Prawo do odliczenia całości podatku naliczonego w związku z realizowanym projektem i możliwość złożenia korekt deklaracji i plików JPK. - Interpretacja - 0114-KDIP4-1.4012.393.2023.3.RMA

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 30 października 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-1.4012.393.2023.3.RMA

Temat interpretacji

Prawo do odliczenia całości podatku naliczonego w związku z realizowanym projektem i możliwość złożenia korekt deklaracji i plików JPK.

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 lipca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 24 maja 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony w pełnej wysokości i możliwości złożenia korekty deklaracji wraz z plikami JPK. Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 21 sierpnia 2023 r. (wpływ 23 sierpnia 2023 r.) oraz z 29 września 2023 r. (wpływ 29 września 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Miasto jest czynnym podatnikiem VAT. Wnioskodawca zrealizował projekt: „(…)” dofinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…) na lata 2014-2020, Osi Priorytetowej 3: Konkurencyjność przedsiębiorstw, Działania 3.1: Tereny inwestycyjne - dalej jako: „Projekt”, „Inwestycja”.

Na realizację Projektu polegającego na budowie (…) poniesiono nakłady w wysokości 32 952 577,64 zł. Wysokość wkładu własnego w przedmiotowym Projekcie wynosi 10 757 581,42 zł. Dofinansowanie wynosiło zatem 85% nakładów netto, zaś 15% nakładów netto stanowiły środki budżetu Miasta. Podatek od towarów i usług stanowił koszty niekwalifikowalne i był finansowany ze środków budżetu Miasta. W ramach Projektu wydatki ponoszone były od miesiąca lipca 2017 r. do miesiąca października 2022 r.

Celem głównym Projektu jest wzrost konkurencyjności gospodarczej (…) i subregionu. Powstanie Inwestycji przyczyni się do wzrostu aktywności gospodarczej, powstania nowych, innowacyjnych przedsiębiorstw oraz nowych miejsc pracy. Ponadto, nowoczesne specjalizacje przedsiębiorstw pozytywnie wpłyną na strukturę zawodową lokalnej społeczności.

W ramach Projektu kompleksowo uzbrojone zostały tereny inwestycyjne o powierzchni 4,28 ha (sieć wodnokanalizacyjna, gazowa, elektroenergetyczna, teleinformatyczna; wewnętrzny układ komunikacyjny, tj. drogi, ciągi piesze, place manewrowe, parkingi; zagospodarowanie terenu, tj. zieleń i mała architektura).

Wybudowane zostały dwa budynki:

  • magazynowo-produkcyjny z częścią biurowo-socjalną o powierzchni użytkowej 3.396,5 m2, w tym 664,4 m2 powierzchni biurowo-socjalnej i hala o powierzchni użytkowej 2.897 m2 z jedną kondygnacją o wysokości w świetle hali ok. 7 m.
  • produkcyjno-magazynowy o powierzchni użytkowej 3.986,7 m2.

Hale mają charakter modułowy, tzn. wielkość wynajmowanych powierzchni można dostosować do potrzeb osób wynajmujących. Każdy moduł posiada odrębny węzeł sanitarny.

Wszystkie faktury związane z realizacją Projektu wystawione były na Miasto. Pierwsza faktura wpłynęła w dniu 28 marca 2019 r., a ostatnia faktura wpłynęła w dniu 30 września 2022 r. Miasto dotychczas nie odliczało podatku VAT związanego z wydatkami ponoszonymi na realizację Inwestycji.

Od czasu zakończenia realizacji Inwestycji, Miasto zaczęło wynajmować powierzchnie magazynowe, produkcyjne i biurowe znajdujące się w budynkach, które zostały zrealizowane w ramach Projektu. Umowy najmu zawierane są na różne okresy najmu, zazwyczaj na okres 2 lat lub 3 lat - zależy to przede wszystkim od ofert w przetargu. Czynsz najmu kształtuje się od kwoty 7,00 zł do 10,50 zł za metr kwadratowy powierzchni wynajmowanego lokalu.

Zawarcie umowy najmu każdorazowo poprzedzone jest ogłoszeniem przetargu. W ogłoszeniu o przetargu zawarte są kryteria oceny ofert złożonych przez oferentów (kryteriami są: oferowana cena, liczba deklarowanych powierzchni do wynajmu, spójność działalności przedsiębiorstwa z inteligentnymi specjalizacjami regionu, deklarowany okres najmu, współpraca oferentów w ramach B+R). Przy rozstrzyganiu przetargu każde kryterium podlega odpowiedniej punktacji, natomiast zwyciężają oferenci z największą liczbą punktów. W przypadku uzyskania takiej samej liczby punktów przez dwóch lub więcej oferentów przetarg wygrywa oferent, który złożył ofertę o zaproponowanej najwyższej stawce za 1 m2 najmu za lokal. Realna jest natomiast sytuacja, iż zwycięży oferta o niższej stawce za 1 m2 niż pozostałe, ponieważ uzyska łącznie większą ilość punktów przy uwzględnieniu pozostałych kryteriów. Z najemcą, który zostaje wyłoniony w przetargu zawierana jest umowa najmu określająca stawki czynszu za najem. Natomiast ostateczny czynsz najmu będzie podlegał waloryzacji w okresach rocznych o wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogłoszony przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Monitorze Polskim.

