednostką budżetową. Dokonali Państwo centralizacji rozliczeń VAT, tj. prowadzą Państwo wspólne rozliczenia VAT wraz z A. w (...).

Głównym celem działalności A. w (...) jest utrzymanie dróg, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą, utrzymanie zieleni przydrożnej, utrzymanie czystości w pasach drogowych na terenie miasta, realizacja zadań w zakresie inżynierii ruchu, obsługa strefy płatnego parkowania, wydawanie zezwoleń na zajęcie pasa drogowego i zjazdy dróg oraz pobieranie opłat i kar pieniężnych, prowadzenie ewidencji i przeglądu dróg i obiektów mostowych, opracowanie projektów planów finansowania budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg i drogowych obiektów inżynierskich, pełnienie funkcji inwestora, nadzoru nad prowadzonymi robotami drogowymi i mostowymi, koordynacja robót w pasach drogowych, prowadzenie okresowych kontroli stanu dróg i drogowych obiektów inżynierskich, wykonywanie robót inwestycyjnych, utrzymaniowych i zabezpieczających, przeciwdziałanie niszczeniu dróg przez innych użytkowników, wprowadzanie ograniczeń lub zamykanie dróg i drogowych obiektów inżynierskich dla ruchu oraz wyznaczanie objazdów, dokonywanie okresowych pomiarów ruchu drogowego, budowa, przebudowa, remont i utrzymanie przystanków komunikacyjnych, wiat przystankowych lub węzłów komunikacyjnych, pobieranie opłat za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych, uzgadnianie zasad korzystania z przystanków komunikacyjnych, wydawanie zezwoleń na przejazd pojazdu nienormatywnego. A. w (...) pobiera opłaty za zajęcie pasa drogowego, dzierżawy pasa drogowego, korzystanie z przystanków komunikacyjnych, opłatę parkingową, które stanowią główne źródła dochodów bieżących jednostki. Ponadto, A. w (...) prowadzi działalność gospodarczą z zakresu dzierżawy pasa drogowego oraz sprzedaży drewna pochodzącego z wycinki drzew znajdujących się w pasach drogowych.

A. w (...) nabył nowy samochód osobowy na potrzeby służbowe. Jednostka przy zakupie nie odliczyła podatku naliczonego z faktury zakupowej, ponieważ samochód został nabyty wyłącznie do realizacji zadań własnych, związanych ściśle z zadaniami statutowymi. Zadane we wniosku pytanie dotyczy możliwości odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z zakupem samochodu osobowego przez A., który jako jednostka scentralizowana składa deklaracje z Państwem. Zakupiony samochód osobowy jest wykorzystywany do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, skoro zakupiony samochód osobowy nie jest wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, nie mają Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z zakupem tego samochodu osobowego, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy.

Reasumując, nie mają Państwo prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z tytułu nabycia samochodu osobowego wykorzystywanego przez A. w (...). 

Zatem Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pojęcie „koszty kwalifikowalne” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne dla Państwa przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).