Miasto, jako jednostka samorządu terytorialnego, objęte jest regulacjami ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 z późn. zm.), dalej: „p.z.p.”. W świetle przepisów p.z.p., Miasto obowiązane jest do wyboru najkorzystniejszej oferty na podstawie oceny kryteriów wskazanych w ofercie przetargowej. Z uwagi na związanie Miasta przepisami prawa w zakresie zamówień publicznych, nie ma ono dowolności wyboru kryteriów przetargu i ofert, jak dzieje się to w przypadku innych przedsiębiorców. Niewykluczona jest zatem sytuacja, że w przypadku ogłoszenia przetargu, Miasto mogłoby nie otrzymać żadnej oferty najmu lub też żadna z ofert nie spełniałaby stosownych kryteriów. Tym samym niemożliwe jest precyzyjne określenie, w jaki sposób kształtować się będzie przychód oraz zysk ze zrealizowanej Inwestycji. Miasto nie ma również możliwości swobodnego kalkulowania ceny najmu, ponieważ zależne jest w tym przypadku od ofert biorących udział w przetargu, natomiast Miasto będzie wybierało oferty najkorzystniejsze przy uwzględnieniu ww. kryteriów oceny ofert złożonych przez oferentów. Natomiast, jak zostało to wskazane powyżej, głównym celem Projektu jest wzrost konkurencyjności gospodarczej (…) i subregionu.

Ponadto Wnioskodawca wskazuje, że budynki wybudowane w ramach Inwestycji są w całości wykorzystywane do opodatkowanej działalności Miasta. Żadna część wybudowanych budynków nie jest wykorzystywana przez Miasto dla celów publicznych. Miasto nie planuje również w przyszłości wykorzystywać wybudowane budynki dla celów publicznych i nieopodatkowanych. Jedynie niewielka powierzchnia przestrzeni biurowej jest wykorzystywana na potrzeby prowadzenia Biura Obsługi Inwestora.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

I.

Od początku ponoszenia wydatków związanych z realizacją projektu „(…)” Miasto zamierzało wykorzystywać inwestycję do czynności opodatkowanych VAT.

II.

1.

W zakresie możliwości odrębnego określenia wydatków, związanych wyłącznie z uzbrojeniem terenu oraz związanych z wybudowanymi dwoma budynkami Miasto wskazało, że po zakończeniu inwestycji budynki wraz z infrastrukturą, niezbędną do prawidłowej eksploatacji budynku zostały przyjęte na stan środków trwałych Urzędu Miasta (…). Zgodnie z dokumentami OT wyodrębnione zostały: (...)

Konstrukcja budynku: słupy żelbetowe o rozstawie 6 m x 12 m oraz ściany murowane wzmocnione trzpieniami oraz belkami żelbetowymi. Zwieńczeniem tej konstrukcji jest więźba dachowa wykonana ze stalowych dźwigarów kratowych. Fundamenty - stopy pod słupami i podwaliny żelbetowe. Pod częścią socjalno-biurową żelbetowe monolityczne. Ściany żelbetowe. Stropy w części socjalno-biurowa żelbetowe. Ściany zewnętrzne hali z płyt warstwowych z rdzeniem izolacyjnym z pianki. Ściany pomiędzy poszczególnymi modułami produkcyjnymi z płyt warstwowych z rdzeniem izolacyjnym. Ściany wewnętrzne pomieszczeń technicznych w technologii murowanej z bloczków betonowych. Ścianki działowe w technologii suchej zabudowy: gipso-karton na profilach z wypełnieniem z wełny mineralnej. Dachy płaskie z odwodnieniem wewnętrznym. Pokrycie z membrany, izolacja termiczna z wełny mineralnej, paroizolacja, blacha trapezowa. Posadzki na halach betonowe. W cześć biurowej wykładzina obiektowa PCV, na ciągach komunikacyjnych i pomieszczeniach sanitarnych gres. Stolarka okienna, drzwiowa - aluminium, bramy do hal aluminiowe ciepłe. Budynek wyposażony jest w wentylację, klimatyzację, ogrzewanie z własnej kotłowni gazowej opalanej kotłem gazowo-elektrycznym. Czynnik ciepła rozprowadzany jest w hali za pomocą nagrzewnic elektrycznych, w budynku grzejniki płytowe. W budynku znajdują się urządzenia ochrony p.poż. Budynek wyposażony jest w instalacje elektryczne, teletechniczne, wodno-kanalizacyjne, wentylacyjne. Budynek socjalno-biurowy posiada pomieszczenia sanitarne (sanitariaty, pom. tech., obsługi, itp.). Budynek dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych - dźwig osobowy, pomieszczenia sanitarne z uwzględnieniem potrzeb osób niepełnosprawnych. Część magazynowo-produkcyjna budynku jest podzielona na cztery odrębne hale, które posiadają odrębne wejścia i bramy, zaplecze socjalne dla pracowników wyposażone w łazienki, szatnie, magazynki. Każdy moduł posiada indywidualny układ pomiarowy zużycia: wody, energii elektrycznej, ciepła technologicznego. Budynek wyposażony w sprzęt ochrony p.poż: hydranty, gaśnice, itp.

OT 2: - (...)

OT 3: - (...)

Zgodnie z opisem OT: (...)

OT 4: - (...)

Zgodnie z opisem OT: (...)

OT 5: - (...)

Zgodnie z opisem OT: (...)

OT 6: - (...)

Zgodnie z opisem OT: (...)

OT 7: - (...)

Zgodnie z opisem OT: (...)

OT 8: - (...)

Zgodnie z opisem OT: (...)

OT 9: - (...)

Zgodnie z opisem OT: (...)

OT 10: - (...)

Zgodnie z opisem OT: (...)

OT 11: - (...)

Zgodnie z opisem OT: (...)

OT 12: - (...)

Zgodnie z opisem OT: (...)

Wybudowane obiekty związane są z budynkami, które są przedmiotem najmu.

2.

Sieć wodnokanalizacyjna, elektroenergetyczna i teleinformatyczna po wybudowaniu jest własnością Miasta i jest przeznaczona wyłącznie do świadczenia usług: najem hal magazynowo-produkcyjnych (…) oraz pomieszczeń biurowych w części biurowej budynku.

Przyłącze gazowe wraz punktami redukcyjno-pomiarowymi po wybudowaniu zostały odsprzedane B. Sp. z o.o. zgodnie z umową (…). Było to warunkiem podłączenia do sieci.

Pozostała infrastruktura towarzysząca związana jest wyłącznie bezpośrednio z budynkami, które są przedmiotem najmu.

Wybudowany układ komunikacyjny nie stanowi dróg publicznych, korzystają z niego wyłącznie najemcy budynków lub ich kontrahenci. Teren jest ogrodzony, w związku z czym nie jest on ogólnie dostępny. Teren jest dostępny wyłącznie dla najemców lub ich klientów.

3.

Do sieci, które powstały w wyniku realizacji inwestycji podłączone są tylko dwa budynki, które są przedmiotem najmu.

4.

Jak wynika z umów najmu, najemca w ramach umowy najmu ma prawo do korzystania wraz z innymi najemcami z części wspólnych. Najemcy i ich kontrahenci korzystają również z placu przy budynkach.

5.

Miasto nie kalkulowało, w jakim czasie nastąpi zwrot nakładów poniesionych na wybudowanie (…). Miasto (…) w ramach przetargu zawarło umowy najmu z poszczególnymi najemcami na zasadach warunków rynkowych i cen rynkowych. Miasto nie udostępnia za darmo powierzchni na terenie (…).

Pytania

1.Czy w związku z realizacją Inwestycji Miastu przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony w pełnej wysokości wynikający z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją Inwestycji na podstawie art. 86 ustawy o VAT?

2.Czy Miasto uprawnione jest do złożenia korekty deklaracji wraz z plikami JPK złożonymi za okresy, w których w odniesieniu do nabytych przez Miasto towarów i usług powstał obowiązek podatkowy, jednak nie wcześniej niż w rozliczeniu za okresy, w których Miasto otrzymywało poszczególne faktury związane z realizacją Inwestycji?

Państwa stanowisko w sprawie

1.Miastu przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony w pełnej wysokości wynikający z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją Inwestycji na podstawie art. 86 ustawy o VAT.

2.Miasto uprawnione jest do złożenia korekty deklaracji wraz z plikami JPK złożonymi za okresy, w których w odniesieniu do nabytych przez Miasto towarów i usług powstał obowiązek podatkowy, jednak nie wcześniej niż w rozliczeniu za okresy, w których Miasto otrzymywało poszczególne faktury związane z realizacją Inwestycji.

Uzasadnienie

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. W myśl tego przepisu: W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Jak wynika z powołanych przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zatem czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 z późn. zm.), na mocy którego krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.

Z powołanych przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają z tego tytułu należności, opłaty lub składki. Podmioty te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwoistym charakterze:

  • podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz
  • podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do normy z art. 92 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1526) miasto na prawach powiatu jest gminą wykonującą zadania powiatu na zasadach określonych w tej ustawie.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 tej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym należy zaspakajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty.

W ujęciu generalnym o tym, co jest działalnością gospodarczą gminy, przesądza treść art. 9 ustawy o samorządzie gminnym. Wynika z niego, że działalnością gospodarczą gminy jest działalność w zakresie wykraczającym poza zadania o charakterze użyteczności publicznej, na którą zezwala odrębna ustawa, a także działalność w zakresie zadań o charakterze użyteczności publicznej, prowadzona w ramach przewidzianych w odrębnej ustawie, tj. w szczególności w formach samorządowego zakładu budżetowego lub spółek prawa handlowego (art. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej - Dz. U. z 1997 r. Nr 9 poz. 43 ze zm.).

Z całości regulacji zawartej w przepisach ustawy o samorządzie gminnym, a w szczególności z art. 2 ust. 1 („Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność”), art. 6 ust. 1 („Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów”) oraz art. 9 ust. 2 („Gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie”) należy wyprowadzić wniosek, że w działalności gminy wyróżnia się wykonywanie działań publicznych oraz wykraczającą poza te działania działalność gospodarczą. Przez wykonywanie zadań publicznych należy rozumieć te działania, które mają na celu korzyść ogółu. Istotne jest to, że gmina wykonując zadania administracji publicznej może korzystać ze środków prawnych o charakterze władczym, właściwych władzy państwowej.

Jak wskazuje Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 9 maja 2013 r. w sprawie o sygn. akt I SA/Sz 979/12: „ O publicznym bądź prywatnym charakterze działania gminy przesądza to, że wykonywanie zadań publicznych odbywa się na podstawie przepisów powszechnie obowiązujących i że poprzez te działania zaspokajane są zbiorowe potrzeby wspólnoty samorządowej. Jest przy tym oczywiste, że zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej oznacza także to, że zaspokajane są także indywidualne potrzeby i prywatne cele członków wspólnoty. Każde działanie podejmowane przez gminę w imieniu własnym na własną odpowiedzialność i finansowane z budżetu gminy, służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej, należy uznać za działanie publiczne”.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy o VAT uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

Należy również podkreślić, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane, ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możliwość wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

Jak wskazane zostało w wyroku Trybunału Sprawiedliwości z dnia 25 lipca 2018 r., sygn. C‑140/17:

„Artykuły 167, 168 i 184 dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - dalej dyrektywa 2006/112 - oraz zasadę neutralności podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że nie stoją one na przeszkodzie temu, aby podmiot prawa publicznego korzystał z prawa do korekty odliczenia VAT zapłaconego od dobra inwestycyjnego stanowiącego nieruchomość w sytuacji takiej jak rozpatrywana w postępowaniu głównym, gdy w chwili nabycia tego dobra z jednej strony, ze względu na swój charakter, mogło ono być wykorzystywane zarówno do celów czynności opodatkowanych, jak i nieopodatkowanych, ale w początkowym okresie było wykorzystywane na cele działalności nieopodatkowanej, a z drugiej strony ten podmiot prawa publicznego nie wskazał wyraźnie zamiaru wykorzystywania tego dobra do celów działalności opodatkowanej, ale też nie wykluczył, że będzie ono wykorzystywane do takich celów, o ile z analizy wszystkich okoliczności faktycznych, której przeprowadzenie należy do sądu krajowego, wynika, że został spełniony warunek ustanowiony w art. 168 dyrektywy 2006/112, zgodnie z którym podatnik powinien działać w takim charakterze w momencie, w którym dokonał nabycia”.

Trybunał Sprawiedliwości w cytowanym wyroku przypomniał, że prawo podatników do odliczenia od VAT, który są zobowiązani zapłacić, VAT należnego lub zapłaconego z tytułu otrzymanych przez nich towarów i usług powodujących naliczenie podatku stanowi podstawową zasadę wspólnego systemu VAT ustanowionego przez prawo Unii Europejskiej. System odliczeń ma na celu całkowite uwolnienie podatnika od ciężaru VAT należnego lub zapłaconego w ramach całej prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Trybunał Sprawiedliwości wskazał, iż samo przeznaczenie wybudowanej nieruchomości (w tym przypadku świetlicy) do nieodpłatnego udostępnienie tego dobra na rzecz gminnego ośrodka kultury, samo w sobie nie wyklucza wykorzystania tego dobra, przynajmniej częściowo, do celów gospodarczych, na przykład w ramach transakcji najmu.

Miasto ma na uwadze fakt, iż być może wartość faktycznego bilansowego zysku z wynajmu powierzchni w wybudowanych budynkach nie będzie współmierna z nakładami na zrealizowaną Inwestycję z uwagi na związanie Wnioskodawcy przepisami prawa zamówień publicznych, tj. wskazaną w stanie faktycznym p.z.p. Jednakże, jak wskazywane jest to w orzecznictwie, prawo do odliczenia podatku naliczonego zależne jest od przesłanek określonych w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT i jedynie te kryteria powinny być brane pod uwagę. Przykładowo w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 9 marca 2023 r., sygn. I SA/Wr 658/22 Sąd stwierdził, iż „w treści przepisu art. 86 ust. 1 uVAT brak jest jakiegokolwiek odniesienia do proporcji wartości zakupów, czy podatku naliczonego zawartego w ich cenie do przychodów uzyskiwanych z czynności opodatkowanych czy wygenerowanego podatku należnego. Jedynym zaś kryterium przewidzianym w powołanym przepisie dla odliczenia podatku naliczonego jest wykorzystywanie przedmiotu nabycia do wykonywania czynności opodatkowanych”.

W tym miejscu należy dodatkowo przywołać wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 19 lipca 2012 r. C-263/11, w którym Trybunał stwierdził, że okoliczność, że transakcja gospodarcza została dokonana po cenie wyższej lub niższej od ceny rynkowej, nie ma znaczenia dla kwalifikacji odpłatnej transakcji. Jednakże zbadać należy, czy kwota opłaty, która została lub zostanie otrzymana, jako świadczenie wzajemne, może uzasadniać istnienie bezpośredniego związku pomiędzy świadczeniem usług, które zostało lub zostanie zrealizowane, a świadczeniem wzajemnym i w konsekwencji uzasadniać odpłatny charakter świadczenia usług. W wyroku tym wskazano jednocześnie, że należy zwłaszcza upewnić się, że przewidziana opłata nie pokrywa tylko częściowo świadczeń, które zostaną wykonane i że jej wysokość nie została ustalona przy uwzględnieniu innych możliwych czynników, które mogłyby, w stosownym przypadku podważyć bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem, a świadczeniem wzajemnym i czy rozpatrywana transakcja nie stanowi czysto sztucznej struktury, oderwanej od przyczyn ekonomicznych, tworzonej wyłącznie w celu uzyskania korzyści podatkowej.

Biorąc pod uwagę cel nadrzędny zrealizowanego Projektu, czyli stworzenia miejsca, które ma przyczynić się do wzrostu aktywności gospodarczej, powstania nowych, innowacyjnych przedsiębiorstw oraz nowych miejsc pracy przy jednoczesnym poszanowaniu zasad uczciwej konkurencji, tj. faktyczny, odpłatny wynajem powierzchni magazynowych i biurowych na zasadach określonych w przepisach p.z.p. - nie sposób stwierdzić istnienia „czysto sztucznej struktury, oderwanej od przyczyn ekonomicznych, tworzonej wyłącznie w celu uzyskania korzyści podatkowej”.

Nabywane przez Miasto towary i usługi dokonywane w celu realizacji Inwestycji służą oraz będą służyły Wnioskodawcy do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, ponieważ budynki wybudowane w ramach Inwestycji Miasto przeznaczy pod najem dla przedsiębiorców. Ponadto Miasto nie przewiduje, aby jakaś część Inwestycji była wykorzystywana do działalności publicznej (nieopodatkowanej VAT) Miasta. W związku z tym poniesione wydatki będą w całości przyporządkowane do czynności opodatkowanych. Tym samym Miastu będzie przysługiwało prawo do odliczenia kwot podatku VAT wynikających z otrzymanych faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją Projektu.

Z kolei termin odliczenia VAT naliczonego uregulowany jest w art. 86 ust. 10 ustawy o VAT, w związku z czym prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

Przy czym prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a ustawy o VAT, powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny - art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT.

Natomiast zgodnie z art. 86 ust. 11 ustawy o VAT jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w termiach określonych w art. 86 ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Z kolei art. 86 ust. 13 ustawy o VAT stanowi, że jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 13a.

W związku z tym, że Miasto dotychczas nie odliczało VAT związanego z wydatkami inwestycyjnymi, zgodnie z art. 86 ust. 13 ustawy o VAT, w ocenie Miasta będzie miało ono prawo do obniżenia kwoty VAT należnego o kwotę VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki poniesione w związku z realizacją Projektu w pełnych wysokościach. Korekta odliczenia będzie możliwa w drodze korekty deklaracji VAT za okresy, w których w odniesieniu do nabytych przez Miasto towarów i usług powstał obowiązek podatkowy, jednak nie wcześniej niż w rozliczeniu za okresy, w których Miasto otrzymywało poszczególne faktury zakupowe - art. 86 ust. 10 i 10b pkt 1 ustawy o VAT.

Podsumowując, Miastu przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony w pełnej wysokości wynikający z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją Inwestycji na podstawie art. 86 ustawy o VAT, a także Miasto uprawnione jest do złożenia korekty deklaracji wraz z plikiem JPK złożonych za okresy, w których wystawione zostały faktury związane z realizacją Inwestycji.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.) - zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (…) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast z art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Pojęcie „dostawa towarów” w rozumieniu przepisów ustawy obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Z kolei każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

  • w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
  • świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Przy czym oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć TSUE.

W wyroku z 3 marca 1994 r. w sprawie C‑16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, Trybunał zauważył, że:

„czynność podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.

W wyroku z 27 października 2011 r. w sprawie C-93/10 Finanzamt Essen-NordOst przeciwko GFKL Financial Services AG, ECLI:EU:C:2011:700 Trybunał wskazał:

„(…) w ramach systemu podatku VAT czynnościami podlegającymi opodatkowaniu są transakcje między stronami, przewidujące zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie. Zatem jeżeli czynność polega jedynie na świadczeniu jednej ze stron, bez bezpośredniego wynagrodzenia, nie ma podstawy opodatkowania, w związku z czym świadczenie takie nie podlega podatkowi VAT.

W tym świetle świadczenie usługi następuje „odpłatnie” w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy VAT, a zatem podlega opodatkowaniu, tylko jeżeli pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż świadczenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy (ww. wyrok w sprawie MKGKraftfahrzeuge-Factoring, pkt 47).

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem „świadczenie usług dokonywane odpłatnie” w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy wymaga bezpośredniego związku między wyświadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem (wyrok z dnia 29 lipca 2010 r. w sprawie C-40/09 Astra Zeneca UK i przytoczone orzecznictwo)”.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, czynności wykonywane w ramach zawartej umowy należy uznać za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Dana czynność (usługa) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym – w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usługi w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 92 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1526 ze zm.):

Miasto na prawach powiatu jest gminą wykonującą zadania powiatu na zasadach określonych w tej ustawie.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Stosownie do art. 6 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zakres zadań własnych gminy został wskazany w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym.

Analiza wskazanych powyżej przepisów prowadzi do wniosku, że wyłączenie organów władzy publicznej i urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników podatku od towarów i usług ma charakter wyłącznie podmiotowo‑przedmiotowy, w celu skorzystania przez ww. podmioty z wyłączenia z podatku konieczne jest spełnienie dwóch kumulatywnych warunków:

  • czynności - co do zasady podlegające opodatkowaniu VAT - muszą być wykonane przez ściśle określone podmioty,
  • ponadto czynności te muszą być wykonywane w ramach sprawowanego przez te podmioty władztwa publicznego.

W związku z powyższym należy podkreślić, że tylko spełnienie ww. warunków łącznie daje możliwość legalnego wyłączenia z kategorii podatników podatku od towarów i usług na mocy art. 15 ust. 6 ustawy.

W myśl art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610):

Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Najem jest więc dwustronnie zobowiązującą i wzajemną umową, odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.

Z powyższego przepisu wynika, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie przedmiotu dzierżawy przez dzierżawcę.

W związku z tym należy uznać, że najem stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że odpłatny najem na podstawie zawieranych przez Państwa umów najmu składników majątkowych -powierzchni magazynowych, produkcyjnych i biurowych znajdujących się w budynkach, które zostały zrealizowane w ramach Projektu, za które pobierają Państwo wynagrodzenie (czynsz), stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

W odniesieniu do tej czynności (najmu na podstawie umów cywilnoprawnych) nie działają Państwo jako organ władzy publicznej i w konsekwencji nie korzystają z wyłączenia, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy. W analizowanym przypadku występują Państwo w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a ww. czynność, tj. najem powierzchni - jako usługa zdefiniowana w art. 8 ust. 1 ustawy - podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jak wskazali Państwo we wniosku, umowy najmu zawierane są na różne okresy najmu, zazwyczaj na okres 2 lat lub 3 lat - zależy to przede wszystkim od ofert w przetargu. Czynsz najmu kształtuje się od kwoty 7,00 zł do 10,50 zł za metr kwadratowy powierzchni wynajmowanego lokalu.

Zawarcie umowy najmu każdorazowo poprzedzone jest ogłoszeniem przetargu. W ogłoszeniu o przetargu zawarte są kryteria oceny ofert złożonych przez oferentów (kryteriami są: oferowana cena, liczba deklarowanych powierzchni do wynajmu, spójność działalności przedsiębiorstwa z inteligentnymi specjalizacjami regionu, deklarowany okres najmu, współpraca oferentów w ramach B+R). Przy rozstrzyganiu przetargu każde kryterium podlega odpowiedniej punktacji, natomiast zwyciężają oferenci z największą liczbą punktów. W przypadku uzyskania takiej samej liczby punktów przez dwóch lub więcej oferentów przetarg wygrywa oferent, który złożył ofertę o zaproponowanej najwyższej stawce za 1 m2 najmu za lokal.

Jako jednostka samorządu terytorialnego są Państwo objęci regulacjami ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych. W świetle przepisów tej ustawy są Państwo obowiązani do wyboru najkorzystniejszej oferty na podstawie oceny kryteriów wskazanych w ofercie przetargowej. Z uwagi na związanie przepisami prawa w zakresie zamówień publicznych, nie mają Państwo dowolności wyboru kryteriów przetargu i ofert, jak dzieje się to w przypadku innych przedsiębiorców. Nie mają Państwo również możliwości swobodnego kalkulowania ceny najmu, ponieważ zależni są w tym przypadku od ofert biorących udział w przetargu, natomiast będą Państwo wybierać oferty najkorzystniejsze przy uwzględnieniu ww. kryteriów oceny ofert złożonych przez oferentów.

Zatem w zaistniałej sytuacji otrzymany przez Państwa czynsz najmu (w wysokości ustalonej w wyniku przetargu na podstawie przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych) należy uznać za ekwiwalentną wartość z tytułu świadczonej przez Państwa usługi.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z przywołanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Obowiązkiem podatnika jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Podatnik ma zatem obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. alokacji podatku.

Jak wskazano powyżej, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy najistotniejszym warunkiem umożliwiającym czynnemu podatnikowi podatku od towarów i usług realizację prawa do odliczenia jest związek dokonanych zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Jednocześnie oceny, czy związek ten istnieje lub będzie istniał w przyszłości, należy dokonać w momencie realizowania zakupów zgodnie z zasadą niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik - aby mógł skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego - nie musi czekać, aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Zasadne jest odniesienie się do bogatego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, gdzie warunek zachowania związku zakupów z działalnością opodatkowaną jest mocno akcentowany. W orzeczeniu z 6 kwietnia 1995 r. (w sprawie C-4/94, BLP Group plc v. Commissioners of Customs & Excise) TSUE stwierdził, że powstanie prawa do odliczenia podatku jest uzależnione od bezpośredniego i niezwłocznego związku z transakcjami opodatkowanymi. Także w wyroku z 8 czerwca 2000 r. (w sprawie C‑98/98, Commissioners of Customs and Excise a Midland Bank plc) TSUE nie miał wątpliwości, że artykuł 2 Pierwszej Dyrektywy i artykuł 17 ust. 2, 3 i 5 Szóstej Dyrektywy w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych należy interpretować w taki sposób, aby warunkiem odliczenia przez podatnika VAT oraz podstawą do ustalenia zakresu tego prawa było zasadniczo istnienie bezpośredniego związku pomiędzy daną transakcją nabycia, a daną transakcją (lub transakcjami) sprzedaży, uprawniającymi do dokonania odliczenia. Ponadto w wyroku z 13 marca 2008 r. (w sprawie C-437/06 Securenta) Trybunał przesądził, że w sytuacji, gdy podatnik wykonuje działalność gospodarczą i działalność niemającą charakteru gospodarczego, prawo do odliczenia z tytułu ewentualnych wydatków jest dopuszczalne jedynie w zakresie, w jakim wydatki te można przyporządkować działalności gospodarczej podatnika.

Natomiast w pkt 8-9 wyroku w sprawie C-97/90 Lennartz TSUE stwierdził, że prawo do odliczeń powstaje w momencie, gdy podlegający odliczeniu podatek staje się wymagalny. W konsekwencji o istnieniu prawa do odliczeń może zadecydować jedynie charakter, w jakim podmiot występuje w danym czasie. Zgodnie z art. 17(2) szóstej dyrektywy, o ile podatnik, działający w tym charakterze, używa towarów dla celów czynności podlegających opodatkowaniu, jest on uprawniony do odliczania podatku należnego lub zapłaconego od takich towarów. Jeżeli towary nie są używane do celów działalności gospodarczej podatnika w rozumieniu art. 4, lecz do celów prywatnej konsumpcji, nie powstaje żadne prawo do odliczeń.

Są Państwo czynnym podatnikiem VAT. Jak Państwo wskazali, od początku ponoszenia wydatków związanych z realizacją projektu „(…)” zamierzali Państwo wykorzystywać inwestycję do czynności opodatkowanych VAT.

Tym samym skoro zakupów towarów i usług w związku z realizowanym projektem dokonywali Państwo jako podatnik w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą i z zamiarem wykorzystania do czynności opodatkowanych VAT, to – co do zasady – w momencie ich nabycia przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących ww. transakcje.

W zakresie określenia, w jakiej wysokości przysługuje Państwu ww. prawo do odliczenia podatku naliczonego należy mieć na uwadze, że z art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że odliczyć można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Ta zasada wyklucza możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT. W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

W ramach Projektu m.in. wybudowane zostały dwa budynki:

  • magazynowo-produkcyjny z częścią biurowo-socjalną o powierzchni użytkowej 3.396,5 m2, w tym 664,4 m2 powierzchni biurowo-socjalnej i hala o powierzchni użytkowej 2.897 m2 z jedną kondygnacją o wysokości w świetle hali ok. 7 m.
  • produkcyjno-magazynowy o powierzchni użytkowej 3.986,7 m2.

Od czasu zakończenia realizacji Inwestycji, zaczęli Państwo wynajmować powierzchnie magazynowe, produkcyjne i biurowe znajdujące się w tych budynkach. Umowy najmu zawierane są na różne okresy najmu, zazwyczaj na okres 2 lat lub 3 lat. Czynsz najmu kształtuje się od kwoty 7,00 zł do 10,50 zł za metr kwadratowy powierzchni wynajmowanego lokalu. Zawarcie umowy najmu każdorazowo poprzedzone jest ogłoszeniem przetargu.

W zakresie ww. wydatków rozstrzygnięto, że w odniesieniu do tej czynności (najmu powierzchni) nie działają Państwo jako organ władzy publicznej i w konsekwencji nie korzystają z wyłączenia, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy. W tym przypadku występują Państwo w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a ww. czynność, tj. najem powierzchni - jako usługa zdefiniowana w art. 8 ust. 1 ustawy - podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Jednocześnie stwierdzono również, że otrzymany przez Państwa czynsz najmu należy uznać za ekwiwalentną wartość z tytułu świadczonej przez Państwa usługi.

We wniosku wskazali Państwo również, że żadna część wybudowanych budynków nie jest wykorzystywana przez Państwa dla celów publicznych. Nie planują Państwo również w przyszłości wykorzystywać wybudowanych budynków dla celów publicznych i nieopodatkowanych.

Zatem ww. budynki są wykorzystywane przez Państwa wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Z wniosku wynika ponadto, że w ramach Projektu kompleksowo uzbrojone zostały tereny inwestycyjne o powierzchni 4,28 ha (sieci wodnokanalizacyjna, gazowa, elektroenergetyczna, teleinformatyczna; wewnętrzny układ komunikacyjny, tj. drogi, ciągi piesze, place manewrowe, parkingi; zagospodarowanie terenu, tj. zieleń i mała architektura).

Po zakończeniu inwestycji budynki wraz z infrastrukturą, niezbędną do prawidłowej eksploatacji budynku zostały przyjęte na stan Państwa środków trwałych. Wybudowane obiekty związane są z budynkami, które są przedmiotem najmu.

Jak Państwo wskazali, sieć wodnokanalizacyjna, elektroenergetyczna i teleinformatyczna po wybudowaniu jest Państwa własnością i jest przeznaczona wyłącznie do świadczenia usług - najmu hal magazynowo-produkcyjnych oraz pomieszczeń biurowych w części biurowej budynku. Przyłącze gazowe wraz punktami redukcyjno-pomiarowymi po wybudowaniu zostało odsprzedane B. Sp. z o.o. zgodnie z umową. Było to warunkiem podłączenia do sieci. Pozostała infrastruktura towarzysząca związana jest wyłącznie bezpośrednio z budynkami, które są przedmiotem najmu. Do sieci, które powstały w wyniku realizacji inwestycji podłączone są tylko dwa budynki, które są przedmiotem najmu.

Wybudowany układ komunikacyjny nie stanowi dróg publicznych, korzystają z niego wyłącznie najemcy budynków lub ich kontrahenci. Teren jest ogrodzony, w związku z czym nie jest on ogólnie dostępny. Teren jest dostępny wyłącznie dla najemców lub ich klientów.

Jak wynika z umów najmu, najemca w ramach umowy najmu ma prawo do korzystania wraz z innymi najemcami z części wspólnych. Najemcy i ich kontrahenci korzystają również z placu przy budynkach.

Nie udostępniają Państwo za darmo powierzchni na terenie (…).

Tym samym należy uznać, że również wydatki dotyczące kompleksowego uzbrojenia terenu (sieć wodnokanalizacyjna, gazowa, elektroenergetyczna, teleinformatyczna; wewnętrzny układ komunikacyjny, tj. drogi, ciągi piesze, place manewrowe, parkingi; zagospodarowanie terenu, tj. zieleń i mała architektura), które to uzbrojenie jest przeznaczone (dedykowane) tylko i wyłącznie do obsługi wybudowanych w ramach Projektu dwóch budynków, mają związek wyłącznie z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, tj. odpłatnym (za czynsz) najmem powierzchni magazynowanych, produkcyjnych i biurowych znajdujących się w tych budynkach.

Zatem przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony w pełnej wysokości wynikający z faktur dokumentujących poniesione wydatki w związku z realizacją Inwestycji, w ramach której wybudowane zostały dwa budynki oraz kompleksowo uzbrojone zostały tereny inwestycyjne o powierzchni 4,28 ha.

Stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również możliwości złożenia korekt deklaracji wraz z plikami JPK.

W myśl art. 86 ust. 10 ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

Stosownie do art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a - powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.

W myśl art. 86 ust. 11 ustawy w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2020 r.:

Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Zgodnie z treścią tego przepisu obowiązującą od 1 stycznia 2021 r.:

Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

W myśl art. 86 ust. 13 ustawy (w brzmieniu obowiązującym do 30 września 2021 r.):

Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 13a.

Stosownie do art. 86 ust. 13 ustawy w brzmieniu od 1 października 2021 r.:

Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej:

1) za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo

2) za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych, po okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego

- nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

W myśl art. 99 ust. 1 ustawy (brzmienie obowiązujące do 30 czerwca 2021 r.):

Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c i art. 133.

Zgodnie z tym przepisem obowiązującym od 1 lipca 2021 r.:

Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c, art. 133 i art. 138g ust. 2.

W myśl art. 90 ust. 11b ustawy:

Deklaracje, o których mowa w ust. 1-3, 3c-6, 8-9 i 11a, składa się wyłącznie za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

1 października 2020 r. dodano ust. 7c i ust. 11c do art. 90 ustawy.

Zgodnie z art. 90 ust. 7c ustawy:

Deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 1-3, zawierają dane niezbędne do rozliczenia podatku, obliczenia jego wysokości, w tym wysokości podstawy opodatkowania, podatku należnego i podatku naliczonego, a także dane dotyczące podatnika.

W myśl art. 90 ust. 11c ustawy:

Deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 1-3, są składane zgodnie z wzorem dokumentu elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2019 r. poz. 700, 730 i 848), który obejmuje deklarację i ewidencję, o której mowa w art. 109 ust. 3. Dokument elektroniczny, o którym mowa w zdaniu pierwszym, jest przesyłany w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 193a § 3 Ordynacji podatkowej i zgodnie z wymaganiami określonymi w tych przepisach.

W kontekście ww. przepisów należy stwierdzić, że prawo do odliczenia powstaje w związku z powstaniem obowiązku podatkowego z tytułu czynności będącej źródłem podatku naliczonego. Zatem jeżeli obowiązek podatkowy z tytułu danej czynności powstanie u dostawcy towarów czy usług, to u podatnika będącego odbiorcą tej czynności powstanie także prawo do odliczenia. O ile podstawą odliczenia podatku naliczonego będzie data powstania obowiązku podatkowego u dokonującego dostawy lub świadczącego usługi, dopiero w okresie otrzymania faktury (bądź dokumentu celnego) będzie możliwość zrealizowania prawa do odliczenia.

W sytuacji gdy podatnik nie zrealizował prawa do odliczenia podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych towarów i usług powstał obowiązek podatkowy (art. 86 ust. 10 ustawy), obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego można dokonać zgodnie z art. 86 ust. 11 ustawy (w brzmieniu obowiązującym w stosownym okresie), w jednym z dwóch lub w jednym z trzech kolejnych okresów rozliczeniowych (z wyjątkiem przypadku dotyczącego tzw. małego podatnika).

Natomiast gdy podatnik nie dokona odliczenia, to ma prawo dokonania takiej czynności (zgodnie z odpowiednio obowiązującą treścią art. 86 ust. 13 ustawy), poprzez skorygowanie deklaracji za okres, w którym to prawo powstało albo za ten okres i za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych (z wyłączeniem dotyczącym podatnika wymienionego w art. 99 ust. 2 i 3 ustawy) (jednak nie później niż w ciągu 5 lat licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego).

Z wniosku wynika, że w ramach Projektu wydatki ponoszone były od miesiąca lipca 2017 r. do miesiąca października 2022 r. Wszystkie faktury związane z realizacją Projektu wystawione były na Państwa. Pierwsza faktura wpłynęła w dniu 28 marca 2019 r., a ostatnia faktura wpłynęła w dniu 30 września 2022 r. Dotychczas nie odliczali Państwo podatku VAT związanego z wydatkami ponoszonymi na realizację Inwestycji.

Z uwagi zatem na fakt, że nie dokonywali Państwo odliczenia podatku naliczonego, mają Państwo prawo do złożenia korekt deklaracji wraz z plikami JPK na wskazanych powyżej zasadach określonych w art. 86 ust. 13 ustawy (zgodnie z jego brzmieniem obowiązującym w stosownym okresie), z uwzględnieniem zapisów art. 86 ust. 10 i ust. 10b pkt 1 ustawy (tj. za okres, w którym w odniesieniu do nabytych przez Państwo towarów i usług powstał obowiązek podatkowy, jednak nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym otrzymali Państwo poszczególne faktury), w terminach określonych w art. 86 ust. 11 ustawy.

Stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).